Đề tài Hoàn thiện quy trình nghiệp vụ tổ chức thực hiện hợp đồng xuất khẩu hàng nông sản tại công ty xuất nhập khẩu Intimex

ng ®­îc thõa nhËn mµ ph¶i thuª c¸c tæ chøc nh­ Vinacafe, hay Vinacontrol kiÓm tra míi ®­îc, ®iÒu nµy lµm t¨ng chi phÝ trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång. Mµ c¸c tæ chøc kiÓm tra nµy còng thiÕu nh©n viªn vµ ph­¬ng tiÖn kü thuËt hiÖn ®¹i trong khi cã qu¸ nhiÒu kh¸ch hµng muèn kiÓm ®Þnh hµng ho¸ nªn viÖc kiÓm tra th­êng ph¶i chê ®îi rÊt l©u. Thø ba lµ c«ng ty th­êng xuÊt khÈu theo ®iÒu kiÖn FOB mµ theo ®iÒu kiÖn nµy quyÒn thuª tµu thuéc bªn mua, ®iÒu nµy còng lµm gi¶m mét phÇn lîi nhuËn c«ng ty cã thÓ thu ®­îc tõ nghiÖp vô thuª tµu vµ nghiÖp vô mua b¶o hiÓm cho hµng ho¸. Thø t­ lµ thñ tôc thanh to¸n cña C«ng ty ch­a giµng buéc C«ng ty víi kh¸ch hµng nhÊt lµ trong ph­¬ng thøc thanh to¸n nhê thu kÌm chøng tõ nªn nhiÒu khi kh¸ch hµng kÐo dµi thêi h¹n thanh to¸n ®Õn tËn hÕt thêi h¹n cã thÓ míi thanh to¸n ®iÒu nµy lµm gi¶m hiÖu qu¶ cña viÖc quay vßng vèn Nh÷ng vÊn ®Ò bÊt cËp trªn còng xuÊt ph¸t tõ m« h×nh tæ chøc hiÖn nay cña c«ng ty. M« h×nh tæ chøc hiÖn nay lµ ch­a phï hîp víi chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña c«ng ty lµ sÏ trë thµnh mét tËp ®oµn kinh tÕ m¹nh. Víi quy m«, ph¹m vi réng kh¾p, kinh doanh s¶n xuÊt ®a ngµnh nghÒ, khi ®ã c¸c chi nh¸nh, trung t©m th­¬ng m¹i, xÝ nghiÖp lµ nh÷ng ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc , mäi lÜnh vùc ho¹t ®éng ®Òu ho¹t ®éng theo sù uû quyÒn. Nh­ vËy, tr¸ch nhiÖm cña c«ng ty víi c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc lµ liªn ®íi vµ v« h¹n, ®· kh«ng cho phÐp c«ng ty thùc hiÖn ph©n cÊp ®Çy ®ñ, cÇn thiÕt, phï hîp víi nh÷ng yªu cÇu ph¸t triÓn cña ®¬n vÞ. §iÒu nµy dï Ýt hay nhiÒu còng ®· lµm h¹n chÕ kh¶ n¨ng s¸ng t¹o, chñ ®éng, k×m h·m ho¹t ®éng cña c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc, tøc lµ h¹n chÕ sù ph¸t triÓn chung cña toµn c«ng ty. VÊn ®Ò vèn còng lµ mét vÊn ®Ò bÊt cËp cña c«ng ty. Vèn cña c«ng ty hiÖn nay ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu kinh doanh s¶n xuÊt, c«ng nî ph¶i thu khã ®ßi tõ nhiÒu n¨m tr­íc ®Ó l¹i ch­a ®­îc xö lÝ triÖt ®Ó. C¬ chÕ l­¬ng, th­ëng vµ c¸c chÕ ®é ®·i ngé kh¸c cña c«ng ty còng ch­a ®­îc x©y dùng thËt sù theo h­íng thóc ®Èy n¨ng suÊt, hiÖu qu¶ cña lao ®éng ch­a thËt sù lµ ®ßn bÈy cho sù ph¸t triÓn cña c«ng ty. Bªn c¹nh nh÷ng nguyªn nh©n b¾t nguån tõ b¶n th©n c«ng ty th× nh÷ng yÕu tè bªn ngoµi còng h¹n chÕ rÊt nhiÒu kh¶ n¨ng xuÊt khÈu cña c«ng ty. §ã lµ nh÷ng yÕu tè kh«ng chØ c¶n trë riªng tíi c«ng ty mµ cßn c¶n trë chung cho c¸c DNVN nh­: kh©u s¶n suÊt, chÕ biÕn cßn bÊt cËp vÒ gièng, c«ng nghÖ, thiÕu vèn ®Çu t­ nªn ¶nh h­ëng tíi c¬ cÊu chÊt l­îng s¶n phÈm, h¹ tÇng c¬ së th­¬ng m¹i cßn thiÕu vµ yÕu nªn ¶nh h­ëng tíi thêi gian giao hµng, chi phÝ vµ uy tÝn trong bu«n b¸n quèc tÕ. Hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña n­íc ta ch­a cã thÞ tr­êng thùc sù v÷ng ch¾c, gi¸ c¶ bÊp bªnh, thêi tiÕt kh«ng thÓ tiªn liÖu hÕt ®­îc, c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t, c¸c dÞch vô hç trî xuÊt khÈu cßn nhiÒu h¹n chÕ... Ch­¬ng3 Mét sè Gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ quy tr×nh tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu t¹i c«ng ty XNK Intimex 3.1 §Þnh h­íng ph¸t triÓn cña c«ng ty trong thêi gian tíi 3.1.1 ThuËn lîi vµ khã kh¨n cña c«ng ty. N¨m 2004 c«ng ty C«ng ty XNK Intimex ®· phÊn ®Êu thùc hiÖn kÕ ho¹ch trong t×nh h×nh bèi c¶nh thÕ giíi, khu vùc vµ ViÖt Nam cã nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n nhÊt ®Þnh: ThuËn lîi: Trong xu thÕ toµn cÇu hãa, t×nh h×nh kinh tÕ thÕ giíi trong n¨m 2004 diÔn ra nhiÒu biÕn ®éng, xu thÕ hîp t¸c ®ång thêi c¹nh tranh gay g¾t vÉn ngµy cµng thÓ hiÖn râ nÐt vµ ¶nh h­ëng lín tíi sù ph¸t triÓn cña c¸c quèc gia. T¹i ViÖt Nam, trong thêi kú ®æi míi do §¶ng ta khëi x­íng vµ l·nh ®¹o, t×nh h×nh chÝnh trÞ æn ®Þnh, nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ®­îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn n¨ng ®éng víi kinh tÕ khu vùc vµ trªn thÕ giíi. §ång thêi, ChÝnh phñ vµ bé Th­¬ng m¹i tiÕp tôc cã nh÷ng chÝnh s¸ch hîp lý vµ kÞp thêi thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn, khuyÕn khÝch t¨ng c­êng xuÊt khÈu hµng ho¸ d· hç trî tÝch cùc cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp trong n­íc, trong ®ã cã C«ng ty XNK Intimex. Trong bèi c¶nh ®ã, c«ng ty ®· chñ ®éng x©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn vµ kÕ ho¹ch kinh doanh phï hîp, nç lùc phÊn ®Êu ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu ®· ®Ò ra. Nh÷ng n¨m qua, c«ng ty ®· x©y dùng ®­îc uy tÝn lín ®èi víi c¸c c¬ quan qu¶n lý, c¸c ng©n hµng, c¸c b¹n hµng trong vµ ngoµi n­íc, Th­¬ng hiÖu INTIMEX ®· trë nªn quen thuéc, cã uy tÝn lín ®èi víi b¹n hµng vµ ng­êi tiªu dïng. Nhê ®ã, c«ng ty ®· nhËn ®­îc sù ñng hé vÒ chÝnh s¸ch, vÒ tµi chÝnh vµ nh÷ng mèi quan hÖ g¾n bã trong kinh doanh. Ngoµi ra, c«ng ty ®· ¸p dông nhiÒu ph­¬ng thøc kinh doanh linh ho¹t, ®Æc biÖt nhÊn m¹nh viÖc t¨ng chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh. Tæ chøc bé m¸y ®­îc ®æi míi. C«ng t¸c ®iÒu hµnh chÆt chÏ, th«ng suèt; quy chÕ, quy ®Þnh râ rµng, kû luËt lao ®éng nghiªm minh; ®éi ngò c¸n bé l·nh ®¹o c¸c cÊp n¨ng ®éng, giái chuyªn m«n; tËp thÓ CBCNV ®oµn kÕt g¾n bã vµ ®Çy n¨ng ®éng, s¸ng t¹o…®ã lµ nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n ®Ó c«ng ty ngµy cµng ph¸t triÓn nhanh vµ v÷ng ch½c trong n¨m kÕ ho¹ch 2004. Khã kh¨n: Tuy vËy, trong n¨m 2004, nÒn kinh tÕ thÕ giíi cßn tiÒm Èn nhiÒu yÕu tè bÊt æn. ChiÕn tranh côc bé, nguy c¬ bÊt æn vµ n¹n khñng bè ®· t¸c ®éng tiªu cùc tíi kinh tÕ – th­¬ng m¹i khu vùc vµ thÕ giíi. §ång thêi, viÖc t¨ng c­êng c¸c rµo c¶n th­¬ng m¹i t¹i c¸c thÞ tr­êng xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam nh­ Mü, NhËt B¶n, EU…®· g©y khã kh¨n cho ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. T×nh h×nh ®ã ®· lµm cho gi¸ c¸c mÆt hµng nguyªn, nhiªn vËt liÖu(x¨ng dÇu, s¾t thÐp, gi¸ vµng, gi¸ ®«la……)trªn thÞ tr­êng thÕ giíi biÕn ®éng m¹nh, kÐo theo nh÷ng biÕn ®éng phøc t¹p trªn thÞ tr­êng trong n­íc. Bªn c¹nh ®ã, thÞ tr­êng trong n­íc cßn nhiÒu yÕu tè tù ph¸t, n¹n gian lËn th­¬ng m¹i, bu«n lËu, n¹n hµng gi¶… tiÕp tôc diÔn biÕn phøc t¹p ®· g©y ra nh÷ng khã kh¨n lín trong ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu vµ kinh doanh méi ®Þa cña c«ng ty. Nh÷ng yÕu kÐm tån t¹i nhiÒu n¨m cña hµng xuÊt khÈu ViÖt Nam nh­: gi¸ thµnh cao, chÊt l­îng thÊp, møc ®é chÕ biÕn thÊp, chñng lo¹i mÉu m· nghÌo nµn…… ®· lµm gi¶m søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi cña hµng VÞªt Nam nãi chung vµ cña INTIMEX nãi riªng trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu. §Ó tÝch cùc chuÈn bÞ tham gia tiÕn tr×nh héi nhËp trong nh÷ng n¨m tíi, c«ng ty ®· ®Ò ra chiÕn l­îc ph¸t triÓn, nhÊn m¹nh vµo viÖc n©ng cao toµn diÖn chÊt l­îng c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ¸p dông linh ho¹t nh÷ng ph­¬ng thøc kinh doanh míi, ®Çu t­ s©u h¬n vµo s¶n xuÊt nh»m hç trî tèt h¬n cho ho¹t ®éng®Çu t­, khã kh¨n lín nhÊt mµ c«ng ty ®ang gÆp ph¶i lµ h¹n chÕ vÒ vèn vµ c¸c thñ tôc hµnh chÝnh phøc t¹p liªn quan ®Õn ®Çu t­. Trong khi mét sè sù ¸n ®Çu t­ cña cy ®ang b­íc vµo giai ®o¹n ph¶i tr¶ nî gèc vµ l·i vay th× nguån vèn ­u ®· ®ang rÊt h¹n hÑp, gi¶i ng©n vèn chËm., thñ tôc r­êm rµ… c¸c thñ tôc hµng chÝnh liªn quan ®Õn ®Çu t­ nh­ xin ®Êt, quy ho¹ch x©y dùng, ®Òn bï gi¶i phãng mÆt b»ng, vay vèn ­u ®·i tuy ®· ®­îc c¶i tiÕn nh­ng vÉn cßn nÆng nÒ víi chi phÝ lín lµm tiÕn ®é thùc hiÖn vµ hiÖu qu¶ cña c¸c dù ¸n ®Çu t­ bÞ gi¶m ®¸ng kÓ. Ngoµi ra, cuèi n¨m 2004, c¸c ng©n hµng ®Òu tiÕn hµnh th¾t chÆt c¬ chÕ vµ t¨ng l·i suÊt cho vay lµm c¨ng th¼ng vµ khã kh¨n vÒ vèn kinh doanh ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. 3.1.2 Ph­¬ng h­íng, nhiÖm vô, kÕ ho¹ch cña c«ng ty: Ph­¬ng h­íng nhiÖm vô, kÕ ho¹ch cña c«ng ty N¨m 2005 lµ n¨m cã nh÷ng chuyÓn biÕn c¬ b¶n vµ quan träng trong qu¸ tr×nh 26 n¨m x©y dùng vµ tr­ëng thµnh cña c«ng ty. KÕt qu¶ ho¹t ®éng vµ c«ng t¸c chuÈn bÞ chuyÓn ®æi m« h×nh ho¹t ®éng vµ cæ phÇn ho¸ trong nh÷ng n¨m 2005 cã ý nghÜa then chèt ®èi víi toµn bé c¸c ho¹t ®éng cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m tíi. Ph¸t huy nh÷ng thµnh qu¶ ®· ®¹t ®­îc trong n¨m 2004, n¨m 2005 C«ng ty XNK Intimex ®· ®Ò ra c¸c ®Þnh h­íng c¬ b¶n lµ: tiÕp tôc ph¸t triÓn toµn diÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh mét c¸ch cã hiÖu qu¶ vµ t¨ng tr­ëng bÒn v÷ng; nhanh chãng ®­a vµo sö dông vµ khai th¸c cã hiÖu qu¶ c¸c dù ¸n, c«ng tr×nh ®Çu t­, ®Èy nhanh tiÕn ®é vµ n©ng cao tr¸ch nhiÖm qu¶n lý ®èi víi c¸c dù ¸n ®ang triÓn khai. N©ng cao h¬n n÷a chÊt l­îng ho¹t ®éng kinh doanh, lÊy môc tiªu an toµn hiÖu qu¶ lµ trªn hÕt, c¶i thiÖn mét b­íc ®êi sèng cña CBCNV trong c«ng ty, chñ ®éng chuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó chuyÓn ®æi m« h×nh vµ cæ phÇn ho¸ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc vµ c«ng ty theo lé tr×nh 2005. TËp thÓ CBCNV C«ng ty XNK Intimex sÏ cè g¾ng hoµn thµnh vµ hoµn thµnh v­ît møc c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch Bé giao cho c«ng ty n¨m 2005 nh­ sau: 1.Tæng kim ng¹ch XNK: 142.91 triÖu USD Trong ®ã: XuÊt khÈu : 102.76 triÖu USD NhËp khÈu: 40.15 triÖu USD Tæng doanh thu : 3.124.500 triÖu ®ång C¸c kho¶n nép ng©n s¸ch: 243.021 triÖu ®ång Lîi nhuËn thùc hiÖn: 2.300 triÖu ®ång Lao ®éng : 1512 ng­êi. Trong ®Þnh h­íng kinh doanh cña C«ng ty kinh doanh xuÊt khÈu tiÕp tôc ®­îc kh¼ng ®Þnh lµ ®Þnh h­íng kinh doanh chÝnh. §¶m b¶o sù ph¸t triÓn víi tèc ®é cao vµ v÷ng ch¾c trong kinh doanh xuÊt khÈu, tiÕp tôc n©ng cao toµn diÖn chÊt l­îng ho¹t ®éng xuÊt khÈu, ®Æc biÖt chó träng c¸c nhãm hµng n«ng s¶n, thuû s¶n. Bªn c¹nh ®ã, cÇn n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu nh»m tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh uy tÝn cña C«ng ty còng nh­ th­¬ng hiÖu Intimex trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ. TiÕp tôc thùc hiÖn chiÕn l­îc ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng xuÊt khÈu, ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn nh»m ®¶m b¶o mét phÇn nguån hµng cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu. §ång thêi, tËp trung x©y dùng thªm c¸c mÆt hµng chñ lùc míi, tr­íc hÕt tËp trung ®Èy m¹nh xuÊt khÈu mÆt hµng thuû s¶n vµ mÆt hµng tinh bét s¾n. Chó träng c©n ®èi lÜnh vùc xuÊt khÈu gi÷a phÝa B¾c vµ phÝa Nam, t¨ng c­êng xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng n«ng s¶n ë phÝa B¾c nh­: chÌ, l¹c nh©n... B¶ng 3.1: Dù kiÕn c¬ cÊu mÆt hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña C«ng ty XNK Intimex tõ n¨m 2005 ®Õn n¨m 2010 Nh÷ng biÖn ph¸p chÝnh ®Ó thùc hiÖn: - TiÕp tôc cñng cè vµ më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu: Bªn c¹nh nh÷ng thÞ tr­êng truyÒn thèng, tiÕp tôc t×m thªm nh÷ng b¹n hµng míi. Tuú theo tõng mÆt hµng xuÊt khÈu, c«ng ty ®Æt ra träng t©m thÞ tr­êng ph¸t triÓn cho phï hîp, trong ®ã ®Æc biÖt quan t©m ®Õn c¸c thÞ tr­êng tiÒm n¨ng nh­ Trung Quèc, EU. Chó träng h¬n n÷a c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i do Bé Th­¬ng M¹i vµ c¸c c¬ quan h÷u quan tæ chøc, tham gia héi chî, th¾t chÆt mèi quan hÖ víi c¸c hiÖp héi trong vµ ngoµi n­íc…nh»m t×m kiÕm ®èi t¸c còng nh­ tËp hîp vµ xö lý th«ng tin phôc vô cho c«ng t¸c ®iÒu hµnh s¶n xuÊt kinh doanh. - Hoµn thiÖn vÒ mÆt tæ chøc: C«ng t¸c kiÖn toµn bé m¸y tæ chøc c¸n bé ®· ®­îc c«ng ty tiÕn hµnh trong 6 n¨m qua, ®ång thêi tiÕn hµnh xem xÐt, bè trÝ s¾p xÕp vµ lu©n chuyÓn c¸n bé khi chuyÓn ®æi m« h×nh tæ chøc. §ång thêi gi¶i quyÕt c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch ®èi víi ng­êi lao ®éng d«i d­ do chuyÓn ®æi m« h×nh tæ chøc vµ cæ phÇn ho¸. C¬ chÕ qu¶n lý ®iÒu hµnh cña c«ng ty còng ®­îc tÝch cùc nghiªn cøu c¶i tiÕn nh»m ph¸t huy h¬n n÷a quyÒn tù chñ cña c¸c ®¬n vÞ, phßng kinh doanh, ®ång thêi nh»m ®¶m b¶o qu¶n lý chÆt chÏ theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc, tuyÖt ®èi kh«ng ®Ó x¶y ra thÊt tho¸t tµi s¶n, tiÒn vèn... Nghiªn cøu viÖc c¶i c¸ch chÕ ®é tiÒn l­¬ng, ®Æc biÖt lµ viÖc tr¶ l­¬ng vßng hai nh»m khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng lµm viÖc víi n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ cao h¬n, g¾n quyÒn lîi víi nghÜa vô cô thÓ cña tõng ng­êi lao ®éng ë tõng vÞ trÝ c«ng t¸c. TiÕn hµnh ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé kinh doanh ®Ó thùc hiÖn tèt nhiÖm vô ®­îc giao, thÝch øng víi c¸c ph­¬ng thøc kinh doanh ®a d¹ng vµ qu¸ tr×nh ®æi míi cña c«ng ty. TÝch cùc khÈn tr­¬ng thùc hiÖn tèt tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp theo chØ ®¹o cña Bé Th­¬ng m¹i. Phæ biÕn c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc ®Õn toµn thÓ ®éi ngò CBCNV, so¸t xÐt, ®¸nh gi¸ vµ xö lý c«ng nî, tiÕn hµnh hoµn chØnh c¸c thñ tôc hå s¬ vµ ®Þnh gi¸ t¶i s¶n ... lµ c«ng viÖc mµ C«ng ty b¾t buéc ph¶i thùc hiÖn ®Ó tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ C«ng ty vµo n¨m 2005. Nhanh chãng ®­a vµo khai th¸c c¸c dù ¸n ®· hoµn thµnh giai ®o¹n ®Çu t­ mét c¸ch cã hiÖu qu¶, tiÕp tôc triÓn khai nh÷ng dù ¸n ®Çu t­ ®· ®­îc bé Th­¬ng M¹i th«ng qua, nghiªn cøu më réng c¸c dù ¸n mang tÝnh chiÕn l­îc mét c¸ch khÈn tr­¬ng, n¨ng ®éng vµ hiÖu qu¶. §©y lµ ®Þnh h­íng vµ gi¶i ph¸p c¬ b¶n, l©u dµi vµ cã vÞ trÝ hÕt søc quan träng ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m tíi khi tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh theo m« h×nh c«ng ty mÑ- c«ng ty con vµ cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp 3.2 C¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn nghiÖp vô tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña c«ng ty §Ó cã thÓ thùc hiÖn tèt c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch ®· ®Æt ra ®èi víi xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n C«ng ty cÇn hoµn thiÖn c¸c quy tr×nh nghiÖp vô tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång v× ®©y lµ mét phÇn quan träng trong c«ng t¸c xuÊt khÈu. 3.2.1. ChuÈn bÞ hµng xuÊt khÈu. MÆc dï n«ng s¶n lµ mÆt hµng xuÊt khÈu truyÒn thèng cña c«ng ty, trong c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu tØ träng hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu th­êng xuyªn chiÕm tØ träng lín (trªn 92%) nh­ng c«ng t¸c chuÈn bÞ hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña c«ng ty ®· vµ vÉn cßn béc lé nhiÒu thiÕu sãt vµ khã kh¨n g©y ¶nh h­ëng kh«ng chØ tíi hiÖu qu¶ c«ng t¸c tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång mµ ¶nh h­ëng c¶ tíi uy tÝn vµ n¨ng lùc c¹nh tranh cña c«ng ty. V× vËy sù chñ ®éng vµ æn ®Þnh vÒ nguån hµng lµ tiÒn ®Ò cho viÖc ph¸t triÓn kinh doanh cña c«ng ty. C«ng t¸c chuÈn bÞ nguån hµng cña c«ng ty ph¶i ®¶m b¶o ®óng tªn hµng, ®óng sè l­îng, ®óng chÊt l­îng, ®óng gi¸ c¶ vµ thêi gian giao hµng. Nh­ chóng ta ®· biÕt kh©u chuÈn bÞ hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cã qu¸ nhiÒu khã kh¨n vµ cßn nhiÒu bÊt cËp. §ã l¹i lµ kh©u ®Çu tiªn vµ lµ kh©u quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt l­îng tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång. §Ó kh¾c phôc khã kh¨n vµ gi¶i quyÕt tån t¹i ph¶i cã nhiÒu gi¶i ph¸p nh­ng cã mét gi¶i ph¸p v« cïng quan träng ®ã lµ liªn kÕt ba nhµ: nhµ cung cÊp – nhµ xuÊt khÈu – nhµ nhËp khÈu. HiÖn nay C«ng ty cã nhiÒu ®èi t¸c quan hÖ th­êng xuyªn: VÒ phÝa Nhµ cung cÊp cã c¸c C«ng ty Hoµng Long (§ång Nai), VÜnh HiÖp (Gia Lai), Hoa Trang (Gia Lai). VÒ phÝa nhµ nhËp khÈu cã c¸c C«ng ty Golden Waves. Co, LTD (Jordan), Atlantic Ecora (Thôy SÜ), Ziolopex (Poland)... NÕu C«ng ty – Nhµ xuÊt khÈu liªn kÕt chÆt chÏ víi hai nhµ trªn sÏ t¹o ®­îc sù tin t­ëng ë nhµ cung cÊp còng nh­ Nhµ nhËp khÈu. Hµng xuÊt khÈu sÏ ®­îc ®¶m b¶o h¬n vÒ chÊt l­îng còng nh­ sè l­îng vµ thêi gian giao hµng (v× nhµ cung cÊp ®øng cïng phÝa víi C«ng ty – nhµ xuÊt khÈu). Gi¸ c¶ còng ®­îc x©y dùng hîp lý. C«ng ty tham gia ®Çu t­ víi c¸c nhµ cung cÊp x©y dùng c¸c c¬ së chÕ biÕn, hÖ thèng kho tµng b¶o qu¶n. Nh­ vËy sÏ chñ ®éng trong nguån hµng, ®¶m b¶o ®­îc thêi gian giao hµng, nhÊt lµ tr¸nh ®­îc bÞ ®éng hµng ë thêi ®iÓm tr¸i vô. NÕu C«ng ty liªn kÕt ®­îc víi nhµ nhËp khÈu th× viÖc giao hµng vµ thanh to¸n sÏ dÔ dµng vµ nhanh chãng tøc lµ quay vßng vèn sÏ nhanh (v× nhµ nhËp khÈu ®øng vÒ phÝa C«ng ty) Liªn kÕt ®­îc ba nhµ ®ång nghÜa víi viÖc cã thÓ chñ ®éng trong viÖc lËp c¸c kÕ ho¹ch bao b×, ®ãng gãi, vËn chuyÓn, thuª container, thuª bÕn b·i... x¸c ®Þnh chÝnh x¸c thêi gian giao hµng. 3.2.2. Kh©u kiÓm tra hµng tr­íc khi xuÊt khÈu. Nh­ chóng ta ®· biÕt mÆt hµng n«ng s¶n lµ nh÷ng mÆt hµng cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn søc khoÎ cña ng­êi tiªu dïng do vËy c¸c yªu cÇu vÒ chÊt l­îng vµ an toµn thùc phÈm lµ rÊt cao. §Æc biÖt lµ trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay khi kinh tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn, nhu cÇu cña con ng­êi ngµy cµng cao th× yªu cÇu vÒ vÖ sinh an toµn thùc phÈm còng ngµy cµng cao h¬n. Trong néi dung cña c¸c hîp ®ång mua b¸n hµng n«ng s¶n th­êng yªu cÇu c¸c chøng tõ liªn quan ®Õn giÊy chøng nhËn xuÊt xø, GSP mÉu A, giÊy chøng nhËn chÊt l­îng do phßng thÝ nghiÖm ®éc lËp cÊp, giÊy chøng nhËn kiÓm dÞch thùc vËt, giÊy chøng nhËn tÈy trïng, giÊy chøng nhËn søc khoÎ, giÊy chøng nhËn GMO, giÊy chøng nhËn kh«ng cã bøc x¹ ion, giÊy chøng nhËn møc ®é sù dông thuèc trõ s©u,… Do vËy c«ng t¸c kiÓm tra cÇn hÕt søc coi träng, ®Æc biÖt lµ víi mÆt hµng n«ng s¶n lµ lo¹i hµng ho¸ rÊt khã tiªu chuÈn ho¸ nªn g©y nhiÒu khã kh¨n cho c«ng t¸c kiÓm tra. Nh­ng hiÖn t¹i c«ng t¸c nµy ch­a ®­îc c«ng ty quan t©m ®óng møc, do ®ã hµng xuÊt khÈu kh«ng ®¶m b¶o chÊt l­îng theo yªu cÇu trong hîp ®ång .NghiÖp vô kiÓm tra chñ yÕu dùa vµo s¶n phÈm mÉu vµ kinh nghiÖm cña ng­êi kiÓm tra. Ng­êi thùc hiÖn c«ng viÖc kiÓm tra chñ yÕu dùa vµo ph­¬ng ph¸p c¶m quan vµ so s¸nh víi s¶n phÈm mÉu nªn kÕt qu¶ kiÓm tra mang ®Ëm tÝnh chñ quan. KiÓm tra hµng xuÊt khÈu lµ c«ng viÖc hÕt søc phøc t¹p, tèn nhiÒu c«ng søc, dÔ sai sãt, dÔ x¶y ra tranh chÊp. Gi¶i ph¸p chung ®Ó gi¶i quyÕt c¸c khã kh¨n vµ tån t¹i ®ã lµ ph©n cÊp tr¸ch nhiÖm, xö lÝ ®óng ng­êi, ®óng viÖc. §iÒu kho¶n vÒ chÊt l­îng trong hîp ®ång ph¶i ®­îc quy ®Þnh thËt chi tiÕt, thËt cô thÓ. Sai hîp ®ång bªn xuÊt khÈu ph¶i chÞu, kh«ng cã trong hîp ®ång bªn nhËp khÈu ph¶i chÞu. §Æc biÖt ph¶i thèng nhÊt theo mét tiªu chuÈn, nhÊt lµ ®¬n vÞ ®o, nÕu ®¬n vÞ ®o cña hai n­íc kh¸c nhau th× hîp ®ång ph¶i lµm râ theo tiªu chuÈn nµo. §©y lµ tr¸ch nhiÖm cïa c¸n bé nghiÖp vô cña C«ng ty, ®ßi hái C«ng ty ph¶i cã ®éi ngò c¸n bé tinh th«ng nghiÖp vô, hiÓu biÕt s©u s¾c ngµnh hµng. Tiªu chuÈn chÊt l­îng hµng ho¸ quy ®Þnh cho nhµ cung cÊp ph¶i thèng nhÊt víi tiªu chuÈn trong hîp ®ång xuÊt khÈu. Do ®Æc thï hµng n«ng s¶n cã nhiÒu chñng lo¹i vµ ®Òu lµ hµng thu mua tõ c¸c hé s¶n xuÊt, chÕ biÕn nªn nhµ cung cÊp ph¶i cã ®ñ lùc l­îng ®Ó kiÓm tra chÊt l­îng hµng ho¸. §ång thêi gian chuÈn bÞ hµng xuÊt khÈu c¸n bé nghiÖp vô cña C«ng ty cÇn b¸m s¸t nhµ cung cÊp ®Ó ®«n ®èc, h­íng dÉn tiªu chuÈn chÊt l­îng... Tr­íc khi hµng ®­îc th«ng quan, mäi sai sãt vÒ chÊt l­îng nhµ cung cÊp ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm, ®ång thêi chÞu mäi phÝ tæn do sai sãt g©y ra. §Ó chÊt l­îng hµng ho¸ ®­îc kiÓm tra nhanh chãng, chÝnh x¸c, cã ®é tin cËy cao, C«ng ty chän c¸c nhµ cung cÊp lµ c¸c ®èi t¸c quen thuéc, cã uy tÝn, nhÊt lµ nh÷ng ®¬n vÞ cã ®Çy ®ñ thiÕt bÞ ®Ó kiÓm tra. §Æc thï cña hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu lµ cã nhiÒu tiªu chuÈn riªng nh­ kiÓm dÞch, tÈy trïng, møc ®é bøc x¹ ion, møc ®é sö dông thuèc trõ s©u... C¸n bé nghiÖp vô cña C«ng ty ph¶i ®i liªn hÖ lµm c¸c xÐt nghiÖm ®ã. NÕu xÐt nghiÖm ®Ó sai sãt th× n¬i xÐt nghiÖm ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vµ chÞu mäi phÝ tæn do sai sãt ®ã g©y ra. Mét ®Æc thï n÷a cña hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu lµ chÊt l­îng cã thÓ thay ®æi trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn vµ do thêi gian, vÝ dô nh­ hµng bÞ mèc, ®é Èm t¨ng... T×m nguyªn nh©n vµ quy tr¸ch nhiÖm t×nh tr¹ng nµy lµ rÊt khã, chØ cã thÓ h¹n chÕ thiÖt h¹i mµ C«ng ty ph¶i chÞu b»ng mét sè biÖn ph¸p sau: Bao b× phï hîp vµ ®¶m b¶o chÊt l­îng. Sö dông container ®Ó khi vËn chuyÓn kh«ng g©y h­ háng hµng ho¸. Sö dông c¸c kü thuËt chèng Èm, diÖt mèc... KiÓm tra xÕp ®Æt hµng ho¸ trªn ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn. L­u mÉu hµng ho¸ cho ®Õn khi giao hµng vµ thanh to¸n xong. §Ó thùc hiÖn ®­îc c¸c gi¶i ph¸p trªn, yÕu tè quyÕt ®Þnh vÉn lµ con ng­êi. Do vËy, gi¶i ph¸p ®Ó thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p trªn lµ C«ng ty cÇn x©y dùng mét lùc l­îng ®ñ m¹nh, tinh th«ng nghiÖp vô, thµnh th¹o ngµnh hµng. §éi ngò nµy cÇn th­êng xuyªn n©ng cao tr×nh ®é, nghiªn cøu mÆt hµng, ®­îc t¹o ®iÒu kiÖn tiÕp xóc víi kh¸ch hµng ®Ó t×m hiÓu yªu cÇu cña hä còng nh­ häc tËp kü thuËt kiÓm tra hµng ho¸. 3.2.3. Kh©u thuª ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. Cho ®Õn nay hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña C«ng ty chñu yÕu xuÊt khÈu theo ®iÒu kiÖn FOB, tøc lµ tr¸ch nhiÖm vÒ vËn t¶i thuéc vÒ ng­êi mua. §iÒu ®ã ®ång nghÜa víi viÖc C«ng ty ®· bá mÊt kh¶ n¨ng t¨ng thu ngo¹i tÖ cho quèc gia nhê viÖc xuÊt khÈu dÞch vô vËn t¶i ®ång thêi còng lµm mÊt mét phÇn lîi nhuËn cña C«ng ty tõ nghiÖp vô nµy. MÆt kh¸c n­íc ta cã 3000km bê biÓn, rÊt thuËn tiÖn cho viÖc vËn chuyÓn b»ng ®­êng biÓn. Hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña C«ng ty chñ yÕu ®­îc vËn chuyÓn b»ng ®­êng biÓn. Ngµnh hµng h¶i cña n­íc ta ®· ngµy nay còng lín m¹nh, c¸c nhµ m¸y ®ãng tµu cña ta ®· ®ãng ®­îc nh÷ng con tµu cã träng t¶i lín. Chóng ta còng cã nh÷ng ®éi tµu viÔn d­¬ng ®i ®Õn hÇu hÕt c¸c h¶i c¶ng trªn thÕ giíi. ChØ xuÊt khÈu theo ®iÒu kiÖn FOB lµ tù ®¸nh mÊt thÕ m¹nh cña chóng ta vµ lµm mÊt nguån hµng cña c¸c ®éi tµu trong n­íc. HiÖn nay khi chµo hµng C«ng ty th­êng ®­a ra mét sè møc gi¸ kh¸c nhau t­¬ng øng víi ®iÒu kiÖn giao hµng ®Ó kh¸ch hµng lùa chän vµ phÇn nhiÒu kh¸ch hµng lùa chän gi¸ FOB v× chØ cã gi¸ FOB lµ gi¸ mµ C«ng ty cã sù c¹nh tranh so víi c¸c gi¸ kh¸c. VËy ®Ó trong t­¬ng lai C«ng ty cã thÓ ký ®­îc nh÷ng hîp ®ång víi nh÷ng ®iÒu kiÖn giao hµng kh¸c mµ C«ng ty cã thÓ giµnh ®­îc quyÒn thuª ph­¬ng tiÖn vËn t¶i th× C«ng ty cÇn cã sù nghiªn cøu vÒ c¸c ®éi tµu trong n­íc còng nh­ trªn thÕ giíi ®Ó cã mét møc gi¸ hîp lý, c¹nh tranh. Khi ®· giµnh ®­îc quyÒn thuª tµu th× C«ng ty ph¶i ®¶m b¶o tµu thuª lµ tµu ®ñ tiªu chuÈn ®Ó vËn chuyÓn hµng n«ng s¶n. §Ó tr¸nh thuª ph¶i tµu giµ kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn kü thuËt ®Ó chë hµng C«ng ty cÇn yªu cÇu h·ng tµu cho kiÓm tra nh÷ng giÊy tê chøng minh tµu ®¹t nh÷ng tiªu chuÈn cÇn thiÕt. Khi ký hîp ®ång vËn chuyÓn cÇn lµm râ tr¸ch nhiÖm cña ng­êi vËn chuyÓn khi ®­a hµng ®i. NÕu cã thÓ cÇn yªu cÇu h·ng vËn t¶i ®Æt cäc cho hµng ®­îc vËn chuyÓn ®Ó hä cã tr¸ch nhiÖm h¬n trong vËn chuyÓn hµng ho¸. 3.2.4. Kh©u mua b¶o hiÓm cho hµng ho¸. Hµng n«ng s¶n cña C«ng ty chñ yÕu vËn chuyÓn b»ng ®­êng biÓn lµ con ®­êng cã nhiÒu rñi ro nh­ng C«ng ty l¹i chñ yÕu xuÊt khÈu theo ®iÒu kiÖn FOB nªn kh«ng cã tr¸ch nhiÖm mua b¶o hiÓm cho hµng ho¸. Còng gièng nh­ tr­êng hîp quyÒn thuª ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, C«ng ty khi chµo hµng th× ®èi t¸c th­êng chän gi¸ FOB v× ®ã lµ gi¸ cã tÝnh c¹nh tranh cßn gi¸ kh¸c mµ quyÒn thuª ph­¬ng tiÖn vËn t¶i hay mua b¶o hiÓm lµ cña C«ng ty th× kh«ng cã tÝnh c¹nh tranh. Trong t­¬ng lai ®Ó cã thÓ giµnh ®­îc quyÒn mua b¶o hiÓm nhiÒu h¬n trong c¸c hîp ®ång xuÊt khÈu n«ng s¶n C«ng ty cÇn cã c¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn kh©u mua b¶o hiÓm cho hµng ho¸. C¸c gi¶i ph¸p cÇn nh»m vµo môc tiªu mua “®óng” vµ mua “®ñ” b¶o hiÓm cho hµng ho¸. Tøc lµ mua b¶o hiÓm nh­ thÕ nµo ®Ó khi cã tæn thÊt th× sÏ ®­îc båi th­êng mµ tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ b¶o hiÓm. Tr¸nh t×nh tr¹ng rñi ro x¶y ra mµ kh«ng ®­îc b¶o hiÓm hay kh«ng cã rñi ro ®ã mµ vÉn mua b¶o hiÓm dÉn ®Õn l·ng phÝ. Do hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña C«ng ty cã ®Æc ®iÓm lµ rÊt quªn biÕt (tÝnh chÊt cña hµng ho¸ ®· n¾m v÷ng; ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn quen biÕt cã ®é tin cËy cao, hµnh tr×nh quªn thuéc; bªn nhËn hµng ®· cã sù liªn kÕt chÆt chÏ...) nªn nhiÒu rñi ro h·n h÷u míi x¶y ra vµ th­êng cã sù dù ®o¸n tr­íc mµ tr¸nh. V× vËy C«ng ty chØ nªn mua b¶o hiÓm ë ®iÒu kiÖn C lµ ®iÒu kiÖn cã tû lÖ phÝ b¶o hiÓm thÊp nhÊt tõ 0.25% - 0.28% trong khi ®iÒu kiÖn A lµ 0.4% - 7.2%. Råi tuú ®iÒu kiÖn tõng mÆt hµng, ®Þa ®iÓm giao hµng, ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn, hµnh tr×nh vËn chuyÓn...mµ mua thªm c¸c b¶o hiÓm cho nh÷ng rñi ro phô. VÝ dô mÆt hµng cµ phª lµ mÆt hµng C«ng ty ®· xuÊt khÈu nhiÒu n¨m nay, mÆt hµng ®· qu¸ quen thuéc, kh¸ch hµng ë c¸c n­íc Anh, §øc, Thuþ SÜ, Ph¸p... ®· tõng lµm viÖc víi nhau nhiÒu lÇn. Hîp ®ång vËn chuyÓn còng ®· lµm th­êng xuyªn, hµnh tr×nh lµ hµnh tr×nh quen thuéc. Do vËy nh÷ng rñi ro sau ®©y lµ rÊt Ýt x¶y ra hoÆc th­êng dù kiÕn tr­íc ®Ó tr¸nh, nÕu mua b¶o hiÓm cho nh÷ng rñi ro ®ã lµ l·ng phÝ: MÊt hµng do cã chiÕn tranh. Hµng ho¸ h­ háng do bao b× kh«ng thÝch hîp hoÆc kh«ng ®Çy ®ñ. Hµng ho¸ bÞ h­ háng, hoÆc kh«ng ®i ®Õn ®Ých do chÊt l­îng ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn... Tuy nhiªn cã nh÷ng rñi ro mµ nÕu mua b¶o hiÓm theo ®iÒu kiÖn C th× kh«ng ®­îc b¶o hiÓm, v× vËy tuú tõng chuyÕn hµng mµ cÇn mua thªm b¶o hiÓm cho nh÷ng rñi ro phô. Khi lùa chän C«ng ty b¶o hiÓm ngoµi nh÷ng C«ng ty b¶o hiÓm cã uy tÝn trong viÖc thanh to¸n th× cßn ph¶i xem xÐt ®Õn ®iÒu kiÖn giao hµng lµ mua cho ng­êi b¸n hay mua cho ng­êi mua. NÕu lµ mua cho ng­êi mua nh­ ®iÒu kiÖn CIF, CIP th× h·ng b¶o hiÓm ph¶i cã ®¹i diÖn ë n­íc ng­êi mua vµ ®iÒu kiÖn thanh to¸n còng ë n­íc ng­êi mua. HiÖn nay C«ng ty th­êng mua b¶o hiÓm ë B¶o ViÖt, B¶o Minh vµ Pjico lµ hîp lý. Tuy nhiªn cÇn ph¶i c©n nh¾c sè tiÒn b¶o hiÓm (A) v× phÝ b¶o hiÓm (I) phô thuéc vµo A vµ R (phÝ suÊt b¶o hiÓm). I = A.R MÆt kh¸c A phô thuéc gi¸ trÞ b¶o hiÓm (V), mµ V l¹i phô thuéc gi¸ hµng C (gi¸ FOB), chi phÝ b¶o hiÓm vµ chi phÝ vËn chuyÓn (F). V = C+I+F Gi¶m ®­îc chi phÝ b¶o hiÓm lµ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh ®Ó giµnh ®­îc c¸c hîp ®ång xuÊt khÈu mµ C«ng ty ®­îc quyÒn mua b¶o hiÓm. Kh©u lµm thñ tôc h¶i quan: Lµm thñ tôc h¶i quan võa lµ nghÜa vô võa lµ quyÒn lîi cña c¸c nhµ xuÊt khÈu. NghÜa vô v× ®ã lµ thñ tôc b¾t buéc mµ nÕu kh«ng lµm th× hµng ho¸ kh«ng ®­îc th«ng quan. QuyÒn lîi v× th«ng qua thñ tôc h¶i quan mµ chñ hµng ®ãng thuÕ xuÊt khÈu cho Nhµ n­íc. HiÖn nay thñ tôc h¶i quan cña ViÖt Nam rÊt ®¬n gi¶n ®Æc biÖt lµ víi hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu. Tr­íc ®©y nh©n viªn h¶i quan ®Õn tËn n¬i ®Ó kiÓm tra hµng tr­íc khi niªm phong, kÑp ch×, th× b©y giê doanh nghiÖp xuÊt khÈu tù ®ãng hµng vµo container vµ khai b¸o vµo tê khai h¶i quan. Sau ®ã mang ®Õn c¬ quan h¶i quan vµ nh©n viªn h¶i quan sÏ ký vµo ®ã. Doanh nghiÖp sÏ tù chÞu tr¸ch nhiÖm nÕu cã sai sãt gi÷a tê khai vµ thùc tÕ hµng ho¸. C«ng ty XNK Intimex lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc lu«n cã ý thøc chÊp hµnh tèt ph¸p luËt nãi chung vµ ph¸p lÖnh h¶i quan nãi riªng. §· ho¹t ®éng l©u n¨m trong lÜnh vùc xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n Intimex lµ mét doanh nghiÖp cã uy tÝn ®ång thêi víi chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch xuÊt khÈu n«ng s¶n cña Nhµ n­íc nªn hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña Intimex lu«n ®­îc th«ng quan mét c¸ch dÔ dµng víi thêi gian nhanh nhÊt cã thÓ. Trong qu¸ tr×nh lµm thñ tôc h¶i quan C«ng ty cÇn ph¶i chó ý ®Õn viÖc khai tê khai h¶i quan vµ lËp hå s¬ h¶i quan cho khíp víi thùc tÕ hµng ho¸ vµ bé chøng tõ vÒ hµng ho¸ v× nÕu cã sù kh«ng thèng nhÊt gi÷a c¸c giÊy tê trong hå s¬ sÏ dÉn ®Õn ph¶i lµm l¹i mÊt nhiÒu thêi gian vµ chËm tiÕn ®é giao hµng. NÕu hµng ho¸ ph¶i kiÓm tra thùc tÕ th× nªn ®Ò nghÞ h¶i quan kiÓm tra ë n¬i xÕp hµng nh­ thÕ thuËn tiÖn h¬n trong viÖc xÕp hµng vµo container. Nãi chung viÖc thùc hiÖn tèt nh÷ng quy ®Þnh cña h¶i quan lµ gi¶i ph¸p tèt nhÊt cho kh©u nµy ®­îc thuËn lîi. Giao hµng. §Ó cã thÓ giao hµng mét c¸ch nhanh chãng th× hµng xuÊt khÈu cña C«ng ty lóc nµo còng ph¶i ë trong tr¹ng th¸i s½n sµng giao. Khi nhËn ®­îc h­íng dÉn giao hµng cña ®èi t¸c th× nhanh chãng ®­a hµng ®Õn ®iÓm tËp kÕt. C«ng ty nªn giµnh quyÒn thuª tµu ®Ó chñ ®éng h¬n trong vÊn ®Ò nµy. HiÖn nay C«ng ty chñ yÕu giao hµng theo ®iÒu kiÖn FOB tøc lµ giao hµng qua lan can tµu ph­¬ng thøc nµy kh¸ quen thuéc víi C«ng ty do ®ã Ýt x¶y ra rñi ro. Tuy nhiªn trong viÖc giao hµng C«ng ty cÇn ph¶i chó ý ®Õn viÖc tËp kÕt hµng sao cho ®óng thêi ®iÓm ®Ó tr¸nh l·ng phÝ do viÖc ®Õn sím hoÆc muén qu¸. §ång thêi trong qu¸ tr×nh bèc xÕp hµng C«ng ty ph¶i cö ng­êi theo dâi, gi¸m s¸t ®Ó giao ®óng sè l­îng tr¸nh thiÕu hay thõa hµng ho¸. 3.2.7 Lµm thñ tôc thanh to¸n Khi lùa chän ph­¬ng thøc thanh to¸n C«ng ty ph¶i chó ý ®Õn ®èi t¸c cña m×nh, vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña hä, th«ng qua sù th«ng tin cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng nh­ ng©n hµng trong vµ ngoµi n­íc, Phßng Th­¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp ViÖt Nam còng nh­ c¸c ®èi t¸c l©u n¨m. §iÒu nµy cã thÓ gióp C«ng ty gi¶m thiÓu rñi ro trong thanh to¸n. HiÖn nay C«ng ty th­êng dïng 2 h×nh thøc thanh to¸n lµ CAD vµ D/P. Hai h×nh thøc nµy thñ tôc thanh to¸n ®¬n gi¶n nh­ng nhiÒu rñi ro. Rñi ro th­êng gÆp lµ kh¸ch hµng kh«ng nhËn hµng nªn tõ chèi nhËn chøng tõ. Khi ®ã cÇn t×m hiÓu nguyªn nh©n kh¸ch hµng kh«ng nhËn hµng. NÕu do hä ®· t×m ®­îc ®èi t¸c cã gi¸ rÎ h¬n th× C«ng ty cã thÓ th­¬ng l­îng ®Ó chØnh l¹i gi¸ nÕu cã thÓ. Ngoµi ra ®Ó h¹n chÕ t×nh tr¹ng nµy, nÕu cã thÓ C«ng ty yªu cÇu hä ®Æt cäc 2% – 5% gi¸ trÞ hîp ®ång ®Ó ®¶m b¶o hai bªn thùc hiÖn ®óng hîp ®ång. NÕu ¸p dông ph­¬ng thøc thanh to¸n b»ng tÝn dông chøng tõ (L/C) cÇn ph¶i t×m hiÓu thËt kü c¸c tËp qu¸n cña n­íc nhËp khÈu, nÕu kh«ng am hiÓu tËp qu¸n cña hä th× kh«ng nªn giao dÞch b»ng ph­¬ng thøc nµy. Khi sö dông ph­¬ng thøc thanh to¸n b»ng L/C cÇn kiÓm tra thËt cÈn thËn tõng c©u ch÷ trong ®ã cã phï hîp víi hîp ®ång hay kh«ng nÕu thÊy kh«ng phï hîp ph¶i kÞp thêi ®Ò nghÞ nhµ nhËp khÈu söa l¹i. ChØ khi thÊy L/C ®· phï hîp víi hîp ®ång th× míi tiÕn hµnh giao hµng vµ lËp bé chøng tõ thanh to¸n ph¶i b¸m s¸t L/C. 3.2.8 KhiÕu n¹i vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i. Trong thêi gian võa qua, c«ng ty kh«ng cã tr­êng hîp nµo ph¶i ®­a ra ph¸n xö t¹i trung t©m träng tµi Quèc tÕ. Tuy vËy, ®èi víi mÆt hµng n«ng s¶n, lµ mÆt hµng dÔ háng do t¸c ®éng cña thêi gian, thêi tiÕt vµ m«i tr­êng nªn khã cã thÓ tr¸nh ph¶i c¸c sai sãt ¶nh h­ëng tíi quyÒn lîi cña hai bªn. Do v©y, nªn ®Ó h¹n chÕ c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh, n©ng cao hiÖu qu¶ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i, ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ hiÖu qu¶ x· héi cña c¸c bªn th× c«ng ty cÇn quan t©m : CÇn qui ®Þnh râ ®Þa ®iÓm vµ c¬ quan x¸c nhËn sè l­îng vµ chÊt l­îng cña hµng kh«ng ®¹t tiªu chuÈn vÒ chÊt l­îng. Ph©n ®Þnh râ chÊt l­îng vµ chi phÝ cña c¸c bªn trong viÖc x¸c nhËn hµng kh«ng ®ñ tiªu chuÈn chÊt l­îng. Qui ®Þnh râ c¬ quan gi¶i quyÕt tranh chÊp, ®¶m b¶o thêi gian khëi kiÖn vµ ®ñ bé hå s¬. §iÒu kho¶n khiÕu n¹i vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i ph¶i tu©n thñ c¸c qui ®Þnh cña c¸c ®iÒu ­íc Quèc tÕ mµ ViÖt Nam lµ thµnh viªn nh­: HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i, hiÖp ®Þnh hîp t¸c t­ ph¸p, c¬ chÕ gi¶i quyÕt tranh chÊp vµo WTO.... Nh×n chung, hoµn thiÖn qui tr×nh tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång lµ gi¶i ph¸p h÷u hiÖu nhÊt ®åi víi ®iÒu kho¶n khiÕu n¹i vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i. Mçi kh©u trong quy tr×nh tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång ®Òu cã liªn quan ®Õn nhau, lµm tèt mét kh©u nµo còng lµ tiÒn ®Ò cho viÖc gi¶i quyÕt c«ng viÖc cña kh©u sau mét c¸ch nhanh chãng. VÝ dô nÕu viÖc chuÈn bÞ hµng diÔn ra nhanh chãng hµng ho¸ ®­îc tËp trung vµ bao b×, ký m· hiÖu ®Çy ®ñ th× viÖc tiÕn hµnh kiÓm tra cña c¸c c¬ quan, tæ chøc gi¸m ®Þnh sÏ dÔ dµng. 3.2.9. Mét sè gi¶i ph¸p kh¸c. Gi¶i ph¸p vÒ nguån nh©n lùc. Vai trß cña con ng­êi trong ph¸t triÓn c«ng ty lµ kh«ng thÓ phñ nhËn, v× dï cã hµng v¹n ®Þnh chÕ kú diÖu nh­ng nÕu thiÕu ®i yÕu tè con ng­êi th× nh÷ng ®Þnh chÕ ®ã còng chØ lµ con sè kh«ng. Thùc tÕ ®· chøng minh r»ng nÕu mét c«ng ty cã ®éi ngò c¸n bé n¨ng ®éng, s¸ng t¹o trong c«ng viÖc th× ch¾c ch¾n c«ng ty ®ã sÏ ph¸t triÓn m¹nh mÏ trªn thÞ tr­êng. HiÓu râ vÊn ®Ò nµy, c«ng ty xuÊt nhËp khÈu Intimex ®· vµ ®ang kh«ng ngõng t¹o dùng mét ®éi ngò c¸n bé nhiÖt t×nh, giái chuyªn m«n, am hiÓu c¸c lÜnh vùc th­¬ng m¹i quèc tÕ, am hiÓu c¸c luËt lÖ vµ tËp qu¸n Quèc tÕ. §Ó cã thÓ lµm tèt h¬n chøc n¨ng cña m×nh, C«ng ty ph¶i cã chiÕn l­îc ph¸t triÓn con ng­êi hoµn chØnh h¬n: Th­êng xuyªn më c¸c líp båi d­ìng vÒ nghiÖp vô, c¸c cuéc héi th¶o nh»m gióp ®ì c¸c c¸n bé häc hái vµ n©ng cao tr×nh ®é ®Ó cã thÓ xö lý c¸c t×nh huèng ph¸t sinh trong viÖc tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång mét c¸ch nhanh chãng vµ hiÖu qu¶. Cö c¸c c¸n bé ®i häc tËp, nghiªn cøu ë n­íc ngoµi ®Ó häc hái kinh nghiÖm. H»ng n¨m nªn tæ chøc c¸c cuéc thi s¸t h¹ch ®Ó tuyÓn chän nh÷ng ng­êi cã ®ñ n¨ng lùc lµm viÖc. Bªn c¹nh viÖc hoµn thiÖn tri thøc, c«ng ty còng cÇn th­êng xuyªn chó träng ®Õn viÖc hoµn thiÖn t­ c¸ch ®¹o ®øc, phong c¸ch giao dÞch víi kh¸ch hµng cña nh©n viªn. Quan t©m ®Õn c«ng t¸c chµo hµng: Sù c¹nh tranh gi÷a c¸c c«ng ty, chi nh¸nh cña c¸c c«ng ty n­íc ngoµi diÔn ra gay g¾t, quyÕt liÖt. V× vËy muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn, c«ng ty kh«ng thÓ chê ®îi kh¸ch hµng t×m ®Õn víi m×nh mµ ph¶i chñ ®éng t×m ®Õn kh¸ch hµng th«ng qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh­: b¸o chÝ, ph­¬ng tiÖn ph¸t thanh, truyÒn h×nh. C«ng ty nªn m¹nh d¹n tham gia c¸c héi chî, c¸c cuéc triÓn l·m quèc tÕ vÒ hµng tiªu dïng, hµng n«ng s¶n ®Ó giíi thiÖu vµ b¸n hµng. §ång thêi, c«ng ty ph¶i cã nh÷ng nh©n viªn cã tr×nh ®é marketing, cã kh¶ n¨ng giao dÞch, biÕt c¸ch t¹o Ên t­îng nh»m thu hót, gi÷ v÷ng kh¸ch hµng ®Ó kh¸ch hµng cã quan hÖ mËt thiÕt, trung thµnh víi c«ng ty Tæ chøc héi nghÞ khoa häc còng lµ biÖn ph¸p cã hiÖu qu¶ cao, kh«ng nh÷ng t¹o ®­îc Ên t­îng tèt vÒ c«ng ty t¨ng sù hiÓu biÕt cña kh¸ch hµng vÒ c«ng ty còng nh­ hiÓu biÕt cña c«ng ty vÒ kh¸ch hµng. Héi nghÞ khoa häc lµ dÞp ®Ó kh¸ch hµng bÇy tá nh÷ng b¨n kho¨n, khóc m¾c cña m×nh ®èi víi doanh nghiÖp. Qua ®ã c«ng ty cã thªm c¬ héi ®Ó n©ng cao chÊt l­îng nghiÖp vô. §Ó l«i kÐo vµ gi÷ v÷ng kh¸ch hµng, c«ng ty cÇn x©y dùng chiÕn l­îc kh¸ch hµng vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch kh¸ch hµng linh ho¹t, kh«ng ph©n biÖt thµnh phÇn kinh tÕ, ¸p dông mét sè biÖn ph¸p ­u ®·i hîp lý.Trong quan hÖ gi÷a c«ng ty víi kh¸ch hµng cÇn ®¸p øng ®Õn møc cao nhÊt yªu cÇu cña kh¸ch hµng, t¹o uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng.TÝn nhiÖm lµ mét trong nh÷ng bÝ quyÕt ®Ó kinh doanh thµnh c«ng , bao gåm: TÝn nhiÖm vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm, vÒ t¸c phong kinh doanh, vÒ sù ®ãn tiÕp vµ phôc vô kh¸ch hµng. C¸c biÖn ph¸p nh»m duy tr× vµ n©ng cao uy tÝn cña c«ng ty ®èi víi kh¸ch hµng lµ: Ph¸t hiÖn c¸c nhu cÇu míi, ®a d¹ng c¸c mÆt hµng n«ng s¶n phï hîp víi nhu cÇu kh¸ch hµng. Tu©n thñ nghiªm ngÆt c¸c kh©u trong qu¸ tr×nh tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu. Liªn tôc c¶i tiÕn, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm coi ý kiÕn phª b×nh cña kh¸ch hµng lµ tiªu chuÈn ®Ó qu¶n lý chÊt l­îng. Nh­ vËy ®Ó cã thÓ thµnh c«ng trong ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh, c«ng ty ph¶i ®Ò ra chiÕn l­îc ph¸t triÓn, trong ®ã khai th¸c trªn mäi khÝa c¹nh tiÒm n¨ng lîi thÕ cña b¶n th©n còng nh­ cña ®èi thñ c¹nh tranh vµ lu«n ®Ò ra nh÷ng kÕ s¸ch linh ho¹t ®¶m b¶o sù th¾ng lîi trong c¸c cuéc c¹nh tranh. 3.3. Mét sè kiÕn nghÞ víi nhµ n­íc 3.3.1. §¸nh gi¸ ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam trong thêi gian qua XuÊt khÈu cña n­íc ta cã sù t¨ng tr­ëng liªn tôc qua c¸c n¨m kÓ tõ n¨m 1991. B×nh qu©n chung cho thêi kú 1991 – 2002 t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu 20,8%, t¨ng trªn 2,5 lÇn so víi t¨ng tr­ëng b×nh qu©n cña GDP. Chªnh lÖch xuÊt nhËp khÈu cã su h­íng do·ng ra (nhËp siªu t¨ng) nh­ng vÉn ë biªn ®é cho phÐp. Tuy nhiªn quy m« xuÊt khÈu b×nh qu©n ®Çu ng­êi cßn thÊp, chñng lo¹i hµng ho¸ ch­a ®a d¹ng, kÕt qu¶ xuÊt khÈu chñ yÕu phô thuéc vµo c¸c mÆt hµng chñ lùc, nhiÒu ngµnh hµng cßn phô thuéc lín vµo nguyªn liÖu nhËp khÈu, nhiÒu mÆt hµng søc c¹nh tranh thÊp (trõ g¹o, cµ phª, nh©n ®iÒu, h¹t tiªu) vµ t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu kh«ng æn ®Þnh. XuÊt khÈu mét sè n«ng s¶n chñ lùc thêi kú 1995 – 2002 t¨ng tr­ëng b×nh qu©n 7,2%/n¨m, trong ®ã cµ phª t¨ng 19,2%/n¨m, chÌ t¨ng 21,9%/n¨m, xuÊt khÈu h¹t ®iÒu t¨ng tr­ëng thÊt th­êng. XuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam ®øng ë thø h¹ng cao trªn thÕ giíi, ®· cã nh÷ng c¶i thiÖn vÒ chÊt l­îng vµ chñng lo¹i, b¸n cho h¬n 30 n­íc b¹n hµng vµ cã kho¶ng gÇn chôc b¹n hµng lµ mua v¬i sè l­îng lín vµ æn ®Þnh. Cµ phª ®øng ë vÞ trÝ thø 3 sau Brazin, Colombia, ®· xuÊt sang 52 n­íc, trong ®ã cã Mü lµ n­íc nhËp khÈu nhiÒu nhÊt, chiÕm kho¶ng 20% l­îng xuÊt khÈu, ch©u ¢u kho¶ng 50% (trong ®ã §øc 16%). H¹t ®iÒu ®øng thø 2 thÕ giíi vÒ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu sang h¬n 30 n­íc, tr­íc khi x¶y ra chiÕn tranh thÞ tr­êng xuÊt khÈu chñ yÕu lµ Ir¾c (chiÕm 50%). Nguyªn nh©n ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu trªn lµ: C¸c ngµnh h÷u quan nh­ Th­¬ng m¹i, tµi chÝnh ng©n hµng, h¶i quan… còng cã nhiÒu cè g¾ng c¶i thiÖn m«i tr­êng ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cho dï cßn kh«ng Ýt kh©u cÇn c¶i tiÕn. Trong n¨m qua, ho¹t ®éng t×m kiÕm, më réng thÞ tr­êng ®­îc quan t©m ®Æc biÖt: Trong ho¹t ®éng ®èi ngo¹i, c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o §¶ng, Nhµ n­íc ®Òu ®Æt lªn hµng ®Çu viÖc vËn ®éng gia t¨ng xuÊt khÈu, ®Çu t­; c¸c doanh nghiÖp còng ®Èy m¹nh ho¹t ®éng t×m kiÕm thÞ tr­êng , c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i ®­îc chó träng h¬n. VÞ thÕ quèc tÕ cña n­íc ta tiÕp tôc ®­îc n©ng cao ®· t¹o thªm thuËn lîi cho viÖc ®Èy m¹nh hîp t¸c kinh tÕ nãi chung vµ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu nãi riªng. ThÞ tr­êng xuÊt nhËp khÈu tiÕp tôc ®­îc më réng theo h­íng ®a ph­¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸. NhiÒu c¬ chÕ chÝnh s¸ch míi trong xuÊt khÈu n«ng s¶n ®· ®­îc ban hµnh vµ ®ang ®i vµo thùc hiÖn, gãp phÇn c¶i thiÖn m«i tr­êng kinh doanh vµ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. Tuy nhiªn nh÷ng chÝnh s¸ch ®ã vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp cÇn ph¶i gi¶i quyÕt míi khai th¸c cã hiÖu qu¶ c¸c tiÒm n¨ng vµ lîi thÕ cña hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña n­íc ta. Cã thÓ kh¸i qu¸t c¸c h¹n chÕ ®ã nh­ sau: §èi víi dÞch vô giao nhËn, thùc tÕ c¸c C«ng ty liªn doanh vÉn chiÕm ­u thÕ trong c¹nh tranh do cã lîi thÕ vÒ chÊt l­îng vµ uy tÝn tuy gi¸ c¶ cã cao h¬n. C¸c doanh nghiÖp ®øng tr­íc sù lùa chän hoÆc lµ gi¸ cao nh­ng chÊt l­îng dÞch vô tèt, tin cËy cña c¸c nhµ giao nhËn n­íc ngoµi hoÆc gi¸ rÎ nh­ng chÊt l­îng dÞch vô thÊp, giao hµng kh«ng ®óng h¹n, kiÓm ®Þnh thiÖt h¹i kh«ng tin cËy... Râ rµng sù lùa chän nµo còng bÊt lîi cho doanh nghiÖp bëi hoÆc ®éi gi¸ lªn hoÆc kh«ng ®¶m b¶o thêi gian giao hµng. DÞch vô c¶ng, kho b·i ë n­íc ta vÉn do nhµ n­íc ®éc quyÒn së h÷u vµ khai th¸c lµ chñ yÕu. Cã tíi 90% hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu ®­îc vËn chuyÓn b»ng ®­êng biÓn. Thêi gian qua ®· cã sù ®Çu t­ vÒ mÆt sè l­îng, nh­ng chÊt l­îng cßn nhiÒu yÕu kÐm. Møc phÝ gi÷a c¸c c¶ng trong n­íc cßn chªnh lÖch lín vµ cao h¬n phÝ c¶ng chung trong khu vùc lµm ¶nh h­ëng ®Õn gi¸ thµnh vµ søc c¹nh tranh s¶n phÈm xuÊt khÈu. Ngoµi ra c¸c h¹ tÇng kh¸c vÒ vËn t¶i, viÔn th«ng vµ ®iÖn n¨ng gi¸ cßn cao, chÊt l­îng cßn thÊp ®Òu cã ¶nh h­ëng kh«ng thuËn ®Õn xuÊt khÈu n«ng s¶n cña n­íc ta. DÞch vô h¶i quan vµ thñ tôc xuÊt khÈu cã ¶nh h­ëng lín tíi viÖc th«ng quan hµng ho¸, thêi gian vµ chi phÝ xuÊt khÈu. Tõ l©u ChÝnh phñ ®· nhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò nµy vµ ®· cã nh÷ng c¶i thiÖn nh­ng c«ng t¸c khai b¸o h¶i quan, kiÓm ho¸ ¸p thuÕ, ®¸nh gi¸ thuÕ, th«ng quan hµng ho¸ vµ gÇn ®©y lµ vÊn ®Ò hoµn thuÕ trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu cßn cã thñ tôc phøc t¹p, mÊt nhiÒu thêi gian cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu. Hç trî vÒ tµi chÝnh th«ng qua th­ëng xuÊt khÈu vµ trî cÊp l·i suÊt cña Quü hç trî xuÊt khÈu. Trong nh÷ng n¨m qua, hç trî tµi chÝnh th«ng qua quü nµy ®· gióp c¸c doanh nghiÖp t¨ng c­êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸ ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. Tuy nhiªn, c¸c chÝnh s¸ch hç trî xuÊt khÈu thêi gian qua cßn cã nh÷ng h¹n chÕ nh­ do chØ hç trî tµi chÝnh trùc tiÕp(trî cÊp tõ ng©n s¸ch), cßn hç trî qua tÝn dông chËm ®­îc triÓn khai. Thêi gian qua dÞch vô th«ng tin thÞ tr­êng cßn cã nhiÒu h¹n chÕ, mÆc dï Côc xóc tiÕn th­¬ng m¹i, Trung t©m th«ng tin th­¬ng m¹i ®· cã nhiÒu ho¹t ®éng trî gióp doanh nghiÖp t×m kiÕm c¸c c¬ héi liªn doanh, liªn kÕt ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Vai trß cña c¸c trung t©m xóc tiÕn th­¬ng m¹i ë ®Þa ph­¬ng ch­a t­¬ng thÝch víi ®ßi hái cña thùc tiÔn doanh nghiÖp. Ch­a cã c¸c c¬ quan hay trung t©m nghiªn cøu chuyªn s©u vÒ th«ng tin thÞ tr­êng ®èi víi c¸c mÆt hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu ®ñ m¹nh, lµ chç dùa v÷ng ch¾c cho c¸c nhµ xuÊt khÈu trong vµ ngoµi n­íc. Th«ng tin th­¬ng m¹i cßn ë d¹ng tæng qu¸t nh»m phôc vô c«ng t¸c ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc vµ qu¶n lý vÜ m« h¬n lµ ®¸p øng nhu cÇu th«ng tin chi tiÕt vÒ thÞ tr­êng cho doanh nghiÖp xuÊt khÈu. Ch­a h×nh thµnh quan hÖ mua b¸n th«ng tin trªn thÞ tr­êng liªn quan tíi c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu. 3.3.2. Mét sè kiÕn nghÞ: §Ó thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu nãi chung vµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu n«ng s¶n nãi riªng ph¸t triÓn th× Nhµ n­íc cÇn cã nh÷ng sù thay ®æi ë tÇm qu¶n lý vÜ m«. ViÖc quan träng vµ cÊp b¸ch nhÊt cÇn lµm lµ x©y dùng chiÕn l­îc tæng thÓ vÒ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, trong ®ã x¸c ®Þnh râ c¸c lé tr×nh héi nhËp, c¸c møc cam kÕt còng nh­ nh÷ng ®Þnh h­íng lín cho toµn bé tiÕn tr×nh. Trªn c¬ së ®ã cô thÓ ho¸ kÕ ho¹ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vµ ®Çu t­ thµnh c¸c gi¶i ph¸p ®ång bé c¶ vÒ kinh tÕ, tµi chÝnh, th­¬ng m¹i lÉn hµnh chÝnh... nh»m n©ng cao søc c¹nh tranh vµ hiÖu qu¶ cña nÒn kinh tÕ n­íc ta. Thø nhÊt, ph¶i ph¸t triÓn c¸c dÞch vô hç trî phï hîp víi chiÕn l­îc ph¸t triÓn c¸c ngµnh dÞch vô, thóc ®Èy qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng CNH, H§H, t¹o thÕ chñ ®éng trong héi nhËp quèc tÕ, gãp phÇn quyÕt ®Þnh vµo viÖc thùc hiÖn th¾ng lîi chiÕn l­îc ph¸t triÓn h­íng vÒ xuÊt khÈu. Thø hai, ph¸t triÓn dÞch vô thùc sù lµ cÇu nèi nh»m g¾n kÕt gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm, gi÷a thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc, kh«ng ngõng më réng vµ ®a d¹ng ho¸ thÞ tr­êng xuÊt khÈu n«ng s¶n cña ViÖt Nam. Thø ba, ®ång bé ho¸ vµ n©ng cao chÊt l­îng c¸c dÞch vô theo tiªu chuÈn quèc tÕ, gi¶m thiÓu chi phÝ vµ c¸c hç trî trùc tiÕp, chuyÓn sang c¸c hç trî gi¸n tiÕp, c¸c hç trî kü thuËt... Thø t­, ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô vµ khuyÕn khÝch c¸c chñ thÓ thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ, tæ chøc phi chÝnh phñ, kiÒu bµo ë n­íc ngoµi, c¬ quan ngo¹i giao tham gia cung cÊp dÞch vô hç trî xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n. §Ó lµm ®­îc nh­ vËy chÝnh phñ cÇn hoµn thiÖn c¸c dÞch vô hiÖn cã nh»m n©ng cao chÊt l­îng vµ h¹ gi¸ phÝ, t¨ng nhanh kh¶ n¨ng, tèc ®é cung cÊp dÞch vô bao gåm: DÞch vô th«ng tin, thÞ tr­êng vµ ph©n tÝch kinh tÕ ph¶i ®­îc t¨ng c­êng trªn c¶ tÇm vÜ m« vµ doanh nghiÖp. Chó träng nghiªn cøu, ph©n tÝch c¸c th«ng tin chuyªn ngµnh vµ chuyªn s©u. Phèi hîp gi÷a c¸c tæ chøc vµ c¬ quan qu¶n lý, hiÖp héi vµ c¸c c«ng ty dÞch vô ®Ó cung cÊp c¸c th«ng tin th­¬ng m¹i cã chÊt l­îng nh»m ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu cña doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n. Më réng vµ ph¸t triÓn c¸c dÞch vô nghiªn cøu – triÓn khai cïng víi c«ng t¸c gi¸o dôc vµ ®Çu t­ vµo c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n ®Ó võa thóc ®Èy xuÊt khÈu, võa ®¸p øng tèt nhu cÇu néi ®Þa ®ang t¨ng lªn rÊt nhanh vµ gãp phÇn gi¶m tû lÖ di d©n tõ khu vùc n«ng th«n ra thµnh thÞ. KÕt hîp chuyªn m«n ho¸ vµ ®a d¹ng ho¸ lo¹i h×nh doanh nghiÖp xuÊt khÈu. Xo¸ bá ®éc quyÒn trong thu mua xuÊt khÈu, hoµn thiÖn hÖ thèng l­u th«ng ph©n phèi, ph¸t triÓn dÞch vô tæ chøc xuÊt khÈu trªn c¬ së khai th¸c mäi tiÒm n¨ng cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nh»m n©ng cao tÝnh hiÖu qu¶ vµ søc c¹ch tranh hµng n«ng s¶n ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt l­îng cña hÖ thèng kho b·i vµ dÞch vô giao nhËn. Quy ho¹ch vµ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng hç trî cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu n«ng s¶n nh­ ®­êng giao th«ng, c¸c c¶ng th­¬ng m¹i, bÕn b·i, kho hµng, c¸c dÞch vô bèc dì, chÊt xÕp hµng ho¸ xuÊt khÈu ... C¶i tiÕn h¬n n÷a c«ng t¸c kiÓm ho¸ vµ thñ tôc h¶i quan ®Ó rót ng¾n thêi gian lµm thñ tôc xuÊt khÈu, gi¶i phãng nhanh hµng ho¸ vµ gi¶m thiÓu chi phÝ xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n nãi chung. N©ng cao hiÖu qu¶ c¸c hç trî vÒ tµi chÝnh vµ dÞch vô chuyÓn giao c«ng nghÖ. T¨ng c­êng thu hót FDI vµo lÜnh vùc chÕ biÕn, nç lùc t×m kiÕm thªm c¸c nguån vèn ODA, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn trong c¸c dù ¸n x©y dùng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n vµ h¹ tÇng th­¬ng m¹i hµng n«ng s¶n. TiÕp tôc thóc ®Èy qu¸ t×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ nh»m ®æi míi thiÕt bÞ m¸y mãc ë c¸c kh©u gieo trång, ch¨m sãc, t­íi tiªu, thu mua, chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n. Chó träng c¸c dÞch vô t­ vÊn cña ng©n hµng, c¸c luËt s­, c¸c hç trî kü thuËt kh¸c ®Ó qu¶n lý, gi¸m s¸t chÆt chÏ ho¹t ®éng tµi chÝnh xuÊt khÈu. Ngoµi ra cÇn bæ sung thªm c¸c dÞch vô míi phï hîp víi thùc tiÔn héi nhËp cña ViÖt Nam vµ hoµ ®ång víi hÖ thèng dÞch vô quèc tÕ: H×nh thµnh bé phËn chuyªn s©u vÒ hµng n«ng s¶n trong hÖ thèng xóc tiÕn th­¬ng m¹i xuÊt khÈu ViÖt Nam. Phèi hîp gi÷a c¸c tæ chøc xóc tiÕn chuyªn ngµnh trong vµ ngoµi n­íc chÆt chÏ h¬n nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu vµ æn ®Þnh thÞ tr­êng, n©ng cao vÞ thÕ n«ng s¶n xuÊt khÈu cña ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. X©y dùng, ®¨ng ký vµ qu¶ng b¸ th­¬ng hiÖu hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu ViÖt Nam ë thÞ tr­êng n­íc ngoµi tiÕn tíi h×nh thµnh th­¬ng hiÖu m¹nh vÒ hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng xuÊt khÈu. X©y dùng vµ ®­a vµo ho¹t ®éng c¸c lo¹i h×nh dÞch vô b¶o hiÓm trong lÜnh vùc kinh doanh xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n nh­ b¶o hiÓm gi¸n ®o¹n kinh doanh, b¶o hiÓm thanh to¸n nî ph¶i thu khã ®ßi. H×nh thµnh vµ duy tr× quü b×nh æn gi¸, quü hç trî xóc tiÕn xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n nh­ mét ®ßn bÈy kinh tÕ, kÝch thÝch hîp ph¸p ho¹t ®éng s¶n xuÊt, xuÊt khÈu n«ng s¶n cña ng­êi n«ng d©n vµ c¸c doanh nghiÖp. Nghiªn cøu vµ øng dông th­¬ng m¹i ®iÖn tö vµo ho¹t ®éng xóc tiÕn vµ lÜnh vùc kinh doanh xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n ViÖt Nam. ThiÕt lËp c¸c trang web ®Ó qu¶ng c¸o, giíi thiÖu hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu. Sö dông c¸c dÞch vô ng©n hµng míi vµ thanh to¸n tiÕn bé. KÕt luËn Xu thÕ tù do ho¸, toµn cÇu ho¸ hiÖn nay, héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi lµ mét ®Þnh h­íng ®óng ®¾n ®­îc §¶ng vµ Nhµ n­íc ta x¸c ®Þnh. Trong ®ã, ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu lµ nh©n tè quan träng trong chÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngo¹i, lµ nh©n tè ®ãng gãp vµo sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. §Ó ph¸t huy ®­îc nguån néi lùc sö dông mét c¸ch hiÖu qu¶, §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· x©y dùng chiÕn l­îc ®Çu t­ dµi h¹n, qui ho¹ch ph¸t triÓn nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu mòi nhän cã tÝnh chñ ®¹o. Tuy nhiªn, ho¹t ®éng xuÊt khÈu lu«n ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc nµy cÇn tù hoµn thiÖn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng vµ gia t¨ng søc c¹nh tranh víi c¸c ®èi thñ trong vµ ngoµi n­íc. V× thÕ hoµn thiÖn quy tr×nh tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan, lµ vÊn ®Ò cÊp thiÕt trong m«i tr­êng kinh doanh lu«n cã sù c¹nh tranh m¹nh mÏ. XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ ®ã cïng víi kiÕn thøc lý thuyÕt vµ kinh nghiÖm thùc tiÔn, ®Ò tµi mµ em thùc hiÖn phÇn nµo kh¸i qu¸t ®­îc ho¹t ®éng xuÊt khÈu n«ng s¶n hiÖn nay cña C«ng ty XNK Intimex vµ quy tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu n«ng s¶n cña C«ng ty. Trªn c¬ së ®ã luËn v¨n cã ®Ò xuÊt nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m gi¶i quyÕt nh÷ng v­íng m¾c vµ nh÷ng h¹n chÕ trong qu¸ tr×nh tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu. Dï sao ®©y còng lµ mét c«ng tr×nh nghiªn cøu tËp d­ît, víi kiÕn thøc cßn n«ng c¹n vµ hiÓu biÕt thùc tÕ cßn nghÌo nµn nªn ph©n tÝch cña em ch¾c ch¾n cßn nhiÒu phiÕn diÖn, Êu trÜ. Em mong ®­îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« vµ c¸c c« chó, anh chÞ trong phßng kinh doanh 3 ®Ó luËn v¨n cña em hoµn thiÖn h¬n. Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu em ®­îc sù h­íng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o PGS, TS Do·n KÕ B«n vµ sù gióp ®ì gi¸n tiÕp cña c¸c thÇy c« trong bé m«n Kü ThuËt Th­¬ng M¹i Quèc TÕ th«ng qua gi¸o tr×nh do bé m«n biªn so¹n. Em cßn ®­îc sù gióp ®ì vÒ tµi liÖu còng nh­ gi¶i ®¸p nh÷ng th¾c m¾c mµ trong qu¸ tr×nh häc em ch­a n¾m râ cña c¸c c« c¸c chó vµ c¸c anh chÞ ë phßng kinh doanh 3 C«ng ty XNK Intimex. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n tÊt c¶ mäi ng­êi ®· gióp ®ì em hoµn thµnh luËn v¨n tèt nghiÖp cña m×nh. Tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh kü thuËt th­¬ng m¹i quèc tÕ – Tr­êng §¹i Häc Th­¬ng M¹i Th­¬ng m¹i quèc tÕ vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng xuÊt khÈu – NguyÔn Duy Bét B¶o hé hîp lý n«ng nghiÖp ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh héi nhËp – Bïi Xu©n L­u Kinh tÕ hîp t¸c trong n«ng nghiÖp ë n­íc ta hiÖn nay – Ph¹m ThÞ CÇn, Vò V¨n Phóc Kinh tÕ n«ng nghiÖp - §inh Phi Hæ §æi míi chÝnh s¸ch nh»m thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ – Lª ThÞ V©n Anh B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña C«ng ty XNK Intimex n¨m 2003 – 2004 LuËn v¨n Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn quy tr×nh tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ t¹i ARTEXPORT - LVE 000246 Khoa häc Th­¬ng m¹i sè 8 quý IV th¸ng 12/2004 T¹p chÝ khoa häc th­¬ng m¹i sè 3 + 4 + 5 - 2003 B¶ng 2.1 KÕt qu¶ thùc hiÖn kÕ ho¹ch n¨m 2001- 2004 Stt Tªn chØ tiªu §¬n vÞ tÝnh 2001 2002 2003 2004 TH %KH TH %KH TH %KH TH %KH 1 2 3 4 Tæng kim ng¹ch XNK XuÊt khÈu NhËp khÈu Doanh thu Nép ng©n s¸ch Thu nhËp b×nh qu©n Tr USD __ __ tû ®ång tû ®ång tr®ång/ng­êi 77,7 52,5 25,2 1.567 97 1,389 138,8 135,2 141,5 177 113,5 94,17 63,10 31,07 2.791 166,6 1,487 134,5 130 138,5 223 135,9 109,33 76,63 32,70 2.938 244,3 1,347 130,2 128,2 135 184 107,3 212 137 75 3.899 315 1,428 212 205 228 211 178 (Nguån: phßng tæ chøc C«ng ty XNK Intimex) B¶ng 3.1: Dù kiÕn c¬ cÊu mÆt hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña C«ng ty XNK Intimex tõ n¨m 2005 ®Õn n¨m 2010 §¬n vÞ: triÖu USD stt MÆt hµng N¨m thùc hiÖn ThÞ tr­êng chÝnh 2005 2006 2007 2008 2009 2010 1 Cµ phª 109 112.6 116.3 120.5 123.8 127.2 EU, Mü, NhËt, Trung Quèc, ASEAN, I r¾c,... 2 H¹t tiªu 25 27.3 28.8 30.4 32.5 35.4 3 L¹c nh©n 1.9 2.1 2.3 2.43 2.65 2.7 4 Cao su 2.5 2.72 2.79 2.32 2.42 2.65 5 ChÌ 1 1.2 1.32 1.46 1.76 2 6 N«ng s¶n kh¸c 1.2 1.34 1.45 1.57 1.62 1.9 7 Tæng 140.6 147.26 152.96 158.68 164.75 171.85 (Nguån: Phßng tæ chøc C«ng ty XNK Intimex) Môc lôc Ch­¬ng 1: C¬ së lý luËn vÒ hîp ®ång xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng 1 1.1 Hîp ®ång Th­¬ng m¹i Quèc tÕ 1 1.1.1 Kh¸i niÖm, b¶n chÊt vµ vai trß cña Hîp ®ång Th­¬ng m¹i Quèc tÕ 1 1.1.2 §iÒu kiÖn hiÖu lùc cña hîp ®ång. 2 1.1.3 Néi dung chñ yÕu cña Hîp ®ång Th­¬ng m¹i Quèc tÕ 2 1.1.4. Ph©n lo¹i Hîp ®ång Th­¬ng m¹i Quèc tÕ 5 1.2. Tæ chøc thùc hiÖn Hîp ®ång Th­¬ng m¹i Quèc tÕ 6 1.2.1 ý nghÜa cña viÖc tæ chøc thùc hiÖn Hîp ®ång Th­¬ng m¹i Quèc tÕ 6 1.2.2 Tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu. 7 a. ChuÈn bÞ hµng xuÊt khÈu: 7 b. KiÓm tra hµng ho¸ xuÊt khÈu 12 c.Thuª ph­¬ng tiÖn vËn t¶i 13 d. Mua b¶o hiÓm cho hµng ho¸ 15 e. Lµm thñ tôc h¶i quan 17 f. Giao hµng víi ph­¬ng tÞªn vËn t¶i 18 g. Thñ tôc thanh to¸n 20 h. KhiÕu n¹i vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i 22 Gi¸m s¸t vµ ®iÒu hµnh hîp ®ång 23 1.3.1 Kh¸i niÖm, vai trß cña gi¸m s¸t vµ ®iÒu hµnh hîp ®ång 23 1.3.2 Nh÷ng néi dung vµ ph­¬ng ph¸p gi¸m s¸t vµ ®iÒu hµnh hîp ®ång 24 Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n t¹i c«ng ty XNK Intimex 26 2.1 Tæng quan vÒ C«ng ty XNK Intimex 26 2.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty XNK Intimex trong thêi gian qua. 26 2.1.2 C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y, chøc n¨ng vµ nhiÖm vô hiÖn t¹i cña c«ng ty 27 2.2 KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty trong thêi gian qua 31 2.2.1 T×nh h×nh kinh doanh cña c«ng ty trong thêi gian qua 31 2.2.2 T×nh h×nh xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña C«ng ty XNK Intimex 35 2.3 Thùc tr¹ng qu¸ tr×nh tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n t¹i C«ng ty XNK Intimex 42 2.3.1 ChuÈn bÞ hµng xuÊt khÈu 43 2.3.2 KiÓm tra chÊt l­îng hµng ho¸ 45 2.3.3 Thuª ph­¬ng tiÖn vËn t¶i 46 2.3.4 Mua b¶o hiÓm cho hµng ho¸ 47 2.3.5 Lµm thñ tôc h¶i quan 48 2.3.6 Giao hµng 48 2.3.7 Lµm thñ tôc thanh to¸n 49 2.3.8 KhiÕu n¹i vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i 51 2.4 Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®ù¬c vµ nh­îc ®iÓm cßn tån t¹i trong viÖc tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n t¹i C«ng ty XNK Intimex 51 2.4.1 KÕt qu¶ thu ®­îc 51 2.4.2 Nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i vµ nguyªn nh©n 53 Ch­¬ng3: Mét sè Gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ quy tr×nh tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu t¹i c«ng ty XNK Intimex 56 3.1 §Þnh h­íng ph¸t triÓn cña c«ng ty trong thêi gian tíi 56 3.1.1 ThuËn lîi vµ khã kh¨n cña c«ng ty 56 3.1.2 Ph­¬ng h­íng, nhiÖm vô, kÕ ho¹ch cña c«ng ty 58 3.2 C¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn nghiÖp vô tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña c«ng ty 62 3.2.1. ChuÈn bÞ hµng xuÊt khÈu 62 3.2.2. Kh©u kiÓm tra hµng tr­íc khi xuÊt khÈu 63 3.2.3. Kh©u thuª ph­¬ng tiÖn vËn t¶i 65 3.2.4 Kh©u mua b¶o hiÓm cho hµng ho¸ 66 3.2.5 Kh©u lµm thñ tôc h¶i quan 68 3.2.6 Giao hµng 69 3.2.7 Lµm thñ tôc thanh to¸n 70 3.2.8 KhiÕu n¹i vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i 71 3.2.9. Mét sè gi¶i ph¸p kh¸c 72 3.3. Mét sè kiÕn nghÞ víi nhµ n­íc 74 3.3.1. §¸nh gi¸ ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam trong thêi gian qua 74 3.3.2. Mét sè kiÕn nghÞ 77