MỤC LỤC
Phần mở đầu 1
Chương I: Những lý luận cơ bản về chất lượng công tác đào tạo và bồi dưỡng 2
cán bộ quản lý kinh tế 2
I. Khái niệm và vai trò của cán bộ quản lý kinh tế. 2
1. Khái niệm về cán bộ quản lý kinh tế. 2
2. Vai trò của cán bộ quản lý kinh tế. 4
II. Chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. 5
1. Khái niệm chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. 5
2. Vai trò chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. 6
3. Nâng cao chất lượngđào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. 8
4. Đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. 10
Chương II: Thực trạng công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế ở nước ta hiện nay 12
I. Thực trạng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. 12
II. Nguyên nhân của thực trạng trên. 14
1. Từ phía các cơ quan sử dụng cán bộ quản lý kinh tế. 14
2. Từ phía các cơ sở tổ chức đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. 15
Chương III: Một số giải pháp để nâng cao chất lượng Công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế 18
I. Từ phía các cơ quan sử dụng cán bộ quản lý kinh tế. 18
II. Từ phía các cơ sở tổ chức đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. 21
Kết luận 26
Danh mục tài liệu tham khảo 27
34 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2791 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế ở nước ta hiện nay, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
được xem như là việc kiểm tra, xem xét một cách độc lập và có hệ thống đối với một chương trình, dự án, để xác định kết quả, hiệu quả và các ảnh hưởng của nó. Công tác đánh giá này nhằm đạt được các mục tiêu như: “cung cấp thông tin phản hồi về quá trình đào tạo và bồi dưỡng, về các hoạt động được triển khai, về chất lượng của việc thiết kế và thực hiện và thực hiện các hoạt động đào tạo và bồi dưỡng; đóng góp vào nội dung đào tạo, bồi dưỡng về kiến thức cũng như thực hành, chúng ta có thể học qua quá trình đánh giá; xác định hiệu quả khi áp dụng những điều đã được học vào trong hoạt động cụ thể của cơ quan; xem xét quan hệ của chính sách đào tạo và bồi dưỡng đối với mục tiêu của tổ chức; hình thức và nội dung đào tạo, bồi dưỡng có tác động ảnh hưởng đến quan điểm và văn hoá tổ chức như thế nào, có đóng góp gì tới sự phát triển của tổ chức trong những năm tới” (11-tr127)
... Để việc đánh giá được chính xác chúng ta phải tiến hành đánh giá cả chương trình khoá học và đánh giá hệ thống đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Khi tiến hành đánh giá chương trình, khoá học phải xác định xem chương trình, khoá học và các hoạt động đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế đã đáp ứng được các nhu cầu mà các cơ quan hay tổ chức cử cán bộ quản lý kinh tế đi học đặt ra hay chưa; xem xét các quy trình, công đoạn tiến hành đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế có hợp lý không; người cán bộ quản lý kinh tế được cử đi học tiếp thu được những cái gì sau khoá học; đánh giá sự tác động của chương trình, khoá học đối với các đơn vị hoặc nhóm cán bộ. Để xem xét được những vấn đề đó thì cần phải phân định rõ nhiệm vụ của từng cơ quan chức năng tiến hành việc đánh giá: các cơ quan quản lý và theo dõi chương trình, khoá học; các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng; các cơ quan có nhu cầu sử dụng cán bộ quản lý kinh tế và cử cán bộ đi học. Sự phối hợp trong công tác đánh giá của ba cơ quan này sẽ giúp chúng ta đánh giá được chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế một cách chính xác, khách quan và toàn diện. Các cơ quan đó tiến hành việc đánh giá thông qua những phản ứng của những học viên về nội dung, hình thức, phương pháp giảng dạy, tính chính xác và hữu ích của chương trình đào tạo và bồi dưỡng đó. Bên cạnh đó, cũng phải đánh giá thông qua kết quả học tập của mỗi học viên khi tham gia khoá học, so sánh kết quả đầu vào và đầu ra của các học viên để thấy rõ hơn nữa chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. Ngoài việc đánh giá bản thân quá trình đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế, các cơ quan thực hiện việc đánh giá cũng phải tiến hành đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế thông qua năng lực cá nhân của cán bộ quản lý kinh tế trong công việc chuyên môn, nghiệp vụ sau khi được đào tạo và khả năng lực thực hiện nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị có cán bộ đi đào tạo và bồi dưỡng.
Cùng với việc đánh giá quá trình đào tạo và bồi dưỡng, chúng ta còn phải tiến hành đánh giá hệ thống đào tạo và bồi dưỡng theo các nội dung như hệ thống các văn bản điều chỉnh các mối quan hệ trong lĩnh vực đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế, hệ thống cơ cấu tổ chức bộ máy thực hiện việc quản lý công tác đào tạo và bồi dưỡng, đội ngũ làm công tác đào tạo (đội ngũ giảng viên, các chuyên gia...), đánh giá các cơ sở đào tạo, công tác lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế của các cơ quan quản lý nhà nước về kinh tế. Đồng thời cũng phải theo dõi và giám sát việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực được đầu tư cho công tác đào tạo và bồi dưỡng.
Việc đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế là một quá trình thường xuyên, liên tục, vừa mang tính khoa học, vừa phản ánh đúng thực tế chất lượng của việc đào tạo và bồi dưỡng. Nó có thể được coi là một quá trình kĩ thuật nhằm phân tích thông tin và tính toán hai mặt chi phí và lợi ích của việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế, để từ đó có những điều chỉnh hợp lý giúp cho việc đào tạo và bồi dưỡng đạt được những mục tiêu và yêu cầu đặt ra nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế ở nước ta hiện nay.
CHƯƠNG II
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC ĐÀO TẠO VÀ BỒI DƯỠNG
CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ Ở NƯỚC TA HIỆN NAY
THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ Ở NƯỚC TA HIỆN NAY.
Trước như cầu toàn cầu hoá ngày càng mạnh mẽ buộc nước ta phải có những biện pháp đổi mới nền kinh tế quốc dân. Trong quá trình đổi mới, cùng với việc phải điều chỉnh các chính sách kinh tế, cải cách bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế...thì vấn đề đào tạo và bồi dưỡng để phát triển đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế có vị trí hết sức quan trọng. Nó là một trong những điều kiện đảm bảo sự thắng lợi của việc phát triển kinh tế đất nước.Đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế có năng lực, phẩm chất đạo đức tốt đáp ứng được những yêu cầu thực tiễn là một nhiệm vụ được xem là không thể tách rời với quá trình phát triển kinh tế của nước ta hiện nay.
Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn nhưng trong suốt thời gian qua với sự quan tâm và đầu tư hỗ trợ của Đảng và Nhà nước thì công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế đã đạt được nhiều thành tựu đáng chú ý. Đó là đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế đã được rèn luyện, thử thách và tích luỹ được nhiều kinh nghiệm quý báu, trưởng thành về cả số lượng và chất lượng.
Đến nay các kiến thức, kinh nghiệm, trình độ và năng lực thực tiễn của người cán bộ quản lý kinh tế đã được nâng cao hơn trước rất nhiều; tỷ lệ cán bộ quản lý kinh tế có trình độ chuyên môn đại học và trên đại học đã tăng lên rõ rệt. Ở trung ương, số cán bộ quản lý kinh tế có trình độ chuyên môn sơ cấp chiếm 6.08%, trung cấp là 10.06%, đại học là 73.39% và trên đại học là 7.79%. Còn ở các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương thì số cán bộ quản lý kinh tế có trình độ sơ cấp là 11.18%, trung cấp là 18.52%, đại học là 67.6% và trên đại học là 2.7%. Số cán bộ quản lý ở trong các bộ ngành Kinh tế tổng hợp( Văn phòng Chính Phủ, các bộ: Tài Chính, Thương Mại, Công Nghiệp, Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn, Kế hoạch và đầu tư, Lao động-thương binh và Xã hội, Ngân hàng Nhà nước, Tổng cục Thống kê...) có tới 55% được đào tạo quản lý kinh tế. ở các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có 53% số cán bộ quản lý được đào tạo quản lý kinh tế (2-tr61,61,82)
. Điều đó cho ta thấy về số lượng tỷ lệ cán bộ quản lý được đào tạo về quản lý kinh tế trong đội ngũ cán bộ, công chức nói chung là khá cao, về chất lượng cũng đã phần nào đáp ứng nhu cầu nâng cao năng lực hoạt động cho đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế hiện nay. Cùng với đó thì trình độ sử dụng máy vi tính và khả năng ngoại ngữ của cán bộ quản lý kinh tế cũng ngày được nâng cao. Tỷ lệ cán bộ biết sử dụng máy tính là khá cao(tỷ lệ chung ở các đơn vị này là 64%), đặc biệt 100% các cán bộ trẻ( dưới 35 tuổi đều biết sử dụng máy tính phục vụ cho công tác của mình (2-tr64,65)
. Hầu hết các cán bộ quản lý kinh tế hiện nay đều biết ngoại ngữ, có một số cán bộ có thể làm việc trực tiếp với người nước ngoài mà không phải qua phiên dịch.
Bên cạnh đó, trình độ lý luận chính trị của các cán bộ quản lý kinh tế cũng được nâng lên, tất cả các cán bộ quản lý kinh tế đều đã được trải qua các lớp tập huấn, bồi dưỡng về lý luận chính trị.
Bên cạnh những thành quả đã đạt được, về số lượng và chất lượng của đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế ở nước ta trong giai đoạn hiện nay vẫn còn rất nhiều bất cập cần phải khắc phục.
Chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế chưa được phủ đều trên tất cả các khối. Số cán bộ quản lý kinh tế có trình độ tập trung chủ yếu ở các cơ quan trung ương, sau đó đến tỉnh và huyện, càng xuống cấp dưới thì trình độ của các cán bộ quản lý kinh tế càng giảm xuống. Thậm chí ở các vùng sâu, vùng xa vẫn còn tình trạng cán bộ quản lý kinh tế bị mù chữ. Có một bộ phận không nhỏ cán bộ ở các cơ quan thực hiện quản lý Nhà nước về kinh tế không được đào tạo và bồi dưỡng những kiến thức cơ bản về quản lý kinh tế hoặc nếu có được đào tạo thì chỉ trong một thời gian rất ngắn. Hiện tại, tỷ lệ cán bộ quản lý kinh tế được đào tạo trong thời kỳ kinh tế tập trung bao cấp còn rất cao, có khoảng 65% tốt nghiệp trước năm 1989. Số cán bộ được đào tạo và số cần được đào tạo lại chiếm tỷ lệ ngang bằng nhau( khoảng 50%) (19-tr6)
. Các hình thức đào tạo và bồi dưỡng chưa được tiến hành một cách khoa học và thống nhất. Công tác đào tạo và bồi dưỡng chưa gắn chặt với việc sử dụng cán bộ quản lý kinh tế, nó còn phụ thuộc nhiều vàp sự quan tâm của các lãnh đạo cao cấp. Nơi nào được quan tâm nhiều thì vấn đề đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế và việc phân bổ sử dụng cán bộ sau đào tạo khá hợp lý, còn nơi nào thiếu sự quan tâm thì việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế bị thả nổi. Điều đó dẫn đến tình trạng người cần học thì không được học và không có chỗ để học; người không cần học lai được cử đi học đã gây ra sự lãng phí không nhỏ.
Thêm vào đó, việc xây dựng thái độ, hành vi, tư tưởng chính trị...cho các cán bộ quản lý kinh tế cũng ít được chú trọng. Theo tài liệu điều tra, có tới trên 60% cân bộ quản lý kinh tế mới có trình độ lý luận sơ cấp và chưa đầy 5% có trình độ lý luận cao cấp (2-tr63)
. Ta có thể thấy rõ rằng số lượng cán bộ quản lý kinh tế có trình độ lý luận thấp còn chiếm khá đông. Chính vì vậy mà có thể nói rằng chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế chưa thực sự được nâng cao, qua đó thấy rằng chất lượng công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế vẫn chưa đáp ứng được với nhu cầu trong giai đoạn cách mạng mới hiện nay. Điều đó đã góp phần dẫn đến tình trạng trì trệ trong nền kinh tế đất nước, tạo điều kiện cho những hiện tượng quan liêu, tham nhũng, cửa quyền tồn tại và phát triển trong hệ thống các cơ quan Nhà nước và đặc biệt là trong hệ thống các cơ quan quản lý Nhà nước về kinh tế.
Vẫn có sự chênh lệch về giới tính và phân bố không hợp lý giữa các nhóm tuổi trong đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế. Tỷ lệ nam bình quân chiếm trên 65%, nữ chỉ có khoảng 34%. Tỷ lệ nam chiếm cao nhất ở Bộ Thương mại (81%) và tỷ lệ nữ chiếm đông nhất là ở Ngân hàng Nhà nước (48%) (2-tr67)
MỤC LỤC
. Trong các cơ quan có tình trạng mất cân đối nghiêm trọng giữa lớp cán bộ trẻ với lớp cán bộ lớn tuổi, số lượng cán bộ trong từng nhóm tuổi kế tiếp nhau không đồng đều nên dễ dẫn đến sự hụt hẫng về cán bộ quản lý kinh tế trong tương lai. Nếu trong vòng hơn chục năm nữa số cán bộ cốt cán lớn tuổi và dày dạn kinh nghiệm này về nghỉ hưu thì lớp cán bộ trẻ khó có thể đảm đương nổi những công việc quản lý kinh tế trong tương lai.
THỰC TRẠNG CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO VÀ BỒI DƯỠNG CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ.
Từ phía các cơ quan sử dụng cán bộ quản lý kinh tế.
Việc xây dựng chiến lược đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế tuy đã đựơc Đảng, Nhà nước và các cơ quan có nhu cầu đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế quan tâm tới nhưng vẫn chưa đúng mức nên vẫn chưa xây dựng được chiến lược đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế một cách hợp lý. Chưa có sự kiểm soát, đánh giá một cách đầy đủ, toàn diện về công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế và về đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế nên chưa có sơ sở tốt để lập kế hoạch đào rạo va bồi dưỡng. Công tác lập chiến lược đào tạo và bồi dưỡng chưa gắn với thực trạng đối tượng cán bộ và yêu cầu đối với từng cán bộ, do đó trong chiến lược chưa có sự quan tâm đồng bộ tới tất cả các ngành, các vùng, các lĩnh vực phát triển kinh tế; vẫn tập trung chủ yếu vào việc đào tạo cán bộ quản lý kinh tế cho các vùng đã đủ, thậm chí thừa cán bộ quản lý kinh tế, chất lượng khá cao; còn các vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn là các vùng rất thiếu cán bộ quản lý kinh tế thì các cán bộ quản lý kinh tế ở đó lại không được đầu tư đào tạo và bồi dưỡng. Chiến lược đào tạo và bồi dưỡng chưa đảm bảo được sự chuyển tiếp liên tục và vững vàng giữa các thế hệ cán bộ quản lý kinh tế.
Nhận thức của các cơ quan sử dụng cán bộ cán bộ quản lý kinh tế và của bản thân các cán bộ đó về vai trò của việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế đã có nhiều chuyển biến tích cực nhưng vẫn chưa có sự thống nhất. Các cơ quan nhiều khi cử cán bộ đi đào tạo là chỉ lấy lệ nhằm nâng tỷ lệ cán bộ của mình đã qua đào tạo lên để chạy theo số lượng, chạy theo thành tích chứ không có sự kiểm tra, giám sát và quản lý đối với các cán bộ quản lý kinh tế được cử đi học nên việc đào tạo và bồi dưỡng gần như được thả nổi và không được coi trọng. Còn bản thân các cán bộ quản lý kinh tế thì chỉ coi đây là một bước đệm cho sự thăng tiến của mình mà chưa nhận thức được rằng việc đào tạo và bồi dưỡng là cơ hội nâng cao trình độ và năng lực chuyên môn, mở rộng hiểu biết, tích luỹ thêm kinh nghiệm của mình; giúp cho bản thân mình có thể thích ứng với những biến đổi của môi trường quản lý trong tương lai một cách dễ dàng hơn và có thể giải quyết các công việc khó khăn mà mình gặp phải trong quá trình quản lý tốt hơn. Điều đó là do công tác tổ chức tuyên truyền, giáo dục về tầm quan trọng của việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế cho các cán bộ của mình trong các cơ quan, đơn vị sử dụng vẫn chưa được coi trọng và quan tâm đúng mức.
Chế độ đãi ngộ đối với các cán bộ quản lý kinh tế trong quá trình đào tạo và sau khi được đào tạo và bồi dưỡng đã được cải thiện nhiều nhưng vẫn chưa thoả đáng để khuyến khích đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế không ngừng học tập, nâng cao trình độ. Nhiều cán bộ quản lý kinh tế lúc đi học thì phải tự lo kinh phí, sau khi đi học về thì bị mất vị trí công tác ban đầu và bị chuyển sang vị trí công tác mới không thích hợp, thậm chí là bị mất việc làm.
Việc quản lý công tác đào tạo và bồi dưỡng của các cơ quan sử dụng cán bộ quản lý kinh tế và các cơ sở đào tạo đã chặt chẽ hơn trước nhưng vẫn còn chưa hợp lý, khoa học, toàn diện và thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan đó với nhau. Các cơ quan này vẫn chưa tiến hành quản lý trên tất cả các khâu của quá trình đào tạo và bồi dưỡng; các văn bản tạo hành lang pháp lý cho hoạt động đào tạo và bồi dưỡng hiện nay rất thiếu và chất lượng không cao, nội dung văn bản chồng chéo dẫn đến việc thi hành không đồng bộ, không thống nhất; đội ngũ cán bộ quản lý đào tạo, bồi dưỡng không được đào tạo một cách cơ bản, thiếu kiến thức và kinh nghiệm.
Từ phía các cơ sở tổ chức đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Nguyên nhân của các thực trạng về chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế ở nước ta hiện nay không phải chỉ ở phía các cơ quan đơn vị sử dụng cán bộ quản lý kinh tế mà nó còn do chính các cơ sở thực hiện việc đào tạo và bồi dưỡng.
Về hệ thống các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế đến nay đã được mở rộng và phát triển khá nhanh. Quy mô đào tạo của các trường đã được mở rộng ra rất nhiều so với trước, việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế được tiến hành ở hầu hết các trung tâm hoặc các trường đào tạo và bồi dưỡng cán bộ của trung ương, tỉnh, thành phố trong cả nước...Việc mở rộng các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế như vậy đa tạo điều kiện cho nhiều người được tham gia học tập, và cũng nhanh chóng tạo cho đất nước một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế đông đảo. Tuy nhiên, cũng có những mặt không tốt như là việc mở rộng một cách ồ ạt thiếu sự quy hoạch nên quy mô của các trường đó chưa ngang tầm với các nước trên thế giới, trong đó quan trọng nhất là khó có thể đảm bảo được chất lượng của các cán bộ quản lý kinh tế được đào tạo ra.
Trong những năm vừa qua cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế đã có sự đổi mới và nâng cấp phục vụ tốt hơn cho công tác giảng dạy và học tập: các phòng ban, nơi làm việc của giảng viên, các giảng đường phục vụ cho việc học tập của sinh viên, hệ thống thư viện, hệ thống máy tính, hệ thống ký túc xá cho sinh viên...đã được đầu tư nâng cấp rất nhiều so với trước. Nhưng nhìn một cách tổng quát và so với quy mô của các trường đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế trong khu vực thì cơ sở vật chất phục vụ công tác giảng dạy và học tập vẫn còn lạc hậu và thiếu nhiều: quy mô của các trường đó không tăng kịp với tăng nhu cầu đào tạo của các cán bộ quản lý kinh tế: Chỗ làm việc cho giáo viên và giảng đường học tập cho học viên còn thiếu và yếu, vẫn còn tình trạng các giáo viên phải làm việc ở nhà, học viên phải học ba ca....Hệ thống thư viện vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu đọc sách và nghiên cứu của giáo viên học viên, vốn đầu tư cho thư viện mua sách vẫn còn ít. Các phương tiện để học tập của học viên còn thiếu và lạc hậu.
Đội ngũ giáo viên thực hiện công tác giảng dạy ở các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng không ngừng trưởng thành về cả số lượng và chất lượng. Đội ngũ giáo viên này không chỉ được bồi dưỡng các kiến thức mới về kinh tế thị trường, về những kiến thức thực tế trong hoạt động kinh tế của nước ta mà còn được bồi dưỡng thêm về ngoại ngữ và sử dụng máy vi tính, nhiều giáo viên đã có thể giảng dạy hoàn toàn bằng tiếng Anh...Bên cạnh những mặt trưởng thành này, hiện tại đội ngũ giáo viên vẫn còn rất nhiều bất cập: mặc dù quy mô đào tạo của các trường tăng lên nhưng số lượng giáo viên của các cơ sở đào tạo thì hầu như không tăng lên do biên chế bị đóng băng, chậm được bổ sung hàng năm; cơ cấu của đội ngũ giáo viên không hợp lý nếu ngay bây giờ các cơ quan chức năng không có một chính sách bổ sung, đào tạo kịp thời sẽ gây ra sự hẫng hụt về đội ngũ giáo viên trong những năm tới. Trình độ ngoại ngữ và tin học của giáo viên vẫn chưa thực sự cao, số giáo viên có thể giảng dạy trực tiếp bằng ngoại ngữ chưa nhiều. Các cán bộ, giảng viên vẫn chưa toàn tâm toàn ý với công tác giảng dạy do các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng vẫn chưa xây dựng được những chính sách đãi ngộ thoả đáng cho họ.
Nội dung, chương trình và phương thức đào tạo đã có nhiều cải tiến. Danh mục ngành và chuyên ngành đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế đã được nghiên cứu sửa đổi rất nhiều để phù hợp với yêu cầu của cơ chế kinh tế mới của nước ta trong giai đoạn hiện nay. Các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế cũng đã tiến hành đổi mới cơ cấu kiến thức và nội dung đào tạo để đảm bảo sự phù hợp với những đòi hỏi của nền kinh tế thị trường hiện nay, thay thế các kiến thức của nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung bằng kiến thức của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Hầu hết các môn học đều đã được xây dựng hệ thống giáo trình phục vụ cho việc giảng dạy của giáo viên và học tập, nghiên cứu của học viên. Các phương thức đào tạo và bồi dưỡng ngày càng đa dạng và linh hoạt như đào tạo và bồi dưỡng tập trung, mở rộng tập trung, từ xa, không chính quy...Tuy nhiên trong cơ cấu, nội dung và phương thức đào tạo vẫn còn có những tồn tại mà chúng ta cần phải tập trung giải quyết ngay nếu muốn nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế hiện nay. Đó là trong quá trình đào tạo và bồi dưỡng số môn học còn quá nhiều, thời gian học mỗi môn lại ít nên học viên không thể hiểu một cách sâu sắc được các vấn đề lớn về mặt khoa học; giữa các môn học có sự trùng lặp khá lớn gây lãng phí tiền bạc và thời gian; một điều đáng nói nữa ở đây là tính Việt Nam trong các giáo trình còn rất hạn chế do phần lớn các giáo trình giảng dạy đều được dịch từ tiếng nước ngoài sang và được sửa đổi, bổ sung một chút ít. Nội dung và chương trình giảng dạy còn quá nặng về lý thuyết, ít quan tâm đến việc rèn luyện khả năng thực hành cho học viên, nhất là việc thực hành các kỹ năng phân tích, đánh giá các hiện tượng kinh tế, sử dụng các công cụ và phương tiện hiện đại trong quản lý kinh tế...
Từ phía nhà nước.
Ảnh hưởng tới chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế không chỉ có các yếu tố thuộc về phía các cơ quan đơn vị có nhu cầu sử dụng cán bộ quản lý kinh tế, hay các yếu tố thuộc về phía các cơ sở thực hiện đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế, mà bên cạnh đó còn có các yếu tố thuộc về phía Nhà nước. Trong thời gian gần đây, Đảng và Nhà nước đã có sự quan tâm hơn tới công tác đào tạo và bồi dưỡng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế nhưng sự quan tâm đó vẫn chưa tương xứng với vai trò của nó trong điều kiện nước ta hiện nay. Điều đó được thể hiện:
Việc khảo sát và đánh giá về công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế và về chất lượng của đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế đã được Nhà nước chú trọng hơn trước nhưng vẫn chưa thật đầy đủ và toàn diện. Do đó chưa có cơ sở vững chắc để phân tích nhu cầu đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế hiện nay nên chưa xây dựng được một định hướng, kế hoạch tổng thể nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng đang đặt ra hết sức bức xúc. Chính vì lẽ đó mà việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế ở nước ta hiện nay diễn ra khá tràn lan.
Trong việc định hướng, xác định mục tiêu tổng thể, xây dựng quy hoạch đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế của Nhà nước vẫn chưa thực sự khoa học và hợp lý. Trong đó chưa đảm bảo được tính kế thừa và liên tục; chưa có sự hợp lý về cơ cấu giới tính, độ tuổi... giữa các thế hệ cán bộ quản lý kinh tế trong bộ máy Nhà nước. Việc phát triển đồng bộ và toàn diện đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội trên tất cả các vùng miền của đất nước chưa thực sự được quan tâm đúng mức trong quy hoạch nói trên. Nhà nước còn thiếu sự chú ý tới việc phát triển đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế ở các vùng sâu, vùng xa, các vùng, lĩnh vực kinh tế đặc biệt khó khăn của đất nước.
Mức đầu tư của Nhà nước cho việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế tuy đã được nâng cao hơn trước nhưng so với các nước khác trên thế giới là vẫn còn ở mức thấp. Với mức đầu tư thấp như vậy thì các cơ sở chỉ đủ chi cho việc trả lương cho đội ngũ giảng viên, chuyên gia, đội ngũ nhân viên phục vụ trong trường; chi cho một số hoạt động hỗ trợ cho công tác giảng dạy và học tập trong trường và cho việc sửa chữa nhỏ, sửa chữa thường xuyên một số trang thiết bị giảng dạy chưa không có điều kiện để hiện đại hoá và mở rộng quy mô nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng.
Các cơ chế, chính sách và hệ thống pháp lụât của nhà nước quy định về việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ tuy đã được bổ sung hoàn thiên rất nhiều nhưng vẫn còn nhiều thiếu sót và chưa chặt chẽ.
Hệ thống chính sách đối với đội ngũ giáo viên giảng dạy còn chưa hợp lý và thoả đáng, chưa khuyến khích được những người giáo viên toàn tâm toàn ý vào công việc. Trong đó không có một khoản đầu tư nào dành cho việc bồi dưỡng thực tế cho các giảng viên đó, đây là một điều hết sức bất hợp lý. Giảng viên đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế cần được cung cấp rất nhiều thông tin, vậy mà Nhà nước vẫn chưa có một chính sách nào nhằm cung cấp thông tin một cách cập nhật nhất cho các giảng viên. Đối với những giáo viên có nhiều đóng góp cho sự nghiệp đào tạo và bồi dưỡng, Nhà nước vẫn chưa có các chính sách ưu tiên như phong học hàm, các tiêu chuẩn đối với việc phong học hàm còn hết sức rườm rà, phức tạp, thậm chí là rất vô lý; thủ tục xét duyệt còn quá phức tạp và chưa thật khách quan...
Đối với những cán bộ được cử đi học, Nhà nước vẫn chưa có một chính sách sử dụng hợp lý sau khi họ được đào tạo và bồi dưỡng để khuyến khích họ tích cực hơn nữa trong việc tham gia vào các khoá đào tạo và bồi dưỡng, khuyến khích họ không ngừng tự học tập nâng cao tri thức của mình. Những người có trình độ cao, có đủ tiêu chuẩn cũng được đối xử như những người có trình độ thấp và có năng lực kém, không làm việc được.
Hệ thống kiểm tra, kiểm soát của Nhà nước đối với công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế đã chặt chẽ hơn trước nhưng vẫn còn nhiều thiếu sót. Hiện nay hoạt động quản lý đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế vẫn chưa đạt được sự thống nhất và nhất quán. Giữa các cơ quan chưa có sự phân định rõ ràng trong quản lý đã gây nên sự chồng chéo, ách tắc trong việc quản lý, kiểm tra, kiểm soát. Các cơ quan kiểm tra, kiểm soát công tác đào tạo và bồi dưỡng còn thiếu những cơ sở pháp lý trong việc thực hiện nên nhiều khi còn làm việc theo cảm tính.
CHƯƠNG III
MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
CÔNG TÁC ĐÀO TẠO VÀ BỒI DƯỠNG
CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ
Qua phần trên ta đã thấy rõ thực trạng của công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế ở nước ta hiện nay còn rất nhiều khó khăn và bất cập. Để có được một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế có chất lượng cao chúng ta có thể thực hiện một số giải pháp sau:
TỪ PHÍA CÁC CƠ QUAN SỬ DỤNG CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ.
Trước hết các cơ quan, đơn vị sử dụng cán bộ quản lý kinh tế cần phải hiểu rõ rằng trách nhiệm đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế không chỉ là của các cơ sở đào tạo mà nó còn là trách nhiệm của bản thân các cơ quan đó, đặc biệt là đối với các nhà quản lý cấp cao trong cơ quan, đơn vị. Họ phải tích cực tham gia vào các quá trình đào tạo, hỗ trợ và can thiệp vào các quá trình đào tạo. Hơn thế họ còn phải là những người thực hiện công tác tuyên truyền về những chính sách chú trọng đến việc giáo dục đào tạo của Đảng và Nhà Nước và tầm quan trọng cảu công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế cho những cán bộ quản lý kinh tế khác, những cán bộ quản lý kinh tế ở cấp thấp hơn để cho bản thân mỗi người cán bộ quản lý kinh tế nhận thức được rõ nhu cầu phải nâng cao trình độ cho bản thân. Từ đó giúp họ tự giác tham gia vào các khoá đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế hay tự xác định một phương pháp học tập nào đó cho bản thân. Các cơ quan, đơn vị đó có thể làm một số các công việc cụ thể sau:
Họ có thể tổ chức các buổi toạ đàm định kỳ về sự cần thiết phải nâng cao trình độ của cán bộ quản lý kinh tế để làm cho các cán bộ đó thấy được ý nghĩa và tầm quan trọng của việc phải nâng cao kiến thức của mình trong thời đại ngày nay.
Các cơ quan, đơn vị này cũng có thể tổ chức các cuộc thi, các cuộc trao đổi để cho họ có cơ hội giao lưu, học hỏi, trao đổi kinh nghiệm của nhau, trau dồi thêm những kiến thức chung về công tác quản lý kinh tế.
Đi đôi với việc tuyên truyền để nâng cao nhận thức của tất cả cán bộ quản lý kinh tế từ trên xuống dưới với đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế thì các cơ quan đó phải tiến hành xây dựng các chiến lược phát triển đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế sao cho phù hợp với chức năng và nhiệm vụ của từng vị trí công tác. Đây là một công tác rất quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế bởi nó sẽ giúp cho việc đào tạo được đúng hướng, đứng với nội dung công tác của từng cán bộ quản lý kinh tế, tránh lãng phí trong công tác đào tạo. Tất cả các cơ quan từ trung ương đến địa phương đều phải định hướng, xây dựng kế hoạch đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế hàng năm và dài hạn sao cho đồng bộ và toàn diện. Việc xây dựng chiến lược phát triển đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế phải được dựa trên yêu cầu và nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội của đất nước và của từng cấp, từng ngành, tránh tình trạng đào tạo một cách tràn lan, chạy theo số lượng. Trong công tác này các cơ quan, đơn vị cũng phải chú ý tới trọng tâm, trọng điểm của công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế; phải xêm xét xem mình đang cần cán bộ quản lý kinh tế được đào tạo với nội dung gì để đưa đi đào tạo. Trong từng thời kỳ khác nhau thì vị trí và đòi hỏi về hoạt động của các cán bộ quản lý kinh tế đối với sự phát triển kinh tế của đất nước cũng khác nhau, nên không thể dàn đều việc đào tạo mà phải có trọng điểm, trọng tâm thích hợp đối với từng loại cán bộ quản lý kinh tế. Không chỉ thế các bộ phận phụ trách công tác đào tạo và bồi dưỡng trong các cơ quan, đơn vị này phải chú ý tới cơ cấu của cán bộ quản lý kinh tế trong quá trình xây dựng chiến lược phát triển, phải xác định đồng bộ cơ cấu trình độ đào tạo và bồi dưỡng, giới tính, độ tuổi, đảm bảo có tính kế thừa và kế tiếp nhau liên tục giữa các thế hệ cán bộ trong cơ quan. Chúng ta phải phân bổ việc đào tạo cho tất cả các lĩnh vực của nền kinh tế, tất cả các thành phần kinh tế và tất cả các vùng lãnh thổ của đất nước sao cho hợp lý nhằm phát triển kinh tế một cách đồng bộ và toàn diện. Trong quá trình phân bổ phải đặc biệt ưu tiên tới các bộ phận chậm phát triển, các lĩnh vực còn gặp nhiều khó khăn, trở ngại của các cơ quan, đơn vị đó; các vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn của đất nước để từ đó có các chiến lược tăng cường hơn nữa công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế cho các khu vực trên. Trước mắt cần phải tập trung vào việc đào tạo và bồi dưỡng cho các cán bộ quản lý kinh tế vĩ mô và các cán bộ, công chức hiện đang làm việc trong các bộ phận, cơ quan quản lý nhà nước về kinh tế hay các cơ quan thực hiện việc quản lý nhà nước đối với các hoạt động kinh tế quốc dân ở các địa phương hay vùng lãnh thổ.
Không chỉ cần làm tốt các công việc trên, các cơ quan sử dụng cán bộ quản lý kinh tế còn phải có các kế hoạch sử dụng hợp lý đối với các cán bộ đã được đào tạo và bồi dưỡng kiến thức về quản lý kinh tế, tránh tình trạng lãng phí các nguồn lực do chi phí cho công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế là rất lớn. Các cán bộ sau khi đi học về cần được đưa vào những vị trí công tác phù hợp tương ứng với năng lực làm việc của họ; có thể đề bạt họ, đưa họ lên nắm giữ một vị trí công tác cao hơn vị trí công tác trước đây của họ. Nhờ vậy mà họ có thể làm việc có hiệu quả nhất, đồng thời cũng khuyến khích họ không ngừng học tập, nâng cao kiền thức về cả chuyên môn và kỹ năng làm việc.
Song song với việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế, các cơ quan chức năng cũng cần phải xây dựng hệ thống kiểm tra và đánh giá công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế làm việc thực sự có hiệu quả. Hệ thống này phải ngày càng được hoàn thiện bằng việc bổ sung và hoàn thiện các văn bản pháp quy làm cơ sở cho nó hoạt động như: các quy chế về việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế, nghiên cứu để sửa đổi hay bổ sung thêm các văn bản quy định về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế, các tiêu chí để đánh giá công tác đào tạo....Qua đó cũng làm cho công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế phù hợp hơn với tình hình hiện nay của nước ta. Bên cạnh các văn bản pháp quy thì còn phải xây dựng cho hệ thống này một đội ngũ cán bộ thực hiện công tác kiểm tra và đánh giá có tính chuyên nghiệp cao, đạo đức tốt để đảm bảo được tính khoa học, tính chính xác và công minh trong công tác kiểm tra và đánh giá. Nhiệm vụ của hệ thống này là:
Phải thường xuyên thu thập thông tin phản hồi về quá trình đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế nhằm đưa ra được những quyết định và điều chỉnh kịp thời cho việc tổ chức đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Các cơ quan có chức năng kiểm tra đánh giá phải thực hiện việc này một cách thường xuyên, khoa học và nghiêm túc để theo dõi xem nội dung, chương trình của công tác đào tạo có được thực hiện đúng hay không, mục tiêu của việc đào tạo và bồi dưỡng có thể đạt đến được hay không để từ đó có những điều chỉnh thích hợp nhằm nâng cao chất lượng của công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Xây dựng và hoàn thiện các tiêu chí để đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế theo hướng ngày càng cao hơn và khắt khe hơn.
Việc kiểm tra và đánh giá phải được thực hiện ở tất cả các khâu của quá trình đào tạo: từ công tác lập kế hoạch đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế của các cơ quan có nhu cầu cho đến việc thực hiện của các cơ quan đó, của bản thân các cá nhân được chọn đi đào tạo và bồi dưỡng và việc tổ chức đào tạo của các cơ sở đào tạo.
Thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn về kỹ năng công tác kiểm tra và đánh giá. Bản thân hệ thống này cũng phải chú trọng tới việc đào tạo và bồi dưỡng các cán bộ của mình về cả chuyên môn, nghiệp vụ và đạo đức để công tác kiểm tra, đanh giá được thực hiện tốt.
TỪ PHÍA CÁC CƠ SỞ TỔ CHỨC ĐÀO TẠO VÀ BỒI DƯỠNG CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ.
Trong công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế, không chỉ cần sự cố gắng, nỗ lực của các cơ quan, đơn vị sử dụng cán bộ quản lý kinh tế mà vai trò của các cơ sở thực hiện việc đào tạo và bồi dưỡng cũng rất quan trọng. Các cơ sở này cần phải giải quyết tốt các vấn đề sau để nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế:
Tăng cường và phát triển đội ngũ giảng viên của mình về cả số lượng và chất lượng vì lực lượng này là một trong những yếu tố rất quan trọng quyết định tới chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. Đây là một việc làm rất cần thiết để góp phần nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. Người ta vẫn coi đội ngũ thầy giáo như là cái máy cái-sản phẩm làm ra tốt hay xấu phụ thuộc vào cái máy cái tốt hay xấu. Để có đội ngũ giảng viên thực sự giỏi, các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế cần phải có một hệ thống chính sách thật thoả đáng đối với họ để khuyến khích họ không ngừng nâng cao trình độ của mình:
Các cơ sở đào tạo phải tổ chức xây dựng một đội ngũ giáo viên nhiệt tình, say mê nghề nghiệp. Thường xuyên bồi dưỡng cho họ một cách toàn diện về cả chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp. Các cơ sở đó cũng phải thường xuyên cung cấp thông tin, tạo điều kiện cho đội ngũ giáo viên có cơ hội đi tham quan, khảo sát ở nước ngoài, tham gia vào các hội nghị quốc tế bàn về quản lý kinh tế ở trong và ngoài nước, xâm nhập vào thực tế hoạt động của các doanh nghiệp ở trong nước...Điều đó không chỉ làm nâng cao năng lực của họ trong công tác giảng dạy, nâng cao hiệu quả giảng dạy chung mà còn tác động tới tầm nhìn và nét văn hoá của họ.
Các cơ sở cần đưa ra chính sách khen thưởng hợp lý trong khả năng của mình để động viên những người giáo viên, làm cho tích cực hơn nữa trong công việc và trong học tập. Họ có thể xây dựng một quỹ đào tạo hay chương trình học bổng để đào tạo, bồi dưỡng phát triển đội ngũ cán bộ giáo viên cho cơ sở của mình.
Việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác trong đó có yếu tố cơ sở vật chất của các cơ sở đào tạo, vì vậy nâng mức đầu tư cho các cơ sở đào tạo để hiện đại hoá các các phương tiện giảng dạy cũng cần được các cơ quan, đơn vị và các cơ sở đào tạo chú trọng đến.
Các cơ sở đào tạo phải xây dựng các dự án đầu tư hợp lý vào cơ sở của mình để trình Chính phủ cho phép đầu tư; tiến hành triển khai các dự án đầu tư của Nhà nước vào các cơ sở đó một cách nhanh chóng và hiệu quả, bảo đảm nâng cấp kịp thời cơ sở cật chất đáp ứng nhu cầu về cơ sở vật chất ngày càng tăng lên.
Các cơ sở này cần chú trọng đầu tư và nâng cấp hệ thống thư viện như trang bị thêm các trang thiết bị mới và hiện đại phục vụ cho việc tra cứu, tìm tin của các học viên được thuận lợi hơn; đồng thời điều đó cũng giúp cho việc quản lý sách của thư viện được thuận lợi hơn và hiệu quả làm việc của hệ thống thư viện tăng lên, điều đó làm tiết kiệm thời gian của cả các học viên trong việc mượn và trả sách. Bên cạnh việc hiện đại hoá hệ thống thư viện thì các cơ sở này cũng cần phải thường xuyên bổ sung các loại sách mới phục vụ cho việc học tập, nghiên cứu của cả giảng viên và học viên nhằm cung cấp cho học viên những kiến thức mới nhất về tình hình kinh tế thế giới và những kiến thức mới, hiện đại về hoạt động quản lý kinh tế.
Bên cạnh đó, các cơ sở đào tạo cũng phải nghiên cứu đầu tư và tạo nguồn kinh phí để hỗ trợ thêm cho việc thực hiện các dự án đầu tư đó, nguồn kinh phí này có thể được huy động từ ngân sách Nhà nước, từ trong dân, hay nguồn vốn ODA, cũng có thể huy động từ sự đóng góp của các đoàn thể và các cơ quan sử dụng cán bộ quản lý kinh tế, tìm kiếm các nguồn tài trợ của các tổ chức, doanh nghiệp, của các cá nhân trong và ngoài nước.
Trong kế hoạch đầu tư của mình, các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế phải đặc biệt chú trọng đầu tư làm hoàn thiện hệ thống giáo trình, xây dựng hệ thống giáo trình đảm bảo tính thống nhất và khoa học, sát hợp với hoàn cảnh, điều kiện của Việt Nam và hiện đại. Muốn vậy các cơ sở đào tạo cũng phải đưa ra các chính sách đãi ngộ thích hợp nhằm tập hợp những chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành trong mỗi lĩnh vực, nội dung cần đào tạo để xây dựng tài liệu học tập và giảng dạy cho lĩnh vực đó trong cơ sở đào tạo của mình.
Trong công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế, vấn đề hợp tác quốc tế là rất cần thiết. Các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế cũng cần có những phương hướng và biện pháp cụ thể để tăng cường hợp tác quốc tế về mọi mặt trong việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. Tăng cường hợp tác quốc tế nhằm tiếp thu những kinh nghiệm về quản lý kinh tế, mở rộng tầm nhìn và nâng cao năng lực quản lý kinh tế cho các cán bộ quản lý kinh tế phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam và đào tạo được những chuyên gia giỏi trong lĩnh vực quản lý kinh tế.
Các cơ sở đào tạo cần có sự kết hợp chặt chẽ với các cơ quan sử dụng cán bộ quản lý kinh tế xây dựng các chương trình hợp tác quốc tế về đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế trong cả dài hạn và ngắn hạn một cách chi tiết và trong điều kiện cho phép; nó có thể được tổ chức dưới nhiều hình thức khác nhau như: cử cán bộ ra nước ngoài học, mời các chuyên gia nước ngoài về dạy ở trong nước, tổ chức các buổi toạ đàm về lĩnh vực quản lý kinh tế giữa các cán bộ của ta với các chuyên gia nước ngoài.
Chúng ta phải tìm các biện pháp nhằm thu hút sự đầu tư tài trợ của các tổ chức quốc tế, của chính phủ các nước vào lĩnh vực giáo dục và đào tạo, đặc biệt trong việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế nhằm giúp Việt Nam phát triển hơn nữa, xây dựng được một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế có chất lượng cao.
Cuối cùng, các cơ sở đào tạo phải tiến hành đổi mới nội dung và phương pháp đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. Đây cũng là một giải pháp rất quan trọng để nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. Việc tiến hành đổi mới phải dựa trên cơ sở chuyển trọng tâm từ đào tạo, bồi dưỡng nặng về lý thuyết sang nâng cao năng lực thực hiện công tác quản lý trong thực tế, gắn lý luận với thực tế, học đi đôi với hành, bảo đảm hiệu quả và thiết thực. Nội dung đào tạo phải có sự kết hợp giữa cung cấp kiến thức toàn diện về công tác quản lý kinh tế và có trọng điểm đối với từng vị trí công tác của cán bộ quản lý kinh tế; tập trung đào tạo những kiến thức cơ bản về quản lý kinh tế vĩ mô, quản lý thị trường...và những kiến thức bổ trợ quan trọng như tin học, ngoại ngữ...Những việc cụ thể cần phải làm để đổi mới nội dung và phương pháp dạy và học trong đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế hiện nay là:
Thực hiện tăng cường nội dung kiến thức chính trị, pháp luật và các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước; các kiến thức về kinh tế và quản lý kinh tế nói chung...làm cho các cán bộ quản lý kinh tế có sự nhận thức đúng đắn về bản chất của nhà nước ta, về vai trò của Nhà nước trong thời kỳ quá độ lên Chủ Nghĩa Xã Hội. Đồng thời qua đó cũng giúp họ mở rộng các kiến thức về quản lý kinh tế, kỹ năng và nghiệp vụ quản lý kinh tế.
Đổi mới phương pháp giảng dạy trong các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế theo phương châm “ giảng viên chủ đạo, học viên chủ động”. Trong lớp học, giảng viên phải luôn là người tạo ra nhu cầu học tập cho học viên, gợi mở cho học viên thấy những cái hay, cái thú vị của những vấn đề mà họ đang nghiên cứu; kích thích sự hứng thú tiếp nhận kiến thức và khả năng sáng tạo, tư duy của học viên. Để làm được những việc như vậy, giảng viên phải luôn kiểm soát được học viên và gắn kết được họ và các khâu học tập, luôn đưa ra những tình huống thực tế để thảo luận và phát huy dân chủ trong thảo luận. Còn học viên phải luôn chủ động, tích cực, độc lập và sáng tạo trong học tập, hào hứng tiếp thu những kiến thức khoa học và vận dụng vào trong thực tiễn, hoàn thành công việc bằng chính sức lực của mình.
Tiến hành đa dạng hoá các hình thức đào tạo trong cả ngắn hạn và dài hạn, tạo điều kiện thuận lợi cho các cán bộ vừa có thể đi làm, vừa có thể đi học. Đó là các hình thức như: Đào tạo chính qui hệ tập trung, đào tạo từ xa, đào tạo không chính quy, đào tạo và bồi dưỡng ngắn hạn để tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ; thực tập để đề bạt lên chức vụ cao hơn...
Giảng viên cần kết hợp nhiều phương pháp giảng dạy trong một giờ lên lớp, nhất là các phương pháp nhằm huy động sự tham gia tích cực của học viên, khai thác tối đa các phương tiện, thiết bị được đầu tư.
TỪ PHÍA NHÀ NƯỚC.
Trong việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế thì vai trò định hướng của nhà nước cũng rất quan trọng. Để có thể đóng góp vào việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế, trước tiên Nhà Nước phải định hướng và xây dựng kế hoạch tổ chức sắp xếp, bố trí lại các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế sao cho giữa các cơ sở này có sự phối hợp với nhau một cách nhịp nhàng trong việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế; đồng thời cũng phải bảo đảm sự cân đối giữa các vùng, miền. Từ đó sẽ tạo được sức mạnh tổng hợp phục vụ cho công tác đào tạo và bồi dưỡng. Việc sắp xếp các cơ sở này phải được thực hiện theo hướng gọn nhẹ, tập trung, có sự quản lý chặt chế từ cơ sở tới trung ương. Nhà nước và các bộ ngành có liên quan phải thực hiện việc thu gọn các đầu mối đào tạo của các cơ quan, đơn vị có nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng cán bộ quản lý kinh tế để dễ cho việc quản lý và xây dựng kế hoạch sắp xếp các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng. Muốn việc sắp xếp, bố trí lại các cơ sở đào tạo được thực hiện tốt thì các cơ quan chức năng cần phải khẩn trương tiến hành các công việc sau:
Nhà nước phải tiến hành rà soát lại một cách toàn diện về điều kiện, khả năng của từng cơ sở đào tạo, trong đó đặc biệt chú trọng tới các vấn đề: Mặt bằng của các cơ sở, hệ thống phòng học và các trang thiết bị phục vụ cho nghiên cứu và giảng dạy, đội ngũ giáo viên...Trên cơ sở đó có thể tìm ra được những điểm yếu, điểm mạnh của từng cơ sở và có hướng xử lý sao cho hợp lý.
Tiến hành kiểm tra đánh giá chất lượng đào tạo cán bộ quản lý kinh tế của từng cơ sở, từ đó xây dựng được kế hoạch sắp xếp cho phù hợp với tình hình hiện nay.
Đồng thời cũng cần phải đưa ra các tiêu chuẩn về cơ sở vật chất cho một trường tổ chức đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế như: diện tích mặt bằng, số lượng phòng học, trang thiết bị giảng dạy, số lượng sinh viên trong một lớp... thì việc đào tạo mới đạt được hiệu quả cao. Qua đó có thể loại được những cơ sở đào tạo và bồi dưỡng không đủ điều kiện đào tạo và bồi dưỡng, có kế hoạch sáp nhập các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng nhỏ khiến cho chúng có thể tạo ra sức mạnh tổng hợp lớn hơn đối với việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Nhà nước cần xây dựng một chính sách đãi ngộ hợp lý đối với đội ngũ giảng viên thông qua chính sách tiền lương và trả tiền thâm niên. Tăng hệ số lương và mức phụ cấp cho đội ngũ giáo viên nói chung và các giáo viên thực hiện việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế nói riêng, điều đó giúp họ đảm bảo được cuộc sống của bản thân và gia đình, từ đó họ mới có thể toàn tâm toàn ý với công việc giảng dạy. Đồng thời cũng phải tăng tốc độ tăng lương theo thời gian công tác và đưa ra mức lương cao hơn cho các học vị cao hơn nhằm khuyến khích mọi người phấn đấu đạt được học vị đó.
Nhà nước cần không ngừng hoàn thiện luật giáo dục vì đây là cơ sở pháp lý cho các trường trong việc tổ chức, quản lý việc giảng dạy của giáo viên và việc học tập, nghiên cứu của học viên. Đồng thời giúp cho mọi cơ quan, đoàn thể, tổ chức và mọi cá nhân trong xã hội có thể giúp đỡ và hỗ trợ các cơ sở đó cũng như dễ dàng hơn trong việc kiểm tra, giám sát việc dạy và học của các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng để từ đó phát hiện ra những sai lệch và có những biện pháp điều chỉnh kịp thời công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. Nhờ vậy chúng ta có thể nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế lên rất nhiều.
Nhà nước phải tiến hành xây dựng các dự án đầu tư hợp lý vào các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế nhằm mở rộng qui mô đào tạo và nâng cấp hệ thống cơ sở hạ tầng cho các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. Trong quá trình lập kế hoạch Nhà nước phải quan tâm tới các vùng sâu, vùng xa, các vùng còn gặp nhiều khó khăn, các đối tượng dân tộc, các ngành và lĩnh vực kinh tế có công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế còn nhiều yếu kém; quan tâm đến việc đầu tư vào trường sở, hỗ trợ kinh phí cho những người đi học, hoàn thiện hệ thống giáo trình...
Nhà nước cần phải đưa ra định hướng, mục tiêu tổng thể nhu cầu về đội ngũ cán bộ, công chức nói chung và cán bộ quản lý kinh tế nói riêng trong tương lai dựa trên những định hướng phát triển kinh tế của đất nước. Từ đó Nhà nước có thể xây dựng được một kế hoạch tổng thể về việc phát triển đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế phù hợp với tình hình hiện nay của đất nước, đảm bảo trong những năm tới chúng ta sẽ có một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế đủ về số lượng và có chất lượng cao.
Nhà nước cũng cần phải xây dựng một hệ thống kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ, khoa học và hợp lý đối với việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế để đảm bảo cho việc đào tạo và bồi dưỡng theo đúng mục tiêu và kế hoạch được đưa ra; đảm bảo đào tạo và bồi dưỡng cho đúng đối tượng cần được đào tạo và bồi dưỡng, tránh lãng phí về người và của. Tất cả các văn bằng, chứng chỉ, giấy chứng nhận đào tạo và bồi dưỡng cần được Nhà nước thể chế hoá để có sự thống nhất trong công tác đào tạo và bồi dưỡng, đồng thời cũng đem lại giá trị xã hội cho các văn bằng đó; nhờ vậy có thể chấm dứt sự đào tạo và bồi dưỡng chồng chéo không cần thiết.
Nhà nước cần tạo điều kiện môi trường thuận lợi nhằm thúc đẩy các quan hệ hợp tác quốc tế trong vấn đề đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế thông qua chính sách liên quan đến hợp tác quốc tế về giáo dục và đào tạo. Nhà nước đưa ra các chính sách đãi ngộ hợp lý đối với các chuyên gia nước ngoài sang giúp nước ta trong công tác đào tạo và bồi dưỡng nói chung.
KẾT LUẬN
Qua quá trình tìm hiểu, nghiên cứu ở trên, chúng ta không thể phủ nhận vai trò rất quan trọng của đội ngũ cán bộ, công chức ở nước ta nói chung và của đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế nói riêng trong sự nghiệp phát triển kinh tế đất nước. Tuy vậy công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế hiện nay vẫn chưa được Đảng, Nhà nước và các cấp lãnh đạo quan tâm một cách đúng mức làm chất lượng đào tạo và bồi dưỡng vẫn chưa được nâng cao. Do đó bây giờ chúng ta vẫn chưa có một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế đủ về số lượng, giỏi về trình độ và năng lực chuyên môn xứng ngang tầm vơi sự phát triển của nền kinh tế và hoàn cảnh thế giới ngày nay. Để xảy ra thực trạng trên không chỉ do những hạn chế, khó khăn của các cơ sở thực hiện công tác đào tạo và bồi dưỡng mà còn do những hạn chế của các cơ quan Nhà nước, các cơ quan sử dụng cán bộ quản lý kinh tế. Vì vậy trách nhiệm giải quyết các vấn đề tồn tại nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế là của cả hai phía: các cơ sở đào tạo và các cơ quan sử dụng cán bộ quản lý kinh tế. Giữa các cơ sở đào tạo và các cơ quan có nhu cầu sử dụng cán bộ quản lý kinh tế phải có sự phối hợp chặt chẽ với nhau trong việc tổ chức thực hiện đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế, cả hai đều phải đưa ra những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng. Các cơ sở đào tạo cần đưa ra các chính sách nhằm thúc đẩy hơn nữa đầu tư về mọi mặt cho công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. Các cơ quan đơn vị sử dụng cán bộ quản lý kinh tế cũng cần đưa ra các chính sách nhằm khuyến khích các cán bộ quản lý kinh tế tích cực hơn nữa trong việc học tập, trau dồi kiến thức về quản lý kinh tế.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tô Tử Hạ : Công chức và vấn đề xây dựng đội ngũ cán bộ công chức hiện nay (NXB chính trị Quốc gia-1998).
PGS.TS Lê Du Phong và PTS Hoàng Văn Hoa: Đào tạo cán bộ quản lý kinh tế ở Việt Nam hiện nay. Thực trạng và giải pháp ( NXB chính trị Quốc gia-1998)
TS. Hà Quang Ngọc: Góp phần xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước hiện nay( NXB chính trị Quốc Gia-2000).
NXB Khoa học và kỹ thuật: Giáo trình Quản lý học kinh tế quốc dân-tập II.
Tạp chí tổ chức Nhà nước: số 8/2004.
-Nguyễn Minh Phương: Quá trình hình thành và phát triển của đội ngũ công chức và thể chế quản lý công chức nước ta từ 1945 đến nay.
-Trần Quang Minh-Nguyễn Xuân Bình: Đẩy Nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức.
Tạp chí tổ chức Nhà nước: số 4/2004.
Ngô Thành Can: Đào tạo, bồi dưỡng phát triển đội ngũ cán bộ quản lý.
Tạp chí tổ chức Nhà nước: số 6/2004.
Nguyễn Xuân Mai: Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức Nhà nước ở tỉnh Vĩnh Phúc-thực trạng và giải pháp.
Tạp chí tổ chức Nhà nước: số8/2002.
Trần Quang Minh: Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức và những vấn đề đặt ra hiện nay.
Tạp chí Quản lý Nhà nước: số 3/2004.
Ngô Thành Can: Đào tạo, bồi dưỡng tăng cường năng lực làm việc cho cán bộ, công chức.
Tạp chí Quản lý Nhà nước: số 8/2003.
Ngô Thành Can: Giải pháp nâng cao hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức.
Tạp chí Quản lý Nhà nước: số 5/2003.
Ngô Thành Can: Quản lý công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức.
Tạp chí Quản lý Nhà nước: số 4/2002.
Nguyễn Trọng Điều: Đào tạo đội ngũ cán bộ có trình độ cao và chuyên môn sâu về khoa học hành chính một nhu cầu cấp bách.
Tạp chí Quản lý Nhà nước: số 1/2002.
Vũ Xuân Quảng: Để nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức.
Tạp chí Quản lý Nhà nước: số12/2001.
Lại Đức Vượng: Một số nội dung đánh giá công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức.
Tạp chí Quản lý Nhà nước: số10/2001.
Trần Xuân Đài: Để nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức.
Tạp chí Quản lý Nhà nước: số 8/2001.
Vũ Đăng Minh: Một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức chính quyền địa phương.
Tạp chí Quản lý Nhà nước: số 7/2001.
Trương Ngọc Kim: Để nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức.
Tạp chí Quản lý Nhà nước: số 6/2001.
Nguyễn Khang: Đào tạo, bồi dưỡng công chức hành chính nhà nước trong tình hình mới.
Tạp chí Quản lý Nhà nước: số 3/2001.
Nguyễn Đức Kha: Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức sau 4 năm thực hiện quyết định 874/TTG.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế ở nước ta hiện nay.doc