MỤC LỤC
MỤC LỤC ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.
LỜI NÓI ĐẦU - 1 -
CHƯƠNG I- 2 -: VAI TRÒ TRUNG TÂM CỦA CON NGƯỜI TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP. - 2 -
1. Những quan niệm sai lầm về vai trò của con người trong hoạt động của doanh nghiệp trước đổi mới. - 2 -
2. Đổi mới quan niệm về vai trò của con người trong hoạt động của doanh nghiệp. - 3 -
CHƯƠNG II: THỰC TIỄN VẬN DỤNG QUAN ĐIỂM ĐÃ ĐƯỢC ĐỔI MỚI VỀ VAI TRÒ CỦA CON NGƯỜI TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP Ở VIỆT NAM HIỆN NAY. - 7 -
1. Sự quan tâm đến yếu tố con người trong doanh nghiệp từ phía doanh nghiệp, lãnh đạo doanh nghiệp, các tổ chức đoàn thể trong doanh nghiệp và các cơ quan quản lý của nhà nước. - 7 -
2. Đánh giá. - 9 -
CHƯƠNG III: GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC NHỮNG VẤN ĐỀ CÒN TỒN ĐỌNG NHẰM THÚC ĐẨY TÍNH TÍCH CỰC CỦA CON NGƯỜI TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP HIỆN NAY. - 10 -
1. Các cấp quản lý cần thường xuyên, đáp ứng nhu cầu chính đáng của người lao động. - 10 -
2. Không ngừng tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động được đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ. - 10 -
3. Cần có quy định thống nhất về nghĩa vụ và quyền lợi của người lao động. - 10 -
4. Nghiêm cấm các hành vi sai trái ảnh hưởng đến doanh nghiệp. - 11 -
5. Tăng cường vai trò của công đoàn trong các doanh nghiệp. - 11 -
KẾT LUẬN - 12 -
TÀI LIỆU THAM KHẢO - 13 -
14 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2644 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Đề tài Nhân tố con người trong hoạt động của Doanh nghiệp Việt Nam, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi Nãi §Çu
Nh÷ng thµnh tùu næi bËt trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ tõ gi÷a nh÷ng n¨m 80 cña thÕ kû XX lµ kÕt qu¶ thay ®æi chiÕn lîc cña nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi. Trong nÒn kinh tÕ trÝ thøc ngµy nay, viÖc ®Çu t cho ph¸t triÓn nguån lùc lµ quan träng h¬n c¸c lÜnh vùc ®Çu t kh¸c, kinh nghiÖm ph¸t triÓn cña khu vùc Ch©u ¸ trong vµi thËp kû võa qua ®· cho thÊy, sù cÊt c¸nh ph¸t triÓn cña hä lµ ë chiÕn lîc con ngêi. Cã thÓ nãi, ch×a kho¸ cña sù thµnh c«ng n»m ngay trong ch©n lý ®¬n gi¶n: chiÕn lîc trång ngêi.
ChÝnh v× vËy, NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VIII ®· nªu ra mét gi¶i ph¸p c¬ b¶n cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸; lÊy viÖc ph¸t huy nguån lùc con ngêi lµm yÕu tè c¬ b¶n cho sù ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng. TiÕp ®ã, Héi nghÞ Trung ¬ng lÇn thø hai ( kho¸ VIII ) cña §¶ng ta cßn kh¼ng ®Þnh râ thªm chñ tr¬ng coi con ngêi lµ nguån lùc quan träng nhÊt ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi níc ta; “ §Ó thùc hiÖn môc tiªu chiÕn lîc mµ §¹i héi VIII ®· ®Ò ra, cÇn khai th¸c vµ sö dông nhiÒu nguån lùc kh¸c nhau, trong ®ã nguån lùc con ngêi lµ quý b¸u nhÊt, cã vai trß quyÕt ®Þnh, ®Æc biÖt ®èi víi níc ta, khi nguån lùc tµi chÝnh vµ nguån lùc vËt chÊt cßn h¹n hÑp”.
XuÊt ph¸t tõ môc tiªu, lîi Ých cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam, víi viÖc nghiªn cøu vÒ thuyÕt qu¶n lý cña trêng ph¸i “Nh©n tè con ngêi trong ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ViÖt Nam”. §Ó ®óc kÕt l¹i nh÷ng mÆt ®îc vµ nh÷ng mÆt cha ®îc nh»m ®a ra nh÷ng gi¶i ph¸p thóc ®Èy nhanh h¬n, hoµn thiÖn h¬n qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam lµ mét viÖc lµm cã ý nghÜa rÊt quan träng, cÊp thiÕt trong giai ®o¹n hiÖn nay.
Do lÇn ®Çu viÕt mét bµi tiÓu luËn mang tÝnh chÊt khoa häc nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ vµ thiÕt sãt trong khi viÕt bµi. V× vËy Em rÊt mong ®îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp, nh÷ng nhËn xÐt tõ thÇy c« trong Khoa vµ b¹n ®äc. Em còng xin göu lêi c¶m ¬n ch©n thµnh tíi thÇy Lª H÷u TÇng vµ thÇy c« trong Khoa ®· híng dÉn em c¸ch tr×nh bµy bµi vµ t×m tµi liÖu tham kh¶o.
Ch¬ng I.
Vai trß trung t©m cña con ngêi trong ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp.
1. Nh÷ng quan niÖm sai lÇm vÒ vai trß cña con ngêi trong ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp tríc ®æi míi.
Trêng ph¸i “ Quan hÖ con ngêi” nghiªn cøu nh÷ng ®éng c¬ t©m lý thuéc hµnh vi con ngêi trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp, trong quan hÖ tËp thÓ vµ ®Æc biÖt lµ c¸c vÊn ®Ò hîp t¸c xung ®ét trong qu¸ tr×nh nµy.
Qua thùc nghiÖm, ngêi ta chøng minh ®îc r»ng viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng kh«ng phô thuéc vµo c¸c ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh nh ®iÖu kiÖn lao ®éng, chÕ ®é nghØ ng¬i… Mµ cßn phô thuéc t©m lý cña ngêi lao ®éng bÇu kh«ng khÝ trong tËp thÓ lao ®éng ( vÝ dô phong c¸ch c xö cña gi¸m ®èc, sù quan t©m cña nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp ®èi víi søc khoÎ, hoµn c¶nh riªng cña ngêi lao ®éng). Lý thuyÕt qu¶n lý cña trêng ph¸i nµy ®îc x©y dùng chñ yÕu dùa vaß nh÷ng thµnh tùu cña t©m lý häc. Hä ®a ra c¸c kh¸i niÖm “ C«ng nh©n tham gia qu¶n lý “, “Ngêi lao ®éng coi doanh nghiÖp nh lµ nhµ cña m×nh “, “ ®ång thuËn vµ d©n chñ gi÷a c«ng nh©n vµ chñ”, “ Hµi hoµ vÒ lîi Ých”, vv… T tëng qu¶n lý cña trêng ph¸i nµy ®îc nhiÒu níc ¸p dông, ®Æc biÖt lµ níc NhËt.
Con ngêi lµ mét chñ thÓ, lµ mét nh©n tè ®Æc biÖt trong sè c¸c nh©n tè cña c¸c quan hÖ x· héi, ®Æc biÖt lµ trong c¸c doanh nghiÖp. Nã kh¸c biÖt víi c¸c nh©n tè kh¸c v× nã võa lµ nh©n tè ®éng lùc ®¶m b¶o cho sù thµnh c«ng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp nãi riªng vµ cña tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng trong x· héi nãi chung, song ®ång thêi còng lµ môc tiªu phôc vô mµ c¸c doanh nghiÖp vµ c¶ x· héi ph¶i híng tíi. Lµ mét chñ thÓ ®Æc biÖt nh vËy “ võa lµ ®éng lùc, võa lµ môc tiªu ®Ó ph¸t triÓn “, lµ mét chñ thÓ sèng, cïng vËn ®éng ®Ó tån t¹i ®Ó ph¸t triÓn trong mét x· héi lu«n biÕn ®éng vµ kh«ng ngõng ph¸t triÓn, do vËy khi xÐt ®Õn chñ thÓ nµy nh mét nh©n tè tÝch cùc trong vai trß lµ tæng hoµ c¸c quan hÖ x· héi.
Tæ chøc doanh nghiÖp lµ mét tæ chøc x· héi do con ngêi hîp thµnh ®Ó cho c¸c thµnh viªn cña doanh nghiÖp bao gåm nhiªï ngêi kh¸c nhau, cïng lao ®éng xung quanh môc tiªu chung cña doanh nghiÖp th× cÇn ph¶i tiÕn hµnh c«ng t¸c qu¶n lý mét c¸ch h÷u hiÖu. Nhng v× ®èi tîng qu¶n lý lµ con ngêi, nªn viÖc nhµ qu¶n lý trong ho¹t ®éng qu¶n lý cña m×nh kh«ng thÓ tr¸nh nÐ mét vÊn ®Ò c¨n b¶n lµ quan ®iÓm, c¸ch nh×n nhËn cña hä vÒ b¶n tÝnh con ngêi, con ngêi lµ nh©n tè quan träng trong mét doanh nghiÖp v× vËy, c¸c nhµ qu¶n lý ph¬ng t©y ®· ®a ra c¸c gi¶ thiÕt kh¸c nhau vÒ b¶n tÝnh con ngêi vµ dïng nh÷ng gi¶ thiÕt ®ã ®Ó chØ ®¹o thùc tiÔn qu¶n lý. Trªn thùc tÕ, ®»ng sau c¸c s¸ch lîc qu¶n lý vµ ph¬ng ph¸p qu¶n lý mµ nhµ qu¶n lý ¸p dông ®Òu lÊy mét gi¶ thiÕt vÒ b¶n tÝnh con ngêi lµm ®iÓm xuÊt ph¸t.
XuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm; con ngêi võa lµ môc tiªu, võa lµ ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn cña x· héi; nguån lùc con ngêi ®îc coi lµ tµi s¶n , lµ vèn quan träng nhÊt, n¨ng ®éng nhÊt cña sù ph¸t triÓn x· héi, chóng ta cÇn thÊy r»ng sù nghiÖp ch¨m sãc, båi dìng vµ ph¸t huy nh©n tè con ngêi v× môc tiªu d©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh.
Trong cuèn s¸ch “ Nh©n tè con ngêi trong xÝ nghiÖp” xuÊt b¶n n¨m 1957, Douglas ( 1906- 1964 ) ®· ®a ra lý luËn vÒ b¶n tÝnh con ngêi trong”lý luËn X- lý luËn Y “ næi tiÕng vµ ®îc ph¸t triÓn trong c¸c t¸c phÈm cña «ng sau ®ã. N¨m 1960, bµi luËn v¨n ®ã ®îc xuÊt b¶n thµnh s¸ch.
ThuyÕt Y lµ mét bíc tiÕn rÊt quan träng trong t tëng qu¶n lý Gregor theo híng nhËn râ vµ tin tëng vµo b¶n chÊt tèt cña con ngêi víi kh¶ n¨ng s¸ng t¹o, thÓ hiÖn tÝnh nh©n v¨n trong qu¶n lý. Dùa trªn quan ®iÓm nh©n b¶n vµ l¹c quan h¬n vÒ hµnh vi chung cña ngêi lao ®éng.
Trong trêng ph¸i quan hÖ cña con ngêi ®· cã sù quan t©m tho¶ ®¸ng ®Õn yÕu tè t©m lý cña con ng¬×, t©m lý tËp thÓ vµ bÇu t©m lý kh«ng khÝ trong xÝ nghiÖp, n¬i nh÷ng ngêi lao ®éng lµm viÖc, ®· ph©n tÝch yÕu tè t¸c ®éng qua l¹i gi÷a con ngêi víi con ngêi trong ho¹t ®éng xÝ nghiÖp. §¹i diÖn cña trêng ph¸i nµy lµ M.P. Follet ( 1868- 1933 ) ngêi ®· phª ph¸n c¸c nhµ qu¶n lý tríc kia cha quan t©m ®Õn khÝa c¹nh t©m lý vµ x· héi cña qu¶n lý.
Elton Mayo ( 1880- 1949 ) lµ ngêi rÊt quan t©m ®Õn yÕu tè c¸ nh©n trong tËp thÓ (nhãm), mÆc dï «ng ®¸nh gi¸ con ngêi lµ thô ®éng trong quan hÖ víi tËp thÓ.
KÕ thõa c¸c t tëng qu¶n lý tríc ®ã ( gÇn nhÊt lµ thuyÕt qu¶n lý cña Barard ), G.B Watson ( 1878 - 1958 ) ®Ò xíng thuyÕt hµnh vi trong qu¶n lý tõ n¨m 1913 t¹i Mü, h×nh thµnh mét trêng ph¸i mµ ®¹i biÓu lµ Herbert Simon, ph¸t triÓn m¹nh trong thêi kú c«ng nghiÖp ho¸.
Maslow cho r»ng nh÷ng ngêi b×nh thêng thÝch ®îc lµm viÖc vµ tiÒm Èn nh÷ng kh¶ n¨ng rÊt lín ®îc khëi ®éng vµ khai th¸c. Cã kh¶ n¨ng s¸ng t¹o lín vµ bÊt cø c¬ng vÞ nµo còng cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ muèn lµm viÖc tèt.
2. §æi míi quan niÖm vÒ vai trß cña con ngêi trong ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp.
Douglas ®· v¹ch râ vÊn ®Ò c¨n b¶n cña qu¶n lý lµ nhËn thøc cña nhµ qu¶n lý ®èi víi b¶n tÝnh con ng¬×. Nã lµ c¬ së cña tÊt c¶ c¸c s¸ch lîc vµ ph¬ng ph¸p qu¶n lý. Nh÷ng gi¶ thiÕt kh¸c nhau vÒ b¶n tÝnh con ngêi tÊt nhiªn dÉn ®Õn s¸ch lîc vµ ph¬ng ph¸p qu¶n lý kh¸c nhau, tõ ®ã cã ¶nh hëng kh¸c nhau ®Õn c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp vµ s¶n sinh ra nh÷ng hµnh vi thêi ®iÓm kh¸c nhau, dÉn ®Õn hiÖu qu¶ qu¶n lý kh¸c nhau.
PhÇn lín nh÷ng vÊn ®Ò xu©t hiÖn trong c«ng viÖc qu¶n lý ®Òu lµ do nhËn thøc sai lÇm cña nhµ qu¶n lý ®èi víi c«ng nh©n g©y ra. NÕu c«ng nh©n lµm viÖc kh«ng tèt th× ph¶i t×m nguyªn nh©n vÒ phÝa nhµ qu¶n lý, ph¶i ®iÒu tra xem trong c«ng viÖc qu¶n lý cña nhµ qu¶n lý cã g× c¶n trë c«ng nh©n viªn ph¸t huy tÝnh tÝch cùc cña hä hay kh«ng. NhiÖm vô cña nhµ qu¶n lý lµ huy ®éng c¸c nguån lùc ®Ó thùc hiÖn c¸c yªu cÇu cña doanh nghiÖp.
Nhµ qu¶n lý cÇn ph¶i chñ tr¬ng sö dông “ BiÖn ph¸p tù chñ “, t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn phï hîp ®Ó c¸c thµnh viªn trong tæ chøc cã thÓ ®¹t tíi môc tiªu cña chÝnh m×nh mét c¸ch tèt nhÊt b»ng cæ g¾ng hÕt m×nh v× thµnh c«ng cña doanh nghiÖp. Ngêi qu¶n lý ph¶i giao phã c«ng viÖc cho nh÷ng ngêi ®¸ng tin cËy, thôc ®Èy hä lµm viÖc víi tinh thÇn tù gi¸c, sö dông quyÒn tù chñ ngµy cµng cao víi ý thøc tr¸ch nhiÖm ®Ëy ®ñ.
Theo lý luËn X vÒ nhµ qu¶n lý cÇn ph¶i ph¸t huy nh÷ng nhiÖm vô sau.
Nhµ qu¶n lý trÞu tr¸ch nhiÖm tæ chøc c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nh»m ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu vÒ kinh tÕ.
§èi víi c«ng nh©n viªn mµ nãi, ®ã lµ chØ huy c«ng viÖc cña hä, kiÓm tra ho¹t ®éng cña hä, ®iÒu chØnh hµnh vi cña hä. KhiÕn cho nh÷ng ho¹t ®éng vµ hµnh vi cña hä phï hîp víi nhu cÇu cña doanh nghiÖp.
NÕu c¸c nh©n viªn qu¶n lý kh«ng tÝch cùc can thiÖp nh vËy th× c«ng nh©n viªn sÏ cã th¸i ®é tiªu cùc, thËm chÝ chèng l¹i doanh nghiÖp. Do ®ã cÇn ph¶i thuyÕt phôc, khen thëng, trõng ph¹t, kiÓm tra ho¹t ®éng cña hä. §ã lµ nhiÖm vô cña nhµ qu¶n lý, ngêi ta thêng kh¸i qu¸t nhiÖm vô nµy b»ng c©u “ Qu¶n lý tøc lµ th«ng qua ngêi kh¸c ®Ó hoµn thiÖn c«ng viÖc”.
§»ng sau lý luËn qu¶n lý ®ã cßn cã mét så quan niÖm:
* Lêi biÕng lµ b¶n tÝnh cña con ngêi b×nh thêng hä chØ muèn lµm viÖc Ýt.
* Hä thiÕu chÝ tiÕn thñ, kh«ng d¸m g¸nh v¸c tr¸ch nhiÖm, cam chÞu ®Ó ngêi kh¸c l·nh ®¹o.
* Tõ khi sinh ra con ngêi ®· tù coi m×nh lµ trung t©m kh«ng quan t©m ®Õn nhu cÇu cña tæ chøc.
* B¶n tÝnh cña con ngêi lµ chèng l¹i c¶i c¸ch.
* Hä kh«ng ®îc lanh lîi dÔ bÞ kÎ kh¸c lõa ®¶o vµ nh÷ng kÎ cã d· t©m ®¸nh lõa.
XuÊt ph¸t tõ b¶n tÝnh con ngêi nãi trªn, ph¬ng lý luËn truyÒn thèng lµ “ Qu¶n lý nghiªm kh¾c” dùa vµo chõng ph¹t, hoÆc ph¬ng ph¸p “ Qu¶n lý «n hoµ “ dùa vµo khen thëng, hoÆc sù kÕt hîp cña hai lo¹i qu¶n lý ®· ®îc gäi lµ “ Qu¶n lý nghiªm kh¾c vµ c«ng b»ng “. Nh÷ng s¸ch lîc vµ ph¬ng ph¸p qu¶n lý nµy hoÆc lµ dïng kÑo ngät ®Ó l«i cuèn hoÆc lµ dïng roi da ®Ó do¹. Nh÷ng ph¬ng ph¸p qu¶n lý Êy ®Òu lµ sö dông ngo¹i lùc ®Ó n©ng cao nhiÖt t×nh cña c«ng nh©n. Nhng nh÷ng s¸ch lîc vµ ph¬ng ph¸p qu¶n lý Êy hiÖn nay kh«ng cã hiÖu lùc n÷a. Douglas cho r»ng “ KÑo ngät céng víi roi da” chØ cã hiÖu lùc ®èi víi nh÷ng ngêi cã tù träng, muèn tù m×nh lµm chñ c«ng viÖc. §èi víi nh÷ng ngêi nµy, ®ã lµ nh÷ng nhu cÇu cao cÊp mµ hä cÇn ®îc tho¶ m·n. Trong ®iÒu kiÖn x· héi hiÖn ®¹i, cïng víi sù ph¸t triÓn khoa häc – kü thuËt, nhu cÇu vÒ sinh lý vµ nhu cÇu vÒ an toµn cña con ngêi ®Òu ®· ®îc tho· m·n ë møc ®é t¬ng ®èi. Do ®ã nÕu nhµ qu¶n lý muèn sö dông ph¬ng thøc “ KÑo ngät céng roi da “ cña lý luËn X ®Ó kÝch thÝch lßng nhiÖt t×nh cña c«ng nh©n th× râ rµng lµ kh«ng thÓ lµm ®îc. NÕu gi¶ thiÕt vÒ b¶n tÝnh con ngêi cïa nhµ qu¶n lý kh«ng thay ®æi th× dï cã lóc hä sö dông nh÷ng s¸ch lîc qu¶n lý míi nh qu¶n lý ph©n quyÒn theo môc tiªu, gi¸m s¸t, ®«n ®èc cã hiÖp th¬ng, chØ ®¹o d©n chñ vv…th× ®ã còng chØ cã thÓ lµ “ B×nh cò rîu míi “. ¤ng chØ râ r»ng triÕt häc qu¶n lý th«ng qua sù chØ huy vµ ®iÒu khiÓn dï lµ nghiªm kh¾c hay «n hoµ ®Òu kh«ng kÝch thÝch tÝnh tÝch cùc cña c«ng nh©n.
Sau thËp kû 30, cïng víi sù xuÊt hiÖn cña lý luËn qu¶n lý vÒ quan hÖ nh©n quÇn, mét lý luËn hoµn toµn tr¸i ngîc víi lý luËn X, ®îc gäi lµ lý luËn Y. Douglas lËp luËn, v× nhiÒu lý do, chóng ta cÇn cã mét gi¶ thiÕt tho¶ ®¸ng h¬n vÒ b¶n tÝnh con ngêi vµ ®éng c¬ lµm viÖc cña hä, cÇn cã mét lý luËn kh¸c ®Ó tiÕn hµnh c«ng viÖc qu¶n lý.
Gi¶ thuyÕt cña lý luËn Y vÒ b¶n tÝnh con ngêi lµ:
Lêi nh¸c kh«ng ph¶i lµ b¶n tÝnh bÈm sinh cña con ngêi nãi chung. Lao ®éng trÝ ãc, lao ®éng ch©n tay còng nh nghØ ng¬i, gi¶i trÝ ®Òu lµ hiÖn tîng bÈm sinh cña con ngêi.
§iÒu khiÓn vµ ®e do¹ trõng ph¹t kh«ng ph¶i lµ biÖn ph¸p duy nhÊt ®Ó thóc ®Èy con ngêi thùc hiÖn môc tiªu cña doanh nghiÖp.
Khi con ngêi bá søc ra ®Ó thùc hiÖn mét môc tiªu mµ hä tham gia, hä mong muèn nhËn ®îc nh÷ng ®iÒu mµ viÖc hoµn thµnh môc tiªu Êy t¹o ra, trong ®ã ®iÒu quan träng nhÊt kh«ng ph¶i lµ tiÒn mµ lµ quyÒn tù chñ, quyÒn ®îc t«n träng, quyÒn tù m×nh thùc hiªn c«ng viÖc. Sù tho¶ m·n nh÷ng quyÒn ®ã sÏ thóc ®Èy con ngêi hoµn thµnh môc tiªu cña doanh nghiÖp.
ThiÕu trÝ tiÕn thñ, nÐ tr¸nh tr¸ch nhiÖm vµ cÇu an qu¸ møc kh«ng ph¶i lµ b¶n tÝnh cña con ngêi mµ lµ do kinh nghiÖm do qu¸ khø t¹o ra. Trong nh÷ng m«i trêng thÝch hîp, con ngêi kh«ng nh÷ng gi¸m g¸nh v¸c tr¸ch nhiÖm mµ cßn cã thÓ chñ ®éng g¸nh v¸c tr¸ch nhiÖm.
Trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt khã kh¨n cña doanh nghiÖp, ®¹i ®a sè c¸c thµnh viªn cña doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng suy nghÜ, tinh thÇn vµ n¨ng lùc s¸ng t¹o, chØ cã mét sè Ýt ngêi kh«ng cã kh¶ n¨ng Êy.
Tuy nhiªn, trong ®iÒu kiÖn x· héi hiÖn ®¹i, tiÒm n¨ng trÝ tuÖ cña con ngêi nãi chung chØ ®îc ph¸t huy phÇn nµo vµ nhiÖm vô cña qu¶n lý lµ ph¸t huy toµn bé tiÖm n¨ng trÝ tuÖ Êy. §ßi hái cÇn ph¶i ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu cña ngêi lao ®éng:
* Nhu cÇu vÒ t©m sinh lý c¬ thÓ, ®ã lµ nhu cÇu bËp thÊp, lµ hÖ thèng nhu cÇu nh»m duy tr× sù tån t¹i cña m×nh nh ¨n mÆc, ë , ®i l¹i. §©y lµ nhu cÇu quan träng nhÊt song còng rÔ tho¶ m·n h¬n.
* Nhu cÇu vÒ viÖc lµm: cÇn ®¸p øng c«ng viÖc cho ngêi lao ®éng cã c«ng viÖc æn ®Þnh trong doanh nghiÖp.
* Nhu cÇu ®îc x· héi chÊp nhËn: ®Ó ngêi lao ®éng cã ®iÒu kiÖn lµm viÖc mét c¸ch tèt nh©t th× hä ph¶i ®îc x· héi chÊp nhËn quyÒn lîi vµ lßng tù träng, tù tin cña con ngêi vµ nhu cÇu vÒ danh väng, ®Þa vÞ.
* Nhu cÇu ®îc suy t«n ®µo t¹o båi dìng: lµ mét trong nh÷ng nhu cÇu c¬ b¶n cña ngêi lao ®éng, sù suy t«n ®îc ®µo t¹o båi dìng ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng nh©n trong doanh nghiÖp cã c¬ héi ®îc tiÕp nhËn vµ hoµn thiÖn nh÷ng kü thuËt míi.
* Nhu cÇu bËc cao nhÊt ®îc gäi lµ nhu cÇu s¸ng t¹o lµ lo¹i nhu cÇu ®îc ph¸t huy tèi ®a kh¶ n¨ng trong c¸c ho¹t ®éng cña c«ng nh©n trong doanh nghiÖp, t¹o ra ®éng lùc m¹nh mÏ thóc ®Èy hä tham gia vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.
Ch¬ng ii
thùc tiÔn vËn dông quan ®iÓm ®· ®îc ®æi míi vÒ vai trß cña con ngêi trong ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ë viÖt nam hiÖn nay.
1. Sù quan t©m ®Õn yÕu tè con ngêi trong doanh nghiÖp tõ phÝa doanh nghiÖp, l·nh ®¹o doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc ®oµn thÓ trong doanh nghiÖp vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý cña nhµ níc.
Thùc tÕ ®· chøng minh, trong qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi nh©n tè con ngêi trong doanh nghiÖp nh»m ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, nh©n tè con ngêi chØ ®îc ph¸t huy khi nhu cÇu, lîi Ých kinh tÕ hîp ph¸p cña ngêi lao ®éng ®îc quan t©m ®óng møc, d©n chñ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ ®îc thùc hiÖn.
Trong mét thêi gian dµi trong c¬ chÕ quan liªu bao cÊp tríc ®©y, t×nh h×nh kinh tÕ ë c¸c doanh nghiÖp ë trong t×nh tr¹ng tr× trÖ: Muèn ph¸t triÓn s¶n xuÊt, chóng ta cÇn cã nh÷ng ngêi lao ®éng ph¸t triÓn tèt c¶ vÒ thÓ lùc vµ trÝ lùc.
C«ng cuéc ®æi míi cña chóng ta ®· kh¬i dËy tÝnh tÝch cùc cña ngêi lao ®éng, biÕn nã thµnh nguån søc m¹nh to lín. NÕu chØ dùa vµo tinh thÇn lao ®éng tÝch cùc, ý trÝ v¬n lªn ®¬n thuÇn cña ngêi lao ®éng, chóng ta kh«ng thÓ x©y dùng ®îc nÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i trong c¸c doanh nghiÖp . Nhng nÕu chØ chó ý n©ng cao tr×nh ®é häc vÊn cña ngêi lao ®éng, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ ®¶m b¶o søc khoÎ cña ngêi lao ®éng mµ kh«ng chó ý kh¬i dËy tÝnh tÝch cùc cña hä, chóng ta còng kh«ng thÓ tËn dông ®îc c¬ héi ®Ó vît qua nh÷ng th¸ch thøc hiÖn nay. V× vËy, quan t©m ®Õn nhu cÇu, lîi Ých ngêi lao ®éng mét c¸ch to¹n diÖn – tõ n©ng cao møc sèng, søc khoÎ ®Õn n©ng cao tr×nh ®é cña hä lµ nhiÖm vô mµ Nhµ níc ph¶i lµm.
* ViÖc x©y dùng mét ch¬ng tr×nh hµnh ®éng quèc gia vÒ an toµn vÒ sinh lao ®éng ®· ®îc ghi trong Bé LuËt Lao ®éng. Tõ n¨m 1999 ®Õn nay, ho¹t ®éng hîp t¸c quèc tÕ vÒ an toµn vÒ sinh lao ®éng ®îc t¨ng cêng vµ më réng. C«ng t¸c b¶o hé lao ®éng trùc tiÕp gãp phÇn c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc ë c¸c doanh nghiÖp, nhiÒu ngµnh s¶n xuÊt; t×nh h×nh tai n¹n lao ®éng vµ bÖnh nghÒ nghiÖp bíc ®Çu ®îc ng¨n chÆn, h¹n chÕ. Trªn thùc tÕ nhiÒu th«ng tin c¶nh b¸o vÒ mÊt vÖ sinh an toµn lao ®éng. N¨m 2001, c¶ níc ta ®· cã h¬n 400 ngêi chÕt v× tai n¹n lao ®éng, chñ yÕu mÊt an toµn v× ho¸ chÊt thùc vËt, nhÊt lµ vïng s©u, vïng xa, n¬i tr×nh ®é d©n trÝ cßn thÊp.
* Bíc vµo thêi kú c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ®· xuÊt hiÖn ®a d¹ng c¸c h×nh thøc lao ®éng, tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p, th« s¬ ®Õn hiÖn ®¹i, søc Ðp vÒ d©n sè, viÖc lµm, ngêi lµm thuª ngo¹i tØnh trµn vµo c¸c thµnh phè, bá quª h¬ng ®i lµm ¨n ë nhiÒu n¬i trªn toµn quèc. Bëi rÊt nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau, c«ng t¸c b¶o hé lao ®éng cßn béc lé nh÷ng bÊt cËp, thiÕu sãt. Lao ®éng thñ c«ng, nÆng nhäc cßn phæ biÕn trong nhiÒu ngµnh, cã n¬i cßn chiÕm tû lÖ tõ 60% - 70%. M«i trêng lao ®éng ë nhiÒu c¬ së bÞ « nhiÔm nghiªm träng, nhÊt lµ ë c¸c lµng nghÒ, khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt. Thùc tr¹ng tai n¹n lao ®éng, ch¸y, næ, bÖnh nghÒ nghiÖp vÉn cßn nghiªm träng, thËm trÝ cã n¬i, cã lóc cßn biÓu hiÖn chiÒu híng gia t¨ng vv…Søc khoÎ, tÝnh m¹ng cña ngêi lao ®éng ®ang bÞ ®e do¹ bëi nh÷ng c¨n bÖnh nghÒ nghiÖp.
Ch¨m lo ®Ó b¶o ®¶m an toµn, tÝnh m¹ng vµ søc khoÎ cña ngêi lao ®éng cÇn ®Õn mét lîng kinh phØ kh«ng nhá. Trong c«ng t¸c qu¶n lý ngêi lao ®éng, cÇn ph©n râ tr¸ch nhiÖm cña ngêi tæ chøc sö dông lao ®éng, thêng xuyªn thanh tra, kiÓm tra, xñ lý nghiªm c¸c c¬ së s¶n xuÊt, sö dông lao ®éng kh«ng ®¶m b¶o an toµn, coi nhÑ c«ng t¸c ch¨m sãc ngêi lao ®éng.
* B¶o vÖ ngêi lao ®éng tríc nh÷ng mèi ®e do¹ hiÓm ho¹ cña m«i trêng, ®iÒu kiÖn lµm viÖc kh«ng an toµn, ¶nh hëng xÊu ®èi víi søc khoÎ vµ tÝnh m¹ng cña hä; chÝnh lµ gi÷ g×n nguån néi lùc quèc gia. §èi xö b×nh ®¼ng, coi träng ®óng møc nguån néi lùc quèc gia, quan t©m ®Õn ngêi lao ®éng lµ thÓ hiÖn b¶n chÊt, tÝnh nh©n v¨n cña chÕ ®é x· héi, tr×nh ®é v¨n minh cña quèc gia, gi÷ g×n vèn quý nhÊt cña d©n téc, ®Êt níc lµ tr¸ch nhiÖm cña ngêi l·nh ®¹o trong doanh nghiÖp. §ã lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô chiÕn lîc träng yÕu cña thÕ kû XXI. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, cêng ®é lao ®éng ngµy mét t¨ng, trÝ tuÖ con ngêi ®îc ph¸t huy triÖt ®Ó, cïng víi sù ph¸t triÓn cña c¸c ph¬ng tiÖn, c«ng cô s¶n xuÊt, vÉn cßn kh«ng Ýt nh÷ng hiÖn tîng coi thêng nh÷ng hiÓm nguy r×nh rËp trong lao ®éng nhÊt lµ trong c¸c doanh nghiÖp.
* CÇn x©y dùng ý thøc tù b¶o vÖ, tr×nh ®é nhËn thøc tèi thiÓu vÒ kû luËt, thùc hiÖn c«ng t¸c b¶o ®¶m an toµn vÖ sinh lao ®éng cho ngêi lao ®éng b»ng c¸c biÖn ph¸p tuyªn truyÒn, gi¸m s¸t, tæ chøc häc tËp, híng dÉn thùc hiÖn quyÒn lîi hîp ph¸p cña hä.
§¹i diÖn cña C«ng ty may Th¨ng Long cho biÕt, nhê cã ®èi tho¹i vµ hîp t¸c t¹i n¬i lµm viÖc, c«ng ty ®· ®iÒu chØnh ®îc mèi quan hÖ gi÷a ngêi lao ®éng trong c«ng ty, gióp cho hai bªn ngµy cµng hiÓu biÕt nhau h¬n vµ n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c, gãp phÇn tÝch cùc vµo sù t¨ng trëng cña doanh nghiÖp. C«ng ty ®· tiÕn hµnh thÝ ®iÓm ë mét ®¬n vÞ xÝ nghiÖp thµnh viªn, ¸p dông m« h×nh qu¶n lý xÝ nghiÖp theo tiªu chuÈn 5S ( sµng läc, s¾p xÕp, vÖ sinh, s¹ch sÏ t¹o thãi quen ) ®· lµm cho n¨ng suÊt lao ®éng ®îc n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cña ngêi lao ®éng.
C«ng ty Ch¸ngshin ViÖt Nam (doanh nghiÖp 100% vèn Hµn Quèc) chuyªn s¶n xuÊt giµy thÓ thao mang nh·n hiÖu Nike cã tæng sè lao ®éng lµ 5802 ngêi, trong ®ã cã 85 ngêi khuyÕt tËt, 5 th¬ng binh. Mçi quý, mét lÇn, Ban l·nh ®¹o c«ng ty gÆp gì tÊt c¶ nh÷ng ngêi ®ang lµm viÖc t¹i nhµ m¸y ®Ó t×m hiÓu nhu cÇu cña hä trong c«ng viÖc. C«ng ty ®· l¾p ®Æt mét sè thiÕt bÞ ®Æc biÖt nh bån cÇu bÖt, tay vÞn cÇu thang vv…dµnh riªng cho hä.
Qua c¸ch lµm cña mçi c«ng ty cho thÊy, ®èi tho¹i vµ hîp t¸c tai n¬i lµm viÖc ®· gióp cho ngêi sö dông lao ®éng ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®iÒu hµnh s¶n xuÊt ®óng vµ s¸t thùc h¬n. Quan hÖ lao ®éng vµ quan hÖ x· héi trong doanh nghiÖp ®îc c¶i thiÖn h¬n vµ n©ng cao nh©n c¸ch cña ®«i bªn, ngêi lao ®éng vµ ngêi sö dông lao ®éng. §ång thêi, ngêi lao ®éng cã thªm hiÓu biÕt, n©ng cao nhËn thøc vµ cïng chia sÎ nh÷ng khã kh¨n víi doanh nghiÖp, rót ng¾n kho¶ng c¸ch gi÷a ngêi sö dung lao ®éng vµ ngêi lao ®éng, lµm cho bÇu kh«ng khÝ lao ®éng ®îc c¶i thiÖn h¬n.
TrÎ ho¸ nguån lao ®éng, t«n vinh ngêi lao ®éng sÏ gãp phÇn quan träng vµo viÖc thùc hiÖn thµnh c«ng sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc trong thÕ kû XXI.
2. §¸nh gi¸.
a. Nh÷ng mÆt tÝch cùc.
Cha t«n träng lîi Ých cña ngêi lao ®éng theo hîp ®ång lao ®éng. ë c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh viÖc thuª mín lao ®éng cßn tuú tiÖn. Tr¸ch nhiÖm cña c¶ chñ vµ thî kh«ng ®îc quy ®Þnh râ rµng.
VÒ vÊn ®Ò b¶o hé lao ®éng, tuy ph¸p luËt b¶o hé lao ®éng ban hµnh tõ th¸ng 4- 1992, nhng ®· h¬n n¨m nay cã mÊy c¬ së thùc thi ? Trong c¸c ngµnh c¬ khÝ, ho¸ chÊt,vÊn ®Ó nµy cµng nghiªm träng. Trong c¸c lß rÌn, khÝ th¶i CO2 tiÕng ån kh«ng cã c¸ch g× kh¾c phôc. Kh«ng chØ «ng chñ “ tiÕt kiÖm “ chi phÝ cho b¶o hé lao ®éng, mµ chÝnh ngêi lao ®éng còng cha ý thøc ®îc vÒ t¸c h¹i l©u dµi ®èi víi søc khoÎ cña m×nh.
M«i trêng lao ®éng ë nhiÒu c¬ së bÞ « nhiÔm nghiªm träng, nhÊt lµ ë c¸c lµng nghÒ, khu c«ng nghiÖp, khu chÓ xuÊt. Thùc tr¹ng tai n¹n lao ®éng, ch¸y, næ, bÖnh nghÒ nghiÖp vÉn cßn nghiªm träng, thËm trÝ cã n¬i, cã lóc cã biÓu hiÖn chiÒu híng gia t¨ng…Søc khoÎ, tÝnh m¹ng cña ngêi lao ®éng ®ang bÞ ®e do¹ bëi nh÷ng c¨n bÖnh nghÒ nghiÖp.
b. Nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån ®éng.
Trªn thùc tÕ, nhiÒu c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh ®· tr¶ thï lao cho ngêi lao ®éng ®¹t møc t¬ng ®èi tho¶ ®¸ng.
QuyÒn b×nh ®¼ng gi÷a ngêi sö dông lao ®éng vµ ngêi lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp cña ViÖt Nam hiÖn nay ®· ®îc c¶i thiÖn mét c¸ch ®¸ng kÓ.
Ch¬ng III
GI¶I PH¸P KH¾C PHôC nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån ®äng nh»m thóc ®Èy tÝnh tÝch cùc cña con ngêi trong ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay.
1. C¸c cÊp qu¶n lý cÇn thêng xuyªn, ®¸p øng nhu cÇu chÝnh ®¸ng cña ngêi lao ®éng.
Thanh tra, gi¸m s¸t viÖc b¶o ®¶m lîi Ých cña ngêi lao ®éng. Riªng vÒ b¶o hé lao ®éng cÇn ph¶i cam kÕt ( theo møc ®é ngµnh, nghÒ ®îc bé qu¶n lý ngµnh, nghÒ ®ã quy ®Þnh ) khi ®¨ng ký kinh doanh.
2. Kh«ng ngõng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ngêi lao ®éng ®îc ®µo t¹o, båi dìng n©ng cao tr×nh ®é.
§îc häc tËp, ®îc ®µo t¹o. Trong x· héi th«ng tin, viÖc kh«ng ngõng n©ng cao cËp nhËt kiÕn thøc lµ mét nhu cÇu tÊt yÕu, ®Æc biÖt lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay khi mµ mäi quèc gia ®ang híng tíi nÒn kinh tÕ tri thøc, mét x· héi cña tinh thÇn kh«ng ngõng häc hái, rÌn luyÖn vµ n©ng cao kiÕn thøc.
3. CÇn cã quy ®Þnh thèng nhÊt vÒ nghÜa vô vµ quyÒn lîi cña ngêi lao ®éng.
T¹o ra m«i trêng thuËn lîi ®Ó ngêi lao ®éng ®îc ph¸t huy mäi tiÒm n¨ng, søc s¸ng t¹o cña m×nh, ®îc cèng hiÕn nhiÒu h¬n cho sù nghiÖp ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp vµ cña x· héi.
§©y lµ yÕu tè cùc kú quan träng, v× con ngêi cã ®îc ®µo t¹o tèt, song nÕu kh«ng cã m«i trêng ®Ó ph¸t huy th× ch¼ng kh¸c nµo ®ã lµ mét mãn hµng chØ ®Ó trng bµy vµ råi nã sÏ còng mai mét theo thêi gian, song nÕu ngîc l¹i, nÕu cã m«i trêng lµm viÖc tèt th× nh÷ng nh©n tè nµy sÏ ®îc ph¸t huy vµ cèng hiÕn nhiÒu h¬n.
B¶o hiÓm cho ngêi lao ®éng ( vÒ èm ®au, thÊt nghiÖp, hu trÝ ); kho¶n tiÒn nµy do ®ãng gãp cña ngêi lao ®éng vµ ®ãng gãp cña chñ doanh nghiÖp. Ph¬ng ¸n vÒ b¶o hiÓm cÇn cã sù thèng nhÊt víi b¶o hiÓm cña c¸c c¸n bé, c«ng nh©n lµm viÖc trong doanh nghiÖp, b¶o ®¶m b×nh ®¼ng, d©n chñ x· héi, ph¸t huy søc m¹nh cña c¸c doanh nghiÖp.
4. Nghiªm cÊm c¸c hµnh vi sai tr¸i ¶nh hëng ®Õn doanh nghiÖp.
Søc lao ®éng trÎ em vµo nh÷ng viÖc qu¸ nÆng nhäc. HiÖn nay, nhiÒu trÎ em bá häc sím vµ lµm nhiÒu viÖc nÆng nhäc kiÕm tiÒn. Trong c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh vµ còng cÇn quan t©m s¾p xÕp ngµnh nghÒ phï hîp víi søc kháe cho phô n÷.
5. T¨ng cêng vai trß cña c«ng ®oµn trong c¸c doanh nghiÖp.
Theo LuËt C«ng §oµn, t¹o ®iÒu kiÖn cho ngêi lao ®éng liªn kÕt theo c¸c tæ chøc c«ng ®oµn, nghiªp ®oµn, hiÖp héi riªng n»m trong c¬ quan c«ng ®oµn cÊp trªn qu¶n lý ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cña m×nh. Më réng giíi h¹n cña LuËt C«ng §oµn, so¹n th¶o vµ cho ra ®êi LuËt B¶o HiÓm. Cã nh vËy quyÒn lîi cña ngêi lao ®éng ( kh«ng ph©n biÖt trong vµ ngoµi quèc doanh ) míi ®îc ®¶m b¶o thËt sù, míi ®¸p øng ®îc ®ßi hái tÊt yÕu cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Suy ®Õn cïng, ®©y còng lµ vÊn ®Ò n»m trong chiÕn lîc mµ Nhµ n¬c cã tr¸ch nhiÖm quan t©m.
KÕT LUËN
Trong nh÷ng n¨m ®æi míi, cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. ViÖc vËn dông ThuyÕt qu¶n lý cña trêng ph¸i “ Quan hÖ con ngêi “ vµo c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam lµ mét ®éng lùc quan träng trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay. Lý luËn Y ®· lµm thay ®æi mét c¸ch c¨n b¶n c¸ch nh×n nhËn vÒ con ngêi trong c¸c doanh nghiÖp
§Ó lµm ®îc ®iÒu nµy, th× ph¶i ®Çu t vµo con ngêi nhiÒu h¬n, cÇn quan t©m nhiÒu ®Õn c¸c quyÒn lîi cña ngêi lao ®éng, t¹o m«i trêng ®Ó hä yªn t©m t tëng, tù tin trong c«ng viÖc.
Qua bµi viÕt bµi viÕt nµy, nh÷ng gi¶i ph¸p, kiÕn nghÞ ®· phÇn nµo th¸o gì nh÷ng víng m¾c cßn tån t¹i trong quan hÖ gi÷a ngêi sö dông lao ®éng vµ ngêi lao ®«ng trong c¸c doanh nghiÖp ë níc ta hiÖn nay.
Em mong r»ng víi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña §¶ng vµ Nhµ níc, cïng víi nh©n d©n thùc hiÖn tèt vµ kÞp thêi nh÷ng gi¶i ph¸p, kiÕn nghÞ ®· nªu ë trªn.
Lµm ®îc nh vËy lµ chóng ta ®· gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp, t¨ng thªm nguån lùc trong c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc..
Tµi liÖu tham kh¶o
1. T¹p chÝ Th¬ng M¹i. Sè 8 ( 11 – 12 ) th¸ng 3 n¨m 2002.
2. B¸o ph¸t triÓn kinh tÕ. Sè 138 th¸ng 4 n¨m 2002
3. B¸o doanh nghiÖp. Sè 17 ( 464 ) tõ 25 - 4 - 2002 ®Õn 1 – 5 – 2002.
4. Gi¸o tr×nh Khoa Häc Qu¶n Lý Trêng §HQL & KDHN.
5. Gi¸o tr×nh khoa häc qu¶n lý tËp 1. Nhµ xuÊt b¶n khoa häc kü thuËt Trêng §HKTQD.
6. Tinh hoa qu¶n lý 25 t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm næi tiÕng nhÊt vÒ qu¶n lý trong thÕ kû XX. ViÖn nghiªn cøu vµ ®µo t¹o vÒ qu¶n lý, Nhµ xuÊt b¶n lao ®éng – x· héi.
7. Gi¸o tr×nh lý thuyÕt qu¶n lý kinh tÕ. Trêng §HKTQD, Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc 1997.
8. T×m hiÓu vai trß qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi sù ph¸t huy ®èi víi con ngêi trong ph¸t triÓn kinh tÕ. TS. NguyÕn ThÞ Phi YÕn, Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia , Hµ néi – 2001.
Môc lôc
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Nhân tố con người trong hoạt động của Doanh nghiệp VN.doc