Tăng trưởng kinh tế và lạm phát là hai vấn đề cơ bản và lớn trong kinh tế vĩ mô. Sự tác động qua lại của tăng trưởng kinh tế và lạm phát hết sức phức tạp và không phải lúc nào cũng tuân theo những qui tắc kinh tế .
Lạm phát là một vấn đề không phải xa lạ và là một đặc diểm của nền kinh tế hàng hoá và ở mỗi thời kì kinh tế với các mức tăng trưởng kinh té khác nhau sẽ có những mức lạm phát phù hợp. Do vậy vấn đề lạm phát và ảnh hưởng của lạm phát tới tăng trưởng kinh tế là một đề tài rất hấp dẫn, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang trong quá trình hội nhập và phát triển kinh tế hiện nay vấn đề này càng trở nên cần thiết.
Việc xácđịnh mối quan hệ tăng trưởng kinh tế và lạm phát đó và đang thu hút sự chú ý của nhiều nhà kinh tế. Mục đích chính là phân tích để khẳng định và tiến tới xác lập mối quan hệ định hướng giữa tăng trưởng kinh tế với lạm phát và có thể sử dụng lạm phát là một trong các công cụ quản lý kinh tế vĩ mô. Để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế thì đương nhiên các giải pháp điều hành vĩ mô đưaa ra là nhằm nâng cao lạm phát của nền kinh tế nếu như chúng có quan hệ thuận với nhau và do vậy các giải pháp như cung ứng tiền, phá giá đồng nội tệ sẽ được xem xét ở mức độ hợp lý.
Còn không, các nhà hoạch định chính sách phải cân nhắc các giải pháp vĩ môđể thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và yếu tố lạm phát trở thành thứ yếu. Mặc dù vẫn phải duy trì mức độ kiểm soát. ở nước ta trong bối cảnh đổi mới kinh tế dưới sự lónh đạo của Đảng, vấn đề lạm phát không những là một tiêu thức kinh tế mà còn kiến mang ý nghĩa chính trị nữa
18 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2477 | Lượt tải: 3
Bạn đang xem nội dung tài liệu Đề tài Những vấn đề lý luận về lạm phát, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ht
t
p
:
/
/
e
t
r
i
t
h
u
c
.
v
n
1
I - Lêi nãi ®Çu
T¨ng tr−ëng kinh tÕ vµ l¹m ph¸t lµ hai vÊn ®Ò c¬ b¶n vµ lín trong kinh tÕ vÜ
m«. Sù t¸c ®éng qua l¹i cña t¨ng tr−ëng kinh tÕ vµ l¹m ph¸t hÕt søc phøc t¹p vµ
kh«ng ph¶i lóc nµo còng tu©n theo nh÷ng qui t¾c kinh tÕ . L¹m ph¸t lµ mét vÊn ®Ò
kh«ng ph¶i xa l¹ vµ lµ mét ®Æc diÓm cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸ vµ ë mçi thêi k×
kinh tÕ víi c¸c møc t¨ng tr−ëng kinh tÐ kh¸c nhau sÏ cã nh÷ng møc l¹m ph¸t phï
hîp. Do vËy vÊn ®Ò l¹m ph¸t vµ ¶nh h−ëng cña l¹m ph¸t tíi t¨ng tr−ëng kinh tÕ lµ
mét ®Ò tµi rÊt hÊp dÉn, ®Æc biÖt trong bèi c¶nh ViÖt Nam ®ang trong qu¸ tr×nh héi
nhËp vµ ph¸t triÓn kinh tÕ hiÖn nay vÊn ®Ò nµy cµng trë nªn cÇn thiÕt. ViÖc x¸c
®Þnh mèi quan hÖ t¨ng tr−ëng kinh tÕ vµ l¹m ph¸t ®J vµ ®ang thu hót sù chó ý cña
nhiÒu nhµ kinh tÕ. Môc ®Ých chÝnh lµ ph©n tÝch ®Ó kh¼ng ®Þnh vµ tiÕn tíi x¸c lËp
mèi quan hÖ ®Þnh h−íng gi÷a t¨ng tr−ëng kinh tÕ víi l¹m ph¸t vµ cã thÓ sö dông
l¹m ph¸t lµ mét trong c¸c c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ vÜ m«. §Ó thóc ®Èy t¨ng tr−ëng
kinh tÕ th× ®−¬ng nhiªn c¸c gi¶i ph¸p ®iÒu hµnh vÜ m« ®−a ra lµ nh»m n©ng cao
l¹m ph¸t cña nÒn kinh tÕ nÕu nh− chóng cã quan hÖ thuËn víi nhau vµ do vËy c¸c
gi¶i ph¸p nh− cung øng tiÒn, ph¸ gi¸ ®ång néi tÖ… sÏ ®−îc xem xÐt ë møc ®é hîp
lý. Cßn kh«ng, c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch ph¶i c©n nh¾c c¸c gi¶i ph¸p vÜ m«
®Ó thóc ®Èy t¨ng tr−ëng kinh tÕ vµ yÕu tè l¹m ph¸t trë thµnh thø yÕu. MÆc dï vÉn
ph¶i duy tr× møc ®é kiÓm so¸t. ë n−íc ta trong bèi c¶nh ®æi míi kinh tÕ d−íi sù
lJnh ®¹o cña §¶ng, vÊn ®Ò l¹m ph¸t kh«ng nh÷ng lµ mét tiªu thøc kinh tÕ mµ cßn
kiÕn mang ý nghÜa chÝnh trÞ n÷a. Em
ht
t
p
:
/
/
e
t
r
i
t
h
u
c
.
v
n
2
II - Néi dung
Ch−¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ l¹m ph¸t
I. Kh¸i niÖm
§J cã rÊt nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ l¹m ph¸t vµ mçi quan ®iÓm ®Òu cã
sù ch¾c ch¾n vÒ luËn ®iÓm vµ nh÷ng lý luËn cña m×nh.
Theo L.V.chandeler, D.C cliner víi tr−êng ph¸i l¹m ph¸t gi¸ c¶ th× kh¼ng
®Þnh :l¹m ph¸t lµ sù t¨ng gi¸ hµng bÊt kÓ dµi h¹n hay ng¾n h¹n , chu kú hay ®ét
xuÊt.
G.G. Mtrukhin l¹i cho r»ng : Trong ®êi sèng, tæng møc gi¸ c¶ t¨ng tr−íc
hÕt th«ng qua viÖc t¨ng gi¸ kh«ng ®ång ®Òu ë tõng nhãm hµng ho¸ vµ rót cuéc
dÉn tíi viÖc t¨ng gi¸ c¶ nãi chung. Víi ý nghÜa nh− vËy cã thÓ xem sù mÊt gi¸ cña
®ång tiÒn lµ l¹m ph¸t. ¤ng còng chØ râ: l¹m ph¸t, ®ã lµ h×nh thøc trµn trÒ t− b¶n
mét c¸ch tiÒm tµng ( tù ph¸t hoÆc cã dông ý) lµ sù ph©n phèi l¹i s¶n phÈm xJ héi
vµ thu nhËp quèc d©n th«ng qua gi¸ c¶ gi÷a c¸c khu vùc cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt
xJ héi, c¸c ngµnh kinh tÕ vµ c¸c giai cÊp, c¸c nhãm d©n c− xJ héi.
ë møc bao qu¸t h¬n P.A.Samuelson vµ W.D.Nordhaus trong cuèn “Kinh tÕ
häc” ®J ®−îc dÞch ra tiÕng viÖt, xuÊt b¶n n¨m 1989 cho r»ng l¹m ph¸t xÈy ra khi
møc chung cña gi¸ c¶ chi phÝ t¨ng lªn.
Víi luËn thuyÕt “L¹m ph¸t l−u th«ng tiÒn tÖ “ J.Bondin vµ M. Friendman l¹i
cho r»ng l¹m ph¸t lµ ®−a nhiÒu tiÒn thõa vµo l−u th«ng lµm cho gi¸ c¶ t¨ng lªn.
M.Friedman nãi “ l¹m ph¸t ë mäi lóc moÞ n¬i ®Òu lµ hiÖn t−îng cña l−u th«ng tiÒn
tÖ. L¹m ph¸t xuÊt hiÖn vµ chØ cã thÓ xuÊt hiÖn khi nµo sè l−îng tiÒn trong l−u
th«ng t¨ng lªn nhanh h¬n so víi s¶n xuÊt”
Nh− vËy, tÊt c¶ nh÷ng luËn thuyÕt, nh÷ng quan ®iÓm vÒ l¹m ph¸t ®J nªu
trªn ®Òu ®−a ra nh÷ng biÓu hiÖn ë mét mÆt nµo ®ã cña l¹m ph¸t, vµ theo quan
ht
t
p
:
/
/
e
t
r
i
t
h
u
c
.
v
n
3
®iÓm cña t«i vÒ vÊn ®Ò nµy sau khi nghiªn cøu mét sè luËn thuyÕt ë trªn th× nhËn
thÊy ë mét khÝa c¹nh nµo ®ã cña l¹m ph¸t th×: khi mµ l−îng tiÒn ®i vµo l−u th«ng
v−ît møc cho phÐp th× nã dÉn ®Õn l¹m ph¸t, ®ång tiÒn bÞ mÊt gi¸ so víi tÊt c¶ c¸c
lo¹i hµng ho¸ kh¸c.
2. Kh¸i niÖm l¹m ph¸t trong ®iÒu kiÖn hiÖn ®¹i
Trong ®iÒu kiÖn hiÖn ®¹i khi mµ nÒn kinh tÕ cña mét n−íc lu«n ®−îc g¾n
liÒn víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi th× biÓu hiÖn cña l¹m ph¸t ®−îc thÓ hiÖn qua mét sè
yÕu tè míi.
a. Sù mÊt gi¸ cña c¸c loai chøng kho¸n cã gi¸.
Song song víi sù t¨ng gi¸ c¶ cña c¸c loai hµng ho¸, gi¸ trÞ c¸c lo¹i chøng
kho¸n cã gi¸ trÞ bÞ sôt gi¶m nghiªm träng, V× viÖc mua tÝn phiÕu lµ nh»m ®Ó thu
c¸c kho¶n lîi khi ®¸o h¹n. Nh−ng v× gi¸ trÞ cña ®ång tiÒn sôt gi¶m nghiªm träng
nªn ng−êi ta kh«ng thÝch tÝch luü tiÒn theo h×nh thøc mua tÝn phiÕu n÷a. Ng−êi ta
tÝch tr÷ vµng vµ ngo¹i tÖ.
b. Sù gi¶m gi¸ cña ®ång tiÒn so víi ngo¹i tÖ vµ vµng.
Trong ®iÒu kiÖn më réng quan hÖ quèc tÕ, vµng vµ ngo¹i tÖ m¹nh ®−îc coi nh−
lµ tiÒn chuÈn ®Ó ®o l−êng sù mÊt gi¸ cña tiÒn quèc gia. §ång tiÒn cµng gi¶m gi¸
so víi vµng vµ USD bao nhiªu nã l¹i t¸c ®éng n©ng gi¸ hµng ho¸ lªn cao bÊy
nhiªu. ë ®©u ng−êi ta b¸n hµng dùa trªn c¬ së “qui ®æi” gi¸ vµng hoÆc ngo¹i tÖ
m¹nh ®Ó b¸n mµ kh«ng c¨n cø vµo tiÒn quèc gia n÷a (tiÒn giÊy do Ng©n hµng Nhµ
n−íc ph¸t hµnh)
c. L¹m ph¸t cßn thÓ hiÖn ë chç khèi l−îng tiÒn ghi sæ t¨ng vät nhanh
chãng.
Bªn c¹nh khèi l−îng tiÒn giÊy ph¸t ra trong l−u th«ng. Nh−ng ®iÒu cÇn chó
ý lµ khi khèi l−îng tiÒn ghi sæ t¨ng lªn cã nghÜa lµ khèi l−îng tÝn dông t¨ng lªn,
nã cã t¸c ®éng lín ®Õn sù t¨ng tr−ëng cña nÒn kinh tÕ. Nh− vËy l¹m ph¸t trong
ht
t
p
:
/
/
e
t
r
i
t
h
u
c
.
v
n
4
®iÒu kiÖn hiÖn ®¹i cßn cã nghÜa lµ sù gia t¨ng c¸c ph−¬ng tiÖn chi tr¶ trong ®ã cã
khèi l−îng tÝn dông ng¾n h¹n gia t¨ng nhanh
d. L¹m ph¸t trong ®iÒu kiÖn hiªn ®¹i cßn lµ chÝnh s¸ch cña Nhµ n−íc
Nh»m kÝch thÝch s¶n xuÊt, chèng l¹i n¹n thÊt nghiÖp, bï ®¾p c¸c chi phÝ
thiÕu hôt cña ng©n s¸ch.
3. C¸c Lo¹i h×nh cña l¹m ph¸t
Còng nh− ë trªn ®J cã rÊt nhiÒu c¸ch hiÓu ë c¸c gãc ®é kh¸c nhau vÒ l¹m
ph¸t th× ë phÇn nµy còng nh− vËy ng−êi ta cã thÓ ph©n lo¹i l¹m ph¸t theo nhiÒu
tiªu chÝ kh¸c nhau.
C¨n cø vµo møc ®é ng−êi ta chia lam ba lo¹i
- L¹m ph¸t võa ph¶i :Loai l¹m ph¸t nµy xÈy ra víi møc t¨ng chËm cña gÝa
c¶ ®−îc giíi h¹n ë møc ®é mét con sè hµng n¨m (tøc lµ > 10%). Trong ®iÒu kiÖn
l¹m ph¸t thÊp gÝa c¶ t−¬ng ®èi thay ®æi chËm vµ ®−îc coi nh− lµ æn ®Þ
- L¹m ph¸t phi m9 :Møc ®é t¨ng cña gÝa c¶ ®J ë hai con sè trë lªn hµng
n¨m trë lªn. L¹m ph¸t phi mJ g©y t¸c h¹i nghiªm träng trong nÒn kinh tÕ. §ång
tiÒn mÊt gi¸ mét c¸ch nhanh chãng-lJi suÊt thùc tÕ gi¶m xuèng d−íi 0 (cã n¬i lJi
suÊt thùc tÕ gi¶m xuèng tíi 50-100/n¨m), nh©n d©n tr¸nh gi÷ tiÒn mÆt.
- Siªu l¹m ph¸t:TiÒn giÊy ®−îc ph¸t hµnh µo ¹t, gÝa c¶ t¨ng lªn víi tèc ®é
chãng mÆt trªn 1000 lÇn/n¨m. Siªu l¹m ph¸t lµ thêi k× mµ tèc ®é t¨ng gi¸ v−ît xa
møc l¹m ph¸t phi mJ vµ v« cïng kh«ng æn ®Þnh.
C¨n cø vµo nguyªn nh©n chñ yÕu g©y ra l¹m ph¸t ng−êi ta ph©n biÖt
- L¹m ph¸t ®Ó bï ®¾p c¸c thiÕu hôt cña ng©n s¸ch: §©y lµ nguyªn nh©n
th«ng th−êng nhÊt do sù thiÕu hôt ng©n s¸ch chi tiªu cña Nhµ n−íc (y tÕ, gi¸o dôc,
quèc phßng) vµ do nhu cÇu khuÕch tr−¬ng nÒn kinh tÕ. Nhµ n−íc cña mét quèc
gia chñ tr−¬ng ph¸t hµnh thªm tiÒn vµo l−u th«ng ®Ó bï ®¾p cho c¸c chi phÝ nãi
trªn ®ang thiÕu hôt.
ht
t
p
:
/
/
e
t
r
i
t
h
u
c
.
v
n
5
ë ®©y chóng ta thÊy vèn ®Çu t− vµ chi tiªu cña ChÝnh phñ ®−îc bï ®¾p b»ng
ph¸t hµnh, kÓ c¶ t¨ng møc thuÕ nã sÏ ®Èy nÒn kinh tÕ ®i vµo mét thÕ mÊt c©n ®èi
vùît qu¸ s¶n l−îng tiÒm n¨ng cña nã. Vµ khi tæng møc cÇn cña nÒn kinh tÕ v−ît
qu¸ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña nÒn kinh tÕ (v× c¸c yÕu tè s¶n xuÊt cña mét nÒn kinh tÕ
lµ cã giíi h¹n) lóc ®ã cÇu cña ®ång tiÒn sÏ v−ît qu¸ kh¶ n¨ng cung øng hµng ho¸
vµ l¹m ph¸t sÏ xÈy ra, gÝa c¶ hµng ho¸ t¨ng lªn nhanh chãng.
-L¹m ph¸t do nguyªn nh©n chi phÝ : Trong ®iÒu kiÖn c¬ chÕ thÞ tr−êng,
kh«ng cã quèc gia nµo l¹i cã thÓ duy tr× ®−îc trong mét thêi gian dµi víi c«ng ¨n
viªc lµm ®Çy ®ñ cho mäi ng−êi, gÝa c¶ æn ®Þnh vµ cã mét thÞ tr−êng hoµn toµn tù
do.
Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, xu h−íng t¨ng gÝa c¶ c¸c lo¹i hµng ho¸ vµ tiÒn
l−¬ng c«ng nh©n lu«n lu«n diÔn ra tr−íc khi nÒn kinh tÕ ®¹t ®−îc mét khèi l−îng
c«ng ¨n viÖc lµm nhÊt ®Þnh. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ chi phÝ s¶n xuÊt ®J ®Èy gÝa c¶
t¨ng lªn ngay c¶ trong c¸c yÕu tè s¶n xuÊt ch−a ®−îc sö dông ®Çy ®ñ, l¹m ph¸t
xÈy ra.
L¹m ph¸t nh− vËy cã nguyªn nh©n lµ do søc ®Èy cña chi phÝ s¶n xuÊt.
Mét sè nhµ kinh tÕ t− b¶n cho r»ng viÖc ®Èy chi phÝ tiÒn l−¬ng t¨ng lªn lµ
do c«ng ®oµn g©y søc Ðp. Tuy nhiªn mét sè nhµ kinh tÕ kh¸c cho r»ng chÝnh c«ng
®oµn ë n−íc t− b¶n ®J ®ãng vai trß quan träng trong viÖc lµm gi¶m tèc ®é t¨ng
cña l¹m ph¸t vµ gi÷ kh«ng cho l¹m ph¸t gi¶m xuèng qu¸ nhanh khi nã gi¶m . V×
c¸c hîp ®ång l−¬ng cña c¸c c«ng ®oµn thuêng lµ dµi h¹n vµ khã thay ®æi.
Ngoµi ra c¸c cuéc khñng ho¶ng vÒ c¸c loai nguyªn liÖu c¬ b¶n nh− dÇu má,
s¾t thÐp...®J lµm cho gi¸ c¶ cña nã t¨ng lªn (v× hiÕm ®i) vµ ®iÒu ®ã ®J ®Èy chi phÝ
s¶n xuÊt t¨ng lªn. Nãi chung viÖc t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt do nghiÒu nguyªn nh©n,
ngay c¶ viÖc t¨ng chi phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh hay nh÷ng chi phÝ ngoµi s¶n xuÊt
kh¸c còng lµm cho chi phÝ s¶n xuÊt t¨ng lªn vµ do vËy nã ®Èy gÝa c¶ t¨ng lªn.
ht
t
p
:
/
/
e
t
r
i
t
h
u
c
.
v
n
6
Cã thÓ nãi nguyªn nh©n ë ®©y lµ s¶n xuÊt kh«ng cã hiÖu qu¶, vèn bá ra
nhiÒu h¬n nh−ng s¶n phÈm thu l¹i kh«ng t¨ng lªn hoÆc t¨ng rÊt chËm so víi tèc ®é
t¨ng cña chi phÝ.
- L¹m ph¸t ú : Lµ l¹m ph¸t chØ t¨ng víi mét tû lÖ kh«ng ®æi hµng n¨m
trong mét thêi gian dµi. ë nh÷ng n−íc cã l¹m ph¸t ú xÈy ra, cã nghÜa lµ nÒn kinh
tÕ ë n−íc ®ã cã mét sù c©n b»ng mong ®îi, tû lÖ l¹m ph¸t lµ tû lÖ ®−îc tr«ng ®îi
vµ d−îc ®−a vµo c¸c hîp ®ång vµ c¸c tho¶ thuËn kh«ng chÝnh thøc. Tû lÖ l¹m ph¸t
®ã ®−îc Ng©n hµng Trung −¬ng, chÝnh s¸ch tµi chÝnh cña Nhµ n−íc, giíi t− b¶n vµ
c¶ giíi lao ®éng thõa nhËn vµ phª chuÈn nã. §ã lµ mét sù l¹m ph¸t n»m trong kÕt
cÊu biÓu hiÖn mét sù c©n b»ng trung hoµ vµ nã chØ biÕn ®æi khi cã sù chÊn ®éng
kinh tÕ x¶y ra (tû lÖ ú t¨ng hoÆc gi¶m). NÕu nh− kh«ng cã sù chÊn ®éng nµo vÒ
cung hoÆc cÇu th× l¹m ph¸t cã xu h−íng tiÕp tôc theo tû lÖ cò.
- L¹m ph¸t cÇu kÐo :L¹m ph¸t cÇu kÐo x¶y ra khi tæng cÇu t¨ng lªn m¹nh mÏ
t¹i møc s¶n l−îng ®J ®¹t hoÆc v−ît qu¸ tiÒm n¨ng. Khi x¶y ra l¹m ph¸t cÇu kÐo
ng−êi ta th−êng nhËn thÊy l−îng tiÒn kh«ng l−u th«ng vµ khèi l−îng tÝn dông t¨ng
®¸ng kÓ vµ v−ît qu¸ kh¶ n¨ng cã giíi h¹n cña møc cung hµng hãa. B¶n chÊt cña
l¹m ph¸t cÇu kÐo lµ chi tiªu qu¸ nhiÒu tiÒn ®Ó mua mét l−îng cung h¹n chÕ vÒ
hµng hãa cã thÓ s¶n xuÊt ®−îc trong ®iÒu kiÖn thÞ tr−êng lao ®éng ®J ®¹t c©n
b»ng.
ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ l¹m ph¸t cã thÓ x¶y ra khi môc tiªu c«ng ¨n viÖc lµm
cao. Ngay khi c«ng ¨n viÖc lµm ®Èy ®ñ, thÊt nghiÖp lóc nµo còng tån t¹i do nh÷ng
xung ®ét trªn thÞ tr−êng lao ®éng. Tû lÖ thÊt nghiÖp khi cã c«ng ¨n viÖc lµm ®Èy
®ñ (tû lÖ thÊt nghiÖp tù nhiªn) sÏ lín h¬n 0. NÕu Ên ®Þnh mét chØ tiªu thÊt nghiÖp
thÊp d−íi tû lÖ thÊt nghiÖp tù nhiªn sÏ t¹o ra mét ®Þa bµn cho mét tû lÖ t¨ng tr−ëng
tiÒn tÖ cao h¬n vµ l¹m ph¸t ph¸t sinh.Nh− vËy theo ®uæi mét chØ tiªu s¶n phÈm
qu¸ cao hay t−¬ng ®−¬ng lµ mét tû lÖ thÊt nghiÖp qu¸ thÊp lµ nguån gèc sinh ra
chÝnh s¸ch tiÒn tÖ l¹m ph¸t.
ht
t
p
:
/
/
e
t
r
i
t
h
u
c
.
v
n
7
- L¹m ph¸t chi phÝ ®Èy: Ngay c¶ khi s¶n l−îng ch−a ®¹t møc tiÒm n¨ng
nh−ng vÉn cã thÓ x¶y ra l¹m phÊt ë nhiÒu n−íc, kÓ c¶ ë nh÷ng n−íc ph¸t triÓn cao.
§ã lµ mét ®Æc ®iÓm cña l¹m ph¸t hiÖn t¹i. KiÓu l¹m ph¸t nµy gäi lµ l¹m ph¸t chi
phÝ ®Èy, võa l¹m ph¸t võa suy gi¶m s¶n l−îng, t¨ng thªm thÊt nghiÖp nªn còng gäi
lµ “l¹m ph¸t ®×nh trÖ”.
C¸c c¬n sèc gi¸ c¶ cña thÞ tr−êng ®Çu vµo, ®Æc biÖt lµ c¸c vËt t− c¬ b¶n:
x¨ng, dÇu, ®iÖn... lµ nguyªn nh©n chñ yÕu ®Èy chi phÝ lªn cao, ®−êng AS dÞch
chuyÓn lªn trªn. Tuy tæng cÇu kh«ng thay ®æi nh−ng gi¸ c¶ l¹i t¨ng lªn vµ s¶n
l−îng gi¶m xuèng. Gi¸ c¶ s¶n phÈm trung gian (vËt t−) t¨ng ®ét biÕn th−êng do
c¸c nguyªn nh©n nh− thiªn t¹i, chiÕn tranh, biÕn ®éng chÝnh trÞ kinh tÕ...
L¹m ph¸t chi phÝ còng cã thÓ lµ kÕt qu¶ cña chÝnh s¸ch æn ®Þnh n¨ng ®éng
nh»m thóc ®Èy mét møc c«ng ¨n viÖc lµm cao. Nã x¶y ra do nh÷ng có sèc cung
tiªu cùc hoÆc do viÖc c¸c c«ng nh©n ®ßi t¨ng l−¬ng cao h¬n g©y nªn
C¨n cø vµo qu¸ tr×nh béc lé hiÖn h×nh l¹m ph¸t ng−êi ta ph©n biÖt
-L¹m ph¸t ngÇm ®©y lµ lo¹i l¹m ph¸t ®ang ë giai ®o¹n Èn n¸u, bÞ kiÒm chÕ
vÒ t èc ®é t¨ng gi¸.
-L¹m ph¸t c«ng khai ®©y lµ lo¹i l¹m ph¸t mµ sù t¨ng gi¸ c¶ hµng h¸o, dÞch
vô râ rÖt trªn thÞ tr−êng.
4. Nh÷ng hËu qu¶ cña l¹m ph¸t
Qua thùc tÕ cña l¹m ph¸t ta thÊy r»ng hËu qu¶ cña nã ®Ó l¹i cho nÒn kinh tÕ
lµ rÊt trÇm träng, nã thÓ hiÖn vÒ mäi mÆt cña nÒn kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ mét sè hËu
qu¶ sau:
- XJ héi kh«ng thÓ tÝnh to¸n hiÖu qña hay ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng kinh
doanh cña m×nh mét c¸ch b×nh th−êng ®−îc do tiÒn tÖ kh«ng cßn gi÷ ®−îc chøc
n¨ng th−íc ®o gi¸ trÞ hay nãi ®óng h¬n lµ th−íc ®o nµy bÞ co giJn thÊt th−êng.
- TiÒn tÖ vµ thuÕ lµ hai c«ng cô quan träng nhÊt ®Ó nhµ n−íc ®iÒu tiÕt nÒn
kinh tÕ ®J bÞ v« hiÖu ho¸, v× tiÒn mÊt gi¸ nªn kh«ng ai tin vµo ®ång tiÒn n÷a, c¸c
biÓu thuÕ kh«ng thÓ ®iÒu chØnh kÞp víi møc ®é t¨ng bÊt ngê cña l¹m ph¸t vµ do vËy
ht
t
p
:
/
/
e
t
r
i
t
h
u
c
.
v
n
8
t¸c dông ®iÒu chØnh cña thuÕ bÞ h¹n chÕ, ngay c¶ tr−êng hîp nhµ n−íc cã thÓ chØ sè
ho¸ luËt thuÕ thÝch hîp víi møc l¹m ph¸t, th× t¸c dông ®iÒu chØnh cña thuÕ còng bÞ
h¹n chÕ.
- Ph©n phèi l¹i thu nhËp lµm cho mét sè ng−êi n¾m gi÷ c¸c hµng ho¸ cã
gi¸ c¶ t¨ng ®ét biÕn giÇu lªn nhanh chãng vµ nh÷ng ng−êi cã c¸c hµng ho¸ mµ gi¸
c¶ cña chóng kh«ng t¨ng hoÆc t¨ng chËm vµ ng−êi gi÷ tiÒn bÞ nghÌo ®i.
- KÝch thÝch t©m lý ®Çu c¬ tÝch tr÷ hµng ho¸, bÊt ®éng s¶n, vµng b¹c... g©y
ra t×nh tr¹ng khan hiÕm hµng ho¸ kh«ng b×nh th−êng vµ lJng phÝ.
- Xuyªn t¹c, bãp mÐo c¸c yÕu tè cña thÞ tr−êng lµm cho c¸c ®iÒu kiÖn cña
thÞ tr−êng bÞ biÕn d¹ng. hÇu hÕt c¸c th«ng tin kinh tÕ ®Òu thÓ hiÖn trªn gi¸ c¶ hµng
ho¸, gi¸ c¶ tiÒn tÖ, gi¸ c¶ lao ®éng... mét khi nh÷ng gi¸ c¶ nµy t¨ng hay gi¶m ®ét
biÕn vµ liªn tôc , th× c¸c yÕu tè cña thÞ tr−êng kh«ng thÓ tr¸nh khái bÞ thæi phång
hoÆc bãp mÐo.
- S¶n xuÊt ph¸t triÓn kh«ng ®Òu, vèn ch¹y vµo nh÷ng ngµnh nµo cã lîi nhuËn cao.
- Ng©n s¸ch béi chi ngµy cµng t¨ng trong khi c¸c kho¶n thu ngµy cµng gi¶m vÒ
mÆt gi¸ trÞ.
- §èi víi ng©n hµng, l¹m ph¸t lµm cho ho¹t ®éng b×nh rh−êng cña ng©n hµng
bÞ ph¸ vì, ng©n hµng kh«ng thu hót ®−îc c¸c kho¶n tiÒn nhµn rçi trong xJ héi.
- §èi víi tiªu dïng: lµm gi¶m søc mua thùc tÕ cña nh©n d©n vÒ hµng ho¸
tiªu dïng vµ buéc nh©n d©n ph¶i gi¶m khèi l−îng vÒ hµng ho¸ tiªu dïng, ®Æc biÖt
lµ ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn ngµy cµng khã kh¨n. mÆt kh¸c l¹m ph¸t còng
lµm thay ®æi nhu cÇu tiªu dïng, khi l¹m ph¸t gay g¾t sÏ g©y nªn hiÖn t−îng mäi
ng−êi t×m c¸ch th¸o ch¹y khái ®ång tiÒn tøc lµ kh«ng muèn gi÷ vµ cÊt gi÷ ®ång
tiÒn mÊt gi¸ b»ng c¸ch hä xÏ t×m mua bÊt kú hµng ho¸ dï kh«ng cã nhu cÇu ®Ó
cÊt tr÷ tõ ®ã lµm giÇu cho nh÷ng ng−êi ®Çu c¬ tÝch tr÷.
ChÝnh v× c¸c t¸c h¹i trªn cña l¹m ph¸t nªn viÖc kiÓm so¸t l¹m ph¸t vµ gi÷
l¹m ph¸t ë møc ®é võa ph¶i ®J trë thµnh mét trong nh÷ng môc tiªu lín cña mäi
nÒn kinh tÕ hµng ho¸. Tuy nhiªn, môc tiªu kiÒm chÕ l¹m ph¸t kh«ng cã nghÜa lµ
ph¶i ®−a l¹m ph¸t ë møc b»ng kh«ng tøc lµ nÒn kinh tÕ kh«ng cã l¹m ph¸t mµ ph¶i
duy tr× møc l¹m ph¸t ë mét møc ®é nµo ®ã phï hîp v¬Ý nÒn kinh tÕ bëi v× l¹m ph¸t
ht
t
p
:
/
/
e
t
r
i
t
h
u
c
.
v
n
9
kh«ng ph¶i hoµn toµn lµ tiªu cùc, nÕu nh− mét quèc gia nµo ®ã cã thÓ duy tr× ®−îc
møc l¹m ph¸t võa ph¶i vµ kiÒm chÕ, cã lîi cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ th× ë quèc gia ®ã
l¹m ph¸t kh«ng cßn lµ mèi nguy h¹i cho nÒn kinh tÕ n÷a mµ nã ®J trë thµnh mét c«ng
cô ®¾c lùc gióp ®iÒu tiÕt vµ ph¸t triÓn kinh tÕ mét c¸ch hiÖu qu¶ .
ht
t
p
:
/
/
e
t
r
i
t
h
u
c
.
v
n
10
Ch−¬ng II
L¹m ph¸t víi t¨ng tr−ëng kinh tÕ trong thùc tiÔn
kinh tÕ ë ViÖt Nam.
1. Giai ®o¹n tõ n¨m 1976 -1980:
Lµ giai ®o¹n ®−îc coi lµ kh«ng cã l¹m ph¸t theo quan niÖm kinh tÕ chÝnh trÞ
phæ biÕn trong c¸c n−íc xJ héi chñ nghÜa ®−¬ng thêi vµ kh«ng ®−îc ph¶n ¸nh
trong c¸c thèng kª chÝnh thøc .Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ ë viÖt nam khi ®ã v½n cã
l¹m ph¸t, thÓ hiÖn á sù khan hiÕm hµng ho¸ ,dÞch vô vµ sù gi¶m sót cña chóng,
®ång thêi ®−îc hi nhËn trong sù diÔn biÕn gia t¨ng gi¸ b¸n lÎ hµng ho¸ vµ dÞch vô
tiªu dïng trªn thÞ tr−êng xJ héi trªn d−íi 20% trªn mét n¨m vµ ®ã lµ l¹m ph¸t cña
nÒn kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn vµ ®ang trong giai ®o¹n chuyÓn ®æi c¬ chÕ , n¬i ®éc
quyÒn nhµ n−íc cßn mang ®Ëm tÝnh chÊt phi kinh tÕ vµ ®−îc dung d−ìng bëi c¸c
chØ thÞ cña nhµ n−íc vµ tån t¹i thèng trÞ phæ biÕn trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc. Vµo
thêi kú nµy khu vùc kinh tÕ nhµ n−íc chiÕm kho¶ng 85 - 87% vèn cè ®Þnh, 95%
lao ®éng lµnh nghÒ mµ chØ t¹o ra 30 – 37% tæng s¶n phÈm xJ héi. Trong khi ®ã
khu vùc kinh tÕ t− nh©n chØ chiÕm 13,2% søc lao ®éng xJ héi vµ suèt thêi kú dµi
tr−íc n¨m 1986 bÞ nhiÒu søc Ðp kiÒm chÕ , xong l¹i s¶n xuÊt ra tíi 32 – 43% tæng
s¶n phÈm xJ héi vµ ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt so víi khu vùc kinh tÕ quèc
doanh vµ hîp t¸c xJ.
MÆt kh¸c l¹m ph¸t ë viÖt nam diÔn ra trong suèt nÒn kinh tÕ ®ãng cöa phô
thuéc nhiÒu vµo nguån viÖn trî bªn ngoµi.Trªn thùc tÕ , tr−íc n¨m 1988kh«ng cã
®Çu t− trùc tiÕp cña n−íc ngoµI vµo ViÖt Nam. C¸c biªn giíi ®Òu bÞ khÐp l¹i víi
chÕ ®é xuÊt nhËp c¶nh còng nh− l−u th«ng hµng ho¸ rÊt nghiªm ngÆt, phiÒn phøc
.C¬ cÊu chñ yÕu cã tÝnh h−íng néi ,khÐp kÝn ,thay thÕ hµng nhËp khÈu vµ kh«ng
khuyÕt khÝch xuÊt khÈu . Cïng víi chÝnh s¸ch ®Þnh h−íng ph¸t triÓn vµ ®Çu t− cã
nhiÒu bÊt cËp , nªn c¬ cÊu kinh tÕ viÖt nam bÞ mÊt c©n ®èi vµ kh«ng hîp lý nghiªm
ht
t
p
:
/
/
e
t
r
i
t
h
u
c
.
v
n
11
träng gi÷a c«ng nghiÖp – n«ng nghiÖp , c«ng nghiÖp nÆng - c«ng nghiÖp nhÑ, nhÊt
lµ ngµnh s¶n xuÊt hµng tiªu dïng , gi÷a s¶n xuÊt – dÞch vô .§ã lµ nguyªn nh©n
dÉn ®Õn t×nh tr¹ng khan hiÕm hµng ho¸, dÞch vô, t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt, thiÕu hôt
ng©n s¸ch chiÒn miªn , t¨ng møc cung tiÒn kh«ng tu©n theo quy luËt l−u th«ng
tiÒn tÖ …vµ do ®ã g©y ra l¹m ph¸t .
2. Giai ®o¹n 1981-1988
Lµ thêi kú tõ n¨m 1981 ®Õn n¨m 1988: lµ thêi kú l¹m ph¸t chuyÓn tõ d¹ng
“Èn” sang d¹ng “më”.Thùc tÕ cho thÊy r»ng tõ n¨m 1981 ®Õn n¨m 1988 chØ sè
t¨ng gi¸ ®Òu trªn 100% mét n¨m . Vµo n¨m 1983 vµ 1984 ®J giJm xuèng, nh−ng
n¨m 1986 ®J t¨ng vät tíi møc cao nhÊt lµ 557% sau ®ã cã gi¶m. Nhu vËy møc
l¹m ph¸t cao vµ kh«ng æn ®Þnh . song vÊn ®Ò l¹m ph¸t ch−a ®−îc thõa nhËn trong
c¸c v¨n kiÖn chÝnh thøc. VÊn ®Ò nµy chØ ®−îc quy vµo sö lý c¸c khÝa c¹nh “gi¸ -
l−¬ng- tiÒn, mµ l¹i chñ yÕu b»ng c¸c gi¶i ph¸p hµnh chÝnh ,nh− xem xÐt vµ ®IÒu
chØnh ®¬n gi¶n gi¸ c¶ trong khu vùc thÞ tr−êng cã tæ chøc nh÷ng n¨m
1981,1983,1987,vµ”bï vµo gi¸ l−¬ng “dæi tiÒn n¨m 1985…§©y lµ thêi k× xuÊt
hiÖn siªu l¹m ph¸t víi 3 ch÷ sè kÐo dµi suèt 3 n¨m 1986-1988,vµ ®¹t ®Ønh cao
nhÊt trong lÞch sö kinh tÕ hiÖn ®¹i n−íc ta suèt nöa thÕ kØ nay
3. Giai ®o¹n 1988-1995
Liªn tôc tõ n¨m 1988, mäi nç lùc cña chÝnh phñ ®−îc tËp trung vµo kiÒm
chÕ, ®Èy lïi l¹m ph¸t tõ møc 3 ch÷ sè xuèng cßn 1 ch÷ sè. §©y lµ kÕt qu¶ cña qu¸
tr×nh ®æi míi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ë ViÖt Nam. Trong khi l¹m ph¸t ®−îc kÐo xuèng
th× kinh tÕ vÉn t¨ng tr−ëng cao vµ kh¸ æn ®Þnh, b×nh qu©n hµng n¨m t¨ng 7 – 8%.
ht
t
p
:
/
/
e
t
r
i
t
h
u
c
.
v
n
12
T¨ng tr−ëng kinh tÕ vµ l¹m ph¸t (tû lÖ %)
N¨m 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995
T¨ng
tr−ëng
5,1 8,0 5,1 6,0 8,6 8,1 8,8 9,5
L¹m ph¸t 410,9 34,8 67,2 67,4 17,2 5,2 14,4 12,7
C«ng cuéc chèng l¹m ph¸t ë ViÖt Nam tËp trung chñ yÕu vµo nh÷ng vÊn ®Ò:
Nèi láng c¬ chÕ kiÓm so¸t gi¸ c¶, phi tËp trung hãa tiÕn tr×nh ra c¸c quyÕt ®Þnh vÒ
kinh tÕ, thèng nhÊt ®iÒu hµnh tû gi¸ theo quan hÖ cung cÇu ngo¹i tÖ, khuyÕn khÝch
xuÊt khÈu ®ång thêi thi hµnh mét chÝnh s¸ch lJi suÊt thùc d−¬ng, kÕt hîp th¾t chÆt
®óng møc viÖc cung øng tiÒn trung −¬ng. C¸c gi¶i ph¸p lóc ®Çu ®−îc tiÕp nèi víi
sö dông tõng b−íc cã hiÖu qu¶ c¸c c«ng cô tµi chÝnh ®J nhanh chãng ®em l¹i
nhiÒu thµnh qu¶ ®¸ng khÝch lÖ trong ®iÒu kiÖn kiÓm so¸t ®−îc l¹m ph¸t. Cô thÓ:
- Lßng tin cña d©n chóng vµo ®ång tiÒn ViÖt Nam ®J tõng b−íc ®−îc kh«i
phôc. TiÒn tÖ æn ®Þnh khuyÕn khÝch ®Çu t− trong n−íc vµ n−íc ngoµi t¨ng nhanh.
TÝch lòy ®Çu t− cña c¶ n−íc n¨m 1993 b»ng 17,6% GDP, t¨ng ®¸ng kÓ so víi tû lÖ
tÝch lòy 11 – 12% nh÷ng n¨m tr−íc.
ht
t
p
:
/
/
e
t
r
i
t
h
u
c
.
v
n
13
- Ta cã b¶ng sè liÖu sau:
N¨m GDP/ng−êi
(Tr ®ång)
Tèc ®é
t¨ng GDP
(%)
Tèc ®é
t¨ng tiªu
dïng (%)
Tû lÖ tÝch
lòy/GDP
(%)
Tû lÖ ®Ó
dµnh/GDP
(%)
1989
1990
1991
1992
1993
95
98
109
131
163
8,0
5,1
6,0
8,6
8,1
8,1
8,3
3,6
5,4
4,4
11,6
12,6
15,0
17,6
20,5
7,2
-
-
6,9
15,0
Nguån: Tæng côc thèng kª 1994
- Trong tæng sè tÝch lòy n¨m 1993, tÝch lòy Nhµ n−íc chiÕm 43%, ®Çu t−
trùc tiÕp n−íc ngoµi 40%. Tû lÖ ®Çu t− n−íc ngoµi nµy t−¬ng ®−¬ng tû lÖ ®Çu t−
n−íc ngoµi vµo Singapo mét nÒn kinh tÕ ®−îc coi lµ më cöa réng nhÊt ë Ch©u ¸
hiÖn nay.
- Tû lÖ tiÒn ®Ó dµnh cña c¶ nÒn kinh tÕ trªn GDP n¨m 1992 lµ 6,9%, n¨m
1993 lµ 15% GDP. §©y lµ mét b−íc ngoÆt lín vÒ tÝch lòy so víi tr−íc ®©y.
- N¨m 1989, khi c¸c c¬ së s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®−îc phi tËp trung hãa vµ
gi¸ n«ng s¶n ®−îc th¶ næi, cïng víi t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè kh¸c, chØ trong vßng
1 n¨m ViÖt Nam ®J tõ chç ph¶i nhËp khÈu g¹o ®J trë thµnh mét n−íc xuÊt khÈu
g¹o, thu nhËp cña n«ng d©n t¨ng lªn.
ht
t
p
:
/
/
e
t
r
i
t
h
u
c
.
v
n
14
Møc ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam trong n¨m qua cã ®−îc lµ nhê
kinh tÕ t¨ng tr−ëng cao trong khi l¹m ph¸t bÞ ®Èy lïi vµ bÞ khèng chÕ ë møc hîp
lý. §iÒu nµy tr¸i ng−îc h¼n víi mét sè quèc gia khi chèng l¹m ph¸t th−êng lµm
kinh tÕ suy tho¸i.
Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®−îc còng n¶y sinh nhiÒu khã kh¨n míi:
L¹m ph¸t gi¶m trong ®iÒu kiÖn nhËp siªu vèn n−íc ngoµi (chñ yÕu lµ vay
nî) ®J lµm cho ®ång tiÒn ViÖt Nam cã xu h−íng lªn gi¸ so víi mét sè ®ång tiÒn
kh¸c, ¶nh h−ëng bÊt lîi ®Õn viÖc khuyÕn khÝch ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, thu hót vèn
®Çu t− trùc tiÕp cña n−íc ngoµi trong khi ®ã s¶n xuÊt trong n−íc bÞ chÌn Ðp, c¹nh
tranh m¶nh bêi hµng nhËp ®Æc biÖt lµ hµng nhËp lËu. N¨m 1992 tû lÖ hµng tÝch lòy
ph¶i nhËp lªn tíi 63,7%, tû lÖ s¶n phÈm trung gian dïng trong s¶n xuÊt ph¶i nhËp
lªn tíi 25%. C¸n c©n th−¬ng m¹i do ®ã tiÕp tôc th©m hôt trong ®iÒu kiÖn ®ã viÖc
t¨ng tr−ëng kinh tÕ cao h¬n sÏ kÝch thÝch l¹m ph¸t gia t¨ng, g©y khã kh¨n cho viÖc
duy tr× thµnh qu¶ ®¹t ®−îc.N¨m 1994, møc l¹m ph¸t do quèc héi th«ng qua lµ
10% nh−ng do mét sè nguyªn nh©n kh¸ch quan nh− gi¸ c¶ thÞ tr−êng thÕ giíi t¨ng
¶nh h−ëng ®Õn trong n−íc, thiªn tai, béi chi ng©n s¸ch... ®J khiÕn l¹m ph¸t v−ît
møc dù kiÕn 14,4%. Møc l¹m ph¸t n¨m 1994 tuy kh«ng ®¹t kÕ ho¹ch nh−ng cã
yÕu tè cã thÓ chÊp nhËn ®−îc. NhiÒu nhµ kinh tÕ cho r»ng cÇn ph¶i x¸c lËp mét tû
lÖ nhÊt ®Þnh gi÷a t¨ng tr−ëng vµ l¹m ph¸t. Cã ý kiÕn cho r»ng ph¶i kiÒm chÕ l¹m
ph¸t thÊp, æn ®Þnh gi¸ c¶ ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ dï ë nhÞp ®é thÊp nh−ng æn ®Þnh l©u
dµi (c¸c n−íc nh©n NICS). Ng−îc l¹i cã ý kiÕn l¹i cho r»ng khuyÕn khÝch l¹m
ph¸t míi t¹o ®iÒu kiÖn cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Tuy nhiªn nÒn kinh tÕ
ViÖt Nam ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¬ cÊu vµ xuÊt ph¸t ®iÓm rÊt thÊp so
víi c¸c n−íc kh¸c nªn ®Ó tr¸nh khái tôt hËu, kinh tÕ ViÖt Nam ph¶i ®¹t tèc ®é
t¨ng tr−ëng cao trong nhiÒu n¨m. Muèn vËy, ViÖt Nam cã thÓ ph¶i duy tr× tû lÖ
l¹m ph¸t vµi n¨m ®Çu cao h¬n møc t¨ng tr−ëng trong n−íc mét chót, kÐo dÇn
ht
t
p
:
/
/
e
t
r
i
t
h
u
c
.
v
n
15
xuèng nh÷ng n¨m sau. Tuy nhiªn nãi nh− vËy kh«ng cã nghÜa lµ chóng ta th¶ næi
hoµn toµn l¹m ph¸t.
4. Giai ®o¹n 1996-1999:
Tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ b×nh qu©n giai ®o¹n 1991-1995 lµ 8,2% vµ cã kh¶ n¨ng
tiÕp tôc t¨ng m¹nh khi n¨m 1995 ®¹t tû lÖ t¨ng tr−ëng 9,5% ®J khiÕn c¸c nhµ
ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch nghÜ ®Õn viÖc ph¶i kiÒm chÕ tèc ®é t¨ng tr−ëng cao qu¸
®¸ng vµ ®Ò ra nh÷ng gi¶i ph¸p cÊp b¸ch ®Ó kiÒm chÕ l¹m ph¸t. Tuy nhiªn tõ n¨m
1996, cô thÓ h¬n tõ 1997, xuÊt ph¸t tõ nhiÒu nguyªn nh©n trong ®ã cã ¶nh h−ëng
cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ trong khu vùc, tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ
còng nh− møc l¹m ph¸t cña ViÖt Nam ®J liªn tôc gi¶m. §¸ng l−u ý lµ ®J cã mÇm
mèng xuÊt hiÖn hiÖn t−îng gi¶m ph¸t th«ng qua chØ sè gi¸ ©m ë mét vµi th¸ng
trong c¸c n¨m 1996, 1997 vµ 1999. Tuy nhiªn xÐt vÒ chung vµ dµi h¹n, tuy tèc ®é
t¨ng tr−ëng cã gi¶m sót song nÒn kinh tÕ n−íc ta vÉn chñ yÕu ë xu h−íng l¹m
ph¸t víi møc ®é võa ph¶i, b×nh qu©n 6%/n¨m kÓ tõ 1995-1999.
ht
t
p
:
/
/
e
t
r
i
t
h
u
c
.
v
n
16
KÕt luËn
L¹m ph¸t vµ t¨ng tr−êng kinh tÕ lµ hai vÊn ®Ò cã quan hÖ rÊt chÆt chÏ, phøc
t¹p. L¹m ph¸t cã thÓ lµ ®éng lùc thóc ®Èy kinh tÕ ng−îc l¹i còng cã thÓ lµ t¸c
nh©n k×m hJm sù ph¸t triÓn kinh tÕ thËm chÝ . V× vËy cÇn chó träng sù c©n ®èi,
mèi quan hÖ hµi hoµ gi÷a hai vÊn ®Ò nµy ,chØ cã vËy míi ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn
bÒn v÷ng cña Viªt Nam trong giai ®o¹n ®æi míi hiÖn nay. Trong nh÷ng n¨m võa
qua ViÖt Nam ®J ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh tùu nhÊt ®Þnh vÒ kinh tÕ ®ã còng lµ nhê
mét phÇn ®ãng gãp cña c¸c chÝnh s¸ch ®iÒu chØnh tØ lÖ l¹m ph¸t hîp lÝ. Tuy nhiªn
nh÷ng bÊt æn sù mÊt c©n ®èi gi÷a l¹m ph¸t trong mét sè thêi gian lµ dÊu hiÖu ®Ó
chóng ta cÇn ®iÒu chØnh vµ ®−a ra nh÷ng chÝnh s¸ch cã hiÖu qu¶. HiÓu râ vµ gi¶i
quyÕt ®−îc tèt vÊn ®Ò nµy sÏ gãp phÇn kh«ng nhá cho c«ng cuéc ®æi míi vµ ph¸t
triÓn kinh tÕ ë n−íc ta.
ht
t
p
:
/
/
e
t
r
i
t
h
u
c
.
v
n
17
Tµi liÖu tham kh¶o
1. Lý thuyÕt l¹m ph¸t, gi¶m ph¸t vµ thùc tiÔn ë ViÖt Nam.
TËp thÓ t¸c gi¶:PTS:NguyÔn Minh Phong,TS:Vâ §¹i L−îc,TS:NguyÔn ThÞ
HiÒn, Vµ mét sè t¸c gi¶ kh¸c.
2. Gi¸o tr×nh KTVM – DHKTQD
Gi¸o tr×nh Lý ThuyÕt Tµi chÝnh TiÒn TÖ
3. T¹p chÝ Th«ng tin kinh tÕ
4. T¹p chÝ Th«ng tin tµi chÝnh
5. T¹p chÝ Ph¸t triÓn kinh tÕ
ht
t
p
:
/
/
e
t
r
i
t
h
u
c
.
v
n
18
Phô lôc
Trang
Lêi nãi ®Çu 2
Ch−¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ l¹m ph¸t
1. Kh¸i niÖm 2
2. Kh¸i niÖm l¹m ph¸t trong ®iÒu kiÖn hiÖn ®¹i 3
3. C¸c Lo¹i h×nh cña l¹m ph¸t 4
4. Nh÷ng hËu qu¶ cña l¹m ph¸t 8
Ch−¬ng II: L¹m ph¸t víi ph¸t triÓn kinh tÕ trong thùc tiÔn
kinh tÕ ë ViÖt Nam 10
1.Giai ®o¹n tõ n¨m 1976 –1981 10
2.Giai ®o¹n 1981-1988 11
3. Giai ®o¹n 1988-1995 11
4. Giai ®o¹n 1996-1999 14
KÕt luËn 15
Tµi liÖu tham kh¶o 16
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Những vấn đề lý luận về lạm phát.pdf