Đề tài Quy trình kiểm toán thuế giá trị gia tăng trong kiểm toán tài chính do công ty dịch vụ tư vấn tài chính, kế toán và kiểm toán Aasc thực hiện

nh¸nh Qu¶ng Ninh. Chi nh¸nh H¶i Phßng. Cïng víi viÖc më réng thÞ tr­êng ho¹t ®éng C«ng ty còng kh«ng ngõng v­¬n lªn nh»m cung cÊp nh÷ng dÞch vô chÊt l­îng vµ ®a d¹ng. C«ng ty AASC ®· vµ ®ang cung cÊp c¸c dÞch vô: KiÓm to¸n. KÕ to¸n. C«ng nghÖ th«ng tin. T­ vÊn tµi chÝnh, qu¶n trÞ kinh doanh. T­ vÊn thuÕ. §µo t¹o vµ hç trî tuyÓn dông. Gi¸m ®Þnh tµi chÝnh, kÕ to¸n. Trong sè c¸c ho¹t ®éng nµy, kiÓm to¸n lµ mét trong nh÷ng ho¹t ®éng truyÒn thèng vµ th­êng xuyªn t¹o ra doanh thu chñ yÕu cho C«ng ty. Kh¸ch hµng trong lÜnh vùc nµy rÊt ®a d¹ng, bao gåm c¸c Tæng c«ng ty, c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc, c«ng ty TNHH, c¸c Ng©n hµng, c¸c Dù ¸n do c¸c tæ chøc tÝn dông quèc tÕ tµi trî vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ x· héi… HiÖn nay c«ng ty ®ang cung cÊp dÞch vô kiÓm to¸n cho gÇn s¸u tr¨m kh¸ch hµng th­êng xuyªn. DÞch vô kiÓm to¸n cung cÊp cho mét sè kh¸ch hµng lín bao gåm: KiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh doanh nghiÖp ®èi víi mét sè kh¸ch hµng lín th­êng xuyªn nh­: B¶o hiÓm y tÕ ViÖt Nam, Tæng C«ng ty Xi m¨ng ViÖt Nam, Tæng C«ng ty Than ViÖt Nam… KiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh tæ chøc tÝn dông: ngoµi c¸c Ng©n hµng lín do c¸c C«ng ty kiÓm to¸n quèc tÕ thùc hiÖn, hÇu hÕt c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cæ phÇn ®Òu do C«ng ty thùc hiÖn nh­: Ng©n hµng TMCP Qu©n ®éi, Ng©n hµng TMCP B¾c ¸, Ng©n hµng TMCP §«ng Nam ¸, Ng©n hµng TMCP XuÊt NhËp khÈu ViÖt Nam,… KiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh dù ¸n: C«ng ty ®­îc bæ nhiÖm lµm kiÓm to¸n cho c¸c Dù ¸n do Ng©n hµng ThÕ giíi (WB), Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸ (ADB) tµi trî nh­: Dù ¸n n©ng cÊp vµ kh«i phôc Quèc lé 1(WB), Dù ¸n c¶i t¹o cÊp n­íc vµ vÖ sinh c¸c thµnh phè, thÞ x· (ADB),… KiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh c«ng ty niªm yÕt trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n: C«ng ty ®· thùc hiÖn kiÓm to¸n cho 12 C«ng ty trong tæng sè 20 C«ng ty niªm yÕt trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n. KiÓm to¸n B¸o c¸o quyÕt to¸n vèn ®Çu t­ c¸c c«ng tr×nh XDCB hoµn thµnh: mét sè dù ¸n lín mµ C«ng ty ®· thùc hiÖn kiÓm to¸n nh­: Dù ¸n Má Apatit Lµo Cai, Dù ¸n Nhµ m¸y thuû ®iÖn S«ng Hinh… KiÓm to¸n B¸o c¸o quyÕt to¸n hµng nhËp khÈu theo tû lÖ néi ®Þa ho¸: C«ng ty ®· thùc hiÖn kiÓm to¸n cho h¬n 20 doanh nghiÖp trong tæng sè trªn 50 doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã liªn quan ®Õn hµng nhËp khÈu theo tû lÖ néi ®Þa ho¸. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y Theo QuyÕt ®Þnh 556/1998/Q§-BTC, bé m¸y tæ chøc cña C«ng ty dÞch vô t­ vÊn tµi chÝnh kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n gåm: Ban Gi¸m ®èc. C¸c phßng ban chøc n¨ng ( lµm nhiÖm vô hµnh chÝnh tæ chøc, tµi vô, kÕ to¸n qu¶n trÞ néi bé). C¸c phßng nghiÖp vô. C¸c chi nh¸nh. C«ng ty gåm n¨m chi nh¸nh h¹ch to¸n ®éc lËp. Ho¹t ®éng cña tõng chi nh¸nh ®­îc theo dâi t¹i tõng ®¬n vÞ vµ tæng hîp t¹i C«ng ty. C«ng ty cã thÓ giao quyÒn cho c¸c chi nh¸nh vµ ®iÒu hoµ c¸c nguån lùc trong néi bé C«ng ty khi cÇn thiÕt phï hîp víi kÕ ho¹ch ph¸t triÓn chung cña toµn C«ng ty. Ban Gi¸m ®èc C«ng ty gåm cã: Gi¸m ®èc C«ng ty: ¤ng Ng« §øc §oµn. 3 phã gi¸m ®èc: + ¤ng T¹ Quang T¹o. + ¤ng Lª §¨ng Khoa. + ¤ng NguyÔn Thanh Tïng. Gi¸m ®èc C«ng ty: do Bé tr­ëng Bé Tµi chÝnh bæ nhiÔm, miÔn nhiÖm, khen th­ëng, kû luËt. Gi¸m ®èc lµ ng­êi ®¹i diÖn toµn quyÒn cña C«ng ty; chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Bé Tµi chÝnh vµ tr­íc ph¸p luËt vÒ toµn bé ho¹t ®éng cña C«ng ty. Gi¸m ®èc C«ng ty ®ång thêi lµ Gi¸m ®èc chi nh¸nh t¹i Hµ Néi. Phã gi¸m ®èc T¹ Quang T¹o: kiªm Gi¸m ®èc chi nh¸nh Thµnh phè Hå ChÝ Minh, ®ång thêi phô tr¸ch c¸c chi nh¸nh phÝa Nam. Phã gi¸m ®èc Lª §¨ng Khoa: phô tr¸ch ho¹t ®éng kiÓm to¸n X©y dùng c¬ b¶n, chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Gi¸m ®èc C«ng ty vµ tr­íc ph¸p luËt vÒ nhiÖm vô ®­îc giao. Phã gi¸m ®èc NguyÔn Thanh Tïng: phô tr¸ch ho¹t ®éng kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh, chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Gi¸m ®èc C«ng ty vµ tr­íc ph¸p luËt vÒ nhiÖm vô ®­îc giao. C¸c Gi¸m ®èc chi nh¸nh ®­îc Gi¸m ®èc C«ng ty uû quyÒn ®iÒu hµnh toµn bé ho¹t ®éng t¹i ®¬n vÞ m×nh, trùc tiÕp ký kÕt c¸c hîp ®ång víi kh¸ch hµng. C¸c phßng chøc n¨ng vµ nghiÖp vô HiÖn nay C«ng ty AASC cã 4 phßng chøc n¨ng gåm: Phßng Tµi chÝnh kÕ to¸n. Phßng Hµnh chÝnh tæng hîp. Phßng C«ng nghÖ th«ng tin. Phßng KiÓm so¸t chÊt l­îng. C«ng ty cã 5 phßng nghiÖp vô, ®ã lµ c¸c phßng: Phßng KiÓm to¸n c¸c ngµnh th­¬ng m¹i dÞch vô. Phßng KiÓm to¸n c¸c ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt. Phßng T­ vÊn vµ kiÓm to¸n. Phßng KiÓm to¸n x©y dùng c¬ b¶n. Phßng KiÓm to¸n c¸c dù ¸n. Ngoµi ra ë C«ng ty cßn cã Ban ®µo t¹o vµ båi d­ìng nghiÖp vô víi chøc n¨ng ®µo t¹o vµ båi d­ìng nh»m n©ng cao nghiÖp vô chuyªn m«n cho ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn, tõ ®ã n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô cung cÊp. S¬ ®å tæ chøc C«ng ty AASC nh­ sau: T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty Khi míi thµnh lËp C«ng ty chØ cã sè vèn Ýt ái 229.107.173 ®ång ( ®­îc ghi trong GiÊy phÐp ®¨ng ký kinh doanh sè 109157 do Träng tµi kinh tÕ Hµ Néi cÊp ngµy 24/9/1993), qua h¬n 10 n¨m ho¹t ®éng ®Õn nay nguån vèn kinh doanh ®· t¨ng lªn kho¶ng 10 lÇn so víi sè vèn ban ®Çu. Doanh thu cña C«ng ty t¨ng tõ 820 triÖu n¨m 1992 lªn 18,7 tû trong n¨m 2001 vµ 21 tû trong n¨m 2002. N¨m 1992 C«ng ty míi ®ãng gãp vµo Ng©n s¸ch 245 triÖu th× n¨m 2001 con sè ®ã ®· t¨ng lªn 2,7 tû vµ n¨m 2002 C«ng ty ®· nép Ng©n s¸ch nhµ n­íc 3,2 tû. Thu nhËp b×nh qu©n cña c¸n bé nh©n viªn t¨ng tõ 2,1 triÖu ®ång/th¸ng n¨m 2001 lªn 2,3 triÖu ®ång/th¸ng n¨m 2002. B¶ng sè 1: KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong hai n¨m 2001 vµ 2002 §¬n vÞ tÝnh: Tû ®ång ChØ tiªu Thùc hiÖn n¨m 2001 Thùc hiÖn n¨m 2002 Doanh thu. Trong ®ã DTDV KiÓm to¸n. 18,7 16,8 21 17,4 Chi phÝ. 15,7 18,9 Lîi nhuËn. 2,8 2,1 Nép NSNN. 2,7 3,2 Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi ( triÖu ®ång/ th¸ng). 2,1 2,3 II. Quy tr×nh kiÓm to¸n thuÕ GTGT trong kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh t¹i C«ng ty AASC KiÓm to¸n thuÕ GTGT lµ mét phÇn cña qu¸ tr×nh kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh do ®ã quy tr×nh kiÓm to¸n thuÕ GTGT do C«ng ty AASC thùc hiÖn còng ®­îc tiÕn hµnh theo tr×nh tù cña cuéc kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh b×nh th­êng, qua 3 giai ®o¹n: lËp kÕ ho¹ch vµ thiÕt kÕ ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n, thùc hiÖn kiÓm to¸n, hoµn thµnh kiÓm to¸n vµ ph¸t hµnh b¸o c¸o kiÓm to¸n. LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n ViÖc lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n t¹i C«ng ty AASC th­êng do c¸c kiÓm to¸n viªn thùc hiÖn hoÆc cã thÓ do c¸c trî lý kiÓm to¸n cã kinh nghiÖm lËp sau ®ã ®­îc c¸c kiÓm to¸n viªn kiÓm tra vµ bæ sung nÕu cÇn thiÕt. Víi nh÷ng kh¸ch hµng lín vµ th­êng xuyªn th× viÖc lËp kÕ ho¹ch lu«n ®­îc coi träng vµ ®­îc c¸c kiÓm to¸n viªn thùc hiÖn mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ chu ®¸o theo ®óng ChuÈn mùc kiÓm to¸n sè 300 vµ quy ®Þnh cña C«ng ty vÒ viÖc lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n. KÕ ho¹ch kiÓm to¸n ®­îc lËp gåm: kÕ ho¹ch chiÕn l­îc vµ kÕ ho¹ch chi tiÕt. LËp kÕ ho¹ch chiÕn l­îc bao gåm nh÷ng c«ng viÖc sau: M« t¶ ®Æc ®iÓm vµ t×nh h×nh kinh doanh cña kh¸ch hµng nh­: lÜnh vùc ho¹t ®éng, lo¹i h×nh doanh nghiÖp, c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm, tæ chøc bé m¸y qu¶n lý, c¸c v¨n b¶n ph¸p lý cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh mµ kh¸ch hµng ph¶i tu©n thñ. §¸nh gi¸ rñi ro tiÒm tµng vµ rñi ro kiÓm so¸t ¶nh h­ëng ®Õn B¸o c¸o tµi chÝnh. Môc tiªu kiÓm to¸n träng t©m vµ x¸c ®Þnh ph­¬ng ph¸p tiÕp cËn kiÓm to¸n. §¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé. T×m hiÓu chÕ ®é kÕ to¸n ®ang ®­îc kh¸ch hµng ¸p dông trong ®ã cã c¸c ChuÈn mùc kÕ to¸n ¸p dông, chÝnh s¸ch tµi chÝnh ¸p dông trong viÖc lËp B¸o c¸o tµi chÝnh... X¸c ®Þnh nhu cÇu hîp t¸c víi c¸c chuyªn gia kh¸c ®Ó thùc hiÖn kiÓm to¸n. Dù kiÕn nh©n lùc cho cuéc kiÓm to¸n: chñ nhiÖm kiÓm to¸n, tr­ëng nhãm vµ c¸c thµnh viªn tham gia. KÕ ho¹ch chi tiÕt ®­îc kiÓm to¸n viªn chÝnh lËp gåm cã: Th«ng tin vÒ ho¹t ®éng cña kh¸ch hµng. Kh¸ch hµng: n¨m ®Çu, th­êng xuyªn hay n¨m thø mÊy. Tªn c«ng ty kh¸ch hµng, trô së chÝnh, c¸c chi nh¸nh (nÕu cã), ®iÖn tho¹i, fax. GiÊy phÐp ho¹t ®éng ( quyÕt ®Þnh thµnh lËp, ®¨ng ký kinh doanh, giÊy phÐp ®Çu t­…). LÜnh vùc ho¹t ®éng, ®Þa bµn ho¹t ®éng, vèn ®Çu t­, thêi gian ho¹t ®éng. Héi ®ång qu¶n trÞ, Ban gi¸m ®èc: sè thµnh viªn, danh s¸ch c¸c thµnh viªn. KÕ to¸n tr­ëng, nh©n sù chñ chèt cña bé phËn kÕ to¸n. Tãm t¾t quy chÕ kiÓm so¸t néi bé. N¨ng lùc qu¶n lý cña Ban gi¸m ®èc. HiÓu biÕt chung vÒ nÒn kinh tÕ cã ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng cña kh¸ch hµng. §Æc ®iÓm kinh doanh vµ nh÷ng biÕn ®æi trong c«ng nghÖ s¶n xuÊt kinh doanh, thay ®æi më réng hay thu hÑp thÞ tr­êng vµ m«i tr­êng c¹nh tranh, thay ®æi nhµ cung cÊp hay h×nh thøc b¸n hµng… HiÓu biÕt vÒ hÖ thèng kÕ to¸n vµ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé. C¨n cø vµo kÕt qu¶ ph©n tÝch so¸t xÐt s¬ bé B¸o c¸o tµi chÝnh vµ t×m hiÓu ho¹t ®éng kinh doanh cña kh¸ch hµng ®Ó xem xÐt møc ®é ¶nh h­ëng tíi viÖc lËp B¸o c¸o tµi chÝnh. C¸c chÝnh s¸ch kÕ to¸n ®ang ¸p dông vµ nh÷ng thay ®æi trong c¸c chÝnh s¸ch ®ã. C¸c th«ng tin, c¸c quy ®Þnh vµ chÕ ®é ph¶i tu©n thñ. C¸c sù kiÖn, c¸c giao dÞch vµ c¸c nghiÖp vô cã ¶nh h­ëng quan träng ®Õn B¸o c¸o tµi chÝnh còng nh­ c¸c ¶nh h­ëng cña c¸c chÝnh s¸ch míi vÒ kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n. §éi ngò nh©n viªn kÕ to¸n. Yªu cÇu vÒ B¸o c¸o cïng c¸c sè d­ tµi kho¶n quan träng. KÕt luËn vµ ®¸nh gi¸ vÒ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé lµ ®¸ng tin cËy vµ cã hiÖu qu¶ ë c¸c møc ®é: cao, trung b×nh hay thÊp. §¸nh gi¸ rñi ro vµ x¸c ®Þnh møc ®é träng yÕu. T¹i AASC, møc träng yÕu trong kiÓm to¸n BCTC ®­îc x©y dùng dùa trªn c¬ së tham kh¶o møc träng yÕu mµ mét sè C«ng ty n­íc ngoµi ¸p dông, vËn dông vµo ®iÒu kiÖn thùc tÕ ë ViÖt Nam tõ ®ã cã mét møc träng yÕu t­¬ng ®èi ¸p dông cho kh¸ch hµng. Cô thÓ nh­ sau: B¶ng sè 2: B¶ng tÝnh møc ®é träng yÕu. Kho¶n môc Tû lÖ % Sè tiÒn ¦íc tÝnh møc träng yÕu ThÊp nhÊt Cao nhÊt Tèi thiÓu Tèi ®a 1 2 3 4 5 = 2 * 4 6 = 3 * 4 Lîi nhuËn tr­íc thuÕ 4 8 Doanh thu 0,4 0,8 Tµi s¶n L§ vµ §TNH 1,5 2 Nî ng¾n h¹n 1,5 2 Tæng tµi s¶n 0,8 1 Ph©n bæ møc träng yÕu cho c¸c kho¶n môc. Dùa vµo møc träng yÕu ®· ­íc l­îng ë trªn, kiÓm to¸n viªn sÏ ph©n bæ cho kho¶n môc, nhãm kho¶n môc víi hÖ sè nhÊt ®Þnh (cã thÓ gäi lµ hÖ sè ph©n bæ) theo c«ng thøc sau: Møc träng yÕu ph©n bæ cho mçi kho¶n môc = Møc träng yÕu ®· ­íc l­îng Tæng c¸c tÝch Sè d­ kho¶n môc x HÖ sè ph©n bæ x Sè d­ kho¶n môc ®­îc ph©n bæ B¶ng ph©n bæ møc träng yÕu ®­îc lËp víi c¸c chØ tiªu hÖ sè ph©n bæ, sè d­ kho¶n môc, sè b¸o c¸o thõa, sè b¸o c¸o thiÕu. B¶ng sè 3: Ph©n bæ møc träng yÕu cho mét sè kho¶n môc trªn BC§KT. Kho¶n môc HÖ sè Sè tiÒn B¸o c¸o thõa B¸o c¸o thiÕu TiÒn C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c Chi phÝ tr¶ tr­íc Tµi s¶n cè ®Þnh Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n Ph¶i tr¶ kh¸c ThuÕ L­¬ng Nguån vèn chñ së h÷u ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ 1 2 3 1 3 3 3 3 1 1 2.Thùc hiÖn kiÓm to¸n Thùc hiÖn kiÓm to¸n lµ qu¸ tr×nh chñ ®éng thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch vµ ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n kÕt hîp víi kh¶ n¨ng cña kiÓm to¸n viªn ®Ó cã ®­îc nh÷ng kÕt luËn x¸c ®¸ng vÒ møc ®é trung thùc vµ hîp lý cña B¸o c¸o tµi chÝnh. C«ng ty AASC ®· thiÕt lËp ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n thuÕ GTGT bao gåm ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n cho hai tµi kho¶n: TK 133 “ ThuÕ GTGT ®Çu vµo” vµ TK 3331 “ ThuÕ GTGT ph¶i nép”. 2.1. Ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n ¸p dông cho TK 133 “ ThuÕ GTGT ®Çu vµo”. B­íc 1. §èi chiÕu sè liÖu. Môc ®Ých cña b­íc nµy lµ xem xÐt sù thèng nhÊt gi÷a sè liÖu trªn sæ kÕ to¸n víi B¸o c¸o tµi chÝnh cña ®¬n vÞ vµ víi sè liÖu cña c¬ quan thuÕ. §èi chiÕu sè d­ ®Çu kú trªn BCTC n¨m nay ( nÕu cã) víi sè liÖu trªn BCTC n¨m tr­íc (®· ®­îc kiÓm to¸n hoÆc phª duyÖt bëi c¬ quan cã thÈm quyÒn) víi biªn b¶n quyÕt to¸n thuÕ. L­u ý: NÕu cã chªnh lÖch ph¶i kiÓm tra c¸c bót to¸n ®iÒu chØnh trong kú ë phÇn kiÓm tra chi tiÕt. §èi chiÕu sè d­ cuèi kú trªn BC§KT ( nÕu cã) víi B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh, sæ c¸i TK, sæ chi tiÕt vµ c¸c B¸o c¸o thuÕ. Thu thËp, xem xÐt c¸c biªn b¶n quyÕt to¸n thuÕ, ®èi chiÕu c¸c chØ tiªu do c¬ quan thuÕ x¸c nhËn víi sæ kÕ to¸n vµ BCTC trong kú. Thu thËp c¸c tê khai thuÕ, x¸c nhËn cña c¬ quan thuÕ, ®èi chiÕu víi phÇn h¹ch to¸n trªn sæ kÕ to¸n vµ B¸o c¸o kÕ to¸n. + §èi chiÕu sè thuÕ ®Çu vµo ph¸t sinh trong kú trªn B¸o c¸o kÕ to¸n víi sæ kÕ to¸n, trªn sæ kÕ to¸n víi tæng hîp c¸c tê khai thuÕ. + §èi chiÕu sè thuÕ n¨m tr­íc mang sang víi tê khai thuÕ cña th¸ng 1. NÕu cã chªnh lÖch cÇn ®èi chiÕu chi tiÕt tõng th¸ng ®Ó t×m ra nguyªn nh©n chªnh lÖch vµ ®Ò xuÊt ý kiÕn xö lý. Xem xÐt c¸c b¶n kª khai thuÕ: ®¶m b¶o r»ng c¸c b¶n kª khai thuÕ ®· lËp ®Çy ®ñ vµ nép cho c¬ quan thuÕ theo ®óng quy ®Þnh: tõ ngµy 01 ®Õn ngµy 10 th¸ng tiÕp theo, tèi ®a cho phÐp ®Õn ngµy 14. B­íc 2. KiÓm tra chi tiÕt sè ph¸t sinh. LËp b¶ng tæng hîp ®èi øng tµi kho¶n nh»m ®èi chiÕu víi c¸c phÇn hµnh kiÓm to¸n kh¸c ®Ó nhËn d¹ng c¸c quan hÖ ®èi øng bÊt th­êng lµm c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh mÉu chän. KiÓm tra sè ph¸t sinh Nî. C¨n cø vµo kÕt qu¶ kiÓm tra trªn, chän mÉu ®Ó kiÓm tra. L­u ý: Khi chän mÉu, yªu cÇu kiÓm tra kü viÖc kª khai thuÕ cña th¸ng 1 vµ th¸ng 12 ®Ó tr¸nh viÖc lÈn thuÕ sang n¨m sau, nÕu cã thÓ kÕt hîp víi kiÓm tra viÖc h¹ch to¸n thuÕ ®Çu vµo trong th¸ng tiÕp theo cña n¨m sau. KiÓm tra viÖc tÝnh to¸n vµ h¹ch to¸n c¸c lo¹i thuÕ GTGT ®Çu vµo trong kú: cÇn kiÓm tra tÝnh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ ®óng thêi h¹n cña c¸c kho¶n thuÕ ®Çu vµo ®­îc kª khai vÒ : tû lÖ thuÕ suÊt ®­îc ¸p dông, c¬ së tÝnh thuÕ ( gi¸ tÝnh thuÕ) c¸c mÆt hµng ®­îc khÊu trõ thuÕ. L­u ý: Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, c¸c kho¶n thuÕ GTGT ®Çu vµo chØ ®­îc khÊu trõ trong ph¹m vi 3 th¸ng kÓ tõ ngµy ph¸t hµnh ho¸ ®¬n. KiÓm tra sè ph¸t sinh Cã. §èi chiÕu sè thuÕ ®· ®­îc khÊu trõ trong kú trªn sæ kÕ to¸n víi phÇn III cña B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh, ®èi chiÕu víi Biªn b¶n quyÕt to¸n vµ x¸c nhËn thuÕ cña c¬ quan thuÕ trong kú ( nÕu cã). KiÓm tra c¸c chøng tõ cña c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn viÖc hoµn thuÕ, miÔn gi¶m thuÕ. §èi víi c¸c kho¶n thuÕ kh«ng ®­îc khÊu trõ, kh«ng ®­îc miÔn gi¶m, kiÓm tra viÖc tÝnh to¸n, c¬ së tÝnh to¸n vµ h¹ch to¸n trªn sæ kÕ to¸n. §èi chiÕu víi c¸c phÇn hµnh cã liªn quan nh­ tiÒn mÆt vµ tiÒn göi ng©n hµng, chi phÝ mua hµng vµ thanh to¸n c«ng nî víi kh¸ch hµng… ®Ó kiÓm tra c¸c nghiÖp vô cã thÓ ph¸t sinh thuÕ GTGT ®Çu vµo nh­ng ®¬n vÞ ch­a h¹ch to¸n. B­íc 3. KÕt luËn. Th¶o luËn víi ®¬n vÞ, ®­a ra c¸c bót to¸n ®iÒu chØnh vµ nh÷ng vÊn ®Ò nªu trong th­ qu¶n lý ( nÕu cã). KiÓm tra vµ hoµn thiÖn giÊy lµm viÖc. LËp b¶ng tæng hîp nhËn xÐt cho kho¶n môc thùc hiÖn. 2.2. Ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n ¸p dông cho TK 3331 “ ThuÕ GTGT ph¶i nép Ng©n s¸ch”. B­íc 1. KiÓm tra sè d­. §èi chiÕu sè d­ ®Çu kú trªn B¸o c¸o tµi chÝnh n¨m nay víi sè liÖu trªn B¸o c¸o tµi chÝnh n¨m tr­íc ( ®· ®­îc kiÓm to¸n hoÆc phª duyÖt bëi c¬ quan cã thÈm quyÒn), víi Biªn b¶n quyÕt to¸n vµ x¸c nhËn vÒ thuÕ. L­u ý : nÕu cã chªnh lÖch ph¶i kiÓm tra c¸c bót to¸n ®iÒu chØnh trong kú ë phÇn kiÓm tra chi tiÕt vµ c¸c B¸o c¸o thuÕ. §èi chiÕu sè liÖu trªn B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n víi sæ c¸i tµi kho¶n, sæ chi tiÕt vµ c¸c B¸o c¸o thuÕ. B­íc 2. KiÓm tra sè ph¸t sinh. KiÓm tra tæng thÓ. Thu thËp, xem xÐt c¸c biªn b¶n quyÕt to¸n vµ x¸c nhËn vÒ thuÕ, ®èi chiÕu c¸c chØ tiªu do c¬ quan thuÕ x¸c nhËn víi sæ kÕ to¸n vµ B¸o c¸o tµi chÝnh trong kú. Thu thËp c¸c tê khai thuÕ, th«ng b¸o nép thuÕ chøng tõ nép thuÕ trong kú, ®èi chiÕu víi phÇn h¹ch to¸n trªn sæ kÕ to¸n vµ B¸o c¸o kÕ to¸n. + §èi chiÕu sè thuÕ n¨m tr­íc mang sang víi tê khai thuÕ cña th¸ng 1. + §èi chiÕu sè thuÕ ph¶i nép trong kú víi tæng hîp c¸c th«ng b¸o nép thuÕ, tê khai thuÕ. Xem xÐt c¸c b¶ng kª khai thuÕ: ®¶m b¶o r»ng c¸c b¶ng kª khai thuÕ ®· lËp ®Çy ®ñ vµ nép cho c¬ quan thuÕ theo ®óng quy ®Þnh: tõ ngµy 01 ®Õn ngµy 10 th¸ng tiÕp theo; tèi ®a cho phÐp ®Õn ngµy 14. KiÓm tra tÝnh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c cña c¸c kho¶n thuÕ ®­îc kª khai vÒ thuÕ suÊt ®­îc ¸p dông; vÒ c¬ së tÝnh thuÕ ( gi¸ tÝnh thuÕ) vµ vÒ c¸c mÆt hµng ph¶i chÞu thuÕ, ®èi t­îng chÞu thuÕ. LËp b¶ng tæng hîp ®èi øng tµi kho¶n nh»m ®èi chiÕu víi c¸c phÇn hµnh kiÓm to¸n kh¸c vµ B¸o c¸o tµi chÝnh n¨m nay, nhËn d¹ng quan hÖ ®èi øng bÊt th­êng. KiÓm tra sè ph¸t sinh Cã: c¨n cø vµo kÕt qu¶ ph©n tÝch ë trªn, chän mÉu phï hîp ®Ó kiÓm tra. C¨n cø vµo kÕt qu¶ cña viÖc kiÓm to¸n doanh thu, ®èi víi tõng mÆt hµng cã doanh thu chÞu thuÕ suÊt kh¸c nhau, kiÓm tra viÖc tÝnh to¸n c¸c lo¹i thuÕ ph¶i nép trong kú. KiÓm tra tÝnh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ ®óng thêi h¹n trong kª khai thuÕ GTGT vÒ tû lÖ thuÕ suÊt ®­îc ¸p dông, c¬ së tÝnh thuÕ ( gi¸ tÝnh thuÕ), c¸c mÆt hµng chÞu thuÕ. Yªu cÇu kiÓm tra kü viÖc kª khai thuÕ GTGT cña th¸ng 1 vµ th¸ng 12 ®Ó tr¸nh viÖc lÈn thuÕ sang n¨m sau. KiÓm tra sè ph¸t sinh Nî. §èi chiÕu sè thuÕ GTGT ®· nép trong kú víi c¸c chøng tõ nép thuÕ, ®èi chiÕu víi Biªn b¶n x¸c nhËn cña c¬ quan thuÕ trong kú ( nÕu cã). B­íc 3. §­a ra ý kiÕn vÒ kho¶n môc thuÕ GTGT trong B¸o c¸o tµi chÝnh. B­íc 4. KÕt luËn. Th¶o luËn víi ®¬n vÞ, ®­a ra c¸c bót to¸n ®iÒu chØnh vµ nh÷ng vÊn ®Ò trong th­ qu¶n lý ( nÕu cã). KiÓm tra vµ hoµn thiÖn giÊy lµm viÖc. LËp b¶ng tæng hîp nhËn xÐt cho kho¶n môc thùc hiÖn. 3. KÕt thóc kiÓm to¸n Sau khi mçi nh©n viªn kiÓm to¸n ®· hoµn thµnh c«ng viÖc cña m×nh, kiÓm to¸n viªn chÝnh (hay tr­ëng nhãm kiÓm to¸n) sÏ tËp hîp giÊy tê lµm viÖc vµ tæng hîp ý kiÕn cña c¸c nh©n viªn kiÓm to¸n vÒ møc trung thùc, hîp lý cña tõng kho¶n môc ®· ®­îc thùc hiÖn. T¹i ®¬n vÞ kh¸ch hµng, kiÓm to¸n viªn chÝnh sÏ lËp Biªn b¶n kiÓm to¸n tr×nh bµy nh÷ng c«ng viÖc ®· thùc hiÖn còng nh­ nªu ra nh÷ng vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt sau kiÓm to¸n cña kh¸ch hµng. Nh÷ng ®iÒu chØnh mµ c¸c kiÓm to¸n viªn cho lµ cÇn thiÕt sÏ ®­îc trao ®æi víi bé phËn kÕ to¸n cña kh¸ch hµng sau khi thèng nhÊt víi kh¸ch hµng c¸c kiÓm to¸n viªn sÏ lËp B¶ng tæng hîp bót to¸n ®iÒu chØnh. KÕ to¸n kh¸ch hµng sÏ lËp B¸o c¸o tµi chÝnh sau ®iÒu chØnh, sau ®ã kiÓm to¸n viªn sÏ cã ý kiÕn thÝch hîp ®èi víi B¸o c¸o tµi chÝnh. Qu¸ tr×nh nµy còng kh«ng ®¬n gi¶n do sù kh«ng thèng nhÊt gi÷a kh¸ch hµng vµ ®¬n vÞ kiÓm to¸n, bëi v× mét ý kiÕn chÊp nhËn toµn phÇn lu«n ®­îc kh¸ch hµng tho¶ m·n song kh«ng ch¾c ®¶m b¶o mét møc rñi ro thÊp cho ®¬n vÞ kiÓm to¸n. C«ng viÖc cuèi cïng lµ ph¸t hµnh B¸o c¸o kiÓm to¸n. Trªn B¸o c¸o kiÓm to¸n thÓ hiÖn ®Çy ®ñ nh÷ng c«ng viÖc mµ c¸c kiÓm to¸n viªn ®· thùc hiÖn, ®ång thêi thÓ hiÖn tr¸ch nhiÖm mçi bªn: tr¸ch nhiÖm cña Gi¸m ®èc ®¬n vÞ kh¸ch hµng trong lËp vµ tr×nh bµy B¸o c¸o tµi chÝnh vµ tr¸ch nhiÖm cña kiÓm to¸n viªn trong viÖc ®­a ra mét ý kiÕn thÝch hîp. B¸o c¸o kiÓm to¸n ®­îc Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch ký thay Gi¸m ®èc c«ng ty kiÓm to¸n vµ kiÓm to¸n viªn tham gia kiÓm to¸n ký. III. Thùc hµnh kiÓm to¸n thuÕ GTGT trong kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh do C«ng ty AASC thùc hiÖn t¹i kh¸ch hµng ABC C«ng ty AASC ®· vµ ®ang thùc hiÖn kiÓm to¸n cho rÊt nhiÒu kh¸ch hµng thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau, bªn c¹nh nh÷ng kh¸ch hµng thuéc c¸c Tæng C«ng ty Nhµ n­íc C«ng ty AASC còng chó träng t×m kiÕm kh¸ch hµng lµ c¸c C«ng ty liªn doanh hay C«ng ty TNHH. VÝ dô minh ho¹ thùc hµnh kiÓm to¸n thuÕ GTGT trong kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh cña AASC dùa trªn sù t×m hiÓu qu¸ tr×nh thùc hiÖn kiÓm to¸n cho C«ng ty th­¬ng m¹i tæng hîp ABC. 1. LËp kÕ ho¹ch . 1.1. ChuÈn bÞ kiÓm to¸n. C«ng ty th­¬ng m¹i tæng hîp ABC ®· mêi C«ng ty AASC kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh n¨m 2002. Sau khi xem xÐt hÖ thèng kiÓm so¸t, t×m hiÓu vÒ ho¹t ®éng kinh doanh trong nhiÒu n¨m cña kh¸ch hµng vµ dùa trªn kh¶ n¨ng cña m×nh, C«ng ty AASC ®· chÊp nhËn kiÓm to¸n cho kh¸ch hµng ABC. Ngµnh nghÒ vµ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty ABC. C«ng ty th­¬ng m¹i tæng hîp ABC lµ c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n thµnh lËp theo giÊy phÐp sè 3311/GP/TLDN ngµy 2/12/1997 cña Uû ban nh©n d©n thµnh phè Hµ Néi. Ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh cña C«ng ty TMTH ABC: bu«n b¸n hµng t­ liÖu tiªu dïng, t­ liÖu s¶n xuÊt, ®¹i lý ký göi hµng ho¸, l¾p r¸p xe m¸y. C¸c chÝnh s¸ch kÕ to¸n C«ng ty ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n Doanh nghiÖp kÌm theo QuyÕt ®Þnh 1141/Q§/C§KT ngµy 1/11/1995 cña Bé Tµi chÝnh. H×nh thøc kÕ to¸n ¸p dông: NhËt ký chung. B¸o c¸o tµi chÝnh cña C«ng ty ®­îc so¹n th¶o tu©n thñ theo c¸c quy ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh t¹i ViÖt Nam, bao gåm: B¶ng C©n ®èi kÕ to¸n, B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, B¶ng l­u chuyÓn tiÒn tÖ, ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh. Niªn ®é kÕ to¸n: b¾t ®Çu tõ ngµy 01/01 vµ kÕt thóc vµo ngµy 31/12 hµng n¨m. §¬n vÞ sö dông trong B¸o c¸o tµi chÝnh vµ sæ kÕ to¸n lµ ®ång ViÖt Nam. Nguyªn t¾c chuyÓn ®æi ngo¹i tÖ: c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh b»ng ®«la Mü ®­îc chuyÓn ®æi thµnh VN§ theo tû gi¸ mua b¸n thùc tÕ cña Ng©n hµng ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh. C¸c kho¶n chªnh lÖch tû gi¸ ph¸t sinh trong kú ®­îc h¹ch to¸n vµo thu nhËp (chi phÝ) ho¹t ®éng tµi chÝnh trong kú. Ph­¬ng ph¸p ghi nhËn doanh thu: Doanh thu ®­îc ghi nhËn khi ®¬n vÞ b¸n hµng ho¸ ( ®èi víi hµng ho¸), khi dÞch vô ®· hoµn thµnh ( ®èi víi dÞch vô) vµ khi ng­êi mua chÊp nhËn thanh to¸n. C«ng ty tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ. ThuÕ suÊt thuÕ GTGT ®Çu ra ¸p dông cã c¸c lo¹i 0%, 5%, 10%. 1.2. Thùc hiÖn thñ tôc ph©n tÝch Sau khi ®· thu thËp ®­îc c¸c th«ng tin vÒ néi dung c¸c B¸o c¸o tµi chÝnh n¨m tr­íc, pháng vÊn Ban gi¸m ®èc vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña kh¸ch hµng, xem xÐt toµn diÖn c¸c B¸o c¸o tµi chÝnh, sæ s¸ch kÕ to¸n cña ®¬n vÞ kh¸ch hµng, kiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh thñ tôc ph©n tÝch, qua ®ã x¸c ®Þnh nh÷ng kho¶n môc cÇn t¨ng c­êng kiÓm tra chi tiÕt do kh¶ n¨ng cã gian lËn vµ sai sãt träng yÕu. 1.3. §¸nh gi¸ tÝnh träng yÕu vµ rñi ro Dùa vµo møc träng yÕu ®· ®­îc x©y dùng t¹i C«ng ty AASC, kÕt hîp víi viÖc ®¸nh gi¸ quy m« ho¹t ®éng cña kh¸ch hµng ®Ó kiÓm to¸n viªn x©y dùng møc ­íc l­îng ban ®Çu hîp lý. 1.4. §¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña kh¸ch hµng Qóa tr×nh ®¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé (bao gåm m«i tr­êng kiÓm so¸t, hÖ thèng kÕ to¸n, c¸c thñ tôc kiÓm so¸t) ®­îc thùc hiÖn trong qu¸ tr×nh pháng vÊn Ban gi¸m ®èc kh¸ch hµng, c¸c tµi liÖu do kh¸ch hµng cung cÊp kiÓm. HÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña C«ng ty th­¬ng m¹i tæng hîp ABC ®­îc ®¸nh gi¸ ë møc trung b×nh. 1.5. Ph©n c«ng c«ng viÖc kiÓm to¸n Sau khi xem xÐt, ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng x¶y ra c¸c gian lËn vµ sai sãt dùa trªn c¸c th«ng tin ®· thu thËp vµ nhËn ®Þnh cña kiÓm to¸n viªn, tr­ëng nhãm kiÓm to¸n thùc hiÖn ph©n c«ng c«ng viÖc cho nhãm kiÓm to¸n. Nhãm kiÓm to¸n cho C«ng ty th­¬ng m¹i tæng hîp ABC gåm cã: Nhãm tr­ëng KTV NguyÔn S¬n Thanh: kiÓm to¸n kho¶n môc doanh thu, thuÕ GTGT ®Çu ra, quü khen th­ëng phóc lîi. Trî lý kiÓm to¸n 1 TrÇn YÕn Ngäc: kiÓm to¸n kho¶n môc tiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng, hµng tån kho, thuÕ GTGT ®Çu vµo. Trî lý kiÓm to¸n 2 NguyÔn H­¬ng Liªn: kiÓm to¸n c¸c kho¶n môc chi phÝ, gi¸ thµnh. Trî lý kiÓm to¸n 3 TrÇn Thu Loan: kiÓm to¸n c¸c tµi kho¶n c«ng nî. 2. Thùc hiÖn kiÓm to¸n T¹i AASC c¸c kiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh giai ®o¹n thùc hiÖn kiÓm to¸n theo ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n ®· ®­îc x©y dùng. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, tuú theo ®iÒu kiÖn cña tõng kh¸ch hµng mµ kiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh c¸c thö nghiÖm mét c¸ch linh ho¹t vµ s¸ng t¹o. §èi víi c«ng ty th­¬ng m¹i tæng hîp ABC, c«ng viÖc kiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ GTGT ®­îc kiÓm to¸n viªn vµ trî lý tiÕn hµnh ngay theo ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n thuÕ GTGT. 2.1. Ký hiÖu tham chiÕu vµ tr×nh tù s¾p xÕp giÊy lµm viÖc ë C«ng ty AASC Ký hiÖu tham chiÕu: C«ng ty AASC sö dông ký hiÖu tham chiÕu lµ c¸c sè La M· tõ I ®Õn XIII ®Ó thÓ hiÖn “C¸c vÊn ®Ò kiÓm to¸n”, vÝ dô nh­: ký hiÖu I lµ chØ B¸o c¸o kiÓm to¸n, th­ qu¶n lý… vµ sö dông c¸c ch÷ c¸i ®Ó thÓ hiÖn “C¸c phÇn hµnh” vÝ dô nh­: ký hiÖu A lµ chØ B¸o c¸o tµi chÝnh cña kh¸ch hµng, E lµ c¸c kho¶n ph¶i thu,…Ký hiÖu tham chiÕu ®­îc më ®Õn cÊp 2 vÝ dô nh­: ký hiÖu E1 lµ thÓ hiÖn “ C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng”. Trªn File kiÓm to¸n C«ng ty th­¬ng m¹i tæng hîp ABC th× ký hiÖu E3 lµ ký hiÖu tham chiÕu ®Õn kho¶n môc thuÕ GTGT ®Çu vµo vµ ký hiÖu J5 lµ ký hiÖu tham chiÕu ®Õn kho¶n môc thuÕ GTGT ®Çu ra. C¸ch ®¸nh tham chiÕu: VÞ trÝ c¸c tham chiÕu: Ký hiÖu tham chiÕu ®Ó bªn ph¶i sè liÖu nÕu sè liÖu ®­îc tham chiÕu ®Õn trang giÊy lµm viÖc sau, ®Ó bªn tr¸i nÕu sè liÖu ®­îc tham chiÕu ®Õn trang giÊy lµm viÖc tr­íc. Mét sè ký hiÖu chØ râ c¸c b­íc c«ng viÖc ®· lµm: Ly : Khíp ®óng víi b¸o c¸o kiÓm to¸n n¨m tr­íc. Ag : Khíp ®óng víi B/S (hoÆc P/L), sæ c¸i. ^ : Céng ngang ®óng. : ®· kiÓm tra chøng tõ. Tr×nh tù s¾p xÕp giÊy lµm viÖc ë mçi kho¶n môc nh­ sau: Trang ®Çu lµ trang kÕt luËn: ®èi víi kho¶n môc thuÕ GTGT ®Çu vµo lµ trang E3/s, víi kho¶n môc thuÕ GTGT ®Çu ra lµ J5/s. TiÕp theo trang kÕt luËn lµ trang ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n, trang tæng hîp, trang chi tiÕt sè d­ vµ c¸c trang thùc hiÖn c¸c b­íc kiÓm to¸n cô thÓ. 2.2. Thùc hiÖn kiÓm to¸n thuÕ GTGT theo ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n KiÓm tra thuÕ GTGT ®Çu vµo Thùc hiÖn b­íc 1: §èi chiÕu sè liÖu. * §èi chiÕu sè d­ ®Çu kú trªn B¸o c¸o tµi chÝnh n¨m nay víi sè liÖu trªn Biªn b¶n quyÕt to¸n thuÕ. Sè d­ ®Çu kú TK 133 lµ : 11 ®ång. Theo Biªn b¶n quyÕt to¸n thuÕ 2001, ®¬n vÞ ch­a ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu cßn ph¶i nép n¨m 2001cña 2 l« nhËp linh kiÖn l¾p r¸p ®éng c¬ cuèi n¨m 2001 sè tiÒn lµ: 4.615.071.000 Do ®ã ph¶i cã bót to¸n ®iÒu chØnh sè d­ ®Çu n¨m: Nî TK 133 : 4.615.071.000 Cã TK 33312 : 4.615.017.000 * §èi chiÕu sè d­ cuèi kú trªn B¶ng C§KT víi sæ c¸i, sæ chi tiÕt. Sè d­ cuèi kú cña TK 133 trªn B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n khíp víi sè d­ cuèi kú trªn sæ chi tiÕt vµ sæ c¸i, sè tiÒn lµ: 866.447.303. * Thu thËp c¸c tê khai thuÕ ®èi chiÕu víi phÇn h¹ch to¸n trªn sæ kÕ to¸n vµ B¸o c¸o kÕ to¸n. GiÊy lµm viÖc cña nh©n viªn kiÓm to¸n nh­ sau: C«ng ty dÞch vô t­ vÊn tµi chÝnh kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n Tªn kh¸ch hµng: C«ng ty TMTH ABC Niªn ®é kÕ to¸n: 2002 Ký hiÖu tham chiÕu: E3/1.1 Kho¶n môc : TK 133– ThuÕ GTGT ®Çu vµo Ng­êi thùc hiÖn: Trî lý KT B­íc c«ng viÖc : Xem xÐt tê khai Ngµy thùc hiÖn : 7/3/03 VAT ®Çu vµo trªn tê khai: Th¸ng Tê khai tæng hîp Tê khai chi tiÕt 133 TM 133 IKD 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 3.350.183.348 3.755.152.372 4.022.122.272 3.229.311.312 4.407.817.000 4.489.052.667 8.136.907.365 5.593.929.979 3.652.672.210 4.832.328.866 453.260.453 409.505.296 52.228.693 73.963.609 75.671.583 97.799.541 93.461.007 104.518.595 152.699.776 150.055.825 93.798.836 183.742.758 148.000.646 109.490.776 3.297.954.655 3.681.188.763 3.946.450.689 3.131.511.771 4.314.355.993 3.384.534.072 7.984.027.589 5.443.874.154 3.558.873.374 4.648.586.108 305.259.807 300.014.520 Céng 46.332.243.140 1.334.950.661 45.049.852.710 Tê khai tæng hîp vµ tê khai chi tiÕt khíp nhau vµ khíp víi sæ KT. VAT ®Çu vµo ph¸t sinh trong n¨m lµ : 46.332.243.140 Sau ®ã thùc hiÖn ®èi chiÕu sè thuÕ ®Çu vµo ph¸t sinh trong kú trªn phÇn III- BCKQKD víi sæ kÕ to¸n, trªn sæ kÕ to¸n víi tæng hîp c¸c tê khai thuÕ.  C«ng ty dÞch vô t­ vÊn tµi chÝnh kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n Tªn kh¸ch hµng: C«ng ty TMTH ABC Niªn ®é kÕ to¸n: 2002 Tham chiÕu: E3/1.2 Kho¶n môc : Tµi kho¶n 133- ThuÕ GTGT ®Çu vµo Ng­êi thùc hiÖn: Trî lý KT B­íc c«ng viÖc : Tæng hîp thuÕ GTGT ®Çu vµo Ngµy thùc hiÖn: 7/3/03 Nî Cã D­ ®Çu kú 1/1/02 11 Ph¸t sinh trong kú: 331 12.517.014.031 111 855.475.404 112.1 26.818.323.616 112.2 27.028.980 131 6.114.401.109 3331 TM 1.335.431.645 3331IKD 44.996.811.495 3331 IKD (866.447.292) Céng ph¸t sinh 46.332.243.140 * c/® 45.465.795.848 C/® D­ cuèi kú 31/12/02 866.447.303 C/® *: §èi chiÕu khíp víi quyÕt to¸n thuÕ 2002. c/®: Khíp víi C©n ®èi tµi kho¶n, sæ c¸i, tæng hîp tê khai thuÕ. Thùc hiÖn b­íc 2: KiÓm tra chi tiÕt sè ph¸t sinh. * LËp b¶ng tæng hîp ®èi øng c¸c tµi kho¶n nh»m ®èi chiÕu víi c¸c phÇn hµnh kiÓm to¸n kh¸c, ®Ó nhËn d¹ng c¸c quan hÖ ®èi øng bÊt th­êng lµm c¬ së x¸c ®Þnh mÉu chän. * KiÓm tra sè ph¸t sinh Nî C¨n cø vµo viÖc xem xÐt c¸c quan hÖ ®èi øng ë phÇn trªn, thùc hiÖn chän mÉu ®Ó kiÓm tra. Ph­¬ng ph¸p chän mÉu ®­îc sö dông trong kiÓm tra chøng tõ thuÕ GTGT ®Çu vµo t¹i C«ng ty TMTH ABC lµ ph­¬ng ph¸p chän mÉu phi x¸c suÊt: c¸c chøng tõ cã sè ph¸t sinh lín th­êng ®­îc chän vµ chän theo thø tù thêi gian. Ph©n tÝch biÕn ®éng cña kho¶n môc thuÕ GTGT ®Çu vµo ph¸t sinh qua c¸c th¸ng, nhËn thÊy sè ph¸t sinh nî trong th¸ng 7 vµ th¸ng 8 cao h¬n h¼n c¸c th¸ng kh¸c, ®ã nh©n viªn kiÓm to¸n quyÕt ®Þnh kiÓm tra 100% phiÕu nhËp kho th¸ng 7 vµ th¸ng 8. Trong qu¸ tr×nh so s¸nh, ®èi chiÕu, kiÓm tra chøng tõ, nh©n viªn kiÓm to¸n ph¸t hiÖn cã sai sãt trong viÖc viÕt phiÕu nhËp kho theo thø tù víi ho¸ ®¬n: Sè ho¸ ®¬n viÕt sau nh­ng phiÕu nhËp kho viÕt tr­íc: ho¸ ®¬n sè 76166 ngµy 28/8, ghi phiÕu nhËp kho sè 32/8, ho¸ ®¬n sè 76167 ngµy 28/8 ghi phiÕu nhËp kho sè 31/8. * KiÓm tra sè ph¸t sinh Cã §èi chiÕu sè thuÕ ®· ®­îc khÊu trõ trong kú trªn sæ kÕ to¸n víi phÇn III cña B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh. KiÓm tra trong kú C«ng ty ABC kh«ng ph¸t sinh c¸c kho¶n hµng mua tr¶ l¹i hay gi¶m gi¸ hµng mua do ®ã kiÓm tra ph¸t sinh Cã TK 133 sÏ ®­îc ®èi chiÕu víi phÇn thuÕ GTGT ®Çu ra ph¶i nép. * Kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh kiÓm tra chi tiÕt thuÕ GTGT ®Çu vµo qua s¬ ®å sau: S¬ ®å 1. KiÓm tra chi tiÕt thuÕ GTGT ®Çu vµo B¶ng kª khai thuÕ GTGT ®Çu vµo, tê khai thuÕ ( môc 5) Sæ c¸i TK 133 B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh ( phÇn 3) B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n Sæ chi tiÕt TK 133 KÕt luËn ®èi víi c«ng viÖc kiÓm tra TK 133 Nh©n viªn kiÓm to¸n dùa vµo kÕt qu¶ c«ng viÖc ®· tiÕn hµnh kÕt luËn: c¸c c¬ së dÉn liÖu cho phÇn thuÕ GTGT ®Çu vµo lµ thÝch hîp xÐt trªn c¸c khÝa c¹nh träng yÕu vµ tæng sè d­ 866.447.303 lµ t­¬ng ®èi trung thùc theo ®óng c¸c nguyªn t¾c kÕ to¸n ®­îc chÊp nhËn réng r·i vµ lËp nhÊt qu¸n víi c¸c n¨m tr­íc. KiÓm tra thuÕ GTGT ®Çu ra Thùc hiÖn b­íc 1: KiÓm tra sè d­ §èi chiÕu sè liÖu trªn quyÕt to¸n thuÕ n¨m 2002 víi sè liÖu trªn sæ c¸i TK, sæ chi tiÕt trïng khíp, sè d­ ®Çu kú TK 3331 lµ: 1.670.282.557. Thùc hiÖn b­íc 2: KiÓm tra sè ph¸t sinh * Thu thËp c¸c tê khai thuÕ, chøng tõ nép thuÕ trong kú, ®èi chiÕu víi phÇn h¹ch to¸n trªn sæ kÕ to¸n vµ phÇn III- B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh. * So s¸nh, ®èi chiÕu sè d­, sè ph¸t sinh Nî, ph¸t sinh Cã cña TK 3331. C«ng ty dÞch vô t­ vÊn tµi chÝnh kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n Tªn kh¸ch hµng: C«ng ty TMTH ABC. Niªn ®é kÕ to¸n: 31/12/02. Ký hiÖu tham chiÕu: J5/1.1. Kho¶n môc : TK 3331- ThuÕ GTGT ®Çu ra. Ng­êi thùc hiÖn : KTV. B­íc c«ng viÖc : Tæng hîp sè liÖu tõ sæ c¸i. Ngµy thùc hiÖn : 7/5/02. Nî Cã D­ 1/1/02 1.670.282.557 * Ph¸t sinh 5111.2 5111 133TM 111TM 133IKD 1121CD 133IKD 1.335.431.645 66.232.117 44.996.811.495 1.904.050.454 -866.447.292 44.225.084.287 1.240.711.561 Céng PS 47.436.078.419 ^ 45.465.795.848 ^ D­ 31/12/02 300.000.014 : khíp víi ®èi øng TK 133. * : ®èi chiÕu khíp víi quyÕt to¸n thuÕ VAT 2001 (côc thuÕ HN). ^ : céng däc ®óng. Sau khi so s¸nh, ®èi chiÕu sè d­, sè ph¸t sinh Nî, ph¸t sinh Cã tµi kho¶n 3331, kiÓm to¸n viªn thùc hiÖn kiÓm tra chøng tõ. Còng t­¬ng tù nh­ kiÓm tra chøng tõ thuÕ GTGT ®Çu vµo, viÖc chän mÉu kiÓm tra chøng tõ thuÕ GTGT ®Çu ra ®­îc thùc hiÖn dùa trªn nhËn ®Þnh nhµ nghÒ cña kiÓm to¸n viªn, nh÷ng kho¶ng thêi gian mµ kiÓm to¸n viªn cã nghi ngê dÔ x¶y ra sai sãt th× sè mÉu chän cã thÓ t¨ng lªn. §èi víi C«ng ty TMTH ABC, kiÓm to¸n viªn tËp trung kiÓm tra chi tiÕt thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu vµ kiÓm tra 100% chøng tõ nhËp khÈu. KÕt qu¶ kiÓm tra nh­ sau: §Õn th¸ng 9 C«ng ty thùc hiÖn nhËp c¸c l« linh kiÖn IKD cuèi cïng trong n¨m, thuÕ GTGT hµng nhËp khÊu ®· nép xong trong th¸ng 10/2002. NhËp khÈu bé linh kiÖn l¾p r¸p ®éng c¬ néi ®Þa ho¸: 2 lÇn nhËp theo tê khai sè 283 vµ 286 ngµy 28/12/2002 cô thÓ nh­ sau: Tê khai sè 283, thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu lµ 397.038.000, ®­îc gi¶m thuÕ theo th«ng b¸o cña chi côc HQ Hµ T©y ngµy 25/1/02 sè 24 Q§/§C sè tiÒn lµ 24.038.000 do ®ã sè thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu cßn l¹i lµ 373.000.000. Tê khai sè 286, thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu lµ 132.715.000, ®­îc gi¶m sè thuÕ lµ 8.125.000 do ®ã sè thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu cßn l¹i lµ 124.590.000. Tæng sè thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu bé linh kiÖn l¾p r¸p ®éng c¬ néi ®Þa ho¸ ch­a h¹ch to¸n cña hai tê khai nµy lµ: 497.590.000. Bót to¸n ®iÒu chØnh: Nî TK 133 : 497.590.000. Cã TK 33312 : 497.590.000. KÕt luËn vÒ kho¶n môc thuÕ GTGT ®Çu ra §èi víi h¹ch to¸n thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu: C«ng ty ch­a h¹ch to¸n ®óng quy ®Þnh vÒ thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu. Theo th«ng t­ sè 100/98/ TT-BTC ngµy 15/7/98 vÒ h­íng dÉn kÕ to¸n thuÕ GTGT, thuÕ TNDN th× thuÕ GTGT cña hµng nhËp khÈu ®­îc quy ®Þnh h¹ch to¸n nh­ sau: Khi nhËp khÈu vËt t­, thiÕt bÞ, hµng ho¸, kÕ to¸n ph¶n ¸nh sè thuÕ nhËp khÈu ph¶i nép, tæng sè tiÒn ph¶i thanh to¸n vµ gi¸ trÞ vËt t­, thiÕt bÞ hµng ho¸ nhËp khÈu (ch­a bao gåm thuÕ GTGT) ®ång thêi ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ, sè thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu ph¶i nép ®­îc khÊu trõ ghi: Nî TK 133 : ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã TK 33312 : ThuÕ GTGT ph¶i nép. Khi thùc nép thuÕ GTGT cña hµng nhËp khÈu vµo NSNN, kÕ to¸n ghi: Nî TK 13312 : ThuÕ GTGT hµng NK. Cã TK 111,112…: Sè tiÒn ®· nép. Cuèi kú kÕ to¸n, tÝnh vµ x¸c ®Þnh sè thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ víi sè thuÕ ®Çu ra vµ sè thuÕ GTGT ph¶i nép trong kú. Sè thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ trong kú víi sè thuÕ GTGT ®Çu ra ghi: Nî TK 3331 : ThuÕ GTGT ph¶i nép ( 33311). Cã TK 133: ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ. Qua kiÓm tra kiÓm to¸n viªn nhËn thÊy, C«ng ty ABC h¹ch to¸n thuÕ GTGT hµng ho¸, linh kiÖn nhËp khÈu nh­ sau: Khi nhËn ®­îc th«ng b¸o nép thuÕ GTGT vµ thuÕ nhËp khÈu hµng NK C«ng ty kh«ng thùc hiÖn h¹ch to¸n thuÕ GTGT ph¶i nép. Khi nép thuÕ GTGT, kÕ to¸n C«ng ty ph¶n ¸nh sè thuÕ thùc nép: Nî TK 133 : ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ. Cã TK 111, 112… : Sè tiÒn ®· nép. cuèi th¸ng, kÕt chuyÓn sè thuÕ ®· nép khÊu trõ víi sè thuÕ ®Çu ra: Nî TK 3331 : ThuÕ GTGT ph¶i nép. Cã TK 133 : ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ. C¸ch h¹ch to¸n nh­ trªn ch­a ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ sè thuÕ GTGT ph¶i nép trªn sæ kÕ to¸n vµ B¸o c¸o tµi chÝnh t¹i thêi ®iÓm 31/12/01 vµ t¹i thêi ®iÓm 31/12/02. §Ò xuÊt kiÓm to¸n: Theo kiÓm to¸n viªn, C«ng ty cÇn më sæ chi tiÕt TK 33312 – ThuÕ GTGT hµng nhËp khÈu vµ h¹ch to¸n theo dâi thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu theo ®óng quy ®Þnh. * Kh¸i qu¸t quy tr×nh kiÓm tra chi tiÕt thuÕ GTGT ®Çu ra S¬ ®å 2. KiÓm tra chi tiÕt thuÕ GTGT ®Çu ra Tæng hîp c¸c tê khai thuÕ (môc 2) Sæ c¸i TK 3331 B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh (phÇn 2) B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n Sæ chi tiÕt TK 3331 3. KÕt thóc kiÓm to¸n * So¸t xÐt giÊy tê lµm viÖc: Sau khi c¸c kiÓm to¸n viªn vµ trî lý kiÓm to¸n hoµn thµnh c«ng viÖc kiÓm to¸n c¸c kho¶n môc, tr­ëng nhãm kiÓm to¸n tæng hîp, kiÓm tra giÊy lµm viÖc cña c¸c kiÓm to¸n viªn vµ c¸c trî lý kiÓm to¸n. Th«ng qua nh÷ng ghi chÐp trªn giÊy tê lµm viÖc ®Ó tæng hîp b»ng chøng kiÓm to¸n vµ ®­a ra kÕt luËn thÝch hîp. ViÖc kiÓm tra giÊy tê lµm viÖc còng gióp kiÓm to¸n viªn ph¸t hiÖn ra nh÷ng ®iÓm ch­a hoµn thiÖn vµ cÇn bæ sung. *LËp B¸o c¸o kiÓm to¸n vµ th­ qu¶n lý. Sau khi so¸t xÐt giÊy tê lµm viÖc, ®èi víi kho¶n môc thuÕ GTGT, tr­ëng nhãm kiÓm to¸n ®· th¶o luËn víi kÕ to¸n tr­ëng ®¬n vÞ vÒ c¸c bót to¸n ®iÒu chØnh vµ ®­îc chÊp nhËn ®iÒu chØnh theo ®Ò xuÊt cña kiÓm to¸n viªn. Trong tr­êng hîp nh÷ng ®Ò xuÊt ®iÒu chØnh cña kiÓm to¸n viªn kh«ng ®­îc kh¸ch hµng chÊp thuËn th× dùa vµo møc träng yÕu ®· ®­îc thiÕt lËp, kiÓm to¸n viªn sÏ c©n nh¾c kh¶ n¨ng ®­a ra ý kiÕn ngo¹i trõ trªn B¸o c¸o tµi chÝnh. Nh÷ng ®Ò xuÊt nh»m gióp kh¸ch hµng hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ to¸n vµ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé sÏ ®­îc ®Ò cËp trong th­ qu¶n lý th­êng ®­îc lËp kÌm víi B¸o c¸o kiÓm to¸n. §èi víi C«ng ty TMTH ABC, ®Ò xuÊt h¹ch to¸n thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu ®­îc ®Ò ra víi møc ®é ­u tiªn A: c¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn cµng sím cµng tèt. PhÇn III. Bµi häc kinh nghiÖm vµ kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn quy tr×nh kiÓm to¸n thuÕ GTGT trong kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh do C«ng ty AASC thùc hiÖn I. NhËn xÐt quy tr×nh kiÓm to¸n thuÕ GTGT t¹i C«ng ty AASC NhËn xÐt chung Víi môc tiªu cung cÊp cho kh¸ch hµng nh÷ng dÞch vô tèt nhÊt, ®¶m b¶o quyÒn lîi cao nhÊt cho kh¸ch hµng, cung cÊp nh÷ng th«ng tin víi ®é tin cËy cao cho c«ng t¸c qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh vµ ®iÒu hµnh c«ng viÖc s¶n xuÊt kinh doanh, C«ng ty AASC ®· kh«ng ngõng båi d­ìng, n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cho ®éi ngò nh©n viªn kiÓm to¸n, ®ång thêi tõng b­íc hoµn thiÖn quy tr×nh kiÓm to¸n nh»m ®¹t ®­îc tÝnh chuyªn nghiÖp trong ho¹t ®éng kiÓm to¸n. Quy tr×nh kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh cña C«ng ty AASC t­¬ng ®èi hoµn thiÖn víi ba giai ®o¹n: lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n, thùc hiÖn kiÓm to¸n vµ kÕt thóc kiÓm to¸n. VÒ giai ®o¹n lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n: §©y lµ giai ®o¹n ®Çu tiªn cña mçi cuéc kiÓm to¸n. Vai trß quan träng cña giai ®o¹n nµy ®· ®­îc kh¼ng ®Þnh th«ng qua c¸c ChuÈn mùc kiÓm to¸n quèc tÕ còng nh­ ChuÈn mùc kiÓm to¸n ViÖt Nam. ChuÈn mùc kiÓm to¸n thø t­ trong 10 ChuÈn mùc kiÓm to¸n ®­îc thõa nhËn réng r·i ®ßi hái: “ c«ng t¸c kiÓm to¸n ph¶i ®­îc lËp kÕ ho¹ch ®Çy ®ñ vµ c¸c trî lý, nÕu cã, ph¶i ®­îc gi¸m s¸t ®óng ®¾n”. ChuÈn mùc kiÓm to¸n ViÖt Nam sè 300, còng quy ®Þnh râ: “ KÕ ho¹ch kiÓm to¸n ph¶i ®­îc lËp cho mäi cuéc kiÓm to¸n. KÕ ho¹ch kiÓm to¸n ph¶i ®­îc lËp mét c¸ch thÝch hîp nh»m ®¶m b¶o bao qu¸t hÕt c¸c khÝa c¹nh träng yÕu cña cuéc kiÓm to¸n; ph¸t hiÖn gian lËn, rñi ro vµ nh÷ng vÊn ®Ò tiÒm Èn; vµ ®¶m b¶o cuéc kiÓm to¸n ®­îc hoµn thµnh ®óng thêi h¹n.” T¹i C«ng ty AASC viÖc lËp kÕ ho¹ch th­êng ®­îc thùc hiÖn chu ®¸o cho c¶ kÕ ho¹ch chiÕn l­îc vµ kÕ ho¹ch tæng qu¸t. KÕ ho¹ch chiÕn l­îc ®­îc lËp ®èi víi c¸c kh¸ch hµng ký hîp ®ång thùc hiÖn kiÓm to¸n trong nhiÒu n¨m vµ kh¸ch hµng cã quy m« lín, phøc t¹p. ViÖc lËp kÕ ho¹ch chiÕn l­îc cµng ®­îc thùc hiÖn tèt th× hiÖu qu¶ c«ng t¸c kiÓm to¸n cµng cao, chÊt l­îng dÞch vô cung cÊp ®­îc t¨ng lªn ®ång thêi n©ng cao kh¶ n¨ng duy tr× vµ më réng kh¸ch hµng, nhÊt lµ l­îng kh¸ch hµng th­êng xuyªn. LËp kÕ ho¹ch tæng qu¸t ®­îc thùc hiÖn víi mäi kh¸ch hµng. C«ng ty AASC lµm tèt c«ng t¸c nµy ngay tõ b­íc ban ®Çu tõ chuÈn bÞ kÕ ho¹ch kiÓm to¸n cho ®Õn viÖc thu thËp c¸c th«ng tin c¬ së, c¸c th«ng tin vÒ nghÜa vô ph¸p lý cña kh¸ch hµng còng nh­ nghiªn cøu hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña kh¸ch hµng. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n gióp AASC duy tr× ®­îc mét l­îng kh¸ch hµng th­êng xuyªn t­¬ng ®èi lín vµ më réng ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng míi lµ kh¶ n¨ng tiÕp cËn nhanh chãng víi kh¸ch hµng, cã ®­îc sù hîp t¸c víi kh¸ch hµng gióp cho cuéc kiÓm to¸n ®­îc tiÕn hµnh thuËn lîi, tiÕt kiÖm thêi gian vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao. Thùc tÕ cho thÊy th«ng qua t×m hiÓu kü hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé kh¸ch hµng kÕt hîp víi c¸c kÕt luËn thu ®­îc trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kiÓm to¸n, C«ng ty AASC ®· gióp kh¸ nhiÒu kh¸ch hµng hoµn thiÖn h¬n c«ng t¸c kÕ to¸n vµ n©ng cao tÝnh hiÖu lùc cña hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé b»ng nh÷ng ®Ò xuÊt kÞp thêi thÓ hiÖn trong Th­ qu¶n lý. Giai ®o¹n thùc hiÖn kiÓm to¸n: Trªn c¬ së kÕ ho¹ch kiÓm to¸n ®· ®­îc lËp ®Çy ®ñ vÒ thêi gian, môc tiªu, ph¹m vi tiÕn hµnh kiÓm to¸n vµ dùa trªn ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n ®· x©y dùng, c¸c kiÓm to¸n viªn AASC tiÕn hµnh kiÓm to¸n chi tiÕt mét c¸ch toµn diÖn. C¸ch tiÕp cËn kiÓm to¸n cña AASC lµ kiÓm to¸n theo c¸c kho¶n môc, tuy nhiªn khi thùc hiÖn kiÓm to¸n c¸c kiÓm to¸n viªn ®· kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a nh÷ng kho¶n môc cã liªn quan th«ng qua viÖc trao ®æi, thèng nhÊt tõng phÇn viÖc cña tõng ng­êi thùc hiÖn, cïng th¶o luËn gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ph¸t hiÖn, t¨ng kh¶ n¨ng g¾n kÕt gi÷a c¸c phÇn viÖc. Giai ®o¹n kÕt thóc kiÓm to¸n: NÕu nh­ kÕt qu¶ c«ng viÖc cña giai ®o¹n tr­íc lµ nh÷ng b»ng chøng kiÓm to¸n ®· thu thËp ®­îc th× kÕt qu¶ cña giai ®o¹n nµy lµ kÕt luËn thÝch ®¸ng vÒ tÝnh trung thùc vµ hîp lý cña c¸c th«ng tin trªn B¸o c¸o tµi chÝnh cña kh¸ch hµng. Mét kÕt luËn hîp lý ®­îc kiÓm to¸n viªn ®­a ra dùa trªn viÖc ®¸nh gi¸ tÝnh ®Çy ®ñ vµ hîp lý cña c¸c b»ng chøng ®· thu ®­îc kÕt hîp víi nh÷ng nhËn ®Þnh mang tÝnh nhµ nghÒ. T¹i AASC viÖc ®­a ra ý kiÕn vÒ tÝnh trung thùc vµ hîp lý cña c¸c th«ng tin trªn B¸o c¸o tµi chÝnh lu«n ®­îc thùc hiÖn víi th¸i ®é thËn träng nghÒ nghiÖp cao. NhËn xÐt vÒ quy tr×nh kiÓm to¸n thuÕ GTGT t¹i AASC Qua viÖc t×m hiÓu quy tr×nh kiÓm to¸n thuÕ GTGT cña C«ng ty AASC t¹i C«ng ty TMTH ABC cã thÓ thÊy quy tr×nh kiÓm to¸n thuÕ GTGT cña C«ng ty AASC kh¸ hoµn thiÖn, th«ng qua viÖc thiÕt kÕ c¸c môc tiªu trong kiÓm to¸n thuÕ GTGT vµ thiÕt kÕ ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n ®èi víi hai kho¶n môc thuÕ GTGT ®Çu vµo vµ thuÕ GTGT ®Çu ra. II. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn quy tr×nh kiÓm to¸n thuÕ GTGT trong kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh t¹i C«ng ty dÞch vô t­ vÊn tµi chÝnh kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n 1. Mét sè ®Ò xuÊt ®èi víi quy tr×nh kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh cña AASC Quy tr×nh kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh t¹i C«ng ty AASC kh¸ hoµn thiÖn vµ ngµy cµng ®­îc bæ sung vµ hoµn thiÖn h¬n n÷a nh»m n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô cung cÊp. Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh kh¸ gay g¾t gi÷a c¸c C«ng ty kiÓm to¸n trong n­íc víi c¸c C«ng ty kiÓm to¸n n­íc ngoµi, gi÷a c¸c c«ng ty kiÓm to¸n trong n­íc víi nhau ®· ®Æt ra yªu cÇu ngµy cµng cao ®èi víi dÞch vô kiÓm to¸n. ViÖc hoµn thiÖn quy tr×nh kiÓm to¸n lu«n ®­îc ®Æt ra vµ lµ mét trong nh÷ng mèi quan t©m hµng ®Çu cña AASC. §Ò xuÊt vÒ ph­¬ng ph¸p chän mÉu trong kiÓm to¸n BCTC: VÒ lý luËn trong kiÓm to¸n BCTC cã hai ph­¬ng ph¸p chän mÉu lµ chän mÉu x¸c suÊt vµ chän mÉu phi x¸c suÊt. C«ng ty AASC ®ang ¸p dông chän mÉu theo nhËn ®Þnh nhµ nghÒ (xem xÐt nh÷ng nghiÖp vô bÊt th­êng) vµ chän mÉu theo quy m« (nh÷ng nghiÖp vô cã sè ph¸t sinh lín), ®©y lµ hai lo¹i h×nh cña ph­¬ng ph¸p chän mÉu phi x¸c suÊt. Ph­¬ng ph¸p chän mÉu phi x¸c suÊt ph¸t huy hiÖu qu¶ trong nh÷ng tr­êng hîp c¸c sai sãt träng yÕu ph©n bæ tËp trung theo khèi quÇn thÓ x¸c ®Þnh, quy m« tæng thÓ kh«ng lín, vµ kiÓm to¸n viªn lµ ng­êi cã kinh nghiÖm hay Ýt ra còng hiÓu rÊt râ ®èi t­îng kiÓm to¸n. Trong tr­êng hîp sai sãt träng yÕu kh«ng tËp trung mµ l¹i ph©n bè ®Òu trong quÇn thÓ th× ph­¬ng ph¸p chän mÉu x¸c suÊt l¹i ph¸t huy t¸c dông vµ cã thÓ cho hiÖu qu¶ cao h¬n. V× thÕ, bªn c¹nh viÖc sö dông ph­¬ng ph¸p chän mÉu phi x¸c suÊt, C«ng ty nªn ¸p dông thªm ph­¬ng ph¸p chän mÉu x¸c suÊt trong tr­êng hîp cÇn thiÕt. Chän mÉu x¸c suÊt cã thÓ dùa vµo b¶ng sè ngÉu nhiªn, c¸ch chän mÉu hÖ thèng hay chän ngÉu nhiªn b»ng m¸y tÝnh. Mçi c¸ch chän ®Òu cã ­u ®iÓm riªng vµ ®iÒu kiÖn ¸p dông kh«ng gièng nhau, trong trong thêi gian tíi cïng víi qu¸ tr×nh hoµn thiÖn quy tr×nh kiÓm to¸n, C«ng ty sÏ chän ®­îc ph­¬ng ph¸p chän mÉu tèi ­u vµ phï hîp nhÊt. §Ò xuÊt vÒ viÖc sö dông B¶ng kª x¸c minh: Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kiÓm to¸n, c¸c kiÓm to¸n viªn ë AASC ®Òu cã sö dông ph­¬ng ph¸p x¸c minh trong thu thËp b»ng chøng kiÓm to¸n song ch­a sö dông b¶ng kª x¸c minh trong hå s¬ kiÓm to¸n. B¶ng kª x¸c minh cã thÓ sö dông trong tr­êng hîp kiÓm to¸n viªn kiÓm tra chøng tõ vµ thÊy thiÕu ch÷ ký ng­êi phª duyÖt, thiÕu ch÷ ký ng­êi nhËn tiÒn ®èi víi phiÕu chi, thiÕu chøng tõ gèc song kiÓm to¸n viªn l¹i kh«ng cã nh÷ng b»ng chøng cô thÓ vÒ c¸c sai ph¹m nµy. Th«ng tin trªn b¶ng kª x¸c minh cã thÓ cho thÊy néi dung sai ph¹m, quy m« sai ph¹m vµ nh÷ng ®èi t­îng trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp cã liªn quan ®Õn sai ph¹m. ViÖc sö dông B¶ng kª x¸c minh còng cÇn xem xÐt ®Õn yÕu tè thêi gian vµ hiÖu qu¶ kiÓm to¸n tuy nhiªn B¶ng kª x¸c minh còng lµ mét tµi liÖu minh chøng cho qu¸ tr×nh thùc hiÖn kiÓm to¸n vµ lµ tµi liÖu cã Ých trong thuyÕt tr×nh B¸o c¸o kiÓm to¸n. 2. Mét sè ®Ò xuÊt ®èi víi quy tr×nh kiÓm to¸n thuÕ GTGT 2.1. §Ò xuÊt vÒ viÖc sö dông b¶ng c©u hái vÒ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cho kho¶n môc thuÕ GTGT. C¸c kiÓm to¸n viªn ë AASC cã t×m hiÓu vÒ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña kh¸ch hµng song ch­a thÓ hiÖn nh÷ng hiÓu biÕt ®ã mét c¸ch ®Çy ®ñ trªn b¶ng c©u hái vÒ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé. C«ng viÖc t×m hiÓu vÒ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé ®èi víi phÇn thuÕ GTGT cã thÓ ®ùoc thÓ hiÖn tËp trung trªn hå s¬ nh­ sau: B¶ng c©u hái vÒ hÖ thèng KSNB ®èi víi phÇn thuÕ GTGT STT C©u hái Tr¶ lêi Ghi chó 1 T×m hiÓu vÒ chÝnh s¸ch kÕ to¸n. C«ng ty cã thuéc diÖn chÞu thuÕ GTGT kh«ng? NÕu cã th× theo ph­¬ng ph¸p nµo? LiÖt kª c¸c lo¹i h×nh ho¹t ®éng SXKD øng víi c¸c tû lÖ thuÕ suÊt. 2 T×m hiÓu vÒ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé. ViÖc tÝnh to¸n, kª khai vµ nép thuÕ ®­îc thùc hiÖn nh­ thÕ nµo? Ho¸ ®¬n ®­îc sö dông t¹i ®¬n vÞ lµ ho¸ ®¬n ®Æc thï hay do Bé Tµi chÝnh ph¸t hµnh? Qu¶n lý vµ sö dông ho¸ ®¬n nh­ thÕ nµo? HÖ thèng tµi kho¶n, sæ s¸ch kÕ to¸n theo dâi viÖc ph¸t sinh vµ nép c¸c kho¶n thuÕ cã hoµn chØnh hay kh«ng? Ph©n c«ng c«ng t¸c kÕ to¸n thuÕ GTGT nh­ thÕ nµo 2.2. TÇm quan träng cña viÖc phèi hîp gi÷a C«ng ty kiÓm to¸n vµ c¬ quan thuÕ. Thùc tÕ kiÓm to¸n thuÕ GTGT t¹i C«ng ty AASC cho thÊy cã nhiÒu ®iÓm cßn ch­a thèng nhÊt gi÷a ®¬n vÞ kiÓm to¸n vµ c¬ quan thuÕ. §iÒu nµy cã thÓ g©y ra mét sè bÊt lîi cho c«ng t¸c kiÓm to¸n cña c«ng ty kiÓm to¸n còng nh­ khã kh¨n trong viÖc ra mét B¸o c¸o tµi chÝnh thèng nhÊt cña kh¸ch hµng. XÐt vÒ mÆt t¸c ®éng ®Õn c¸c doanh nghiÖp th× viÖc thanh tra thuÕ cña c¬ quan thuÕ vµ viÖc kiÓm to¸n thuÕ GTGT cña C«ng ty kiÓm to¸n ®Òu lµm cho doanh nghiÖp n©ng cao tÝnh tu©n thñ trong viÖc thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi NSNN. Tuy nhiªn xÐt vÒ môc ®Ých c«ng viÖc còng nh­ ph­¬ng ph¸p tiÕn hµnh th× gi÷a c¬ quan thuÕ vµ ®¬n vÞ kiÓm to¸n cã nh÷ng ®iÓm kh¸c biÖt, ®©y chÝnh lµ nguyªn nh©n g©y nªn hiÖn t­îng chªnh lÖch gi÷a sè liÖu quyÕt to¸n cña thanh tra thuÕ vµ sè liÖu ®· kiÓm to¸n. VÒ môc ®Ých c«ng viÖc: Môc ®Ých cña c¬ quan thuÕ lµ viÖc tÝnh to¸n thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ còng nh­ thuÕ GTGT ph¶i nép ph¶i hoµn toµn chÝnh x¸c, sè liÖu ph¶i hoµn toµn khíp víi c¸c chøng tõ mua hµng vµ b¸n hµng thuéc diÖn chÞu thuÕ GTGT. BÊt cø mét sù chªnh lÖch nµo còng lµ mét vi ph¹m vÒ viÖc tÝnh thuÕ vµ tuú theo møc ®é cña vi ph¹m mµ cã biÖn ph¸p xö ph¹t thÝch hîp. Môc ®Ých cña C«ng ty kiÓm to¸n lµ kh¼ng ®Þnh tÝnh trung thùc vµ hîp lý cña sè liÖu ph¶n ¸nh thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ còng nh­ thuÕ GTGT ph¶i nép cña doanh nghiÖp trªn c¸c khÝa c¹nh träng yÕu. §iÒu nµy cã nghÜa lµ C«ng ty kiÓm to¸n chØ cã tr¸ch nhiÖm ph¸t hiÖn ra c¸c sai ph¹m ®­îc ®¸nh gi¸ lµ träng yÕu trªn c¬ së nh÷ng c«ng viÖc kiÓm to¸n ®· ®­îc tiÕn hµnh theo c¸c chuÈn mùc kiÓm to¸n ViÖt Nam, chø kh«ng cã tr¸ch nhiÖm ph¸t hiÖn ra tÊt c¶ nh÷ng sai ph¹m trong h¹ch to¸n thuÕ cña doanh nghiÖp. VÒ ph­¬ng ph¸p tiÕn hµnh: ChÝnh v× môc ®Ých kh¸c nhau mµ ph­¬ng ph¸p tiÕn hµnh c«ng viÖc còng kh¸c nhau. C¬ quan thuÕ muèn thùc hiÖn c«ng viÖc cña m×nh ph¶i kiÓm tra 100% chøng tõ. ChÝnh ph­¬ng ph¸p nµy gióp cho c¬ quan thuÕ cã thÓ ph¸t hiÖn nh÷ng sai ph¹m dï lµ nhá nhÊt cña doanh nghiÖp. C«ng ty kiÓm to¸n thùc hiÖn c«ng viÖc cña m×nh dùa trªn c¬ së chän mÉu c¸c chøng tõ chø kh«ng thÓ thùc hiÖn kiÓm tra 100% chøng tõ do giíi h¹n vÒ thêi gian còng nh­ chi phÝ cho cuéc kiÓm to¸n. Ph­¬ng ph¸p nµy chØ ®¶m b¶o ph¸t hiÖn nh÷ng sai ph¹m träng yÕu mµ kh«ng ®¶m b¶o ph¸t hiÖn toµn bé c¸c sai ph¹m. Sù kh«ng thèng nhÊt gi÷a c¬ quan thuÕ vµ C«ng ty kiÓm to¸n cã thÓ ®­îc gi¶m bít th«ng qua sù phèi hîp, trao ®æi nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña kh¸ch hµng. Sù phèi hîp nµy kh«ng vi ph¹m tÝnh ®éc lËp vÒ nghÒ nghiÖp cña c¸c kiÓm to¸n viªn vµ còng kh«ng vi ph¹m tÝnh b¶o mËt th«ng tin kinh tÕ cña kh¸ch hµng. Thùc hiÖn ®iÒu nµy gióp C«ng ty kiÓm to¸n rót ng¾n thêi gian, hiÓu biÕt râ h¬n vÒ ho¹t ®éng kinh doanh ®a d¹ng vµ ®«i khi phøc t¹p cña kh¸ch hµng.  KÕt luËn Ho¹t ®éng kiÓm to¸n lµ mét nhu cÇu tÊt yÕu cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ lµ c«ng cô trî gióp ®¾c lùc cho c¸c nhµ qu¶n lý. KiÓm to¸n thuÕ GTGT trong kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh lµ mét phÇn c«ng viÖc rÊt cã ý nghÜa trong mçi cuéc kiÓm to¸n, ngoµi viÖc ®em l¹i niÒm tin cho ng­êi sö dông th«ng tin cßn gãp phÇn lµm lµnh m¹nh ho¸ nÒn tµi chÝnh, n©ng cao tÝnh tu©n thñ chÕ ®é, chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc ®· ®Æt ra trong mçi doanh nghiÖp. Trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty dÞch vô t­ vÊn tµi chÝnh kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n em ®· t×m hiÓu vÒ quy tr×nh kiÓm to¸n chung ®­îc ¸p dông t¹i C«ng ty, ®­îc tiÕp cËn vµ hiÓu ®­îc mét cuéc kiÓm to¸n thùc tÕ ®­îc tiÕn hµnh nh­ thÕ nµo. §iÒu nµy gióp em cñng cè vµ lµm s¸ng tá nh÷ng kiÕn thøc lý luËn ®· häc, gi¶m bít kho¶ng c¸ch “xa rêi thùc tÕ”. Trong chuyªn ®Ò cña m×nh, em ®· tr×nh bµy nh÷ng ®iÓm c¬ b¶n trong quy tr×nh kiÓm to¸n chung ë C«ng ty AASC vµ quy tr×nh kiÓm to¸n thuÕ GTGT do AASC thùc hiÖn t¹i kh¸ch hµng. Song do h¹n chÕ vÒ thêi gian còng nh­ b¶n th©n em cßn nh÷ng h¹n chÕ vÒ kh¶ n¨ng nhËn thøc, c¸ch tr×nh bµy vµ t­ duy tæng hîp nªn chuyªn ®Ò cña em ch¾c ch¾n cßn rÊt nhiÒu thiÕu sãt. Em rÊt mong ®­îc sù chØ b¶o cña thÇy cïng c¸c anh chÞ kiÓm to¸n viªn ®Ó em cã thÓ h¹n chÕ nh÷ng thiÕu sãt cña m×nh. Cuèi cïng em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy TrÇn M¹nh Dòng ®· tËn t×nh chØ b¶o, h­íng dÉn em hoµn thµnh chuyªn ®Ò, Ban l·nh ®¹o C«ng ty AASC ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho chóng em cã c¬ héi tiÕp xóc víi thùc tÕ vµ c¸c anh chÞ kiÓm to¸n viªn phßng Dù ¸n ®· nhiÖt t×nh gióp ®ì chóng em trong qu¸ tr×nh t×m kiÕm nguån tµi liÖu thùc tÕ. MôC LôC Lêi nãi ®Çu…...………………………………………………1 PhÇn I: Lý luËn chung vÒ ThuÕ GTGT vµ kiÓm to¸n thuÕ GTGT trong kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh......…………………………… 3 I. Néi dung c¬ b¶n vÒ thuÕ GTGT………………………………3 1. Kh¸i niÖm thuÕ GTGT vµ ®èi t­îng chÞu, nép thuÕ………3 2. C¨n cø tÝnh thuÕ…………………………………………………4 3. Ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ…………………………………………6 4. Ho¸ ®¬n, chøng tõ mua b¸n hµng ho¸, dÞch vô………………10 5. §¨ng ký, kª khai, nép thuÕ, quyÕt to¸n thuÕ…………………14 6. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n thuÕ GTGT……………………………17 7. C¸c sai ph¹m th­êng x¶y ra trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n thuÕ GTGT…22 II. Néi dung kiÓm to¸n thuÕ GTGT trong kiÓm to¸n BCTC………...24 1. Vai trß cña kiÓm to¸n thuÕ GTGT………………………24 2. Môc tiªu kiÓm to¸n thuÕ GTGT ………………………….26 3. Quy tr×nh kiÓm to¸n thuÕ GTGT……………………………28 PhÇn II. Thùc tr¹ng kiÓm to¸n thuÕ GTGT trong kiÓm to¸n BCTC t¹i C«ng ty dÞch vô t­ vÊn tµi chÝnh KÕ to¸n vµ KiÓm to¸n AASC………29 I. Giíi thiÖu chung vÒ C«ng ty AASC………………………29 Qóa tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn C«ng ty……………29 C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y………………………………………31 T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty…………………33 II. Quy tr×nh kiÓm to¸n thuÕ GTGT trong kiÓm to¸n BCTC t¹i AASC…..34 1. LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n…………………………………………34 2. Thùc hiÖn kÕ ho¹ch kiÓm to¸n………………………………38 3. KÕt thóc kiÓm to¸n……………………………………………43 III. Thùc hµnh kiÓm to¸n thuÕ GTGT trong kiÓm to¸n BCTC do C«ng ty AASC thùc hiÖn t¹i kh¸ch hµng ABC……………………………44 1. LËp kÕ ho¹ch………………………………………………44 2. Thùc hiÖn kÕ ho¹ch……………………………………………46 KÕt thóc kiÓm to¸n……………………………………………60 PhÇn III. Bµi häc kinh nghiÖm vµ kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn quy tr×nh kiÓm to¸n thuÕ GTGT trong kiÓm to¸n BCTC do C«ng ty AASC thùc hiÖn.................................................................................................. 61 I. NhËn xÐt quy tr×nh kiÓm to¸n……………………………61 1. NhËn xÐt chung………………………………………………61 2. NhËn xÐt vÒ quy tr×nh kiÓm to¸n thuÕ GTGT……………62 II. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn………………………………63 1. §èi víi quy tr×nh kiÓm to¸n chung…………………………63 2. §èi víi quy tr×nh kiÓm to¸n thuÕ GTGT…………………………64 KÕt luËn……………………………………………………………65