Đề tài Thực trạng nông nghiệp bảo hiểm nông nghiệp ở Việt Nam

PhÇn I: L‎ luËn chung vÒ b¶o hiÓm n«ng nghiÖp I. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan vµ vai trß cña b¶o hiÓm n«ng nghiÖp: 1. §Æc ®iÓm vµ sù cÇn thiÕt cña b¶o hiÓm: N«ng nghiÖp lµ mét ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt quan träng, cung cÊp l­¬ng thùc vµ thùc phÈm cho con ng­êi, lµ nguyªn liÖu cho ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ c«ng nghiÖp thùc phÈm vµ hµng ho¸ ®Ó xuÊt khÈu. N«ng nghiÖp còng lµ ngµnh thu hót nhiÒu lao ®éng x· héi, gãp phÇn gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm, ®ång thêi cßn lµ ngµnh ®ãng gãp mét phÇn kh«ng nhá vµo tæng s¶n phÈm quèc néi(GDP). Nh­ng n«ng nghiÖp th­êng kh«ng æn ®Þnh, bëi lÏ ngµnh nµy cã nhiÒu ®Æc ®iÓm kh¸c biÖt so víi nhiÒu ngµnh s¶n xuÊt kh¸c trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n ®ã lµ: - S¶n xuÊt n«ng nghiÖp th­êng tr¶i trªn ph¹m vi réng lín vµ hÇu hÕt l¹i ®­îc tiÕn hµnh ë ngoµi trêi, v× thÕ nã chÞu ¶nh h­ëng rÊt lín cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn. MÆc dï tr×nh ®é khoa häc kü thuËt ngµy cµng tiªn tiÕn vµ hiÖn ®¹i, con ng­êi ngµy cµng chÕ ngù ®­îc nh÷ng ¶nh h­ëng xÊu cña hiÖn t­îng tù nhiªn nh­ng m©u thuÉn gi÷a con ng­êi vµ lùc l­îng tù nhiªn vÉn tån t¹i trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Hµng n¨m, ®iÒu kiÖn tù nhiªn vÉn lu«n ®e do¹ vµ g©y tæn thÊt lín cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt n«ng nghÖp. - §èi t­îng cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ nh÷ng c¬ thÓ sèng nh­: c©y trång, vËt nu«i. Chóng kh«ng chØ chÞu ¶nh h­ëng cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn mµ cßn chÞu sù t¸c ®éng cña c¸c quy luËt sinh häc. §ã lµ c¸c quy luËt: ®ång hãa, dÞ ho¸, biÕn dÞ, di truyÒn; quy luËt vÒ thêi gian sinh tr­ëng vµ cho s¶n phÈm v.v…V× vËy, x¸c xuÊt rñi ro trong n«ng nghiÖp ®· lín l¹i cµng lín h¬n so víi nhiÒu ngµnh s¶n xuÊt kh¸c. - Chu kú s¶n xuÊt trong n«ng nghiÖp th­êng kÐo dµi, ch¼ng h¹n nh­ c©y lóa kho¶ng 4 th¸ng, c©y cµ phª kho¶ng 20 ®Õn 30 n¨m; c©y cao su trªn 50 n¨m; thªm vµo ®ã, thêi gian lao ®éng vµ thêi gian s¶n xuÊt l¹i kh«ng trïng nhau, do ®ã viÖc ®¸nh gi¸, kiÓm so¸t vµ phßng ngõa rñi ro lµ rÊt kho kh¨n. trong n«ng nghiÖp cã hµng tr¨m c©y tr«ng vËt nu«i kh¸c nhau. Th©m chÝ, cã nh÷ng lo¹i rñi ro, mµ hËu qu¶ cña chóng mang tÝnh chÊt th¶m ho¹. Tõ ®ã ®· cã ¶nh h­ëng t©m lý cña ng­êi ch¨n nu«i vµ trång trät. MÆc dï cã lao ®éng, cã ®Êt ®ai nh­ng muèn më réng s¶n xuÊt hµng ho¸ víi quy m« lín, hä còng kh«ng gi¸m d¹n vay vèn ®Ó ®Çu t­ . Bëi v× tµi s¶n thÕ chÊp th× kh«ng cã mµ rñi ro th× lu«n r×nh rËp. C¸c lo¹i rñi ro th­êng gÆp trong n«ng nghiÖp bao gåm rÊt nhiÒu lo¹i vµ hËu qu¶ cña chóng thËt khã l­êng. ë n­íc ta c¸c lo¹i rñi ro th­êng gÆp trong n«ng nghiÖp thµnh c¸c nhãm sau ®©y: +Nhãm giã b·o: giã m¹nh,b·o lín vµ ¸p thÊp nhiÖt ®íi th­êng xuÊt hiÖn ë n­íc ta tõ th¸ng 4 ®Õn th¸ng 10 hµng n¨m, vïng chÞu ¶nh h­ëng nhiÒu nhÊt lµ ®ång B¾c Bé vµ tØnh miÒn trung, trung t©m ho¹t ®éng cña lo¹i rñi ro nµy rÊt réng vµ ph¹m vi ¶nh h­ëng lín. HËu qu¶ trùc tiÕp cña giã b·o lµm ®æ vµ g·y c¸c lo¹i c©y trång lµm cho hoa qu¶ bÞ rông, chuång tr¹i ch¨n nu«i bÞ ®æ hoÆc bÞ tèc m¸i.. +Nhãm h¹n h¸n vµ giã lµo: ®©y lµ lo¹i rñi ro th­êng diÔn ra côc bé, song ®«i khi ph¹m vi còng rÊt réng lín. Tuú theo thêi gian kÐo dµi hay ng¾n lµm cho c©y trång bÞ chÕt hoÆc bÞ kh« hÐo dÉn ®Õn n¨ng suÊt thu ho¹ch gi¶m. +Nhãm s©u bÖnh vµ dÞch bÖnh : ®©y lµ lo¹i rñi ro diÔn ra phæ biÕn trong n«ng nghiÖp vµ hËu qu¶ cña chóng ®«i khi mang tÝnh th¶m ho¹. §èi víi c©y trång th­êng bÞ c¸c lo¹i s©u nh­, s©u ®ôc th©n , s©u cuèn l¸, rÇy n©u…Cßn gia sóc th­êng m¾c c¸c bÖnh dÞch nh­, bÖnh k‎ ý sinh trïng bÖnh truyÒn nhiÔm, bªnh suy dinh d­ìng . -Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng, m« h×nh tæ chøc vµ qu¶n lý n«ng nghiÖp rÊt ®a d¹ng vµ phong phó, trong lóc ®ã m« h×nh trang tr¹i diÔn ra kh¸ phæ biÕn vµ mang tÝnh quy luËt. Tæ chøc qu¶n lý kiÓu trang tr¹i ®· lµm cho lao ®éng, ®Êt ®ai vµ tiÒn vèn ®­îc tÝch tô vµ tËp trung. V× vËy, nhu cÇu æn ®Þnh s¶n xuÊt , b¶o toµn vµ t¨ng tr­ëng ®ång vèn lu«n lµ vÊn ®Ò bøc xóc, ®­îc c¸c chñ trang tr¹i quan t©m hµng ®Çu. Nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn cho thÊy, tÝnh æn ®Þnh trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ rÊt thÊp, ®Æc biÖt lµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ë n­íc ta. Theo sè liÖu thèng kª, b×nh qu©n mçi n¨m c¸c hiÖn t­îng thiªn tai ®· lµm thiÖt h¹i cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp n­íc ta tõ 15 ®Õn 20% tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Hµng n¨m, ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ quü l­¬ng thùc dù tr÷ quèc gia ph¶i ra nh÷ng kho¶n l­¬ng thùc vµ nh÷ng kho¶n tiÒn rÊt lín ®Ó cøu trî n«ng d©n gÆp thiªn tai, miÔn gi¶m thuÕ n«ng nghiÖp cho nh÷ng n¬i bÞ mÊt mïa. Nh÷ng n¨m gÆp thiªn tai nÆng nÒ hËu qu¶ nghiªm träng, c¶ n­íc ph¶i thùc hiÖn truyÒn thèng: “L¸ lµnh ®ïm l¸ r¸ch, l¸ r¸ch Ýt ®óm l¸ r¸ch nhiÒu” ®Ó cøu gióp ®ång bµo bÞ n¹n. Trong nÒn kinh tÕ tÞ tr­ên, mÆc dï c¸c biÖn ph¸p trªn lµ cÇn thiÕt, nh­ng tá ra bÞ ®éng vµ kÐm hiÖu qu¶. V× vËy, ®Ó chñ ®éng ®èi phã vµ cã quü dù tr÷, dù phßng båi th­êng kÞp thêi nh÷ng tæn thÊt do thiªn tai g©y ra, biÖn ph¸p tèt nhÊt vµ h÷u hiÖu nhÊt lµ ph¶i tiÕn hµnh b¶o hiÓm n«ng nghiÖp. Nh­ vËy , b¶o hiÓm n«ng nghiÖp lµ cÇn thiÕt, nh­ng trong qu¸ tr×nh triÓn khai, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i tÝnh ®Õn tÊt c¶ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña nghµnh nµy. Cã nh­ vËy míi gióp cho c«ng ty triÓn khai b¶o hiÓm ®­îc ®óng ®Þnh h­íng, tÝnh phÝ b¶o hiÓm chÝnh x¸c, dÔ dµng ®¸nh gi¸, kiÓm so¸t vµ qu¶n lý ®­îc rñi ro. §ång thêi ®ßi hái c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i lu«n chó ‎ ý vµ qu¶n lý tèt nguån dù tr÷ dù phßng , bªn c¹nh ®ã ph¶i lu«n ®Æt ra vÊn ®Ò t¸i b¶o hiÓm ®Ó tr¸nh ph¸ s¶n. 2. T¸c dông b¶o hiÓm n«ng nghiÖp: Trªn gãc ®é kinh tÕ - x· héi, viÖc triÓn khai b¶o hiÓm n«ng nghiÖp cã t¸c dông rÊt lín: Thø nhÊt : Gãp phÇn b¶o vÖ an toµn c¸c loµi tµi s¶n vµo qóa tr×nh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, gãp phÇn æn ®Þnh cuéc sèng cho hµng triÖu ng­êi d©n cïng mét lóc, æn ®Þnh gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng tù do, ®Æc biÖt lµ gi¸ c¶ nh÷ng mÆt hµng thiÕt yÕu nhÊt nh­: l­¬ng thùc vµ thùc phÈm. §iÒu nµy cã ‎ ý nghÜa rÊt lín ®èi víi n­íc ta, mét ®Êt n­íc cã gÇn 80% d©n sè vµ 75% lùc l­îng lao ®éng x· héi sèng dùa vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Thø hai: Gãp phÇn gi¶m nhÑ vµ æn ®Þnh ng©n s¸ch, æn ®Þnh ®êi sèng x· héi vµ gi÷ v÷ng an ninh l­¬ng thùc cho quèc gia. ë n­íc ta, hÇu nh­ n¨m nµo ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ quü l­¬ng thùc dù tr÷ quèc gia còng ph¶i trÝch ra mét phÇn ®Ó hç trî cho nh©n d©n nh÷ng vïng bÞ lò lôt, mÊt mïa. Nh­ng thiªn tai th­êng x¶y ra bÊt ngê kh«ng ai l­êng tr­íc ®­îc. V× vËy , viÖc trî cÊp ng©n s¸ch th­êng bÞ ®éng, cã nh÷ng n¨m nh÷ng kho¶n trî cÊp nµy lµm cho ng©n s¸ch nhµ n­íc béi chi. §Ó kh¾c phôc hËu qu¶ nµy ph¶i tÝnh ®Õn vai trß cña quü b¶o hiÓm. Thø ba: S¶n xuÊt n«ng nghiÖp cßn lµ thi tr­êng réng lín cho c¸c c«ng ty b¶o hiÓm. MÆc dï triÓn khai b¶o hiÓm trong n«ng nghiÖp cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, song v¬Ý ®èi t­îng lµ hµng tr¨m lo¹i c©y trång vµ con gia sóc kh¸c nhau sÏ gióp c¸c c«ng ty b¶o hiÓm dÔ dµng khai th¸c, h¹n chÕ ®­îc søc Ðp cña c¹nh tranh. §ång thêi nã cßn ph¸t huy tèi ®a quy luËt sè lín trong ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm. NÕu chØ tÝnh riªng b¶o hiÓm c©y lóa, víi h¬n 7 triÖu hecta diªn tÝch gieo trång, hµng n¨m c«ng ty b¶o hiÓm n­íc ta sÏ thu ®­îc mét nguån quü b¶o hiÓm ®¸ng kÓ tõ phÝ b¶o hiÓm. Quü nµy dïng ®Ó båi th­êng vµ dù tr÷ lµ chñ yÕu, nh­ng khi ch­a sö dông ®Õn sÏ gãp phÇn ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt. H¬n n÷a, nÕu triÓn khai b¶o hiÓm ®ång lo¹t c¸c lo¹i c©y trång vµ vËt nu«i trong c¶ n­íc c¸c c«ng ty b¶o hiÓm sÏ thu hót ®­îc mét lùc l­îng lao ®éng ®¸ng kÓ vµo lµm viÖc, gãp phÇn t¹o thªm c«ng viÖc cho ng­êi lao ®éng, h¹n chÕ t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp trong x· héi v.v… Víi nh÷ng t¸c dông trªn, cho nªn b¶o hiÓm n«ng nghiÖp ®· ®­îc triÓn khai ë rÊt nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi. Chóng ta biÕt r»ng, n«ng d©n tÊt c¶ c¸c n­íc trªn thÕ giíi ®Òu cã tËp qu¸n t­¬ng trî gióp ®ì nhau trong lóc khã kh¨n. H×nh thøc “ Héi t­¬ng hç” còng lµ h×nh thøc b¶o hiÓm ®Çu tiªn ë n«ng th«n. II. §Æc ®iÓm cña b¶o hiÓm n«ng nghiÖp Trong b¶o hiÓm n«ng nghiÖp ®­îc chia ra lµm 2 nghiÖp vô: 1. B¶o hiÓm c©y trång: a. §èi t­îng vµ ph¹m vi b¶o hiÓm: §èi t­îng b¶o hiÓm c©y trång: cã thÓ lµ b¶n th©n c©y trång trong suèt qu¸ tr×nh sinh tr­¬ngr vµ ph¸t triÓn hoÆc còng cã thÓ lµ s¶n phÈm cuèi cïng do c©y trång ®em l¹i tuú theo môc ®Ých trång. V× thÕ cã thÓ chia ra nh­ sau: +) §èi víi c©y trång hµng n¨m, ®èi t­îng b¶o hiÓm lµ s¶n l­îng thu ho¹ch hµng n¨m +) §èi víi c©y l©u n¨m, ®èi t­îng b¶o hiÓm lµ gi¸ trÞ cña c¸c lo¹i c©y ®ã hoÆc s¶n l­îng tõng n¨m cña mçi lo¹i c©y. +) §èi víi v­ên ­¬m, ®èi t­îng b¶o hiÓm lµ gi¸ trÞ c©y trång trong suèt thêi gian ­¬m gièng ®Õn khi nhæ ®i trång n¬i kh¸c. Thêi h¹n b¶o hiÓm: +) Thêi gian b¶o hiÓm c©y hµng n¨m th­êng tÝnh tõ lóc gieo trång ®Õn khi thu ho¹ch xong s¶n phÈm. +) §èi víi c©y l©u n¨m, thêi gian b¶o hiÓm cã thÓ kÐo dµi mét n¨m nh­ng sau ®ã, ®­îc t¸i tôc qua c¸c n¨m. +) §èi víi v­ên ­¬m th× thêi gian b¶o hiÓm b¾t ®Çu tõ lóc gieo trång ®Õn khi ®ñ tuæi nhæ ®i trång n¬i kh¸c. Ph¹m vi b¶o hiÓm: Trong qu¸ tr×nh sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn, c©y trång th­êng gÆp nhiÒu rñi ro kh¸c nhau, nh­ng khi triÓn khai b¶o hiÓm, c¸c c«ng ty th­êng tiÕn hµnh b¶o hiÓm mét hay mét sè lo¹i rñi ro nhÊt ®Þnh, Nh÷ng rñi ro cßn l¹i, ®Æc biÖt lµ nh÷ng rñi ro mang tÝnh kinh tÕ x· héi sÏ ®­îc gi¶i quyÕt b»ng c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ x· héi cña nhµ n­íc.Tãm l¹i, nh÷ng rñi ro ®­îc b¶o hiÓm ph¶i ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn sau: +) Ph¶i lµ hiÖn t­îng bÊt ngê mµ con ng­êi ch­a l­êng ®­îc hoÆc hoµn toµn ch­a khèng chÕ hoÆc lo¹i trõ ®­îc. +) Dï ®· ¸p dông c¸c biÖn ph¸p ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt nh­ng kh«ng cã kÕt qu¶ hoÆc kh«ng thÓ tr¸nh khái tæn thÊt. +) Lµ hiÖn t­îng bÊt ngê ®èi víi n¬i x¶y ra, cã c­êng ®é ph¸ ho¹i lín h¬n hoÆc x¶y ra sím h¬n hay muén h¬n so víi b×nh th­êng hµng n¨m. b. Gi¸ trÞ b¶o hiÓm vµ sè tiÒn b¶o hiÓm: B¶o hiÓm c©y trång còng lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm tµi s¶n, v× thÕ, ®Ó x¸c ®Þnh ®­îc phÝ b¶o hiÓm, vµ sè tiÒn båi th­êng nÕu gÆp rñi ro ®­îc chÝnh x¸c, ph¶i x¸c ®Þnh chÝnh x¸c ®­îc sè tiÒn b¶o hiÓm. Gi¸ trÞ b¶o hiªm cña c©y trång lµ gi¸ trÞ cña b¶n th©n c©y trång hoÆc gi¸ trÞ s¶n l­îng cña c©y trång trªn mét ®¬n vÞ b¶o hiÓm. +) Gi¸ trÞ b¶o hiÓm c©y hµng n¨m ®­îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo s¶n l­îng thu ho¹ch thùc tÕ cña tõng lo¹i c©y trong mét sè n¨m tr­íc ®ã vµ gi¸ trÞ mét ®¬n vÞ s¶n phÈm trong nh÷ng n¨m ®ã. +) Gi¸ trÞ b¶o hiÓm c©y l©u n¨m lµ gi¸ trÞ cña tõng c©y, tõng l« c©y hoÆc tõng ®¬n vÞ b¶o hiÓm. Nh­ng c©y l©u n¨m lµ tµi s¶n cè ®Þnh, gi¸ trÞ ban ®Çu cña lo¹i tµi s¶n nµy ®­îc x¸c ®Þnh t¹i thêi ®iÓm v­ên c©y ®­a vµo kinh doanh. V× thÕ, gi¸ trÞ b¶o hiÓm chÝnh lµ gi¸ trÞ ban ®Çu cña c©y trõ ®i khÊu hao c¬ b¶n. c.Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm c©y trång: PhÝ b¶o hiÓm c©y trång bao gåm: phÝ båi th­êng tæn thÊt, phÝ ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt, phÝ dù phßng, phÝ qu¶n lý. P = f + f + f +f Trong ®ã: P : PhÝ b¶o hiÓm c©y trång. f: PhÝ båi th­êng tæn thÊt. f: PhÝ ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt. f: PhÝ dù phßng. f: PhÝ qu¶n lý vµ l·i dù kiÕn cña c«ng ty b¶o hiÓm. Tuy nhiªn ®èi víi c©y hµng n¨m viÖc x¸c ®Þnh tû lÖ phÝ båi th­êng kh¸ phøc t¹p, do tÝnh chÊt vô mïa vµ tÝnh bÊt æn ®Þnh cña lo¹i c©y nµy cao h¬n. ChÝnh v× vËy ®Ó x¸c ®Þnh ®­îc tû lÖ phÝ båi th­êng b×nh q‎u©n ta ph¶i tÝnh to¸n qua c¸c b­íc sau. -b­íc 1. x¸c ®Þnh s¶n l­îng thu ho¹ch thùc tÕ b×nh qu©n trªn mét ®¬n vÞ diªn tÝch b¶o hiÓm. : s¶n l­îng thu ho¹ch thùc tÕ b×nh qu©n tÝnh trªn 1 ®¬n vÞ b¶o hiÓm : s¶n l­îng thu ho¹ch thùc tÕ n¨m th­ i :diÖn tÝch gieo trång n¨m thø i i: thø tù c¸c n¨m lÊy sè liÖu tÝnh to¸n -b­íc 2: X¸c ®Þnh s¶n l­îng tæn thÊt b×nh qu©n trªn mét ®¬n vÞ b¶o hiÓm. (®iÒu kiÖn ) t: n¨m cã tæn thÊt : s¶n l­îng tæn thÊt b×nh qu©n tÝnh trªn 1 ®¬n vÞ diÖn tÝch b¶o hiÓm : diÖn tÝch gieo trång n¨m t : s¶n l­îng thu ho¹ch thùc tÕ n¨m t tÝnh trªn mét ®¬n vÞ diÖn tÝch b¶o hiÓm. -b­íc 3: x¸c ®Þnh tû lÖ phÝ båi th­êng b×nh qu©n + NÕu b¶o hiÓm theo s¶n l­îng thu ho¹ch thùc tÕ b×nh qu©n th× møc phÝ thuÇn tÝnh trªn 1 ®¬n vÞ b¶o hiÓm sÏ lµ; + NÕu b¶o hiÓm theo gi¸ trÞ s¶n l­îng thu ho¹ch thùc tÕ b×nh qu©n tÝnh trªn 1®¬n vÞ b¶o hiÓm th× møc phÝ thuÇn ®­¬c tÝnh: s 2. B¶o hiÓm ch¨n nu«i. a. §èi t­îng vµ ph¹m vi b¶o hiÓm. -§èi t­îng b¶o hiÓm trong ch¨n nu«i lµ c¸c s¶n phÈm ch¨n nu«i vµ c¸c lo¹i vËt nu«i. §èi víi v©t nu«i lµ tµi s¶n cè ®Þnh th­êng b¶o hiÓm tõng con, cßn ®èi víi vËt nu«i th­êng b¶o hiÓm c¶ ®µn.(VËt nu«i lµ tµi l­u ®éng lµ nh­ng vËt nu«i ®­îc nu«i d­ìng trong thêi gian ng¾n) -Thêi h¹n b¶o hiÓm th­êng lµ 1n¨m hoÆc lµ toµn bé chu kú s¶n xuÊt. NÕu lµ toµn bé chu kú s¶n xuÊt th× nã sÏ ®­îc b¾t ®Çu tõ khi vËt nu«i ®­îc chuyÓn thµnh tµi s¶n cè ®Þnh ®Õn khi kÕt thóc chu kú s¶n xuÊt. -Ph¹m vi b¶o hiÓm : Trong ch¨n nu«i th­êng gÆp rÊt nhiÒu rñi ro, cã c¶ rñi ro kh¸ch quan cã c¶ rñi ro chñ quan…..Tuy nhiªn chØ cã nh÷ng rñi ro th«ng th­êng sau ®©y míi ®­îc b¶o hiÓm. +ThiÖt h¹i do thiªn tai, lò lôt g©y ra +BÖnh dÞch bao gåm c¶ bÖnh truyÒn nhiÔm vµ c¶ bÖnh kh«ng truyÒn nhiÔm. +Buéc ph¶i giÕt mæ ®Ó ®Ò phßng l©y lan.HoÆc lµ khi vËt bÞ ®au èm kh«ng thÓ tiÕp tôc nu«i d­ìng vµ sö dông ®­îc. +Vµ mét sè rñi ro kh¸c nh­: c¸c ®éng vËt ¨n thÞt ®¸nh c¾n lÉn nhau, hoÆc bÞ tai n¹n giao th«ng, ho¶ ho¹n. b.Gi¸ trÞ b¶o hiÓm vµ chÕ ®é b¶o hiÓm. -§èi víi sóc v©t vç bÐo vµ lÊy thÞt , gi¸ trÞ b¶o hiÓm th­êng lµ gi¸ trÞ xuÊt chuång b×nh qu©n mét sè n¨m tr­íc ®ã nh»m lo¹i trõ nh÷ng yÕu tè ngÉu nhiªn ¶nh h­ëng. - trång trät vµ ch¨n nu«i ®Òu ¸p dông c¸c chÕ ®é b¶o hiÓm kh¸c nhau nh»m n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña ng­êi tham gia b¶o hiÓm, lµm gi¶m phÝ vµ phï hîp víi t×nh h×nh tæ chøc vµ qu¶n lý cña c«ng ty b¶o hiÓm. c. Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm ch¨n nu«i. -Khi tiÕn hµnh b¶o hiÓm c¸c s¶n phÈm ch¨n nu«i, th× c«ng t¸c tÝnh phÝ gièng nh­ x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm cho c©y trång hµng n¨m. Tuy nhiªn ë ®©y, chØ giíi h¹n trong ph¹m vi x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm theo ®Çu con gia sóc,gia cÇm. -PhÝ b¶o hiÓm theo ®Çu con ®èi víi tõng lo¹i sóc vËt th­êng ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau. :phÝ båi th­êng thiÖt h¹i :phÝ ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt :phÝ dù tr÷ dù phßng : phÝ qu¶n lý vµ l·i dù kiÕn Trong ®ã c¸ch tÝnh phÝ båi th­êng thiÖt h¹i ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: : sè vËt nu«i n¨m i :sè vËt nu«i bÞ chÕt bÞ th¶i lo¹i n¨m i :gÝa trÞ b×nh qu©n 1 con vËt nu«i bÞ th¶i lo¹i, chÕt, thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm : gi¸ trÞ tËn thu 1 con vËt nu«i sau khi bÞ th¶i lo¹i, chÕt thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm. :träng l­îng b×nh qu©n 1 con vËt nu«i tr­íc khi bÞ chÕt, bÞ th¶i lo¹i, tai n¹n n¨m i thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm. :gi¸ b×nh qu©n 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm vËt nu«i tr­íc khi bÞ th¶i lo¹i, tai n¹n, chÕt n¨m i 3. Gi¸m ®Þnh vµ båi th­êng tæn thÊt. -§©y lµ c«ng viÖc cña c«ng ty b¶o hiÓm. Ngay sau khi ®­îc th«ng b¸o vÒ t×nh h×nh tæn thÊt cña ng­êi tham gia b¶o hiÓm, c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i cö nh©n viªn cña m×nh hoÆc ng­êi ®­îc uû quyÒn ®i gi¸m ®Þnh tæn thÊt. Khi gi¸m ®Þnh ph¶i kiÓm tra kü hiÖn tr­êng n¬i x¶y ra tæn thÊt. x¸c ®Þnh nguyªn nh©n tæn thÊt cã thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm hay kh«ng. NÕu thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm ph¶i x¸c ®Þnh møc ®é tæn thÊt, gi¸ trÞ tæn thÊt, gi¸ trÞ tËn thu vµ lËp biªn b¶n gi¸m ®Þnh víi sù chøng kiÕn cña c¸c bªn cã liªn quan. -Sau ®ã c¨n cø vµo biªn b¶n gi¸m ®Þnh, c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i tr¶ lêi cho ng­êi tham gia b¶o hiÓm lµ chÊp thuËn hay tõ chèi båi th­êng trong thêi gian quy ®Þnh theo nh­ hîp ®ång ®· k‎y. phÇn II: thùc tr¹ng n«ng nghiÖp vµ b¶o hiÓm n«ng nghiÖp ë viÖt nam. I. T×nh h×nh n«ng nghiÖp ë viÖt nam giai ®o¹n 1996 ®Õn 2002. 1. §iÒu kiÖn tù nhiªn ë viÖt nam thuËn lîi cho n«ng nghiÖp ph¸t triÓn. N­íc ta n¨m gän trong vïng néi chÝ tuyÕn b¾c, b¸n cÇu B vµ B, ®ång thêi n»m trong vïng ho¹t ®éng cña giã mïa §«ng Nam ¸ n­íc ta cã khÝ hËu nhiÖt ®íi Èm giã mïa, víi ®Æc ®iÓm næi bËt lµ nãng Èm vµ m­a nhiÒu theo mïa vµ cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau. -Sù ph©n mïa cña nhiÖt ®íi Èm giã mïa. -L·nh thæ kÐo dµi theo h­íng kinh tuyÕn ®· chi phèi ®Æc ®iÓm khÝ hËu gi÷a hai miÒn nam b¾c. -Mét sè yÕu tè kh¸c cña khÝ hËu lµ do ®Þa h×nh h­íng nói, ®é cao chi phèi hÖ qu¶ cña khÝ hËu giã mïa. MÆc dï n­íc ta cã sù ph©n ho¸ nh­ng xÐt chung th× khÝ hËu n­íc ta vÉn lµ nguån bøc x¹ dåi dµo thuéc vïng nhiÖt ®íi. Víi nhiÖt ®é trung b×nh c¶ n¨m h¬n c. Mçi n¨m Ýt nhÊt còng cã trªn 1200 giê n¾ng, c¸n c©n bøc x¹ d­¬ng quanh n¨m. Tæng l­îng nhiÖt xª dÞch tõ 8000 ®Õn trªn c.L­îng m­a trung b×nh hµng n¨m 1700 ®Õn 1800mm, cã n¬i v­ît qu¸ 3000mm. L­îng bèc h¬i lªn tíi 700 ®Õn 800mm. Víi ®Æc ®iÓm nh­ vËy khÝ hËu n­íc ta t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn sù ph¸t triÓn cña n«ng nghiÖp nhê l­îng nhiÖt cao quanh n¨m víi l­îng m­a d«i dµo t¹o ®iÒu kiÖn kÐo dµi thêi gian sinh tr­ëng cña c©y cèi suèt 12 th¸ng, n©ng cao n¨ng suÊt cña hÖ sinh th¸i. a.trång trät. -Do ®Æc tÝnh cÊu tróc ®Þa h×nh vµ ®Þa chÊt ®· t¹o cho n­íc cã tæng diÖn tÝch lµ ®Êt phï ®ång b»ng cßn lµ ®Êt ferarit. -N­íc ta cã 33161000ha ®Êt trong ®ã chØ cã 8500000 ha ®Êt ®ång b»ng (1743000ha®Êt ®ång b»ng b¾c bé, 850000ha ®Êt ®ång b»ng b¾c trung bé, 650000ha ®Êt ®ång b»ng duyªn h¶i trung vµ nam bé, 4000000ha ®Êt ®ång b»ng s«ng cöu long, mét bé phËn ®Êt x¸m ®¸ng kÓ ë ®«ng nam bé) t¹o ®iÒu kiÖn cho lóa ph¸t triÓn. -Ngoµi ®Êt phï sa mÇu mì thuËn lîi cho trång lóa, th× ®Êt ferarit n©u ®á còng chiÕm diÖn tÝch kh¸ lín 2000000ha chñ yÕu ph©n bè ë t©y nguyªn, ®«ng nam bé, b¾c qu¶ng trÞ… -§Êt ferarit lµ ®Êt cã ®é xèp cao d÷ n­íc m¹nh cã kÕt cÊu tèt phï hîp ®Ó trång c¸c lo¹i c©y c«ng nghiÖp nhiÖt ®íi quy nh­ cao su, chÌ, cafª, hå tiªu… b.Ch¨n nu«i -Do trång trät ë n­íc ta ph¸t triÓn suèt 12 th¸ng t¹o diÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc cung cÊp thøc ¨n trong ch¨n nu«i gióp cho nghµnh ch¨n nu«i ph¸t triÓn. -MÆt kh¸c diÒu kiÖn khÝ hËu n­íc ta còng t¹o ®iÒu kiÖn cho vËt nu«i sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn, nh­ng nã còng t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c lo¹i vi khuÈn ph¸t triÓn g©y ra nhiÒu dÞch bÖnh cho vËt nu«i. c.Thuû s¶n -Khi nãi ®Õn thuËn lîi cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn dµnh cho thuû s¶n chóng ta ph¶i nãi ®Õn nguån tµi nguyªn n­íc. -HÖ thèng s«ng ngßi n­íc ta ,ch¶y trªn nhiÒu miÒn tù nhiªn t¹o nªn c¸c hÖ sinh th¸i kh¸c nhau, ®ång thêi t¹o nªn m«i tr­¬ng sèng thÝch hîp cho nhiÒu lo¹i thuû s¶n trªn nh÷ng l­u vùc s«ng kh¸c nhau. vÝ dô: trªn l­u vùc s«ng cöu long ,s«ng hång do nhiÖt ®é n­íc Ýt chªnh lÖch trong n¨m, vµ l­îng phï du sinh sèng phong phó lµ nguån thøc ¨n cho c¸c lo¹i t«m, c¸ t¹o ra mét s¶n l­îng lín c¸ t«m cã thÓ ®¸nh b¾t vµ nu«i trång d.l©m nghiÖp -Do vÞ trÝ trung t©m khu vùc ho¹t ®éng cña giã mïa §«ng Nam ¸ víi chÕ ®é giã mïa lôc ®Þa vµ ®¹i d­¬ng ®· ®­a ®Õn l­îng m­a lín,®é Èm cao t¹o nªn nh÷ng th¶m thùc vËt rÊt ®a d¹ng tõ rõng l¸ kim «n ®íi ®Õn rõng l¸ kim ¸ niÖt ®íi, rõng hçn giao l¸ kim-l¸ réng, rõng kÝn l¸ réng nhiÖt ®íi rõng th­a l¸ réng nhiÖt ®íi, rõng xÝch ®¹o, rõng ngËp mÆn,rõng Èm… 2.TÇm quan träng cña n«ng nghiÖp ®èi víi kinh tÕ n­íc ta N«ng nghiÖp lµ nghµnh s¶n xuÊt vËt chÊt cung cÊp l­¬ng thùc, thùc phÈm vµ nguyªn liÖu cho nghµnh c«ng nghiÖp nhÑ cho nÒn kinh tÕ,ngoµi ra ®©y cßn lµ nguån suÊt khÈu m¹nh mÏ. Hµng n¨m møc ®ãng gãp cña n«ng nghiÖp vµo GDP ngµy mét gi¶m song vÉn cao h¬n so víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi . §ãng gãp cña n«ng nghiÖp vµo GDP ®¬n vÞ: % N¨m chØ tiªu 1996 1997 1998 1999 2000 N«ng nghiÖp 27,8 25,77 25,98 25,4 24,3 II. Nh÷ng thµnh tùu vµ tæn thÊt trong n«ng nghiÖp 1.Nh÷ng thµnh tùu n«ng nghiÖp ®¹t ®­îc trong giai ®o¹n (1996-2000) -sau 10 n¨m ®æi míi (1986-1995) n«ng nghiªp vµ n«ng th«n viÖt nam ®· ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tùu næi bËt vµ tiÕp tôc ph¸t triÓn toµn diÖn theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸ trong kÕ ho¹ch 5 n¨m (1996-2000). §ã lµ nh÷ng thµnh tùu. a.S¶n xuÊt l­¬ng thùc ph¸t triÓn toµn diÖn T¨ng tt­¬ng nhanh vµ v­ît xa môc tiªu, l­¬ng thùc b×nh qu©n ®Çu ng­êi qua c¸c n¨m. L­¬ng thùc b×nh qu©n ®Çu ng­êi. ®¬n vÞ:kg N¨m 1996 1997 1998 1999 2000 LTbq/ ng­êi 375 398 408 444 455 +L­¬ng thùc hµng ho¸ t¨ng nhanh tõ 8(tr) tÊn n¨m 1996 ®Õn 13(tr) tÊn n¨m 2000 ®¶m b¶o tho¶ m·n mäi nhu cÇu tiªu dïng cña d©n c­, víi møc ®é t¨ng d©n sè trªn 1,3tr ng­êi /1n¨m, bæ sung thøc ¨n cho ph¸t triÓn ch¨n nu«i vµ ®¸p øng ®Çy ®ñ nguyªn liÖu cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn víi sè l­îng ngµy cµng t¨ng s¶n phÈm ngµy cµng ®a d¹ng. +Kh«ng chØ tho¶ m·n nhu cÇu tiªu dïng, mµ l­¬ng thùc s¶n xuÊt cßn d­ thõa ®Ó xuÊt khÈu víi sè l­îng ngµy cµng t¨ng. L­¬ng thùc xuÊt khÈu ®¬n vÞ :triÖu tÊn N¨m 1995 1996 1997 1998 1999 2000 Lxk 1,98 3,0 3.6 3.7 4.6 3.6 Lxk:l­îng g¹o xuÊt khÈu Trong vßng 5 n¨m l­îng g¹o xuÊt khÈu cña ta lªn tíi 20,5tr tÊn ®øng vÞ trÝ thø 2 trªn thÕ giíi. -§a d¹ng ho¸ c©y trång, xo¸ dÇn thÕ ®éc canh. +N¨m 1996 diÖn tÝch gieo trång c©y l­¬ng thùc chiÕm 75,2% tæng diÖn tÝch gieo trång vµ 87,2% diÖn tÝch gieo trång c©y hµng n¨m ®Õn n¨m 2000 hai tØ lÖ t­¬ng øng lµ 72,2%, 84,4% thay vµo ®ã tû träng diÖn tÝch c©y l©u n©m t¨ng tõ 11,6% lªn 15,3% sù ph¸t triÓn cña c¸c c©y l©u n¨m nh­ c©y cafª, chÌ, cao su ë t©y nguyªn, ®«ng nam bé vµ miÒn nói phÝa b¾c, ®iÒu nµy lµm t¨ng hiÖu qu¶ trong n«ng nghiÖp. +DiÖn tÝch gieo trång c©y c«ng nghiÖp hµng n¨m t¨ng lªn ë tõng vïng. DiÖn tÝch gieo trång. §¬nvÞ:000ha Lo¹i c©y N¨m1996 N¨m 2000 ®bsh ®bscl ®bsh ®bscl C©y cn hµng n¨m 160 128 67 136 C©y ¨n qu¶ 37,5 177 48 200 +Ngoµi ra c©y trång cã s¶n phÈm xuÊt khÈu, nh­ cafª, cao su, hå tiªu… T¨ng nhanh n¨m 2000 so víi n¨m 1996, s¶n l­îng cafª t¨ng 2,1 lÇn, s¶n l­îng cao su t¨ng 50%. XuÊt khÈu cafª, cao su viÖt nam(1996-2000) §¬n vÞ:1000 tÊn Lo¹i c©y 1996 1997 1998 1999 2000 Cafª 283,7 391,6 382 482 698,0 Cao su 199,5 194,2 191 265 280 TÝnh ®Õn n¨m 2000 viÖt nam lµ n­íc cã s¶n l­îng cafª xuÊt khÈu ®øng thø hai trªn thÕ giíi sau Brazin, cßn cao su xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng 30 n­íc vµ vïng l·nh thæ cã gÝa trÞ ngo¹i tÖ nhiÒu thø 3 sau g¹o vµ cafª. +C©y c«ng nghiÖp ng¾n ngµy, ngµy cµng ph¸t triÓn æn ®Þnh víi xu h­íng t¨ng dÇn n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc. N¨m 2000 so víi n¨m1996 diÖn tÝch t¨ng 198 ngh×nha (25,8%). +C©y ¨n qu¶ lµ mét thÕ m¹nh cña n­íc ta, ®Æc biÖt lµ vïng §BSCL,§NB, MiÒn nói trung du phÝa b¾c, thÕ m¹nh nµy ph¸t huy lµ nhê t¸c ®éng cña c¬ chÕ vµ c¸c chÝnh s¸ch nh­ kinh tÕ trang tr¹i, tÝn dông n«ng th«n, ®Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, c¬ së chÕ biÕn. DiÖn tÝch c©y ¨n qu¶ t¨ng nhanh tõ 375000ha n¨m 1996 lªn 496000ha n¨m 1999 vµ 541000ha n¨m 2000, ®· dÉn ®Õn h×nh thµnh c¸c vïng c©y ¨n qu¶ víi quy m« lín mang tÝnh s¶n xuÊt hµng ho¸ nh­ §BSCL 205000ha, §NB 88000ha, BB 96,6 ngh×nha. b.Ch¨n nu«i ph¸t triÓn nhanh. TÝnh ®Õn n¨m 2000 ®µn lîn ®¹t 19,52 triÖu con, ®µn bß s÷a ®¹t, cung víi lîn, bß s÷a nhiÒu ngµnh ch¨n nu«i míi tiÕp tôc ph¸t triÓn theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸ nh­ nu«i cõu, nu«i ong, nu«i gµ c«ng nghiÖp, vÞt siªu trøng…§Æc biÕt ch¨n nu«i theo m« h×nh trang tr¹i ph¸t triÓn m¹nh, n¨m 2000 c¶ n­íc cã 1634 trang tr¹i ch¨n nu«i. c. Thuû s¶n Cïng víi sù ph¸t triÓn trong trång trät vµ ch¨n nu«i th× c¸c ho¹t ®éng nu«i trång vµ ®¸nh b¾t thuû s¶n 5 n¨m tõ 1996-2000 cã nhiÒu tiÕn bé. S¶n l­îng nu«i trång thuû s¶n t¨ng tõ 389000tÊn n¨m1996 lªn 480000tÊn n¨m 1999 vµ trªn 589000tÊn n¨m 2000. C¬ cÊu mÆt hµng vµ c¬ së chÕ biÕn thuû s¶n còng ®­îc ®a d¹ng ho¸ g¾n víi yªu cÇu cña c©y trång trong n­íc vµ xuÊt khÈu. Víi ch­¬ng tr×nh ®¸nh b¾t c¸ trong 4n¨m (tõ 1997-2000) nhµ n­íc ®· ®Çu 1300 tû ®ång vèn tÝn dông ­u ®·i cho ng­êi d©n vay, ®ãng míi s÷a ch÷a 1000 tµu lµm t¨ng 265 ngh×n c«ng viÖc gãp phÇn lµm t¨ng 54000 tÊn s¶n l­îng h¶i s¶n trong ®ã d· xuÊt khÈu ®¹t gi¸ trÞ 15,26tr USD trong n¨m 1999, gi¸ trÞ thuû s¶n trong n¨m 2000 ®¹t 1,47tû USD t¨ng gÊp 2lÇn n¨m 1995, t¨ng gÊp 5lÇn n¨m 1990 vµ 11 lÇn n¨m 1986 ®©y lµ thµnh tùu to lín næi bËt cña nghµnh thuû s¶n trong thêi kú ®æi míi Tãm l¹i n«ng nghiÖp ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu to lín, sù chuyÓn biÕn trong m« h×nh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp còng lµ vÊn ®Ò mµ ta cÇn ph¶i quan t©m. HiÖn nay xu h­íng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp theo m« h×nh trang tr¹i ®ang ®­îc më réng . Theo em ®©y lµ thµnh phÇn B¶o HiÓm N«ng NghiÖp c¸c c«ng ty b¶o hiÓm nªn quan t©m. 2.T×nh h×nh ph¸t triÓn m« h×nh ph¸t triÓn trang tr¹i ë vÞªt nam. TÝnh ®Õn ngµy 1/10/2001 c¶ n­íc ta cã 60758 trang tr¹i trong ®ã: +Cã 21798 trang tr¹i trång c©y hµng n¨m chiÕm 35,9% +Cã 16614 trang tr¹i trång c©y l©u n¨m chiÕm 27,3% +Cã 1762 trang tr¹i ch¨n nu«i chiÕm 2,9% +cã 1630 trang tr¹i l©m nghiÖp chiÕm 2,7% +cã 16951 trang tr¹i nu«i trång thuû s¶n chiÕm 27,9% +cã 2006 trang tr¹i kinh doanh tæng hîp chiÕm 3,3% -Qua ®iÒu tra ta thÊy trang tr¹i ph¸t triÓn m¹nh ë Nam Bé vµ T©y Nguyªn (6028 trang tr¹i chiÕm 9,9%), §BBSSCL cã 31140 trang tr¹i chiÕm 51,2% trang tr¹i c¶ n­íc, §NB cã 12703 trang tr¹i chiÕm 48,3%, §B vµ BB cã 1094 trang tr¹i l©m nghiÖp chiÕm 67,1% tæng sè trang tr¹i l©m nghiÖp c¶ n­íc. -Víi sè l­îng trang tr¹i lín nh­ vËy th× quy m« mét trang tr¹i cã lín kh«ng? B×nh qu©n 1 trang tr¹i cã sö dông 6,2 lao ®éng víi sè vèn s¶n xuÊt 136 tr ®ång vµ 6,08ha ®Êt vµ mÆt n­íc sö dông. Nh­ng trong sè vèn s¶n xuÊt lµ 136,6tr th× vèn vay ng©n hµng chØ cã 13,2% cßn nguån kh¸c 2,2, vèn tù cã 84,6%. -N¨m 2000 tæng thu cña c¸c trang tr¹i lµ 5360,9tû ®ång b×nh qu©n 1 trang tr¹i ®¹t 88,2 tr /n¨m. Thu nhËp cña c¸c trang tr¹i lµ 1905,8tû®ång b×nh qu©n 1 trang tr¹i 31,4tr, thu nhËp 1lao ®éng /1 th¸ng lµ 584000 ®ång gÊp 2,5 lÇn thu nhËp b×nh qu©n mét ng­êi /th¸ng khu vùc n«ng th«n. -Nh­ vËy ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i ­u viÖt h¬n h¼n kinh tÕ hé n«ng d©n vÒ khai th¸c lao ®éng, huy ®éng nguån vèn ®Çu t­ trong d©n, ¸p dông ®­îc thµnh tùu khoa häc vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp tao ra nhiÓu s¶n phÈm ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng vµ xuÊt khÈu. Bªn c¹nh mÆt tÝch cùc cßn cã mÆt h¹n chÕ ®ã chÝnh lµ sù thiÕu quy ho¹ch ,kÕ ho¹ch ®ång bé vÒ kinh tÕ x· héi g¾n liÒn víi quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i.Quy m« trang tr¹i cßn nhá vµ tr×nh ®é qu¶n l‎ y kü thuËt cña nhiÒu chñ trang tr¹i cßn thÊp ®Æc bÞªt lµ vèn vay ng©n hµng b×nh qu©n mét trang tr¹i chØ cã 18,1 tr nh­ vËy víi sè vèn nhá kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ®Çu t­ cho trang tr¹i. -Tuy nhiªn khi nãi ®Õn vèn vay ng©n hµng ta ph¶i ®Æt c©u hái t¹i sao l¹i chØ cho trang trai vay Ýt nh­ vËy? Ph¶i ch¨ng lµ khi cho chñ trang tr¹i vay th× c¸c ng©n hµng kh«ng yªn t©m v× hä sî sÏ kh«ng thu håi ®­îc vèn do ch­a cã sù ®¶m b¶o ch¾c ch¾n.VËy chñ trang tr¹i lªn lÊy g× lµm vËt thÕ chÊp ®Ó vay vèn ? Cßn nhµ n­íc sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi nh­ thÕ nµo ®Ó m« h×nh trang tr¹i ho¹t ®éng thËt sù cã hiÖu qu¶. 3.Nh÷ng tæn thÊt trong n«ng nghiÖp. Chóng ta ®· nghiªn cøu vµ thÊy râ ®­îc thµnh tùu mµ n«ng nghÞªp ®¹t ®­îc rÊt to lín.Nh­ng tæn thÊt trong n«ng nghiÖp còng kh«ng ph¶i nhá. -Tr­íc hÕt ta ph¶i kÓ ®Õn nh÷ng tæn thÊt do ®iÒu kiÖn tù nhiªn g©y ra +N¨m 1996 m­a lín trªn diÖn tÝch réng 41 tØnh vµ lò lôt lÞch sö tµn ph¸ ë 2 vïng träng ®iÓm lóa §BSCL vµ §BSH. +N¨m 1997 lò §BSCL vÒ sím h¬n 1 th¸ng kÐo dµi nhÊn ch×m hµng tr¨m ngµn ha lóa hÌ thu. Cuèi n¨m b·o sè 5 g©y thiÖt h¹i nghiªm träng vïng b¸n ®¶o cµ mau. +N¨m 1998 h¹n h¸n trªn ph¹m vi c¶ n­íc nhÊt lµ t©y nguyªn vµ c¸c tØnh phÝa b¾c do hiÖn t­îng ELMINO. +N¨m 1999 lò lôt lÞch sö ë miÒn trung. +N¨m 2000 n¹n hång thuû ë §BSCL vµ Nam Trung Bé, n¹n chuét, èc b­¬u vµng ph¸ ho¹i mïa mµng lµm thiÖt h¹i 200 ngµn tÊn lóa vô 3 ë vïng nµy. +ChØ tÝnh trong n¨m (1985-1989) c¶ n­íc b·o lôt ®· lµm cho 522865 ha lóa mÊt tr¾ng vµ 1269 ngh×n ha lóa n¨ng suÊt gi¶m tõ 20-70%. +Riªng n¨m 1991 ë §BSCL bo· lò lôt lµm cho 127300ha lòa bÞ ngÈp trong ®ã 72140ha mÊt tr¾ng. ¦íc tÝnh thiÖt h¹i khaáng 500tû ®ång. ë tØnh tiÒn giang n­íc lò trµn vÒ lµm ngËp 32 x· lµm cho 27320ha lóa hÌ thu muén bÞ ngËp, trong ®ã 14077ha bÞ mÊt tr¾ng thiÖt kho¶ng 60000tÊn thãc. +N¨m 1991 ë miÒn b¾c do ®ît rÐt muén vµo lóc lóa ®«ng xu©n ®ang træ b«ng céng thªm s©u bÖnh ë nhiÒu vïng, lò lôt ë s¬n la, lai ch©u, lµm thu ho¹ch gi¶m 1,4 tr tÊn.§«ng Nam Bé do ¶nh h­ëng cña h¹n h¸n s©u bÖnh lµm cho 235000ha lóa bÞ nhiÔm rÇy n©u.ë miÒn nam ®ît l÷ 6 tØnh ë §BSCL ®· cuíp mÊt cña n«ng d©n kho¶ng 30v¹n tÊn thãc. TÝnh chung cho c¶ n­íc n¨m 1991 do thiªn tai ®· lµm mÊt 1,7 triÖu tÊn thãc. Nh­ vËy thùc tÕ cho thÊy r»ng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp còng th­êng xuyªn gÆp rñi ro vµ tæn thÊt cña mçi lÇn rñi ro kh«ng ph¶i nhá. §iÒu nµy g©y ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi t©m lý cña ng­êi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Nh­ vËy ®Ó khuyÕn khÝch hä t¨ng c­êng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ta ph¶i cã biÖn ph¸p tèi ­u. Theo thùc tÕ cho thÊy th× B¶o HiÓm N«ng NghiÖp lµ biÖn ph¸p tèi ­u cho vÊn ®Ò nµy.§Ó ®¸nh gi¸ vÊn ®Ò nµy ta h·y xem xÐt phÇn 3 sau. III.Thùc tr¹ng b¶o hiÓm n«ng nghiÖp ë n­íc ta. 1. T×nh h×nh triÓn khai b¶o hiÓm n«ng nghiÖp ë viÖt nam. ë n­íc ta dÞch vô b¶o hiÓm trong x· héi còng ph¸t triÓn nh­ng ch­a réng r·i, riªng b¶o hiÓm n«ng nghÞªp th× cµng hÑp. ViÖt Nam triÓn khai b¶o hiÓm n«ng nghÞªp chËm h¬n so víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi.M·i ®Õn n¨m 1981,Tæng c«ng ty b¶o hiÓm viÖt nam míi tiÕn hµnh thÝ ®iÓm b¶o hiÓm mïa mµng ë hai huyÖn:Vô B¶n vµ Nam Ninh, TØnh Hµ Nam Ninh (cò) . ë ®©y sè hîp t¸c x· tham gia b¶o hiÓm vµo n¨m 1981 kh¸ ®«ng (71htx) song n¨m 1982 gi¶m ®i (cßn 37htx) sau ®ã th× dõng l¹i. MÊy n¨m gÇn ®©y th× Tæng c«ng ty b¶o hiÓm viÖt nam b¾t ®Çu triÓn khai thÝ ®iÓm b¶o hiÓm n«ng nghiÖp ë mét sè ®Þa ph­¬ng víi mét sè ®èi t­îng c©y trång, vËt nu«i,. a.B¶o hiÓm c©y lóa. §­îc thÝ ®iÓm mét sè n¬i nh­ sãc tr¨ng, hµ tÜnh. +ë sãc tr¨ng thÝ ®iÓm b¶o hiÓm c©y lóa chØ tËp trung vµo nh÷ng hé cã vay vèn ng©n hµng ®Ó s¶n xó©t.Mçi hé n«ng d©n khi tham gia b¶o hiÓm ph¶i kª khai diÖn tÝch gieo trång cña m×nh. PhÝ b¶o hiÓm nép =sè tiÒn b¶o hiÓm, sè tiÒn b¶o hiÓm còng lµ sè tiÒn båi th­êng tèi ®a khi mïa mµng mÊt tr¾ng. Khi mïa mµng bÞ thiÖt h¹i do thiªn tai g©y ra th× ng­êi tham gia b¶o hiÓm ®­îc båi th­êng theo møc thiÖt h¹i thùc tÕ. +ë hµ tÜnh do ®©y lµ vïng gÆp rñi ro th­êng xuyªn trong n«ng nghiÖp nªn b¶o hiÓm c©y lóa ®· ®­îc triÓn khai trªn ph¹m vi toµn tØnh. PhÝ b¶o hiÓm cho 1sµo lµ 3kg thãc, trong ®ã tØnh hç trî lµ 20%, n«ng d©n nép 80%. Sau 3 vô lóa toµn tØnh ®· triÓn khai ®­îc 30%diÖn tÝch, huyÖn kú anh lµ n¬i khÝ hËu kh¾c nghiÖt, h¹n h¸n, lò lôt, giã b·o x¶y ra liªn tôc nªn cã ®Õn 60-70% hé n«ng d©n tham gia b¶o hiÓm n«ng nghiÖp. +TØnh Minh h¶i tõ n¨m 1995 c«ng ty b¶o hiÓm tØnh còng b¾t ®Çu triÓn khai b¶o hiÓm cho c©y lóa víi møc ®é kh¸c nhau ®Ó n«ng d©n cã quyÒn lùa chän. B¶o hiÓm khi thiÖt h¹i 10-100% phÝ b¶o hiÓm lµ 10kg thãc B¶o hiÓm khi thiÖt h¹i trªn 50% phÝ b¶o hiÓm lµ 6kg thãc B¶o hiÓm khi thiÖt h¹i 100% phÝ b¶o hiÓm lµ 4,5kg thãc b.B¶o hiÓm ch¨n nu«i. Trong b¶o hiÓm ch¨n nu«i th× chØ triÓn khai b¶o hiÓm cho hai con vËt : con lîn vµ bß s÷a. + B¶o hiÓm con lîn. Ng­êi ch¨n nu«i tham gia b¶o hiÓm con lîn nép phÝ b¶o hiÓm tõ 1-3% sè tiÒn b¶o hiÓm (®èi víi lo¹i b¶o hiÓm ng¾n ngµy nh­ b¶o hiÓm tiªm phßng tõ 7-21ngµy) hoÆc phÝ b¶o hiÓm 3-8%( ®èi víi b¶o hiÓm dµi h¹n 5-8 th¸ng lµ thêi gian nu«i mét løa lîn thÞt) Khi lîn chÕt do dÞch bÖnh ng­êi ch¨n nu«i cã b¶o hiÓm ®­îc b¶o hiÓm ®­îc båi th­êng 60% sè tiÒn b¶o hiÓm, cßn gia sóc chÕt do tai n¹n båi th­êng 40% sè tiÒn b¶o hiÓm. +B¶o hiÓm bß s÷a. §­îc thÝ ®iÓm ë n«ng tr­êng gièng bß s÷a L©m®ång tõ 1989 ®Õn nay. Trong tæng sè 1000 con bß s÷a th× 200 con ®­îc b¶o hiÓm, phÝ b¶o hiÓm mçi con lµ 7% gi¸ trÞ con bß.Khi bß chÕt v× dÞch bÖnh ®­îc båi th­êng 60% sè tiÒn b¶o hiÓm. Víi t×nh h×nh triÓn khai b¶o hiÓm n«ng nghiÖp nh­ vËy th× chóng ta thö xem kÕt qu¶ mµ b¶o hiÓm n«ng nghiÖp ®¹t ®­îc. 2. Nh÷ng kÕt qu¶ mµ b¶o hiÓm n«ng nghiÖp ®¹t ®­îc. -Trong thêi gian triÓn khai thÝ ®iÓm b¶o hiÓm c©y lóa ë tØnh sãc tr¨ng vµo vô hÌ 1994 cã 10816 hé n«ng d©n ë hai huyÖn mü xuyªn vµ mü tó tham gia b¶o hiÓm cho 7571 ha. §Õn ngµy 25/10/1994 c«ng ty b¶o hiÓm ®· båi th­êng thiÖt h¹i cho 662 hé n«ng d©n trªn diªn tÝch 630ha bÞ ngËp óng , s©u bÖnh vµ chuét ph¸ . §Õn vô mïa 1994 vµ vô ®«ng xu©n 1994-1995 cã 2454 nhé n«ng d©n ®¨ng k‎y b¶o hiÓm 1738ha. -ë hµ tÜnh riªng vô chiªm xu©n 1994-1995 n«ng d©n huyÖn kú anh ®· nép trªn 300tr ®ång vµ ®­îc c«ng ty båi th­êng 450tr ®ång. -Trong b¶o hiÓm bß s÷a th× tÝnh ®Õn n¨m 1994 c«ng ty b¶o hiÓm thu ®­îc 130tr ®ång nh­ng ph¶i chi ra 170tr ®ång. Nh­ vËy nÕu nãi ®Õn hiªu qu¶ mang tÝnh x· héi th× c«ng ty ®· ®¹t ®­îc nh­ng tÊt c¶ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm khi triÓn khai mét nghiÖp vô th× kh«ng chØ ®Ò ‎ y ®Õn hiÖu qu¶ x· héi mµ cßn ph¶i chó y ®Õn tÝnh hiÖu qu¶ kinh doanh, nh­ng ë ®©y kh«ng ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh. 3. Nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i Nh­ trªn ®· nãi chóng ta ch­a ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh vµ ®ã lµ do mét sè lÝ do sau. -B¶o hiÓm lÏ ra ph¶i ®­îc tiÕn hµnh trªn mét ph¹m vi réng ®Ó ®¶m b¶o quy luËt sè ®«ng bï sè Ýt, nh­ng thÝ ®iÓm chØ ®­îc thùc hiÖn trªn ph¹m vi hÑp nh­ vËy ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm ch­a ®­îc b¶o ®¶m. -Do ¸p dông h×nh thøc tù nguyÖn nªn x¶y ra t×nh tr¹ng lùa chän bÊt lîi cho b¶o hiÓm, chØ nh÷ng hîp t¸c x· nµo dÔ bÞ tæn thÊt míi tham gia b¶o hiÓm cßn hîp t¸c x· nµo Ýt bÞ tæn thÊt th× kh«ng chÞu tham gia b¶o hiÓm hoÆc tham gia Ýt. -NhËn b¶o hiÓm hÇu hÕt tÊt c¶ rñi ro chØ lo¹i trõ rñi ro do kh«ng thùc hiÖn ®óng quy tr×nh canh t¸c. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, kh«ng kiÓm so¸t ®­îc mäi rñi ro, kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc ®óng møc ®é thiÖt h¹i, còng nh­ kh«ng ph©n biÖt râ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng kh¸ch quan, chñ quan ®Õn rñi ro. -¸p dông phÝ b¶o hiÓm b×nh qu©n gi÷a c¸c hîp t¸c x· cña huyÖn trong tØnh. S¶n l­îng l­¬ng thùc ®­îc tiÕn hµnh ngoµi trêi vµ trªn ®Þa bµn réng víi c¸c ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai, khÝ hËu, thêi tiÕt kh¸c nhau nªn møc phÝ b¶o hiÓm kh«ng thÓ gièng nhau gi÷a c¸c vïng. -Ngoµi ra cßn 1 sè tån t¹i kh¸c nh­ gi¸m ®Þnh tæn thÊt, ®¹i lý b¶o hiÓm kh«ng ®­îc tèt. MÆc dï vÉn cßn nh÷ng tån t¹i ch­a gi¶i quyÕt ®­îc nh­ng kh«ng ph¶i v× vËy mµ kh«ng triÓn khai b¶o hiÓm n«ng nghiÖp. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng nh­ hiÖn nay th× b¶o hiÓm n«ng nghiÖp cÇn ®­îc ®Æt ra cÊp thiÕt h¬n. IV. Sù cÇn thiÕt ph¶i triÓn khai b¶o hiÓm n«ng nghiÖp ë viÖt nam. -Nh­ chóng ta ®· biÕt b¶o hiÓm lµ biÖn ph¸p ®Ó ph©n t¸n rñi ro h¹n chÕ mÊt m¸t nhiÒu ng­êi cøu mét ng­êi, nhiÒu vïng cøu mét vïng. Quü b¶o hiÓm ®­îc coi lµ c¸i phao vËt chÊt ®Ó gióp n«ng d©n kh«i phôc s¶n xuÊt vµ æn ®Þnh cuéc sèng mçi khi gÆp nhiÒu thiªn tai. -Ngoµi ra ®Ó gãp phÇn thóc ®Èy s¶n xuÊt l­¬ng thùc ph¸t triÓn b×nh th­êng trong mäi t×nh huèng cÇn thiÕt ph¶i x¸c lËp 1 quü tµi chÝnh ®Ó b¶o hiÓm cho s¶n xuÊt l­¬ng thùc.B¶o hiÓm cho s¶n xuÊt l­¬ng thùc,v©t nu«i kh«ng chØ båi th­êng vËt chÊt do thiªn tai g©y ra ®èi víi s¶n xuÊt ®êi sèng cña n«ng d©n mµ cßn lµ ®iÒu kiÖn ®Ó ng©n hµng yªn t©m khi cho n«ng d©n vay vèn. -S au mçi vô tæn thÊt x¶y ra trong n«ng nghiÖp th× nhµ n­íc ®Òu ph¶i hç trî 1 kho¶n kh«ng nhá. NÕu sö dông c«ng cô b¶o hiÓm n«ng nghiÖp trong qu¸ tr×nh ®Çu t­ ph¸t triÓn trong khu vùc kinh tÕ n«ng th«n sÏ gi¶m ®­îc g¸nh nÆng chi hç trî tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc n©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c kho¶n chi tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc ®èi víi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. -§Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho n«ng nghiÖp n«ng th«n ph¸t triÓn chÝnh phñ ®· ®Çu t­ rÊt lín b»ng tÝn dông ­u ®·i cho n«ng th«n nh­ng trªn thùc tÕ sè vèn cho vay ë nhiÒu n¬i ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶ kho¶n nî kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi ngµy cµng lín (1998-2000 chÝnh phñ cho vay 395tû nh­ng chØ thu vÒ ®­îc 52tû) l¹i cßn t©m lý û l¹i trong ­u ®·i cña chÝnh phñ mµ ®i ®«i víi yªu cÇu mua b¶o hiÓm n«ng nghiÖp sÏ cã t¸c dông gi÷ l¹i vèn ®Çu t­ , vµ kho¶n bÞ thÊt thu tõ tÝn dông ­u ®·i cã thÓ chuyÓn sang cho ho¹t ®éng b¶o hiÓm ¾t cã hiÖu qu¶ h¬n. -Kinh doanh b¶o hiÓm kh«ng ngoµi môc ®Ých lîi nhuËn cho nªn sù tham gia cña b¶o hiÓm ®èi víi nÒn kinh tÕ n«ng th«n kh«ng ph¶i thô ®éng mµ b¶o hiÓm lu«n t×m nh÷ng biÖn ph¸p ng¨n ngõa rñi ro, t¹o sù æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n ®ång thêi còng lµ m«i tr­êng tèt cña b¶o hiÓm phôc vô ph¸t triÓn n«ng th«n. Cã thÓ nãi b¶o hiÓm n«ng nghÞªp ph¸t triÓn còng lµ biÖn ph¸p thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n theo h­¬ng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. -HiÖn nay trong n«ng nghiÖp ®ang cã xu h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i. §èi víi mét chñ trang tr¹i mµ nãi th× vèn ®Çu t­ lín, nh©n c«ng kh«ng Ýt, vèn vay cña nhµ n­íc l¹i cµng lín, h¬n n÷a kh¶ n¨ng x¶y ra rñi ro trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cao vµ tæn thÊt cña mçi vô rñi ro lµ cao v× vËy ®Ó ho¹t ®éng cña trang tr¹i ®­îc ®¶m b¶o h¬n th× b¶o hiÓm n«ng nghiÖp lµ biÖn ph¸p cÇn thiÕt vµ tèt nhÊt. Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh triÓn khai b¶o hتm n«ng ngiÖp còng gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n sau ®©y lµ mét vµi vÝ dô. V.Nh÷ng khã kh¨n cña c«ng ty b¶o hiÓm khi triÓn khai b¶o hiÓm n«ng nghiÖp -MÆc dï ph¶i lµm thay chøc n¨ng cña bé n«ng nghÞªp vµ c«ng nghiÖp thùc phÈm, khi g¸nh v¸c viÖc tiªm phßng cho vËt nu«i, thuª thó y ®Ó ch¨m sãc vËt nu«i ®· tham gia b¶o hiÓm …Nh­ng viÖc lµm ®ã tr­íc ®©y cña b¶o viÖt ch­a ®ñ søc thuyÕt phôc ng­êi tham gia b¶o hiÓm, v× nh÷ng viÖc lµm cña tæ chøc b¶o hiÓm ch­a ®ñ søc thuyÕt phôc, g©y lßng tin trong d©n. Ng­êi ta ch­a nhËn ra ®­îc lîi Ých thiÕt thùc cña viÖc tham gia b¶o hiÓm. -Tr×nh ®é c¸n bé b¶o hiÓm ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu khai th¸c vµ gi¸m ®Þnh b¶o hiÓm ë c¬ së.Tæng c«ng ty b¶o hiÓm ch­a ®Ò xuÊt ®­îc mét h×nh thøc b¶o hiÓm phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ ®ang cã thay ®æi lín ë n­íc ta, ë ®©y kh«ng ®¬n gi¶n lµ ch¹y theo nhu cÇu cña ®Þa ph­¬ng hoÆc ¸p dông c¸c h×nh thøc n­íc ngoµi vµo viÖt nam, nÕu chØ ch¹y theo doanh thu mµ thiÕu tr¸ch nhiÖm trong viÖc khai th¸c ®Òu dÉn ®Õn kÕt qu¶ bÞ thua lç nh­ng ph¶i båi th­êng qu¸ nhiÒu. -B¶o hiÓm n«ng nghiÖp gÇn gièng nh­ b¶o hiÓm x· héi nh­ng hiÖn nay nhµ n­íc ta hay bé tµi chÝnh ch­a cã chÝnh s¸ch g× ®Ó khuyÕn khÝch b¶o hiÓm n«ng nghiÖp ph¸t triÓn. Ch¼ng h¹n nh­ vÊn ®Ò vèn, ®Ó triÓn khai b¶o hiÓm n«ng nghiÖp c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i bá ra mét sè vèn nhÊt ®Þnh ban ®Çu kh«ng ph¶i nhá ®iÒu nµy ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng cña c¸c nghiÖp vô kh¸c cña c«ng ty b¶o hiÓm. -ViÖc tæ chøc m¹ng l­íi khai th¸c b¶o hiÓm sÏ gÆp trë ng¹i kh«ng nhá, hiÖn nay muèn khai th¸c chóng ta phaØ x©y dùng m¹ng l­íi khai th¸c bao gåm ng©n hµng n«ng th«n, hîp t¸c x·, héi n«ng d©n, c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ, chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, c¸c c¬ quan tµi chÝnh vµ c¸c c¸ nh©n ®iÒu nµy cÇn mét kho¶n chi phÝ kh¸ lín. -Ngoµi nh÷ng khã kh¨n ®· kÓ trªn cßn cã mét khã kh¨n lín mµ chóng ta rÊt khã kh¾c phôc ®­îc ®ã lµ:§Æc ®iÓm tËp qu¸n cña nh©n d©n ta ch­a cã thãi quyen mua b¶o hiÓm, sù hiÓu biÕt vÒ b¶o hiÓm cßn rÊt kÐm,®èi víi hä mua b¶o hiÓm kh«ng ph¶i ®Ó ®Ò phßng khi rñi ro mµ cßn lµm t¨ng chi phÝ vµ gi¶m lîi nhuËn. -NÕu ng­êi n«ng d©n mua b¶o hµng n¨m ph¶i ®ãng gãp 1 sè tiÒn tuú theo diÖn tÝch c©y trång hay sè ®Çu vËt nu«i, trong khi ®ã n«ng d©n ta cßn rÊt nghÌo thu nhËp th× thÊp v× vËy sè tiÒn ®ãng gãp b¶o hiÓm còng lµ mét vÊn ®Ò khã kh¨n ®èi víi hä. phÇn III: kiÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p. §Ó b¶o hiÓm n«ng nghiÖp tiÕp tôc ®­îc triÓn khai vµ ph¸t triÓn em xin ®­a ra mét sè ‎ y kiÕn cña c¸ nh©n. 1.Ph¶i thiÕt lËp m« h×nh b¶o hiÓm n«ng nghiÖp sao cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn ë viÖt nam. §· cã ‎y kiÕn cho r»ng nªn thiÕt lËp m« h×nh b¶o hiÓm n«ng nghiÖp theo hai m« h×nh sau. a.Héi b¶o hiÓm t­¬ng hç. C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm cña b¶o hiÓm , ho¹t ®éng cña héi b¶o hiÓm t­¬ng hç cã thÓ tãm t¾t nh­ sau. -Sè héi viªn tèi thiÓu lµ 5000 ng­êi. -ChØ ®­îc ho¹t ®éng trong hai lo¹i h×nh b¶o hiÓm nh©n thä hoÆc phi nh©n thä trong n«ng nghiÖp. -Nguån vèn lµ kho¶n ®ãng gãp ban ®Çu cña héi viªn vµ tiÒn phÝ b¶o hiÓm trong qu¸ tr×nh kinh doanh b¶o hiÓm. -§iÒu kiÖn vµ h×nh thøc hoµn tr¶: khi x¶y ra thiÖt h¹i th× ®­îc båi th­êng, cßn khi kh«ng tham gia héi th× ®­îc hoµn tr¶ mét kho¶n tiÒn nhÊt ®Þnh. -Quü dù tr÷ b¶o hiÓm cña héi ®­îc thiÕt lËp trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña héi ®Ó chi cho nh÷ng n¨m bÞ thiÖt h¹i lín vµ lËp quü vµ tr¶ cho c¸c héi viªn khi hä ra khái héi. §iÒu kiªn tiªn quyÕt ®Ó thµnh lËp héi t­¬ng hç. -Kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña n«ng d©n t­¬ng ®èi ®ång ®Òu vµ cã møc sèng trung b×nh. -Cã nh©n thøc tèt vÒ t­¬ng hç lÉn nhau. -Ho¹t ®éng cña c¸c héi n«ng d©n, phô n÷ ph¶i m¹nh ®Ó hç trî cho ho¹t ®éng nµy. §Ò xuÊt h­ëng cña héi b¶o hiÓm t­¬ng hç nh­ sau. -Hµng n¨m trÝch 5%phÝ b¶o hiÓm thu ®­îc ®Ó lËp quü dù tr÷ b¶o hiÓm. -§Ó hoµn tr¶ cho héi viªn khi rót ra khái héi cÇn ph¶i cã quü hoµn tr¶ héi viªn. V× b¶o hiÓm n«ng nghiÖp lµ b¶o hiÓm cã kh¶ n¨ng rñi ro lín nhÊt nªn sè tiÒn hoµn tr¶ cho héi viªn ph¶i trõ ®i phÇn dµnh cho qu‎ü dù tr÷, chÝnh phñ qu¶n lý. Møc cô thÓ ®­îc quy ®Þnh theo sù tho¶ thuËn cña tõng héi viªn cña tõng ®Þa ph­¬ng. NhËn xÐt. -¦u ®iÓm: Héi b¶o hiÓm t­¬ng hç trong n«ng nghiÖp ho¹t ®éng theo ph­¬ng thøc tù nguyÖn nªn cã lîi thÕ lµ viÖc vËn ®éng tÊt c¶ mäi ng­êi tham gia b¶o hiÓm nhÑ nhµng h¬n, ®ång thêi ng­êi tham gia b¶o hiÓm ph¶i tù nép thuÕ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm víi tµi s¶n vµ con ng­êi ®­îc b¶o hiÓm, ®­îc ¨n chia l·i cuèi kú nªn sÏ cã tr¸ch nhiÖm h¬n víi ®èi t­îng ®­îc b¶o hiÓm. -Nh­îc ®iÓm: HiÖn nay ®iÒu kiÖn d©n trÝ cña ta vÒ b¶o hiÓm cßn rÊt thÊp, møc sèng cña nh©n d©n ch­a cao th× nã chØ phï hîp víi viÖc b¶o hiÓm c¸c tµi s¶n ngoµi nghµnh n«ng nghiÖp vµ b¶o hiÓm nh©n thä, ho¹t ®éng theo h×nh thøc nµy chØ cã thÓ b¶o vÖ cho nh÷ng ng­êi ®· cã mét sè vèn nhÊt ®Þnh ban ®Çu cã nghÜa lµ kh«ng phï hîp víi nh÷ng ng­êi nghÌo ë n«ng th«n.H¬n n÷a phÝ b¶o hiÓm ph¶i thu t­¬ng ®èi cao míi ®ñ bï chi vµ cã tÝch luü lªn cµng h¹n chÕ sè ng­êi tham gia héi.Ngoµi ra héi ho¹t ®éng trªn c¬ së tù nguyÖn nªn khã bÒn v÷ng vµ khã cã thÓ tÝch luü. b. C«ng ty b¶o hiÓm n«ng nghiÖp viÖt nam. -§©y lµ h×nh thøc b¶o hiÓm chØ dµnh riªng trong n«ng nghiÖp. Tæ chøc nµy ®­îc thµnh lËp d­íi sù chØ ®¹o cña héi ®ång bé tr­ëng, ho¹t ®éng theo h×nh thøc cña c«ng ty quèc gia. §èi t­îng b¶o hiÓm gåm:tµi s¶n trong n«ng nghiÖp vµ ng­êi lµm n«ng nghiÖp. -Nhµ n­íc chÞu tr¸ch nhiÖm cÊp vèn ban ®Çu ®Ó c«ng ty cã thÓ kinh doanh thêi gian ®Çu.§Ó ®¶m b¶o c«ng ty ho¹t ®éng ch¾c ch¾n cã sè thu ®ñ bï chi . -§iÒu lÖ thµnh lËp c«ng ty dùa trªn c¬ së ®iÒu lÖ c«ng ty quèc doanh vµ ®Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng b¶o hiÓm. -Ban ®Çu c«ng ty b¶o hiÓm n«ng nghiÖp cña viÖt nam ho¹t ®éng theo h×nh thøc b¾t buéc cña c©y lóa trªn ®Þa bµn mét sè tØnh cã ®ñ ®iÒu kiÖn thùc hiÖn ph­¬ng ¸n sau ®ã nh©n réng ra c¶ n­íc vµ më réng ®iÒu kiÖn vµ rñi ro b¶o hiÓm. -§iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn b¶o hiÓm theo m« h×nh nµy. +Häat ®éng ng©n hµng v÷ng m¹nh. +Ho¹t ®éng khuyÕn n«ng tèt. +Ban l·nh ®¹o nhiÖt t×nh ñng hé. -¦u ®iÓm. +PhÝ b¶o hiÓm thÊp phï hîp víi kh¶ n¨ng ®ãng cña bµ con n«ng d©n. +Sù chØ ®¹o cña héi ®ång bé tr­ëng vµ bµ con liªn quan ®Õn nhau sÏ lµ ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng ®­îc bÒn v÷ng l©u dµi ®ã chÝnh lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cho b¶o hiÓm n«ng nghiÖp trong hoµn c¶nh viÖt nam hiÖn nay. +Gãp phÇn thóc ®Èy viÖc ¸p dông khoa häc, kü thuËt vµ ho¹t ®éng khuyÕn n«ng. -Nh­îc ®iÓm. +B­íc ®Çu triÓn khai nªn sÏ gÆp khã kh¨n trong c«ng t¸c lµm t­ t­ëng cho d©n. +B­íc ®Çu ®èi t­îng b¶o hiÓm chØ h¹n chÕ ë c©y lóa vµ mét sè rñi ro kh¸c cho ®Õn khi quü b¶o hiÓm ®ñ lín míi triÓn khai thªm c¸c lo¹i h×nh kh¸c. Tãm l¹i qua ph©n tÝch 2 m« h×nh em nhËn thÊy víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ viÖt nam hiÖn nay chóng ta nªn cè g¾ng ph¸t triÓn c«ng ty b¶o hiÓm viÖt nam. 2.Mét sè ®Þnh h­íng cho viÖc h×nh thµnh nghiÖp vô b¶o hiÓm n«ng nghiÖp vô b¶o hiÓm thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n. -Trong thêi gian ®Çu nhµ n­íc cÇn cã v¨n b¶n ph¸p lý h­íng dÉn thi hµnh tæ chøc b¶o hiÓm t­¬ng hç víi sù trî gióp kü thuËt cña b¶o viÖt. Víi nguyªn t¾c tæ hîp ph¸t hµnh cô thÓ nh­ sau. +C¸c thµnh viªn võa lµ nhµ b¶o hiÓm võa lµ ng­êi tham gia b¶o hiÓm, sè tiÒn tr¶ cho ng­êi bÞ tæn thÊt trong mét niªn ®é ®­îc ph©n chia theo tØ lÖ cho c¸c thµnh viªn. -CÇn x¸c ®Þnh râ c¬ cÊu nguån vèn h×nh thµnhquü b¶o hiÓm. Theo nguyªn t¾c quü b¶o hiÓm ®­îc h×nh thµnh tõ quü ®ãng gãp cña c¸c thµnh viªn tham gia møc ®ãng gãp cã thÓ chia lµm hai tr­êng hîp. +Sè tiÒn ®ãng gãp cè ®Þnh:tr­êng hîp nµy ®ßi hái ph¶i x¸c ®Þnh chÝnh x¸c møc ®é rñi ro ®Ó ph©n bæ møc ®ãng gãp cña c¸c thµnh viªn. +Sè tiÒn ®ãng gãp kh«ng cè ®Þnh:Tr­êng hîp nµy c¸c thµnh viªn lu«n cã nguy c¬ ph¶i tr¶ mét kho¶n gãp thªm vµ chiÕn l­îc qu¶n lý kh«ng ch¾c ch¾n, kh¶ n¨ng chi tr¶ cña héi kÐm. -Nghiªn cøu kü l­ìng vµ ®­a ra c¸c s¶n phÈm phï hîp víi yªu cÇu cña ng­êi d©n. -Thùc hiÖn b¶o hiÓm n«ng nghÞªp theo luËt cña nhµ n­íc, b¾t buéc ng­êi d©n vay vèn s¶n xuÊt ph¶i tham gia b¶o hiÓm. 3.Mét sè ch­¬ng tr×nh b¶o hiÓm míi. §Ó ®¶m b¶o ®­îc yªu cÇu míi víi tinh thÇn x· héi ho¸ cao trong phßng chèng vµ kh¾c phôc hËu qu¶ do thiªn tai b¶o hiÓm n«ng nghiÖp viÖt nam muèn thµnh c«ng nªn thùc hiÖn nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n sau. +B¶o hiÓm n«ng nghiÖp ph¶i lµ mét chÝnh s¸ch nhµ n­íc ®èi víi n«ng d©n nh»m xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo t¹o ®iÒu kiÖn cho n«ng d©n ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt n©ng cao ®êi sèng, c¶i thiÖn ®êi sèng x· héi n«ng th«n.Nªn tiÕn hµnh b¶o hiÓm n«ng nghiÖp b¾t buéc vµ ®­îc trî gióp phÝ b¶o hiÓm víi nh÷ng rñi ro thiªn tai nh­ b·o lèc, lò lôt, h¹n h¸n, c¸c rñi ro kh¸c lµ tù nguyÖn theo tho¶ thuËn gi÷a nhµ b¶o hiÓm víi n«ng d©n. +Doanh nghiÖp b¶o hiÓm ph¶i ®­îc sù gióp ®ì ®Çy ®ñ cña nhµ n­ícvÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch vµ tµi chÝnh nh­ mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng c«ng Ých. +C¸c nghµnh c¸c cÊp còng phèi hîp chÆt chÏ víi doanh nghiÖp b¶o hiÓm thùc hiÖn chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc vÒ b¶o hiÓm n«ng nghiÖp. +Nghiªn cøu kü l­ìng ®Ó cã s¶n phÈm b¶o hiÓm phï hîp, tr­íc m¾t chØ b¶o hiÓm c©y lóa vµ c¸c lo¹i c©y c«ng nghiÖp cã gi¸ trÞ cao. +Sè tiÒn b¶o hiÓm lµ chi phÝ ®Çu t­ s¶n xuÊt, båi th­êng b¶o hiÓm theo chi phÝ ®Çu t­ s¶n xuÊt tíi thêi ®iÓm thiÖt h¹i. §©y lµ nh÷ng nguyªn t¾c ®Ò xuÊt d­íi d¹ng chung chung. §èi víi b¶o hiÓm c©y trång: +X¸c ®inh c¸c lo¹i c©y ®­îc b¶o hiÓm, theo em nªn b¶o hiÓm c©y lóa, cao su, chÌ , cafª v× ®©y lµ nh÷ng lo¹i c©y cã gÝa trÞ cao vµ ®­îc trång phæ biÕn ë n­íc ta. +Ph¹m vi b¶o hiÓm:chØ nh÷ng thiÖt h¹i g©y ra bëi b·o lôt, h¹n h¸n, thêi tiÕt l¹nh, s©u bÖnh.Nh÷ng ®Þa ph­¬ng nµo cã biÖn ph¸p ®Ò phßng h¹n chÕ tèt th× ph¶i gi¶m phÝ. +Ng­êi tham gia b¶o hiÓm: ®Çu tiªn lµ ng­êi vay vèn tÝn dông ®Ó s¶n xuÊt, sau ®ã ta ph¶i ®­a ra nh÷ng quy ®Þnh vÒ ng­êi ®­îc b¶o hiÓm nh­ lµ ng­êi ®ã ph¶i së h÷u bao nhiªu ha ®Êt, cã vèn ®Çu t­ lµ bao nhiªu,. +Thêi h¹n b¶o hiÓm: C©y lóa: tõ khi gieo trång ®Õn khi thu ho¹ch. C©y c«ng nghiÖp dµi ngµy: chØ b¶o hiÓm 1 thêi gian nhÊt ®Þnh theo tho¶ thuËn gi÷a hai bªn. +Nghiªn cøu ®Ó x¸c ®Þnh s¶n l­îng b¶o hiÓm vµ sè tiÒn b¶o hiÓm sao cho chÝnh x¸c vµ kh«ng g©y thiÖt h¹i cho ng­êi n«ng d©n v­µ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña c«ng ty. +VÒ x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm:CÇn nghiªn cøu kü l­ìng viÖc x¸c ®Þnh tû lÖ phÝ thu, vµ cÇn ph¶i lu«n nhí r»ng mçi ®Þa ph­¬ng cã ®iÒu kiÖn kh¸c nhau nªn x¸c xuÊt rñi ro kh¸c nhau v× vËy møc phÝ ë tõng khu vùc ph¶i kh¸c nhau. B¶o hiÓm ch¨n nu«i. +Tr­íc ®©y míi chØ triÓn khai b¶o hiÓm ch¨n nu«i ë trang tr¹i bß s÷a ®iÒu nµy ®· k×m h·m sù ph¸t triÓn cña b¶o hiÓm ch¨n nu«i nh­ vËy chóng ta nªn, më réng b¶o hiÓm ch¨n nu«i kh«ng ph¶i lµ chØ ë mét trang tr¹i mµ triÓn khai ë tÊt c¶ c¸c trang tr¹i cã nhu c©u tham gia b¶o hiÓm, vÒ møc ®é b¶o ®¶m chóng ta kh«ng lªn b¶o hiÓm toµn bé chØ nªn b¶o hiÓm 70% cßn 30% ®Ó cho ng­êi ®­îc b¶o hiÓm tù g¸nh chÞu, võa gi¶m phÝ b¶o hiÓm võa ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c«ng ty b¶o hiÓm khi tæn thÊt x¶y ra. +Kh«ng nªn b¶o hiÓm toµn bé rñi ro, ®Æc biÖt lµ rñi ro dÞch bÖnh vµ chÕt cña xóc vËt. +CÇn ph¶i cã thêi h¹n cô theo thêi h¹n vµ c«ng dông ch¨n nu«i cña ®èi t­îng b¶o hiÓm kh¸c nhau. +VÒ mÆt båi th­êng, trong tr­êng hîp kh«ng cã thiÖt h¹i lín cã thÓ thùc hiÖn tØ lÖ båi th­êng cè ®Þnh mét thêi h¹n b¶o hiÓm nh»m thóc ®Èy ng­êi tham gia b¶o hiÓm tÝch cùc t¨ng c­êng qu¶n lý ch¨n nu«i vµ ®Ò phßng tai nan. +§èi lo¹i h×nh ch¨n nu«i cã qui m« lín , rñi ro t­¬ng ®èi tËp trung nªn ph¶i th­êng xuyªn phèi hîp víi ng­êi tham gia b¶o hiÓm lµm tèt c«ng t¸c ®Ò phßng tai n¹n, vµ dÞch bÖnh. kÕt luËn Qua ph©n tÝch chóng em nhËn thÊy viÖc triÓn khai b¶o hiÓm n«ng nghiÖp ë n­íc ta lµ rÊt cÇn thiÕt. Em thÊy r»ng b¶o hiÓm n«ng nghiÖp nªn thùc hiÖn theo ngyªn t¾c cña b¶o hiÓm x· héi, tøc lµ nghiÖp vô nµy khi triÓn khai cÇn thiÕt lËp quü riªng vµ lu«n cã sù hç trî cña nhµ n­íc, ®ång thêi còng cÇn ph¶i phæ biÕn réng r·i trong n«ng d©n lµm sao cho mäi ng­êi thÊy ®­îc lîi Ých cña viÖc tham gia b¶o hiÓm.Tuy nhiªn nhµ n­íc còng cÇn ph¶i xem xÐt l¹i viÖc cho ng­êi n«ng d©n vay vèn ®Æc biÖt lµ chñ trang tr¹i ®Ó hä cã ®ñ vèn ph¸t triÓn s¶n xuÊt, ®ång thêi còng yªu cÇu hä tham gia b¶o hiÓm n«ng nghiÖp. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Thèng kª N«ng nghiÖp 2. T¹p chÝ B¶o hiÓm 3. Gi¸o tr×nh B¶o hiÓm Môc lôc