Đề tài Tìm hiểu Hiệp định thương mại Việt – Mỹ

n đ u t ho c ch p thu nượ ị ộ ỏ ậ ầ ư ặ ấ ậ đ u t .ầ ư  Đi u 10:ề T c quy n s h u và b i th ng thi t h i do chi nướ ề ở ữ ồ ườ ệ ạ ế tranh 1. Không Bên nào đ c t c quy n s h u ho c qu c h u hoáượ ướ ề ở ữ ặ ố ữ các kho n đ u t m t cách tr c ti p ho c gián ti p b ng cácả ầ ư ộ ự ế ặ ế ằ bi n pháp t ng t nh t c quy n s h u ho c qu c h u hoáệ ươ ự ư ướ ề ở ữ ặ ố ữ (sau đây đ c g i là "t c quy n s h u") tr tr ng h p vìượ ọ ướ ề ở ữ ừ ườ ợ m c đích công c ng, theo ph ng th c không phân bi t đ i x ,ụ ộ ươ ứ ệ ố ử d a trên vi c thanh toán b i th ng nhanh chóng, đ y đ và cóự ệ ồ ườ ầ ủ hi u qu , phù h p v i th t c lu t đ nh và các nguyên t c chungệ ả ợ ớ ủ ụ ậ ị ắ v đ i x đ c quy đ nh t i Đi u 3. Vi c b i th ng ph i theoề ố ử ượ ị ạ ề ệ ồ ườ ả đúng giá th tr ng c a kho n đ u t b t c quy n s h u t iị ườ ủ ả ầ ư ị ướ ề ở ữ ạ th i đi m ngay tr c khi vi c t c quy n s h u đ c th cờ ể ướ ệ ướ ề ở ữ ượ ự hi n, ph i đ c thanh toán không ch m tr , bao g m ti n lãiệ ả ượ ậ ễ ồ ề theo lãi su t th ng m i h p lý tính t ngày t c quy n s h u,ấ ươ ạ ợ ừ ướ ề ở ữ ph i đ c th c hi n đ y đ và có th đ c chuy n đ i t doả ượ ự ệ ầ ủ ể ượ ể ổ ự theo t giá chuy n đ i th nh hành trên th tr ng vào ngày t cỷ ể ổ ị ị ườ ướ quy n s h u. Giá đúng c a th tr ng không đ c ph n ánhề ở ữ ủ ị ườ ượ ả b t c s thay đ i nào v giá tr do hành đ ng t c quy n sấ ứ ự ổ ề ị ộ ướ ề ở h u đã đ c bi t tr c ngày th c hi n.ữ ượ ế ướ ự ệ 2. M i Bên dành đ i x qu c gia và đ i x t i hu qu c cho cácỗ ố ử ố ố ử ố ệ ố kho n đ u t theo Hi p đ nh này đ i v i b t kỳ bi n pháp nàoả ầ ư ệ ị ố ớ ấ ệ liên quan đ n các t n th t mà các kho n đ u t đó ph i gánhế ổ ấ ả ầ ư ả ch u t i lãnh th c a mình do chi n tranh ho c xung đ t vũ trang,ị ạ ổ ủ ế ặ ộ cách m ng, tình tr ng kh n c p qu c gia, kh i nghĩa, n i chi nạ ạ ẩ ấ ố ở ộ ế ho c các s ki n t ng t khác.ặ ự ệ ươ ự 3. M i Bên ch p thu n ph c h i ho c b i th ng phù h p v iỗ ấ ậ ụ ồ ặ ồ ườ ợ ớ kho n 1 trong tr ng h p các kho n đ u t theo Hi p đ nh nàyả ườ ợ ả ầ ư ệ ị b t n th t t i lãnh th c a mình do chi n tranh ho c xung đ tị ổ ấ ạ ổ ủ ế ặ ộ vũ trang, cách m ng, tình tr ng kh n c p qu c gia, kh i nghĩa,ạ ạ ẩ ấ ố ở n i chi n ho c các tình tr ng t ng t khác phát sinh t vi c:ộ ế ặ ạ ươ ự ừ ệ A. tr ng d ng toàn b ho c m t ph n các kho n đ u t đó b iư ụ ộ ặ ộ ầ ả ầ ư ở các l c l ng vũ trang ho c các c quan có th m quy n c a Bênự ượ ặ ơ ẩ ề ủ đó; ho cặ B. phá hu toàn b ho c m t ph n các kho n đ u t đó b i cácỷ ộ ặ ộ ầ ả ầ ư ở l c l ng vũ trang ho c các c quan có th m quy n c a Bên đóự ượ ặ ơ ẩ ề ủ mà tình hình không c n thi t ph i làm nh v y.ầ ế ả ư ậ  Đi u 11:ề Các bi n pháp đ u t liên quan đ n th ng m iệ ầ ư ế ươ ạ 1. Phù h p v i các quy đ nh t i kho n 2, không Bên nào đ c ápợ ớ ị ạ ả ượ d ng b t kỳ bi n pháp đ u t liên quan đ n th ng m i nào (sauụ ấ ệ ầ ư ế ươ ạ đây g i là TRIMs) không phù h p v i Hi p đ nh v các bi nọ ợ ớ ệ ị ề ệ pháp đ u t liên quan đ n th ng m i c a WTO. Danh m cầ ư ế ươ ạ ủ ụ minh h a các TRIMs đ c quy đ nh t i Hi p đ nh WTO vọ ượ ị ạ ệ ị ề TRIMs (sau đây g i là Danh m c) đ c nêu t i Ph l c I c aọ ụ ượ ạ ụ ụ ủ Hi p đ nh này. TRIMs trong Danh m c đ c coi là không phùệ ị ụ ượ h p v i Đi u này cho dù chúng đ c áp đ t trong các lu t, quyợ ớ ề ượ ặ ậ đ nh ho c nh là đi u ki n đ i v i các h p đ ng hay gi y phépị ặ ư ề ệ ố ớ ợ ồ ấ đ u t c th .ầ ư ụ ể 2. Các Bên đ ng ý xoá b toàn b TRIMs (bao g m các bi nồ ỏ ộ ồ ệ pháp quy đ nh trong các lu t, quy đ nh, h p đ ng ho c gi yị ậ ị ợ ồ ặ ấ phép) đ c nêu t i m c 2(a) (các yêu c u cân đ i th ng m i)ượ ạ ụ ầ ố ươ ạ và m c 2(b) (ki m soát ngo i h i đ i v i hàng nh p kh u) c aụ ể ạ ố ố ớ ậ ẩ ủ Danh m c vào th i đi m Hi p đ nh này có hi u l c. Vi t Namụ ờ ể ệ ị ệ ự ệ s lo i b toàn b TRIMs khác không mu n h n năm năm k tẽ ạ ỏ ộ ộ ơ ể ừ ngày Hi p đ nh này có hi u l c ho c vào ngày đ c yêu c uệ ị ệ ự ặ ượ ầ theo qui đ nh và đi u ki n Vi t Nam gia nh p WTO, tuỳ thu cị ề ệ ệ ậ ộ th i đi m nào di n ra tr c.ờ ể ễ ướ  Đi u 12:ề Vi c áp d ng đ i v i các doanh ngh êp nhà n cệ ụ ố ớ ị ướ Khi m t doanh nghi p nhà n c c a m t Bên đ c u quy nộ ệ ướ ủ ộ ượ ỷ ề th c hi n quy n h n qu n lý nhà n c, hành chính ho c ch cự ệ ề ạ ả ướ ặ ứ năng khác c a chính quy n thì doanh nghi p này ph i th c hi nủ ề ệ ả ự ệ các nghĩa v c a Bên đó.ụ ủ  Đi u 13: ề Đàm phán v Hi p đ nh đ u t song ph ng trongề ệ ị ầ ư ươ t ng laiươ Các Bên s n l c đàm phán v i tinh th n thi n chí m t hi pẽ ỗ ự ớ ầ ệ ộ ệ đ nh đ u t song ph ng trong m t th i h n thích h p.ị ầ ư ươ ộ ờ ạ ợ  Đi u 14: ề Vi c áp d ng đ i v i các kho n đ u t theo Hi pệ ụ ố ớ ả ầ ư ệ đ nh nàyị Các quy đ nh c a Ch ng này, Ph l c H, các th trao đ i vị ủ ươ ụ ụ ư ổ ề Ch đ c p gi y phép đ u t , và các Đi u 1, 4 c a Ch ng VIIế ộ ấ ấ ầ ư ề ủ ươ đ c áp d ng đ i v i các kho n đ u t theo Hi p đ nh này đangượ ụ ố ớ ả ầ ư ệ ị t n t i vào th i đi m Hi p đ nh này b t đ u có hi u l c cũngồ ạ ờ ể ệ ị ắ ầ ệ ự nh các kho n đ u t đ c thành l p ho c mua l i sau đó.ư ả ầ ư ượ ậ ặ ạ  Đi u 15:ề T ch i các l i íchừ ố ợ M i Bên b o l u quy n t ch i dành cho m t công ty c a Bênỗ ả ư ề ừ ố ộ ủ kia h ng nh ng l i ích c a Ch ng này và Ch ng V Hi pưở ữ ợ ủ ươ ươ ệ đ nh này n u các công dân c a n c th 3 s h u ho c ki mị ế ủ ướ ứ ở ữ ặ ể soát công ty đó và 1. Bên t ch i không duy trì các quan h kinh t bình th ng v iừ ố ệ ế ườ ớ n c th ba đó; ho cướ ứ ặ 2. Công ty đó không có ho t đ ng kinh doanh đáng k trên lãnhạ ộ ể th c a Bên mà theo lu t c a Bên đó, công ty đ c thành l pổ ủ ậ ủ ượ ậ ho c t ch c.ặ ổ ứ  CH NG V: T O THU N L I CHO KINH DOANHƯƠ Ạ Ậ Ợ  Đi u 1:ề Đ t o thu n l i cho ho t đ ng kinh doanh, và tuỳ thu c vào cácể ạ ậ ợ ạ ộ ộ quy đ nh c a các Ch ng I (k c các Ph l c A, B, C, D và E),ị ủ ươ ể ả ụ ụ III (k c các Ph l c F và G), và IV (k c các Ph l c H và I)ể ả ụ ụ ể ả ụ ụ c a Hi p đ nh này, m i Bên:ủ ệ ị ỗ A. Cho phép các công dân và công ty c a Bên kia đ c nh pủ ượ ậ kh u và s d ng phù h p v i các th c ti n th ng m i thôngẩ ử ụ ợ ớ ự ễ ươ ạ th ng, thi t b văn phòng và các thi t b khác, nh máy ch ,ườ ế ị ế ị ư ữ máy photocopy, máy tính, máy fax liên quan đ n vi c ti n hànhế ệ ế các ho t đ ng c a h trên lãnh th c a mình;ạ ộ ủ ọ ổ ủ B. Tuỳ thu c vào các lu t và th t c c a mình v nh p c nh vàộ ậ ủ ụ ủ ề ậ ả các c quan đ i di n n c ngoài, cho phép các công dân và cácơ ạ ệ ướ công ty c a Bên kia đ c ti p c n và s d ng n i làm vi c vàủ ượ ế ậ ử ụ ơ ệ n i trên c s không phân bi t đ i x và theo giá th tr ng;ơ ở ơ ở ệ ố ử ị ườ C. Tuỳ thu c vào các lu t, quy đ nh và th t c c a mình v nh pộ ậ ị ủ ụ ủ ề ậ c nh và các c quan đ i di n n c ngoài, cho phép các công dânả ơ ạ ệ ướ và công ty c a Bên kia thuê các đ i lý, nhà t v n và phân ph iủ ạ ư ấ ố c a m t trong hai Bên cho ho t đ ng s n xu t và đ u t theoủ ộ ạ ộ ả ấ ầ ư hi p đ nh này c a h theo giá c và đi u ki n đ c tho thu nệ ị ủ ọ ả ề ệ ượ ả ậ gi a các bên.ữ D. Cho phép các công dân và công ty c a Bên kia qu ng cáo cácủ ả s n ph m và d ch v c a h (i) b ng cách th a thu n tr c ti pả ẩ ị ụ ủ ọ ằ ỏ ậ ự ế v i các t ch c thông tin qu ng cáo, bao g m đài truy n hình, đàiớ ổ ứ ả ồ ề phát thanh, đ n v kinh doanh in n và b ng hi u, và (ii) b ngơ ị ấ ả ệ ằ cách g i th tr c ti p, bao g m c vi c s d ng các phong bìử ư ự ế ồ ả ệ ử ụ th và b u thi p đ c ghi s n đ a ch đ n công dân ho c công tyư ư ế ượ ẵ ị ỉ ế ặ đó; E. Khuy n khích liên h và cho phép bán tr c ti p nh ng hàngế ệ ự ế ữ hóa và d ch v gi a các công dân và công ty c a Bên kia v iị ụ ữ ủ ớ ng i s d ng cu i cùng và các khách hàng khác, và khuy nườ ử ụ ố ế khích liên h tr c ti p v i các c quan, t ch c mà quy t đ nhệ ự ế ớ ơ ổ ứ ế ị c a h s nh h ng đ n kh năng bán hàng;ủ ọ ẽ ả ưở ế ả F. Cho phép các công dân và các công ty c a Bên kia ti n hànhủ ế nghiên c u th tr ng trên lãnh th c a mình m t cách tr c ti pứ ị ườ ổ ủ ộ ự ế ho c thông qua h p đ ng;ặ ợ ồ G. Cho phép các công dân và công ty c a Bên kia đ c d trủ ượ ự ữ đ y đ hàng m u và ph tùng thay th ph c v d ch v sau bánầ ủ ẫ ụ ế ụ ụ ị ụ hàng đ i v i các s n ph m c a đ u t theo Hi p đ nh này; vàố ớ ả ẩ ủ ầ ư ệ ị H. Cho phép các công dân và công ty c a Bên kia ti p c n cácủ ế ậ s n ph m và d ch v do chính ph cung c p, bao g m các ti nả ẩ ị ụ ủ ấ ồ ệ ích công c ng, trên c s không phân bi t đ i x và theo giá cộ ơ ở ệ ố ử ả công b ng và th a đáng (và trong m i tr ng h p không cao h nằ ỏ ọ ườ ợ ơ giá c áp d ng cho các công dân và công ty c a các n c th baả ụ ủ ướ ứ khi các giá c đó đ c quy đ nh ho c ki m soát b i chính phả ượ ị ặ ể ở ủ liên quan đ n ho t đ ng c a các hi n di n th ng m i c a h );ế ạ ộ ủ ệ ệ ươ ạ ủ ọ  Đi u 2:ề Theo Ch ng này, thu t ng "không phân bi t đ i x " là s đ iươ ậ ữ ệ ố ử ự ố x ít nh t là thu n l i b ng s đ i x qu c gia ho c s đ i xử ấ ậ ợ ằ ự ố ử ố ặ ự ố ử t i hu qu c, tuỳ theo s đ i x nào t t h n.ố ệ ố ự ố ử ố ơ  Đi u 3:ề Trong tr ng h p có xung đ t gi a các qui đ nh c a Ch ng nàyườ ợ ộ ữ ị ủ ươ và các quy đ nh c a Ch ng I (bao g m ph l c A,B,C,D và E),ị ủ ươ ồ ụ ụ Ch ng III (bao g m ph l c F và G) và Ch ng IV (bao g mươ ồ ụ ụ ươ ồ ph l c H và I) thì các quy đ nh c a các Ch ng I, III và IV sụ ụ ị ủ ươ ẽ đ c áp d ng đ i v i các xung đ t này.ượ ụ ố ớ ộ  CH NG VI: CÁC QUY Đ NH LI ÊN QUAN T I TÍNHƯƠ Ị Ớ MINH B CH, CÔNG KHAI VÀ QUY N KHI U KI NẠ Ề Ế Ệ  Đi u 1:ề M i Bên công b m t cách đ nh kỳ và k p th i t t c các lu t,ỗ ố ộ ị ị ờ ấ ả ậ quy đ nh và th t c hành chính có tính áp d ng chung, liên quanị ủ ụ ụ đ n b t kỳ v n đ nào đ c qui đ nh trong Hi p đ nh này. Vi cế ấ ấ ề ượ ị ệ ị ệ công b các thông tin và các bi n pháp nêu trên đ c ti n hànhố ệ ượ ế sao cho các c quan chính ph , xí nghi p và các cá nhân tham giaơ ủ ệ ho t đ ng th ng m i có th làm quen v i chúng tr c khiạ ộ ươ ạ ể ớ ướ chúng có hi u l c và áp d ng chúng theo đúng qui đ nh. Vi cệ ự ụ ị ệ công b nh v y c n bao g m thông tin v ngày có hi u l c c aố ư ậ ầ ồ ề ệ ự ủ bi n pháp, các s n ph m (theo dòng thu ) ho c d ch v b tácệ ả ẩ ế ặ ị ụ ị đ ng b i bi n pháp đó, thông tin v t t c các c quan xét duy tộ ở ệ ề ấ ả ơ ệ ho c ph i đ c tham v n trong quá trình th c thi các bi n phápặ ả ượ ấ ự ệ đó và cung c p đ a ch liên h t i m i c quan mà t đó có thấ ị ỉ ệ ạ ỗ ơ ừ ể nh n đ c các thông tin liên quan.ậ ượ  Đi u 2:ề M i Bên cho phép các công dân và công ty c a Bên kia đ c ti pỗ ủ ượ ế c n d li u v n n kinh t qu c dân và t ng khu v c kinh t , kậ ữ ệ ề ề ế ố ừ ự ế ể c nh ng thông tin v ngo i th ng. Các quy đ nh c a kho nả ữ ề ạ ươ ị ủ ả này và kho n trên không đòi h i ph i ti t l các thông tin m tả ỏ ả ế ộ ậ n u nh vi c ti t l y có th gây c n tr cho vi c thi hành lu tế ư ệ ế ộ ấ ể ả ở ệ ậ pháp, ho c trái v i l i ích công c ng, ho c ph ng h i đ n cácặ ớ ợ ộ ặ ươ ạ ế quy n l i th ng m i chính đáng c a m t s doanh nghi p cề ợ ươ ạ ủ ộ ố ệ ụ th nào đó, dù là doanh nghi p nhà n c hay doanh nghi p tể ệ ướ ệ ư nhân. Trong ph m vi c a Hi p đ nh này, nh ng thông tin m t màạ ủ ệ ị ữ ậ có th làm ph ng h i đ n quy n l i th ng m i chính đángể ươ ạ ế ề ợ ươ ạ c a m t s doanh nghi p c th nào đó đ c hi u là các thôngủ ộ ố ệ ụ ể ượ ể tin đ c thù có liên quan đ n vi c nh p kh u m t m t hàng nàoặ ế ệ ậ ẩ ộ ặ đó mà có nh h ng b t l i đáng k đ n giá c ho c s l ngả ưở ấ ợ ể ế ả ặ ố ượ s n có c a s n ph m đó, nh ng không bao g m nh ng thông tinẵ ủ ả ẩ ư ồ ữ ph i đ c công b theo các hi p đ nh trong khuôn kh WTO.ả ượ ố ệ ị ổ  Đi u 3:ề m c đ có th , m i Bên cho phép Bên kia và các công dân c aở ứ ộ ể ỗ ủ Bên kia c h i đóng góp ý ki n đ i v i vi c xây d ng lu t, quyơ ộ ế ố ớ ệ ự ậ đ nh và th t c hành chính có tính áp d ng chung mà có th nhị ủ ụ ụ ể ả h ng đ n vi c ti n hành các ho t đ ng th ng m i qui đ nhưở ế ệ ế ạ ộ ươ ạ ị trong Hi p đ nh này.ệ ị  Đi u 4:ề T t c các lu t, quy đ nh và th t c hành chính có tính áp d ngấ ả ậ ị ủ ụ ụ chung đ c nêu t i kho n 1 c a Đi u này mà t i ngày ký Hi pượ ạ ả ủ ề ạ ệ đ nh này ch a đ c công b ho c có s n cho các c quan chínhị ư ượ ố ặ ẵ ơ ph và các cá nhân khác ho t đ ng trong lĩnh v c th ng m i,ủ ạ ộ ự ươ ạ thì s đ c công b và có s n nhanh chóng. Ch nh ng lu t, quyẽ ượ ố ẵ ỉ ữ ậ đ nh và th t c hành chính có tính áp d ng chung mà đã đ cị ủ ụ ụ ượ công b và có s n cho các c quan chính ph và các cá nhân thamố ẵ ơ ủ gia vào ho t đ ng th ng m i m i đ c thi hành và có kh năngạ ộ ươ ạ ớ ượ ả th c thi.ự  Đi u 5:ề Các Bên có ho c giao cho m t ho c m t s t p chí chính th cặ ộ ặ ộ ố ạ ứ đăng t t c các bi n pháp có tính áp d ng chung. Các Bên xu tấ ả ệ ụ ấ b n đ nh kỳ các t p chí này và có s n các b n c a chúng choả ị ạ ẵ ả ủ công chúng.  Đi u 6:ề Các Bên đi u hành m t cách th ng nh t, vô t và h p lý t t cề ộ ố ấ ư ợ ấ ả các lu t, quy đ nh và th t c hành chính có tính áp d ng chungậ ị ủ ụ ụ c a mình thu c t t c các lo i đ c nêu t i kho n 1 c a Đi uủ ộ ấ ả ạ ượ ạ ả ủ ề này.  Đi u 7:ề Các Bên duy trì các c quan tài phán và th t c hành chính và tơ ủ ụ ư pháp nh m m c đích, ngoài nh ng đi u khác, xem xét và s a đ iằ ụ ữ ề ử ổ nhanh chóng theo yêu c u c a ng i b nh h ng các quy tầ ủ ườ ị ả ưở ế đ nh hành chính liên quan đ n các v n đ đ c qui đ nh t i Hi pị ế ấ ề ượ ị ạ ệ đ nh này. Các th t c này c n bao g m c h i khi u ki n màị ủ ụ ầ ồ ơ ộ ế ệ không b tr ng ph t cho ng i b nh h ng b i quy t đ nh cóị ừ ạ ườ ị ả ưở ở ế ị liên quan. N u nh quy n khi u ki n ban đ u là quy n khi uế ư ề ế ệ ầ ề ế n i lên m t c quan hành chính thì ph i có c h i đ khi u n iạ ộ ơ ả ơ ộ ể ế ạ quy t đ nh c a c quan hành chính đó lên m t c quan t pháp.ế ị ủ ơ ộ ơ ư K t qu gi i quy t khi u ki n ph i đ c trao cho ng i khi uế ả ả ế ế ệ ả ượ ườ ế ki n và các lý do c a quy t đ nh đó ph i đ c cung c p b ngệ ủ ế ị ả ượ ấ ằ văn b n. Ng i khi u ki n cũng ph i đ c thông báo v quy nả ườ ế ệ ả ượ ề ề đ c khi u ki n ti p.ượ ế ệ ế  Đi u 8:ề Các Bên đ m b o r ng các th t c c p phép nh p kh u, t đ ngả ả ằ ủ ụ ấ ậ ẩ ự ộ và không t đ ng, đ c th c hi n theo cách th c minh b ch vàự ộ ượ ự ệ ứ ạ có th d đoán tr c đ c, và phù h p v i các tiêu chu n c aể ự ướ ượ ợ ớ ẩ ủ Hi p đ nh c a WTO v Th t c C p phép Nh p kh u.ệ ị ủ ề ủ ụ ấ ậ ẩ  CH NG VII: NH NG ĐI U KHO N CHUNGƯƠ Ữ Ề Ả  Đi u 1:ề Giao d ch và chuy n ti n qua biên gi iị ể ề ớ 1. Tr phi các bên trong nh ng giao d ch này tho thu n khác đi,ừ ữ ị ả ậ t t c m i giao d ch th ng m i qua biên gi i, và t t c vi cấ ả ọ ị ươ ạ ớ ấ ả ệ chuy n ti n liên quan t i m t đ u t theo Hi p đ nh này sể ề ớ ộ ầ ư ệ ị ẽ đ c ti n hành b ng đ ng Đô la M ho c b t kỳ đ ng ti n nàoượ ế ằ ồ ỹ ặ ấ ồ ề khác có th đ c Qu Ti n t Qu c t ch đ nh là đ ng ti n tể ượ ỹ ề ệ ố ế ỉ ị ồ ề ự do s d ng t ng th i đi m.ử ụ ở ừ ờ ể 2. Liên quan đ n th ng m i hàng hoá và d ch v , m i Bên dànhế ươ ạ ị ụ ỗ s đ i x t i hu qu c hay s đ i x qu c gia, tuỳ theo s đ iự ố ử ố ệ ố ự ố ử ố ự ố x nào t t h n, cho các công ty và công dân c a Bên kia đ i v i:ử ố ơ ủ ố ớ A. vi c m và duy trì tài kho n b ng c b n t và ngo i t vàệ ở ả ằ ả ả ệ ạ ệ đ c ti p c n t i ti n g i c a mình trong các đ nh ch tài chínhượ ế ậ ớ ề ử ủ ị ế n m trên lãnh th c a m t Bên; ằ ổ ủ ộ B. các kho n thanh toán, chuy n tr ti n và vi c chuy n cácả ể ả ề ệ ể đ ng ti n có kh năng chuy n đ i sang đ ng ti n t do s d ngồ ề ả ể ổ ồ ề ự ử ụ theo t giá h i đoái trên th tr ng ho c nh ng ch ng t tàiỷ ố ị ườ ặ ữ ứ ừ chính liên quan gi a lãnh th c a hai Bên, cũng nh gi a lãnh thữ ổ ủ ữ ổ c a m t Bên và lãnh th c a m t n c th ba;ủ ộ ổ ủ ộ ướ ứ C. t giá h i đoái và các v n đ liên quan, bao g m vi c ti p c nỷ ố ấ ề ồ ệ ế ậ các đ ng ti n t do s d ng.ồ ề ự ử ụ 3. M i Bên dành cho các đ u t theo Hi p đ nh này c a Bên kiaỗ ầ ư ệ ị ủ s đ i x qu c gia ho c s đ i x t i hu qu c, tuỳ thu c sự ố ử ố ặ ự ố ử ố ệ ố ộ ự đ i x nào t t h n, đ i v i m i kho n chuy n ti n vào và raố ử ố ơ ố ớ ọ ả ể ề kh i lãnh th c a mình. Các kho n chuy n ti n đó bao g m:ỏ ổ ủ ả ể ề ồ A. các kho n góp v n;ả ố B. các kho n l i nhu n, lãi c ph n, thu nh p t v n, và cácả ợ ậ ổ ầ ậ ừ ố kho n ti n thu đ c t vi c bán toàn b ho c m t ph n c a đ uả ề ượ ừ ệ ộ ặ ộ ầ ủ ầ t ho c t vi c thanh lý toàn b hay m t ph n c a đ u t ;ư ặ ừ ệ ộ ộ ầ ủ ầ ư C. ti n lãi, phí b n quy n, phí qu n lý, phí h tr k thu t và cácề ả ề ả ỗ ợ ỹ ậ lo i phí khác;ạ D. các kho n thanh toán theo h p đ ng, k c h p đ ng vay n ;ả ợ ồ ể ả ợ ồ ợ E. kho n b i th ng theo qui đ nh t i Đi u 10 c a Ch ng IVả ồ ườ ị ạ ề ủ ươ và các kho n thanh toán phát sinh t m t tranh ch p đ u t .ả ừ ộ ấ ầ ư 4. Trong m i tr ng h p, s đ i x đ i v i các giao d ch vàọ ườ ợ ự ố ử ố ớ ị chuy n ti n qua biên gi i đó s phù h p v i các nghĩa v c aể ề ớ ẽ ợ ớ ụ ủ m i Bên đ i v i Qu Ti n t Qu c t .ỗ ố ớ ỹ ề ệ ố ế 5. M i Bên cho phép thu nh p b ng hi n v t đ c th c hi nỗ ậ ằ ệ ậ ượ ự ệ nh đ c cho phép ho c quy đ nh trong m t ch p thu n đ u t ,ư ượ ặ ị ộ ấ ậ ầ ư th a thu n đ u t , ho c tho thu n b ng văn b n khác gi a Bênỏ ậ ầ ư ặ ả ậ ằ ả ữ đó v i m t đ u t theo Hi p đ nh này hay m t công dân ho cớ ộ ầ ư ệ ị ộ ặ công ty c a Bên kia.ủ 6. Không ph thu c vào các qui đ nh t i các kho n t 1 đ n 5,ụ ộ ị ạ ả ừ ế m t Bên có th ngăn c n m t kho n chuy n ti n thông qua vi cộ ể ả ộ ả ể ề ệ áp d ng m t cách công b ng, không phân bi t đ i x và trungụ ộ ằ ệ ố ử th c pháp lu t c a mình (bao g m vi c yêu c u th c hi n cácự ậ ủ ồ ệ ầ ự ệ bi n pháp ngăn ch n t m th i nh các quy t đ nh c ng ch thiệ ặ ạ ờ ế ị ưỡ ế hành và l nh phong t a tài s n t m th i c a toà án) có liên quanệ ỏ ả ạ ờ ủ đ n:ế A. phá s n, m t kh năng thanh toán ho c b o v quy n c a cácả ấ ả ặ ả ệ ề ủ ch n ;ủ ợ B. phát hành, kinh doanh ho c buôn bán các ch ng khoán, h pặ ứ ợ đ ng kỳ h n, quy n ch n ho c các s n ph m tài chính phái sinh.ồ ạ ề ọ ặ ả ẩ C. các báo cáo ho c ch ng t chuy n ti n; ặ ứ ừ ể ề D. các t i ph m hình s hay ch p hành án hình s ; ho cộ ạ ự ấ ự ặ E. b o đ m s tuân th các quy t đ nh ho c b n án trong tả ả ự ủ ế ị ặ ả ố t ng t pháp hay hành chính.ụ ư 7. Các quy đ nh liên quan t i các chuy n ti n tài chính c a Đi uị ớ ể ề ủ ề này không ngăn c n: ả A. vi c yêu c u r ng công dân ho c công ty (hay đ u t theoệ ầ ằ ặ ầ ư Hi p đ nh này c a công ty hay công dân đó) tuân th các th t cệ ị ủ ủ ủ ụ và quy đ nh ngân hàng có tính t p quán, v i đi u ki n là các thị ậ ớ ề ệ ủ t c và quy ch đó không làm ph ng h i t i b n ch t c a cácụ ế ươ ạ ớ ả ấ ủ quy n đ c qui đ nh theo Đi u này; và ề ượ ị ề B. vi c áp d ng các bi n pháp th n tr ng nh m b o v quy nệ ụ ệ ậ ọ ằ ả ệ ề l i c a các ch n , s n đ nh và tính toàn v n c a h th ng tàiợ ủ ủ ợ ự ổ ị ẹ ủ ệ ố chính qu c gia.ố  Đi u 2:ề An ninh Qu c giaố Hi p đ nh này không ngăn c n m t Bên áp d ng các bi n phápệ ị ả ộ ụ ệ mà Bên đó coi là c n thi t đ b o v các l i ích an ninh thi tầ ế ể ả ệ ợ ế y u c a mình. Không có quy đ nh nào trong Hi p đ nh này đ cế ủ ị ệ ị ượ hi u là yêu c u Bên nào cung c p b t kỳ thông tin gì, mà vi cể ầ ấ ấ ệ ti t l thông tin đó đ c Bên đó coi là trái v i l i ích an ninhế ộ ượ ớ ợ thi t y u c a mình.ế ế ủ  Đi u 3:ề Các ngo i l chungạ ệ 1. V i yêu c u r ng, các bi n pháp đ a ra không đ c áp d ngớ ầ ằ ệ ư ượ ụ theo cách t o nên m t ph ng ti n phân bi t đ i x tuỳ ti nạ ộ ươ ệ ệ ố ử ệ ho c không công b ng gi a các n c có hoàn c nh t ng tặ ằ ữ ướ ả ươ ự nh nhau ho c t o ra m t h n ch trá hình đ i v i th ng m iư ặ ạ ộ ạ ế ố ớ ươ ạ qu c t , không có qui đ nh nào trong Hi p đ nh này đ c hi u làố ế ị ệ ị ượ ể c m m t Bên thông qua ho c thi hành các bi n pháp:ấ ộ ặ ệ A. đ i v i Ch ng I, Th ng m i Hàng hoá, các bi n pháp c nố ớ ươ ươ ạ ệ ầ thi t đ b o đ m tuân th các lu t và quy đ nh không trái v i cácế ể ả ả ủ ậ ị ớ quy đ nh c a Hi p đ nh này, bao g m c các bi n pháp liên quanị ủ ệ ị ồ ả ệ đ n b o h các quy n s h u trí tu và ngăn ch n nh ng hànhế ả ộ ề ở ữ ệ ặ ữ vi l a đ o, ừ ả B. đ i v i Ch ng I, Th ng m i hàng hoá, các bi n pháp đ cố ớ ươ ươ ạ ệ ượ nêu trong Đi u XX c a GATT 1994, ho c ề ủ ặ C. đ i v i Ch ng III, Th ng m i D ch v , các bi n phápố ớ ươ ươ ạ ị ụ ệ đ c qui đ nh t i Đi u XIV c a Hi p đ nh chung v th ng m iượ ị ạ ề ủ ệ ị ề ươ ạ và d ch v GATS.ị ụ 2. Không quy đ nh nào trong Hi p đ nh này ngăn c n m t Bên ápị ệ ị ả ộ d ng lu t c a mình liên quan t i c quan đ i di n n c ngoàiụ ậ ủ ớ ơ ạ ệ ướ nh đã đ c quy đ nh trong lu t pháp áp d ng.ư ượ ị ậ ụ 3. Không có quy đ nh nào trong Hi p đ nh này h n ch vi c ápị ệ ị ạ ế ệ d ng b t kỳ hi p đ nh nào hi n có hay s đ t đ c trong t ngụ ấ ệ ị ệ ẽ ạ ượ ươ lai gi a các Bên v th ng m i hàng d t và s n ph m d t.ữ ề ươ ạ ệ ả ẩ ệ  Đi u 4: ề Thuế 1. Không m t qui đ nh nào trong Hi p đ nh này áp đ t các nghĩaộ ị ệ ị ặ v đ i v i các v n đ v thu , ngo i tr :ụ ố ớ ấ ề ề ế ạ ừ A. Ch ng I, tr Đi u 2.1 c a Ch ng đó, ch áp d ng đ i v iươ ừ ề ủ ươ ỉ ụ ố ớ các lo i thu không ph i là thu tr c thu nh đ c quy đ nh t iạ ế ả ế ự ư ượ ị ạ kho n 3 c a Đi u này.ả ủ ề B. Trong ph m vi Ch ng IV,ạ ươ i) Đi u 4 và 10.1 s áp d ng đ i v i vi c t c quy n s h u; vàề ẽ ụ ố ớ ệ ướ ề ở ữ ii) Đi u 4 s áp d ng đ i v i m t tho thu n đ u t ho c ch pề ẽ ụ ố ớ ộ ả ậ ầ ư ặ ấ thu n đ u t .ậ ầ ư 2. Đ i v i vi c áp d ng Đi u 10.1 c a Ch ng IV, khi nhà đ uố ớ ệ ụ ề ủ ươ ầ t cho r ng m t bi n pháp v thu có liên quan t i vi c t cư ằ ộ ệ ề ế ớ ệ ướ quy n s h u thì nhà đ u t đó có th đ a tranh ch p đó ra gi iề ở ữ ầ ư ể ư ấ ả quy t b ng tr ng tài theo Đi u 4.3 c a Ch ng IV, v i đi uế ằ ọ ề ủ ươ ớ ề ki n là nhà đ u t đó tr c h t đã đ a ra các c quan có th mệ ầ ư ướ ế ư ơ ẩ quy n v thu c a c hai Bên v n đ li u bi n pháp v thu đóề ề ế ủ ả ấ ề ệ ệ ề ế có liên quan đ n vi c t c quy n s h u hay không. Tuy nhiên,ế ệ ướ ề ở ữ nhà đ u t này không th đ a v n đ tranh ch p ra gi i quy tầ ư ể ư ấ ề ấ ả ế b ng tr ng tài, n u trong vòng chín tháng k t ngày v n đằ ọ ế ể ừ ấ ề đ c đ a ra, các c quan có th m quy n v thu c a c hai Bênượ ư ơ ẩ ề ề ế ủ ả xác đ nh r ng bi n pháp v thu đó không liên quan t i vi cị ằ ệ ề ế ớ ệ t c quy n s h u.ướ ề ở ữ 3. "Thu tr c thu" bao g m các lo i thu đánh vào t ng thuế ự ồ ạ ế ổ nh p, vào toàn b v n hay t ng b ph n c a thu nh p hay c aậ ộ ố ừ ộ ậ ủ ậ ủ v n, bao g m thu đánh vào l i nhu n t vi c chuy n nh ngố ồ ế ợ ậ ừ ệ ể ượ tài s n, thu b t đ ng s n, th a k và quà t ng; thu đánh vàoả ế ấ ộ ả ừ ế ặ ế t ng s ti n l ng mà doanh nghi p tr cũng nh thu đánh vàoổ ố ề ươ ệ ả ư ế giá tr tăng thêm c a v n.ị ủ ố  Đi u 5:ề Tham v nấ 1. Các Bên đ ng ý ti n hành tham v n đ nh kỳ đ rà soát vi cồ ế ấ ị ể ệ th c hi n Hi p đ nh này.ự ệ ệ ị 2. Các Bên đ ng ý ti n hành tham v n nhanh chóng thông qua cácồ ế ấ kênh thích h p theo yêu c u c a m t trong hai Bên đ th o lu nợ ầ ủ ộ ể ả ậ b t c v n đ gì liên quan đ n vi c gi i thích ho c th c hi nấ ứ ấ ề ế ệ ả ặ ự ệ Hi p đ nh này và các khía c nh liên quan khác trong quan h gi aệ ị ạ ệ ữ các Bên. 3. Các Bên tho thu n thành l p U ban H n h p v Phát tri nả ậ ậ ỷ ỗ ợ ề ể Quan h Kinh t và Th ng m i gi a Vi t Nam và Hoa Kỳ (g iệ ế ươ ạ ữ ệ ọ t t là `U ban"). U ban có các nhi m v sau:ắ ỷ ỷ ệ ụ A. theo dõi và đ m b o vi c th c hi n Hi p đ nh này và đ a raả ả ệ ự ệ ệ ị ư các khuy n ngh đ đ t đ c các m c tiêu c a Hi p đ nh này;ế ị ể ạ ượ ụ ủ ệ ị B. đ m b o m t s cân b ng tho đáng v các tho nh ngả ả ộ ự ằ ả ề ả ượ trong th i h n hi u l c c a Hi p đ nh;ờ ạ ệ ự ủ ệ ị C. là kênh thích h p đ các Bên ti n hành tham v n theo yêu c uợ ể ế ấ ầ c a m t Bên đ th o lu n và gi i quy t các v n đ phát sinh tủ ộ ể ả ậ ả ế ấ ề ừ vi c gi i thích hay th c hi n Hi p đ nh này; vàệ ả ự ệ ệ ị D. tìm ki m và đ xu t kh năng nâng cao và đa d ng hoá cácế ề ấ ả ạ quan h kinh t và th ng m i gi a hai n c;ệ ế ươ ạ ữ ướ 4. U ban s có các đ ng ch t ch là đ i di n c a các Bên c pỷ ẽ ồ ủ ị ạ ệ ủ ở ấ B tr ng, và các thành viên s là đ i di n c a các c quan h uộ ưở ẽ ạ ệ ủ ơ ữ quan có liên quan đ n vi c th c hi n Hi p đ nh này. U ban sế ệ ự ệ ệ ị ỷ ẽ h p đ nh kỳ hàng năm ho c theo yêu c u c a m t trong hai Bên.ọ ị ặ ầ ủ ộ Đ a đi m h p s luân phiên gi a Hà N i và Washington D.C, trị ể ọ ẽ ữ ộ ừ khi các Bên có tho thu n khác. C c u t ch c và quy ch ho tả ậ ơ ấ ổ ứ ế ạ đ ng c a U ban s do U ban thông qua t i phiên h p đ u tiênộ ủ ỷ ẽ ỷ ạ ọ ầ c a mình. ủ  Đi u 6:ề Quan h gi a Ch ng IV, Ph l c H, Th trao đ i vàệ ữ ươ ụ ụ ư ổ Ph l c Gụ ụ Đ i v i b t kỳ v n đ nào liên quan t i đ u t trong các lĩnhố ớ ấ ấ ề ớ ầ ư v c d ch v mà không đ c quy đ nh c th trong Ph l c G,ự ị ụ ượ ị ụ ể ụ ụ các quy đ nh c a Ph l c H s đ c áp d ng. Tuy nhiên, trongị ủ ụ ụ ẽ ượ ụ tr ng h p có xung đ t gi a m t quy đ nh t i Ch ng IV, Phườ ợ ộ ữ ộ ị ạ ươ ụ l c H ho c các th trao đ i, và m t quy đ nh t i Ph l c G, quyụ ặ ư ổ ộ ị ạ ụ ụ đ nh t i Ph l c G s đ c áp d ng cho xung đ t đó. Ph l c Hị ạ ụ ụ ẽ ượ ụ ộ ụ ụ và các th trao đ i s không đ c hi u ho c áp d ng theo cáchư ổ ẽ ượ ể ặ ụ mà có th t c đi các quy n c a m t Bên đ c quy đ nh t i Phể ướ ề ủ ộ ượ ị ạ ụ l c G.ụ  Đi u 7:ề Ph l c, B ng cam k t và Th trao đ iụ ụ ả ế ư ổ Các ph l c, B ng cam k t và Th trao đ i c a Hi p đ nh này làụ ụ ả ế ư ổ ủ ệ ị m t b ph n không th tách r i c a Hi p đ nh này.ộ ộ ậ ể ờ ủ ệ ị  Đi u 8:ề Đi u kho n cu i cùng, Hi u l c, Th i h n, Đình chề ả ố ệ ự ờ ạ ỉ và K t thúcế 1. Hi p đ nh này s có hi u l c vào ngày mà các Bên trao đ iệ ị ẽ ệ ự ổ thông báo cho nhau r ng m i Bên đã hoàn t t các th t c pháp lýằ ỗ ấ ủ ụ c n thi t đ đ a Hi p đ nh có hi u l c, và có hi u l c trong th iầ ế ể ư ệ ị ệ ự ệ ự ờ h n ba (03) năm.ạ 2. Hi p đ nh này đ c gia h n ti p t c ba năm m t, n u khôngệ ị ượ ạ ế ụ ộ ế Bên nào g i thông báo cho Bên kia, ít nh t 30 ngày tr c khiử ấ ướ Hi p đ nh h t hi u l c, ý đ nh ch m d t Hi p đ nh này c aệ ị ế ệ ự ị ấ ứ ệ ị ủ mình. 3. N u m t trong hai Bên không có th m quy n pháp lý trongế ộ ẩ ề n c đ th c hi n nghĩa v c a mình theo Hi p đ nh này, thìướ ể ự ệ ụ ủ ệ ị m t trong hai Bên có th đình ch vi c áp d ng Hi p đ nh này,ộ ể ỉ ệ ụ ệ ị ho c b t kỳ b ph n nào c a Hi p đ nh này, k c qui ch t iặ ấ ộ ậ ủ ệ ị ể ả ế ố hu qu c, v i s tho thu n c a Bên kia. Trong tr ng h p đó,ệ ố ớ ự ả ậ ủ ườ ợ các Bên s tìm cách, m c đ t i đa có th theo pháp lu t trongẽ ở ứ ộ ố ể ậ n c, đ gi m đ n m c t i thi u nh ng tác đ ng b t l i đ iướ ể ả ế ứ ố ể ữ ộ ấ ợ ố v i quan h th ng m i s n có gi a các Bên.ớ ệ ươ ạ ẵ ữ V i s ch ng ki n đây, đ c s u quy n c a chính phớ ự ứ ế ở ượ ự ỷ ề ủ ủ mình nh ng ng i ký tên d i đây đã ký Hi p đ nh này.ữ ườ ướ ệ ị Làm t i Washington, D.C. ngày 13 tháng 7 năm 2000, thành haiạ b n b ng ti ng Vi t và ti ng Anh, c hai b n có giá tr ngangả ằ ế ệ ế ả ả ị nhau. III . Hi p d nh Th ng m i Vi t Nam - Hoa Kỳ: nh ng cệ ị ươ ạ ệ ữ ơ h i và thách th c m i đ i v i phát tri n th ng m i và thuộ ứ ớ ố ớ ể ươ ạ hút đ u t tr c ti p n c ngoài c a Vi t Nam :ầ ư ự ế ướ ủ ệ I. Hi p đ nh Th ng m i Vi t Nam - Hoa Kỳ đ i v iệ ị ươ ạ ệ ố ớ phát tri n th ng m i Vi t Nam ể ươ ạ ệ Sau g n 3 năm th c hi n Hi p đ nh (1), kim ng chầ ự ệ ệ ị ạ ngo i th ng Vi t Nam - Hoa Kỳ đã v t ng ngạ ươ ệ ượ ưỡ 5 t USD năm 2003, riêng 9 tháng năm 2004 đã đ tỉ ạ trên 4 t USD, tăng 9,8% so cùng kỳ năm tr c, đ aỉ ướ ư Hoa Kỳ tr thành đ i tác th ng m i l n nh t c aở ố ươ ạ ớ ấ ủ Vi t Nam. Đi u đó cho th y nh ng nh h ng tíchệ ề ấ ữ ả ưở c c c a Hi p đ nh đ i v i th ng m i Vi t Nam. ự ủ ệ ị ố ớ ươ ạ ệ 1. C h i m i cho phát tri n xu t kh u c a Vi tơ ộ ớ ể ấ ẩ ủ ệ Nam Hi p đ nh Th ng m i Vi t Nam - Hoa Kỳ đã t oệ ị ươ ạ ệ ạ c h i ti p c n th tr ng r t l n cho hàng hóaơ ộ ế ậ ị ườ ấ ớ xu t kh u c a Vi t Nam, đ c bi t là nh ng s nấ ẩ ủ ệ ặ ệ ữ ả ph m ch t o s d ng nhi u lao đ ng, tr c đâyẩ ế ạ ử ụ ề ộ ướ ch u m c thu quan cao t i 40%, nay Vi t Namị ứ ế ớ ệ đ c h ng Quy ch t i hu qu c (MFN), Quyượ ưở ế ố ệ ố ch th ng m i bình th ng (NTR) nên m c thuế ươ ạ ườ ứ ế su t nh p kh u ch còn 3 - 4%. Đi u này đã mấ ậ ẩ ỉ ề ở đ ng cho s tăng tr ng c a ngo i th ng gi aườ ự ưở ủ ạ ươ ữ hai n c trong năm 2002 và ti p t c t đó t i nay.ướ ế ụ ừ ớ Năm 2002, xu t kh u c a Vi t Nam sang Hoa Kỳấ ẩ ủ ệ tăng 128%, ti p t c tăng 64,5% và đ t 3,9 t USD.ế ụ ạ ỉ Hoa Kỳ đã c ng c v trí là th tr ng xu t kh uủ ố ị ị ườ ấ ẩ hàng hóa l n nh t c a Vi t Nam hi n nay. S bùngớ ấ ủ ệ ệ ự n tăng tr ng xu t kh u c a Vi t Nam sang Hoaổ ưở ấ ẩ ủ ệ Kỳ đã đóng góp t i 90% trong t ng m c tăngớ ổ ứ tr ng xu t kh u (10%) năm 2002 và 77% trongưở ấ ẩ t ng m c tăng tr ng xu t kh u (19%) năm 2003ổ ứ ưở ấ ẩ c a Vi t Nam. Đi u đáng nói đây là s tăngủ ệ ề ở ự tr ng xu t kh u các s n ph m ch t o c a Vi tưở ấ ẩ ả ẩ ế ạ ủ ệ Nam sang Hoa Kỳ. Xu t kh u hàng công nghi pấ ẩ ệ ch t o c a Vi t Nam sang Hoa Kỳ tăng 502% nămế ạ ủ ệ 2002, trong đó nh ng m t hàng có kim ng ch l nữ ặ ạ ớ và m c tăng tr ng xu t kh u cao ph i k t i:ứ ưở ấ ẩ ả ể ớ hàng d t may tăng g n 18 l n (đ t 900 tri u USD),ệ ầ ầ ạ ệ hàng giày dép tăng 70% (đ t 224,8 tri u USD), đạ ệ ồ g tăng 499% (đ t trên 80 tri u USD), hàng ph cỗ ạ ệ ụ v du l ch tăng 54 l n (đ t 49,5 tri u USD), hàngụ ị ầ ạ ệ đi n t tăng 270% (đ t g n 5 tri u USD)... Nămệ ử ạ ầ ệ 2003, xu t kh u các s n ph m này v n ti p t cấ ẩ ả ẩ ẫ ế ụ tăng tr ng cao: hàng d t may tăng 119,3% (đ tưở ệ ạ 1,97 t usd), hàng giày dép tăng 25,7% (đ t 282ỉ ạ tri u USD), hàng đi n t và vi tính tăng 865,3%ệ ệ ử (đ t 47 tri u USD), đ g tăng 44,9% (đ t 116,5ạ ệ ồ ỗ ạ tri u USD)... Rõ ràng v i m c thu nh p t xu tệ ớ ứ ậ ừ ấ kh u các s n ph m ch t o tăng s cho phép Vi tẩ ả ẩ ế ạ ẽ ệ Nam đ u t tr l i đ phát tri n các s n ph m này,ầ ư ở ạ ể ể ả ẩ góp ph n chuy n d ch c c u kinh t Vi t Namầ ể ị ơ ấ ế ệ theo h ng công nghi p hóa, hi n đ i hóa t t h n. ướ ệ ệ ạ ố ơ V i quy mô c a m t th tr ng nh p kh u l nớ ủ ộ ị ườ ậ ẩ ớ nh t th gi i, hàng năm nh p kh u vào th tr ngấ ế ớ ậ ẩ ị ườ Hoa Kỳ lên t i kho ng 1 200 t USD, thì kim ng chớ ả ỉ ạ xu t kh u c a Vi t Nam sang Hoa Kỳ hi n cũngấ ẩ ủ ệ ệ ch chi m kho ng 3% kim ng ch nh p kh u c aỉ ế ả ạ ậ ẩ ủ th tr ng này. ị ườ 2. C h i t t cho nh p kh u các s n ph m côngơ ộ ố ậ ẩ ả ẩ ngh ngu n và các nguyên v t li u ch t l ng caoệ ồ ậ ệ ấ ượ ph c v nhu c u công nghi p hóa, hi n đ i hóaụ ụ ầ ệ ệ ạ đ t n c ấ ướ Đ i v i nh p kh u, năm 2002, nh p kh u t Hoaố ớ ậ ẩ ậ ẩ ừ Kỳ vào Vi t Nam còn r t khiêm t n (ch b ngệ ấ ố ỉ ằ kho ng 21% t ng kim ng ch xu t kh u c a Vi tả ổ ạ ấ ẩ ủ ệ Nam sang Hoa Kỳ) và tăng tr ng nh p kh u c aưở ậ ẩ ủ Vi t Nam t th tr ng Hoa Kỳ cũng th p h nệ ừ ị ườ ấ ơ nhi u so v i m c tăng tr ng xu t kh u (tăng 26%ề ớ ứ ưở ấ ẩ năm 2002). Nh ng tình hình năm 2003 đã có thayư đ i l n: l n đ u tiên, t c đ tăng tr ng nh pổ ớ ầ ầ ố ộ ưở ậ kh u t Hoa Kỳ đã l n h n t c đ tăng tr ngẩ ừ ớ ơ ố ộ ưở xu t kh u c a Vi t Nam sang th tr ng này (nh pấ ẩ ủ ệ ị ườ ậ kh u c a Vi t Nam t Hoa Kỳ tăng 97%, trong khiẩ ủ ệ ừ xu t kh u sang Hoa Kỳ ch tăng 64,5%). Cùng v iấ ẩ ỉ ớ m c tăng tr ng cao h n c a nh p kh u so v iứ ưở ơ ủ ậ ẩ ớ xu t kh u thì xu t siêu c a Vi t Nam sang Hoa Kỳấ ẩ ấ ủ ệ năm 2003 đã gi m nhi u và kim ng ch nh p kh uả ề ạ ậ ẩ đã tăng lên b ng 29% kim ng ch xu t kh u. Gi mằ ạ ấ ẩ ả xu t siêu c a Vi t Nam sang th tr ng Hoa Kỳấ ủ ệ ị ườ theo chúng tôi là m t s b o đ m lành m nh choộ ự ả ả ạ cán cân th ng m i gi a hai n c. H n n a, đâyươ ạ ữ ướ ơ ữ cũng là m t tín hi u t t b i Hoa Kỳ là th tr ngộ ệ ố ở ị ườ công ngh ngu n hàng đ u th gi i, nh p kh uệ ồ ầ ế ớ ậ ẩ máy móc thi t b t Hoa Kỳ s giúp chúng ta cóế ị ừ ẽ đ c các trang thi t b hi n đ i ph c v côngượ ế ị ệ ạ ụ ụ nghi p hóa, hi n đ i hóa đ t n c. Ngoài ra, chúngệ ệ ạ ấ ướ ta còn có th nh p kh u các nguyên li u c n thi tể ậ ẩ ệ ầ ế mà trong n c ch a làm đ c đ s n xu t các s nướ ư ượ ể ả ấ ả ph m xu t kh u tr l i Hoa Kỳ nh nguyên phẩ ấ ẩ ở ạ ư ụ li u c a ngành d t may, giày dép, linh ki n đi n tệ ủ ệ ệ ệ ử và vi tính, ch t d o nguyên li u, hay các v t t c nấ ẻ ệ ậ ư ầ thi t ph c v s n xu t và đ i s ng nh phân bón,ế ụ ụ ả ấ ờ ố ư s t thép, tân d c... Đi u này đ c ph n ánh trongắ ượ ề ượ ả c c u hàng nh p kh u t th tr ng Hoa Kỳ: nămơ ấ ậ ẩ ừ ị ườ 2002, các s n ph m công nghi p ch t o chi m t iả ẩ ệ ế ạ ế ớ 75% t ng tr giá nh p kh u t Hoa Kỳ, trong đóổ ị ậ ẩ ừ ch y u là các s n ph m máy móc và thi t b giaoủ ế ả ẩ ế ị thông, nguyên li u và v t t ph c v cho s n xu tệ ậ ư ụ ụ ả ấ trong n c và cho xu t kh u. Nh p kh u hàng tiêuướ ấ ẩ ậ ẩ dùng ch chi m kho ng 10% t ng kim ng ch nh pỉ ế ả ổ ạ ậ kh u. ẩ Năm 2003, t tr ng nh p kh u các s n ph m chỷ ọ ậ ẩ ả ẩ ế t o tăng lên 77% t ng kim ng ch nh p kh u trongạ ổ ạ ậ ẩ đó nh p kh u máy móc, thi t b đ t 709,4 tri uậ ẩ ế ị ạ ệ USD, chi m 62% t ng kim ng ch nh p kh u vàế ổ ạ ậ ẩ tăng 61,5% so v i 2002, nh p kh u các nguyên li uớ ậ ẩ ệ và v t t c n thi t khác đ t 173,7 tri u USD b ngậ ư ầ ế ạ ệ ằ 15% t ng kim ng ch nh p kh u.... ổ ạ ậ ẩ II. C h i thu hút đ u t tr c ti p c a Hoa Kỳ choơ ộ ầ ư ự ế ủ vi c phát tri n kinh t - xã h i Vi t Nam ệ ể ế ộ ệ Trong khi đ u t tr c ti p (FDI) c a Hoa Kỳ vàoầ ư ự ế ủ Vi t Nam t 1988 đ n 1993 (khi l nh c m v nệ ừ ế ệ ấ ậ ch a b d b ), ch đ t 3,3 tri u USD, thì ch sauư ị ỡ ỏ ỉ ạ ệ ỉ năm đ u tiên (1994) b l nh c m v n, con s nàyầ ỏ ệ ấ ậ ố đ t trên 266 tri u USD (t c trên 80 l n c a toàn bạ ệ ứ ầ ủ ộ 6 năm tr c). Nh v y, sau h n m t năm b c mướ ư ậ ơ ộ ỏ ấ v n, Hoa Kỳ đã chuy n t v trí th 11 (năm 1994)ậ ể ừ ị ứ lên v trí th 8 trong t ng s trên 50 n c có v nị ứ ổ ố ướ ố đ u t vào Vi t Nam và n u ch tính riêng nămầ ư ệ ế ỉ 1995 thì Hoa Kỳ đã chuy n lên v trí th 6, ch sauể ị ứ ỉ Nh t B n, Đài Loan, Hàn Qu c, Xin-ga-po vàậ ả ố Th y Đi n. Đi u đáng quan tâm là nh ng công tyụ ể ề ữ t m c th gi i c a Hoa Kỳ đã tham gia chính v iầ ỡ ế ớ ủ ớ nh ng d án, quy mô l n. Ch ng h n nh Mobilữ ự ớ ẳ ạ ư Oil v i d án khí (M Thanh Long) 55 tri u USD;ớ ự ỏ ệ d án khu du l ch Non N c c a t p đoàn BBIự ị ướ ủ ậ China Beach Ltd 243 tri u USD... ệ Có th nói t c đ đ u t c a Hoa Kỳ vào Vi tể ố ộ ầ ư ủ ệ Nam tăng nhanh h n so v i Nh t B n k t khiơ ớ ậ ả ể ừ l nh c m v n đ c bãi b . Nh ng th ph n c aệ ấ ậ ượ ỏ ư ị ầ ủ Vi t Nam trong FDI c a Hoa Kỳ thì còn r t nh bé.ệ ủ ấ ỏ Các n c và các khu v c khác có l i th c nh tranhướ ự ợ ế ạ h n so v i Vi t Nam, thì đó là l i th c nh tranhơ ớ ệ ợ ế ạ c p cao (l i th đ ng: v n l n, công ngh hi nấ ợ ế ộ ố ớ ệ ệ đ i, ng i lao đ ng có chuyên môn cao...) còn l iạ ườ ộ ợ th c nh tranh c a Vi t Nam l i thu c c p th pế ạ ủ ệ ạ ộ ấ ấ (l i th tĩnh: tài nguyên t nhiên không có kh năngợ ế ự ả tái sinh, ti n l ng th p, t l lao đ ng có trình đề ươ ấ ỷ ệ ộ ộ tay ngh cao còn h n ch ). M t khác, do Nh t B nề ạ ế ặ ậ ả và Hoa Kỳ có ti m l c kinh t m nh và có nhi uề ự ế ạ ề l i th c nh tranh c p cao nên th tr ng đ u tợ ế ạ ấ ị ườ ầ ư c a các n c này là trên ph m vi toàn c u, phù h pủ ướ ạ ầ ợ v i ph m vi ho t đ ng r ng l n c a các công tyớ ạ ạ ộ ộ ớ ủ xuyên qu c gia (TNCs) và đ th c hi n liên k tố ể ự ệ ế s n xu t theo chi u ngang - trong m t ngành s nả ấ ề ộ ả xu t, nh th hi u qu kinh t s l n h n. Đi uấ ư ế ệ ả ế ẽ ớ ơ ề đó khác v i các đ i tác khác nh Đài Loan, Xin-ga-ớ ố ư po, H ng Kông còn kém Hoa Kỳ và Nh t B n ồ ậ ả ở nhi u m t vì th các t p đoàn l n c a Nh t B nề ặ ế ậ ớ ủ ậ ả m i ch đ u t vào Vi t Nam v i tính ch t thămớ ỉ ầ ư ệ ớ ấ dò; còn các t p đoàn l n c a Hoa Kỳ m i ch làậ ớ ủ ớ ỉ b c đ u đ n th tr ng Vi t Nam... ướ ầ ế ị ườ ệ Tuy đ u t tr c ti p c a Hoa Kỳ vào Vi t Namầ ư ự ế ủ ệ còn khiêm t n (tính đ n tháng 4-2003, t ng v nố ế ổ ố FDI cam k t đ t 1 128 tri u USD và v n FDI th cế ạ ệ ố ự hi n là 563 tri u USD, chi m t tr ng t ng ngệ ệ ế ỷ ọ ươ ứ là 2,9% và 2,6% trong t ng v n FDI c a n cổ ố ủ ướ ngoài t i Vi t Nam), nh ng chúng ta có th l cạ ệ ư ể ạ quan v i tình hình chính tr n đ nh, kinh t phátớ ị ổ ị ế tri n liên t c và t ng đ i ch c ch n, môi tr ngể ụ ươ ố ắ ắ ườ đ u t và kinh doanh ngày càng thu n l i do vi cầ ư ậ ợ ệ th c hi n Hi p đ nh Th ng m i song ph ng,ự ệ ệ ị ươ ạ ươ Vi t Nam s là m t đ a ch ngày càng h p d n đ iệ ẽ ộ ị ỉ ấ ẫ ố v i các nhà đ u t Hoa Kỳ. ớ ầ ư III. Vi c th c thi Hi p đ nh Th ng m i Vi t Namệ ự ệ ị ươ ạ ệ - Hoa Kỳ và nh ng c h i m i cho xây d ng năngữ ơ ộ ớ ự l c th ch và chuyên môn c a Vi t Nam ự ể ế ủ ệ Có th nói, vi c th c thi Hi p đ nh Th ng m iể ệ ự ệ ị ươ ạ song ph ng giúp Vi t Nam có đi u ki n đ rènươ ệ ề ệ ể luy n kh năng t đi u ch nh và thích ng c aệ ả ự ề ỉ ứ ủ mình, đi u này t o ra nh ng thu n l i c b n choề ạ ữ ậ ợ ơ ả vi c xây d ng năng l c làm vi c trong c ch kinhệ ự ự ệ ơ ế t th tr ng. Nh ng k t qu này th t khó l ngế ị ườ ữ ế ả ậ ượ hóa nh ng rõ ràng thông qua vi c đàm phán, ký k tư ệ ế và th c thi hi p đ nh, k c vi c theo đu i và gi iự ệ ị ể ả ệ ổ ả quy t các v tranh ch p v cá tra, cá ba-sa và hi nế ụ ấ ề ệ nay là v tranh ch p v tôm v i phía Hoa Kỳ, Vi tụ ấ ề ớ ệ Nam đ c rèn luy n, c xát v i nh ng th c ti nượ ệ ọ ớ ữ ự ễ sinh đ ng c a th ng m i qu c t , rút ra đ c cácộ ủ ươ ạ ố ế ượ bài h c và chu n b nh ng hành trang c n thi t đọ ẩ ị ữ ầ ế ể gi i quy t t t h n các m i quan h kinh t , th ngả ế ố ơ ố ệ ế ươ m i v i n c ngoài, x lý t t h n tranh ch pạ ớ ướ ử ố ơ ấ th ng m i có th x y ra trong t ng lai. Nh ngươ ạ ể ả ươ ữ bài h c t vi c đàm phán, ký k t và phê chu nọ ừ ệ ế ẩ Hi p đ nh Th ng m i Vi t Nam - Hoa Kỳ là bàiệ ị ươ ạ ệ h c t t cho các nhà đàm phán Vi t Nam khi thamọ ố ệ gia đàm phán ký k t các Hi p đ nh Th ng m iế ệ ị ươ ạ song ph ng và đa ph ng khác, đ c bi t là đàmươ ươ ặ ệ phán gia nh p WTO. ậ IV. Nh ng thách th c m i đ i v i phát tri nữ ứ ớ ố ớ ể th ng m i và thu hút FDI c a Hoa Kỳ vào Vi tươ ạ ủ ệ Nam - Áp đ t thu ch ng phá giá, rào c n th ng m iặ ế ố ả ươ ạ m i đ i v i hàng xu t kh u c a Vi t Nam: Nh ngớ ố ớ ấ ẩ ủ ệ ữ phán quy t thi u khách quan và công b ng c a Bế ế ằ ủ ộ Th ng m i Hoa Kỳ (DOC) và y Ban Th ngươ ạ Ủ ươ m i qu c t Hoa Kỳ đ i v i cá tra và cá ba-sa xu tạ ố ế ố ớ ấ kh u c a Vi t Nam và vi c áp d ng thu ch ngẩ ủ ệ ệ ụ ế ố bán phá giá đ i v i cá tra và ba-sa xu t kh u c aố ớ ấ ẩ ủ Vi t Nam th i gian qua đã gây ra nh ng khó khănệ ờ ữ l n cho xu t kh u các s n ph m này c a Vi t Namớ ấ ẩ ả ẩ ủ ệ sang Hoa Kỳ, làm cho m c xu t kh u gi m nhi uứ ấ ẩ ả ề so v i th i gian tr c. Đó là ch a k t i v ki nớ ờ ướ ư ể ớ ụ ệ bán phá giá tôm c a Liên minh tôm mi n Nam Hoaủ ề Kỳ (SSA) đ i v i 6 n c xu t kh u tôm vào Hoaố ớ ướ ấ ẩ Kỳ trong đó có Vi t Nam ngày 31-12-2003... M iệ ớ đây, B Th ng m i Hoa Kỳ đã quy t đ nh tômộ ươ ạ ế ị Vi t Nam s ch u m c thu 4,1 - 25,8% (so v iệ ẽ ị ứ ế ớ phán quy t tr c đây c a ITC là 14,9 - 93%). Đâyế ướ ủ th c s v n còn là m t trong nh ng thách th c m iự ự ẫ ộ ữ ứ ớ đ i v i xu t kh u tôm, m t s n ph m xu t kh uố ớ ấ ẩ ộ ả ẩ ấ ẩ ch l c c a Vi t Nam. Ch a bi t đ c trong th iủ ự ủ ệ ư ế ượ ờ gian t i các nhà xu t kh u Vi t Nam s còn ph iớ ấ ẩ ệ ẽ ả đ ng đ u v i nh ng đòn th ng m i gì n a tươ ầ ớ ữ ươ ạ ữ ừ phía Hoa Kỳ?! - Hi p đ nh d t may Vi t Nam - Hoa Kỳ và vi c ápệ ị ệ ệ ệ d ng h n ng ch đ i v i hàng d t may xu t kh uụ ạ ạ ố ớ ệ ấ ẩ c a Vi t Nam: Ngoài vi c áp thu ch ng phá giá,ủ ệ ệ ế ố phía Hoa Kỳ còn áp d ng h n ng ch đ i v i xu tụ ạ ạ ố ớ ấ kh u hàng d t may c a Vi t Nam vào Hoa Kỳ vàẩ ệ ủ ệ cũng t o ra nh ng thách th c m i cho Vi t Namạ ữ ứ ớ ệ khi xu t kh u vào th tr ng này. ấ ẩ ị ườ - Các rào c n k thu t khác: Bao g m vi c Hoa Kỳả ỹ ậ ồ ệ áp d ng Lu t ch ng kh ng b sinh h c, trong đóụ ậ ố ủ ố ọ yêu c u các doanh nghi p kinh doanh ch bi nầ ệ ế ế th c ph m ph i đăng ký v i C quan d c và th cự ẩ ả ớ ơ ượ ự ph m Hoa Kỳ (FDA) s gây khó khăn l n h n choẩ ẽ ớ ơ các doanh nghi p Vi t Nam khi xu t kh u. ệ ệ ấ ẩ - S c ép c nh tranh s ngày càng tăng đ i v i cácứ ạ ẽ ố ớ doanh nghi p Vi t Nam c th tr ng trong n cệ ệ ả ở ị ườ ướ và th tr ng xu t kh u Hoa Kỳ: Vi c th c thiị ườ ấ ẩ ệ ự Hi p đ nh Th ng m i Vi t Nam - Hoa Kỳ th iệ ị ươ ạ ệ ờ gian t i s t o nh ng s c ép c nh tranh m i lênớ ẽ ạ ữ ứ ạ ớ các doanh nghi p Vi t Nam, nh t là các doanhệ ệ ấ nghi p kinh doanh d ch v n c nhà khi chúng taệ ị ụ ướ th c hi n các cam k t m c a th tr ng d ch vự ệ ế ở ử ị ườ ị ụ cho các đ i tác n c ngoài và th c hi n nguyên t cố ướ ự ệ ắ "đ i x qu c gia"... ố ử ố H n n a, vi c Hoa Kỳ ký k t Hi p đ nh Khu v cơ ữ ệ ế ệ ị ự Th ng m i t do (FTA) v i các n c đã t o raươ ạ ự ớ ướ ạ nh ng u đãi th ng m i m i cho các n c cóữ ư ươ ạ ớ ướ Hi p đ nh này v i Hoa Kỳ, vì v y xu t kh u c aệ ị ớ ậ ấ ẩ ủ các n c có FTA v i Hoa Kỳ s có l i th c nhướ ớ ẽ ợ ế ạ tranh l n h n so v i hàng xu t kh u cùng lo i c aớ ơ ớ ấ ẩ ạ ủ chúng ta... - L i th c nh tranh v thu hút FDI c a n c taợ ế ạ ề ủ ướ kém h n so v i m t s n c trong khu v c (cácơ ớ ộ ố ướ ự n c có Hi p đ nh t do th ng m i - FTA v iướ ệ ị ự ươ ạ ớ Hoa Kỳ), nh t là so v i Trung Qu c. ấ ớ ố V. M t s gi i pháp phát tri n xu t kh u sang Hoaộ ố ả ể ấ ẩ Kỳ và thu hút đ u t tr c ti p c a Hoa Kỳ vào Vi tầ ư ự ế ủ ệ Nam Th nh t, trên c s th c hi n nghiêm ch nh cácứ ấ ơ ở ự ệ ỉ cam k t trong Hi p đ nh Th ng m i Vi t Nam -ế ệ ị ươ ạ ệ Hoa Kỳ, Vi t Nam yêu c u phía Hoa Kỳ th c hi nệ ầ ự ệ các trách nhi m đã cam k t trong Hi p đ nh. Đ ngệ ế ệ ị ồ th i, c n phát huy s c m nh t ng h p c a c Nhàờ ầ ứ ạ ổ ợ ủ ả n c, các t ch c phi chính ph , các hi p h iướ ổ ứ ủ ệ ộ ngành hàng, các doanh nghi p trong công tác tuyênệ truy n v n đ ng t o môi tr ng tâm lý xã h iề ậ ộ ạ ườ ộ thu n l i, hi u bi t l n nhau, phát tri n quan hậ ợ ể ế ẫ ể ệ đ i tác, đôi bên đ u có l i đ phát tri n xu t kh uố ề ợ ể ể ấ ẩ c a Vi t Nam sang Hoa Kỳ. ủ ệ Th hai, Vi t Nam chu n b s n sàng các hànhứ ệ ẩ ị ẵ trang c n thi t đ đ i phó th ng l i v i các vầ ế ể ố ắ ợ ớ ụ tranh ch p th ng m i đã, đang và có th s x y raấ ươ ạ ể ẽ ả trong t ng lai. Chúng ta, m t m t, ph i h c cáchươ ộ ặ ả ọ thích ng v i th c ti n kinh doanh qu c t , trongứ ớ ự ễ ố ế đó các tranh ch p th ng m i là hi n t ng bìnhấ ươ ạ ệ ượ th ng, b ng cách ph i h p ch t ch v i các bườ ằ ố ợ ặ ẽ ớ ị đ n khác đ có ti ng nói th ng nh t ph n đ i đ nơ ể ế ố ấ ả ố ơ ki n; thuê khoán t v n pháp lý gi i... M t khác,ệ ư ấ ỏ ặ phát huy vai trò c a các hi p h i xu t kh u Vi tủ ệ ộ ấ ẩ ệ Nam trong vi c ph i k t h p các doanh nghi pệ ố ế ợ ệ trong n c, các nhà nh p kh u hàng c a Vi t Namướ ậ ẩ ủ ệ Hoa Kỳ, ng i tiêu dùng Hoa Kỳ, k c cácở ườ ể ả chính khách... Ti n hành nh ng cu c tuyên truy nế ữ ộ ề v n đ ng v s n ph m c a Vi t Nam không hậ ộ ề ả ẩ ủ ệ ề bán phá giá, v l i ích c a vi c tăng c ng trao đ iề ợ ủ ệ ườ ổ buôn bán s n ph m gi a hai bên... ả ẩ ữ Th ba, Nhà n c ban hành m i và ch nh s a cácứ ướ ớ ỉ ử lu t hi n có đ t o s th ng nh t gi a lu t và cácậ ệ ể ạ ự ố ấ ữ ậ văn b n d i lu t, phù h p v i h th ng lu t qu cả ướ ậ ợ ớ ệ ố ậ ố t và nh ng cam k t trong Hi p đ nh Th ng m iế ữ ế ệ ị ươ ạ Vi t Nam - Hoa Kỳ nh m t o môi tr ng pháp lýệ ằ ạ ườ n đ nh, minh b ch, giúp các doanh nghi p c Vi tổ ị ạ ệ ả ệ Nam và các đ i tác Hoa Kỳ yên tâm phát tri n s nố ể ả xu t kinh doanh, tích c c đ u t và tìm ki m cácấ ự ầ ư ế đ i tác th ng m i t i Vi t Nam. Nhà n c cũngố ươ ạ ạ ệ ướ đ y m nh c i cách hành chính, nâng cao hi u l cẩ ạ ả ệ ự qu n lý c a Nhà n c, phân đ nh rõ ch c năngả ủ ướ ị ứ qu n lý nhà n c và qu n lý kinh doanh và s mả ướ ả ớ tri n khai ng d ng chính ph đi n t n c ta...ể ứ ụ ủ ệ ử ở ướ Ngoài ra, Nhà n c phát tri n các công c , c ch ,ướ ể ụ ơ ế chính sách đa d ng h tr xây d ng năng l c qu nạ ỗ ợ ự ự ả lý, kinh doanh, nâng cao s c c nh tranh c a doanhứ ạ ủ nghi p. ệ Th t , đ i v i các doanh nghi p, đi u c t y u làứ ư ố ớ ệ ề ố ế ph i t trang b cho mình năng l c ho t đ ng hi uả ự ị ự ạ ộ ệ qu trong môi tr ng kinh doanh c a kinh t thả ườ ủ ế ị tr ng. Doanh nghi p c n b t đ u b ng vi c xâyườ ệ ầ ắ ầ ằ ệ d ng và tri n khai các chi n l c kinh doanh hi uự ể ế ượ ệ qu d a trên vi c phân tích và đánh giá đúng nh ngả ự ệ ữ đi m m nh, y u, c h i và thách th c, v th c aể ạ ế ơ ộ ứ ị ế ủ doanh nghi p hi n t i và đích c n đ t t i... Đ iệ ệ ạ ầ ạ ớ ố v i các doanh nghi p xu t kh u thì vi c th c hi nớ ệ ấ ẩ ệ ự ệ m t chi n l c ma-két-tinh xu t kh u sang thộ ế ượ ấ ẩ ị tr ng Hoa Kỳ là đi u ph i tính đ n tr c tiên.ườ ề ả ế ướ Nhà n c, các t ch c h tr th ng m i t o đi uướ ổ ứ ỗ ợ ươ ạ ạ ề ki n và h tr các doanh nghi p trong vi c nghiênệ ỗ ợ ệ ệ c u k th tr ng Hoa Kỳ đ có chính sách đúngứ ỹ ị ườ ể đ n nh m đ y m nh vi c xu t kh u sang Hoa Kỳ. ắ ằ ẩ ạ ệ ấ ẩ Th năm, Nhà n c khuy n khích các doanhứ ướ ế nghi p ch đ ng liên doanh, liên k t và tích c cệ ủ ộ ế ự xây d ng quan h đ i tác chi n l c v i các doanhự ệ ố ế ượ ớ nghi p Hoa Kỳ nh m đ y m nh xu t kh u và thuệ ằ ẩ ạ ấ ẩ hút đ u t tr c ti p t phía Hoa Kỳ. ầ ư ự ế ừ Đ tr thành đ i tác bình đ ng trong quan h qu cể ở ố ẳ ệ ố t và v i các doanh nghi p Hoa Kỳ, ngoài vai tròế ớ ệ quan tr ng c a Nhà n c t m vĩ mô, các doanhọ ủ ướ ở ầ nghi p xu t kh u Vi t Nam c n h ng t i hìnhệ ấ ẩ ệ ầ ướ ớ thành các t p đoàn kinh t l n - công ty đa qu c giaậ ế ớ ố bao g m h p tác đ u t v i các t p đoàn kinh t ,ồ ợ ầ ư ớ ậ ế công ty đa qu c gia, hình thành công ty con c a cácố ủ t p đoàn - công ty đa qu c gia này trên lãnh thậ ố ổ Vi t Nam; ti n hành các liên k t kinh t d c, ngangệ ế ế ế ọ v i các doanh nghi p trong n c, hình thành t pớ ệ ướ ậ đoàn kinh t l n - công ty đa qu c gia Vi t Nam.ế ớ ố ở ệ M r ng các ho t đ ng sáp nh p, h p nh t v i cácở ộ ạ ộ ậ ợ ấ ớ doanh nghi p, hình thành các t p đoàn kinh t t ngệ ậ ế ổ h p, đ s c c nh tranh xu t kh u; đ y nhanh cợ ủ ứ ạ ấ ẩ ẩ ổ ph n hóa các doanh nghi p nhà n c; phát tri n thầ ệ ướ ể ị tr ng ch ng khoán Vi t Nam; tăng c ng cácườ ứ ở ệ ườ liên minh chi n l c đ hình thành các t p đoànế ượ ể ậ th ng m i đ m nh trong c nh tranh xu t kh u...ươ ạ ủ ạ ạ ấ ẩ Th sáu, doanh nghi p xây d ng th ng hi u choứ ệ ự ươ ệ s n ph m c a mình. Đi u này có ý nghĩa đ c bi tả ẩ ủ ề ặ ệ quan tr ng trong kinh doanh qu c t . Xây d ngọ ố ế ự đ c th ng hi u n i ti ng góp ph n t o d ng uyượ ươ ệ ổ ế ầ ạ ự tín doanh nghi p, qua đó nâng cao năng l c c nhệ ự ạ tranh xu t kh u c a hàng hóa và doanh nghi pấ ẩ ủ ệ Vi t Nam. Mu n v y, tr c h t doanh nghi p ph iệ ố ậ ướ ế ệ ả đăng ký hoàn t t th t c v s h u công nghi p vàấ ủ ụ ề ở ữ ệ b n quy n nhãn mác hàng hóa. Tuy nhiên, đ xâyả ề ể d ng đ c th ng hi u riêng n i ti ng là k t quự ượ ươ ệ ổ ế ế ả t ng th c a nhi u y u t đ c t o ra t các gi iổ ể ủ ề ế ố ượ ạ ừ ả pháp vĩ mô và vi mô. Th b y, xây d ng văn hóa xu t kh u qu c gia vàứ ả ự ấ ẩ ố văn hóa kinh doanh doanh nghi p. Đi u này chở ệ ề ỉ đ t đ c khi có m t trình đ phát tri n cao trongạ ượ ộ ộ ể xu t kh u, các đ i tác liên quan đ u ý th c v t mấ ẩ ố ề ứ ề ầ quan tr ng c a ho t đ ng xu t kh u đ i v i sọ ủ ạ ộ ấ ẩ ố ớ ự phát tri n kinh t - xã h i đ t n c và có nh ng nể ế ộ ấ ướ ữ ỗ l c c a qu c gia và c ng đ ng cho s phát tri nự ủ ố ộ ồ ự ể xu t kh u theo h ng phát huy t i đa nh ng l iấ ẩ ướ ố ữ ợ th so sánh đ ng đ thúc đ y xu t kh u. Văn hóaế ộ ể ẩ ấ ẩ xu t kh u có m t v trí quan tr ng trong năng l cấ ẩ ộ ị ọ ự c nh tranh c a doanh nghi p. ạ ủ ệ  K t lu ân : ế Đ n cu i năm 2002, Vi t Nam đã thi t l pế ố ệ ế ậ quan h ngo i giao v i g n 170 n c trên th gi i,ệ ạ ớ ầ ướ ế ớ trong s này ta đã có quan h th ng m i v i g nố ệ ươ ạ ớ ầ 140 n c. Đ t o đi u ki n thu n l i cho lĩnh v cướ ể ạ ề ệ ậ ợ ự th ng m i ho t đ ng, Chính ph Vi t Nam đã kýươ ạ ạ ộ ủ ệ 90 hi p đ nh th ng m i song ph ng, trong đóệ ị ươ ạ ươ g n 80 cam k t cho Vi t Nam h ng Quy ch T iầ ế ệ ưở ế ố hu qu c – Most Favoured Nations (MFN). Trongệ ố s các hi p đ nh th ng m i song ph ng đã ký thìố ệ ị ươ ạ ươ Hi p đ nh Th ng m i Vi t – M s có nh h ngệ ị ươ ạ ệ ỹ ẽ ả ưở l n nh t đ i v i n n kinh t Vi t Nam, vì:ớ ấ ố ớ ề ế ệ  M là n c có n n kinh t và th ngỹ ướ ề ế ươ m i l n nh t th gi i: M chi m g n 50% s nạ ớ ấ ế ớ ỹ ế ầ ả l ng công nghi p, g n 20% tr giá xu t nh p kh uượ ệ ầ ị ấ ậ ẩ c a th gi i. M i năm, M xu t kh u g n 900 tủ ế ớ ỗ ỹ ấ ẩ ầ ỷ USD, nh p kh u g n 1.300 t USD. Năm 2001,ậ ẩ ầ ỷ GDP c a M đã lên đ n g n 10.000 t USD (sủ ỹ ế ầ ỷ ố li u c a WTO công b năm 2002), cho nên ký hi pệ ủ ố ệ đ nh v i M m ra th tr ng thu n l i có dungị ớ ỹ ở ị ườ ậ ợ l ng l n cho ho t đ ng xu t kh u c a Vi t Nam.ượ ớ ạ ộ ấ ẩ ủ ệ  N c M có vai trò nòng c t, chi ph iướ ỹ ố ố ho t đ ng c a các đ nh ch tài chính và th ng m iạ ộ ủ ị ế ươ ạ qu c t nh IMF, WTO, WB, ADB…, cho nên kýố ế ư hi p đ nh th ng m i v i M t o ra kh năng tăngệ ị ươ ạ ớ ỹ ạ ả c ng s nh h ng thu n l i c a các t ch c trênườ ự ả ưở ậ ợ ủ ổ ứ v i n n kinh t c a Vi t Nam và giúp đ y nhanhớ ề ế ủ ệ ẩ ti n trình h i nh p c a n c ta v i khu v c và thế ộ ậ ủ ướ ớ ự ế gi i.ớ  Hi p đ nh Th ng m i Vi t – M đ cệ ị ươ ạ ệ ỹ ượ so n th o d a vào các tiêu chu n n i dung c a Tạ ả ự ẩ ộ ủ ổ ch c Th ng m i Th gi i (WTO) dành cho cácứ ươ ạ ế ớ n c kém phát tri n, cho nên ký đ c hi p đ nhướ ể ượ ệ ị th ng m i v i M là m t b c ti n quan tr ngươ ạ ớ ỹ ộ ướ ế ọ giúp cho Vi t Nam s m gia nh p T ch c WTO.ệ ớ ậ ổ ứ  D i s nh h ng c a Hi p đ nhướ ự ả ưở ủ ệ ị Th ng m i Vi t – M , h th ng pháp lu t đi uươ ạ ệ ỹ ệ ố ậ ề ti t n n kinh t và th ng m i c a Vi t Nam sế ề ế ươ ạ ủ ệ ẽ thay đ i theo h ng: đ y đ , minh b ch, ti p c nổ ướ ầ ủ ạ ế ậ v i các chu n m c chung c a qu c t đ t o raớ ẩ ự ủ ố ế ể ạ môi tr ng kinh doanh bình đ ng, thu n l i cho cácườ ẳ ậ ợ doanh nghi p thu c các khu v c kinh t phát tri n.ệ ộ ự ế ể  T sau khi Hi p đ nh Th ng m i Vi t –ừ ệ ị ươ ạ ệ M có hi u l c (11/12/2002), thu nh p kh u hàngỹ ệ ự ế ậ ẩ hóa t Vi t Nam vào M gi m từ ệ ỹ ả ừ 30-40% t o đi uạ ề ki n nâng cao tính c nh tranh v giá cho hàng hóaệ ạ ề c a Vi t Nam trên th tr ng này.ủ ệ ị ườ  Môi tr ng đ u t Vi t Nam h p d nườ ầ ư ệ ấ ẫ h n, vì tính bình đ ng, rõ ràng, không phân bi t đ iơ ẳ ệ ố x và hàng hóa c a các doanh nghi p có v n đ u tử ủ ệ ố ầ ư n c ngoài s n xu t t i Vi t Nam đ a vào thướ ả ấ ạ ệ ư ị tr ng M cũng đ c h ng Quy ch T i huườ ỹ ượ ưở ế ố ệ qu c.ố