Điều tra tình hình chăn nuôi tại trạm thú y huyện Tân Yên - Bắc Giang

Lêi c¶m ¬n! Trong thêi gian thùc tËp nghÒ nghiÖp t¹i c¬ së thó y x· QuÕ Nham, ®­îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh vµ t¹o ®iÒu kiÖn cña c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa ch¨n nu«i - thó y - Tr­êng Cao §¼ng N«ng L©m. §Æc biÖt lµ thÇy gi¸o TrÇn Xu©n §Ö vµ c« gi¸o Hoµng ThÞ Kim Thanh lµ gi¸o viªn h­íng dÉn, c¸c c« chó l·nh ®¹o tr¹m thó y huyÖn T©n Yªn vµ m¹ng l­íi thu y c¬ së cïng b¹n bÌ ®«ng nghiÖp em ®· thu ®­îc nhiÒu kinh nghiÖm vÒ nghÒ nghiÖp vµ kiÕn thøc x· héi cho b¶n th©n. Em thÊy tù tin tr­ëng thµnh h¬n nhiÒu trong cuéc sèng vµ c«ng viÖc. Nh©n dÞp nµy em xin ®­îc bµy tá lßng c¶m ¬n ch©n thµnh vµ lßng biÕt ¬n s©u s¾c tíi thÇy c« gi¸o trong khoa ch¨n nu«i - thó y - Tr­êng Cao ®¼ng N«ng L©m, ®Æc biÖt lµ thÇy gi¸o TrÇn Xu©n §Ö vµ c« gi¸o Hoµng ThÞ Kim Thanh, c« chó c¸n bé tr¹m thó y huyÖn T©n Yªn, m¹ng l­íi thó y c¬ së vµ c¸c b¹n cïng nhãm lêi c¶m ¬n ch©n thµnh , lêi chóc søc kháe , h¹nh phóc vµ thµnh ®¹t. Ngµy15 th¸ng 4 n¨m 2007 Sinh viªn NguyÔn V¨n ¸nh Lêi më ®Çu XuÊt ph¸t tõ nguyÖn väng cña b¶n th©n vµ sù ®ång ý cña Ban chñ nhiÖm khoa Ch¨n nu«i Thó y Tr­êng Cao ®¼ng N«ng l©m, ®­îc sù ph©n c«ng cña thÇy c« gi¸o h­íng dÉn tiÕp nhËn t¹i c¬ së em ®· tiÕn hµnh lµm b¸o c¸o tèt nghiÖp nµy. KÕt cÊu gån 3 phÇn: PhÇn I. §iÒu tra c¬ b¶n PhÇn II. Néi vµ kÕt qu¶ PhÇn III. NhËn xÐt ®¸nh gi¸ Qua thêi gian thùc tËp tõ ngµy 20/03/2007 ®Õn ngµy 15/04/2007. ®­îc sù quan t©m cña thÇy gi¸o h­íng dÉn: TrÇn Xu©n §Ö vµ c« Hoµng ThÞ Kim Thanh vµ c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa Ch¨n nu«i - Thó y, ban l·nh ®¹o x· QuÕ Nham cïng víi sù lç lùc cña b¶n th©n em ®· hoµn thµnh nhiÖm vô cña m×nh. Do thêi gian thùc tËp vµ tr×nh ®é b¶n th©n cßn h¹n chÕ, do lÇn ®Çu tiªn lµm quen c«ng t¸c thó y mÆc dï cã nhiÒu cè g¾ng em ch¾c ch¾n r»ng b¶n b¸o c¸o nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ, thiÕu sãt kÓ c¶ ph­¬ng ph¸p vµ kÕt qu¶ ®iÒu tra. VËy em kÝnh mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp quý bµu cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n ®ång nghiÖp ®Ó b¶n b¸o c¸o nµy ®­îc hoµn chØnh h¬n. PhÇn I §iÒu tra c¬ b¶n I. §iÒu tra c¬ b¶n §iÒu tra c¬ b¶n lµ mét viÖc cÇn thiÕt vµ b¾t buéc, ®©y lµ viÖc ®Çu tiªn cña häc sinh, sinh viªn khi ®Õn c¬ së thùc tËp, bao gåm c¸c vÊn ®Ò nh­: §iÒu kiÖn tù nhiªn, ®iÒu kiÖn x· héi, t×nh h×nh ch¨n nu«i, t×nh h×nh thó y... tõ ®ã gióp em n¾m ®­îc nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n cña c¬ së, ®Î tõ ®ã ph¸t huy thÕ m¹nh, kh¾c phôc nh÷ng mÆt cßn yÕu kÐm, ®Ó em cßn rót ra ®­îc nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u, ®Ó ®­a ngµnh ch¨n nu«i thó y ®i lªn, phôc vô tèt cho con ng­êi. 1. §Þa ®iÓm thùc tËp: QuÕ Nham - T©n Yªn - B¾c Giang - X· QuÕ Nham lµ mét x· trung du, vïng chiªm chòng cña huyÖn T©n Yªn, cã tæng diÖn tÝch tù nhiªn 1000,35ha trong ®ã diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp lµ 570 ha, víi tæng d©n sè: 7782 ng­êi, sè hé 1892 hé, n»m ë phÝa nam huyÖn T©n Yªn c¸ch trung t©m huyÖn 11 km. + PhÝa B¾c gi¸p ViÖt L©p - Liªn Trung - huyÖn T©n Yªn + PhÝa Nam gi¸p x· Song Mai - TP B¾c Giang + PhÝa §«ng gi¸p x· Xu©n H­¬ng - L¹ng Giang + PhÝa t©y gi¸p x· NghÜa Trung - ViÖt Yªn . - X· cã ®Þa h×nh kh«ng ®ång ®Òu, ruéng bËc thang, chiªm chòng vµ ®åi nói cao xen kÏ lÉn nhau: nh­ nói thê, nói tr¹ng, nói qu¶ng phóc, ®å ngän reo... cã s«ng Th­¬ng ch¶y däc theo s­ên nói phÝa ®«ng cña x·, cã ngßi Phó Khª ch¶y qua tõ cÇu Cuén ViÖt LËp ®æ ra s«ng Th­¬ng. 2. §iÒu kiÖn khÝ hËu QuÕ Nham lµ mét x· n»m trong khu vùc nhiÖt ®íi giã mïa, nªn thêi tiÕt khÝ hËu mang tÝnh chÊt nãng Èm m­a nhiÒu, cã mïa ®«ng l¹nh, nhiÖt ®é kh«ng khÝ ph©n râ theo hai mïa: Mïa hÌ vµ mïa ®«ng. NhiÖt ®é b×nh qu©n trong n¨m lµ 23,30C, nhiÖt ®é Ýt thay ®æi qua c¸c n¨m. + Mïa m­a: Tõ th¸ng 4 ®Õn th¸ng 8 trong n¨m, thêi tiÕt nãng Èm. + Mïa kh«: Tõ th¸ng 9 n¨m nay ®Õn th¸ng 3 n¨m sau. NhiÖt ®é cao tuyÖt ®èi lµ 40,50C vµo kho¶ng th¸ng 5 vµ th¸ng 6. NhiÖt ®é thÊp tuyÖt ®èi lµ 5,5 0C vµo th¸ng 12. Trong ®ã c¸c th¸ng cã nhiÖt ®é b×nh qu©n thÊp d­íi 200C gåm c¸c th¸ng 11, 12, 1, 2. NhiÖt ®é chªnh lÖch b×nh qu©n cao nhÊt gi÷a ngµy vµ ®ªm lµ 150C vµo th¸ng 11. Toµn x· cã hai vïng khÝ hËu c¬ b¶n: + Vïng khÝ hËu ®åi nói thÊp + Vïng khÝ hËu ®ång b»ng Do cã nguån n­íc ngÇm kh¸c phong phó vµ sù cung cÊp n­íc cña s«ng Th­¬ng vµ hÖ thèng kªnh ngßi cho nªn x· QuÕ Nham lu«n cã l­îng n­íc ®¶m b¶o cho sinh ho¹t cña con ng­êi còng nh­ gia sóc. Ngoµi ra x· QuÕ Nham còng chÞu ¶nh h­ëng cña b·o, m­a ®¸, s­¬ng muèi, nh­ c¸c x· kh¸c trong huyÖn, g©y thiÖt h¹i kh«ng nhá cho ngµnh n«ng nghiÖp nãi chung vµ ngµnh ch¨n nu«i nãi riªng. Víi ®Æt ®iÓm khÝ hËu cña thñy v¨n vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn cña x· QuÕ Nham nh­ vËy ®· t¹o ®Çy ®ñ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn c¸c gièng vËt nu«i. Nh­ng còng lµ ®iÒu kiÖn cho c¸c mÇm bÖnh ph¸t triÓn, do cã nhiÒu ®åi nói, d©n c­ kh«ng tËp trung, còng lµ nguyªn nh©n khã kh¨n cho c«ng t¸c phßng chèng dÞch bÖnh trªn ®Þa bµn toµn x·. II. §iÒu tra vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt Nh×n chung t×nh h×nh s¶n xuÊt cña x· QuÕ Nham t­¬ng ®èi ph¸t triÓn nhÊt lµ vÒ nguån lao ®éng, c¬ së vËt chÊt, kü thuËt, ngµnh ch¨n nu«i vµ c¸c ngµnh nghÒ kh¸c…Tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho x· ph¸t triÓn vÒ mäi mÆt trong t­¬ng lai. 1. C¬ së vËt chÊt, kü thuËt. QuÕ Nham lµ mét x· cã c¬ së vËt chÊt kü thuËt t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ.X· ®· cã hÖ thèng ®iÖn – ®­êng – tr­êng – Tr¹m ®Çy ®ñ kiªn cè.Trong x· cã: +100% hé gia ®×nh cã ®Òu cã ®iÖn th¾p s¸ng. +60% m­¬ng m¸ng ®­îc bª t«ng ho¸. +70 -80% ®­êng lµng, th«n xãm ®­îc bª t«ng ho¸ . 2.HÖ thèng ®Êt canh t¸c, hÖ sè sö dông ruéng ®Êt. §Êt ®ai cña x· ®­îc quy ho¹ch thµnh tõng khu do ®ã vÊn ®Ò sö dông ruéng ®Êt cã hiÖu qu¶ trong lao ®éng.Mét sè n¬i ®Êt tròng chØ cÊy ®­îc mét vô chiªm , ng­êi d©n ®· thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®ån ®iÒn ®æi thöa ®­a toµn bé nh÷ng vïng cã ®Þa h×nh tròng thµnh vïng nu«i trång thuû s¶n vµ ch¨n nu«i nh÷ng vïng ®Êt qu¸ cao kh«ng cã hÖ thèng t­íi tiªu th× ng­êi d©n ®· dïng ®Ó trång c©y hoa mµu quanh n¨m nh­ l¹c , khoai lang… Tãm l¹i hÖ thèng ®Êt ®ai canh t¸c cña x· rÊt quy ho¹ch, hÖ thèng sö dông rÊt cao.Tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho x· thuËn lîi ph¸t triÓn vÒ mäi mÆt trong t­¬ng lai. 3.Nguån lao ®éng. X· QuÕ Nham cã 10 th«n: +Th«n Phï Khª. +Th«n Hai Khª. +Th«n 284. +Th«n Ba Lµng +Th«n TiÒn §×nh. +Th«n Nói….. Do ®ã nguån lao ®éng cña x· dåi dµo ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ. HÇu hÕt sè ng­êi ®é tuæi lao ®éng cña x· lµm n«ng nghiÖp. Do ®Þa bµn x· gi¸p víi Thµnh Phè B¾c Giang nªn c«ng nh©n viªn chøc còng t­¬ng ®èi nhiÒu , mét sè Ýt ®i lµm kinh tÕ ë nhiÒu n¬i kh¸c. Nh­ vËy QuÕ Nham lµ mét x· cña T©n Yªn.Tuy nhá nh­ng cã tæng sè d©n vµ nguån lao ®éng t­¬ng ®èi dåi dµo lµ mét l­îng chÝnh gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ cña x·. §­îc sù h­íng dÉn nhiÖt t×nh cña héi phô x· vµ nhËn thøc cña bµ con ®­îc n©ng cao nªn vÊn ®Ò d©n sè trong mÊy n¨m gÇn ®©y t­¬ng ®èi æn ®Þnh .Tr­íc sù æn ®Þnh cña d©n sè nh­ vËy lµm cho ®êi sèng kinh tÕ cña ng­êi d©n trong x· ®­îc n©ng cao . Sè trÎ em c¾p s¸ch ®Õn tr­êng ngµy cµng ®«ng, sè häc sinh tèt nghiÖp phæ th«ng trung häc vµ ®i vµo c¸c tr­êng trung häc chuyªn nghiÖp, ®¹i häc, cao ®¼ng ngµy cµng nhiÒu .Nhê ®ã tr×nh ®é v¨n hãa cña ng­êi d©n ®­îc n©ng cao, kiÕn thøc ®­îc më réng h¬n. 4.Ph­¬ng h­íng sö dông ®Êt ®ai cho ngµnh ch¨n nu«i. QuÕ Nham cã diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp t­¬ng ®èi cao so víi tæng diÖn tÝch cña toµn x·.Do ®ã ngoµi viÖc cung cÊp diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp ®Ó cÊy lóa trång hoa mµu th× mét sè hé gia ®×nh ®· ®Ó ra mét khu ®Êt chuyªn trång rau cá ®Ó phôc vô ch¨n nu«i.§©y chÝnh lµ tiÒn ®Ò ®Ó cho x· ph¸t triÓn ngµnh ch¨n nu«i. §Æc biÖt x· ®· tiÕn hµnh chuyÓn ®æi ®­a toµn bé nh÷ng vïng cã ®Þa h×nh tròng th­êng xuyªn bÞ ngËp óng, canh t¸c kÐm hiÖu qu¶ thµnh nh÷ng m« h×nh nu«i trång thuû s¶n. 5. C«ng t¸c khuyÕn n«ng , khuyÕn l©m. C«ng t¸c khuyÕn n«ng , khuyÕn l©m gióp cho ng­êi d©n c¶i tiÕn ®­îc biÖn ph¸p s¶n xuÊt trong n«ng nghiÖp ®Ó n©ng cao ®êi sèng cho nh©n d©n. V× vËy x· ®· tæ chøc mêi c¸c c¸n bé khuyÕn n«ng , khuyÕn l©m cña ngµnh n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n cña huyÖn vÒ phæ biÕn kÜ thuËt trång trät ch¨n nu«i cho bµ con n«ng d©n ®Ó ¸p dông thùc tÕ vµo s¶n xuÊt. Môc ®Ých t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. Nh­ vËy nhê vµo nguån lao ®éng dåi dµo c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt æn ®Þng, nguån ®Êt n«ng nghiÖp kh¸ réng vµ ®Çu t­ vèn . Nªn t×nh h×nh s¶n xuÊt cña x· ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn. Trong t­¬ng lai x· cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn kinh tÕ vÒ mäi mÆt do gi¸p thµnh phè B¾c Giang. 6. §Çu t­ vèn lao ®éng khoa häc kü thuËt . §Ó n©ng cao n¨ng xuÊt lao ®éng cho ng­êi d©n th× x· cã nhiÒu chÝnh s¸ch ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ nh­ ®Çu t­ vèn cung cÊp c©y con gièng cho ng­êi d©n . Cö c¸c c¸n bé kÜ thuËt vÒ tõng th«n xãm ®Ó gióp ®ì ng­êi d©n trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Tãm l¹i viÖc ®Çu t­ vèn khoa häc kü thuËt c¬ së vËt chÊt cho c¸c ngµnh nghÒ lµ viÖc lµm rÊt ®óng ®»n nh»m ph¸t huy kh¶ n¨ng cña x· . III. §iÒu tra t×nh h×nh ch¨n nu«i - thó y A - C«ng t¸c ch¨n nu«i Do ®Þa bµn x· kh¸ réng vµ cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ch¨n nu«i, cho nªn ®Þa x· c«ng t¸c ch¨n nu«i kh¸c ph¸t triÓn c¶ vÒ sè l­îng vµ chñng lo¹i nh­ lµ ch¨n nu«i: tr©u, bß, gia cÇm, thñy s¶n, thá.... 1. Ch¨n nu«i tr©u, bß Ch¨n nu«i tr©u, bß chiÕm mét vÞ trÝ hÕt søc quan träng trong ngµnh ch¨n nu«i cña ®Þa ph­¬ng, hiÖn tæng ®µn tr©u, bß cña x· lµ 937 con. Tr©u, bß chñ yÕu nu«i ®Ó cung cÊp søc kÐo cho s¶n xuÊt trång trät, cung cÊp thÞt, ph©n bãn, tËn dông lao ®éng nhµn rçi ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ hé gia ®×nh. HiÖn nay ng­êi d©n x· QuÕ Nham nu«i chñ yÕu lµ Tr©u rÐ ViÖt Nam, bß vµng ViÖt Nam. Trong 5 n¨m trë l¹i ®©y d· chuyÓn h­íng ch¨n nu«i bß nhiÒu h¬n, bëi lÏ bß th­êng dÔ ch¨n nu«i h¬n, tiªu tèn thøc ¨n Ýt h¬n, thÞt ngon, m¾n ®Î 1 n¨m ®Î 1 løa. Nãi cung nu«i bß dÔ h¬n nu«i tr©u nªn nh©n d©n toµn x· chuyÓn h­íng nu«i bß nhiÒu h¬n nu«i tr©u. - VÒ gièng: Bß chñ yÕu lµ nu«i bß vµng Thanh Hãa, ®©y lµ gièng ®· l©u ®êi vµ l¹i lai t¹o lÉn lén cho nªn hiÖu suÊt vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ thÊp. Bªn c¹nh ®ã nhµ n­íc ®ang cã chÝnh s¸ch Sind hãad dµn bß ViÖt Nam. NhËn thøc ®­îc ®iÒu ®ã ®Þa ph­¬ng ®· cã xu h­íng thay ®æi gièng bß, dïng bß ®Þa ph­¬ng lai víi bß Sind ®Ó t¹o ra ®êi con cã 1/2 néi vµ 1/2 m¸u ngo¹i. Do vËy ®êi con sÏ cã n¨ng suÊt vµ phÈm chÊt thÞt cao h¬n bß vµng Thanh Hãa. VÒ sè tr©u mçi n¨m t¨ng kh«ng ®¸ng kÓ bëi lÏ tr©u tiªn tèn thøc ¨n cao h¬n, sinh s¶n kÐm, v× thÕ mµ ch¨n nu«i tr©u kh«ng ph¸t triÓn. VÒ thøc ¨n: Thøc ¨n chñ yÕu lµ cá kh«, r¬m kh« cïng víi mét sè thøc ¨n kh¸c nh­ c¸c s¶n phÈm phô trong n«ng nghiÖp: C¸m, rau... ph­¬ng thøc ch¨n nu«i chñ yÕu lµ nhê vµo ch¨n th¶ tù nhiªn, ch¨n nu«i vÉn ch­a quan t©m ®Õn thøc ¨n cho tr©u bß nªn tr©u bß cho hiÖu qu¶ kinh tÕ cßn thÊp kÐm vµ rÊt h¹n chÕ. Nh­ng bªn c¹nh ®ã cßn mét sè hé gia ®×nh ®· biÕt tham kh¶o tµi liÖu, ¸p dông c¸c quy tr×nh kü thuËt vµo ch¨n nu«i do vËy mµ biÕt phèi hîp c¸c lo¹i khÈu phÇn thøc ¨n, biÕt chÕ biÕn thøc ¨n dù tr÷ nh­: r¬m, cá... dÓ mïa ®«ng khi thøc ¨n khan hiÕm th× cho tr©u, bß ¨n. VÒ chuång tr¹i khu ch¨n nu«i: HÇu hÕt bµ con nh©n d©n lµm chuång tr¹i cßn th« s¬ ®¬n gi¶n, m¸i chuång ch­a ®¶m b¶o sù ch¾c ch¾n vµ m¸t, nÒn chuång bÞ Èm ­ít. Do vËy nã lµm cho dÞch bÖnh hay xÈy ra. Nh÷ng nh­îc ®iÓm trªn lµ do ng­êi d©n ch­a quan t©m ®Õn viÖc nu«i d­ìng vµ ch¨m sãc ®ång thêi nhËn thøc vÒ vÖ sinh chuång tr¹i cßn h¹n chÕ nªn t×nh tr¹n bÖnh tËt vÉn x¶y ra trªn ®Þa bµn toµn x·. VÒ c«ng t¸c truyÒn gièng tr©u bß: Do nhËn thøc cña nh©n d©n cßn h¹n chÕ nªn nh©n d©n ch­a ®­îc tiÕp cËn nhiÒu víi thô tinh nh©n t¹o tr©u bß. V× thÕ viÖc phèi gièng chñ yÕu lµ ph­¬ng ph¸p nh¶y tù do cho nªn hiÖu qu¶ truyÒn gièng cßn h¹n chÕ, th­êng hay m¾c c¸c bÖnh vÒ di truyÒn. 2. Ch¨n nu«i lîn Trªn ®Þa bµn x· QuÕ Nham lîn ®­îc nu«i chñ yÕu lîn n¸i lµ lîn Mãng C¸i v× ®©y lµ gièng lîn dÔ nu«i, chÞu ®ùng kham khæ tèt. Lîn nu«i th­¬ng phÈm ®a sè lµ lîn lai chiÕm 50% m¸u ngo¹i. Do vËy mµ kh«ng thÓ ®¸p øng®­îc nhu cÇu thÞ tr­êng hiÖn nay. V× thÕ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña thÞ tr­êng th× nh©n d©n n¬i ®©y ®· biÕt thay gièng b»ng c¸ch lai t¹o vµ nhËp gièng ngo¹i. §­îc sù gióp ®ì cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng vµ hç trî cña Ban thó y x·, vµ tr¹m thó y T©n Yªn. Mét sè gièng lîn nh­ Landrace, §¹i B¹ch, §ur«c ®· ®­îc ®­a vµo ch¨n nu«i ë mét sè hé gia ®×nh. HiÖn nay trªn ®Þa bµn x· ch¨n nu«i lîn thÞt vµ lîn n¸i t­¬ng ®èi lµ ph¸t triÓn, ®Õn thêi ®iÓm hiÖn t¹i cã kho¶ng 10.200 con lîn, trong ®ã sè hé nu«i n¸i tang cao, cã kho¶ng 1.200 con lîn n¸i trªn ®Þa bµn toµn x·. V× thÕ sè lîn con sinh ra hµng n¨m t­¬ng ®èi nhiÒu, c¸c hé gia ®×nh ®Òu ®Ó l¹i nu«i do ®ã mçi n¨m xuÊt t­¬ng ®èi nhiÒu tÊn lîn thÞt cung cÊp cho thÞ tr­êng tiªu thô. - VÒ chuång tr¹i: Trªn ®Þa bµn x· chuång tr¹i vÉn cßn th« s¬, l¹c hËu, thËm chÝ cã nh÷ng gia ®×nh vÉn cßn x©y chuång theo h­êng §«ng t©y, do vËy ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn thµnh qu¶ sau nµy. V× thÕ víi sù quan t©m cña §¶ng, chÝnh quyÒn x·, ba thó y x· vµ sù häc hái cña mçi ng­êi d©n, cho nªn tr×nh ®é nhËn biÕt cña hä ngµy cµng thay ®æi. Hä ®· biÕt x©y dùng c¬ cÊu chuång tr¹i theo h­íng §«ng Nam vµ B¾c Nam ®Ó tr¸nh giã T©y vµ giã B¾c, biÕt c¸ch lµm nªn chuång cao r¸o, Êm vÒ mïa ®«ng vµ m¸t vÒ mïa hÌ, ®¹t tiªu chuÈn cã ®ñ s©n ch¬i, m¸ng ¨n, m¸ng uèng, cã hÖ thèng xö lý chÊt th¶i. - VÒ thøc ¨n: do x· lµ mét x· thuÇn n«ng nªn c¸c s¶n phÈm phô tõ n«ng nghiÖp t­¬ng ®èi nhiÒu v× vËy mµ t×nh h×nh ch¨n nu«i ë ®©y chñ yÕu lµ tËn dông c¸c nguån thøc ¨n tõ n«ng nghiÖp vÝ dô: rau lÊp, rau khoai lang, rau muèng... ngoµi ra trªn ®Þa bµn cßn cã mét sè c¬ së kinh doanh c¸m c«ng nghiÖp ®Ó phôc vô cho ch¨n nu«i v× vËy ®©y còng lµ nguån thøc ¨n v« cïng quan träng quyÕt ®Þnh rÊt lîn ®Õn n¨ng suÊt cña ®µn lîn. 3. Ch¨n nu«i gia cÇm. Trªn ®Þa bµn x· QuÕ Nham hiÖn nay cã rÊt nhª×u c¸c lo¹i gièng gia cÇm kh¸c nhau nh­: Gµ Ti, gµ L­îng Ph­îng, gµ siªu thÞt AA, ngan Ph¸p, ngan ta, vÞt cá, vÞt siªu ®Î. Nh­ng do ¶nh h­ëng cña dÞch cóm gia cÇm H5N1 trong vßng 2 n¨m trë l¹i ®©y sè l­îng gia cÇm cã xu h­íng gi¶m, vµo thêi ®iÓm hiÖn t¹i th× trªn ®Þa bµn x· cã kho¶ng 35.300 con. Tuy phong trµo ch¨n nu«i rÊt ph¸t triÓn, song vÉn cã nh÷ng gia ®×nh gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n trong ch¨n nu«i, nguyªn nh©n chÝnh lµ do gi¸ c¶ thÞ tr­êng bÊp bªnh, mµ gi¸ thøc ¨n l¹i cao, ®Æc biÖt lµ do dÞch cóm H5N1 võa qua xÈy ra trªn thÕ giíi nãi chung vµ ViÖt Nam nãi riªng. Bªn c¹nh ®ã ng­êi ch¨n nu«i vÉn ch­a tu©n thñ c¸c quy tr×nh ch¨n nu«i, vÖ sinh chuång tr¹i kÐm, phßng bÖnh kh«ng tèt do ®ã mµ ®· gÆp nhiÒu khã kh¨n trong ch¨n nu«i gia cÇm. - VÒ thøc ¨n: ph­¬ng thøc ch¨n nu«i theo kiÓu ch¨n th¶ tù do, thøc ¨n chñ yÕu lµ s¶n phÈm phô trong v­ên, trong gia ®×nh nh­: C¬m, g¹o, c¸m, ng«, rau... Víi ph­¬ng ph¸p ch¨n nu«i nµy cã ­u ®iÓm lµ thÞt gia cÇm r¾n ch¾c, th¬m ngon, nh­ng tèc ®é lín th× chËm, hiÖu qu¶ kinh tÕ ch­a cao. Bªn c¹nh c¸c gia ®×nh nh­ vËy th× còng cã mét sè hä gia ®×nh d· m¹nh d¹n tiÕp thu khoa häc kü thuËt thùc tÕ s¶n xuÊt ®Ó lµm c¸c m« h×nh ch¨n nu«i theo kiÓu c«ng nghiÖp, ®· thu l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ ®¸ng khÝch lÖ, gãp phÇn tÝch cùc trong c«ng t¸c xãa ®ãi gi¶m nghÌo. Kh«ng chØ thÕ mét sè hé gia ®×nh cßn lµm giµu b»ng c¸c ngµnh ch¨n nu«i lîn, gia cÇm. - VÒ chuång tr¹i: Trªn ®Þa bµn x· chuång tr¹i dµnh cho gia cÇm ch­a ®­îc quan t©m nhiÒu, nªn chuång th­êng bÞ Èm ­ít cho nªn hay m¾c c¸c bÖnh tù nhiªn. DiÖn tÝch chuång chñ yÕu lµ tËn dông kho¶ng trèng cña c¸c chuång nu«i gia sóc kh¸c cho nªn hÖ thèng b¶o vÖ ch­a ®­îc ch¾c ch¾n th­êng hay bÞ chuét c¾n, ®©y còng lµ tæn thÊt ®¸ng kÓ cña ng­êi ch¨n nu«i theo ph­¬ng ph¸p b¸n c«ng nghiÖp. Tuy nhiªn d­íi sù quyÕt t©m ph¸t triÓn ®i lªn tõ ch¨n nu«i gia cÇm hä ®· ham häc hái ®Ó rót kinh nghiÖm vµ bµi häc cho lÇn sau, do vËy mµ sè gia cÇm hµng n¨m lu«n æn ®inh vµ cã xu thÕ t¨ng dÇn. 4. Ch¨n nu«i ngùa - VÒ ch¨n nu«i ngùa trªn ®Þa bµn x· QuÕ Nham vÉn ch­a ph¸t triÓn m¹nh, do ch¨n nu«i ngùa chØ ®Ó tËn dông søc kÐo, mµ hiÖn nay c¸c m« h×nh c¬ giíi hãa n«ng nghiÖp n«ng th«n ®ang ph¸t triÓn m¹nh. Do ®ã mµ sè ngùa hµng n¨m cã xu thÕ gi¶m dÇn. N¨m 2005 lµ 17 con, ®Õn n¨m 2007 lµ 11 con, ®Õn thêi ®iÓm hiÖn t¹i chØ cßn 6 con. Ph­¬ng thøc nu«i chñ yÕu theo ph­¬ng thøc ch¨n th¶ tù do, tËn dông c¸c lo¹i phô phÈm n«ng nghiÖp ®Ó lµm thøc ¨n nh­: Ng«, khoai, thãc... do ®ã mµ hiÖu qu¶ kinh tÕ lµ kh«ng cao 5. Ch¨n nu«i c¸c loµi kh¸c: a. Ch¨n nu«i chã, mÌo Nh÷ng n¨m tr­íc chã vµ mÌo cßn hiÕm, song vµi n¨m trë l¹i ®©y th× ®­îc nu«i phæ h¬n, cã nhiÒu gièng kh¸c nhau nh­: Cho ta, cho lai §øc, cho NhËt, mÌo ®en... Thøc ¨n cho chã vµ mÌo lµ rÊt ®¬n gi¶n dÔ nu«i, tiÖn Ých b¶o vÖ nhµ, b¾t chuét rÊt hiÖu qu¶, cho nªn hÇu nh­ nhµ nµo còng nu«i vµ t¨ng thu nhËp cho c¸c hé gia ®×nh nh­ lµ: ThÞt chã, chã con, mÌo con... b. Ch¨n nu«i dª, thá Trªn ®Þa bµn x· QuÕ Nham hiÖn nay c¸c hé ch¨n nu«i dª vµ thá rÊ nhiÒu, ®Æc biÖt lµ nu«i thá. Do thøc ¨n cña dª vµ thá lµ rau cá tù nhiªn, l¸ c©y cho nªn rÊt dÔ kiÕm, dÔ ch¨n th¶ vµ l¹i kh«ng tèn kÐm v× thÕ ch¨n nu«i dª thá còng lµ ngµnh ch¨n nu«i bæ sung cho c¸c ngµnh ch¨n nu«i kh¸c, gãp phÇn t¨ng thu nhËp cho bµ con n«ng d©n, lµm cho kinh tÕ ngµy mét ph¸t triÓn. * §¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c ch¨n nu«i cña c¬ së B¶ng 1: KÕt qu¶ qu¶ ®iÒu tra ®µn gia sóc gia cÇm cña x· QuÕ Nham tõ n¨m 2005 - 2007. Con N¨m Lîn Tr©u, bß (con) Ngùa (con) Gia cÇm (con) §ùc N¸i ThÞt 2005 8 836 4.250 627 17 15.700 2006 5 907 5.300 815 14 20.500 2007 2 1.200 9.000 937 11 35.300 * NhËn xÐt b¶ng 1: Qua ®©y chóng t«i thÊy r»ng tû lÖ lîn ®ùc gièng th× gi¶m dÇn, tû lÖ lîn n¸i vµ lîn thÞt th× t¨ng lªn ®iÒu ®ã chøng tá c«ng t¸c thô tinh nh©n t¹o ngµy mét ph¸t triÓn vµ cã nhiÒu ­u diÓm h¬n lµ cho nh¶y tù do. §µn tr©u, bß cã xu thÕ t¨ng, do tû lÖ thÞt bß th¬m ngon nªn ng­êi d©n nu«i bß nhiÒu h¬n tr©u. Sè l­îng ngùa gi¶m cßn 11 con n¨m 2007 v× kh«ng ®em l¹i hiuÖ qu¶ kinh tÕ cao cho bµ con n«ng d©n. §µn gµ cña x· trong 3 n¨m 2005 - 2007 lµ kh¸ nhiÒu lµ 35.300 n¨m 2007. Tuy vËy sau khi dÞch cóm gia cÇm qua ®i th× bµ ocn nh©n d©n l¹i b¾t tay vµo ch¨n nu«i gia cÇm vµ sÏ cã c¸ch phßng trÞ bÖnh tèt h¬n ®Ó cho ®µn gia cÇm ph¸t triÓn trë l¹i ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao cho c¸c hé gia ®×nh trong toµn x· QuÕ Nham nãi riªng vµ ®µn gia cÇm trong c¶ n­íc nãi l¹i ph¸t triÓn, gãp phÇn kh«ng nhá vµo nÒn kinh tÕ n­íc nhµ. B. C«ng t¸c thó y 1. Phßng bÖnh 1.1. M¹ng l­íi thó y c¬ së Tr­ëng thó y x· NguyÔn V¨n Hµ - M¹ng l­íi thu y viªn TrÇn V¨n ChiÕn, NguyÔn V¨n Phóc, Lª V¨n Trung. 1.2. §Þa bµn x· QuÕ Nham D­íi sù chØ ®¹o chÆt chÏ cña chÝnh quyÒn vµ ban l·nh ®¹o x·, QuÕ Nhan ®· lËp ®­îc m¹ng l­íi thu y c¬ së v÷ng m¹nh, ®éi ngò nµy ®¸p øng nhu cÇu phßng ch÷a bÖnh cho ®µn vËt nu«i cña ng­êi d©n còng nh­ n¾m vµ x¸c ®Þnh dÞch bÖnh ®Ó s½n sµng b¸o c¸o cÊp trªn. Tuy vËy tr×nh ®é häc vÊn cña c¸c thu y c¬ së kh«ng cao, chØ tõ s¬ cÊp ®Õn trung cÊp nªn cßn gÆp nhiÒu h¹n chÕ trong c«ng viÖc. Nh­ng nhê sù phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c cÊp c¸c ngµnh nªn hµng n¨m ®µn gia sóc cña nh©n d©n ®Þa ph­¬ng ®­îc tiªm phßng ®Þnh kú ®Ó phßng c¸c bÖnh truyÒn nhiÔm, bÖnh tù nhiªn. 1.3. T×nh h×nh dÞch bÖnh hµng n¨m vµ c¸c bÖnh xÈy ra ®èi víi gia sóc, gia cÇm. Qua ®iÒu tra c¬ b¶n cña ®Þa bµn x· trong 3 n¨m trë l¹i ®©y th× kh«ng cã dÞch bÖnh lín xÈy ra mang tÝnh lÎ tÎ ë mét sè hé trong c¸c th«n do nuoi d­ìng ch¨m sãc kÐm, kh«ng tiªm phßng ®Þnh kú, vÖ sinh chuång tr¹i cßn ch­a tèt nªn dÔ m¾c c¸c bÖnh nh­: Tô huyÕt trïng ë lîn, tr©u, bß. Phã th­¬ng hµn ë lîn, §ãng dÊu lîn, lîn con Øa ph©n tr¾n, dÞch t¶ lîn vµ tr©u bß. 1.4. T×nh h×nh phßng bÖnh cho gia sóc, gia cÇm. Hµng n¨m x· ®· tæ chøc 2 ®ît tiªm phßng cho ®µn gia sóc gia cÇm trªn ®Þa bµn. + §ît 1: Tiªm phßng vµo th¸ng 3 - 4 + §ît 2: Tiªm phßng vµo th¸ng 9 - 10. C¸c lo¹i vacxin ®­îc tiªm trªn ®Þa bµn x· lµ: + Vacxin tô huyÕt trïng : 2ml/con + Vacxin dÞch t¶ : 1ml/con + Vacxin phã th­¬ng hµn : 2ml/con + Vacxin H5N1 : 0,5 - 1ml/con + Vacxin lë mång long mãng : 2ml/con MÆc dï c«ng t¸c tiªm phßng lu«n ®­îc quan t©m hµng n¨m nh­ng chØ tiªm phßng ®­îc ®¹i trµ c¸c bÖnh b»ng Vacxin nh­ lµ: Tô huyÕt trïng, lîn, tr©u, bß DÞch t¶ lîn Lë måm long mãng tr©u, bß, lîn H5N1 cho gia cÇm Ngoµi ra c«n tiªm Vacxin dÞch ta vµ phã th­¬ng hµn theo yªu cÇu cña ng­êi d©n. Qua c¸c buæi ®i tiªm phßng cïng víi thu y x· em thÊy r»ng tiªm phßng chØ mang tÝnh vËn ®éng chø kh«ng ph¶i b¾t buéc (trõ tiªm phßng d¹i cho chã, mÌo lµ b¾t buéc) do vËy mµ kÕt qu¶ tiªm phßng kh«ng cao. Nguyªn nh©n lµ do nhËn thøc cña ng­êi d©n vÒ khoa häc vµ kü thuËt ch­a cao, ch­a hiÓu râ t¸c dông cña c«ng t¸c tiªm phßng cã ý nghÜa rÊt lín trong ch¨n nu«i. Nh÷ng yÕu tèt nµy lµ c«ng t¸c tuyªn truyÒn cña cÊp l·nh ®¹o cßn h¹n chÕ vµ th« s¬, vËn ®éng cho bµ con nh©n d©n con Ýt. V× thÕ mµ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng mÆt h¹n chÕ cßn tån t¹i. NhÊt lµ khi 3 n¨m trë l¹i ®©y khi cã dÞch cóm gia cÇm x¶y ra, trªn ®Þa bµn x· ®· tæ chøc tiªm phßng cho gµ tõ s¬ sinh ®Õn tr­áng thµnh, ®­îc bµ ocn nh©n d©n trong x· h­ëng øng vµ chÊp hµnh nghiÖm chØnh do ®ã mµ sè l­îng gai cÇm ®­îc tiªm lµ rÊt cao. §iÒu ®ã còng chøng tá bµ ocn nh©n d©n trong x· ®· phÇn nµo nhËn biÕt ®­îc t¸c h¹i cña dÞch cóm H5N1 g©y cho ng­êi vµ gia sóc, gia cÇm tõ ®ã lµm gi¶m thiÖt h¹i cho bµ con n«ng d©n khi ch¨n nu«i gia cÇm sau nµy. §ã còng lµ b­íc ®i ®óng ®¾n cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta vÒ viÖc phßng chèng dÞch cóm gia cÇm H5N1 B¶ng 2:KÕt qu¶ tiªm phßng trong 3 n¨m gÇn ®©y cho gia sóc gia cÇm N¨m Lo¹i gia sóc (con) Lo¹i vacxin Tæng sè gia sóc (con) Sè con tiªm 2005 Tr©u, bß Tô huyÕt trïng 627 115 Lîn Tô huyÕt trïng, dÞch t¶ 5.094 820 Gia cÇm H5N1 15.700 13.500 2006 Tr©u, bß Tô huyÕt trïng 815 250 Lîn Tô huyÕt trïng, dÞch t¶ 6.212 915 Gia cÇm H5N1 20.500 14.120 2007 Tr©u, bß Tô huyÕt trïng 937 350 Lîn Tô huyÕt trïng, dÞch t¶ 10.202 1.015 Gia cÇm H5N1 35.300 15.218 NhËn xÐt: Qua b¶ng 2 ta thÊy r»ng c¸c kÕt q¶u tiªm phßng ®¹t tû lÖ trung b×nh ch­a cao so víi yªu cÇu, ngo¹i trõ tiªm dÞch cóm gia cÇm lµ rÊt cao. Nguyªn nh©n chÝnh ë ®©y ®­îc kÕt qu¶ ch­ua cao lµ do c«ng t¸c vËn ®éng tuyªn truyÒn gÆp nhiÒu khã kh¨n, do ng­êi d©n nhËn thøc ch­a s©u réng vÒ t¸c dông cña tiªm phßng. Trong thêi gian thùc tËp nghÒ nghiÖp em cïng c¸c c¸n bé thó y x· ®i tiªm phßng ®µn gia sóc, gia cÇm, nhiÒu lóc ®éi ngò ®i ®Õn ®©u ph¶i tù vËn ®éng tuyªn truyÒn cho bµ con nh©n d©n trong th«n b¶n ®­îc biÕt t¸c dông vµ lîi Ých cña tiªm phßng. Do vËy mµ kÕt qu¶ tiªm phßng trªn ®Þa bµn x· QuÕ Nham cßn h¹n chÕ. Mong r»ng tõ c¸c n¨m sau, c¸c cÊp l·nh ®¹o x· vµ ng­êi cã thÈm quyÒn tham gia tuyªn truyÒn vËn ®éng cho bµ con nh©n d©n s©u réng h¬n n÷a, ®Ó bµ con tiÕp thu vµ hiÓu biÕt ®­îc t¸c dông cña tiªm phßng. Lóc ®ã th× tû lÖ tiªm phßng míi cao, sÏ lµm cho ®µn gia sóc gia cÇm cña nh©n d©n lu«n m¹nh kháe vµ cho s¶n phÈm cao. Lóc ®ã sÏ ®em l¹i nguån vèn kinh tÕ lín cho nh©n d©n, gãp phÇn x©y dùng x· QuÕ Nham nãi riªng vµ T©n Yªn nãi chung ngµy cµng giµu m¹nh, ph¸t triÓn. 2. C«ng t¸c ®iÒu trÞ bÖnh §i ®«i víi c«ng t¸c tiªm phßng, c«ng t¸c chÈn ®o¸n vµ ®iÒu trÞ bÖnh kÞp thê cho nh÷ng con gia sóc, gia cÇm bÞ èm cña nh©n d©n lµ mét viÖc hÕt søc quan träng vµ cÇn thiÕt cña mét ng­êi lµm c«ng t¸c thó y. ChÝnh v× thÕ em ®· ¸p dông vµo thùc tÕ víi vèn kiÕn thøc ®· häc ë trong tr­êng ®Ó tham gia chÈn ®o¸n vµ ®iÒu trÞ bÖnh cho c¸c lo¹i gia sóc, gia cÇm. - ChÈn ®o¸n: C«ng t¸c chÈn ®o¸n ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trong c«ng t¸c ®iÒu trÞ dùa trªn c¸c triÖu chøng l©m sµng, muèn chÈn ®o¸n ®­îc bÖnh ®ßi hái ng­êi c¸n bé thó y ph¶i cã kinh nghiÖm l©u n¨m, cã tr×nh ®é chuyªn m«n v÷ng vµng míi cã thÓ ®o¸n chÝnh x¸c. §Ó n©ng cao chuyªn m«n trong c«ng t¸c chÈn ®o¸n l©m sµn, em ®· tham gia chÈn ®o¸n bÖnh cïng c¸c anh chÞ thó y ë x· QuÕ Nham. - §iÒu trÞ: Trong thêi gian thùc tËp t¹i x· em ®· cïng c¸c anh chÞ trong x· ®· ®iÒu trÞ mét sè bÖnh vµ tù b¶n th©n em còng ®iÒu trÞ khái mét sè bÖnh nh­: 2.1. BÖnh ë lîn 2.1.1. BÖnh lîn con Øa ph©n tr¾ng - TriÖu chøng bÖnh: Th­êng thÊy ë lîn con míi ®Î vµi ba ngµy ®Õn 3 - 7 tuÇn tuæi, lîn con Øa ch¶y, ph©n tr¾ng s÷a, ph©n sÖt hoÆc láng cã mïi tanh, ph©n bÕt xung quanh lç hËu m«n, lîn gÇy sót nhanh, bó kÐm ®Õn bá bó, lîn con ñ rò ®i l¹i kh«ng v÷ng, chËm ch¹p, mÊt n­íc nhanh vµ l«ng xï x×. - ChÈn ®o¸n: Lîn con Øa ph©n tr¾ng. - §iÒu trÞ bÖnh: Dïng c¸c lo¹i thuèc sau ®Ó ®iÒu trÞ: + Norfacoli : 1ml/con/ngµy + Colistin : 1ml/1con/ngµy + Bcomplex : 2ml/1con/ngµy + Gluconat Ca : 2ml/1con/lÇn TÊt c¶ ®Òu tiªm b¾p, ®iÒu trÞ trong 3 ngµy. KÕt qu¶: §iÒu trÞ 60 con th× 58 con khái, ®¹t tû lÖ khái lµ 96,7% 2.1.2. BÖnh kh㠮Πë lîn. - TriÖu chøng: Lîn ®Î ®­îc 1 con, sau 3 giê kh«ng ®Î n÷a, con rÆn yÕu dÇn, mÖt mái, rÆn m¹nh nh­ kh«ng ra. - ChÈn ®o¸n: Kh㠮Πë lîn - §iÒu trÞ bÖnh: Dïng c¸c thuèc sau ®Ó ®iÒu trÞ + Oxytocin : 10UI/1con (2 lÇn c¸ch nhau 15 - 30phót) + Glucoza 30% : 10ml/1con/1lÇn + Vitamin C5% : 10ml/con/lÇn + Gluconat :10ml/con/lÇn KÕt qu¶: §iÒu trÞ 1 con, sau khi tiªm thuèc vµo, lîn ®Î thªm ®­îc 8 con ®Òu kháe m¹nh (mÑ trßn con vu«ng) 2.1.3. BÖnh viªm tö cung ë lîn - TriÖu chøng: Lîn míi ®Î 7 ngµy, sèt nhÑ, gi¶m ¨n, cã dÞch nÇy ch¶y tõ ©m hé ra cã mïi h«i, cã mµu tr¾ng ®ôc. - ChÈn ®o¸n: BÖnh viªm tö cung ë lîn n¸i. - §iÒu trÞ bÖnh: Dïng c¸c thuèc sau ®Ó ®iÒu trÞ: + KMnO4 dung dÞch 1%o: 20ml/1lÇn/1 ngµy thôt röa tö cung. Bcomplex : 10ml/con/lÇn + Vitamin C5% : 15ml/con/lÇn + Gluconat Ca : 10ml/con/lÇn 3 lo¹i thuèc tiªm b¾p, mét ngµy ®iÒu trÞ mét lÇn, ®iÒu trÞ trong 4 ngµy th× khái. * Ngoµi ra cßn mét sè bÖnh ®iÓn h×nh nh­: B¹i liÖt sau khi ®Î ë lîn, Tô huyÕt trïng... 2.2. BÖnh ë tr©u bß 2.2.1. BÖnh ch­íng h¬i d¹ cá ë bß - TriÖu chøng: Bông ch­íng bß, bá ¨n, kh«ng î h¬i, kh«ng nhai l¹i, tam gi¸c hâm h«ng c¨ng låi, ®i l¹i chËm ch¹p - ChÈn ®o¸n: BÖnh ch­íng h¬i d¹ cá ë tr©u bß. - §iÒu trÞ bÖnh: Dïng c¸c thuèc sau ®Ó ®iÒu trÞ: + MgSO4 : 100g/1lÇn (2lÇn/ngµy, cho uèng). + Pinocacpin : 4 ml/1con/1lÇn + Vitamin B1 25% : 10 ml/1con/1lÇn + Vitamin C5% : 10 ml/1con/1lÇn + Gluconat Ca : 10 ml/1con/1lÇn 4 lo¹i thuèc ®­íi ®Òu tiªm b¾p 2 lÇn/ngµy KÕt qu¶ ®iÒu trÞ: Sè con ®iÒu trÞ lµ 1 con, 1 con khái, ®¹t tû lÖ 100% 2.2.2. BÖnh giun ®òa bª nghÐ. - TriÖu chøng: Bªn nghÐ ®i Øa ph©n mµy tr¾ng, dÝnh bÕt ë hËu m«n, cã mïi thèi kh¾m, cã d¸ng ®iÖu lï khï, bïng ch­íng to, gÇy cßn yÕu, l«ng xï, da kh«, ®i l¹i chËm ch¹p, cói ®Çu xuèng, ®u«i côp. NÕu bÞ nÆng con vËt n»m t¹i chç thë yÕu, h¬i thë cã mïi thèi. - ChÈn ®o¸n: BÖnh giun ®òa ë bª nghÐ. - §iÒu trÞ bÖnh: Dïng c¸c thuèc sau ®Ó ®iÒu trÞ + Lªvamysol 7,5%: 1ml/9 - 10kgP Tiªm d­íi da hoÆc tiªm b¾p. KÕt qu¶ ®iÒu trÞ: §iÒu trÞ 1 con, 1 con khái ®¹t tû lÖ 100% 2.3. BÖnh ë gia cÇm 2.3.1. BÖnh cÇu trïng gµ: - TriÖu chøng: gµ ñ rò, kh¸t n­íc, thÝch s­ëi Êm, co róm l¹i víi nhau, xâa c¸nh, xï l«ng, ®Çu ngoÑo lªn l­ng, ®i chÖnh cho¹ng, ph©n láng lóc ®Çu cã mµu xanh sau ®ã chuyÓn sang mµu Socola, cã con bÞ n¨ng Øa ra m¸u t­¬i, xung quanh lç huyÖt ph©n dÝch rÊt nhiÒu: - ChÈn ®o¸n: BÖnh cÇu trïng ë gµ - §iÒu trÞ : Dïng c¸c thuèc sau ®Ò ®iÒu trÞ + Anticol : Cho uèng trùc tiÕp 2g/1lÝt n­íc/ngµy. + Bcomplex : Pha 2gam/10lÝt n­íc, cho uèng tù do. + Glucoza : Pha 2gam/10llÝt n­íc, cho uèng tù do Cho uèng liªn tôc trong 4 ngµy, sau ®ã cho uèng tiÕp ®­êng Glucoza vµ ®iÖn gi¶i Bcomplex 2 ngµy tiÕp theo lµ khái bÖnh KÕt qu¶ ®iÒu trÞ 150 con, khái 115con, ®¹t tû lÖ 76,7%. PhÇn thø hai: Néi dung vµ kÕt qu¶ I. C«ng t¸c ch¨n nu«i ®èi víi gia sóc gia cÇm. Trong qu¸ trinh thùc tËp nghÒ nghiÖp t¹o x· QuÕ Nham em thÊy nÒn kinh tÕ cña x· ngµy cµng lín m¹nh . VÞ trÝ ®Þa lÝ giao th«ng thuËn lîi . Bªn c¹nh ®ã còng cã nh÷ng mÆt kh«ng thuËn lîi nh­ ®iÒu kiÖn t­ nhiªn, khÝ hËu, tr×nh ®é s¶n xuÊt cßn l¹c hËu, ph­¬ng thøc ch¨n nu«i cßn nhá lÎ . Giao th«ng thuËn lîi dÉn ®Õn khã kiÓm dÞch ®­îc c¸c dÞch bÖnh . - Ch¨n nu«i lîn : Do mçi gia ®×nh cã h­íng ch¨n nu«i kh¸c nhau nªn em ®· h­íng dÉn cho hä mét sè kü thuËt ch¨n nu«i víi quy m« phï hîp víi ®Þa ph­¬ng, bít « nhiÔm m«i tr­êng, hiÖu qu¶ kinh tÕ ®¸p øng ®­îc mét phÇn nµo nh­ gi¶m ®­îc chi phÝ ch¨n nu«i . Ch¨n nu«i lîn thÞt : Do ®êi sèng cña con ng­êi ngµy cµng cao viÖc cung cÊp thÞt ngµy cµng t¨ng bëi vËy em ®· khuyªn c¸c hé gia ®×nh ch¨n nu«i lîn thÞt ®Ó cung cÊp l­¬ng thùc cho ®Þa bµn . Ch¨n nu«i gia cÇm : §èi víi gµ thÞt gµ th¶ v­ên th× nªn nu«i theo h­êng b¸n c«ng nghiÖp tøc lµ khi gµ në ra ta ®em óm nh­ gµ c«ng nghiÖp . Sau thêi gian óm ta th¶ ra v­ên ®Ó ¨n nh÷ng thøc ¨n s½n cã . H×nh thøc ch¨n nu«i nµy ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao . §èi víi ngan vÞt th× nªn nu«i vµo thêi ®iÓm lóa træ ®ßng. Khi lóa chÝn th× lóc ®ã vÞt vµ ngan ®ang thêi ®iÓm sinh tr­ëng vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng . Ph­¬ng ph¸p ch¨n nu«i nµy tiÕt kiÖm ®­îc thøc ¨n . Nh­ vËy b»ng kiÕn thøc em häc ë tr­êng ®· phæ biÕn cho bµ con kü thuËt ch¨n nu«i ®em l¹i hiÖu qña cao . §ång thêi em ®· häc hái ®­îc mét sè kÜ thuËt trong ch¨n nu«i . VÒ thøc ¨n : Nguån thøc ¨n cung cÊp chñ yÕu cho ®µn gia sóc gia cÇm lµ c¸c lo¹i phô phÈm trong nghµnh trång trät nh­ :Rau, c¸m, ng«, khoai s¾n, g¹o…KÕt hîp víi c¸c lo¹i thøc ¨n tæng hîp trªn thÞ tr­êng . Thøc ¨n sau khi thu ho¹ch vÒ rña s¹ch c¾t ng¾n 2-3 cm sau ®ã xÕp lÇn l­ît vµo b¶o qu¶n ®Ó cho gia sóc gia cÇm ¨n . §Ó mét thêi gian , lµ nguyªn liÖu thøc ¨n trong khi khan hiÕm . Bªnh c¹nh vÒ viÖc h­íng dÉn ng­êi d©n vÒ c¸ch chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n thøc ¨n th× em còng phæ biÕn kü thuËt cho ¨n ®Õn ng­êi d©n tøc lµ thøc ¨n ph¶i ®¶m b¶o chÊt dinh d­ìng phï hîp víi tõng giai ®o¹n nu«i , ®èi t­îng nu«i. TuyÖt ®èi kh«ng sö dông thøc ¨n kÐm phÈm chÊt nh­ ¼m mèc, thøc ¨n qu¸ bÈn …§èi víi gµ cho ¨n thµnh nhiÒu lÇn trong ngµy mçi lÇn cho ¨n ph¶i võa ph¶i ch¸nh ¨n nhiÒu qu¸ sÏ lµm cho gµ ch¸n ¨n . Kh«ng thay ®æi thøc ¨n ®ét ngét, Khi thay ®æi thøc ¨n th× ph¶i thay ®æi tõ tõ. Hai ngµy ®Çu cho ¨n 80% thøc ¨n cò vµ 20% thøc ¨n míi . Hai ngµy tiÕp theo cho ¨n 60% thøc ¨n cò vµ 40% thøc ¨n míi . Hai ngµy tiÕp theo cho ¨n 30% thøc ¨n cò vµ 70% thøc ¨n míi . Lµm nh­ vËy khi ¨n thøc ¨n míi con vËt míi tiÕp thô kÞp thêi vµ tr¸nh ®­î c¸c bÖnh tiªu ho¸ . Sau mét thêi gian ng¾n ¸p dông em ®· ®­îc chÝnh nh÷ng ng­êi d©n ph¶n ¸nh l¹i kÕt qu¶ ®ã sau khi thùc hiÖn thÊy tiÕt kiÖm h¬n l­îng thøc ¨n mµ vÉn ®¶m b¶o cho ®µn gia sóc gia cÇm lín nhanh vµ khoÎ m¹nh VÒ c«ng t¸c gièng vµ thô tinh nh©n t¹o . §Ó chÊt l­îng ®µn gièng tèt th× c«ng t¸c chän gièng còng ph¶i ®­îc thùc hiÖn nghiªm ngÆt . NhËn biÕt ®­îc tÇm quan träng cña viÖc chän gièng nªn em ®· tÝch cùc chñ ®éng h­ìng dÉn cho ng­êi d©n c¸ch chän gièng gia sóc gia cÇm lµ lµm thÕ nµo ®Ó cã ®­îc gièng tèt, phï hîp víi môc ®Ých sö dông . C¸ch chän : Th«ng qua hå s¬ lÝ lÞch tæ tiªn bè mÑ «ng bµ cã di truyÒn kh«ng cã ®ång huyÕt kh«ng vµ mét sè ®Æ ®iÓm ngo¹i h×nh nh­ ch©n, vai , l­ng …ph¶i phï hîp víi môc ®Ých tèi thiÓu cña con gièng . Chän ngo¹i h×nh c¨n cø vµo ®Æc tÝnh, chän nh÷ng con to khoÎ thÝch øng tèt víi ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh. §èi víi thô tinh nh©n t¹o : Do c«ng r¸c thô tinh nh©n t¹o trªn ®Þa bµn ch­a ®­îc phæ biÕn réng d·i, nªn mét sè bµ con ch­a hiÓu râ hiÖu qu¶ cña thô tinh nh©n t¹o. Do ®ã thÞ tinh nh©n t¹o ch­a ®­îc ph¸t triÓn , chñ yÕu lµ nh¶y trùc tiÕp nªn chÊt l­îng ®µn con sinh ra tèn kÐm dÔ bÞ ®ång huyÕt . Em ®· phæ biÕn nh÷ng kiÕn thøc ®Ó tuyªn truyÒn hiÖu qu¶ cña thô tinh nh©n t¹o . Sau khi tiÕn hµnh thô tinh xong ta tiÕn hµnh ghi l¹i ngµy th¸ng thô tinh tû lÖ thô thai, ngµy ®Î… VÒ khuyÕn n«ng cho ngµnh ch¨n nu«i . Em gióp ng­êi d©n hiÓu biÕt thªm mét sè kü thuËt trong ch¨n nu«i, biÕt ®­îc thµnh tùu khoa häc kü thuËt mµ n«ng d©n ®· thùc hiÖn ®­îc. VÒ chuång tr¹i. Qu¸ tr×nh kh¶o s¸t chuång tr¹i t­¬ng ®èi lµ phï hîp ë ®Þa bµn x· . Tuy nhiªn vÉn cßn cã mét sè hé gia ®×nh x©y chuång tr¹i theo h×nh thøc t¹p bî ch­a cã quy m« nªn Èm thÊp kh«ng thuËn lîi cho viÕc ch¨n nu«i . V× vËy em ®· h­ìng dÉn ng­êi d©n x©y dùng chuång tr¹i nh­ sau : VÒ ®Þa ®iÓm chuång tr¹i ph¶i ®­îc x©y n¬i cao gi¸o tho¸ng m¸t, dÔ tho¸t n­íc, thuËn tiÖn cho viÖc ch¨m sãc vµ ®¶m b¶o vÖ sinh m«i tr­êng . VÒ h­íng chuång tr¹i ph¶i x©y theo h­íng nam hoÆc ®«ng nam lµ tèt nhÊt . VÒ nÒn chuång ph¶i cao gi¸o cã ®é dèc tõ 2-80 tuú ®èi t­îng vËt nu«i . NÒn chuång ph¶i lµm b»ng vËt liÖu ch¾c ch¾n, kh«ng tr¬n, kh«ng tròng cã r·nh tho¸t n­íc . VÒ m¸i chuång cao võa ph¶i ®Ó tr¸nh giã lïa nhõn ph¶i ®¶m b¶o tho¸t n­íc. - §¸nh gi¸ chung : Trong thêi gian thùc tËp t¹i x· em ®· phæ biÕn cho bµ con n«ng d©n c¸c ph­¬ng thøc ch¨n nu«i ®Ó ¸p dông thùc tiÔn. Sau thêi gian thùc tËp ®· gióp ®ì em rÊt nhiÒu vÒ kinh nghiÖm ch¨n nu«i . II. C«ng t¸c thó y 1.Trong thêi gian thùc tËp, em thÊy thuèc thó ý c¬ së hay dïng mét sè thuèc cña c«ng ty Havet vµ c«ng ty thuèc thó y Cai LËy. -Thuèc Genta –Tylo dung dÞch tiªm do c«ng ty HanVet s¶n xuÊt. T¸c dông: TrÞ bÖnh xuyÔn, viªm phæi, viªm phÕ qu¶n, Øa ch¶y, ®ãng dÊu… §èi víi gia cÇm : trÞ s­ng ®Çu, ph©n tr¾ng, ph©n xanh… C¸ch dïng: Gia sóc tiªm b¾p : 15ml/100 kg. Lîn , bª, nghÐ : 20ml/10kg. Gia cÇm tiªm d­íi da : 0,5-1 ml /1kg. - Analgin .D¹ng èng 2ml hay 5ml. Do c«ng ty cæ phÇn d­îc thó y Cai LËy s¶n xuÊt. T¸c dông: Gi¶m nhiÖt , h¹ sèt , gi¶m ®au, dïng khi ®éng vËt bÞ tr­íng h¬i ®Çy bông.TrÞ viªm khíp , phong khíp… C¸ch dïng: Tiªm b¾p tr©u, bß , ngùa: tõ 20 ®Õn 40ml / ngµy/con. Heo trªn 100Kg tiªm 10-15ml /con/ngµy. 2.VÖ sinh chuång tr¹i thøc ¨n, n­íc uèng. Mét sè hé gia ®×nh vÖ sinh chuång tr¹i, thøc ¨n , n­íc uèng s¹ch sÏ do hä ý thøc ®­îc vÊn ®Ò m«i tr­êng bªn c¹nh ®ã cã mét sè ch­a ý thøc ®­îc vÒ b¶o vÖ m«i tr­êng v× vËy em ®· h­íng dÉn vÖ sinh chuång tr¹i cho ng­êi d©n mçi ngµy mét lÇn theo tr×nh tù : m¸ng ¨n , m¸ng uèng, nÒn chuång, s©n ch¬i, ph©n vµ m«i tr­êng xung quanh. H­íng dÉn bµ con x©y dùng hÖ thèng cèng r·nh ®Ó xö lý n­íc th¶i ®¶m b¶o vÖ sinh cho vËt nu«i, gióp vËt nu«i ph¸t triÓn tèt nhÊt. 3.§iÒu trÞ bÖnh Tham gia c«ng t¸c ®iÒu trÞ bÖnh hoµn toµn kh«ng thÓ thiÕu trong c«ng t¸c thó y.Trong 4 tuÇn thêi gian thùc tËp ë c¬ së em ®· gÆp vµ tiÕn hµnh ®iÒu trÞ mét sè bÖnh. -BÖnh tô huyÕt trïng ë lîn: §èi víi lîn 20-40Kg do cã biÓu hiÖn , triÖu chøng sèt, ph©n láng mµu vµng mïi tanh cã con nÆng, trªn c¸c vïng da nh­ tai , ®Çu , m«ng cã nhiÒu ®¸m tô huyÕt. +ChuÈn ®o¸n : em nghi lîn m¾c bÖnh phã th­¬ng hµn. +§iÒu trÞ: Ampi – Kala : 15mg/kg/ngµy. Atropin: 2ml/con/ngµy. Thuèc h¹ sèt: Analgin : 5ml/con/ngµy. LiÖu tr×nh : ®iÒu trÞ 3 ngµy liªn tôc. -BÖnh s¸n l¸ gan. Trong qu¸ tr×nh tham gia ®iÒu trÞ em thÊy c¸c triÖu chøng ë bß nh­ gÇy, chËm ch¹p, ¨n kÐm, l«ng da th«,ph©n láng , ph©n mïi kh¾m. + ChuÈn ®o¸n: bß bÞ s¸n l¸ gan. + §iÒu trÞ : Hendertinb : 1viªn/ 50 kg cho uèng. Thuèc trî søc: Bconlex : 8ml/con/lÇn/ngµy. Vitamin C 5% : 10ml/lÇn/ ngµy. Tiªm b¾p cæ. 4.§¸nh gi¸ chung. Qua phÇn c«ng t¸c thó y t¹i c¬ së em biÕt ®­îc mét sè bÖnh hay gÆp ë c¬ së vµ gióp em hiÓu biÕt ®­îc c¸ch ch÷a trÞ . Qua thêi gian thùc tËp t¹i x· em rót ®­îc nhiÒu kinh nghiÖm trong thùc tiÔn gióp em khái bì ngì sau khi ra tr­êng. PhÇn III.NhËn xÐt , ®¸nh gi¸. 1. KÕt luËn. Trong thêi gian häc ë tr­êng em ®· ®­îc häc kiÕn thùc vÒ ch¨n nu«i thó y v× vËy khi ®­îc häc chÝnh thøc th× em rÊt bì ngì .Nh­ng khi ra thùc tÕ em míi hiÓu biÕt s©u h¬n vÒ c«ng t¸c thó y .N¾m ®­îc thùc tÕ t×nh h×nh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ c«ng t¸c phôc vô s¶n xuÊt ë c¬ së, biÕt ph©n tÝch vµ nh×n nhËn nh÷ng mÆt thuËn lîi vµ khã kh¨n cña thùc tÕ s¶n xuÊt. N¾m ®­îc c¬ b¶n c¸ch tæ chøc triÓn khai vµ tiÕn hµnh tiªm phßng ®¹i trµ cho gia sóc gia cÇm, kü thuËt kh¸m vµ chuÈn ®o¸n ®iÒu trÞ bÖnh . Ngoµi ra nh÷ng kiÕn thùc thùc tÕ ®· còng cè cho em thªm rÊt nhiÒu nhËn thøc kh¸c vÒ nghÒ nghiÖp ®Æc biÖt cñng cè vÒ mÆt tay nghÒ ®i ®«i víi lý thuyÕt cho c¸c bé m«n mµ c¸c thÇy c« ®· truyÒn ®¹t.Cïng víi sù tr­ëng thµnh cña b¶n th©n em hy väng sau khi ra tr­êng sÏ ®¸p øng tèt nhu cÇu cña s¶n xuÊt ®Ó mang l¹i nh÷ng kiÕn thøc ngµy mét nhiÒu h¬n phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. 2. Tinh thÇn häc tËp. Víi tinh thÇn lu«n lu«n häc hái ®Ó ®óc kÕt kinh nghiÖm cña b¶n th©n em ®· so s¸nh gi÷a lý thuyÕt ®· häc vµ thùc tÕ s¶n xuÊt trong thêi gian thùc tËp nghÒ nghiÖp t¹i x· QuÕ Nham. Khi em ®i thùc tÕ th× míi hiÓu biÕt ®­îc nghÒ nghiÖp vÒ ch¨n nu«i thó y mét c¸ch hoµn thiÖn h¬n. 3.§Ò nghÞ. Trong thêi gian thùc tËp t¹i x· QuÕ Nham mÆc dï ®­îc ñy ban nh©n d©n x·, bµ con nh©n d©n gióp ®ì nhiÖt t×nh t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho em thùc tËp vµ víi sù h­íng dÉn cña gi¸o viªn song em ®· gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n vÒ chuyªn m«n, c«ng t¸c tuyªn truyÒn phôc vô nh©n d©n ch­a ®­îc s©u réng.V× vËy qua ®©y em cã mét sè ®Ò nghÞ sau: +§èi víi ®Þa ph­¬ng: cÇn quan t©m ®Õn c«ng t¸c vÒ thó y vÒ m«i tr­êng.CÇn quan t©m ®Õn c¸c chÝnh s¸ch ®Çu t­ vèn. §Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn phæ biÕn vÒ khoa häc kü thuËt cho ng­êi d©n gióp ®ì hä cã thÓ më réng vÒ chuyªn m«n s¶n xuÊt. X· ph¶i th­êng xuyªn më c¸c líp tËp huÊn mêi c¸c c¸n bé cã tr×nh ®é kü thuËt vÒ chuyªn ngµnh ®Ó phæ biÕn ®Õn cho ng­êi d©n n¾m ®­îc kü thuËt ch¨n nu«i còng nh­ c¸ch phßng vµ ®iÒu trÞ bÖnh cho gia sóc gia cÇm. Cã nh­ vËy c«ng t¸c ch¨n nu«i thó y cña x· míi ®­îc c¶i thiÖn. + §èi víi nhµ tr­êng: th­êng xuyªn tæ chøc nhiÒu h¬n n÷a c¸c buæi thùc hµnh, thùc tËp t¹i nhµ tr­êng còng nh­ thùc tÕ s¶n xuÊt ®Ó sinh viªn cã tay nghÒ ngµy mét cao h¬n vµ thêi gian thùc tËp dµi h¬n. MÆc dï trong qu¸ tr×nh thùc tËp em ®· cè g¾ng ®Ó ph¸t huy kh¶ n¨ng cña b¶n th©n nh­ng em còng cã nh÷ng thiÕu sãt mong c¸c thÇy c« gi¸o vµ UBND x· QuÕ Nham th«ng c¶m vµ bá qua cho em. Em xin høa lÇn sau sÏ lµm mét c¸ch tèt nhÊt mµ b¶n th©n cã thÓ. Môc lôc 2.1. BÖnh ë lîn 15 3 lo¹i thuèc tiªm b¾p, mét ngµy ®iÒu trÞ mét lÇn, ®iÒu trÞ trong 4 ngµy th× khái. 16 2.2. BÖnh ë tr©u bß 17 4 lo¹i thuèc ®­íi ®Òu tiªm b¾p 2 lÇn/ngµy 17 PhÇn thø hai: Néi dung vµ kÕt qu¶ 19 I. C«ng t¸c ch¨n nu«i ®èi víi gia sóc gia cÇm. 19 1.Trong thêi gian thùc tËp, em thÊy thuèc thó ý c¬ së hay dïng mét sè thuèc cña c«ng ty Havet vµ c«ng ty thuèc thó y Cai LËy. 22 2.VÖ sinh chuång tr¹i thøc ¨n, n­íc uèng. 22 3.§iÒu trÞ bÖnh 23 4.§¸nh gi¸ chung. 23 PhÇn III.NhËn xÐt , ®¸nh gi¸. 24 1. KÕt luËn. 24 2. Tinh thÇn häc tËp. 24 3.§Ò nghÞ. 24