Luận án Các mô hình kinh tế lượng không gian nghiên cứu hội tụ thu nhập, năng suất và vai trò lan tỏa không gian của FDI

Đ&TBXH Ghi chú: S ố trong ngoặc đơn là giá tr ị p-value 126 Bảng 4.7 trình bày t ốc độ h ội t ụ và n ửa đờ i c ủa hai tr ường h ợp h ội t ụ có điều ki ện và h ội t ụ không điều ki ện. Từ k ết qu ả c ủa b ảng 4.7 ch ỉ ra r ằng d ưới tác độ ng lan tỏa c ủa các kênh truy ền t ải FDI thì t ốc độ h ội t ụ c ủa n ăng su ất lao độ ng s ẽ nhanh h ơn so v ới khi không xem xét tác độ ng lan t ỏa đó. Bảng 4.7. So sánh t ốc độ hội t ụ và n ửa đời c ủa các mô hình v ới s ố li ệu m ảng Tác động c ố Tr ễ không gian tác Sai s ố không gian định động c ố định tác động c ố định Hội t ụ Tốc độ hội t ụ 3.23% 3.32% không điều Nửa đời 21.46 20.90 ki ện Hội t ụ có Tốc độ hội t ụ 6.21% 6.16% 3.66% điều ki ện Nửa đời 11.16 11.25 18.96 Ngu ồn: Tác gi ả ước l ượng t ừ số li ệu TCTK 4.1.5.3. K ết qu ả th ực nghi ệm t ừ số li ệu m ảng c ủa các mô hình h ồi quy tuy ến tính động và mô hình h ệ th ống tuy ến tính động Kết qu ả ước l ượng mô hình tuy ến tính động tr ễ không gian Arellano-Bond và mô hình h ệ th ống tuy ến tính động tr ễ không gian Blundell-Bond ở bảng 4.8 cho th ấy một s ố ki ểm định không có ý ngh ĩa th ống kê trong các mô hình này, ch ẳng h ạn ki ểm định nhân t ử Lagrange tr ễ không gian không có ý ngh ĩa th ống kê ở mức xác su ất d ưới 10% trong các mô hình mô hình tuy ến tính động tr ễ không gian Arellano-Bond và mô hình h ệ th ống tuy ến tính động tr ễ không gian Blundell-Bond t ươ ng ứng. Nh ư v ậy, các ki ểm định s ử dụng nhân t ử Lagrange đều ch ỉ ra t ồn t ại hi ệu ứng lan t ỏa không gian trong các sai s ố không gian. Sử dụng ki ểm định b ằng ch ỉ số Moran sai s ố không gian thì giá tr ị dươ ng có ý ngh ĩa th ống kê ở mức xác su ất p< 0.01 ở cả hai mô hình tuy ến tính động tr ễ không gian Arellano-Bond và mô hình h ệ th ống tuy ến tính động tr ễ không gian Blundell-Bond. K ết qu ả ước l ượng mô hình h ệ th ống tuy ến tính động tr ễ không gian Blundell-Bond cho th ấy h ệ số của lntfp âm, ngh ĩa là có h ội t ụ TFP theo t ỉnh và tác động c ủa lan t ỏa ngành c ủa FDI là âm. Tuy nhiên, h ệ số β trong mô hình tuy ến tính động tr ễ không gian Arellano-Bond nh ỏ hơn -1, do v ậy, không t ồn tại h ội t ụ dưới mô hình tuy ến tính tr ễ không gian Arellano-Bond. Kết qu ả này m ạnh h ơn k ết qu ả rút ra t ừ nghiên c ứu s ố li ệu mảng. K ết qu ả này có th ể gi ải thích nh ư sau: Tr ễ một th ời k ỳ năng su ất lao động có tác động (h ệ số dươ ng và có ý ngh ĩa th ống kê) t ới h ội t ụ TFP theo t ỉnh c ủa ngành. T ức là, nh ững lao động được đào t ạo trong th ời k ỳ này s ẽ có tác động tích c ực đến th ời k ỳ sau góp ph ần làm 127 tăng n ăng su ất lao động. Điều này phù h ợp v ới th ực t ế, b ởi vì trong quá trình s ản xu ất nh ưng doanh nghi ệp trong cùng m ột ngành thông qua quá trình đào t ạo lao động, h ọc tập công ngh ệ mới, t ăng kinh nghi ệm s ản xu ất đối v ới công ngh ệ mới s ẽ có nh ững k ết qu ả rõ ràng trong nh ững th ời k ỳ ho ạt động ti ếp theo. Bảng 4.8. K ết qu ả ước l ượng t ừ mô hình tuy ến tính động không gian Mô hình tuy ến tính Mô hình h ệ th ống tuy ến động tr ễ không gian tính động tr ễ không gian Arellano-Bond Blundell-Bond 2.187 1.708 Cons (0.000) (0.000) 0.1284 htfpm -1 (0.000) 0.1947 0.1843 W * htfpm (0.038) (0.055) -1.075 -0.8202 lntfp (0.000) (0.000) -48.174 -39.351 Back (0.000) (0.000) 85.661 72.315 Sback (0.000) (0.000) -189.267 -159.446 Hor (0.000) (0.000) -33.521 -20.183 For (0.000) (0.002) 8.7 5.2455 Moran I Test (0.000) (0.000) 50.02 15.78 LM Error (0.000) (0.000) 0.0836 0.0011 LM Lag (0.7725) (0.9734) Ngu ồn: Tác gi ả ước l ượng t ừ s ố li ệu c ủa TCTK v à BL Đ&TBXH Ghi chú: S ố trong ngoặc đơn là giá tr ị xác su ất Hơn n ữa, tác động tích c ực c ủa FDI theo lan t ỏa ngang nh ư s ự tham gia c ủa doanh nghi ệp n ước ngoài d ẫn đến m ột s ự gia t ăng trong n ăng su ất c ủa các doanh 128 nghi ệp địa ph ươ ng trong cùng m ột ngành công nghi ệp thông qua các hi ệu ứng nh ư: hi ệu ứng minh h ọa liên quan đến vi ệc sao chép ho ặc b ắt chước công ngh ệ của các doanh nghi ệp n ước ngoài và các ho ạt động t ổ ch ức c ủa các doanh nghi ệp địa ph ươ ng ho ặc n ăng su ất lao động t ăng do vi ệc d ịch chuy ển c ủa các công nhân có k ỹ năng, được đào t ạo đến các doanh nghi ệp địa ph ươ ng. Trong tr ường h ợp Vi ệt Nam xảy ra kh ả năng v ề vi ệc đảo chi ều trong t ốc độ thay th ế công nhân. Ng ười lao động ở các doanh nghi ệp địa ph ươ ng có th ể dịch chuy ển sang các doanh nghi ệp n ước ngoài. Nh ững ảnh h ưởng khác nh ư ảnh hi ệu ứng cạnh tranh l ớn h ơn ảnh h ưởng t ạo c ầu bu ộc các doanh nghi ệp không có kh ả năng c ạnh tranh v ới các doanh nghi ệp n ước ngoài, s ẽ bu ộc ph ải r ời b ỏ th ị tr ường. Nh ững điều này lý gi ải vì sao d ấu c ủa Hor âm và có ý ngh ĩa. 4.2. H ội t ụ năng su ất ngành ch ế bi ến th ực ph ẩm và đồ uống 4.2.1. D ữ li ệu và gi ải thích bi ến 4.2.1.1. D ữ li ệu Trong nghiên c ứu này s ử dụng c ơ s ở dữ li ệu vi mô (2000-2015) t ừ các cu ộc điều tra doanh nghi ệp hàng n ăm do T ổng c ục Th ống kê (TCTK) t ổ ch ức. Cu ộc điều tra này được th ực hi ện l ần đầu vào n ăm 2000 và liên t ục, m ỗi n ăm m ột l ần đến n ăm 2015. Mục đích chính c ủa nghiên c ứu này là xem xét h ội t ụ không điều ki ện c ủa TFP ngành sản xu ất th ực ph ẩm và đồ uốngtheo c ấp t ỉnh và h ội t ụ theo tỉnh của TFP c ủa ngành s ản xu ất th ực ph ẩm và đồ uống trong điều ki ện toàn c ầu hóa thông qua các bi ến đại di ện cho các kênh lan t ỏa c ủa FDI. Cách tính TFP và các kênh lan t ỏa c ủa FDI c ũng gi ống nh ư đối v ới ngành may. 4.2.1.2. Gi ải thích bi ến (1) Bi ến TFP là bi ến được ước l ượng b ằng ph ươ ng pháp Levinshon-Petrin được trình bày trong Nguy ễn Kh ắc Minh và c ộng s ự (2015) danh m ục các công trình nghiên cứu c ủa tác gi ả. (2) Bi ến th ể hi ện lu ồng FDI là các kênh lan t ỏa FDI. 4.2.2. K ết qu ả th ực nghi ệm t ừ số li ệu m ảng Bảng 4.9 sau đây trình bày k ết qu ả hội t ụ không điều ki ện TFP ngành ch ế bi ến th ực ph ẩm và đồ uống t ừ số li ệu m ảng tác động c ố định. Đầu tiên, s ử dụng ki ểm định Hausman cho k ết qu ả có ý ngh ĩa th ống kê ở mức xác su ất p< 0.01 , do v ậy, s ẽ ch ỉ định mô hình s ố li ệu m ảng tác động c ố định. Ki ểm định F-test có ý ngh ĩa th ống kê ở mức 129 xác su ất p< 0.01 và h ệ số β âm có ý ngh ĩa th ống kê ở mức xác su ất p< 0.01 . Nh ư vậy, TFP ngành ch ế bi ến th ực ph ẩm và đồ uống h ội t ụ không điều ki ện theo c ấp t ỉnh trong giai đoạn 2000-2015. Bảng 4.9. Mô hình s ố li ệu m ảng h ội t ụ không điều ki ện 2000-2015 -0.705 Lntfp (0.000) 0.499 Cons (0.000) R 2 -within 0.3602 F-test 3.45 ui = 0 (0.000) 263.14 Hausman Test (0.000) Ngu ồn: Tác gi ả ước l ượng t ừ s ố li ệu c ủa TCTK và BL Đ&TBXH Ghi chú: S ố trong ngoặc đơn là giá tr ị p-value Bảng 4.10 trình bày k ết qu ả hội t ụ có điều ki ện TFP ngành ch ế bi ến th ực ph ẩm và đồ uống dưới tác động các kênh lan t ỏa FDI từ số li ệu m ảng tác động c ố định. Đầu tiên c ũng s ử dụng ki ểm định Hausman và cho k ết qu ả là ch ỉ định mô hình tác động c ố định. Ki ểm định F-test và h ệ số của β âm có ý ngh ĩa th ống kê ở mức xác su ất p< 0.01 nên TFP ngành ch ế bi ến th ực ph ẩm và đồ uống hội t ụ dưới tác động các kênh lan t ỏa FDI. Tuy nhiên, h ệ số của các bi ến lan t ỏa For và Hor đều không có ý ngh ĩa th ống kê ở mức xác su ất p< 0.1 và h ệ số của Sback d ươ ng có ý ngh ĩa th ống kê ở mức xác su ất p< 0.1 . Điều này đồng nh ất v ới ngành may và cho th ấy sự tham gia c ủa doanh nghi ệp nước ngoài d ẫn đến m ột s ự gia t ăng trong n ăng su ất lao động c ủa ngành. Bảng 4.11 trình bày k ết qu ả mô hình h ội t ụ không điều ki ện c ủa TFP ngành ch ế bi ến th ực ph ẩm và đồ uống v ới hai mô hình tr ễ không gian và sai s ố không gian tác động c ố định. Kết qu ả từ bảng 4.11 ch ỉ ra mô hình tr ễ không gian và sai s ố không gian đều t ồn t ại hi ệu ứng lan t ỏa không gian và TFP c ủa ngành h ội t ụ trong giai đoạn 2000- 2015 d ưới tác động c ủa lan t ỏa không gian. Bảng 4.12 trình bày kết qu ả mô hình h ội t ụ có điều ki ện c ủa TFP ngành ch ế bi ến th ực ph ẩm và đồ uống v ới hai mô hình tr ễ không gian và sai s ố không gian tác động c ố định dưới tác động c ủa các kênh lan t ỏa không gian. Kết qu ả từ bảng ch ỉ ra 130 không t ồn t ại tr ễ không gian nh ưng t ồn t ại sai s ố không gian ở mức xác su ất p< 0.1 . Đối v ới sai s ố không các h ệ số về mặt d ấu và có ý ngh ĩa th ống kê đều t ươ ng đồng với mô hình s ố li ệu m ảng tác động c ố định. Nh ư v ậy, rõ ràng gi ữa các t ỉnh có s ự hỗ tr ợ tích c ực trong n ăng su ất lao động c ủa ngành ch ế bi ến th ực ph ẩm và đồ uống c ủa các t ỉnh lân c ận. Bảng 4.10. H ồi quy mô hình s ố li ệu m ảng tác động c ố định dưới tác động các kênh lan t ỏa FDI 2000-2015 -0.364 -38.173 Constant Hor (0.000) (0.192) -0.736 F-test 3.82 lntfp (0.000) ui = 0 (0.000) -14.45 Back R 2 within 0.3855 (0.008) 12.618 Sback Observations 944 (0.063) -6.162 For Number of group 59 (0.274) Ngu ồn: Tác gi ả ước l ượng t ừ s ố li ệu c ủa TCTK v à BL Đ&TBXH Ghi chú: S ố trong ngoặc đơn là giá tr ị xác su ất Bảng 4.11. H ồi quy mô hình hội t ụ không điều ki ện số li ệu m ảng tr ễ không gian tác động c ố định và sai s ố không gian tác động c ố định Tr ễ không gian 2000-2015 Sai s ố không gian 2000-2015 0.15 0.385 Spatially lagged Spatially autocorrelation coeff (0.091) (0.000) -0.704 -0.733 lntfp lntfp (0.000) (0.000) R2 within 0.3518 R2 within 0.3602 Log-Likelihood -323.0212 Log-Likelihood -314.0527 Observations 944 Observations 944 Number of group 59 Number of group 59 Ngu ồn: Tác gi ả ước l ượng t ừ s ố li ệu c ủa TCTK v à BL Đ&TBXH Ghi chú: S ố trong ngoặc đơn là giá trị xác su ất 131 Bảng 4.13 trình bày so sánh t ốc độ h ội t ụ và n ửa đờ i c ủa 3 mô hình s ố li ệu mảng tác độ ng c ố đị nh đối v ới h ội t ụ không điều ki ện và có điều ki ện d ưới lan t ỏa các kênh truy ền t ải FDI. Đối v ới mô hình s ố li ệu m ảng c ố đị nh thông th ường thì có t ốc độ hội t ụ nhanh h ơn so v ới mô hình tr ễ không gian, điều này phù h ợp v ới th ực t ế vì t ồn t ại sự lan t ỏa không gian d ẫn đế n có tác độ ng tích c ực và s ự b ổ sung cho các t ỉnh lân c ận về n ăng su ất lao độ ng thông qua các ho ạt độ ng giao l ưu th ươ ng mai, đào t ạo, giao thông, d ịch chuy ển lao độ ng. Đặc bi ệt, d ưới s ự lan t ỏa không gian t ốc độ h ội t ụ c ủa TFP nhanh h ơn khi không có s ự lan t ỏa. Bảng 4.12. H ồi quy mô hình s ố li ệu m ảng tr ễ không gian tác động c ố định và sai số không gian tác động c ố định Tr ễ không gian 2000-2015 Sai s ố không gian 2000-2015 0.0427 Spatially 0.173 Spatially lagged (0.656) autocorrelation coeff (0.087) -0.735 -0.7403 lntfp lntfp (0.000) (0.000) -14.453 -14.472 Back Back (0.006) (0.022) 12.574 12.703 Sback Sback (0.054) (0.107) -6.665 -6.326 For For (0.23) (0.334) -35.734 -38.555 Hor Hor (0.214) (0.257) R2 within 0.3848 R2 within 0.3855 Log-Likelihood -305.251 Log-Likelihood -303.968 Observations 944 Observations 944 Number of group 59 Number of group 59 Ngu ồn: Tác gi ả ước l ượng t ừ s ố li ệu c ủa TCTK và BL Đ&TBXH Ghi chú: S ố trong ngoặc đơn là giá tr ị xác su ất Bảng 4.13. T ốc độ hội t ụ và n ửa đời Tốc độ hội t ụ Nửa đời Số li ệu m ảng 8.14% 8.52 Hội t ụ không điều ki ện Tr ễ không gian 8.12% 8.54 Sai s ố không gian 8.8% 7.87 Số li ệu m ảng 8.88% 7.81 Hội t ụ có điều ki ện Sai s ố không gian 8.99% 7.71 Ngu ồn: Tác gi ả ước l ượng t ừ s ố li ệu c ủa TCTK và BL Đ&TBXH 132 4.3. K ết lu ận ch ươ ng 4 Nh ư v ậy thông qua nghiên c ứu h ội t ụ dựa trên s ố li ệu m ảng c ủa s ố li ệu g ộp theo ngành và t ỉnh c ủa hai ngành may và ngành ch ế bi ến th ực ph ẩm và đồ uống. K ết qu ả ước l ượng cho th ấy đối v ới ngành may trong s ố li ệu m ảng thì t ốc độ hội t ụ dưới tác động c ủa FDI cao h ơn so v ới t ừ mô hình h ội t ụ không điều ki ện. Điều này phù h ợp v ới lý thuy ết là FDI có tác động tích c ực đến quá trình phát tri ển kinh t ế của Vi ệt Nam đặc bi ệt đối v ới n ăng su ất c ủa ngành may. Đối v ới s ố li ệu m ảng thì k ết qu ả tốc độ hội t ụ khi có hi ệu ứng lan t ỏa không gian đều ch ậm h ơn so v ới khi b ỏ qua s ự lan t ỏa không gian. Trong đó, đối v ới ngành may, ngành ch ế bi ến th ực ph ẩm và đồ uống thì mô hình sai s ố không gian ch ỉ ra t ốc độ hội t ụ nhanh hơn, điều này có th ể gi ải thích r ằng d ưới tác động c ủa lan t ỏa không gian của thành ph ần sai s ố thì n ăng su ất lao động c ủa m ột t ỉnh có tác động đến n ăng su ất lao động c ủa các t ỉnh lân c ận. Vì v ậy, t ốc độ hội t ụ của n ăng su ất lao động nhanh h ơn. Hơn n ữa, các mô hình đều ch ỉ ra s ự tồn t ại hi ệu ứng lan t ỏa không gian gi ữa các t ỉnh. Điều này ch ỉ ra r ằng gi ữa các t ỉnh lân c ận năng su ất có tác động qua l ại và không th ể bỏ qua hi ệu ứng lan t ỏa không gian gi ữa các t ỉnh, th ậm chí điều này có th ể gây ra ch ệch trong các ước l ượng. TÓM T ẮT CH ƯƠ NG 4 Ch ươ ng 4 lu ận án đã s ử dụng kinh t ế lượng không gian đặc bi ệt là mô hình s ố li ệu m ảng động để so sánh t ốc độ hội t ụ của n ăng su ất lao động hai ngành là ngành may và ngành ch ế bi ến th ực ph ẩm và đồ uống. K ết qu ả phân tích cho th ấy, t ồn t ại s ự hội t ụ của n ăng su ất lao động hai ngành và có s ự khác nhau gi ữa t ốc độ hội t ụ khi xem xét s ự tươ ng tác không gian. 133 Ch ươ ng 5 KẾT LU ẬN, KHUY ẾN NGH Ị CHÍNH SÁCH VÀ ĐỀ XU ẤT H ƯỚNG NGHIÊN C ỨU TI ẾP THEO KẾT LU ẬN Tóm l ại lu ận án đã bao g ồm nh ững n ội dung ch ủ yếu c ủa nghiên c ứu h ội t ụ cả về lý thuy ết l ẫn th ực nghi ệm. Th ứ nh ất, nghiên c ứu đã trình bày được nh ững k ết qu ả ch ủ yếu đã đạt được v ề nghiên c ứu lý thuy ết mô hình, mô hình hóa kinh t ế mà đã được trình bày m ột cách chi ti ết. Về lý thuy ết mô hình h ội t ụ, ph ần lý thuy ết đã trình bày được mô hình h ồi quy h ội tụ Barro m ở rộng sau đó đã áp d ụng vào nghiên c ứu h ội t ụ thu nh ập theo t ỉnh ở Vi ệt Nam. Đă c bi ệt đã s ử dụng kinh t ế lượng 2 l ớp v ới l ớp th ứ nh ất đư a ra mô hình CCDEA m ới nh ưng v ẫn đảm b ảo tính ch ất, l ớp th ứ hai là nghiên c ứu m ới v ề hội t ụ hi ệu qu ả. Về lý thuy ết mô hình hóa kinh t ế, nghiên c ứu đã trình bày m ột s ố đóng góp mà có th ể tóm t ắt nh ư sau: trong vi ệc xây d ựng các mô hình h ội t ụ dưới tác động c ủa FDI, nghiên c ứu đã thành công trong vi ệc đư a các kênh truy ền t ải ảnh h ưởng ngang, ảnh hưởng d ọc và ảnh h ưởng liên h ệ ng ược cung c ủa FDI vào mô hình hôi t ụ. K ết qu ả các tác được động c ủa lan t ỏa công ngh ệ của các doanh nghi ệp FDI đến t ốc độ hội t ụ đã ước l ượng được và đã ch ỉ ra trong ph ần k ết qu ả th ực nghi ệm. Về mặt ph ươ ng pháp ước l ượng h ội t ụ, nghiên c ứu đã s ử dụng các ph ươ ng pháp ước l ượng hôi t ụ nh ư: ph ươ ng pháp ước l ượng d ựa trên s ố li ệu chéo v ới nh ững mô hình c ổ điển và mô hình Barro m ở rộng, ph ươ ng pháp ước l ượng h ội t ụ dựa trên s ố li ệu m ảng v ới các k ỹ thu ật khác nhau, ph ươ ng pháp kinh t ế lượng không gian. Về mặt k ết qu ả của nghiên c ứu: nghiên c ứu rút ra được k ết qu ả được trình bày chi ti ết trong k ết luân c ủa m ỗi ch ươ ng và được tóm t ắt nh ư sau: (1) Đối v ới h ội t ụ thu nhâp: Nghiên c ứu đã phát hi ện ra h ội t ụ gi ữa các t ỉnh c ủa Vi ệt Nam trong giai đoạn 1995-2015. Đặc biệt thông qua cách ti ếp c ận kinh t ế lượng không gian để phân tích nghiên c ứu đã ch ỉ ra v ới s ố li ệu chéo không t ồn tại lan t ỏa không gian, nh ưng đối v ới s ố li ệu m ảng thì trong giai đoạn 1995-2015 t ồn t ại t ươ ng quan không gian d ưới d ạng mô hình Durbin không gian. (2) Đối v ới h ội t ụ năng su ất c ấp t ỉnh không điều ki ện: Nghiên c ứu đã phát hi ện ra t ồn t ại hi ệu ứng lan t ỏa không gian d ưới d ạng tr ễ không gian và lan t ỏa không gian của TFP khu v ực công nghi ệp đối v ới h ồi quy s ố li ệu m ảng trong giai đoạn t ừ 1998- 134 2015. H ơn n ữa, nghiên c ứu đã ch ỉ ra r ằng gi ữa các t ỉnh có ảnh h ưởng tính c ực, có m ối quan h ệ mật thi ết v ới nhau đặc bi ệt ảnh h ưởng tích c ực c ủa vi ệc di chuy ển lao động, lan t ỏa ki ến th ức giúp n ăng su ất c ủa các t ỉnh kém phát tri ển t ăng lên. Nghiên c ứu c ũng đã phát hi ện ra t ồn t ại h ội t ụ β gi ữa các t ỉnh trong toàn b ộ giai đoạn 1998-2015. Điều này c ũng ch ỉ ra r ằng, trong nh ững n ăm g ần đây các t ỉnh kém phát tri ển ở Vi ệt Nam đang có xu h ướng b ắt k ịp v ới các t ỉnh phát tri ển h ơn. Đặc bi ệt trong giai đoạn 1998- 2015 thì t ồn t ại h ội t ụ không gian và khi đó t ốc độ hội t ụ đã gi ảm đi so v ới không xem xét t ươ ng tác không gian. (3) Đối v ới h ội t ụ năng su ất c ấp t ỉnh có điều ki ện: Nghiên c ứu đã phát hi ện ra tồn t ại hi ệu ứng lan t ỏa không gian c ủa c ả thời k ỳ 1998-2015 d ưới tác động c ủa t ăng tr ưởng FDI và t ăng tr ưởng GDP c ủa c ả số li ệu chéo và s ố li ệu m ảng. Nh ư v ậy, chính vi ệc đầu t ư n ước ngoài t ại m ột t ỉnh s ẽ có tác động đến t ỉnh lân c ận v ề mặt n ăng su ất lao động. Đặc bi ệt d ấu c ủa t ăng tr ưởng FDI d ươ ng đối v ới s ố li ệu m ảng và d ấu c ủa lan tỏa không gian t ăng tr ưởng FDI d ươ ng, điều này có ngh ĩa ra khi m ột t ỉnh nh ận v ốn đầu t ư n ước ngoài thì s ẽ kéo theo n ăng su ất lao động khu v ực công nghi ệp c ủa t ỉnh đó tăng tr ưởng cao h ơn và có th ể sẽ kéo theo t ăng tr ưởng của n ăng su ất lao động các t ỉnh lân c ận t ăng lên, điều này có th ể lý gi ải t ừ lan t ỏa ti ến b ộ công ngh ệ. Nghiên c ứu c ũng phát hi ện ra t ồn t ại h ội t ụ trên toàn b ộ th ời k ỳ 1998-2015, nh ư v ậy d ưới s ự tác động của t ăng tr ưởng FDI và t ăng tr ưởng GDP thì các t ỉnh kém phát tri ển có xu th ế bắt k ịp các t ỉnh phát tri ển h ơn trên toàn th ời k ỳ 1998-2015 điều này khác v ới khi không có s ự tác động c ủa t ăng tr ưởng FDI và t ăng tr ưởng GDP. (4) Đối v ới h ội t ụ hi ệu qu ả cấp t ỉnh: Nghiên c ứu đã đư a ra ph ươ ng pháp ước lượng 2 l ớp trong đó l ớp đầu là mô hình CCDEA m ới nh ưng v ẫn đảm b ảo được các tính ch ất, l ớp 2 nghiên c ứu s ử dụng kinh t ế lượng không gian để ch ỉ ra r ằng t ồn t ại hi ệu ứng lan t ỏa không gian gi ữa các t ỉnh và t ồn t ại h ội t ụ hi ệu qu ả gi ữa các t ỉnh. (5) Đối v ới h ội t ụ năng su ất c ủa ngành may: Nghiên c ứu ch ỉ ra được s ự tồn t ại hi ệu ứng lan t ỏa không gian trong nghiên c ứu h ội t ụ năng su ất lao động c ủa ngành may dưới tác động c ủa các kênh lan t ỏa FDI và không điều ki ện theo c ấp t ỉnh. Nghiên c ứu cũng ch ỉ ra được s ự tồn t ại h ội tụ gi ữa các t ỉnh v ề năng su ất lao động trong ngành may dưới tác động c ủa các kênh lan t ỏa FDI và gi ữa các doanh nghi ệp c ủa ngành may. (6) Đối v ới h ội t ụ năng su ất c ủa ngành ch ế bi ến th ực ph ẩm và đồ uống: Nghiên cứu ch ỉ ra được s ự tồn t ại hi ệu ứng lan t ỏa không gian trong nghiên c ứu h ội t ụ năng su ất lao động c ủa ngành ch ế bi ến th ực ph ẩm và đồ uống d ưới tác động c ủa các kênh lan t ỏa FDI và không điều ki ện. 135 KHUY ẾN NGH Ị CHÍNH SÁCH Nghiên c ứu h ội t ụ ở nước ta - một n ước đang phát tri ển trong điều ki ện khoa học kỹ thu ật c ủa th ế gi ới đã ti ến r ất xa thì th ắt ch ặt quy ền tài s ản trí tu ệ cần ph ải được nghiên c ứu c ẩn th ận h ơn. Các nhà l ập chính sách có th ể nh ận ra r ằng không ch ỉ đổi m ới công ngh ệ mà c ả sự lan t ỏa công ngh ệ cũng là m ột ngu ồn t ăng tr ưởng n ăng su ất quan tr ọng. Vi ệc thúc đẩy đổi m ới công ngh ệ là m ột chính sách quan tr ọng, tuy nhiên c ũng c ần nh ấn m ạnh t ới t ầm quan tr ọng c ủa vi ệc lan t ỏa công ngh ệ, nh ờ đó mà các doanh nghi ệp không ph ải luôn t ự sáng t ạo ra công ngh ệ. Vi ệc k ết h ợp c ả đổi m ới công ngh ệ và lan t ỏa công ngh ệ sẽ cho phép s ử dụng ngu ồn l ực hi ệu qu ả hơn. Việc nghiên c ứu các điều ki ện h ội t ụ cho th ấy h ội t ụ trong điều ki ện n ền kinh t ế mở (c ụ th ể dưới tác động lan t ỏa công ngh ệ của FDI) giúp cho t ốc độ hội t ụ nhanh h ơn, ngh ĩa là c ần phát huy tác d ụng c ủa lu ồng FDI vào để thúc đẩy s ự đổi m ới công ngh ệ trong các doanh nghi ệp n ội địa.Việc nghiên c ứu h ội t ụ theo t ỉnh cho th ấy có s ự tồn tại lan t ỏa không gian c ủa thu nh ập, n ăng su ất lao động gi ữa các t ỉnh. T ức là, n ếu một t ỉnh có thu nh ập cao và n ăng su ất lao động cao s ẽ kéo theo các t ỉnh lân c ận phát tri ển về kinh t ế, n ăng su ất lao động và hi ệu qu ả. Điều này đư a ra nh ưng chính sách phát tri ển cho các t ỉnh h ợp lý. Từ nh ững k ết qu ả trên đây, lu ận án đề ngh ị một s ố ki ến ngh ị chính sách nh ư sau: Nhà n ước c ần ph ải xem đổi m ới công ngh ệ không ch ỉ là vi ệc c ủa doanh nghi ệp mà là c ủa s ự phát tri ển c ủa c ả qu ốc gia vì th ế nhà n ước c ần đẩy m ạnh đầu t ư công và các l ĩnh v ực: (i) Đẩy m ạnh nghiên c ứu lý thuy ết, khoa h ọc c ơ b ản; (ii) Thúc đẩy nghiên c ứu th ực nghi ệm; (iii) Thông qua các hi ệp h ội nh ư H ội khoa h ọc k ỹ thu ật, h ội khuy ến nông, để ph ổ bi ến ki ến th ức m ới nh ằm t ạo ra lan t ỏa công ngh ệ; (iv) Đẩy mạnh phát tri ển giáo d ục để xây d ựng l ực l ượng lao động trình độ cao để có th ể học tập, b ắt ch ước và sáng t ạo các công ngh ệ từ ngu ồn v ốn FDI vào Vi ệt Nam; (v) Nâng cao ch ế độ đãi ng ộ với nh ững chuyên gia, nhà khoa h ọc là ng ười Vi ệt Nam ở nước ngoài nh ằm thu hút h ọ về nước làm vi ệc để đào t ạo, ph ổ bi ến ki ến th ức đối v ới lao động Vi ệt Nam khi đó s ẽ tạo ra lan t ỏa công ngh ệ. Nhà n ước c ần có nh ững chính sách tín d ụng phù h ợp nh ằm thúc đẩy các doanh nghi ệp v ừa và nh ỏ ti ếp c ận v ới ngu ồn v ốn đặc bi ệt h ỗ tr ợ cho các d ự án s ản xu ất th ử nghi ệm công ngh ệ mới. Đặc bi ệt, nhà n ước c ần có nh ững ngu ồn v ốn h ỗ tr ợ sự sáng t ạo phát tri ển công ngh ệ mới t ừ các c ơ s ở đào t ạo, các chuyên gia, nhà khoa h ọc trong và ngoài n ước. Nhà n ước c ần t ạo ra c ơ ch ế cho phép ho ặc nh ằm khuy ến khích các doanh nghi ệp, cá nhân h ọc t ập, sáng t ạo ra công ngh ệ mới, ph ổ bi ến công ngh ệ mới và c ần có nh ững chính sách thích hợp để đảm b ảo quy ền l ợi cho ng ười t ạo ra công ngh ệ mới. 136 Khi đó s ẽ thu hút được nh ững cá nhân, doanh nghi ệp t ạo ra công ngh ệ mới thúc đẩy tăng tr ưởng kinh t ế. Đối v ới v ấn đề bắt k ịp c ủa các t ỉnh có n ền kinh t ế kém phát tri ển đối v ới n ền kinh t ế phát tri ển, nhà n ước c ần có nh ững chính sách ưu đãi v ề đầu t ư đối v ới các t ỉnh có n ền kinh t ế còn kém phát tri ển, chú tr ọng xây d ựng nh ững c ụm kinh t ế tr ọng điểm nh ằm t ăng kh ả năng t ươ ng tác không gian gi ữa các t ỉnh v ới nhau v ề cơ s ở hạ tầng, giao thông, trao đổi th ương m ại, kinh t ế, xã h ội, giáo d ục đào t ạo. Khi đó c ũng có th ể dẫn đến lan t ỏa công ngh ệ nh ằm góp ph ần vào đẩy m ạnh t ăng tr ưởng kinh t ế. ĐỀ XU ẤT H ƯỚNG NGHIÊN C ỨU TI ẾP THEO Trong nghiên c ứu này, tác gi ả ch ỉ mới ch ỉ sử dụng các mô hình kinh t ế lượng không gian c ơ b ản đó là mô hình tr ễ không gian và sai s ố không gian. Tác gi ả ch ưa xem xét các mô hình kinh t ế lượng không gian sâu h ơn là mô hình Durbin không gian, mô hình trung bình tr ượt không gian, mô hình không gian khi xem xét đến ch ỉ số quan sát chéo và ch ỉ số th ời gian. Ngoài ra trong nghiên c ứu h ội t ụ thu nh ập và n ăng su ất cấp t ỉnh m ới ch ỉ xem xét các mô hình t ĩnh ch ưa xem xét các mô hình động. Nh ư v ậy, tác gi ả đề xu ất phát triển sâu h ơn v ề kinh t ế lượng không gian và dùng các mô hình động để xem xét s ự hội t ụ. DANH M ỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN C ỨU CỦA TÁC GI Ả 1. Nguyen Khac Minh, Pham Anh Tuan, Nguyen Viet Hung (2015) 'Using the Spatial Econometrics Approach to Analyze Convergence of Labor Productivity at the Provincial Level in Viet Nam', Journal of Economics and Development , Vol. 17, no.1, April, 2015, pp. 5-19. 2. Nguyen Khac Minh, Pham Anh Tuan, Pham Van Khanh (2016) 'Using the Spatial Econometrics Approach to Analyze the Impacts of Technical efficiency from CCDEA model at the Provincial Level in Vietnam', 14th International Conference on Data Envelopment Analysis , JiangHan University, Wuhan, China. 3. Ph ạm Anh Tu ấn, Nguy ễn Kh ắc Minh (2015) 'Sử dụng s ố li ệu m ảng không gian trong ước l ượng h ội t ụ TFP ngành may', Hội ngh ị Toán ứng d ụng toàn qu ốc, Đại học Kinh t ế qu ốc dân Hà N ội. 4. Nguy ễn Kh ắc Minh, Ph ạm V ăn Khánh, Ph ạm Anh Tu ấn, Tr ần Đình Tu ấn, Tr ần Tu ấn Thanh (2015) 'Một s ố ph ươ ng pháp ước l ượng TFP và ứng d ụng', Hội ngh ị Toán ứng d ụng toàn qu ốc, Đại h ọc Kinh t ế qu ốc dân Hà Nôi. 5. Nguy ễn Kh ắc Minh, Ph ạm Anh Tu ấn, Phùng Duy Quang, Bùi Đức D ươ ng (2016) 'Nghiên c ứu h ội t ụ hi ệu qu ả kỹ thu ật c ấp t ỉnh ở Vi ệt Nam b ằng kinh t ế lượng không gian', Tạp chí Kinh t ế và phát tri ển, số đặc bi ệt tháng 9. 6. Ph ạm Anh Tu ấn (2015) 'Ti ếp c ận Kinh t ế lượng không gian để phân tích h ội t ụ thu nh ập bình quân đầu ng ười theo t ỉnh', Hội t ụ năng su ất, hi ệu qu ả và h ội t ụ thu nh ập theo vùng , NXB Khoa h ọc và K ỹ thu ật, 69-85. 7. Nguy ễn Kh ắc Minh, Ph ạm Anh Tu ấn, Nguy ễn Vi ệt H ưng (2015) 'Sử dụng s ố li ệu mảng trong kinh t ế lượng không gian để phân tích h ội t ụ năng su ất lao động theo tỉnh ở Vi ệt Nam th ời k ỳ 1998-2011', Hội t ụ năng su ất, hi ệu qu ả và h ội t ụ thu nh ập theo vùng , NXB Khoa h ọc và K ỹ thu ật, 165-194. 8. Ph ạm Anh Tu ấn, Nguy ễn Kh ắc Minh (2016) 'Tác động c ủa FDI đến TFP công nghi ệp theo t ỉnh: Ti ếp c ận Kinh t ế lượng không gian v ới s ố li ệu m ảng', Tạp chí phát tri ển b ền v ững vùng , (s ắp xu ất b ản, tháng 12, 2016). DANH M ỤC TÀI LI ỆU THAM KH ẢO 1. Abramovitz, M. (1986) 'Catching up, forging ahead, and falling behind', The Journal of Economic History , vol. 46, no. 02, pp. 385-406. 2. Abramovitz, M. (1990) 'The catch ‐up factor in postwar economic growth', Economic Inquiry , vol. 28, no. 1, pp. 1-18. 3. Alam, I.M.S. and Sickles, R.C. (2000) 'Time Series Analysis of Deregulatory Dynamics and Technical Efficiency: The Case of the Us Airline Industry.', International Economic Review , no. 41, pp. 203-218. 4. Anselin, L. (1982) 'A Note on Small Sample Properties of Estimators in a First- Order Spatial Autoregressive Model', Environment and Planning . 5. Anselin, L. (1988) Econometrics: Methods and Models , Berlin: Springer. 6. Anselin, L. (1995) 'Local Indicators of Spatial Association – Lisa', Geographical Analysis , vol. 27, pp. 93-115. 7. Anselin, L., Bera, A., Florax, R.J.G.M. and Yoon, M. (1996) 'Simple Diagnostic Tests for Spatial Dependence', Regional Science and Urban Economics , vol. 26, pp. 77-104. 8. Anselin, L. and Florax, R.J.G.M. (1995) New Directions in Spatial Econometrics. , Berlin: Springer. 9. Anselin, L., Florax, R.J.G.M. and Rey, S.J. (2004) Advances in Spatial Econometrics: Methodology, Tools and Applications , Springer. 10. Anselin, L. and Hudak, S. (1992) 'Spatial econometrics in practice: A review of software options', Regional science and urban economics , vol. 22, no. 3, pp. 509- 536. 11. Anselin, L., Le Gallo, J. and Jayet, H. (2006) 'Spatial panel econometrics', in The econometrics of panel data , Springer Berlin Heidelberg. 12. Anselin, L. and Rey, S.J. (1991) 'Properties of Tests for Spatial Dependence in Linear Regression Models', Geographical Analysis , vol. 23, pp. 112-131. 13. Anselin, L., Varga, A. and Acs, Z.J. (1998) 'Geographic and Sectoral Characteristics of Academic Knowledge Externalities', Bruton Center for Development Studies . 14. Ansenlin, L. and Bera, A. (1998) 'Spatial Dependence in Linear Regression Models', Handbook of Applied Economic Statisticss. New York: Marcel Dekker . 15. Anwar, S. and Nguyen, L.P. (2011) 'Foreign direct investment and export spillovers: Evidence from Vietnam', International Business Review , vol. 20, no. 2, pp. 177-193. 16. Arbia, G. and Basile, R. (2005) 'Spatial Dependence and Non-Linearities in Regional Growth Behaviour in Italy', Statistica . 17. Arbia, G., Basile, R. and Pias, G. (2005) 'Using Spatial Panel Data in modelling Regional Growth and Convergence', IASE Working paper , no. 55. 18. Arellano, M. (1988) 'An Alternative Transformation for Fixed Effects Models with Predetermined Variables', Applied Economics Discussion Paper , vol. 57. 19. Arellano, M. and Bond, S. (1991) 'Some Test Specification for Panel Data: Monte Carlo Evidence and an Application to Employment Equations', Review of Economic Studies , vol. 58, pp. 577-597. 20. Arellano, M. and Bover, O. (1995) 'Another Look at the Instrumental Variable Estimation of Error-Components Models', Journal of Econometrics , vol. 68, pp. 29-51. 21. Armstrong, H.W. (1995) 'Convergence among Regions of the European Union, 1950-1999', Papers in Regional Science , vol. 74, pp. 143-152. 22. Arrow, K.J. (1971) '11 The Economic Implications of Learning by Doing', Readings in the theory of growth: a selection of papers from the'Review of Economic Studies , vol. 131. 23. Badinger, H., Muller, W. and Tondl, G. (2002) 'Regional Convergence in the European Union (1985-1999): A Spatial Dynamic Panel Analysis', IEF Working Paper, Vienna University of Economics , vol. 57. 24. Baltagi, B.H. (2006) 'Random effects and spatial autocorrelation with equal weights', Econometric Theory , vol. 22, no. 5, pp. 973-984. 25. Baltagi, B.H., Song, S.G., Jung, B.C. and Koh, W. (2007) 'Testing for serial correlation, spatial autocorrelation and random effects using panel data', Journal of Econometrics , vol. 140, no. 1, pp. 5-51. 26. Barro, R.J. and Sala-i-Martin (1991) 'Convergence across States and Regions', Brooking Papers on Economic Activity , pp. 107-182. 27. Barro, R.J. and Sala-i-Martin (1992a) 'Convergence', Journal of Political Economy , vol. 100, pp. 223-251. 28. Barro, R.J. and Sala-i-Martin (1992b) 'Regional Growth and Migration: A Japanese-Us Comparison', Journal of the Japanese and International Economy , vol. 6, pp. 312-346. 29. Barro, R.J. and Sala-i-Martin (1995) Economic Growth , New York: McGrawHill. 30. Barro, R.J. and Sala-i-Martin (1997) 'Technological Diffusion, Convergence, and Growth', Journal of Economic Growth , vol. 2, pp. 1-26. 31. Baumol, W.J. (1986) 'Productivity Growth, Convergence, and Welfare: What the Long-Run Data Show', American Economic Review , vol. 76, pp. 1072-1085. 32. Bernard, A.B. and Durlauf, S.N. (1995) 'Convergence in International Output', Journal of Applied Econometrics , vol. 10, pp. 97-108. 33. Bernard, A.B. and Durlauf, S.N. (1996) 'Interpreting Tests of the Convergence Hypothesis', Journal of Econometrics , vol. 71, pp. 161-173. 34. Bernard, A.B. and Jones, C.I. (1996) 'Comparing Apples to Oranges: Productivity Convergence and Measurement across Industries and Countries', The American Economic Review , vol. 86, pp. 1216-1238. 35. Bernard, A.B. and Jones, C.I. (1996) 'Productivity and Convergence across U.S. States and Industries', Empirical Economics , vol. 21, pp. 113-135. 36. Bloom, D.E., Canning, D. and Sevilla, J. (2002) 'Technological diffusion, conditional convergence, and economic growth', National Bureau of Economic Research . 37. Blundell, R. and Bond, S. (1998) 'Initial Conditions and Moment Restrictions in Dynamic Panel Data Models', Journal of Econometrics , vol. 87, pp. 115-143. 38. Bond, S., Hoeffer, H. and Temple, J. (2001) 'Gmm Estimation of Empirical Growth Models', CEPR Discussion Paper , vol. 3048. 39. Borts, G.H. and Stein, J.L. (1964) 'Economic growth in a free market'. 40. Braun, R.A. and Kubota, K. (1998) 'A Markov Analysis of Growth and Cycles in Japan’s Prefectures', I. U. o. Japan, . 41. Bukenya, J.O., Gebremedhin, T.G. and Schaeffer, P.V. (2002) 'Parametric and Non Parametric Testing for Income Convergence', Southern Agricultural Economics Association . 42. Canova, F. and Marcet, A. (1995) 'The Poor Stay Poor: Non-Convergence Across Countries and Regions', CEPR, Discussion Paper(1265) . 43. Carlino, G. and Mills, L. (1993) 'Are U.S. Regional Incomes Converging?', Journal of Monetary Economics , vol. 32, pp. 335-346. 44. Carlino, G. and Mills, L. (1996) 'Convergence and the U.S. States: A Time- Series Analysis', Journal of Regional Science , vol. 36, pp. 587-616. 45. Carree, M.A., Klomp, L. and Thurik, A.R. (1999) 'Productivity Convergence in Oecd Manufacturing Industries', Centre for Advanced Small Business Economics, Faculty of Economics . 46. Carvalho, V.M. and Harvey, A.C. (2002) 'Growth, Cycles and Convergence in U.S. Regional Time Series', Cambridge Working Papers-Cambridge University , vol. 0221. 47. Caselli, F., Esquivel, G. and Lefort, F. (1996) 'Reopening the Convergence Debate: A New Look at Cross-Country Growth Empirics', Journal of Economic Growth , vol. 1, pp. 363-389. 48. Cashin, P. (1995) 'Economic Growth and Convergence across the Seven Colonies of Australia: 1861-1991', Economic Record , vol. 71, pp. 132-144. 49. Cass, D. (1965) 'Optimum Growth in an Aggregative Model of Capital Accumulation', Review of Economic Studies , vol. 32, pp. 233-240. 50. Cliff, A. and Ord, J. (1973) Spatial Autocorrelation , London: Pion. 51. De la Fuente, A. (1997) 'The empirics of growth and convergence: a selective review', Journal of Economic Dynamics and Control , vol. 21, no. 1, pp. 23-73. 52. De Long, J.B. (1988) 'Productivity growth, convergence, and welfare: comment', The American Economic Review , vol. 78, no. 5, pp. 1138-1154. 53. Diamond, P.A. (1965) 'National debt in a neoclassical growth model', The American Economic Review , vol. 55, no. 5, pp. 1126-1150. 54. Dixon, C. (1999) 'The Thai Economy: Uneven Development and Internationalisation'. 55. Doménech, R. (2006) 'Human capital in growth regressions: how much difference does data quality make?', Journal of the European Economic Association , vol. 4, no. 1, pp. 1-36. 56. Drukker, D.M., Egger, P. and Prucha, I.R. (2013) 'On two-step estimation of a spatial autoregressive model with autoregressive disturbances and endogenous regressors', Econometric Reviews , vol. 32, no. 5, pp. 686-733. 57. Durlauf, S.N. and Quah, D.T. (1999) The New Empirics of Economic Growth , Amsterdam: North-Holland. 58. Elhorst, J.P. (2003) 'Specification and estimation of spatial panel data models', International regional science review , vol. 26, no. 3, pp. 244-268. 59. Elhorst, J.P. (2008) 'Serial and spatial error correlation', Economics Letters , vol. 100, no. 3, pp. 422-424. 60. Elhorst, J.P. (2010) 'Spatial panel data models.', in Fischer, M.M. and Getis, A. Handbook of applied spatial analysis , Springer, Berlin. 61. Elhorst, J.P. (2014) Spatial Econometrics from Cross-Sectional Data to Spatial Panels , Springer. 62. Evans, P. and Karras, G. (1996) 'Convergence Revisited', Journal of Monetary Economics , vol. 37, pp. 249-265. 63. Evans, P. and Karras, G. (1996) 'Do Economies Converge? Evidence from a Panel of Us States', Review of Economics and Statistics , vol. 78, pp. 384-388. 64. Fagerberg, J. and Verspagen, B. (1996) 'Heading for Divergence? Regional Growth in Europe Reconsidered', Journal of Common Market Studies , vol. 34, pp. 431-448. 65. Fingleton, B. (1997) 'Specification and Testing of Markov Chain Models: An Application to Convergence in the European Union', Oxford Bulletin of Economics and Statistics , vol. 59, pp. 385-403. 66. Fingleton, B. (1999) 'Estimates of Time to Convergence: An Analysis of Regions of the European Union', International Regional Science Review , vol. 22, pp. 5-34. 67. Fingleton, B. and Le Gallo, J. (2007) 'Finite sample properties of estimators of spatial models with autoregressive, or moving average, disturbances and system feedback', Annales d'Économie et de Statistique , pp. 39-62. 68. Fingleton, B. and Le Gallo, J. (2008) 'Estimating spatial models with endogenous variables, a spatial lag and spatially dependent disturbances: finite sample properties', Papers in Regional Science , vol. 87, no. 3, pp. 319-339. 69. Fujita, M. and Tabuchi, T. (1997) 'Regional Growth in Postwar Japan', Regional Science and Urban Economics , vol. 27, pp. 643-670. 70. Getis, A. and Griffith, D.A. (2002) 'Comparative Spatial Filtering in Regression Analysis', Geographical Analysis , vol. 34, pp. 130-140. 71. Getis, A. and Ord, J.K. (1992) 'The Analysis of Spatial Association by the Use of Distance Statistics', Geographical Analysis , vol. 24, pp. 189-206. 72. Gibbons, S. and Overman, H.G. (2012) ' Mostly pointless spatial econometrics?', Journal of Regional Science , vol. 52, no. 2, pp. 172-191. 73. Griffith, D.A. (1998) 'On the quality of likelihood-based estimators in spatial autoregressive models when the data dependence structure is misspecified', Journal of Statistical Planning and Inference , vol. 69, no. 1, pp. 153-174. 74. Griffith, D.A. and Lagona, F. (1998) 'On the quality of likelihood-based estimators in spatial autoregressive models when the data dependence structure is misspecified.', Journal of Statistical Planning and Inference , vol. 69, no. 1, pp. 153-174. 75. Griffith, R., Redding, S. and Simpson, H. (2002) 'Productivity Convergence and Foreign Ownership at the Establishment Level', The Institute For Fiscal Studies . 76. Grossman, G.M. and Helpman, E. (1991) 'Quality ladders in the theory of growth', The Review of Economic Studies , vol. 58, no. 1, pp. 43-61. 77. Hồ, Đ.B. (2013) 'Ki ểm định gi ả thuy ết h ội t ụ đối v ới n ăng su ất nhân t ố tổng h ợp trong s ản xu ất nông nghi ệp Vi ệt Nam', Tạp chí Kinh t ế và phát tri ển, vol. 188. 78. Hoang, T.T., Wiboonchutikula, P. and Tubtimtong, B. (2010) 'Does foreign direct investment promote economic growth in Vietnam?', ASEAN economic bulletin , vol. 27, no. 3, pp. 295-311. 79. Hsiao, C. (1986) Analysis of Panel Data , Cambridge: Cambridge University Press. 80. Hunneman, A., Bijmolt, T.H.A. and Elhorst, J.P. (2008) 'Store location evaluation based on geographical consumer information', working paper, University of Groningen. 81. Islam, N. (1995) 'Growth Empirics: A Panel Data Approach', Quarterly Journal of Economics , vol. 110, pp. 1127-1170. 82. Ito, T. (2010) 'Nafta and Productivity Convergence between Mexico and the Us', Cuadernos de Economía , vol. 47, no. 135, pp. 15-55. 83. Johnson, P. (2000) 'A Nonparametric Analysis of Income Convergence across the Us States', Economic Letters , vol. 69, pp. 219-223. 84. Jones, C.I. (1995) 'Time series tests of endogenous growth models', The Quarterly Journal of Economics , pp. 495-525. 85. Kamakshya, T. (2002) 'Regional Convergence and Catch-up in India between 1960 and 1992', Nuffield College University of Oxford . 86. Kawagoe, M. (1999) 'Regional Dynamics in Japan: A Reexamination of Barro Regressions', Journal of the Japanese and International Economies, vol. 13, pp. 61-72. 87. Kelejian, H.H. and Prucha, I.R. (1998) 'A generalized spatial two stage least squares procedure for estimating a spatial autoregressive model with autoregressive disturbances', Journal Real estate finance economic , vol. 17, no. 1, pp. 99-121. 88. Kelejian, H.H. and Prucha, I.R. (1999) 'A generalized moments estimator for the autoregressive parameter in a spatial model', International economic review , vol. 40, no. 2, pp. 509-533. 89. Kelejian, H.H. and Robinson, D.P. (1993) ' A suggested method of estimation for spatial interdependent models with autocorrelated errors, and an application to a county expenditure model', Papers in regional science , vol. 72, no. 3, pp. 297-312. 90. Klenow, P. and Rodriguez-Clare, A. (1997) 'The neoclassical revival in growth economics: Has it gone too far?', NBER Macroeconomics Annual 1997, MIT Press , vol. 12, pp. 73-114. 91. Koo, J., Kim, Y.Y. and Kim, S. (1998) 'Regional Income Convergence: Evidence from a Rapidly Growing Economy', Journal of Economic Development , vol. 23, pp. 191-203. 92. Koopmans, T. (1965) On the Concept of Optimal Economic Growth , Amsterdam: North-Holland. 93. Lee, L.F. (2004) 'Asymptotic Distributions of Quasi‐Maximum Likelihood Estimators for Spatial Autoregressive Models', Econometrica , vol. 72, no. 6, pp. 1899-1925. 94. Lee, L.F. and Yu, J. (2010) ' Estimation of spatial autoregressive panel data models with fixed effects', Journal of Econometrics , vol. 154, no. 2, pp. 165- 185. 95. Lee, L.F. and Yu, J. (2010) 'Some recent developments in spatial panel data models', Regional Science and Urban Economics , vol. 40, no. 5, pp. 255-271. 96. LeSage, J.P. and Pace, R.K. (2009) Introduction to spatial econometrics , CRC Press, Taylor & Francis. 97. Levin, A., Lin, C.F. and Chu, C.S.J. (2002) 'Unit Root Tests in Panel Data: Asymptotic and Final-Sample Properties', Journal of Econometrics , vol. 108, pp. 1-24. 98. Lin, K.P., Long, Z.H. and Wu, M. (2006) 'A Spatial Investigation of SigmaConvergence in China', Hi-Stat Discussion Paper Series . 99. Liu, X. and Lee, L.F. (2013) 'Two-stage least squares estimation of spatial autoregressive models with endogenous regressors and many instruments', Econometric Reviews , vol. 32, no. 5, pp. 734-753. 100. López, B., Vayá, E., Mora, A.J. and Surinach, J. (1999) 'Regional Economic Dynamics and Convergence in the European Union', Annals of Regional Science , vol. 33, pp. 343-370. 101. Lucas, R.E. (1988) 'On the mechanics of economic development', Journal of monetary economics , vol. 22, no. 1, pp. 3-42. 102. Magrini, S. (2004) 'Regional (di) convergence', in Handbook of Regional and Urban Economics . 103. Mankiw, N.G., Romer, D. and Weil, D.N. (1992) 'A Contribution to the Empirics of Economic Growth', The Quarterly Journal of Economics , vol. 107, no. 2, pp. 407-437. 104. Martin, P. and Ottaviano, G.I. (1999) 'Growing locations: Industry location in a model of endogenous growth', European Economic Review , vol. 43, no. 2, pp. 281-302. 105. Martin, P. and Ottaviano, G.I. (2001) 'Growth and agglomeration', International Economic Review , vol. 42, no. 4, pp. 947-968. 106. Mavroudeas, S..&.S.C. (1997) 'Testing convergence and divergence: The data from Greece', Journal of Applied Business Research , vol. 14, no. 1, p. 149. 107. Mavroudeas, S. and Siriopoulos, C. (1998) 'Testing Convergence and Divergence: The Data from Greece', Journal of Applied Business Research , vol. 14, no. 1. 108. Minh, N.K., Hoang, N.B. and Hau, N.T. (2014) 'Effects of Fdi on Efficiency Convergence in Manufacturing of Machinery Industry', Journal of Economics and Development Studies , vol. 2, pp. 79-92. 109. Minh, N.K., Hung, N.V., Hoa, H.Q. and Khanh, P.V. (2015) 'Fdi and Efficiency Convergence, the Case of Vietnamese Manufacturing Industry', British Journal of Economics, Management & Trade . 110. Minh, N.K., Hung, N.V., Khanh, P.V. and Hoa, H.Q. (2014) '"Do Direct Foreign Invesments Increase Efficiency Convergence at Firm Level? The Case of Vietnam, 2000-2011', International Journal of Business and Social Research , vol. 4. 111. Minh, N.K. and Khanh, P.V. (2013) 'Forecasting the Convergence State of Per Capital Income in Vietnam', American Journal of Operations Research , vol. 3, pp. 487-496. 112. Minh, N.K. and Khanh, P.V. (2014) 'Expanded Barro Regression in Studying Convergence Problem', American Journal of Operations Research , vol. 4, pp. 301-310. 113. Nahar, S. and Inder, B. (2002) 'Testing Convergence in Economic Growth for Oecd Countries', Applied Economics , vol. 34, pp. 2011-2022. 114. Newman, C., Rand, J..T.T. and & Tarp, F. (2015) 'Technology transfers, foreign investment and productivity spillovers', European Economic Review , vol. 76, pp. 168-187. 115. Nguyen, L. (2008) 'Productivity Spillovers from Foreign Direct Investment: Evidence from Vietnamese Firm Data', School of Commerce, University of South Australia. 116. Nguy ễn, K.M. (2015) Hội t ụ năng su ất, hi ệu qu ả và h ội t ụ thu nh ập theo vùng , Nhà xu ất b ản Khoa h ọc và k ỹ thu ật. 117. Nguyen, A.N. and Nguyen, T. (2008) 'Foreign direct investment in Vietnam: Is there any evidence of technological spillover effects', Development and Policies Research Center . 118. Nguy ễn, V.C. and Nguy ễn, V.H. (2014) 'Ki ểm định gi ả thuy ết h ội t ụ có điều ki ện ở cấp t ỉnh t ại Vi ệt Nam giai đoạn 2000-2012', Tạp chí Kinh t ế và phát tri ển, vol. 204, pp. 36-41. 119. Nguyen, T.T.A., Vu, H., Tran, T. and Nguyen, H. (2005) 'The Impacts of Foreign Direct Investment on Economic Growth in Viet Nam', Hanoi: Science and Techniques Publishing House . 120. Nickell, S. (1981) 'Biases in Dynamic Models with Fixed Effects', Econometrica , vol. 49, pp. 1417-1426. 121. Nishimura, K.G., Nakajima, T. and Kiyota, K. (2005a) 'Productivity convergence at the firm level', Available at SSRN 721423 . 122. O'Connell, P. (1998) 'The Overvaluation of Purchasing Power Parity', Journal of International Economics , vol. 44, pp. 1-19. 123. Østbye, S. and Westerlund, O. (2004) 'Productivity convergence across industries and regions in Norway and Sweden', Umeå University, Department of Economics , vol. 632. 124. Pace, R.K.B.R. (1997) 'Sparse spatial autoregressions', Statistics & Probability Letters , vol. 33, no. 3, pp. 291-297. 125. Pace, R.K. and Barry, R. (1997) 'Quick computation of spatial autoregressive estimators', Geographical analysis , vol. 29, no. 3, pp. 232-246. 126. Paci, R. and Pigliaru, F. (1995) 'Differenziali Di Crescita Tra Le Regioni Italiane: Un’analisi Cross-Section', Rivista di Politica Economica , vol. 85, pp. 3-34. 127. Pascual, A.G. and Westermann, F. (2002) 'Productivity Convergence in European Manufacturing', Review of International Economics , pp. 313-323. 128. Pekkala, S. (1999) 'Regional Convergence across the Finnish Provinces and Subregions, 1960–94', Finnish Economic Papers , vol. 12. 129. Prescott, E.C. (1998) 'Lawrence R. Klein lecture 1997: Needed: A theory of total factor productivity', International economic review , pp. 525-551. 130. Quah, T.D. (1993) 'Empirical Cross-Section Dynamics in Economic Growth', European Economic Review , vol. 37, pp. 426-434. 131. Quah, T.D. (1996) 'Convergence Empirics across Economies with (Some) Capital Mobility', Journal of Economic Growth , vol. 1, pp. 95-124. 132. Quah, T.D. (1996a) 'Empirics for Economic Growth and Convergence', European Economic Review , vol. 40, pp. 1353-1375. 133. Quah, T.D. (1996b) 'Ideas Determining Convergence Clubs', LSE Economics Department Working Paper . 134. Quah, T.D. (1997) 'Empirics for Growth and Distribution: Stratification, Polarization, and Convergence Clubs', Journal of Economic Growth , vol. 2, pp. 27-59. 135. Quah, T.D. (1997) 'Regional Cohesion from Local Isolated Actions: Historical Outcomes', Centre for Economic Performance, London School of Economics and Political Science . 136. Ralhan, M. and Dayanandan, A. (2005) 'Convergence of income among provinces in Canada–an application of GMM estimation', University of Victoria- Econometrics Working Paper . 137. Ramsey, F. (1928) 'A Mathematical Theory of Saving', Economic Journal , vol. 38, pp. 543-559. 138. Rey, S.J. (2001) 'Spatial Empirics for Economic Growth and Convergence', Geographical Analysis , vol. 33, no. 3, pp. 194-214. 139. Rey, S.J. and Montuori, B.D. (1999) 'Us Regional Income Convergence: A Spatial Econometric Perspective', Regional Studies , vol. 33, pp. 143-156. 140. Rey, S.J. and Mountouri, B. (1999) 'Us Regional Income Convergence: A Spatial Econometric Perspective', Regional Studies , vol. 33, no. 2, pp. 143-156. 141. Romer, P.M. (1986) 'Increasing returns and long-run growth', The journal of political economy , pp. 1002-1037. 142. Romer, P.M. (1990) 'Endogenous Technological Change', The Journal of Political Economy , vol. 98, no. 5, pp. 71-102. 143. Romer, P. (1993) 'Idea Gaps and Object Gaps in Economic Development', Journal of Monetary Economics , vol. 32, pp. 543-573. 144. Romer, P. (1994) 'The Origins of Endogenous Growth', Journal of Economic Perspectives , vol. 8, pp. 3-22. 145. Rosés, J. and Sanchez-Alonso, B. (2004) 'Regional Wage Convergence in Spain 1850-1930', Explorations in Economic History , vol. 41, no. 4, pp. 404-425. 146. Sala-i-Martin, X. (1996) 'Regional Cohesion: Evidence and Theories of Regional Growth and Convergence', European Economic Review , vol. 40, pp. 1325-1352. 147. Serletis, A. and Afxentiou, P.C. (1997) 'Testing for Government Spending Convergence Across Canadian Provinces', Papers 9709, Calgary - Department of Economics. 148. Solow, R.M. (1956) 'A Contribution to the Theory of Economic Growth', Quarterly Journal of Economics , vol. 70, pp. 65-94. 149. Swan, T.W. (1956) 'Economic Growth and Capital Accumulation', Economic Record , vol. 32, pp. 334-361. 150. Togo, K. (2000) 'Economic Growth and Regional Inequality', Keizai Bunseki [Economic Analysis] , vol. 160, pp. 92-119. 151. Tsionas, E. (2001) 'Regional Convergence and Common, Stochastic Long-Run Trends: A Re-Examination of the Us Regional Data', Regional Studies , vol. 35, no. 8, pp. 689-696. 152. Wei, Y.D. (2013) 'Regional development in China: states, globalization and inequality', Routledge .