Luận án Tác động của lao động qua đào tạo nghề đến giảm nghèo đa chiều ở vùng tây bắc

âu đột phá để đổi mới và nâng cao chất lượng đào tạo nghề. Cơ chế phối hợp ba bên: Nhà nước - Nhà trường - Doanh nghiệp cần được củng cố và vận hành tốt trong thực tiễn thông qua chương trình phối hợp công tác giữa các cơ quan nhà nước, cơ sở đào tạo nghề, với các hiệp hội, các tập đoàn, doanh nghiệp lớn trong nước và ngoài nước. - Thứ chín, nhà nước cần rà soát, sắp xếp lại các cơ sở đào tạo nghề theo hướng hiệu quả. Vì vậy, trong thời gian tới công tác rà soát, sắp xếp và quy hoạch mạng lưới cơ sở đào tạo nghề được triển khai theo đúng lộ trình, phù hợp yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của các tỉnh vùng Tây Bắc. 5.1.2. Mục tiêu về đào tạo nghề và giảm nghèo đa chiều vùng Tây Bắc đến năm 2025 5.1.2.1 Mục tiêu về đào tạo nghề cho người lao động vùng Tây Bắc đến năm 2025 Tỉnh Lào Cai: Giai đoạn 2021 - 2025: Tập trung đào tạo mới; đào tạo, bồi dưỡng lại cho khoảng 58.000 lao động, trong đó: trình độ cao đẳng: 6.450 người; trung cấp:16.570 người; sơ cấp và đào tạo thường xuyên: 34.980 người; Giai đoạn 2026 - 2030: Tập trung đào tạo mới, bồi dưỡng lại cho khoảng 60.000 lao động, trong đó: 145 trình độ cao đẳng, trung cấp khoảng 25.000 người; sơ cấp và dưới 3 tháng khoảng: 35.000 người. Trong đó, tập trung hỗ trợ đào tạo cho trên 80% là lao động nông thôn và cho khoảng 37% lao động thuộc lĩnh vực nông lâm ngư nghiệp; đồng thời cũng tập trung chú trọng đến việc đào tạo các trình độ cao (cao đẳng, trung cấp) và đào tạo, bồi dưỡng lại cho lao động để nâng trình độ, tay nghề đáp ứng yêu cầu tiến bộ khoa học kỹ thuật để phục vụ sản xuất, phát triển kinh tế xã hội của tỉnh. Tỉnh Điện Biên: Tuyển mới đào tạo nghề: mỗi năm tuyển mới đào tạo nghề cho 18.000 người. Tỷ lệ lao động qua đào tạo đến năm 2025 đạt 70%, trong đó tỷ lệ lao động qua đào tạo được cấp bằng, chứng chỉ đạt 40%.; Chuyển dịch bình quân mỗi năm 6.600 lao động nông nghiệp sang phi nông nghiệp. Đến năm 2025, tỷ lệ lao động làm việc trong lĩnh vực nông, lâm nghiệp, thủy sản dưới 52% so với tổng số lao động tham gia hoạt động kinh tế của tỉnh. Tỉnh Yên Bái: Đến năm 2025, tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 70%, trong đó tỷ lệ lao động qua đào tạo được cấp chứng chỉ trở lên đạt 40%; Tuyển sinh mới giáo dục nghề nghiệp 2021-2025 đạt 90.000 người. Trong đó: Cao đẳng: 10.500 người; Trung cấp 15.000; Sơ cấp và đào tạo thường xuyên: 64.500 người. Chia theo đối tượng: Lao động nông thôn là 75.000 người, người dân tộc thiểu số 55.000 người, lao động bị thu hồi đất 1.500 người, người khuyết tật 100 người; Mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp: Trường Cao đẳng 04 trường (công lập 03 trường, ngoài công lập 01 trường); Trường Trung cấp 03 trường (công lập 02 trường, ngoài công lập 01 trường); Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên cấp huyện 06 trung tâm. Tỉnh Lai Châu: Bình quân mỗi năm đào tạo cho 8.000 chỉ tiêu (trong đó đào tạo trình độ cao đẳng, trung cấp 500 chỉ tiêu, đào tạo trình độ sơ cấp và đào tạo thường xuyên 7.500 chỉ tiêu); nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo, chuyên môn kỹ thuật đạt trên 62% vào cuối năm 2025. Tỉnh Sơn La: Đến năm 2025, đào tạo nghề cho 87.000 lao động, trong đó: Cao đẳng: 4.000 lao động; Trung cấp: 8.000 lao động; Sơ cấp và dưới 03 tháng: 75.000 lao động. Tỷ lệ lao động qua đào tạo 65%, trong đó tỷ lệ lao động có bằng cấp, chứng chỉ là 30%; Số lao động được giải quyết việc làm trong 5 năm: 100.000 lao động; Đến năm 2025 về cơ bản bảo đảm bình đẳng giới thực chất giữa nam và nữ về cơ hội, sự tham gia thụ hưởng trên lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển: Tỉnh Hòa Bình: Xây dựng kế hoạch tổ chức và tuyển sinh đào tạo giai đoạn 146 2021 -2025 cho khoảng 77.500 người, trong đó: Trình độ cao đẳng,trình độ trung cấp: 12.000 người; Trình độ sơ cấp: 33.500 lượt người; dạy nghề dưới 3 tháng: 32.000 lượt người; tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt khoảng 63%; trong đó, có bằng cấp, chứng chỉ khoảng 25%. Đến hết năm 2025, toàn tỉnh có khoảng 28 cơ sở GDNN (chưa tính các cơ sở hoạt động GDNNvà tham gia dạy nghề dưới 3 tháng), trong đó: 08 trường cao đẳng (có 03 cơ sở tư thục); 05 trường trung cấp (có 04 cơ sở tư thục); 15 trung tâm GDNN(có 10 Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên công lập cấp huyện; 04 cơ sở GDNN tư thục; 01 trung tâm đào tạo và sát hạch lái xe). Quy mô tuyển sinh khoảng 21.500 người/năm, trong đó: Quy mô tuyển sinh trình độ cao đẳng: 1.500 người; trung cấp: 4.500 người; sơ cấp: 9.500 người; đào tạo dưới 3 tháng 6.000 người. 5.1.2.1. Mục tiêu về giảm nghèo đa chiều ở vùng Tây Bắc đến năm 2025 Tăng cường sự kết nối về hạ tầng, đào tạo nghề, tạo việc làm, hỗ trợ sinh kế, khả năng tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản cho người nghèo. Tập trung huy động các nguồn lực để xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội vùng nông thôn, nhất là hệ thống giao thông nông thôn, đường nội đồng, thủy lợi, điện, nước sinh hoạt và vệ sinh môi trường nông thôn; phát triển hệ thống trường học, trạm y tế, bưu chính viễn thông... Thực hiện công khai cơ cấu các nguồn kinh phí đầu tư đối với các công trình xây dựng hạ tầng cơ sở nông thôn để người dân thảo luận, tự nguyện tham gia hiến đất, đóng góp công sức, tiền của. Quan tâm bố trí nguồn kinh phí để thực hiện kịp thời duy tu, bảo dưỡng các công trình đã được đầu tư. Một số mục tiêu cụ thể về giảm nghèo đa chiều của các tỉnh vùng Tây Bắc như sau: Tỉnh Lai Châu: phấn đấu giảm tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn tỉnh trên 2%/năm (riêng các huyện nghèo giảm trên 3%/năm) theo chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều áp dụng cho giai đoạn 2021- 2025. Nâng cao chất lượng cuộc sống của người nghèo, tạo mô hình sinh kế gắn với việc làm ổn định cho nhân dân, bảo đảm thu nhập bình quân đầu người của các hộ nghèo tăng lên tối thiểu 1,5 lần so với năm 2020. Tỉnh Sơn La: Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều toàn tỉnh giảm bình quân 2,5 - 3%/năm (riêng các huyện nghèo giảm 4 - 5%); Chỉ tiêu phấn đấu đạt được năm 2025: Tỷ lệ lao động nông nghiệp trong tổng lao động xã hội: 58,9%; Tỷ lệ thất nghiệp khu vực thành thị: 3,65 %; Đào tạo nghề cho 87.000 lao động, trong đó: Cao đẳng: 4.000 lao động; Trung cấp: 8.000 lao động; Sơ cấp và dưới 03 tháng: 75.000 lao động. Tỷ lệ lao động qua đào tạo 65%, trong đó tỷ lệ lao động có bằng cấp, chứng chỉ là 30%; Số lao động được giải quyết việc làm trong 5 năm: 100.000 lao động; Tỷ lệ lao động xã hội trong độ tuổi tham gia bảo hiểm xã hội: 14%. 147 Tỉnh Hòa Bình: Giảm tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn giai đoạn 2021-2025 toàn tỉnh xuống còn 6,6% (tương đương giảm 2%/năm). Tỉnh Điện Biên: Giảm số hộ nghèo toàn tỉnh xuống còn 36.374 hộ, tỷ lệ hộ nghèo xuống còn 26,76% (giảm 3,17% so với năm 2020); trong đó riêng các huyện nghèo giảm còn 38,64% so với năm 2020, hộ nghèo giảm xuống còn 33.393 hộ. Phấn đấu giảm tỷ lệ giảm hộ nghèo đa chiều 3%/năm. Tỉnh Lào Cai: Giảm nghèo bền vững, bao trùm, hạn chế tái nghèo; cải thiện đời sống, tăng thu nhập của người dân, đặc biệt là ở các địa bàn nghèo, khu vực nông thôn, tạo điều kiện cho người nghèo, hộ nghèo tiếp cận thuận lợi các dịch vụ xã hội cơ bản (về y tế, giáo dục, an ninh lương thực, nhà ở an toàn, nước sạch sinh hoạt và vệ sinh, tiếp cận nguồn thông tin có chất lượng, việc làm, bảo hiểm xã hội) và thích ứng với biến đổi khí hậu. Tiếp tục thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững, hạn chế tái nghèo; góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội, cải thiện đời sống, tăng thu nhập của người dân, đặc biệt là ở các địa bàn huyện nghèo, tạo điều kiện cho người nghèo, hộ nghèo tiếp cận thuận lợi các dịch vụ xã hội cơ bản; nâng cao chất lượng và sử dụng có hiệu quả nguồn nhân lực; tạo việc làm đầy đủ, tạo việc làm tốt cho tất cả mọi người; giảm bất bình đẳng trong xã hội, góp phần hoàn thành mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo giai đoạn 2021 - 2025 theo Nghị quyết Quốc hội đề ra. Phấn đấu giảm tỷ lệ giảm hộ nghèo đa chiều 3%/năm. 5.2. Các nhóm giải pháp thúc đẩy đào tạo nghề cho người lao động nhằm giảm nghèo đa chiều vùng Tây Bắc đến năm 2025 5.2.1. Nhóm giải pháp về đào tạo nghề cho người lao động - Thứ nhất, Tăng cường sự chủ động của chính quyền các địa phương trong công tác đào tạo nghề cho lao động; chú trọng việc đào tạo nghề cho người đồng bào dân tộc thiểu số, người nghèo, nhóm người dễ bị tổn thương và mọi người dân; tập trung cao tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề để troẻ thành công cụ hữu hiệu trong việc xoá đói giảm nghèo cho người dân; đan dạng hoá sinh kế và các hình thức học nghề, đào tạo nghề; nâng cao chất lượng lao động đáp ứng được yêu cầu của nhiều công ty, doanh nghiệp và thị trường xuất khẩu lao động. - Thứ hai, (1)Xây dựng hệ thông đánh giá công tác đào tạo nghề cho người dân một cách khoa học và hiệu quả để người dân chủ động tham gia vào quá trình giám sát đánh giá hoạt động đào tạo nghề cho người lao động. (2)Tâp trung xây dựng kế hoạch đào tạo nghề cho người lao động gắn với lộ trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế hợp lý; lấy phương châm đào tạo nghề để đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp nhằm giải quyết 148 tốt việc làm cho người lao động sau khi được học nghề. (3)Đẩy mạnh phát triển mạng lưới các cơ sở đào tạo nghề; tạo điều kiện khuyến khích các tổ chức, cá nhân thành lập các cơ sở dạy nghề tư thục. (4)Tăng cường hợp tác với các cơ sở dạy nghề có uy tín của Trung ương và các tỉnh bạn để đào tạo lao động kỹ thuật có tay nghề cao cho cả vùng. (5)Tổ chức thực hiện kế hoạch dạy nghề cho người lao động với các chỉ tiêu cụ thể về số lượng, chất lượng, cơ cấu lao động gắn với quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới; triển khai nhân rộng các mô hình đào tạo. - Thứ ba, Thực hiện đảm bảo và có hiệu quả chính sách bình đảng giới trong việc định hướng đào tạo nghề cho người lao động, xoá bỏ hiện tượng bất bình đẳng giới, định kiến về đào tạo cho người dân tộc, người lao động ở nông thôn và thành thị trong định hướng đào tạo nghề cho người lao động. Từ đó hình thành nên nguồn lao động có chất lượng cao đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế xã hội của từng địa phương. - Thứ tư, Tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục cho người dân trong nhận thức về việc học nghề để chủ động tìn kiếm việc làm, tăng thu nhập vươn lên thoát nghèo. - Thứ năm, Đẩy mạnh công tác xã hội hoá trong việc đào tạo nghề cho người lao động vùng Tây Bắc; thực hiện tốt việc vết nối giữa các cơ sở giáo dục nghề nghiệp với các doanh nghiệp trong việc đào tạo nghề cho người lao động; nâng cao công tác dự báo nhu cầu lao động của thị trường lao động để có chính sách phù hợp đối với công tác đào tạo nghề trong thời gian tới. - Thứ sáu, (1) tăng cường sự phối hợp nhịp nhàng của các cơ quan trong việc tổ chức dạy nghề cho người dân. (2)Đẩy ạnh m hơn nữa cơ chế phối kết hợp giữa trung tâm học tập cộng đồng xã và các cơ sở đào tạo nghề để đào tạo nghề cho người lao động. (3) Mở rộng các hình thức đào tạo nghề gắn với chuyển giao công nghệ mới, chuyển giao các kỹ thuật và quy trình sản xuất mới cho các hộ nông dân; nhân rộng các mô hình tốt trong đào tạo nghề cho lao động nông thôn, các vùng sản xuất chuyên canh, tạo cơ hội việc làm cho lao động sau đào tạo; xây dựng cơ chế liên kết dạy nghề theo nhu cầu của các doanh nghiệp: doanh nghiệp trực tiếp hợp đồng đào tạo với cơ sở dạynghề, kinh phí đào tạo do doanh nghiệp và người học đóng góp, ngân sách tập trung ưu tiên hỗ trợ đối với các đối tượng thuộc diện chính sách theo quy định chung của Nhà nước; khuyến khích và hỗ trợ các hình thức phối hợp đa dạng giữa các trường nghề, trung tâm dạy nghề với các địa phương khác trong đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ở các vùng nông thôn, nhất là các kỹ năng nghề nghiệp theo yêu 149 cầu của doanh nghiệp; khuyến khích và hỗ trợ các doanh nghiệp, nâng cao trình độ và kỹ năng của người lao động theo nhu cầu thực tế của phát triển sản xuất, kinh doanh trong các ngành, nghề ưu tiên phát triển trên địa bàn. - Thứ bảy, (1) Tập trung các nguồn lực cho công tác đào tạo nghề, đầu tư cho hệ thống các cơ sở dạy nghề. (2)Nghiên cứu xây dựng quỹ hỗ trợ công tác đào tạo nghề bằng ngân sách địa phương để có thêm nguồn lực đầu tư và hỗ trợ phát triển khi nguồn kinh phí Trung ương cấp về muộn hoặc quá thấp so nhu cầu thực tế. (3)Huy động, lồng ghép các nguồn lực (ngân sách trung ương, địa phương), các chương trình, dự án, đề án khác và khuyến khích các nguồn xã hội hóa thực hiện dạy nghề cho người lao động. (4) Mở rộng quy mô đào tạo theo hướng xã hội hoá nhằm huy động các nguồn lực, lồng ghép các chương trình đề án, dự án để huy động các nguồn kinh phí cho đào tạo nghề. 5.2.2. Nhóm giải pháp về giải quyết việc làm - Thứ nhất, nâng cao năng lực hoạt động Trung tâm dịch vụ việc làm; tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, các nhà đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh, đồng thời khuyến khích doanh nghiệp tạo việc làm cho người lao động. Kết hợp hài hoà giữa phát triển kinh tế và an sinh xã hội, đặc biệt là giải quyết việc làm. - Thứ hai, tập trung phát triển các ngành, lĩnh vực kinh tế, nâng cao sức cạnh tranh, kinh doanh có hiệu quả. Tập trung vào các ngành kinh tế mũi nhọn, phát triển doanh nghiệp lớn, các khu công nghiệp để thu hút lao động vào làm việc.Tạo môi trường thuận lợi để phát triển thị trường lao động để người lao động được tìm và tạo việc làm ở trong và ngoài nước ( hướng tới xuất khẩu lao động). - Thứ ba, Các địa phương tập trung các nguồn lực cho công tác việc làm để người lao động có cơ hội tiếp cận với các công việc phù hợp với chuyên môn được đào tạo. Mở rộng công tác xã hội hoá nguồn kinh phí để thực hiện hỗ trợ việc làm cho người dân góp phần chủ động tìm kiếm việc làm và đa dạng hoá sinh kế. 5.2.3. Nhóm giải pháp về giảm nghèo đa chiều - Thứ nhất, về xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia Giảm nghèo và An sinh xã hội bền vững giai đoạn 2021 - 2025: Tách bạch rõ ràng các nội dung của các dự án thành phần và giao cho đầu mối các Bộ, ngành quản lý tránh sự trùng chéo và gây khó khăn cho địa phương trong quá trình tổ chức thực hiện (như tách nội dung hỗ trợ phát triển sản xuất trong Chương trình 30a và Chương trình 135 ra một dự án thành phần riêng về hỗ trợ phát triển sản xuất, quy định phạm vi, định mức hỗ trợ cho từng địa bàn đảm bảo ưu tiên cho vùng đặc biệt khó khăn và giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông 150 thôn chủ trì, hướng dẫn thực hiện dự án này). Ngoài ra, Bổ sung các dự án có tính chất tác động đến đối tượng trung tâm là người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ mới thoát nghèo nhằm giải tạo sinh kế, việc làm ổn định và nâng cao thu nhập cho người nghèo, hộ nghèo tự lực vươn lên thoát nghèo một cách hiệu quả, bền vững. - Thứ hai, để thực hiện công tác giảm nghèo được tốt, trở thành phong trào mạnh mẽ và có hiệu quả, cần có sự quan tâm lãnh đạo của cấp uỷ Đảng, điều hành sát sao của chính quyền các cấp và sự phối hợp của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị xã hội các cấp; phải xác định xóa đói, giảm nghèo là một trong những chính sách ưu tiên trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện giảm nghèo phải hướng vào những vùng còn tỷ lệ hộ nghèo cao như vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. - Thứ ba, Phải tích cực giải quyết việc làm cho người lao động gắn với đào tạo nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao. Đẩy mạnh đào tạo nghề ngắn hạn cho người lao động ở nông thôn trong lĩnh vực nông nghiệp và phi nông nghiệp nhằm nâng cao kiến thức tay nghề, đủ điều kiện tham gia thị trường lao động chất lượng cao. Đây là một trong những giải pháp tích cực có tác động rất lớn đối với công tác giảm nghèo. - Thứ năm, xã hội hóa các hoạt động giảm nghèo, phát động phong trào quần chúng sâu rộng. Tăng cường công tác khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư và hỗ trợ phát triển sản xuất. Phấn đấu thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững thông qua việc đẩy mạnh các chương trình đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn, các chương trình hỗ trợ về sản xuất và đời sống cho đồng bào dân tộc thiểu số, các xã đặc biệt khó khăn kết hợp và lồng ghép với các chương trình phát triển kinh tế - xã hội trên từng địa bàn và dựa trên cơ sở đề xuất của nhân dân cho phù hợp; đồng thời, xem việc xóa nhà ở tạm cho các hộ nghèo là nội dung quan trọng trong chương trình giảm nghèo bền vững. - Thứ sáu, thường xuyên bồi dưỡng nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ chủ chốt các xã, trưởng các thôn/bản, cán bộ làm công tác giảm nghèo phải có tâm huyết, sâu sát với chính quyền cơ sở và người dân nhất là các hộ nghèo. - Thứ bảy, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát công tác giảm nghèo tại các huyện, các xã để kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong việc tổ chức thực hiện, phát hiện, chấn chỉnh, xử lý những sai phạm. Thực hiện đầy đủ, kịp thời chế 151 độ thông tin báo cáo định kỳ và đột xuất, tổ chức sơ kết, tổng kết, đánh giá rút kinh nghiệm trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện. - Thứ tám, Đổi mới chính sách giảm nghèo: (i) Thiết kế lại các chính sách giảm nghèo theo hướng hỗ trợ có điều kiện, giảm bớt chính sách “cho không”, không có điều kiện; tạo động lực cho người nghèo, hộ nghèo, hộ cận nghèo chủ động, nỗ lực vươn lên thoát nghèo, ổn định cuộc sống. (ii) Tập trung nguồn lực nâng cao năng lực cho người nghèo tiếp cận thị trường và cơ hội tiếp cận các nguồn lực kinh tế (đất đai, vốn, khoa học- kỹ thuật, thị trường...) nhằm đa dạng hóa sinh kế, tăng thu nhập; cân đối giữa chính sách hỗ trợ có hoàn lại với chính sách hỗ trợ cho không; mở rộng đối tượng thụ hưởng chính sách đối với hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo nhằm đảm bảo thoát nghèo bền vững. - Thứ chín, về công tác tổ chức thực hiện: (1) Lập kế hoạch thực hiện Chương trình giai đoạn tới (2020 - 2025) theo hướng ưu tiên tập trung nguồn lực cho các huyện nghèo nhất, các xã đặc biệt khó khăn; quản lý mục tiêu, hướng dẫn thực hiện, kiểm tra, giám sát, đánh giá; (2) Thực hiện phân cấp mạnh cho địa phương, cơ sở theo phương thức giao quyền, hỗ trợ trọn gói và tăng cường sự tham gia của người nghèo. Trên cơ sở tổng nguồn lực được giao trung hạn theo Luật Đầu tư công, địa phương sẽ chủ động bố trí ngân sách để giải quyết những nhu cầu bức xúc trên địa bàn theo những mục tiêu Chương trình đề ra. 5.3. Kiến nghị 5.3.1. Kiến nghị với Chính phủ và các bộ ngành Trung ương - Thứ nhất, rà soát lại các chế độ chính sách trong thực hiện giảm nghèo hiện nay để điều chỉnh cho phù hợp với điều kiện mới nhằm phát huy đối đa hiệu quả của công cụ chính sách trong giảm nghèo đa chiều, trong đào tào nghề và giải quyết việc làm cho người lao động, trách chồng chéo gây lãng phí nguồn kinh phí; - Thứ hai, hỗ trợ, bổ sung kịp thời các nguồn kinh phí cho các địa phương trong việc thực hiện chính sách đào tạo nghề, giải quyết việc làm và thực hiện có hiệu quả chính sách giảm nghèo đa chiều ở vùng Tây Bắc nói riêng và cả nước nói chung. - Thứ ba, Nghiên cứu và ban hành các chính sách, quy định (đặc thù), khuyến khích sự phát triển thị trường nông nghiệp, nông thôn, thu hút các doanh nghiệp đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh và dịch vụ cho sản xuất cho đời sống dân sinh... đến trung tâm thôn, bản, xóm và xã để đẩy mạnh công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm và đẩy nhanh chuyển dịch cơ cấu kinh tế và cơ cấu lao động, khai thác tối đa tiềm năng, thế mạnh của các địa phương nhằm phát triển kinh tế - xã hội và giảm nghèo bền vững. 152 5.3.2. Đối với chính quyền các địa phương trong vùng Tây Bắc - Thứ nhất, chủ động xây dựng các chương trình, mục tiêu và kế hoạch trong việc thực hiện các chính sách đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho người lao động và chính sách giảm nghèo đa chiều theo lộ trình với các giải pháp phù hợp đặc điểm của từng địa phương. - Thứ hai, đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát đối với công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho người lao động nâng cao thu nhập nhằm xoá đói giảm nghèo đa chiều ở từng địa phương. Coi đây là nhiệm vụ then chốt, la công cụ hữu hiệu trong việc thực hiện xoá đói giảm nghèo bền vững hiện nay. 153 PHẦN KẾT LUẬN 6.1. Kết luận chính Kết quả nghiên cứu đã khẳng định, trong thời gian qua, chính sách đối với lao động qua đào tạo nghề và chính sách giảm nghèo đa chiều ở vùng Tây Bắc về cơ bản đã được một số thành tựu sau: (i) Đào tạo nghề có ảnh hưởng trực tiếp đến việc làm và thu nhập của các hộ gia đình vùng Tây Bắc góp phần chuyển dịch cơ cấu lao động và cơ cấu kinh tế, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tỷ lệ qua đào tạo nghề trong hộ có tác động ngược chiều tới tình trạng nghèo đói của vùng Tây Bắc, tức là nếu lao động trong hộ được đào tạo nghề càng nhiều thì khả năng giảm nghèo đa chiều của hộ gia đình càng được tăng lên; (ii) Các chương trình, chính sách giảm nghèo bền vững đã đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của người dân, được nhân dân đồng tình ủng hộ và tích cực tham gia. Các chính sách hỗ trợ giảm nghèo chung và hỗ trợ giảm nghèo đặc thù được thực hiện đồng bộ, kịp thời và đúng đối tượng thụ hưởng, góp phần quan trọng trong việc phát triển sản xuất, tạo việc làm, tăng thu nhập, nâng cao dân trí, ổn định và nâng cao đời sống nhân dân. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng đưa ra những kết quả ban đầu của chính sách đào tạo nghê cho lao động vùng Tây Bắc phải phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Bên cạnh đó, các chính sách này cũng không gây lãng phí về nguồn lực hay những tác động tiêu cực về môi trường, xã hội mà còn góp phần thúc đẩy sản xuất kinh doanh trong khu vực phát triển thông qua tự tạo việc làm và tăng thu nhập cũng như nâng cao nhận thức cho người lao động. Trên cơ sở phân tích tác động của chính sách thông qua mô hình hồi quy xác xuất để ước lượng ảnh hưởng của đào tạo nghề đến cơ hội việc làm, thu nhập của người lao động vùng Tây Bắc và mô hình Mincer với phương pháp điều chỉnh sai số mẫu Heckman để ước lượng mô hình ảnh của đào tạo nghề đến cơ hội việc làm và thu nhập vùng Tây Bắc, nghiên cứu đã khẳng định: (1) Tỷ lệ dân số trong độ tuổi lao động vùng Tây Bắc chưa qua đào tạo vẫn chiếm tỷ lệ rất lớn; phần lớn tập trung ở khu vực nông thôn; tỷ lệ lao động có qua đào tạo nghề có việc làm thường cao hơn ở nam giới; các lao động trẻ có độ tuổi dưới 35 tuổi có cơ hội tìm kiếm việc làm tốt nhất; người lao động ở thành thị dễ kiếm được việc làm ở khu vực nông thôn; (2) Người có tuổi càng cao thì thu nhập càng cao nhưng mức thu nhập đạt ở mức cao nhất là ở tuổi 44; hơn nữa người lao động có trình độ chuyên môn cao đồng nghĩa với việc thu nhập tạo ra càng nhiều; người lao động ở khu vực thành thị có thu nhập cao hơn so với nông thôn, và cũng có sự khác biệt giữa thu 154 nhập của lao động nam so với lao động nữ; trong tất cả các ngành thì lao động trong ngành nông lâm thủy sản có thu nhập thấp nhất ở vùng Tây Bắc; các lao động làm việc trong khối nhà nước có thu nhập thấp nhất trong các loại hình doanh nghiệp; (3) Từ các chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước trong những năm gần đây đào tạo nghề cho người lao động vùng Tây Bắc đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, đóng góp vào sự phát triển nền kinh tế - xã hội của vùng. Đối với tác động của lao động qua đào tạo nghề đối với giảm nghèo vùng Tây Bắc, luận án sử dụng mô hình hồi quy logistic nhị phân đã được ước tính cho xác suất một hộ gia đình nghèo ở các trình độ học vấn khác nhau trên cơ sở nghiên cứu của Greene (2008); Demaris (1995); Wooldridge (2009). Kết quả nghiên cứu đã chỉ ra rằng: nếu lao động trong hộ được đào tạo nghề càng nhiều thì khả năng hộ rơi nghèo đói càng giảm; xác suất hộ gia đình có chủ hộ là nam giới rơi vào nghèo đa chiều cao hơn so với chủ hộ là nữ giới; các chủ hộ đã qua đào tạo nghề có khả năng thoát khỏi tình trạng nghèo đa chiều cao hơn so với chủ hộ chưa được đi học, chưa đào tạo nghề; nhóm hộ gia đình là người dân tộc thiểu số có khả năng rơi vào nghèo đói cao hơn so với hộ gia đình là người Kinh; hơn nữa hộ gia đình sống ở thành phố sẽ ít có khả năng rơi vào nghèo đói hơn là hộ gia đình ở nông thôn. Ngoài ra, với các chính sách của Nhà nước đã có cải thiện nhiều tình trạng nghèo đói của các trong thời gian gần đây làm cho khả năng rơi vào nghèo đói của các hộ dân vùng Tây Bắc đã giảm nhiều. Khi phân tích các chính sách về đào tạo nghề trong quá trình tạo ra cơ hội việc làm, tăng thu nhập và giảm nghèo cho lao động vùng Tây Bắc, nghiên cứu đã chỉ ra rằng: (1) Về chính sách đào tạo nghề: Công tác đào tạo nghề cho lao động chưa được coi trọng đúng mức, tỷ lệ lao động qua đào tạo chưa nhiều; vẫn tồn tại rào cản chính sách khuyến khích nông dân nòng cốt để tham gia dạy nghề, truyền nghề cho bà con; Thiếu hệ thống đánh giá hiệu quả đào tạo nghề; nhận thức về việc học nghề của một bộ phận lao động nông thôn chưa đầy đủ; việc kết nối giữa các cơ sở giáo dục nghề nghiệp với các doanh nghiệp còn hạn chế, công tác dự báo nhu cầu đào tạo nghề chưa tốt; (2) Về chính sách giảm nghèo: Nhận thức trách nhiệm về công tác giảm nghèo của các cấp, các ngành và người dân đã được nâng lên, đã huy động được cả hệ thống chính trị để thực hiện công tác giảm nghèo nhất là ở cấp cơ sở; chênh lệch giàu - nghèo, chênh lệch về tiếp cận các dịch vụ cơ bản, tiếp cận thị trường, việc làm giữa các vùng, nhóm dân cư của vùng Tây Bắc chưa được thu hẹp; thiếu sự gắn kết giữa hỗ trợ đời sống, phát triển sản xuất với chuyển giao khoa học công nghệ, tiến bộ kỹ thuật, bảo vệ môi trường, thu hút đầu tư. 155 Bên cạnh mặt tích cực như góp phần giúp người lao động được học nghề, có việc làm ổn định, tăng thu nhập, cải thiện đời sống và điều kiện làm việc của bản thân và gia đình, góp phần tích cực trong công cuộc xoá đói, giảm nghèo của vùng; chính sách đào tạo nghề cho lao động vùng Tây Bắc vẫn còn những hạn chế như: (1) Còn tản mạn, có quá nhiều chương trình, dự án chưa thống nhất dẫn đến chồng chéo, kém hiệu quả trong thực hiện; (2) Tỷ lệ lao động có việc làm chủ yếu thuộc nhóm ngành nông nghiệp - lâm nghiệp với hình thức tự tạo việc làm, nâng cao năng suất lao động; (3) Chưa có chính sách riêng cho giáo viên dạy nghề ở các trường, trung tâm dạy nghề cho người dân tộc thiểu số và giáo viên dạy nghề là người dân tộc thiểu số; (4) Một số lao động tham gia đào tạo nghề theo phong trào, không phù hợp với nhu cầu của người lao động; (5) Một số nghề đào tạo chưa thực sự phù hợp tại vùng dân tộc thiểu số như các nghề: cơ khí, điện lạnh, hàng, sửa chữa điện thoại đối với nam giới và may mặc, uốn tóc đối với nữ; (6) Kết quả giảm nghèo đa chiều một số nơi chưa thật bền vững, chưa đồng đều, chênh lệch giàu nghèo, chênh lệch về tiếp cận các dịch vụ cơ bản, tiếp cận thị trường việc làm giữa các vùng, nhóm dân cư chưa được thu hẹp; (7) Hiện tại cơ chế liên kết hiệu quả với doanh nghiệp nhằm giải quyết việc làm cho người lao động sau đào tạo nghề chưa thực sự được mở rộng. Để khắc phục các hạn chế trên, luận án đã đề xuất các giải pháp nhằm thực thi tốt chính sách đào tạo nghề cho lao động vùng Tây Bắc, bao gồm: (1) Nhóm giải pháp về đào tạo nghề như: (i) Tăng cường sự chủ động của chính quyền các địa phương trong công tác đào tạo nghề cho lao động; (ii) Xây dựng hệ thông đánh giá công tác đào tạo nghề cho người dân một cách khoa học và hiệu quả để người dân chủ động tham gia vào quá trình giám sát đánh giá hoạt động đào tạo nghề cho người lao động; (iii) Thực hiện đảm bảo và có hiệu quả chính sách bình đảng giới trong việc định hướng đào tạo nghề cho người lao động, xoá bỏ hiện tượng bất bình đẳng giới, định kiến về đào tạo nghề cho người lao động; (iv) Tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục cho người dân trong nhận thức về việc học nghề để chủ động tìn kiếm việc làm, tăng thu nhập vươn lên thoát nghèo; (v) Đẩy mạnh công tác xã hội hoá trong việc đào tạo nghề cho người lao động vùng Tây Bắc; (vi) tăng cường sự phối hợp nhịp nhàng của các cơ quan trong việc tổ chức dạy nghề cho người dân; (vii)Tập trung các nguồn lực cho công tác đào tạo nghề, đầu tư cho hệ thống các cơ sở dạy nghề. 156 (2) Nhóm giải pháp về giải quyết việc làm: (i) Nâng cao năng lực hoạt động Trung tâm dịch vụ việc làm; tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, các nhà đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh, đồng thời khuyến khích doanh nghiệp tạo việc làm cho người lao động; (ii) Tập trung phát triển các ngành, lĩnh vực kinh tế, nâng cao sức cạnh tranh, kinh doanh có hiệu quả. Tập trung vào các ngành kinh tế mũi nhọn, phát triển doanh nghiệp lớn, các khu công nghiệp để thu hút lao động vào làm việcTạo m. ôi trường thuận lợi để phát triển thị trường lao động để người lao động được tìm và tạo việc làm ở trong và ngoài nước (xuất khẩu lao động); (iii) Các địa phương tập trung các nguồn lực cho công tác việc làm để người lao động có cơ hội tiếp cận với các công việc phù hợp với chuyên môn được đào tạo. Mở rộng công tác xã hội hoá nguồn kinh phí để thực hiện hỗ trợ việc làm cho người dân góp phần chủ động tìm kiếm việc làm và đa dạng hoá sinh kế. (3) Nhóm giải pháp về giảm nghèo đa chiều: (i) Cần tách bạch Chương trình mục tiêu quốc gia Giảm nghèo và An sinh xã hội bền vững giai đoạn 2021 - 2025; (ii); phải xác định xóa đói, giảm nghèo là một trong những chính sách ưu tiên trong phát triển kinh tế - xã hội; cần chỉ đạo thực hiện giảm nghèo phải hướng vào những vùng còn tỷ lệ hộ nghèo cao như vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; (iii) Phải tích cực giải quyết việc làm cho người lao động gắn với đào tạo nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, đẩy mạnh đào tạo nghề ngắn hạn cho người lao động ở nông thôn trong lĩnh vực nông nghiệp và phi nông nghiệp; (iv) Xã hội hóa các hoạt động giảm nghèo, phát động phong trào quần chúng sâu rộng.; (v) Thường xuyên bồi dưỡng nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ chủ chốt các xã, trưởng các thôn/bản, cán bộ làm công tác giảm nghèo phải có tâm huyết, sâu sát với chính quyền cơ sở và người dân nhất là các hộ nghèo; (vi) Thường xuyên tổng kết, đánh giá, đổi mới chính sách giảm nghèo cho phù hợp với thực tiễn. 6.2. Đóng góp của Luận án - Thứ nhất, luận án sử dụng lý thuyết về vốn con người để giải thích cho mối quan hệ giữa đào tạo nghề cho lao động và thu nhập, giảm nghèo đa chiều. - Thứ hai, luận án sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng để ước lượng ảnh hưởng của đào tạo nghề đến cơ hội việc làm của người lao động, đến thu nhập của người lao động vùng Tây Bắc. Đối với cấp hộ gia đình, luận án sử dụng chỉ số tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề trong hộ làm biến đại diện cho ảnh hưởng của đào tạo nghề đến giảm nghèo đa chiều, như vậy kết quả thu được sẽ giúp phản ánh tốt hơn so với trường hợp các nghiên cứu sử dụng biến trình độ của chủ hộ để phản ánh. 157 Một số phát hiện, đề xuất mới rút ra được từ kết quả nghiên cứu của luận án - Thứ nhất, đào tạo nghề có ảnh hưởng trực tiếp đến việc làm và thu nhập của các hộ gia đình vùng Tây Bắc góp phần chuyển dịch cơ cấu lao động và cơ cấu kinh tế, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa; - Thứ hai, tỷ lệ dân số trong độ tuổi lao động vùng Tây Bắc chưa qua đào tạo vẫn chiếm tỷ lệ rất lớn; phần lớn tập trung ở khu vực nông thôn; tỷ lệ lao động có qua đào tạo nghề có việc làm thường cao hơn ở nam giới; các lao động trẻ có độ tuổi dưới 35 tuổi có cơ hội tìm kiếm việc làm tốt nhất; người lao động ở thành thị dễ kiếm được việc làm ở khu vực nông thôn; - Thứ ba, kết quả giảm nghèo đa chiều một số nơi chưa thật bền vững, chưa đồng đều, chênh lệch giàu nghèo, chênh lệch về tiếp cận các dịch vụ cơ bản, tiếp cận thị trường việc làm giữa các vùng, nhóm dân cư chưa được thu hẹp. Nếu lao động trong hộ được đào tạo nghề càng nhiều thì khả năng hộ rơi nghèo đói càng giảm; các chủ hộ đã qua đào tạo nghề có khả năng thoát khỏi tình trạng nghèo đa chiều cao hơn so với chủ hộ chưa được đi học, chưa đào tạo nghề; - Thứ tư, công tác đào tạo nghề cho lao động chưa được coi trọng đúng mức, tỷ lệ lao động qua đào tạo chưa nhiều; vẫn tồn tại rào cản chính sách khuyến khích nông dân nòng cốt để tham gia dạy nghề, truyền nghề; việc kết nối giữa các cơ sở giáo dục nghề nghiệp với các doanh nghiệp còn hạn chế. - Thứ năm, các giải pháp nhằm thực thi tốt chính sách đào tạo nghề cho lao động vùng Tây Bắc, bao gồm(i) Tăng cường sự chủ động của chính quyền các địa phương trong công tác đào tạo nghề cho lao động; (ii) Xây dựng hệ thông đánh giá công tác đào tạo nghề cho người dân một cách khoa học và hiệu quả để người dân chủ động tham gia vào quá trình giám sát đánh giá hoạt động đào tạo nghề cho người lao động; (iii) Thực hiện đảm bảo và có hiệu quả chính sách bình đảng giới trong việc định hướng đào tạo nghề cho người lao động, xoá bỏ hiện tượng bất bình đẳng giới, định kiến về đào tạo nghề cho người lao động; (iv) Tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục cho người dân trong nhận thức về việc học nghề để chủ động tìn kiếm việc làm, tăng thu nhập vươn lên thoát nghèo; (v) Đẩy mạnh công tác xã hội hoá trong việc đào tạo nghề cho người lao động vùng Tây Bắc; (vi) tăng cường sự phối hợp nhịp nhàng của các cơ quan trong việc tổ chức dạy nghề cho người dân; (vii)Tập trung các nguồn lực cho công tác đào tạo nghề, đầu tư cho hệ thống các cơ sở dạy nghề. 158 - Thứ sáu, thành công của luận án sẽ là cơ sở lý luận và thực tiễn cho các nhà quản lý tại các địa phương, các vùng miền trong cả nước làm căn cứ trong việc hoạch định và phát triển kinh tế xã hội nói chung, trong điều hành và thực hiện chính sách giảm nghèo đa chiều tại địa phương nói riêng. 6.3. Hạn chế của luận án - Chưa đi sâu nghiên cứu phân tích tác động của chính sách đào tạo nghề cho lao động vùng Tây Bắc. - Chưa nghiên cứu chất lượng đội ngũ đào tạo nghề, cơ sở vật chất, chất lượng chương trình đào tạo nghề, sự thay đổi về nội dung đào tạo nghề so với nhu cầu của thị trường lao động (nhu cầu của Doanh nghiệp) ảnh hưởng đến giảm nghèo đa chiều vùng Tây Bắc. - Chưa nghiên cứu được các yếu tốc tác động đến giảm nghèo bền vững ở vùng Tây Bắc. 6.4. Hướng nghiên cứu tiếp theo của đề tài Một số hướng nghiên cứu tiếp theo của luận án đó là: - Nghiên cứu sự ảnh hưởng của chất lượng đào tạo nghề đến cơ hội việc làm, thu nhập của người lao động Vùng Tây Bắc. - Sự phù hợp giữa đào tạo nghề và nhu cầu thị trường lao động ở vùng Tây Bắc. - Các yếu tốc tác động đến giảm nghèo đa chiều bền vững ở vùng Tây Bắc. 159 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN 1. Bùi Thanh Hà (2020), 'Lao động qua đào tạo và cơ hội việc làm hưởng luong ở vùng Tây Bắc', Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia: Dạy nghề và giải quyết việc làm cho lao động vùng dân tộc, Nhà xuất bản Lao động - Xã hội, trang 177-188. 2. Bùi Thanh Hà (2020), 'Ảnh hưởng trình độ đào tạo nghề của hộ đến thoát nghèo tại vùng Tây Bắc', Tạp chí Kinh tế và Dự báo, Số 33, tháng 11/2020, trang 87-90. 3. Bùi Thanh Hà (2020), 'Tác động của đào tạo nghề đến thu nhập của người lao động vùng Tây Bắc', Tạp chí Kinh tế và Dự báo, Số 36, tháng 12/2020, trang 89-93 160 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Abuka, C.A., Ego, M.A., Opolot, J. and Okello, P. (2007), Determinants of Poverty Vulnerability in Uganda, Discussion Paper No. 203, Institute for International Integration Studies. 2. Adam Smith (2003), Của cải của các dân tộc (The Wealth of Nation), Nhà xuất bản Giáo Dục, Hà Nội. 3. Afrooz, Ahmad, Khalid Abdul Rahim, Zaleha Mohd Noor, and Lee Chin (2010), 'Human Capital and Labor Productivity in Food Industries ofIran', International Journal of Economics and Finance, 47-51. 4. Aftab, S., Hamid, N. & Prevez, S. (2002, July), Poverty in Pakistan-Issues, causes and Institutional Responses, Islamabad: Asian Development Bank - Pakistan Resident Mission 5. Anka, L. (2009), Empirical Analysis of The Determinants of Rural Poverty in Sindh Province Of Pakistan, Jamshoro, Sindh Development Studies Centre University of Sindh. 6. Appleton, S. (1997), Leaping into the ark: Some reflections on free primary education in Uganda, Cambridge, UK: Centre for the Study of African Economies, University of Oxford. 7. Awan, M. S., Malik, N., Sarwar, H., & Waqas, M. (2011), Impact of education on poverty reduction (MPRA Paper No. 31826), Munich Personal RePEc Archive. Retrieved from de/41923/1/MPRA_paper_41923.pdf 8. Bakhtiari, Q., Dean, B.L., Lodhi, M. et al. (2014), Next Generation: Insecure lives, Untold Stories, Islamabad: The British Council Pakistan. 9. Bukhari, M. A. (2005), Economics of Education, Islamabad: Allama Iqbal Open University. 10. Burtless, G., Smeeding, T. M.,& Rainwatr, L. (2000), United States Poverty in a cross National context, Luxembourg: Luxembourg Income study, working Paper. 11. Cai, Z. Z, (1996), Internal và External Effects of Education on the Growth of National Product, A Dissertation Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Arts, Illinois State University. 161 12. Chambel, J., & Hartl, M. (201 I), Technical and Vocational Skilsl development forPpoverty alleviation, International Fund for Agricultural Development (IFAD) Policy and Technical Advisory Division 13. Chansarn, Supachet (2010), 'Labor Productivity Growth, Education, Health and Technological Progress: A Cross-Country Analysis', Economic Analysis & Policy, (2010): 249-61. 14. Cheema, F. (2004), Macroeconomic Stability of Pakistan: The Role of IMF and World Bank (1997 - 2003), University of Illinois. 15. Commission of the European Communities (2001), Measures taken and to be taken by the Commission to address the poverty reduction objective of EC development policy, Commission Staff working paper, Brussels, 26 July 2001, SEC (2001)1317 16. Corbett, T. J. (2002), Poverty. In T. J. Corbett, Encarta Encyclopedia, Microsoft. 17. Đặng Quốc Bảo, Nguyễn Đắc Hưng (2004), Giáo dục Việt Nam hướng tới tương lai, vấn đề và giải pháp, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 18. Đỗ Minh Cương, Mạc Văn Tiến (2004), Phát triển lao động kỹ thuật ở Việt nam, Lý luận và thực tiễn, Nhà xuất bản Lao động - Xã hội, Hà Nội. 19. Fitzsimons, P., (1999), 'Human capital theory and education', Encyclopedia of philosophy of education, pp.1-5. 20. Fleisher, Belton M, Yifan Hu, Haizheng Li, and Seonghoon Kim (2011), 'Economic Transition, Higher Education and Worker Productivity in China', Journal of Development Economics, 86-94. 21. Forbes, Matthew, Andrew, Barke, and Stewart, Turner (2010), 'The Effects of Education and Health on Wages and Productivity', Productivity Commission Staff Working Paper, 1-96. 22. Gary Stanley Becker, (1964), 'Human Capital: A Theoretical and Empirical Analysis, with Special Reference to Education', National Bureau of Economic Research, 1964, 2nd ed., 1975, 3rd ed., 1993. 23. Gemmell, N. (1996), 'Evaluating the Impacts of Human Capital Stocks and Accumulation on Economic Growth: Some New Evidence', Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 58(1), 9-28. 24. Goh, C., Luo, X., and Zhu, N. (2009), 'Income Growth, Inequality and Poverty Reduction: A Case Study of Eight Provinces in China', China Economic Review, 20(3), 485-496. 162 25. Gundlach, E., de Pablo J. N., & Weisert, N. (2001), Education is good for the Poor: A note on Dollar and Kraay (Discussion paper, No. 2001/137), Helsinki, Finland: United Nations University, World Institute for Development Economics. 26. Hafeez, M. (2012, December I I), In effective policies, lack of technical education behind poverty: experts, The News, p. I 27. Haq, R., & Bhatti, M. A. (2001), Estimating Poverty in Pakistan, The non-food Consumption Share Approach, Islamabad: Pakistan Institute of Development Economics. 28. Harper, C., Marcus, R., and Moore, K. (2003), 'Enduring Poverty and theConditions of Childhood: Lifecourse and Intergenerational Poverty Transmissions', World Development, 31(3), 535-554. 29. Hickey, S. (2001, March), 'Chronic Poverty in Sub-Saharan Africa, Background Paper I', Chronic Poverty Research Centre, retrieved from 010208rohit.htm. 30. Hoàng Phê (1996), Từ điển tiếng Việt, Nhà xuất bản Đà Nẵng. 31. Hussain, D. (2014, June 9), Half of the country's population living below poverty line, Down, p. I 32. Indermit S. Gill, Fred Fluitman (2000), Vocational Education and Training Reform - Matching Skills to Market and Budgets, Oxford University Press, Washington D.C 33. Iqbal, A. (2012, December II), In effective policies, lack of technical education behind poverty: experts, The News, p. I 34. Jacob, S., Jacobson, R., & Marchbank, J. (2000), State of Conflict: Gender, violance and Resistance, New York: Zed Books. 35. Jajri, Idris, and Rahmah Ismail., (2010), 'Impact of Labour Quality on Labour Productivity and Economic Growth', African Journal of Business Management, (2010): pp: 486-95. 36. Jamal, H. (2005), 'In Search of Poverty Predictors: The Case of Urban and Rural Pakistan', The Pakistan Development Review, 44,37-55. 37. Janjua, P. Z., & Kamal, U. A. (2011), 'The role of education and income in poverty alleviation: A cross-country analysis', The Lahore Journal of Economics, 16(1), 143-172. 38. Janjua, P. Z., & Kamal, U. A. (2011), 'The role of education and income in poverty alleviation: A cross-country analysis', The Lahore Journal of Economics, 16(1), 143-172 163 39. Javed, Z. H., & Asif, A. (2011), 'Female households and poverty: A case study of Faisalabad District', International Journal of Peace and Development Studies, 2(2), 37-44. 40. Jeffery, R. and Basu, M.A. (1996), Girls' Schooling, Women's Autonomy and Fertility Change in South Asia, New Delhi: Sage Publications. 41. Kızılgol, O. A., & Demir, C. (2010), 'Turkiye’de yoksulluğun boyutuna ilişkin ekonometrik analizler (Econometric analyses of poverty dimension in Turkey)', Business and Economics Research Journal, 1(1), 21-32. 42. Krathwohl, D. R. (2002, Autumn), 'A Revision of Bloom's Taxonomy: An Overview', Theory into Practice, 41 (4). pp.212-218 43. Krueger và Lindahl, (2001), 'Education for Growth: Why and For Whom?', Journal of Economic Literature, Vol. XXXIX 44. Kyereme, S. S., & Thorbecke, E. (1991), 'Factors affecting food poverty in Ghana', Journal of Development Studies, 28(1), 39-52. 45. Lindquist, E. A, Vincent, S., & Wanna, J. (2011), Delivering Policy Reform- Anchoring Significant Reforms in Turbulent Times, Canberra: ANU E Press. 46. Maitra, P., & Vahid, F. (2006), 'The effect of household characteristics on living standards in South Africa 1993-1998: A quantile regression analysis with sample attrition', Journal of Applied Econometrics, 21(7), 999-1018. 47. Malik, A. B., Amin, N., Yasirlrfan, BilalKakli, M., Piracha, Z. F" & Zia, M. A. (2015, March), 'Pakistan Education Statistics 2013-14', Islamabad: National Education management Information System AEPAM. 48. Matsuura, K. (2000), Forward. In UNESCO, World Education Report 2000 Towards Education for All through life (pp. 3-4), Paris: Unesco Publishing. 49. Mirza, M., Chaudhary, A. S., & Rasheed, K. (2005), Mubadiat - e - Taleem. Lahore: Punjab Text Book Board. 50. MOE, (1998), National Education Poliicy 1998-2010, Islamabad: PUBLIC SECTOR of Pakistan. 51. Mughal,W.H. (2007), 'Human Capital Investment and Poverty Reduction Strategy in Pakistan', Labour and Management in Development, 7, 61-77. 52. Nagi, W. (2012, December II), In effective policies, lack of technical education behind poverty: experts, The News, p. I 53. Nasir, Z. M. and Nazli, H. (2000), Education and Earnings in Pakistan, Research Report No. 177, Pakistan Institute of Development Economics (PIDE). 164 54. Nguyễn Tiến Đạt (1990), Thuật ngữ giáo dục đại học và chuyên nghiệp, Đề tài 52 VB 0202, Hà Nội. 55. Nguyễn Văn Dung (2011), 'Nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng phát triển kinh tế thời kỳ mới: từ chiến lược đến thực thi', Hội thảo khoa học: Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao - Nhu cầu cấp bách, TP.HCM tháng 9/2011. 56. Okojie, C. E. (2002), Gender and education as determinants of household poverty in Nigeria (Discussion Paper No. 2002/37), Helsinki, Finland: World Institute for Development Economics Research. 57. Phạm Đức Thành (1998), Giáo trình Kinh tế Lao động, Nhà xuất bản Giáo dục, Hà Nội. 58. Piazza-Georgi, B, (2002), 'The role of human and social capital in growth: Extending our understanding', Cambridge Journal of Economics, Tập 26, Số 4 59. Psacharopoulos, G., & Patrinos, H. A. (2002), 'Returns to Investment in Education', Policy Research Working Paper, 2881, pp. 1-28 60. Psacharopoulos, G., & Patrinos, H. A. (2002), 'Returns to Investment in Education', Policy Research Working Paper, 2881, pp. 1-28 61. Qu, Yue, and Fang Cai (2011), 'Understanding China's Workforce Competitiveness: A Macro Analysis', Journal of Chinese Human ResourceManagement, 2 (2011): 8-22. 62. Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (2006), Luật Dạy nghề, Hà Nội. 63. Qureshi, S. K., & Arif, G. M. (2001), Profile of poverty in Pakistan 1998-99 (MIMAP Technical Paper Series No. 5), Islamabad: Pakistan Institute of Development Economics. 64. Qureshi, S.K. and Arif, G.M. (2001), Profile of Poverty in Pakistan 1998-99. MIMAP Technical Paper Series No. 5, Pakistan Institute of Development Economics, Islamabad. 65. Robert M. Solow (1956), 'A Contribution to the Theory of Economic Growth', The Quarterly Journal of Economics, Vol. 70, Issue 1, February 1956, pp. 65-94 66. Rolleston, C. (2011), 'Educational access and poverty reduction: The case of Ghana 1991-2006', International Journal of Educational Development, 31, 338-349. 67. Self, S., and Grabowski, R. (2004), 'Does Education at all Levels Cause Growth? India, A Case Study', Economics of Education Review, 23(1), 47-55. 165 68. Sen, A. K. (1987), 'Poverty and entitlements', In Food policy, (pp. 198-204), Johns Hopkins University Press Baltimore. 69. Theodore W. Schultz, (1961), The American Economic Review, Vol. 51, No. 1, pp. 1-17 70. Tilak, J.B.G. (2005), 'Post Elementary Education, Poverty and Development in India', International Journal of Educational Development, 27,435-445. 71. Tổng cục dạy nghề (2007), Đào tạo nghề: Thuật ngữ chọn lọc, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 72. Trần Xuân Cầu, Mai Quốc Chánh (2008), Giáo trình Kinh tế Nguồn nhân lực, Nhà xuất bản Đại học Kinh tế Quốc dân, Hà Nội 73. Trần Lê Hữu Nghĩa, (2008), 'Đôi điều về lý thuyết vốn nhân lực trong mối quan hệ với giáo dục và vốn xã hội', Bản tin Đại học Quốc gia Hà Nội, số 213. 74. Trần Thọ Đạt (2007), Những nhân tố tác động tới tăng trưởng kinh tế các tỉnh, thành phố Việt Nam giai đoạn 2000-2006, Đề tài NCKH và cộng nghệ cấp bộ, Đại học Kinh tế Quốc dân, Hà Nội. 75. Trần Xuân Cầu (2013), Giáo trình Kinh tế Nguồn nhân lực, Nhà xuất bản Đại học Kinh tế Quốc dân, Hà Nội 76. Uddin, R. (2013), 'The Role of Technical and Vocational Education in Poverty Reduction among Youth in Nigeria', Journal of Emerging Trends in Educational Research and Policy Studies, pp. 613-617 77. UNDP (2010), Báo cáo phát triển con người 2010, của cải thực sự của quốc gia: Con đường đi đến phát triển con người, Hà Nội 78. UNDP. (2006), Human Development Report 2006-Beyond scarcity: Power, poverty and the global water crisis, New York: The United Nations Development Programme 79. UNESCO (2007), Education For All Global Monitoring Report 2007, www.unesco.org. 80. UNESCO. (2013-204), Teaching and Learning : Achieving quality for all, Paris: Unesco Publishing. 81. UNICEF (2009), Cách tiếp cận nghèo đa chiều, Hà Nội, 2009 82. US Education Department. (2013), A Great Education Helps to Create Ladders of Opportunity for All Students, Retrieved from 166 83. Verner, D. (2004), Education and its Poverty-Reducing Effects: The Case of Paraíba, Brazil, Policy Research Working Paper 3321, Washington, DC: World Bank. 84. Watts, H. W. (1968), An Economic Definition of Poverty in Moynhihan, DP (edit.) On understanding Poverty. 85. Wong, K. K. (2014, February), 'Federal Educational P olicy as an Anti-P overty', Notre Dame Journal of Law, Ethics & Public P olicy, 16(9). pp. 421 -445 167 PHỤ LỤC 1. Hệ số tương quan giữa các tiêu chí thiếu hụt và tỷ lệ lao động qua đào tạo của hộ tyledtao tc1 tc2 tc3 tc4 tc5 tc6 tc7 tc8 tc9 tc10 thtc tc1 -0.105 1 0.000 tc2 -0.036 0.046 1 0.011 0.001 tc3 0.015 -0.008 -0.002 1 0.293 0.567 0.866 tc4 -0.006 -0.023 -0.003 -0.004 1 0.679 0.103 0.841 0.793 tc5 -0.101 0.164 0.077 -0.009 -0.014 1 0.000 0.000 0.000 0.515 0.329 tc6 -0.056 0.131 0.096 -0.005 -0.034 0.205 1 0.000 0.000 0.000 0.738 0.018 0.000 tc7 -0.070 0.193 0.101 0.018 -0.040 0.198 0.106 1 0.000 0.000 0.000 0.200 0.006 0.000 0.000 tc8 -0.174 0.268 0.112 -0.016 -0.045 0.327 0.171 0.338 1 0.000 0.000 0.000 0.276 0.002 0.000 0.000 0.000 tc9 -0.058 0.100 0.064 -0.006 -0.011 0.171 0.128 0.127 0.205 1 0.000 0.000 0.000 0.669 0.431 0.000 0.000 0.000 0.000 tc10 -0.089 0.178 0.121 -0.008 -0.030 0.233 0.148 0.308 0.327 0.244 1 0.000 0.000 0.000 0.567 0.038 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 thtc -0.174 0.509 0.233 0.005 0.076 0.591 0.391 0.590 0.724 0.447 0.613 1 0.000 0.000 0.000 0.751 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000