Luận văn Cho vay dự án đầu tư tại SGD1 Ngân hàng phát triển Việt Nam BIDV

còng nh­ cho vay dù ¸n ®Çu t­. Nguån vèn huy ®éng trung h¹n vµ mét phÇn ng¾n h¹n chiÕm tû träng ¸p ®¶o trong tæng nguån vèn cho vay dù ¸n ®Çu t­ cña SGD,®iÒu nµy cã kh¶ n¨ng t¹o ra nh÷ng bÊt lîi trong ho¹t ®éng ng©n hµng nhÊt lµ kh¶ n¨ng thanh to¸n nÕu nh­ trªn thÞ tr­êng x¶y ra nh÷ng biÕn ®éng bÊt th­êng khiÕn cho kh¸ch hµng å ¹t rót tiÒn dï ch­a ®Õn h¹n. * Tû lÖ d­ nî cho vay dù ¸n cña trªn tæng d­ nî cña SGD mÆc dï ®­îc ®¸nh gi¸ lµ cao so víi nhiÒu chi nh¸nh kh¸c song vÉn cßn thÊp h¬n nhiÒu so víi nhu cÇu thùc tÕ khi mµ c¶ n­íc ®ang tËp trung tÊt c¶ c¸c nguån lùc cho ®Çu t­ ph¸t triÓn. Kh«ng nh÷ng thÕ, trong tæng d­ nî cho vay dù ¸n cña Së th× c¸c kho¶n cho vay trung h¹n l¹i chiÕm ­u thÕ, cho vay dµi h¹n chiÕm tû träng rÊt thÊp. NÕu so víi tiÒm n¨ng vÒ vèn cho vay dù ¸n ®Çu t­ cña së th× d­ nî cho vay cßn xa míi t­¬ng øng (chØ ®¹t kho¶ng 65-70% tiÒm n¨ng). * Trong c¬ cÊu cho vay theo thµnh phÇn kinh tÕ cña SGD th× cho vay nãi chung vµ cho vay dù ¸n ®Çu t­ nãi riªng ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh lµ qu¸ thÊp. §iÒu nµy sÏ g©y ra nh÷ng ¶nh h­ëng kh«ng tèt ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña Së bëi lÏ víi xu h­íng s¾p xÕp l¹i c¸c doanh nghiÖp nh­ hiÖn nay nÕu m¶ng tÝn dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh kh«ng ®­îc quan t©m ®óng møc th× SGD1 sÏ mÊt ®i mét l­îng kh¸ch hµng kh«ng nhá. * Trong quan hÖ víi kh¸ch hµng mÆc dï ®· cã rÊt nhiÒu cè g¾ng song SGD vÉn ch­a thùc sù thÓ hiÖn ®­îc vai trß “ng­êi b¹n cña c¸c doanh nghiÖp”. Sù gióp ®ì cña Së míi ®¬n thuÇn dõng l¹i ë c¸c ho¹t ®éng nh­ ®iÒu chØnh, gia h¹n nî, cho vay thªm vèn chø ch­a thùc hiÖn ®­îc vai trß t­ vÊn, ®Þnh h­íng gióp kh¸ch hµng th¸o gì khã kh¨n gÆp ph¶i trong ho¹t ®éng kinh doanh. 5.2.2.Nguyªn nh©n 5.2.2.1.Nh÷ng nguyªn nh©n ph¸t sinh tõ phÝa ng©n hµng: * Trong ho¹t ®éng tÝn dông, cho vay hai yÕu tè rñi ro vµ lîi nhuËn lu«n lµ b¹n ®ång hµnh. NÕu ng©n hµng chØ ch¹y theo môc tiªu lîi nhuËn cao mµ thiÕu sù thËn träng cÇn thiÕt th× cã thÓ sÏ ph¶i trö gi¸ ®¾t cho nh÷ng rñi ro gÆp ph¶i, nh­ng ng­îc l¹i nÕu v× qu¸ lo sî rñi ro mµ kh«ng d¸m më réng cho vay th× sÏ ®Ó lì mÊt nhiÒu c¬ héi kinh doanh vµ nh÷ng kh¸ch hµng tèt. §©y lµ mét vÊn ®Ò nan gi¶i kh«ng chØ SGD mµ c¶ hÖ thèng BIDV ®ang gÆp ph¶i, v× qu¸ coi träng môc tiªu ¸n toµn vèn nªn SGD còng nh­ c¸c chi nh¸nh kh¸c ®ang cã xu h­íng thu hÑp cho vay ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh (®iÒu nµy ®· ®­îc chøng minh trong cuéc häp cña c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh Hµ Néi th¸ng 4/2003 võa qua). VÉn biÕt cho vay ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh thêi gian qua gÆp nhiÒu rñi ro song kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ®Òu nh­ nhau. §©y lµ ®iÓm mµ SGD1 còng nh­ toµn hÖ thèng BIDV cÇn quan t©m nghiªn cøu trong thêi gian tíi. * Ho¹t ®éng Marketing trong ng©n hµng ch­a thùc sù ®­îc chó ý. C«ng viÖc nµy míi chØ ®¬n thuÇn ®­îc thùc hiÖn d­íi d¹ng nh÷ng ho¹t ®éng bÒ næi nh­ tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o chø ch­a xuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn cña viÖc nghiªn cøu nhu cÇu thÞ tr­êng, n¾m b¸t nhu cÇu kh¸ch hµng ®Ó t×m c¸ch tho¶ m·n nhu cÇu Êy. L©u nay ho¹t ®éng Marketing vÉn th­êng ®­îc coi lµ nhiÖm vô cña nh©n viªn giao dÞch trong khi ®©y l¹i lµ nhiÖm vô cña tÊt c¶ nh©n viªn ng©n hµng. §iÓm yÕu nµy cña SGD1 cÇn ph¶i ®­îc kh¾c phôc nhanh chãng nÕu nh­ muèn ph¸t triÓn, t×m kiÕm nh÷ng kh¸ch hµng míi víi nh÷ng tiÒm n¨ng míi. 5.2.2.2.Nguyªn nh©n n¶y sinh tõ phÝa kh¸ch hµng. * Kh¶ n¨ng cña kh¸ch hµng lµ nh÷ng doanh nghiÖp trong viÖc ®¸p øng yªu cÇu tÝn dông cña c¸c ng©n hµng nãi chung vµ SGD nãi riªng cßn kh¸ thÊp. Nh÷ng v­íng m¾c chñ yÕu trong thêi gian qua tËp trung vµo viÖc c¸c doanh nghiÖp kh«ng ®ñ vèn tù cã theo yªu cÇu; kh«ng ®ñ tµi s¶n thÕ chÊp theo quy ®Þnh (nhÊt lµ nh÷ng doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh); kh«ng cã dù ¸n kh¶ thi...§Ó ®¶m b¶o nguyªn t¾c an toµn vèn, theo quy ®Þnh cña ngµnh ng©n hµng nh÷ng doanh nghiÖp vay vèn ph¶i cã mét sè vèn tèi thiÓu nhÊt ®Þnh tham gia vµo dù ¸n (theo quyÕt ®Þnh 324/1998 cña NHNN th× víi nh÷ng dù ¸n c¶i tiÕn kü thuËt, më réng s¶n xuÊt, hîp lý ho¸ s¶n xuÊt tû lÖ vèn tèi thiÓu lµ 10% tæng gi¸ trÞ vèn ®Çu t­; dù ¸n x©y dùng c¬ b¶n míi: 30%; Dù ¸n phôc vô ®êi sèng: 40%. Víi t×nh tr¹ng thiÕu vèn phæ biÕn cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay th× ®©y thùc sù lµ rµo c¶n rÊt khã v­ît qua ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp cã nhu cÇu vay vèn ng©n hµng. V­íng m¾c thø hai còng kh«ng kÐm phÇn nan gi¶i ®ã lµ tµi s¶n thÕ chÊp, theo tÝnh to¸n hiÖn nay th× chØ cã 20% gi¸ trÞ tµi s¶n cña c¸c doanh nghiÖp cã thÓ ®­îc sö dông lµm tµi s¶n thÕ chÊp hîp ph¸p, con sè nµy lµ qu¸ nhá bÐ ®èi víi nhu cÇu vay vèn cña hä. Vµ nÕu cã thÓ v­ît qua ®­îc hai dµo c¶n kÓ trªn th× viÖc kh«ng cã kh¶ n¨ng lËp mét dù ¸n ®Çu t­ kh¶ thi l¹i tiÕp tôc g©y ra nh÷ng khã kh¨n ng¨n c¶n c¸c doanh nghiÖp tiÕp cËn víi nguån vèn ng©n hµng. NhiÒu doanh nghiÖp cã ph­¬ng ¸n kinh doanh rÊt tèt nh­ng do kh«ng cô thÓ ho¸ ®­îc thµnh nh÷ng dù ¸n kh¶ thi nªn còng kh«ng thÓ vay ®­îc vèn. * Kh¶ n¨ng qu¶n lý viÖc sö dông vèn vay cña c¸c doang nghiÖp còng lµ mét vÊn ®Ò rÊt ®¸ng ®­îc quan t©m, hiÖn nay kh¶ n¨ng nµy còng cßn kh¸ h¹n chÕ ®iÒu nµy thÓ hiÖn phÇn nµo tõ kh©u lËp dù ¸n ®Çu t­. H¹n chÕ vÒ vèn kÐo theo sù h¹n chÕ vÒ tr×nh ®é trang thiÕt bÞ, c«ng nghÖ l¹c hËu lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng. Tr×nh ®é lËp dù ¸n thÊp nªn nhiÒu dù ¸n ®­îc lËp ra ban ®Çu t­ëng kh¶ thi nh­ng do kh«ng l­êng hÕt nh÷ng khã kh¨n ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nªn dÉn ®Õn thua lç kh«ng tr¶ ®­îc nî vay. Tuy nhiªn ngay c¶ khi cã ®­îc mét dù ¸n kh¶ thi, cã ®­îc trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i nh­ng nÕu kh¶ n¨ng qu¶n lý kÐm còng sÏ lµm cho viÖc thùc hiÖn dù ¸n kh«ng ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ nh­ dù tÝnh. * T×nh tr¹ng lµm ¨n thiÕu trung thùc, lõa ®¶o, chôp giùt vÉn thuêng xuyªn x¶y ra trong mét sè doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay vµ gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi ng©n hµng nh­ sö dông vèn vay sai môc ®Ých, cung cÊp th«ng tÝn kh«ng chÝnh x¸c cho ng©n hµng, lõa ®¶o chiÕm dông vèn lÉn nhau... lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn t©m lý nghi ng¹i trong viÖc xÐt cho vay cña ng©n hµng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh. 5.2.2.3.Nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan. M«i tr­êng ph¸p lý cho ho¹t ®éng tÝn dông kh«ng thuËn lîi, c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt liªn quan ®Õn tµi s¶n thÕ chÊp cßn rÊt nhiÒu bÊt cËp. RÊt nhiÒu tµi s¶n hiÖn nay kh«ng cã ®¨ng ký së h÷u, mµ ®©y l¹i lµ ®iÒu kiÖn b¾t buéc ®èi víi c¸c tµi s¶n dïng lµm tµi s¶n thÕ chÊp. ViÖc xö lý tµi s¶n thÕ chÊp khi cã rñi ro x¶y ra còng gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, trë ng¹i vÒ mÆt ph¸p lý. Sù qu¶n lý cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp còng ch­a thùc sù chÆt chÏ, t¹o ra nh÷ng khe hë cho c¸c doanh nghiÖp cã nh÷ng hµnh vi “l¸ch luËt”, lõa ®¶o doanh nghiÖp b¹n còng nh­ ng©n hµng. Mét vÊn ®Ò n÷a lµ mÆc dï ChÝnh phñ ®· quy ®Þnh cho c¸c ng©n hµng cã quyÒn tù chñ quyÕt ®Þnh vÒ viÖc cho vay cña m×nh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ chÝnh nh÷ng quyÕt ®Þnh ®ã, song trªn thùc tÕ kh«ng ph¶i ng©n hµng nµo còng cã thÓ tù quyÕt ®Þnh ®­îc vÒ c¸c kho¶n vay cña m×nh nhÊt lµ c¸c kho¶n vay theo kÕ ho¹ch nhµ n­íc. Kh«ng Ýt trong sè nh÷ng dù ¸n nh­ vËy thùc sù kh«ng ®em ®Õn lîi nhuËn chi ho¹t ®éng kinh doanh cña b¶n th©n ng©n hµng cã khi cßn x¶y ra nh÷ng rñi ro. HiÖn nay ë ViÖt Nam ch­a cã c¬ quan chuyªn tr¸ch vÒ xÕp h¹ng doanh nghiÖp nhÊt lµ vÒ ph­¬ng diÖn uy tÝn, tÝn nhiÖm vµ v× vËy c¸c ng©n hµng thiÕu nh÷ng th«ng tin ®¸ng tin cËy khi xem xÐt, ®¸nh gi¸ c¸c kh¸ch hµng ®Ó quyÕt ®Þnh cho vay. §iÒu nµy mét mÆt h¹n chÕ kh¶ n¨ng më réng tÝn dông do ng©n hµng kh«ng d¸m m¹o hiÓm gi¶i ng©n nh÷ng kho¶n vay mµ ng©n hµng kh«ng c¶m thÊy ch¾c ch¾n, mÆt kh¸c còng lµm t¨ng thªm t×nh tr¹ng, kh¶ n¨ng gÆp rñi ro khi ®¸nh gi¸, ®Çu t­ vµo doanh nghiÖp cña chÝnh b¶n th©n ng©n hµng. NÒn kinh tÕ n­íc ta mÆc dï ®· chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng nh­ng vÉn cßn tån t¹i nh÷ng quan ®iÓm, t­ t­ëng l¹c hËu cña c¬ chÕ cò, c¸c c¬ chÕ; chÝnh s¸ch; nÒn t¶ng ph¸p lý cho mét thêi kú ph¸t triÓn kinh tÕ míi cßn ®ang ë trong giai ®o¹n hoµn thiÖn nªn kh«ng cã ®­îc sù æn ®Þnh cao. ChÝnh v× vËy, t©m lý dÌ dÆt cña c¸c nhµ ®Çu t­ xuÊt hiÖn, hä kh«ng d¸m bá vèn ®Çu t­ vµo nh÷ng dù ¸n lín, thêi gian dµi khiÕn cho viÖc më réng tÝn dông cña ng©n hµng còng gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. H¬n thÕ n÷a, trong thêi gian gÇn ®©y t×nh h×nh ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp gÆp kh¸ nhiÒu khã kh¨n, c¸c doanh nghiÖp trong n­íc vèn dÜ ®· h¹n chÕ vÒ vèn, kü thuËt, c«ng nghÖ l¹i ph¶i c¹nh tranh gay g¾t víi hµng ngo¹i nhËp, hµng lËu, trèn thuÕ... nªn cµng khã kh¨n cã nh÷ng doanh nghiÖp thua lç ph¶i s¶n xuÊt cÇm chõng. §©y còng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh khiÕn nhu cÇu vay vèn ng©n hµng gi¶m sót. ch­¬ng 3: MéT Sè GI¶I PH¸P, KIÕN NGHÞ NH»M N¢NG CAO CHÊT L¦îNG CHO VAY Dù ¸N §ÇU T¦ T¹I Së GIAO DÞCH 1 NG¢N HµNG §ÇU T¦ Vµ PH¸T TRIÓN VIÖT NAM 1. §Þnh h­íng chñ yÕu vÒ ho¹t ®éng kinh doanh t¹i SGD trong thêi gian tíi 1.1. §Þnh h­íng chung ý thøc ®­îc c¸c thêi c¬, th¸ch thøc ®èi víi ho¹t ®éng ng©n hµng, qu¸n triÖt, t«n chØ ph­¬ng ch©m hµnh ®éng cña Ng©n hµng §T&PT ViÖt Nam lµ: ”HiÖu qu¶ kinh doanh cña kh¸ch hµng lµ môc tiªu ho¹t ®éng cña ng©n hµng”; Trªn c¬ së quan hÖ hîp t¸c hiÖu qu¶, cïng cã lîi, Së giao dÞch x¸c ®Þnh: Coi dù ¸n ®Çu t­, ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ c¬ héi hîp t¸c kinh doanh, h­íng mäi ho¹t ®éng cña Së giao dÞch vµo viÖc phôc vô vµ n©ng cao chÊt l­îng phôc vô doanh nghiÖp. Theo ®ã, c¸c chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p cô thÓ nh­ sau: 1.1.1. T¨ng c­êng n¨ng lùc vÒ vèn ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh: Më réng m¹ng l­íi vµ ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc, lo¹i h×nh huy ®éng bao gåm c¶ tæ chøc kinh tÕ lÉn huy ®éng d©n c­, c¶ trong n­íc vµ ngoµi n­íc.... ®¶m b¶o vèn cho c¸c ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ vµ nhu cÇu cña doanh nghiÖp. Chó träng t¹o mét bé mÆt mang phong c¸ch riªng cña Së giao dÞch, t¹o nªn sù an t©m tin t­ëng ®èi víi ng­êi d©n. Nghiªn cøu, thùc hiÖn c¸c h×nh thøc huy ®éng míi, th­êng xuyªn theo dâi t×nh h×nh l·i suÊt thÞ tr­êng, dù b¸o xu h­íng biÕn ®éng ®­a ra l·i suÊt hîp lý, trong ho¹t. 1.1.2. N©ng cao chÊt l­îng tÝn dông: X©y dùng giíi h¹n tÝn dông vµ h¹n møc tÝn dông cho tõng kh¸ch hµng, cã chÝnh s¸ch l·i suÊt phï hîp, kÕt hîp víi chÝnh s¸ch ph¸t triÓn s¶n phÈm vµ dÞch vô theo h­íng ®¸p øng tèi ®a nhu cÇu kh¸ch hµng ®Ó cã thÓ gia t¨ng sè dÞch vô cung cÊp cho tõng kh¸ch hµng, ®ång thêi t¨ng doanh sè giao dÞch. T¨ng c­êng thu thËp th«ng tin vÒ c¸c ch­¬ng tr×nh ®Çu t­ ph¸t triÓn cña thµnh phè, cña c¸c bé ngµnh, c¸c tæng c«ng ty kÕt hîp víi t×nh h×nh ho¹t ®éng doanh nghiÖp nh»m lªn kÕ ho¹ch tiÕp cËn cô thÓ víi c¸c chÝnh s¸ch ¸p dông phï hîp, ®¸p øng ®óng nhu cÇu kh¸ch hµng. Më réng tÝn dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶, s¶n phÈm cã søc c¹nh tranh, cã thÞ tr­êng; c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nh­ c«ng ty cæ phÇn, c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ®· cã uy tÝn trong giao dÞch. Më réng h¬n n÷a tÝn dông ngo¹i tÖ víi nh÷nh kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng t¸i t¹o ngo¹i tÖ hoÆc t×m ®­îc nguån cung ngo¹i tÖ tõ c¸c doanh nghiÖp kh¸c, x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng hç trî ngo¹i tÖ cña Së giao dÞch ®èi víi mét sè kh¸ch hµng cã doanh sè giao dÞch lín ®Ó n©ng møc t¨ng tr­ëng tÝn dông mét c¸ch an toµn trªn c¬ së chÝnh s¸ch cung øng ngo¹i tÖ phï hîp v¬Ý t×nh h×nh cung cÇu. 1.1.3. B¶o l·nh: Ngoµi c¸c lo¹i h×nh b¶o l·nh truyÒn thèng cã chÊt l­îng cao, Së giao dÞch cßn tiÕp tôc më réng thªm h×nh thøc b¶o l·nh thanh to¸n tr¶ chËm trong n­íc (Xi m¨ng, s¾t thÐp...) cho c¸c bªn B lµ kh¸ch hµng cña Së giao dÞch, thùc hiÖn chñ tr­¬ng kÝch cÇu cña ChÝnh phñ vµ c¸c lo¹i b¶o l·nh kh¸c theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. 1.1.4. L·i suÊt: Së giao dÞch cam kÕt chñ ®éng ¸p dông l·i suÊt cho vay, phÝ dÞch vô hÊp dÉn, mang tÝnh c¹nh tranh hîp lý ®èi víi kh¸ch hµng, trªn nguyªn t¾c b×nh ®¼ng cïng cã lîi. 1.1.5. DÞch vô vµ c«ng nghÖ ng©n hµng: Trang bÞ thªm c¸c m¸y chñ lo¹i lín víi tèc ®é xö lý cao phôc vô c¸c m¶ng dÞch vô cho kh¸ch hµng nh­ Home Banking, Phone Banking, Internetbanking nh»m më réng h¬n n÷a c¸c dÞch vô ng©n hµng, t¨ng thªm hiÖu qu¶ sö dông ATM. Nghiªn cøu triÓn khai më réng nghiÖp vô ng©n hµng b¸n lÎ t¹i c¸c ®iÓm giao dÞch; t×m kiÕm c¸c ®¹i lý ®ñ ®iÒu kiÖn thùc hiÖn thu ®æi ngo¹i tÖ, thanh to¸n sÐc du lÞch, më tµi kho¶n c¸ nh©n, chuyÓn tiÒn kiÒu hèi. Chó träng t¨ng c­êng kh¶ n¨ng tù x©y dùng c¸c ch­¬ng tr×nh phÇn mÒm øng dông phôc vô c¸c mÆt nghiÖp vô, phôc vô c«ng t¸c ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh cña SGD. Tu©n thñ vµ ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n quy tr×nh ISO trong lÜnh vùc c«ng nghÖ th«ng tin cña ng©n hµng. 1.1.6. BiÖn ph¸p tæ chøc ®iÒu hµnh: Qu¸n triÖt cho c¸n bé nh©n viªn t×nh h×nh vµ nhiÖm vô kinh doanh n¨m 2003 ®Ó t¹o sù thèng nhÊt vÒ nhËn thøc vµ quyÕt t©m. TiÕp tôc n©ng cao chÊt l­îng phôc vô, chÊt l­îng s¶n phÈm, lÊy chÊt l­îng s¶n phÈm lµ chØ tiªu hµng ®Çu trong kinh doanh. Thùc hiÖn tèt quy tr×nh ISO trong ho¹t ®éng ng©n hµng nh»m b¶o ®¶m cung cÊp s¶n phÈm vµ dÞch vô ng©n hµng mét c¸ch nhanh chãng, hiÖu qu¶, an toµn. Tõng b­íc n©ng cÊp c¸c ®iÒu kiÖn vËt chÊt, ph­¬ng tiÖn giao dÞch phôc vô kh¸ch hµng t¹o ra m«i tr­êngkinh doanh thuËn lîi vµ v¨n minh. Duy tr× quan hÖ víi kh¸ch hµng th«ng qua c¸c phßng nghiÖp vô vµ phßng quan hÖ kh¸ch hµng ®Ó n¾m b¾t t©m t­ nguyÖn väng cña kh¸ch hµng. Tranh thñ sù chØ ®¹o cña Ng©n hµng §T&PT ViÖt Nam ®Ó th¸o gì, xö lý kÞp thêi c¸c v­íng m¾c vÒ c¬ chÕ trong quan hÖ tÝn dông. Tæ chøc héi th¶o víi kh¸ch hµng ®Ó tiÕp thu ý kiÕn ph¶n ¸nh, n¾m b¾t ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng ®Ó cã chÝnh s¸ch phôc vô kÞp thêi. 1.2. §Þnh h­íng cho vay dù ¸n ®Çu t­ VÒ c¬ b¶n cã thÓ nãi môc tiªu cña SGD trong thêi gian tíi vÉn lµ t¨ng c­êng h¬n nòa ho¹t ®éng cho vay trung dµi h¹n ®Æc biÖt lµ cho vay dù ¸n ®Çu t­ nh»m gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp – kh¸ch hµng - tiÕp tôc më réng s¶n xuÊt, ®æi míi trang thiÕt bÞ, nhËp c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, nhanh chãng tiÕp cËn tr×nh ®é khoa häc kü thuËt cña thÕ giíi. §ång thêi víi viÖc më réng quy m«, hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng cho vay dù ¸n còng ®­îc Ban gi¸m ®èc së quan t©m ®Æt lªn hµng ®Çu. Trong mäi tr­êng hîp khi xem xÐt cho vay SGD ®Òu lÊy tiªu chÝ hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n lµm c¨n cø ra quyÕt ®Þnh. Cô thÓ: TiÕp tôc ®Èy m¹nh ho¹t ®éng cho vay dù ¸n víi tû lÖ t¨ng tr­ëng phï hîp víi ®Þnh h­íng c¬ cÊu l¹i nî cña toµn ngµnh. PhÊn ®Êu d­ nî trung dµi h¹n ®¹t 6000 tû ®ång, trong ®ã tÝn dông trung dµi h¹n th­¬ng m¹i 4.718 tû ®ång chiÕm 78%. §Èy m¹nh ho¹t ®éng tÝn dông phôc vô nÒn kinh tÕ b»ng c¸c biÖn ph¸p më réng kh¸ch hµng vay vèn lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh, kÕt hîp víi nhiÒu h×nh thøc vay vèn, ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm tÝn dông, duy tr× tèc ®é t¨ng tr­ëng tÝn dông, ®¶m b¶o c©n ®èi, t¨ng tr­ëng tÝn dông ng¾n h¹n cao h¬n tÝn dông dµi h¹n kho¶ng 2,1 lÇn. Träng t©m ho¹t ®éng cho vay dù ¸n ®Çu t­ trong n¨m 2003: TÝnh to¸n tham gia ®Çu t­ víi møc vèn hîp lý th«ng qua ®ång tµi trî hoÆc cho vay trùc tiÕp ®èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t­ ngµnh ®iÖn lùc, dÇu khÝ vµ c¸c dù ¸n träng ®iÓm mµ nhµ n­íc giao cho toµn hÖ thèng theo b¶o l·nh cña Bé tµi chÝnh. Nh÷ng dù ¸n ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng b»ng nguån vèn ng©n s¸ch Nhµ n­íc trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng, SGD cã thÓ cho vay øng tr­íc vèn khi cã ®¶m b¶o sÏ thu ®­îc nî tõ ng©n s¸ch cÊp ph¸t trong ph¹m vi hµng n¨m víi thêi h¹n vay kh«ng qu¸ 5 n¨m theo ®óng tinh thÇn chØ ®¹o cña BIDV. ¦u tiªn cho c¸c dù ¸n ®Çu t­ theo chiÒu s©u, ®Çu t­ ®ång bé ®Ó ph¸t huy n¨ng lùc hiÖn cã, nhanh chãng t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã tÝnh c¹nh tranh, thêi h¹n vay ng¾n kh«ng qu¸ 5 n¨m ®èi víi doanh nghiÖp võa vµ nhá, hé s¶n xuÊt kinh doanh thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ. Cho vay c¸c dù ¸n cã hiÖu qu¶ thuéc ®èi t­îng ®­îc h­ëng ­u ®·i theo c¬ chÕ cña nhµ n­íc. §µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é c¸n bé ®¸p øng yªu cÇu ®ßi hái cña ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng trong thêi gian tíi nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay khi c¸c phßng tÝn dông sè c¸n bé míi chiÕm tû lÖ 60%. Thùc hiÖn hiÖn ®¹i ho¸ thiÕt bÞ c«ng nghÖ, ®¶m b¶o phôc vô tèt cho c«ng t¸c thÈm ®Þnh, qu¶n lý cho vay dù ¸n. TriÓn khai giao dÞch mét cöa nh»m t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ t¨ng c­êng kh¶ n¨ng qu¶n lý tÝn dông. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t, c«ng cuéc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ vµ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng cã nhu cÇu vèn ®Çu t­ rÊt lín, cung øng dÞch vô ng©n hµng ngµy cµng ®a d¹ng, phong phó vµ hiÖn ®¹i ®ßi hái Së giao dich ph¶i ph¸t triÓn tiÕn kÞp yªu cÇu ®æi míi cña nÒn kinh tÕ. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn SGD ®· x©y dùng cho m×nh mét ®Þnh h­íng chiÕn l­îc cho môc tiªu ®Çu t­. hy väng r»ng trong mét t­¬ng lai kh«ng xa SGD sÏ nh­ mét ®Þa chØ ®Çu tiªn t×m ®Õn cña c¸c nhµ ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc. Víi thµnh tÝch ®¹t ®­îc trong nh÷ng n¨m qua, víi ®éi ngò can bé trÎ trung, n¨ng ®éng, nhiÖt t×nh ngµy cµng ®­îc n©ng cao vÒ sè l­îng, ®­îc trang bÞ kiÕn thøc ®Çy ®ñ, víi ý chÝ thèng nhÊt vµ ®oµn kÕt SGD sÏ ngµy cµng thùc hiÖn tèt hín c«ng t¸c cho vay dù ¸n gi÷ vu÷ng tèc ®é t¨ng tr­ëng ngµy cµng cao trong cho vay ®Çu t­ ph¸t triÓn. §¶m b¶o tÝnh an toµn vµ hiÖu qu¶ cña mçi ®ång vèn cho vay gãp phÇn vµo sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc theo môc tiªu mµ ®¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø IX ®Ò ra. 2. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l­îng cho vay dù ¸n ®Çu t­ t¹i SGD ng©n hµng §T&PT ViÖt Nam. Ng©n hµng ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn ViÖt nam võa lµ mét ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh, cã chøc n¨ng nhiÖm vô nh­ tÊt c¶ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh kh¸c võa cã nhiÖm vô phôc vô lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n. Thùc tÕ ®· chøng minh vai trß cña hÖ thèng ng©n hµng §Çu t­ vµ Ph¸t triÓn nãi chung còng nh­ SGD1 nãi riªng víi sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Cïng víi thêi gian chÊt l­îng c«ng t¸c cho vay dù ¸n nhÊt lµ cho vay trung, dµi h¹n ngµy cµng cao thÓ hiÖn ë d­ nî qu¸ h¹n lu«n d­íi møc cho phÐp. Tuy nhiªn nh­ ë trªn ®· tr×nh bµy tÝn dông trung, dµi h¹n cã thêi gian thu håi vèn kÐo dµi nªn tiÒm Èn rñi ro lín, mµ d­ nî lÜnh vùc nµy l¹i chiÕm trªn 53% tæng d­ nî cho vay cña SGD1 vµ trong t­¬ng lai cßn t¨ng lªn n÷a. Do vËy, ®Ó ®¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn v÷ng ch¾c cña hÖ thèng Ng©n hµng ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn ViÖt nam còng nh­ SGD1 th× viÖc ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt l­îng cho vay c¸c dù ¸n ®Çu t­ lµ v« cïng quan träng. Nh­ ®· ph©n tÝch ë ch­¬ng 1, n©ng cao chÊt l­îng cho vay dù ¸n ®Çu t­ bao gåm viÖc më réng quy m« cho vay, ®¸p øng mét c¸ch tèt nhÊt nhu cÇu vay vèn cña kh¸ch hµng, ®¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn ngµy mét lín m¹nh cña ng©n hµng, gãp phÇn ®ãng gãp vµo sù ph¸t triÓn chung cña kinh tÕ ®Êt n­íc. Trªn c¬ së b¸m s¸t nh÷ng yÕu tè ®ã, kÕt hîp qu¸ tr×nh ph©n tÝch thùc tr¹ng cho vay dù ¸n ®Çu t­ vµ nh÷ng ®Þnh h­íng n©ng cao chÊt l­îng cho vay dù ¸n trong thêi gian tíi cña SGD còng nh­ cña BIDV cã thÓ nhËn thÊy r»ng: §Ó n©ng cao chÊt luîng cho vay dù ¸n th× trong thêi gian tíi SGD cÇn tiÕn hµnh cïng lóc mét hÖ thèng c¸c biÖn ph¸p xuyªn suèt tõ kh©u t¹o nguån, thu hót kh¸ch hµng ®Õn qu¶n lý nguån vèn vay tr­íc trong vµ sau khi gi¶i ng©n. T«i xin nªu mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c cho vay dù ¸n ®Çu t­ nh­ sau: 2.1. Thùc hiÖn viÖc x©y dùng chÝnh s¸ch tÝn dông mét c¸ch hîp lý. §øng vÒ mÆt chiÕn l­îc mµ nãi, mét chÝnh s¸ch tÝn dông ph¶i thu hót ®­îc kh¸ch hµng, duy tr× vµ ph¸t triÓn ®­îc kh¸ch hµng ®Ó më réng quy m« ho¹t ®éng cña mét ng©n hµng th­¬ng m¹i. Do vËy chÝnh s¸ch tÝn dông, cho vay dù ¸n trung, dµi h¹n ph¶i chó ý ®Õn chiÕn l­îc thu hót kh¸ch hµng cã sù lùa chän. C¸c tiªu chuÈn chÝnh dÓ lùa chän kh¸ch hµng, nh­: Kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh doanh l©u dµi. Kh¸ch hµng cã ®éi ngò qu¶n lý giái, cã kh¶ n¨ng thÝch øng tèt víi m«i tr­êng kinh doanh. Kh¸ch hµng cã triÓn väng chiÕm lÜnh thÞ tr­êng ... Kh¸ch hµng ®ang cã khã kh¨n nh­ng dù ¸n ®Çu t­ thùc sù cã hiÖu qu¶. Nh÷ng doanh nghiÖp nµy SGD vÉn thùc hiÖn ®Çu t­ cho dù ¸n ®ã, th«ng qua viÖc ®Çu t­ gióp cho doanh nghiÖp tho¸t khái khã kh¨n vµ ph¸t triÓn ®i lªn. Nh­ vËy ®Ó thùc hiÖn quan ®iÓm chØ ®¹o g¾n c«ng t¸c tÝn dông trung dµi h¹n víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ng©n hµng ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn. Võa phôc vô cho ®Çu t­ ph¸t triÓn võa hç trî c¸c doanh nghiÖp ph¸t huy hiÖu qu¶ vèn tÝn dông ng¾n h¹n, h¹n chÕ thÊp nhÊt rñi ro trong ho¹t ®éng tÝn dông, võa ®¶m b¶o thu nhËp cho ng©n hµng. Chi nh¸nh ph¶i chñ ®éng n¾m bÊt kÞp thêi chñ tr­¬ng ®Çu t­ hµng n¨m cña ®Þa ph­¬ng ®Ó x©y dùng chiÕn l­îc, kÕ ho¹ch cho vay trung, dµi h¹n hµng n¨m chi tiÕt ®Õn tõng ngµnh, tõng chñ ®Çu t­, tõng dù ¸n. Bªn c¹nh sù lùa chän kh¸ch hµng, dù ¸n ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch tÝn dông, l·i suÊt còng lµ mét chÝnh s¸ch quan träng cña b¶n th©n ng©n hµng ®Ó thu hót kh¸ch hµng. VÒ nguyªn t¾c mµ nãi l·i suÊt cao sÏ h¹n chÕ sù vay vèn cña kh¸ch hµng, l·i suÊt thÊp sÏ thu hót nhiÒu kh¸c hµng h¬n. Song, chÝnh s¸ch l·i suÊt ph¶i linh ho¹t víi tõng kho¶n tÝn dông, tõng kh¸ch hµng vµ ph¶i ®¶m b¶o kÕt hîp hµi hoµ gi÷a lîi Ých cña ng©n hµng vµ kh¸ch hµng. Víi ®Æc thï cña lo¹i h×nh cho vay dù ¸n cã thêi h¹n kÐo dµi, vèn cña ng©n hµng chÞu rñi ro rÊt lín do nhiÒu yÕu tè l¹m ph¸t, thÞ tr­êng. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy SGD nªn: Nghiªn cøu ¸p dông c¸c hîp ®ång tÝn dông cã l·i suÊt th¶ næi (tøc l·i suÊt thay ®æi) ®Ó gi¶m rñi ro cho c¶ ng©n hµng vµ kh¸ch hµng. Tuy nhiªn khi ¸p dông h×nh thøc nµy vÊn ®Ò cèt lâi lµ SGD ph¶i cã mét chiÕn l­îc vÒ kinh doanh vµ mét chiÕn l­îc dù b¸o xu thÕ thÞ tr­êng. 2.2. N©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n. ThÈm ®Þnh mét dù ¸n ®Çu t­ gåm nhiÒu phÇn nh­: Sù cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t­, c«ng nghÖ, nguyªn liÖu, thÞ tr­êng, tµi chÝnh dù ¸n... §øng trªn gi¸c ®é lµ Ng©n hµng, ë ®©y t«i xin nhÊn m¹nh vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­. ViÖc thÈm ®Þnh nµy ngoµi môc tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ dù ¸n cßn nh»m b¶o ®¶m sù an toµn cho c¸c nguån vèn tÝn dông cña Ng©n hµng. Tuy l©u nay ph­¬ng ph¸p thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ ®· ®­îc nghiªn cøu vµ vËn dông thÝch øng víi thùc tiÔn nÒn kinh tÕ nh­ng d­íi t¸c ®éng cña c¸c quy luËt kinh tÕ thÞ tr­êng ®ßi hái viÖc h¹ch to¸n kinh doanh ph¶i chÆt chÏ, h¹n chÕ thÊp nhÊt rñi ro th× ph­¬ng ph¸p thÈm ®Þnh cò ®· béc lé mét sè thiÕu sãt sau: Ph­¬ng ph¸p thÈm ®Þnh cò cßn kh¸ ®¬n gi¶n, phiÕn diÖn kh«ng thÝch hîp víi nh÷ng yÕu tè phøc t¹p ®a d¹ng cña m«i tr­êng kinh doanh hiÖn nay. Ch¼ng h¹n: Ýt chó ý ph©n tÝch rñi ro, ch­a tÝnh to¸n ®ñ chi phÝ vèn ®Çu t­, ch­a ®Ò cËp nh©n tè l¹m ph¸t... Ph­¬ng ph¸p thÈm ®Þnh cò nghiªn cøu dù ¸n ®Çu t­ ë tr¹ng th¸i tÜnh b»ng c¸c chØ tiªu, c¸c con sè gép, tæng céng, ch­a chó ý tr¹ng th¸i ®éng nh­ qu¸ tr×nh diÔn biÕn cña dù ¸n vµ còng ch­a chó ý ®Õn gi¸ trÞ cña tiÒn tÖ theo thêi gian. Tr­íc thùc tÕ nµy viÖc nghiªn cøu hoµn thiÖn ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ lµ rÊt cÊp thiÕt c¶ vÒ mÆt lý luËn vµ thùc tiÔn. Néi dung chÝnh cña viÖc nghiªn cøu ph­¬ng ph¸p thÈm ®Þnh lµ hÖ thèng chØ tiªu lµm c¨n cø ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­. Trong ph¹m vi chuyªn ®Ò nµy em xin nªu mét sè vÊn ®Ò sau: Mét lµ: HiÖu qu¶ tµi chÝnh còng nh­ bao lo¹i hiÖu qu¶ kh¸c, b¶n chÊt cña nã kh«ng chØ ®­îc thùc hiÖn trªn mét mÆt nµo ®ã mµ trªn nhiÒu khÝa c¹nh kh¸c nhau, nã lµ hÖ thèng chØ tiªu cã mèi liªn hÖ chÆt chÏ víi nhau. HÖ thèng chØ tiªu ®ã cã thÓ chia lµm 3 nhãm. Mét nhãm ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lîi nh­ doanh thu, lîi nhuËn, suÊt ®Çu t­... Mét nhãm ph¶n ¸nh møc ®é rñi ro cña dù ¸n. Mét nhãm ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng hoµn vèn tõ dù ¸n nh­ hÖ sè hoµn vèn, ®iÓm hoµ vèn, tû lÖ thu håi néi t¹i... Hai lµ: Sau khi x¸c ®Þnh ®­îc hÖ thèng chØ tiªu cÇn thiÕt ®Ó thÈm ®Þnh tµi chÝnh DA§T vÊn ®Ò lµ tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu nh­ thÕ nµo: C¸c chØ tiªu thÈm ®Þnh xÐt cho ®Õn cïng ®Òu ®­îc x©y dùng, tÝnh to¸n trªn c¬ së lîi Ých cña dù ¸n. Khi tÝnh to¸n ph¶i tÝnh ®ñ c¸c yÕu tè cÊu thµnh nªn cho mäi lo¹i h×nh dù ¸n còng nh­ cho c¶ c¸c dù ¸n ®Æc thï. Cuèi cïng viÖc vËn dông tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu kh«ng thÓ kh«ng chó ý ®Õn tÝnh kh¶ thi. Tiªu ®iÓm cña vÊn ®Ò lµ d÷ liÖu. C¸c yÕu tè cÊu thµnh chØ tiªu, ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n chØ tiªu ph¶i ®¶m b¶o dùa trªn c¬ së nh÷ng sè liÖu cã thÓ thu thËp ®­îc trong, ngoµi dù ¸n hoÆc dù kiÕn mét c¸ch t­¬ng ®èi chÝnh x¸c trong thùc tÕ nh­ gi¸ c¶, s¶n l­îng, l·i suÊt... Ba lµ: MÆc dï hÖ thèng chØ tiªu còng nh­ c¸ch tÝnh to¸n lµ néi dung chÝnh cña thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ nh­ng ®iÒu cuèi cïng lµ ph¶i cã ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸, nh×n nhËn ®Ó cã kÕt luËn x¸c ®¸ng tõ viÖc ph©n tÝch trªn. Mçi chØ tiªu sÏ cã vai trß quan träng kh¸c nhau chót Ýt trong tõng lo¹i h×nh dù ¸n. Nãi c¸ch kh¸c c¨n cø vµo tõng lo¹i h×nh dù ¸n mµ xem chØ tiªu nµo lµ quan träng h¬n. VÝ dô nh­ mét dù ¸n dµi h¹n mang l¹i lîi Ých to lín vÒ mÆt x· héi th× NPV kh«ng d­¬ng vÉn cã thÓ cho vay. 2.3. Chó träng ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp tr­íc khi cho vay. §øng trªn gi¸c ®é Ng©n hµng tr­íc c¸c quyÕt ®Þnh cho vay dù ¸n trung, dµi h¹n theo em cÇn quan t©m ph©n tÝch c¸c chØ tiªu tµi chÝnh sau: 2.3.1. Xem xÐt c¸c chØ tiªu vÒ c¬ cÊu vèn cña doanh nghiÖp: Vèn cña doanh nghiÖp bao gåm vèn tù cã vµ vèn ®i vay. Nguån gèc vµ cÊu thµnh hai lo¹i vèn nµy x¸c ®Þnh sù æn ®Þnh tµi chÝnh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n dµi h¹n cña doanh nghiÖp, c¸c doanh nghiÖp th­êng muèn sö dông vèn tù cã Ýt nhÊt nh­ng mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt v× nÕu doanh nghiÖp chØ gãp mét phÇn nhá trong toµn bé vèn ho¹t ®éng th× rñi ro trong kinh doanh chñ yÕu do ng­êi cho vay g¸nh chÞu. Trong khi ®ã doanh nghiÖp n¾m phÇn lîi râ rÖt v× chØ bá ra mét sè vèn Ýt nh­ng l¹i ®­îc quyÒn sö dông mét l­îng tµi s¶n lín mµ kh«ng ph¶i chia sÎ quyÒn kiÓm so¸t. §Æc biÖt khi mµ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ®ang ph¸t triÓn l·i thu ®­îc trªn tiÒn vay lín h¬n l·i suÊt tiÒn vay, th× doanh nghiÖp cµng vay cµng hiÖu qu¶ vµ khi ®ã rñi ro ®Õn víi ng­êi cho vay cµng lín. Ng©n hµng lu«n muèn më réng cho vay nhÊt lµ víi c¸c doanh nghiÖp kinh doanh cã hiÖu qu¶ song nÕu cho vay qu¸ nhiÒu ng©n hµng sÏ trë thµnh ng­êi ®ì ®ßn rñi ro cho doanh nghiÖp. Do ®ã khi ph©n tÝch ng©n hµng cÇn quan t©m ®Õn c¬ cÊu vèn cña doanh nghiÖp. *Tû sè nî = Nî ph¶i tr¶/Tæng nguån vèn cña DN HoÆc * Tû sè tù tµi trî = Nguån vèn chñ së h÷u/ Tæng nguån vèn cña DN Tû sè nµy cho biÕt tæng sè vèn cña doanh nghiÖp chiÕm bao nhiªu trong tæng sè vèn mµ doanh nghiÖp ®­a vµo s¶n xuÊt kinh doanh. Tû sè nµy cµng lín cµng tèt, cµng cã sù b¶o ®¶m cao cho c¸c kho¶n nî, nhÊt lµ khi doanh nghiÖp bÞ ®Æt vµo t×nh tr¹ng thanh lý tµi s¶n th× vèn tù cã nµy ®Ó bï ®¾p phÇn thiÕu hôt ph¸t sinh khi chuyÓn nh­îng tµi s¶n. * Tû sè nî dµi h¹n = Sè nî dµi h¹n/Nguån vèn chñ së h÷u Tû sè nµy cao ph¶n ¸nh doanh nghiÖp phô thuéc nhiÒu vµo chñ nî, ®ã lµ cÊu tróc vèn m¹o hiÓm. Tû sè nµy cµng cao th× an toµn trong ®Çu t­ cµng gi¶m. Theo kinh nghiÖm ë mét sè n­íc, ng­êi cho vay chØ chÊp nhËn tû sè nµy < 1. NghÜa lµ tû sè nµy cµng gÇn 1 doanh nghiÖp cµng Ýt kh¶ n¨ng ®­îc vay vèn dµi h¹n. * Tû sè tµi trî TSC§ = Nguån vèn dµi h¹n/Gi¸ trÞ TSC§ Tû sè nµy lu«n ph¶i lín h¬n 1 míi mang l¹i cho doanh nghiÖp sù æn ®Þnh vµ an toµn tµi chÝnh. Tû sè nµy nhá h¬n 1 cã nghÜa doanh nghiÖp ®ang dïng nguån vèn ng¾n h¹n ®Ó ®Çu t­ dµi h¹n. T×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp kh«ng b×nh th­êng, viÖc cho DN vay vèn ®Çu t­ lóc nµy lµ qu¸ m¹o hiÓm. 2.3.2. Xem xÐt kh¶ n¨ng tr¶ nî cña doanh nghiÖp. Kh¶ n¨ng sinh lêi lµ yÕu tè chÝnh ®o ®é bÒn kinh tÕ vµ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, lµ ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn trong t­¬ng lai cña doanh nghiÖp. Kh«ng cã sinh lêi hoÆc kh¶ n¨ng sinh lêi thÊp doanh nghiÖp kh«ng thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn, ®ång thêi kh¶ n¨ng sinh lêi lµ mét trong c¸c nguån tr¶ nî chÝnh cho c¸c kho¶n vay dµi h¹n. V× vËy ng©n hµng lu«n quan t©m ®Õn chØ tiªu nµy. Kh¶ n¨ng sinh lêi cña doanh nghiÖp ®­îc ®¸nh gi¸ qua nhiÒu chØ tiªu. Cã thÓ xem 3 chØ tiªu chÝnh sau: Tû suÊt lîi nhuËn = Lîi tøc sau thuÕ Doanh thu Doanh thu thuÇn Tû suÊt lîi nhuËn = Lîi tøc sau thuÕ + L·i ph¶i tr¶ vÒ tiÒn vay Tæng tµi s¶n Tæng tµi s¶n Tû lÖ sinh lêi cña tæng tµi s¶n: = Lîi tøc sau thuÕ + Tr¶ l·i tiÒn vay Tæng tµi s¶n NÕu nh­ tû suÊt lîi nhuËn doanh thu ®o l­êng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng chung cña doanh nghiÖp th× tû su¸t lîi nhuËn tæng tµi s¶n ®o l­êng thµnh tùu cña doanh nghiÖp trong sö dông tµi s¶n ®Ó s¸ng t¹o ra thu nhËp mét c¸ch ®éc lËp víi nh÷ng ho¹t ®éng tµi trî cho nh÷ng tµi s¶n ®ã, cßn tû lÖ sinh lêi cña vèn th­êng xuyªn cho thÊy kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn sö dông l©u dµi trong doanh nghiÖp. Mét doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng sinh lêi cao th× rñi ro mÊt kh¶ n¨ng chi tr¶ cµng thÊp. §Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña doanh nghiÖp cßn cã thÓ ®­îc xem xÐtt qua c¸c tû sè sau: Kh¶ n¨ng hoµn tr¶ nî vay. = Vay dµi h¹n. Kh¶ n¨ng tù tµi trî. V× nguån vèn vèn tr¶ nî dµi h¹n lµ kh¶ n¨ng tù tµi trî (Lîi nhuËn + khÊu hao). Tû sè nµy nªu lªn thêi h¹n lý thuyÕt tèi thiÓu cÇn thiÕt ®Ó hoµn tr¶ toµn bé vèn vay. Tû sè nµy cµng nhá cµng tèt. Kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i: = L·i tøc tr­íc thuÕ + L·i ph¶i tr¶ cña kho¶n nî dµi h¹n L·i ph¶i tr¶ cña kho¶n nî dµi h¹n. Tû sè nµy th­êng ®­îc tÝnh ®Ó ®¸nh gi¸ ®é an toµn cña viÖc hoµn tr¶ nî. Sè tiÒn thu ®­îc tr­íc khi tr¶ l·i lîi tøc vµ c¸c kho¶n tiÒn l·i cè ®Þnh lµ sè tiÒn ®Ó s½n sµng ®Ó thanh to¸n tiÒn l·i cho c¸c kho¶n nî vay dµi h¹n. Th«ng th­êng kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i ®­îc xem lµ an toµn, hîp lý nÕu doanh nghiÖp t¹o ra kho¶n thu nhËp gÊp h¬n hai lÇn kho¶n l·i cè ®Þnh ph¶i tr¶ hµng n¨m. Trªn ®©y lµ mét sè chØ tiªu tÝnh to¸n nh­ng còng nh­ khi ta thÈm ®Þnh tµi chÝnh doanh nghiÖp, ®iÒu quan träng lµ tÝnh chÝnh x¸c cña sè liÖu. C¸i khã ë ®©y lµ c¬ së cña sè liÖu lÊy tõ B¸o c¸o tµi chÝnh cña doanh nghiÖp nh­ng b¸o c¸o chØ ph¶n ¸nh c¸c sù kiÖn tµi chÝnh trong qu¸ khø trong khi ta l¹i quan t©m nhiÒu h¬n ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh t­¬ng lai cña doanh nghiÖp. §ã lµ ch­a nãi ®Õn mét sè doanh nghiÖp cßn v× lîi Ých riªng cña m×nh mµ ®­a nh÷ng th«ng tin sai vµo b¸o c¸o. Do vËy ®Ó thùc hiÖn tèt gi¶i ph¸p nµy ®ßi hái tr×nh ®é cña c¸n bé tÝn dông ph¶i ®­îc n©ng cao rÊt nhiÒu. 2.4. §a d¹ng ho¸ c¸c ph­¬ng thøc huy ®éng vèn trung, dµi h¹n: Thùc tÕ ho¹t ®éng nh÷ng n¨m võa qua c«ng t¸c huy ®éng vèn ë SGD cã nhiÒu chuyÓn biÕn tÝch cùc, vèn huy déng cã thêi h¹n trªn mét n¨m ngµy cµng chiÕm tû träng cao. N¨m 2001,2002 nguån vèn tù huy ®éng ®· ®¸p øng ®­îc 100% nhu cÇu vèn l­u ®éng, vèn trung h¹n b»ng VN§ vµ mét phÇn vèn cho dµi h¹n. §Ó cã nguån vèn t­¬ng ®èi æn dÞnh phôc vô sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, chÝnh s¸ch huy ®éng vèn cña SGD ph¶i kh¾c phôc mét sè ®iÓm sau: Thãi quen sö dông dÞch vô ng©n hµng, göi tiÒn vµo ng©n hµng cña ®¹i bé phËn d©n c­ ch­a h×nh thµnh mét c¸ch phæ biÕn. Ngay c¶ d©n c­ thµnh thÞ, ho¹t ®éng ng©n hµng cßn xa l¹ víi hä. M¹ng l­íi ng©n hµng cßn máng, c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn ch­a ®a d¹ng, ch­a phong phó, ch­a linh ho¹t theo nhu cÇu sö dông vµ kh¶ n¨ng cña tõng bé phËn vèn nhµn rçi. §Ó cã thÓ tiÕn tíi ®¶m b¶o cho toµn bé nhu cÇu vèn trung, dµi h¹n (c¶ b»ng VN§ vµ USD) SGD cÇn chó träng ph¸t triÓn c¸c ph­¬ng thøc huy ®éng ®· cã nh­ tiÒn göi cã kú h¹n, tiÕt kiÖm trªn mét n¨m, kú phiÕu ng©n hµng, tr¸i phiÕu ng©n hµng... §ång thêi tiÕn hµnh ®Èy m¹nh huy ®éng nguån vèn ng¾n h¹n (cã sè d­ t¨ng vµ æn ®Þnh) ®Ó dµnh mét tû lÖ cho vay trung vµ dµi h¹n b»ng viÖc ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc huy ®éng víi c¸c ®iÒu kiÖn, l·i suÊt linh ho¹t phï hîp víi tõng nhãm ®èi t­îng kh¸ch hµng, víi tÝnh chÊt cña c¸c bé phËn vèn nhµn rçi trong d©n c­. §æi míi triÖt ®Ó phong c¸ch phôc vô, xö lý nhanh chãng, chÝnh x¸c, víi gi¸ dÞch vô thÊp ®Ó c¹nh tranh víi c¸c ng©n hµng kh¸c trªn ®Þa bµn ®Ó duy tr× vµ më réng nguån vèn tiÒn göi cña c¸c doanh nghiÖp vµ d©n c­. ChuÈn bÞ c¸c tiÒn ®Ò, c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó sím tham gia vµo thÞ tr­êng chøng kho¸n, t¨ng kh¶ n¨ng huy ®éng vèn tõ nÒn kinh tÕ 2.5. Tiªu chuÈn ho¸ c¸n bé ®Ó n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông: ChÊt l­îng tÝn dông phô thuéc kh¸ nhiÒu vµo chÊt l­îng c¸c c«ng viÖc tõ kh©u ho¹ch ®Þnh chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch, ®Õn viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n, ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp, ra quyÕt ®Þnh ®Çu t­, kiÓm tra sö dông vèn vay, thu nî... Thùc tiÔn cho thÊy ngoµi nh÷ng yÐu tè kh¸ch quan ®em l¹i sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña dù ¸n ®Òu cã nh©n tè chñ quan cña con ng­êi víi t­ c¸ch lµ chñ thÓ cña c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ. §­¬ng nhiªn ngoµi yÕu tè chñ quan cè ý v× môc ®Ých t­ lîi còng cã yÕu tè do tr×nh ®é kh¶ n¨ng bÊt cËp kh«ng thÓ hoÆc ch­a thÓ lµm ®­îc. §Ó cã ®­îc nh÷ng c¸n bé ng©n hµng võa cã "t©m" võa cã "tÇm" chi nh¸nh ph¶i coi träng viÖc ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i lùc l­îng c¸n bé ng©n hµng lµ rÊt cÇn thiÕt vµ cÇn ®Æt ra nh÷ng tiªu chuÈn c¸n bé nh­ sau: C¸n bé ng©n hµng ph¶i cã lËp tr­êng t­ t­ëng v÷ng vµng, kiªn ®Þnh víi môc tiªu ph¸t triÓn cña ng©n hµng ®Ò ra. Mäi c¸n bé ng©n hµng ph¶i nhËn thøc ®Çy ®ñ vÞ trÝ, vai trß cña m×nh trong tõng lÜnh vùc c«ng t¸c cô thÓ, lu«n nªu cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, cã ý thøc kû luËt tèt, liªm khiÕt. Ph¶i cã kiÕn thøc nghiÖp vô chuyªn m«n v÷ng vµng, n¾m b¾t kÞp thêi c¸c chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc, ngµnh, ®Þa ph­¬ng; biÕt vËn dông linh ho¹t, s¸ng t¹o lý luËn ®· häc vµo thùc tiÔn trong khu«n khæ cho phÐp cña ph¸p luËt. Kh«ng ngõng tù trau dåi kiÕn thøc qua v¨n b¶n nghiÖp vô cña ngµnh, chi nh¸nh, s¸ch b¸o... §Ó tõ ®ã cã sù cËp nhËt nh÷ng th«ng tin liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña ng©n hµng. NÕu kh«ng lµm ®­îc nh÷ng ®iÒu nµy c¸n bé ng©n hµng sÏ kh«ng kiÓm so¸t ®­îc chÊt l­îng c«ng t¸c mµ m×nh ®¶m nhËn. Nh­ vËy ë nh÷ng vÞ trÝ kh¸c nhau nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c tÝn dông cÇn cã thªm nh÷ng tiªu chuÈn cô thÓ sau: * §èi víi c¸n bé x©y dùng chiÕn l­îc vÒ tÝn dông: Tr­íc hÕt ph¶i lµ ng­êi cã tr×nh ®é lý luËn vÒ nghiÖp vô ng©n hµng v÷ng vµng, ngoµi ra ph¶i lµ ng­êi cã kiÕn thøc kinh tÕ tæng hîp, cã ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu khoa häc, am hiÓu thÞ tr­êng, giµu kinh nghiÖm thùc tÕ, cã kh¶ n¨ng tæng hîp ph¸n ®o¸n tèt vµ ph¶i cã kh¶ n¨ng dù b¸o. Tõ ®ã cã thÓ x©y dùng chiÕn l­îc tÝn dông phï hîp víi thùc tÕ, ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi. Am hiÓu ph¸p luËt v× ho¹t ®éng tÝn dông liªn quan ®Õn hÇu hÕt c¸c ngµnh thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ. Do vËy còng liªn quan ®Õn hÇu hÕt c¸c ngµnh luËt cña hÖ thèng ph¸p luËt trong n­íc vµ quèc tÕ. §¶m b¶o hÖ thèng chÝnh s¸ch tÝn dông kh«ng chång chÐo, c¸c quy ®Þnh phï hîp víi hÖ th«ng luËt ph¸p. Ph¶i cã cã kiÕn thøc ngo¹i ng÷, tin häc v× ®©y lµ c¬ së, ph­¬ng tiÖn ®Ó tiÕp xóc, n¾m b¾t nhanh nh¹y nh÷ng sù kiÖn kinh tÕ míi ph¸t sinh, ®Ó l­êng tr­íc nh÷ng biÕn ®éng trong t­¬ng lai. Ngoµi ra ph¶i am hiÓu vÒ marketing ng©n hµng, tuy ®©y lµ lÜnh vùc kh¸ míi mÎ ë n­íc ta, nh­ng cã nh­ vËy chÝnh s¸ch tÝn dông míi khai th¸c ®­îc triÖt ®Ó kh¸ch hµng hiÖn cã vµ cã chiÕn l­îc khai th¸c kh¸ch hµng tiÒm n¨ng. * §èi víi c¸n bé trùc tiÕp giao dÞch víi kh¸ch hµng: §©y lµ bé phËn cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn chÊt l­îng ®Õn nh÷ng ph¸n quyÕt tÝn dông cña SGD. Do vËy, ngoµi viÖc ®­îc ®µo t¹o c¬ b¶n vÒ nghiÖp vô ng©n hµng, chÊp hµnh nghiªm tóc tr×nh tù t¸c nghiÖp tÝn dông, hä cÇn cã thªm nh÷ng tiªu chuÈn sau: Am hiÓu s©u s¾c t×nh h×nh tµi chÝnh, s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Cã kh¶ n¨ng dù b¸o xu h­íng ph¸t triÓn, hoÆc ph¸t hiÖn nh÷ng rñi ro tiÒm Èn tõ kho¶n vay, tõ chÝnh doanh nghiÖp. Tõ ®ã tham m­u kÞp thêi cho l·nh ®¹o h­íng xö lý cô thÓ. Cã nh÷ng hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ kinh tÕ thÞ tr­êng, ph¸p luËt ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng ng©n hµng v« t×nh thµnh kÎ tiÕp tay cho mét sè c¸n bé doanh nghiÖp chiÕm ®o¹t tµi s¶n cña Nhµ n­íc. Ph¶i cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷, tin häc nhÊt ®Þnh v× víi xu h­íng ph¸t triÓn cña x· héi, th× viÖc cËp nhËt th«ng tin míi lµ v« cïng quan träng, nã lµ c¬ së ban ®Çu cho mäi ph¸n quyÕt tÝn dông. H¬n n÷a, ngµy cµng nhiÒu nghiÖp vô tÝn dông liªn quan ®Õn c¸c c«ng ty, ng©n hµng n­íc ngoµi do vËy nhu cÇu sö dông thµnh th¹o m¸y vi tÝnh, biÕt giao dÞch b»ng mét ngo¹i ng÷ ngµy cµng trë nªn bøc thiÕt. SGD nªn cã kÕ ho¹ch båi d­ìng c¸n bé víi nh÷ng néi dung c¬ b¶n nh­: NghiÖp vô, ph¸p luËt, tin häc, ngo¹i ng÷... vµ ®Þnh kú ®¸nh gi¸ nhËn xÐt c¸n bé qua ®ã ®Ó ph©n lo¹i, x¾p xÕp l¹i c¸n bé. Nh÷ng c¸n bé tÝn dông nµo kh«ng ®ñ tiªu chuÈn sÏ bè trÝ cho lµm c«ng t¸c kh¸c. Cïng víi viÖc ph©n lo¹i c¸n bé ng©n hµng nªn x©y dùng chÕ ®é th­ëng, ph¹t c«ng minh nh»m g¾n liÒn lîi Ých vËt chÊt víi c«ng viÖc ®­îc giao, n©ng cao tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé tÝn dông. 2.6. Ph¸t triÓn hÖ thèng th«ng tin: Trong thêi ®¹i ngµy nay víi sù tiÕn bé v­ît bËc cña khoa häc, c«ng nghÖ, ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ th«ng tin - tin häc, con ng­êi cã thÓ khai th¸c ®­îc l­îng th«ng tin v« tËn trong thêi gian gÇn nh­ tøc thêi ®Ó phôc vô, hç trî cho môc tiªu ho¹t ®éng cña m×nh. V× vËy nÕu kh«ng cã sù ®Çu t­ quan t©m thÝch ®¸ng ®Õn c«ng nghÖ ®Çu t­ th«ng tin - tin häc th× ng©n hµng sÏ rÊt bÊt lîi trong c¹nh tranh khi m«i tr­êng kinh doanh ngµy cµng ®­îc më réng vµ trë nªn thèng nhÊt. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ban l·nh ®¹o ng©n hµng §Çu t­ vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam ®· giµnh sù quan t©m ®Æc biÖt cho ®Çu t­, øng dông tin häc phôc vô ho¹t ®éng cña ngµnh vµ coi ®©y lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p ®ét ph¸ ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh, s½n sµng héi nhËp vµ ngµy cµng kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ cña ng©n hµng. Tuy nhiªn øng dông tin häc míi chñ yÕu ®Ó phôc vô c«ng t¸c thanh to¸n, kÕ to¸n, l­u tr÷ sè liÖu ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng mµ ch­a quan t©m ®óng møc ®Õn nh÷ng th«ng tin phôc vô tÝn dông. Nh­ trªn ®· nªu tÇm quan träng cña thÈm ®Þnh dù ¸n, ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp mµ trong ®ã th«ng tin chÝnh x¸c lµ nÒn t¶ng cña mäi ph©n tÝch, ®¸nh gi¸. Trong t×nh h×nh trªn viÖc ng©n hµng tù x©y dùng cho m×nh mét hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý, l­u tr÷ vµ dù b¸o riªng lµ rÊt cÇn thiÕt. §iÒu ®ã cho phÐp ng©n hµng cã ®­îc nguån th«ng tin tin cËy, nhanh chãng, do tù m×nh x©y dùng, kÕt hîp c¸c th«ng tin nhiÒu chiÒu kh¸c ®Ó trî gióp, phôc vô kÞp thêi yªu cÇu c«ng viÖc. §©y thùc chÊt lµ ho¹t ®éng tæng kÕt trªn diÖn réng qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t­. Néi dung: HÖ thèng th«ng tin nµy ph¶i ®­îc tiÕn hµnh thèng nhÊt trong toµn hÖ thèng ng©n hµng ®Çu t­. TÊt c¶ c¸n bé tÝn dông ®Òu cã nhiÖm vô cËp nhËt th«ng tin vµo m¹ng theo nh÷ng tiªu thøc thèng nhÊt vÒ tÊt c¶ c¸c dù ¸n, kh¸ch hµng ng©n hµng ®· thÈm ®Þnh. Tr­íc khi cho vay mét dù ¸n míi, c¸n bé tÝn dông chi nh¸nh cã thÓ truy nhËp vµo hÖ thèng bÊt cø lóc nµo vµ ®Òu cã ®­îc th«ng tin c¬ b¶n nh­ Chñ tr­¬ng ®Çu t­ hiÖn t¹i cña Nhµ n­íc, cña ngµnh, c¸c chØ tiªu, th­íc ®o, suÊt ®Çu t­, thiÕt bÞ, c«ng nghÖ, kh¶ n¨ng cung cÊp nguyªn liÖu, thÞ tr­êng tiªu thô, kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm, gi¸ thµnh c¸c s¶n phÈm hiÖn t¹i, gi¸ b¸n, so s¸nh víi hµng nhËp khÈu... 2.7.N©ng cao vai trß cña c«ng thanh tra kiÓm so¸t Thanh tra kiÓm so¸t lµ nghiÖp vô rÊt quan träng ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng tÝn dông, do ®ã khi ng©n hµng më réng ®Çu t­ tÝn dông th× vai trß cña c«ng t¸c thanh tra kiÓm so¸t còng ph¶i ®­îc n©ng lªn víi møc t­¬ng øng. C«ng t¸c thanh tra, kiÓm so¸t ®­îc ®Ò cËp ë ®©y kh«ng ®¬n thuÇn chØ lµ kiÓm tra kh¸ch hµng mµ quan träng lµ kiÓm tra thanh läc nh÷ng c¸n bé tÝn dông mÊt phÈm chÊt, tiªu cùc, g©y thÊt tho¸t tµi s¶n vµ lµm mÊt uy tÝn cña ng©n hµng. 3.KiÕn nghÞ Tõ chç ®Çu t­ tÝn dông theo kÕ ho¹ch Nhµ n­íc cho kh¸ch hµng lµ doanh nghiÖp Nhµ n­íc lµ chñ yÕu kh«ng cã tµi s¶n thÕ chÊp vµ kh«ng cã vèn tù cã tham gia vµo dù ¸n chuyÓn sang viÖc ®Çu t­ cho vay ph¶i cã tµi s¶n lµm ®¶m b¶o, cã b¶o l·nh cña bªn thø 3 vµ cã vèn tù cã tham gia vµo dù ¸n 50% (N§178/1999/N§-CP) mÆc dï gi¶i ph¸p cña ChÝnh Phñ cuèi n¨m 2000 quy ®Þnh tû lÖ nµy lµ 30% vµ viÖc tæ chøc tÝn dông cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n thÕ chÊp theo quy ®Þnh cña chÝnh phñ. Víi thùc tr¹ng doanh nghiÖp hiÖn nay vèn tù cã rÊt thÊp, t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh khã kh¨n nªn viÖc thùc hiÖn ®Çu t­ cho dù ¸n rÊt khã kh¨n, h¬n n÷a viÖc thùc hiªn quy ®Þnh ®¶m b¶o tiÒn vay cña chÝnh phñ khã thùc hiÖn ®­îc. Tõ nh÷ng lý do trªn vµ nh÷ng tån t¹i rót ra tõ ho¹t ®éng cho vay dù ¸n trung, dµi h¹n cña SGD1Ng©n hµng §Çu t­ vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam, t«i xin kiÕn nghÞ nh­ sau: 3.1. §èi víi Nhµ n­íc - Nhµ n­íc cÇn t¹o lËp m«i tr­êng ph¸p lý ®Çy ®ñ, æn ®Þnh cho ho¹t ®éng ®Çu t­ tÝn dông cña ng©n hµng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. ë n­íc ta LuËt ng©n hµng Nhµ n­íc vµ luËt c¸c tæ chøc tÝn dông míi ra ®êi lµ sù cÇn thiÕt kh¸ch quan, nh­ng viÖc ®­a luËt vµo cuéc sèng ®ßi hái ph¶i cã sù linh ho¹t vµ phï hîp víi nÒn kinh tÕ n­íc ta hiÖn nay. C¸c v¨n b¶n d­íi luËt cÇn ph¶i ®­îc ban hµnh ®Çy ®ñ vµ ®ång bé tõng b­íc phï hîp víi thùc tÕ nÒn kinh tÕ trong tõng thêi kú, kh«ng thÓ ¸p dông mét c¸ch m¸y mãc - nã kh«ng nh÷ng kh«ng thóc ®Èy sù ph¸t triÓn mµ cßn g©y c¶n trë cho sù ph¸t triÓn. Tr­íc m¾t cÇn ban hµnh luËt kiÓm to¸n ®Ó lµm c¬ së cho viÖc nghiªn cøu ®¸nh gi¸ tµi chÝnh doanh nghiÖp mét c¸ch chÝnh x¸c; luËt vÒ thÕ chÊp tµi s¶n... Sù ®ång bé, phï hîp cña hÖ thèng ph¸p luËt sÏ t¹o ra hµnh lang ph¸p lý cho c¸c ng©n hµng còng nh­ doanh nghiÖp ho¹t ®éng æn ®Þnh, mÆt kh¸c ®¶m b¶o tÝnh an toµn, hiÖu qu¶ cho ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng. - Nhµ n­íc ph¶i æn ®Þnh m«i tr­êng vÜ m« cña nÒn kinh tÕ. NghÜa lµ Nhµ n­íc ph¶i x¸c ®Þnh râ chiÕn l­îc ph¶t triÓn kinh tÕ, h­íng ®Çu t­ mét c¸ch æn ®Þnh, l©u dµi, æn ®Þnh thÞ tr­êng, æn ®Þnh gi¸ c¶, duy tr× tû lÖ l¹m ph¸t ë møc hîp lý ph¶i ®­îc coi lµ nhiÖm vô th­êng xuyªn. §©y lµ ®iÒu kiÖn ®Ó æn ®Þnh gi¸ trÞ tiÒn tÖ, tõ ®ã khuyÕn khÝch tiÕt kiÖm, ®Çu t­, khuyÕn khÝch s¶n xuÊt. Trªn c¬ së ®ã ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thu håi vèn cña ng©n hµng. - ChÝnh phñ cÇn cã th¸i ®é døt kho¸t s¾p xÕp l¹i c¸c doanh nghiÖp, chØ ®Ó l¹i c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶, thùc sù cÇn thiÕt cho quèc kÕ d©n sinh nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho ®Çu t­ cã träng ®iÓm, hiÖu qu¶. §ång thêi chØ ®¹o c¸c ngµnh, c¸c cÊp cã tr¸ch nhiÖm cÊp ®ñ vèn tù cã cho c¸c doanh nghiÖp nµy ®Ó nã cã ®ñ kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ vay vèn ng©n hµng. Bªn c¹nh viÖc s¾p xÕp l¹i doanh nghiÖp Nhµ n­íc ph¶i ®Èy nhanh tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp kh¾c phôc khã kh¨n vÒ vèn, cã nhiÒu c¬ héi ®Çu t­ n©ng cao c«ng suÊt thiÕt bÞ, më réng m«i tr­êng kinh doanh. - ChÝnh phñ nhanh chãng ®¸nh gi¸ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng chøng kho¸n trong thêi gian qua, kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i, h¹n chÕ ®Ó thÞ tr­êng nµy ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Bëi v× sù ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng nµy sÏ ®em l¹i tÝnh láng cao cho c¸c kho¶n ®Çu t­ cña Ng©n hµng còng nh­ doanh nghiÖp. Sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng chøng kho¸n lµ n¬i cung cÊp dåi dµo nguån vèn cho tÝn dông trung, dµi h¹n cña ng©n hµng vµ cña doanh nghiÖp. - ChÝnh Phñ ph¶i cã chÝnh s¸ch ®Èy m¹nh ph¸t huy néi lùc ®Ó chñ ®éng héi nhËp. §©y lµ yÕu tè cã tÝnh quyÕt ®Þnh, cÇn ph¶i lµm ®Ó c¸c cÊp, c¸c ngµnh, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ mäi ng­êi d©n ViÖt Nam nhËn thøc ®óng vÒ héi nhËp ®Ó chñ ®éng t×m kiÕm vµ tham gia héi nhËp. Tõ ®ã kh«ng thê ¬ hoÆc kh«ng thÊy râ tÝnh bøc xóc cña héi nhËp, û l¹i vµ tr«ng chê vµo sù b¶o hé cña Nhµ n­íc. C¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ ph¶i khai th¸c cã hiÖu qu¶ vµ ph¸t huy néi lùc, ®æi míi kü thuËt c«ng nghÖ, n©ng cao chÊt l­îng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng tÝnh hÊp dÉn vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ. -Thµnh lËp mét tæ chøc chuyªn mua b¸n nî nh»m gióp ®÷ c¸c ng©n hµng xö lý c¸c kho¶n nî kh«ng lµnh m¹nh, xö lý tµi s¶n thÕ chÊp. Ho¹t ®éng chñ yÕu cña c¸c tæ chøc nµy lµ mua l¹i c¸c kho¶n nî “cã vÊn ®Ò” cña ng©n hµng sau ®ã thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p khai th¸c hoÆc thanh lý ®Ó thu håi nî. §Æc ®iÓm cña tæ chøc nµy lµ hä cã tr×nh ®é chuyªn m«n, cã kinh nghiÖm trong viÖc qu¶n lý kinh doanh, mua b¸n bÊt ®éng s¶n cïng víi nhiÒu biÖn ph¸p khai th¸c, thanh lý kh¸c nªn c«ng viÖc thu håi nî sÏ ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch nhanh chãng vµ hiÖu qu¶ h¬n ®Ó ng©n hµng tù lµm. -Thµnh lËp c¬ quan chuyªn tr¸ch vÒ xÕp h¹ng tÝn nhiÖm doanh nghiÖp. C¬ quan nµy sÏ cã tr¸ch nhiÖm thu thËp, xö lý, ph©n tÝch th«ng tin vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp cã ®¨ng ký ®Ó tiÕn hµnh ®¸nh gi¸, xÕp h¹ng tÝn nhiÖm ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®ã. Trªn c¬ së b¶ng tÝn nhiÖm c¸c doanh nghiÖp cña c¸c tæ chøc nµy, c¸c NHTM sÏ cã ®­îc nh÷ng ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c vÒ doanh nghiÖp vay vèn. §Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña tæ chøc nµy, ChÝnh phñ cã thÓ quy ®Þnh b¾t buéc chØ cã nh÷ng doanh nghiÖp nµo cã ®¨ng ký t¹i c¬ quan xÕp h¹ng tÝn nhiÖm míi ®­îc ng©n hµng xxem xÐt cho vay vèn. B»ng c¸ch lµm nµy, c¸c doanh nghiÖp sÏ ph¶i tù gi¸c tham gia ®¨ng ký xÕp h¹ng ®Ó cã ®­opùc giÊy chøng nhËn nÕu muèn vay vèn ng©n hµng. Ngoµi t¸c dông gióp ®ì ng©n hµng trong viÖc thÈm ®Þnh kh¸ch hµng, ho¹t ®éng cña tæ chøc nµy cßn t¹o ®éng lùc thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp tù hoµn thiÖn, n©ng cao n¨nng lùc tµi chÝnh; n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh; uy tÝn cña m×nh ®Ó cã ®­îc vÞ trÝ xÕp h¹ng cao. §ã còng lµ mét c¸ch ®Ó t¹o m«i tr­êng ®Çu t­ thuËn lîi thu hót vèn ®Çu t­ tõ bªn ngoµi. Gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng vÊn ®Ò trªn chÝnh lµ mét trong nh÷ng nh©n tè tiªn quyÕt t¹o nªn n¨ng lùc c¹nh tranh dµi h¹n, t¨ng søc m¹nh cña c¸c doanh nghiÖp vµ còng chÝnh lµ søc m¹nh cña nÒn kinh tÕ, lµ nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cho ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng nãi riªng, ho¹t ®éng ng©n hµng nãi chung. Ng©n hµng v÷ng vµng cïng doanh nghiÖp cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ chñ ®éng héi nhËp khu vùc vµ quèc tÕ. 3.2. KiÕn nghÞ ®èi víi Ng©n hµng Nhµ N­íc. Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn cã biÖn ph¸p b¶o ®¶m th«ng tin chÝnh x¸c, kÞp thêi, ®Çy ®ñ cho c¸c ng©n hang th­¬ng m¹i. Th«ng tin ®­îc nãi ë ®©y kh«ng chØ lµ nh÷ng th«ng tin vÒ doanh nghiÖp mµ cßn lµ nh÷ng th«ng tin cã tÝnh chÊt ®Þnh h­íng cho ho¹t ®éng cña c¸c NHTM. Nh÷ng th«ng tin vÒ doanh nghiÖp sÏ ®­îc thu thËp vµ cung cÊp qua trung t©m th«ng tin tÝn dông cña NHNN(CIC), bao gåm th«ng tin vÒ kh¶ n¨ng tµi chÝnh, hiÖu qu¶ kinh doanh, hÖ sè an toµn vèn, quan hÖ tÝn dông cña kh¸ch hµng víi c¸c NHTM, víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c. §©y sÏ lµ c¨n cø ®¸ng tin cËy ®Ó c¸c NHTM sö dông trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh kh¸ch hµng. Cïng víi th«ng tin vÒ c¸c doanh nghiÖp, NHNN cßn ph¶i n¾m v÷ng ®Ó cung cÊp cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i nh÷ng th«ng tin vÒ ph­¬ng h­íng nhiÖm vô, môc tiªu quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc, cña tõng vïng, tõng khu vùc trong tõng thêi kú; t­ vÊn cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i vÒ nh÷ng lÜnh vùc, nh÷ng nhãm ngµnh mòi nhän cÇn tËp trung ®Çu t­ vèn tÝn dông nh»m gãp phÇn thùc hiÖn nh÷ng chñ tr­¬ng ®­êng lèi ph¸t triÓn chung, ®ång thêi ph¸t huy hiÖu qu¶ ®ång vèn, b¶o ®¶m an toµn tÝn dông cho c¸c NHTM. Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn t¨ng thªm quyÒn tù chñ cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i, chi nh¸nh ng©n hµng th­¬ng m¹i. Sô qu¶n lý cña NHNN chØ nªn dõng l¹i ë nh÷ng vÊn ®Ò vÜ m«, nh÷ng vÊn ®Ò chung nhÊt mang tÝnh ®Þnh h­íng chø kh«ng nªn ®­a ra nh÷ng quy ®Þnh qu¸ cô thÓ, chi tiÕt liªn quan ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò mang tÝnh ®Æc thï riªng cña mçi ng©n hµng, bëi lÏ ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng cña c¸c NHTM kh«ng gièng nhau nÕu ®­a ra nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ ¸p dông chung cho mäi ng©n hµng th× sÏ g©y khã kh¨n cho c¸c ng©n hµng trong viÖc thÝch øng víi m«i tr­êng kinh doanh cô thÓ cña m×nh. Thùc hiÖn rµ so¸t söa ®æi l¹i c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn, quy ®Þnh nh»m ®¸p øng víi xu h­íng héi nhËp vµ phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ. 3.3. §èi víi ng©n hµng §Çu t­ vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam Cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é mäi mÆt cña c¸n bé tÝn dông qua c¸c ®ît häc tËp tËp trung ng¾n h¹n vÒ tõng chuyªn ®Ò cô thÓ nh­ thÈm ®Þnh dù ¸n, ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp, c¸c v¨n b¶n luËt liªn quan ®Õn ng©n hµng. N©ng møc uû nhiÖm trong viÖc gi¶i quyÕt cho vay dù ¸n trung, dµi h¹n ë chi nh¸nh, qua ®ã n©ng cao h¬n tr¸ch nhiÖm vµ t¹o chñ ®éng linh ho¹t cho chi nh¸nh gi¶i quyÕt. X©y dùng hÖ thèng th«ng tin toµn ngµnh qua m¹ng phôc vô c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n . X©y dùng hÖ thèng c¸c tiªu thøc ®Ó ph©n lo¹i, ®¸nh gi¸ kh¸ch hµng theo tõng ngµnh kinh tÕ thèng nhÊt. C¨n cø vµo ®ã c¸c chi nh¸nh x©y dùng chiÕn l­îc kh¸ch hµng phôc vô nhu cÇu kinh doanh cña m×nh. 3.4. §èi víi Së giao dÞch1 N©ng cao h¬n n÷a vai trß t­ vÊn cña ng©n hµng trong lÜnh vùc thÈm ®Þnh dù ¸n. Tõ ®ã cã thÓ t×m kiÕm c¸c dù ¸n cã hiÖu qu¶ ®Ó cho vay. Chñ ®éng n©ng cao chÊt l­îng c¸n bé tÝn dông qua viÖc häc c¸c v¨n b¶n, chÕ ®é míi ban hµnh. Trong thêi gian tíi trong khi chê ng©n hµng Trung ­¬ng thiÕt lËp vµ triÓn khai hÖ thèng th«ng tin toµn ngµnh SGD cÇn ®Æc biÖt chó ý tíi c«ng t¸c th«ng tin vµ c«ng t¸c marketing Ng©n hµng. Trong ®ã c«ng t¸c th«ng tin cÇn ph¶i chó ý tíi qu¸ tr×nh thu nhËp th«ng tin, xö lý th«ng tin (th«ng tin thùc sù cã chÊt l­îng). kÕt luËn. N©ng cao chÊt l­îng cho vay nãi chung vµ cho vay dù ¸n ®Çu t­ nãi riªng lµ mét vÇn ®Ò v« cïng quan träng ®èi víi ho¹t ®éng cña ng©n hµng th­¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, nã kh«ng chØ lµ vÊn ®Ò sèng cßn cña ng©n hµng th­¬ng m¹i mµ nã cßn cã ý nghÜa to lín trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt n­íc. ViÖc cñng cè hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt l­îng cho vay dù ¸n ®Çu t­ lµ mét vÇn ®Ò ®ßi hái ph¶i ®­îc thùc hiÖn th­êng xuyªn vµ nghiªm tóc. Qua nghiªn cøu vÒ c«ng t¸c cho vay dù ¸n ®Çu t­ t¹i SGD1 ng©n hµng §Çu t­ vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam vµ ®Ó cã c¬ së ®¸nh gi¸ ®óng ho¹t ®éng cho vay dù ¸n, chuyªn ®Ò nµy ®· nªu tãm t¾t kh¸i qu¸t vÒ lý luËn cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cho vay dù ¸n cña ng©n hµng th­¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, ®ång thêi ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng cho vay t¹i SGD1 ng©n hµng §Çu t­ vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam. Néi dung chñ yÕu ®i s©u ph©n tÝch c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n, viÖc chÊp hµnh qui tr×nh tÝn dông cho vay, thu nî ®èi víi tÝn dông trung, dµi h¹n. Tuy nh÷ng mÆt ®¹t ®­îc rÊt nhiÒu, song còng cßn nh÷ng tån t¹i khã kh¨n kh«ng chØ do SGD mµ cßn liªn quan ®Õn nhiÒu cÊp, nhiÒu ngµnh. Víi kiÕn thøc ®· ®­îc trang bÞ ë tr­êng vµ qua t×m hiÓu thùc tÕ t«i xin nªu ra mét sè gi¶i ph¸p vµ ®Ò xuÊt kiÕn nghÞ mong muèn sÏ gãp phÇn gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò ®ang ®Æt ra nh»m n©ng cao chÊt l­îng cho vay dù ¸n ®èi víi ng©n hµng th­¬ng m¹i nãi chung vµ SGD1 nãi riªng. Néi dung ®Ò tµi t­¬ng ®èi réng, phøc t¹p, mÆt kh¸c b¶n th©n cßn nhiÒu h¹n chÕ c¶ vÒ lý luËn còng nh­ thùc tÕ nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Mét lÇn n÷a em rÊt mong ®­îc sù gãp ý cña c¸c ThÇy, C« gi¸o, Ban l·nh ®¹o vµ c¸c anh chÞ ®ang c«ng t¸c t¹i SGD ®Ó chuyªn ®Ò cña em ®­îc hoµn chØnh h¬n. tµi liÖu tham kh¶o. §¸nh gi¸ kinh tÕ vµ nh÷ng ph­¬ng ph¸p quyÕt ®Þnh ®Çu t­. ( §HKTQD thµnh phè Hå ChÝ Minh- NXB Mòi Cµ Mau,1994). QuyÕt ®Þnh dù to¸n vèn ®Çu t­. ( Harold bierman, jr.& saymour smidt- NXB Thèng kª, 1995). Commercial Bank. (Petter.S.Rose). Commercial Bank. ( Edward Reed & Edward Gill). Gi¸o tr×nh NghiÖp vô ng©n hµng th­¬ng m¹i. ( §HKTQD). Gi¸o tr×nh LËp vµ qu¶n lý dù ¸n ®Çu t­. ( §HKTQD). Gi¸o tr×nh Tµi chÝnh doanh nghiÖp. ( §HKTQD). V¨n kiÖn ®¹i héi 9. LuËt ng©n hµng nhµ n­íc, luËt c¸c tæ chøc tÝn dông. TÝn dông ng©n hµng. ( Hå DiÖu). Thêi b¸o ng©n hµng, thêi b¸o kinh tÕ, t¹p chÝ thÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ sè ra c¸c n¨m 2000,2001,2002. B¸o c¸o th­êng niªn SGD &BIDV c¸c n¨m 2000,2001,2002. C¸c tµi liÖu kh¸c. NhËn xÐt cña c¬ quan thùc tËp