LỜI MỞ ĐẦU
1- Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Nước ta từ khi có Luật Ngân sách Nhà nước ban hành năm 1997 đến nay, việc quản lý chi
tiêu Ngân sách Nhà nước đã đạt một số kết quả nhất định, ý thức chấp hành kỷ luật Tài chính ở
các ngành, các cấp có được nâng lên một bước. Tuy nhiên, tình hình sử dụng công quỹ có thể
nói còn rất nhiều lãng phí và phô trương hình thức, tình trạng tuỳ tiện sử dụng Ngân sách Nhà
nước chưa được ngăn chặn triệt để, công tác quản lý Ngân sách còn bộc lộ nhiều khiếm
khuyết cần phải được điều chỉnh.
Trong giai đoạn nước ta đang tập trung các nguồn lực tài chính để phục vụ cho sự
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, phát triển nền kinh tế thị trường định hướng
XHCN, trong điều kiện đất nước còn nghèo, nền kinh tế phát triển chưa cao thì việc kiểm soát
chặt chẽ và sử dụng có hiệu quả các khoản chi thường xuyên Ngân sách Nhà nước là yêu cầu
hết sức cần thiết và đó là mối quan tâm lớn của Đảng và Nhà nước, của mọi ngành, mọi cấp.
Thực hiện tốt công tác kiểm soát chi thường xuyên Ngân sách Nhà nước có ý nghĩa quan trọng
trong việc lành mạnh nền tài chính quốc gia và đẩy nhanh tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nước.
Xuất phát từ yêu cầu đó, từ thực tiễn công tác của mình, tác giả chọn đề tài “Hoàn thiện
công tác kiểm soát chi thường xuyên Ngân sách Nhà nước qua Kho Bạc Nhà Nước” .
2- Mục đích nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu của đề tài đặt ra là: phân tích thực trạng và hiệu quả của công tác
kiểm soát chi thường xuyên của Ngân sách Nhà nước hiện hành, rút ra những hạn chế để hướng
tới đề xuất một số giải pháp có liên quan đến công tác kiểm soát các khoản chi thường xuyên
Ngân sách Nhà nước, nhằm đảm bảo cho việc phân phối , sử dụng và kiểm soát một cách chặt
chẽ, có hiệu quả các khoản chi thường xuyên Ngân sách Nhà nước, góp phần thực hành tiết
kiệm, chống lãng phí và đảm bảo cân đối ngân sách một cách lành mạnh.
3- Phương pháp nghiên cứu
Aùp dụng phương pháp duy vật biện chứng, duy vật lịch sử kết hợp với việc tổng hợp,
xử lý đúng đắn và khoa học . Từ đó, đề xuất định hướng và quy trình kiểm soát chi thường
xuyên Ngân sách nhà nước qua Kho Bạc Nhà Nước.
4- Nội dung nghiên cứu
Nội dung nghiên cứu và kết cấu của đề tài ngoài phần mở đầu và phần kết luận được
chia thành 3 chương:
Chương 1 : Vai trò của Kho Bạc Nhà Nước trong việc quản lý và kiểm soát chi thường
xuyên Ngân sách nhà nước .
Chương 2 : Thực trạng công tác kiểm soát chi thường xuyên Ngân sách nhà nước qua
Kho Bạc Nhà Nước .
Chương 3 : Giải pháp hoàn thiện cơ chế kiểm soát chi Ngân sách nhà nước qua Kho Bạc
Nhà Nước.
Với kết cấu 3 chương như trên, đề tài nghiên cứu đã cố gắng thể hiện phần lý luận, thực
tiễn và những giải pháp nhằm góp phần nâng cao hiệu quả của công tác kiểm soát chi thường
xuyên Ngân sách nhà nước qua Kho Bạc Nhà Nước./.
70 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2757 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên Ngân sách Nhà nước qua Kho Bạc Nhà Nước, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
.3.2.2 Nguyeân nhaân
Moät laø, heä thoáng phaùp luaät hieän haønh veà Ngaân saùch nhaø nöôùc chöa ñöôïc
chaët cheõ vaø ñoàng boä, ñieån hình laø cô cheá kieåm tra, kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø
nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc coøn loûng leûo; hieäu löïc cuûa heä thoáng kieåm soaùt chi
Ngaân saùch nhaø nöôùc coøn yeáu, ñaëc bieät laø cô cheá thöôûng phaït trong ñaàu tö xaây
döïng cô baûn chöa nghieâm; vieäc phaân ñònh nhieäm vuï, quyeàn haïn vaø taùch nhieäm
giöõa caùc cô quan quaûn lyù chöa ñöôïc roõ raøng, coøn truøng laëp vaø choàng cheùo; nhieäm
vuï kieåm tra, kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc coøn phaân taùn ôû nhieàu cô quan;
vieäc phaân caáp pheâ duyeät quyeát ñònh ñaàu tö, thieát keá kyõ thuaät, toång döï toaùn, phaân
ñònh döï aùn chöa ñöôïc thoáng nhaát vaø hoaøn chænh; quy cheá veà ñaàu tö vaø xaây döïng
lieân tuïc phaûi ñöôïc söûa ñoåi vaø boå sung; hoà sô, thuû tuïc trong thanh toaùn voán ñaàu tö
xaây döïng cô baûn coøn nhieàu phöùc taïp,…
Hai laø, caùc ñieàu kieän ñeå Kho Baïc Nhaø Nöôùc thöïc hieän kieåm tra, kieåm soaùt
chi Ngaân saùch nhaø nöôùc chöa ñöôïc ñaày ñuû vaø ñoàng boä, ñaëc bieät laø caên cöù phaùp lyù
vaø traùch nhieäm xöû lyù caùc sai soùt vaø vi phaïm chöa roõ raøng.
Ba laø, löïc löôïng caùn boä nghieäp vuï Kho Baïc Nhaø Nöôùc noùi chung, trong ñoù ñoäi
nguõcaùn boä tröïc tieáp laøm coàng taùc kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc noùi rieâng coøn
thieáu vaø yeáu.
KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 2
Luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc ñöôïc thoâng qua ngaøy 20/3/1996 taïi kyø hoïp thöù 9
Quoác hoäi khoaù IX laø cô sôû phaùp lyù quan troïng cho vieäc ñoåi môùi cô cheá quaûn lyù
Ngaân saùch nhaø nöôùc. Trong ñoù, kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc
theo Luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc laø nhieäm vuï quan troïng trong chöùc naêng quaûn lyù
quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc cuûa Kho Baïc Nhaø Nöôùc, qua thöïc hieän coâng taùc naøy Kho
Baïc Nhaø Nöôùc ñaõ tröïc tieáp goùp phaàn vaøo vieäc thöïc hieän tieát kieäm caùc khoaûn chi
thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc, nhöng quan troïng hôn laø ñaõ taïo ra ñöôïc söï
thay ñoåi cô baûn trong vieäc chaáp haøng cheá ñoä quaûn lyù Taøi chính vaø kyû luaät chi tieâu
Ngaân saùch nhaø nöôùc. Ñoàng thôøi thoâng qua vieäc phoå bieán, höôùng daãn cô cheá quaûn
lyù chi Ngaân saùch nhaø nöôùc laøm cho caáp uyû, chính quyeàn ñòa phöông, caùc sôû, ngaønh
khoâng coøn coi nhieäm vuï quaûn lyù chi laø coâng vieäc chæ rieâng Kho Baïc Nhaø Nöôùc
thöïc hieän. Ñaây chính laø söï chuyeån bieán tích cöïc nhaát coù vai troø raát quan roïng giuùp
Kho Baïc Nhaø Nöôùc hoaøn thaønh nhieäm vuï.qua trieån khai quaûn lyù chi thöôøng xuyeân
theo Luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc, caùc ñôn vò thuï höôûng Ngaân saùch nhaø nöôùc ñaõ naâng
cao theâm moät böôùc nhaän thöùc veà traùch nhieäm, quyeàn haïn cuõng nhö nghóa vuï cuûa
mình trong vieäc thöïc hieän caùc khoaûn chi tieâu Ngaân saùch nhaø nöôùc.
Tuy nhieân, vieäc kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc laø moät quy
trìng phöùc taïp, kieåm soaùt töø khaâu laäp döï toaùn, phaân boå kinh phí ñeán caáp phaùt,
thanh toaùn, söû duïng vaø quyeát toaùn kinh phí coù lieân quan ñeán taát caû caùc ñôn vò söû
duïng kinh phí Ngaân saùch nhaø nöôùc, neân khoâng traùnh khoûi nhöõng sai laàm vaø thieáu
soùt trong quaù trình toå chöùc, trieån khai thöïc hieän. Vì vaäy, saép tôùi caàn phaûi caân nhaéc
vaø laøm töøng böôùc vöõng chaéc, vöøa laøm vöøa caûi tieán quy trình kieåm soaùt cho phuø
hôïp ñeå traùnh vieäc quaûn lyù bò buoâng loûng hoaëc quaù khaét khe, maùy moùc, gaây phieàn
haø, aùch taéc. Coù nhö vaäy, coâng taùc quaûn lyù Ngaân saùch nhaø nöôùc ñi daàn vaøo neà neáp,
thuùc ñaåy vieäc söû duïng kinh phí tieát kieäm vaø coù hieäu quaû.
CHÖÔNG 3
GIAÛI PHAÙP HOAØN THIEÄN CÔ CHEÁ KIEÅM SOAÙT CHI THÖÔØNG XUYEÂN
NGAÂN SAÙCH NHAØ NÖÔÙC QUA KHO BAÏC NHAØ NÖÔÙC
3.1 Muïc tieâu vaø ñònh höôùng hoaøn thieän cô cheá kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân
Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc
3.1.1 Muïc tieâu
Qua nhöõng naêm trieån khai thöïc hieän Luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc, beân caïnh
nhöõng keát quaû ñaõ ñöôïc khaúng ñònh, cô cheá quaûn lyù vaø kieåm soaùt chi Ngaân saùch
nhaø nöôùc hieän haønh ñaõ boïc loä nhöõng maët toàn taïi vaø yeáu keùm, laøm haïn cheá keát quaû
hoaït ñoäng cuûa Ngaân saùch nhaø nöôùc, taïo ra keû hôû, phaù vôû kyû luaät, kyû cöông taøi
chính; vai troø cuûa taøi chính nhaø nöôùc trong heä thoáng taøi chính Quoác gia khoâng
nhöõng khoâng ñöôïc taêng cöôøng maø coù phaàn bò suy yeáu, nguoàn löïc taøi chính bò phaân
taùn. Ñaây chính laø moái quan taâm raát lôùb cuûa Ñaûng, Nhaø nöôùc, caùc ngaønh, caùc caáp ôû
trung öông vaø ñòa phöông. Chính vì vaäy, nhieäm vuï taøi chính nhöõng naêm saép tôùi laø
phaûi taêng cöôøng hôn nöõa coâng taùc quaûn lyù Ngaân saùch nhaø nöôùc, ñaëc bieät laø coâng
taùc kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc caàn phaûi ñöôïc caûi tieán cho phuø hôïp vôùi tình
hình môùi. Thöïc hieän toát coâng taùc kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc coù yù nghóa
quan troïng trong vieäc thöïc haønh tieát kieäm, choáng laõng phí, taäp trung nguoàn löïc taøi
chính ñeå phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi, oån ñònh vaø laønh maïnh hoaù neàn taøi chính Quoác
gia, choáng caùc hieän töôïng tieâu cöïc, laõng phí, goùp phaàn oån ñònh tieàn teä, choáng laïm
phaùt.
Muïc tieâu ñoåi môùi cô cheá kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc
nhöõng naêm saép tôùi laø:
Thöù nhaát, phaûi ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi, naâng cao
chaát löôïng phaùt trieån kinh teá vaø ñôøi soáng nhaân daân, ñaûm baûo an ninh quoác phoøng
vaø taêng cöôøng coâng taùc ñoái ngoaïi; ñoàng thôùi phaûi phaûi baûo ñaûm tính bao quaùt veà
phaïm vi, ñoái töôïng vaø möùc ñoä kieåm soaùt chi theo ñuùng tinh thaàn cuûa Luaät Ngaân
saùch nhaø nöôùc , baûo ñaûm taát caû caùc khoaûn chi cuûa Ngaân saùch nhaø nöôùc ñeàu ñöôïc
kieåm tra, kieåm soaùt moät caùch chaët cheõ qua heä thoáng Kho Baïc Nhaø Nöôùc. Ngoaøi ra
cô cheá caáp phaùt vaø kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc cuõng phaûi
phuø hôïp vôùi xu höôùng caûi caùch haønh chính trong quaûn lyù chi Ngaân saùch nhaø nöôùc
vaø phuø hôïp vôùi caùc phöông thöùc caáp phaùt ngaân saùch môùi nhö chi theo döï toaùn,
khoaùn chi haønh chính, cô cheá khoaùn thu, khoaùn chi ñoái vôùi ñôn vò söï nghieäp coù thu.
Thöù hai, phaûi baûo ñaûm söû duïng tieát kieäm vaø coù hieäu quaû caùc nguoàn kinh phí
cuûa Ngaân saùch nhaø nöôùc. Hieän nay, cô cheá caáp phaùt vaø kieåm soaùt chi thöôøng
Ngaân saùch nhaø nöôùc ñaõ boïc loä nhieàu nhöôïc ñieåm. Nôi caàn ñaàu tö chöa ñöôïc ñaàu tö
thích ñaùng, trong khi ñoù coù nhöõng nôi söû duïng voán ngaân saùch caáp raát laõng phí vaø
khoâng coù hieäu quaû. Vì vaäy, cô cheá caáp phaùt vaø kieåm soaùt chi thöôøng Ngaân saùch
nhaø nöôùc môùi phaûi ñaït ñöôïc muïc tieâu caáp ñuùng, caáp ñuû, kieåm soaùt chaët cheõ vieäc
söû duïng ñeå goùp phaàn loaïi boû tieâu cöïc, choáng tham nhuõng, phieàn haø; naâng cao hieäu
quaû söû duïng voán. Töø choã chi ñuùng, chi ñuû, chi coù hieäu quaû taïo ra ñöôïc nhöõng ñieàu
kieän tieàn ñeà phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi, taêng tích luyõ, thöïc hieän thaéng lôïi söï
nghieäp coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa.
Thöù ba, phaân ñònh roõ thaåm quyeàn, traùch nhieäm vaø quyeàn haïn giöõa caùc cô
quan, caùc caáp ngaân saùch trong vieäc quaûn lyù, ñieàu haønh ngaân saùch. Caàn laøm cho
caùc cô quan, ñôn vò söû duïng Ngaân saùch nhaø nöôùc thaáy ñöôïc quyeàn vaø nghóa vuï
trong vieäc quaûn lyù, söû duïng kinh phí ngaân saùch caáp ñuùng muïc ñích, ñuùng ñoái töôïng
vaø coù hieäu quaû. Ñaëc bieät laø phaân ñònh roõ traùch nhieäm, quyeàn haïn cuûa ngöôøi chuaån
chi vaø Kho Baïc Nhaø Nöôùc. Neáu nhìn nhaän toaøn boä quoác gia nhö moät thöïc theå, thì
trong lónh vöïc chi tieâu Ngaân saùch nhaø nöôùc vai troø chuaån chi laø Thuû töôùng Chính
phuû, caùc Boä tröôûng, Chuû tòch UBND caùc caáp vaø nhöõng ngöôøi ñöôïc uyû quyeàn. Kho
Baïc Nhaø Nöôùc chæ ñoùng vai troø keá toaùn, coù traùch nhieäm kieåm tra, kieåm soaùt vieäc
chaáp haønh cheá ñoä taøi chính, keá toaùn cuûa ngöôøi chuaån chi khi thöïc hieän chi tieâu vaø
keá toaùn caùc khoaûn chi tieâu ñoù. Vì vaäy, vaán ñeà ñaët ra laø caàn phaûi phaân ñònh traùch
nhieäm giöõa ngöôøi chuaån chi vaø ngöôøi keá toaùn ñeå coù söï kieåm tra, kieåm soaùt trong
quaù trình ñieàu haønh Ngaân saùch nhaø nöôùc.
Thöù tö, quy trình thuû tuïc kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc
phaûi baûo ñaûm tính khoa hoïc, ñôn giaûn, roõ raøng, coâng khai vaø minh baïch, thuaän lôïi
cho ngöôøi kieåm soaùt, ngöôøi ñöôïc kieåm soaùt, ñoàng thôøi phaûi baûo ñaûm caùc yeäu caàu
veà quaûn lyù. Trong ñieàu kieän chuùng ta chöa theå quaûn lyù ngaân saùch theo keát quaû ñaàu
ra, vieäc hoaøn thieän quy trình thuû tuïc, caùc ñònh möùc tieâu chuaån chi ngaân saùch laø ñoøi
hoûi böùc thieát ñeå naâng cao hieäu quaû kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho
Baïc Nhaø Nöôùc.
3.1.2 Ñònh höôùng
Ñònh höôùng ñoåi môùi cô cheá kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc
nhöõng naêm saép tôùi laø:
Moät laø, nghieân cöùu hoaøn thieän cô cheá thí ñieåm vaø tieán tôùi aùp duïng roäng raõi
trong phaïm vi toaøn quoác phöông thöùc caáp phaùt Ngaân saùch nhaø nöôùc theo döï toaùn
ñaõ ñöôïc quy ñònh trong Luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc söûa ñoåi. Vieäc thöïc hieän phöông
thöùc caáp phaùt naøy döïa treân cô sôû coi döï toaùn chi Ngaân saùch nhaø nöôùc sau khi ñaõ
ñöôïc Quoác hoäi pheâ chuaån laø moät ñaïo luaät buoäc Chính phuû, caùc Boä ngaønh, ñòa
phöông phaûi coù traùch nhieäm tuaân thuû nghieâm ngaët, baûo ñaûm moïi khoaûn chi phaûi coù
trong döï toaùn vaø theo ñuùng ñònh möùc, tieâu chuaån, cheá ñoä ñaõ ñöôïc caáp coù thaåm
quyeàn pheâ duyeät. Döï toaùn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc theo muïc luïc
Ngaân saùch nhaø nöôùc laø giôùi haïn toái ña maø caùc ñôn vò ñöôïc chi keå caû veà toång möùc
vaø cô caáu chi. Nguyeân taéc naøy ñoøi hoûi moät söï tuaân thuû tuyeät ñoái quy ñònh veà muïc
luïc Ngaân saùch nhaø nöôùc trong caû chu trình ngaân saùch töø khaâu laäp, chaáp haønh, keá
toaùn vaø quyeát toaùn Ngaân saùch nhaø nöôùc. Ñoàng thôøi laø caên cöù ñeå hoaøn thieän caùc
phöông thöùc caáp phaùt ngaân saùch hieän haønh. Vieäc kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân theo
döï toaùn ñoøi hoûi Kho Baïc Nhaø Nöôùc phaûi kieåm tra, kieåm soaùt moät caùch chaët cheõ
caùc khoaûn chi cuûa ñôn vò vaø kieân quyeát töø choái thanh toaùn nhöõng kkhoaûn chi
khoâng coù trong döï toaùn ñöôïc duyeät, hoaëc khoâng ñuùng ñònh möùc tieâu chuaån, cheá ñoä
ñaõ ñöôïc quy ñònh. Thöïc hieän phöông thöùc caáp phaùt Ngaân saùch nhaø nöôùc theo döï
toaùn seõ khaéc phuïc ñöôïc phaàn lôùn haïn cheá cuûa caùc phöông thöùc caáp phaùt Ngaân
saùch nhaø nöôùc hieän nay (caáp phaùt baèng leänh chi tieàn hoaëc baèng haïn möùc kinh phí).
Tuy nhieân, ñieàu naøy ñoøi hoûi söï caûi tieán veà noäi dung, quy trình laäp, duyeät vaø phaân
boå döï toaùn Ngaân saùch nhaø nöôùc, baûo ñaûm tính chính xaùc, chi tieát, ñaày ñuû, kòp thôøi.
Döï toaùn Ngaân saùch nhaø nöôùc ñaõ ñöôïc pheâ duyeät phaûi laø caên cöù phaùp lyù quan troïng
ñeå Kho Baïc Nhaø Nöôùc tieán haønh kieåm tra, kieåm soaùt quaù trình chaáp haønh vaø quyeát
toaùn Ngaân saùch nhaø nöôùc cuûa caùc ñôn vò thuï höôûng. Vì vaäy, ñeå vieäc kieåm tra,
kieåm soaùt coù hieäu nhaát thieát phaûi coù söï tham gia cuûa Kho Baïc Nhaø Nöôùc vaøo quaù
tình laäp vaø xeùt duyeät döï toaùn Ngaân saùch nhaø nöôùc. Coù nhö vaäy môùi haïn cheá ñöôïc
nhöõng tieâu cöïc hay söû duïng coâng quyõ laõng phí ngay töø khi baét ñaàu chu trình ngaân
saùch vaø naâng cao chaát löôïng kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø
Nöôùc.
Song song vôùi vieäc nghieân cöùu vaø aùp duïng phöông thöùc caáp phaùt, kieåm soaùt
chi Ngaân saùch nhaø nöôùc theo döï toaùn, caàn taêng cöôøng vaø môû roäng phaïm vi vaø ñoái
töôïng aùp duïng phöông thöùc quaûn lyù vaø kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc ñoái vôùi
caùc ñôn vò thöïc hieän khoaùn bieân cheá vaø kinh phí quaûn lyù haønh chính, ñôn vò söï
nghieäp coù thu, quaûn lyù caáp phaùt ngaân saùch theo keát quaû ñaàu ra cuûa coâng vieäc. Söï
keát hôïp giöõa caáp phaùt vaø kieåm soaùt chi theo döï toaùn vaø khoaùn chi seõ ngaøy caøng
thuaän lôïi hôn, taïo cô cheá quaûn lyù Ngaân saùch nhaø nöôùc theo keát quaû ñaàu ra, thay vì
quaûn lyù theo keát quaû ñaàu vaøo nhö hieän nay.
Hai laø, caûi tieán quy trình caáp phaùt, thanh toaùn Ngaân saùch nhaø nöôùc, baûo ñaûm
nguyeân taéc moïi khoaûn chi thöôøng xuyeân cuûa Ngaân saùch nhaø nöôùc ñeàu phaûi ñöôïc
caáp phaùt tröïc tieáp töø Kho Baïc Nhaø Nöôùc cho caùc ñoái töôïng thöïc söï ñöôïc thuï höôûng
ngaân saùch quoác gia. ÔÛ ñaây Kho Baïc Nhaø Nöôùc laø cô quan ñaàu moái duy nhaát ñöôïc
nhaø nöôùc giao nhieäm vuï quaûn lyù nhaø nöôùc veà quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc, tröïc tieáp
thanh toaùn moïi khoaûn chi cuûa Ngaân saùch nhaø nöôùc, ñoàng htôøi kieåm soaùt moïi
khoaûn chi tröôùc khi xuaát quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc vaø coù quyeàn töø choái thanh toaùn
ñoái vôùi moïi khoaûn chi sai cheá ñoä vaø hoaøn toaùn chòu traùch nhieäm veà quyeát ñònh cuûa
mình. Beân caïnh ñoù, caàn xaùc ñònh roõ phöông thöùcthanh toaùn, chi traû ñoái vôùi töøng
khoaûn chi Ngaân saùch nhaø nöôùc theo höôùng: caûi tieán vaø môû roäng phöông thöùc xuaát
quyõ ngaân saùch, thay vì ñônvò thuï höôûng Ngaân saùch nhaø nöôùc, Kho Baïc Nhaø Nöôùc
seõ tröïc tieáp thanh toaùn cho ñôn vò cung caáp haøng hoaù, dòch vuï baèng chuyeån khoaûn
qua heä thoáng ngaân haøng, tröø nhöõng tröôøng hôïp coù quy ñònh veà chuyeån nhöôïng nôï;
haïn cheá toái ña vieäc xuaát quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc ñeå caáp taïm öùng qua khaâu trung
gian. Phöông thöùc thanh toaùn naøy thöïc chaát laø moät phaàn trong nguyeân taéc chi tröïc
tieáp qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc. Tuy nhieân, trong ñieàu kieän hieän nay cuûa Vieät Nam,
tình traïng chi qua khaâu trung gian vaãn coøn raát phoå bieán nhö chi tieàn löông, chi
quaûn lyù haønh chính … ñaõ gaây taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán coâng taùc quaûn lyù tieàn maët vaø
taïo cô hoäi cho nhöõng haønh vi gian laän, bieån thuû coâng quyõ. Vì vaäy, caàn phaûi ñoåi
môùi maïnh meõ phöông thöùc thanh toaùn trong neàn kinh teá, môû roäng vieäc öùng duïng
caùc hình thöùc thanh toaùn tieân tieán, khoa hoïc nhö thanh toaùn ñieän töû, theû tín duïng,
ñoàng thôøi phaûi quy ñònh chaët cheõ vaø haïn cheá thanh toaùnbaèng tieàn maët.
Ba laø, hoaøn thieän chöùc naêng, nhieäm vuï vaø naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng cuûa
Kho Baïc Nhaø Nöôùc vôùi tö caùch laø cô quan quaûn lyù, ñieàu haønh ngaân quyõ quoác gia
vaø laø toång keá toaùn quoác gia. Kho Baïc Nhaø Nöôùc phaûi laøm nhieäm vuï quaûn lyù vaø
haïch toaùn toaøn boä taøi saûn, laäp baùo caùo vaø quyeát toaùn ngaân quyõ quoác gia. Ñeå laøm
toát caùc nhieäm vuï naøy, caàn phaûi ñoåi môùi vaø toå chöùc laïi boä maùy keá toaùn ngaân saùch
theo höôùng: keá toaùn vieân taïi caùc ñôn vò döï toaùn phaûi chòu söï chæ ñaïo veà nghieäp vuï
cuûa Kho Baïc Nhaø Nöôùc; thöïc hieän vieäc kieåm tra, kieåm soaùt caùc nghieäp vuï thu chi
Ngaân saùch nhaø nöôùc moät caùch khaùch quan, ñoäc laäp vôùi ngöôøi chuaån chi. Thöïc hieän
cô cheá naøy nhaèm muïc ñích taêng cöôøng vai troø kieåm tra, kieåm soaùt cuûa keá toaùn Kho
Baïc Nhaø Nöôùc ñoái vôùi ngöôøi chuaån chi, ñoàng thôøi ñeà cao taùch nhieäm cuûa ngöôøi
chuaån chi khi ra leänh thöïc hieän caùc khoaûn chi tieâu ñoù. Maët khaùc, hoaøn thieän heä
thoáng keá toaùn Ngaân saùch nhaø nöôùc, laøm cho keá toaùn Ngaân saùch nhaø nöôùc thöïc söï
laø moät phöông tieän ñeå kieåm tra tính hôïp leä, hôïp phaùp cuûa vieäc söû duïng coâng quyõ
nhaø nöôùc. Ñieàu naøy ñoøi hoûi phaûi xaùc ñònh roõ ñoái töôïng keá toaùn Kho Baïc Nhaø
Nöôùc. Maët khaùc, Kho Baïc Nhaø Nöôùc khoâng chæ haïch toaùn soá thöïc nhaäp, thöïc xuaát
quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc, maø coøn phaûi haïch toaùn caû soá döï thu, soá döï chi, soá ghi chi
theo muïc luïc Ngaân saùch nhaø nöôùc. Toaøn boä soá quyeát toaùn nhaäp, xuaát quyõ Ngaân
saùch nhaø nöôùc do Kho Baïc Nhaø Nöôùc thöïc hieän ñöôïc so saùnh, ñoái chieáu vôùi soá ghi
thu, ghi chi Ngaân saùch nhaø nöôùc. Töø ñoù baûo ñaûm cung caáp ñaày ñuû, kòp thôøi nhöõng
thoâng tin caàn thieát cho coâng taùc quaûn lyù quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc cuûa Chính phuû
vaø caùc caáp chính quyeàn ñòa phöông. Coâng taùc haïch toaùn keá toaùn quyõ Ngaân saùch
nhaø nöôùc ñöôïc taäp trung vaøo moät ñaàu moái vaø do Kho Baïc Nhaø Nöôùc ñaûm nhieäm.
Luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc söûa ñoåi ñaõ quy ñònh Kho Baïc Nhaø Nöôùc toå chöùc thöïc
hieän döï toaùn Ngaân saùch nhaø nöôùc cho cô quan nhaø nöôùc vaø cô quan Taøi chính cuøng
caáp. Quaù trình hình thaønh toång keá toaùn quoác gia seõ ñöôïc chia laøm hai giai ñoaïn:
− Giai ñoaïn hôïp nhaát keá toaùn ngaân saùch vaø keá toaùn Kho Baïc.
− Giai ñoaïn thieát laäp toång keá toaùn quoác gia.
3.2 Hoaøn thieän cô cheá kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc qua
Kho Baïc Nhaø Nöôùc.
Ñeå vieäc kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân ñaït ñöôïc hieäu quaû cao caàn phaùt huy quaù
trình kieåmsoaùt chi theo döï toaùn ñöôïc duyeät vaø vieäc caáp phaùt Ngaân saùch nhaø nöôùc
tröïc tieáp töø Kho Baïc Nhaø Nöôùc ñeán ngöôøi cung caáp haøng hoaù, dòch vuï.
3.2.1 Kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc theo döï toaùn
Kieåm soaùt chi theo döï toaùn ñöôïc duyeät döïa treân phöông thöùc caáp phaùt Ngaân
saùch nhaø nöôùc theo döï toaùn chi ngaân saùch ñaõ ñöôïc giao cho caùc ñôn vò phuø hôïp vôùi
chöùc naêng, nhieäm vuï maø ñôn vò phaûi thöïc hieän trong naêm ngaân saùch. Sau khi ñöôïc
Thuû töôùng Chính phuû, Uyû ban nhaân daân giao döï toaùn ngaân saùch, caùc cô quan nhaø
nöôùc ôû trung öông vaø ñòa phöông, caùc ñôn vò döï toaùn caáp moät tieán haønh phaân boå
vaø giao döï toaùn ngaân saùch cho caùc ñôn vò tröïc thuoäc söû duïng.
Treân cô sôû döï toaùn chi ngaân saùch caû naêm ñöôïc giao vaø nhieäm vuï phaûi chi
trong quyù, caùc ñôn vò söû duïng ngaân saùch laäp nhu caàu chi quyù, chi tieát theo caùc
nhoùm muïc chi göûi cô quan quaûn lyù caáp treân vaø Kho Baïc Nhaø Nöôùc nôi giao dòch.
Caùc khoaûn chi thanh toaùn caù nhaân vaø caùc kkhoaûn chi coù tính chaát thöôøng xuyeân
phaûi boá trí ñeàu tong naêm ñeå chi. Nhöõng khoaûn chi coù tính chaát thôøi vuï hoaëc chæ
phaùt sinh vaøo moät soá thôøi ñieåm nhö chi mua saém, söûa chöûa lôùn,… phaûi phaân theo
tieán ñoä thöïc hieän töøng quyù ñaõ ghi trong döï toaùn ñöôïc giao. Cô quan quaûn lyù caáp
treân toång hôïp nhu caàu chi quyù göûi cô quan taøi chính cuøng caáp. Cô quan taøi chính
caên vaøo khaû naêng nguoàn thhu vaø nhu caàu chi trong quyù, laäp phöông aùn ñieàu haønh
ngaân saùch quyù cuûa ngaân saùch caáp mình, baûo ñaûm nguoàn thu ñeå ñaùp öùng nhu caàu
chi trong döï toaùn, ñuùng cheá ñoä cuûa caùc ñôn vò söû duïng ngaân saùch.
Caên cöù döï toaùn Ngaân saùch nhaø nöôùc ñöôïc giao vaø yeâu caàu chi tieâu, thuû tröôûng
ñôn vò söû duïng Ngaân saùch nhaø nöôùc ra quyeát ñònh chi keømtheo caùc hoà sô, chöùng töø
coù lieân quan göûi Kho Baïc Nhaø Nöôùc nôi giao dòch. Kho Baïc Nhaø Nöôùc thöïc hieän
vieäc kieåm tra, kieåm soaùt neáu thaáy phuø hôïp thì xuaát quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc thanh
toaùn cho ñôn vò cung caáp haøng hoaù, dòch vuï baèng chuyeån khoaûn hoaëc caáp tieàn maët
cho ñôn vò ñeå traû cho ngöôøi thuï höôûng.
Phöông thöùc caáp phaùt Ngaân saùch nhaø nöôùc theo döï toaùn ñöôïc duyeät laø moät
phöông thöùc caáp phaùt Ngaân saùch nhaø nöôùc tieân tieán. Song ñeå thöïc hieän ñöôïc noù,
chuùng ta caàn phaûi chuaån bò ñaày ñuû nhöõng ñieàu kieän nhaát ñònh. Vì vaäy, tröôùc maét
khi ñieàu kieän kyõ thuaät vaø thôøi gian chöa cho pheùp ñaày ñuû ñeå thöïc hieän phöông
thöùc caáp phaùt theo döï toaùn, chuùng ta coù theå aùp duïng phöông thöùc caáp phaùt naøy ñoái
vôùi caùc khoaûn chi thöôøng xuyeân cuûa caùc ñôn vò döï toaùn Ngaân saùch nhaø nöôùc, bao
goàm: caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc, caùc ñôn vò söï nghieäp, caùc toå chöùc chính trò
– xaõ hoäi, toå chöùc chính trò xaõ hoäi ngheà nghieäp …, caùc Toång coâng ty nhaø nöôùc ñöôïc
hoã trôï voán ñeå thöïc hieän moät soá nhieäm vuï thöôøng xuyeân theo quy ñònh cuûa phaùp
luaät.
Trong ñieàu kieän hieän nay, vieäc aùp duïng phöông thöùc caáp phaùt Ngaân saùch nhaø
nöôùc theo döï toaùn ñöôïc duyeät vaãn coøn moät soá haïn cheá deã xaûy ra tình traïng maát
caân ñoái Ngaân saùch nhaø nöôùc taïi moät thôøi ñieåm, khi nhu caàu vöôït quaù nguoàn thu vaø
toàn quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc hieän coù; döï toaùn ngaân saùch giao cho caùc ñôn vò hieän
nay coøn chaäm; caùc caên cöù xaây döïng döï toaùn coøn thieáu vaø khoâng ñoàng boä. Vì vaäy,
ñeå aùp duïng hieäu quaû phöông thöùc naøy caàn phaûi baûo ñaûm moät soá yeâu caàu nhö: cô
quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn caàn sôùm ban haønh ñaày ñuû, ñoàng boä caùc cheá ñoä, tieâu
chuaån, ñònh möùc chi tieâu phuø hôïp vôùi tình hình thöïc teá ñeå laøm cô sôû cho vieäc laäp
vaø quyeát ñònh döï toaùn Ngaân saùch nhaø nöôùc; treân cô sôû döï toaùn naêm ñöôïc giao caùc
ñôn vò thuï höôûng Ngaân saùch nhaø nöôùc phaûi ñaêng kyù nhu caàu keá hoaïch chi haøng
quyù vôùi cô quan taøi chính ñeå ñöôïc boá trí nguoàn chi; phaân ñònh roõ quyeàn haïn, traùch
nhieäm cuûa caùc ñôn vò coù lieân quan trong vieäc quaûn lyù, ñieàu haønh vaø söû duïng Ngaân
saùch nhaø nöôùc.
3.2.2 Caáp phaùt Ngaân saùch nhaø nöôùc tröïc tieáp töø Kho Baïc Nhaø Nöôùc
ñeán ngöôøi cung caáp haøng hoaù, dòch vuï
Tröôùc khi baét ñaàu chi, caên cöù vaøo döï toaùn naêm ñöôïc giao, döï kieán chöông
trình coâng taùc quyù tôùi, caùc ñònh möùc tieâu chuaån chi vaø bieåu maãu döï toaùn, ñôn vò söû
duïng ngaân saùch laäp nhu caàu chi quyù göûi cô quan taøi chính ñoàng caáp. Cô quan taøi
chính tieán haønh xem xeùt, thaåm tra ñeà nghò chi cuûa ñôn vò treân nhieàu phöông dieän
nhö: muïc ñích chi, cheá ñoä, ñònh möùc, tieâu chuaån chi; ñoái chieáu vôùi döï toaùn chi
haøng naêm cuûa ñôn vò, toàn quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc vaø khaû naêng nguoàn thu trong
quyù … Neáu thaáy phuø hôïp thì chaáp nhaän vaø thoâng baùo möùc chi cho ñôn vò trong quyù.
Nhu caàu chi quyù laø haïn möùc cao nhaát maø ñôn vò ñöôïc pheùp söû duïng trong quyù theo
töøng nhoùm muïc cuï theå. Vieäc xem xeùt, chaáp thuaän vaø caáp phaùt kinh phí haøng quyù
theo noäi dung treân laø vieäc kieåm soaùt tröôùc caùc khoaûn chi tieâu cuûa Ngaân saùch nhaø
nöôùc, baûo ñaûm cho ngaân saùch luoân ñöôïc thaêng baèng, ngaên chaën ngay töø ñaàu nhöõng
khoaûn chi tieâu laõng phí.
Khi döï toaùn chi haøng quyù ñaõ ñöôïc chaáp nhaän vaø ñöôïc thoâng baùo, ñôn vò coù
toaøn quyeàn quyeát ñònh chi tieâu trong phaïm vi döï toaùn. Tröôùc khi ñöôïc pheùp traû
tieàn cho ngöôøi cung caáp haøng hoaù, dòch vuï ñôn vò phaûi thöïc hieän ñaày ñuû caùc thuû
tuïc thanh toaùn vaø phaûi ñöôïc thuû tröôûng ñôn vò quyeát ñònh chi. Kho Baïc Nhaø Nöôùc
tieán haønh kieåm tra, kieåm soaùt tính hôïp phaùp cuûa caùc taøi lieäu vaø leänh xuaát quyõ
ngaân saùch cuûa caùc chuû taøi khoaûn. Sau khi kieåm tra, kieåm soaùt caùc hoà sô, chöùng töø
do ñôn vò göûi ñeán, neáu thaáy hôïp leä, hôïp phaùp thì Kho Baïc Nhaø Nöôùc xuaát quyõ
Ngaân saùch nhaø nöôùc ñeå chi traû tröïc tieáp cho ngöôøi thuï höôûng laø chuû nôï thöïc söï cuûa
Quoác gia theo hai hình thöùc laø caáp taïm öùng vaø caáp thanh toaùn.
− Ñoái vôùi hình thöùc caáp phaùt, thanh toaùn tröïc tieáp caùc khoaûn chi Ngaân saùch
nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc cho coâng vieäc hoaøn thaønh, vieäc thanh toaùn caùc
khoaûn nôï cuûa nhaø nöôùc ñoøi hoûi phaûi xaùc ñònh chính xaùc soá tieàn phaûi traû cho töøng
ñoái töôïng cuï theå. Do ñoù, caàn phaûi coù ñaày ñuû hoà sô, chöùng töø hôïp leä vaø hôïp phaùp
ñeå chöùng minh soá nôï ñoù laø xaùc thöïc. Nghóa laø, noäi dung caùc khoaûn chi phaûi phuø
hôïp vôùi döï toaùn Ngaân saùch nhaø nöôùc ñaõ ñöôïc duyeät; haøng hoaù, dòch vuï cung caáp
phaûi baûo ñaûm ñuùng theo soá löôïng vaø chaát löôïng ñaõ cam keát trong hôïp ñoàng; hoà sô,
chöùng töø phaûi ñaày ñuû, hôïp leä, hôïp phaùp; chieát tính vaø keá toaùn soá tieàn baûo ñaûm
chính xaùc.
Nhö vaäy, theo phöông thöùc thanh toaùn, chi traû cho coâng vieäc hoaøn thaønh thì
ngöôøi cung caáp chæ ñöôïc traû tieàn sau khi ñaõ cung caáp ñuû haøng hoaù, dòch vuï theo
ñuùng nhöõng cam keát ñaõ ñöôïc thoaû thuaän. Thöïc hieän thanh toaùn, chi traû theo hình
thöùc naøy coù nhöõng öu ñieåm nhö traùnh ñöôïc ruûi ro trong quaù trình söû duïng coâng
quyõ; taïo ñieàu kieän cho cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc xaùc nhaän moät caùch deã daøng vieäc
thöïc hieän chi Ngaân saùch nhaø nöôùc; thuùc ñaåy nhöõng nhaø cung caáp sôùm hoaøn thaønh
coâng vieäc theo soá löôïng vaø chaát löôïng ñaõ cam keát.
Ñoái vôùi nhöõng khoaûn chi coù giaù trò lôùn vaø thôøi gian tieán haønh coâng vieäc keùo
daøi, vieäc thanh toaùn cho coâng vieäc hoaøn thaønh gaëp khoù khaên, coù theå thanh toaùn
theo töøng giai ñoaïn coâng vieäc hoaøn thaønh. Taát nhieân ñeå ñöôïc thanh toaùn, ñôn vò
chuû coâng trình cuõng nhö nhaø thaàu phaûi chöùng minh laø ñaõ thöïc hieän ñöôïc moät phaàn
coâng vieäc trong hôïp ñoàng ñaõ kyù. Tuyø theo tính chaát coâng vieäc, ñôn vò döï toaùn coù
theå aán ñònh trong hôïp ñoàng soá tieàn phaûi thanh toaùn trong töøng giai ñoaïn vaø thôøi
gian giöõa hai laàn thanh toaùn. Song phaûi baûo ñaûm nguyeân taéc soá tieàn thanh toaùn cuûa
töøng giai ñoaïn luoân nhoû hôn giaù trò cuûa phaàn coâng vieäc ñaõ thöïc hieän vaø ñöôïc khaáu
tröø vaøo soá tieàn thanh toaùn cho giai ñoaïn coâng vieäc tieáp theo.
− Phöông thöùc caáp taïm öùng : ñoái vôùi moät soá khoaûn chi khoâng theå aùp duïng
phöông thöùc chi traû tröïc tieáp töø Kho Baïc Nhaø Nöôùc cho coâng vieäc hoaøn thaønh nhö
mua saém duïng cuï, thieát bò coù giaù trò raát lôùn, hoaëc phaûi traû tieàn nhaäp töø nöôùc ngoaøi,
ñaëc bieät coù moät soá khoaûn chi nhoû nhöng laïi thöôøng xuyeân phaùt sinh thì caùc ñôn vò
döï toaùn coù theå aùp duïng phöông thöùc thanh toaùn öùng tröôùc. Tr6en cô sôû hôïp ñoàng
vaø caùc hoà sô chöùng töø coù lieân quan, ñôn vò döï toaùn laøm thuû tuïc yeâu caàu Kho Baïc
Nhaø Nöôùc chuyeån tieàn thanh toaùn theo theå thöùc caáp taïm öùng, hoaëc tröïc tieáp nhaän
tieàn maët ñeå ñaùp öùng caùc nhu caàu chi cuûa mình. Sau khi thöïc hieän chi, ñôn vò phaûi
baùo caùo soá thöïc chi vôùi Kho Baïc Nhaø Nöôùc. Kho Baïc Nhaø Nöôùc tieán haønh kieåm
tra, kieåm soaùt neáu xeùt thaáy phuø hôïp thì chaáp nhaän chuyeån khoaûn taïm öùng sang caáp
phaùt thanh toaùn cho ñôn vò. Kho Baïc chæ caáp taïm öùng cho laàn tieáp theo neáu ñôn vò
ñaõ thanh toaùn heát caùc khoaûn taïm öùng cuûa laàn tröôùc. Tröôøng hôïp ñaëc bieät, khoaûn
taïm öùng chöa ñöôïc thanh toaùn, ñôn vò coù theå ñöôïc thanh toaùn trong thaùng sau, quyù
sau, song chæ trong thôøi gian chænh lyù quyeát toaùn.
Phöông thöùc caáp phaùt taïm öùng hieän coøn moät soá haïn cheá vaø toàn taïi nhaát ñònh,
xong tröôùc maét chöa theå xoaù boû ngay ñöôïc. Vì vaäy, caàn haïn cheá toái ña phaïm vi vaø
ñoái töôïng aùp duïng phöông thöùc caáp phaùt naøy; ñoàng thôøi caàn taêng cöôøng coâng taùc
kieåm tra, kieåm soaùt ñeå baûo ñaûm caùc khoaûn taïm öùng ñöôïc söû duïng ñuùng cheá ñoä.
3.2.3 Hoaøn thieän caùc hình thöùc caáp phaùt Ngaân saùch nhaø nöôùc
− Hình thöùc ghi thu – ghi chi: caàn phaûi ñöôïc haïn cheá vaø ñi ñeán xoaù boû. Hình
thöùc naøy chæ aùp duïng ñoái vôùi caùc khoaûn thu – chi baèng hieän vaät vaø baèng ngaøy coâng
lao ñoäng.
− Hình thöùc leänh chi tieàn: caàn xaùc ñònh roõ phaïm vi vaø ñoái töôïng söû duïng.
Hình thöùc naøy chæ neân aùp duïng ñoái vôùi moät soá khoaûn chi nhö caáp voán cho caùc
doanh nghieäp nhaø nöôùc, caùc toå chöùc kinh teá – xaõ hoäi khoâng coù quan heä thöôøng
xuyeân vôùi Ngaân saùch nhaø nöôùc; chi traû nôï, vieän toï; chi boå sung töø ngaân saùch caáp
treân cho ngaân saùch caáp döôùi vaø moät soá khoaûn chi khaùc theo quyeát ñònh cuûa cô
quan taøi chính.
− Hình thöùc kinh phí uyû quyeàn: seõ ñöôïc chuyeån daàn sang hình thöùc caáp phaùt
theo döï toaùn. Ñoái vôùi moät soá khoaûn chi coù tính ñaëc thuø thì coù theå caáp baèng leänh chi
tieàn.
− Hình thöùc haïn möùc kinh phí: Luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc ñaõ quyeát ñònh xoaù
boû.
3.2.4 Kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc theo keát quaû ñaàu ra
Ñaây laø moät phöông thöùc caáp phaùt Ngaân saùch nhaø nöôùc tieân tieán, môùi ñöôïc aùp
duïng ôû moät soá nöôùc, hoaëc moät soá khoaûn chi ñaëc bieät. Theo ñoù nhaø nöôùc khoâng can
thieäp vaøo vieäc söû duïng caùc khoaûn kinh phí Ngaân saùch nhaø nöôùc ñaõ caáp cho caùc cô
quan ñôn vò, maø chæ quan taâm ñeán hieäu quaû söû duïng caùc nguoàn kinh phí ñoù, töùc laø
chæ quan taâm ñeán keát quaû ñaàu ra cuûa caùc chöông trình, muïc tieâu ñaõ ñöôïc cô quan
coù thaåm quyeàn pheâ duyeät.
Quy trình kieåm soaùt chi theo ñaàu ra:
+ Theo phöông thöùc caáp phaùt naøy, ngay töø khi laäp döï toaùn, caùc cô quan, ñôn
vò phaûi caên cöù vaøo chöùc naêng, nhieäm vuï ñöôïc giao; chæ tieâu nhieäm vuï cuûa naêm keá
hoaïch; cheá ñoä, tieâu chuaån, ñònh möùc chi tieâu; döï toaùn vaø keát quaû thöïc hieän nhieäm
vuï ñöôïc giao cuûa naêm tröôùc ñeå xaây döïng döï toaùn chi cuûa naêm keá hoaïch.
+ Sau khi ñöôïc Thuû töôùng Chính phuû, Chuû tòch Uyû ban nhaân daân giao döï toaùn
ngaân saùch, caùc cô quan nhaø nöôùc ôû trung öông vaø ñòa phöông, caùc ñôn vò döï toaùn
caáp moät tieán haønh phaân boå vaø giao döï toaùn cho caùc ñôn vò thöïc hieän phöông thöùc
caáp phaùt Ngaân saùch nhaø nöôùc theo keát quaû ñaàu ra.
+ Treân cô sôû döï toaùn chi caû naêm ñöôïc giao vaø nhieäm vuï phaûi chi trong quyù,
caùc ñôn vò phaûi laäp nhu caàu chi quyù göûi cô quan quaûn lyù caáp treân vaø Kho Baïc Nhaø
Nöôùc ñoàng caáp. Caên cöù nhu caàu chi haøng quyù ñaõ ñaêng kyù vaø yeâu caàu cuûa nhieäm
vuï chi, ñôn vò döï toaùn laäp giaáy ruùt döï toaùn ngaân saùch göûi Kho Baïc Nhaø Nöôùc nôi
giao dòch.
+ Caên cöù vaøo döï toaùn naêm ñöôïc giao vaø nhu caàu chi quyù ñaõ ñaêng kyù, Kho
Baïc Nhaø Nöôùc thöïc hieän trích chuyeån kinh phí theo ñeà nghò cuûa ñôn vò. Thuû tröôûng
ñôn vò ñöôïc quyeàn chuû ñoäng vaø töï chòu traùch nhieäm veà vieäc söû duïng kinh phí ñöôïc
caáp, baûo ñaûm thöïc hieän coâng vieäc theo ñuùng nhöõng cam keát ban ñaàu.
+ Ñònh kyø, cô quan taøi chính phoái hôïp vôùi cô quaûn lyù caáp treân cuûa ñôn vò theo
doõi, kieåm ta tình hình thöïc hieän nhieäm vuï cuûa ñôn vò. Tröôøng hôïp phaùt hieän ñôn vò
khoâng baûo ñaûm thöïc hieän coâng vieäc theo ñuùng cam keát, Kho Baïc Nhaø Nöôùc ñöôïc
pheùp taïm döøng caáp kinh phí cho ñôn vò hoaëc coù bieän phaùp thu hoài phaàn kinh phí ñaõ
caáp. Nhö vaäy, trong cô cheá kieåm soaùt chaát löôïng ñaàu ra, caùc raøng buoäc baèng cheá
ñoä, tieâu chuaån, ñònh möùc chi tieâu ôû ñaàu vaøo ñaõ ñöôïc thay bôûi caùc tieâu chuaån ñaùnh
giaù hieäu quaû chaát löôïng ñaàu ra. Do ñoù, ñaõ khaéc phuïc ñöôïc nhöõng haïn cheá cuûa cô
cheá kieåm soaùt chi theo ñaàu vaøo hieän nay, khi maø heä thoáng cheá ñoä, tieâu chuaån, ñònh
möùc chi tieâu cuûa nhaø nöôùc coøn thieáu vaø laïc haäu; ñoàng thôøi taêng cöôøng hôn nöõa tính
chuû ñoäng saùng taïo cuûa caùc ñôn vò söû duïng kinh phí Ngaân saùch nhaø nöôùc caáp cuõng
nhö phuø hôïp vôùi chuû tröông caûi caùch thuû tuïc haønh chính hieän nay ôû nöôùc ta.
Tuy nhieân muoán coù moät cô cheá kieåm soaùt nhö theá, tröôùc heát nhaø nöôùc caàn
phaûi quy ñònh caùc tieâu chuaån hieäu quaû ñoái vôùi töøng loaïi hình ñôn vò söû duïng Ngaân
saùch nhaø nöôùc. Leõ ñöông nhieân, nhöõng khoaûn chi tieâu thöôøng xuyeân cuûa Ngaân
saùch nhaø nöôùc laø nhöõng khoaûn chi gaén lieàn vôùi vieäc thöïc hieän caùc chöùc naêng cuûa
nhaø nöôùc, töùc laø gaén lieàn vôùi vieäc ñaùp öùng caùc nhu caàu chung, nhu caàu coù tính chaát
toaøn xaõ hoäi. Vì theá, hieäu quaû cuûa caùc khoaûn chi ñoù phaûi ñöôïc xem xeùt döïa treân cô
sôû ñaùnh giaù möùc ñoä hoaøn thaønh caùc muïc tieâu kinh teá – xaõ hoäi noùi chung. Ñaây thöïc
söï laø moät vaán ñeà voâ cuøng khoù khaên, phöùc taïp trong quaù trình trieån khai aùp duïng cô
cheá naøy. Hôn theá nöõa, hieäu quaû cuûa vieäc quaûn lyù vaø kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø
nöôùc khoâng nhöõng chæ ño ñöôïc baèng caùc chæ tieâu ñònh löôïng maø coøn phaûi xem xeùt
caû baèng caùc chæ tieâu ñònh tính.
Ngoaøi ra, moät vaán ñeà nöõa cuõng phaûi tính ñeán laø khi giao toaøn boä traùch nhieäm
quaûn lyù taøi chính cho Thuû tröôûng ñôn vò söû duïng ngaân saùch roài sau ñoù môùi xem xeùt
hieäu quaû cuûa vieäc söû duïng soá kinh phí ñoù, seõ raát deã phaùt sinh tröôøng hôïp nhöõng
nhaø quaûn lyù gioûi coù theå laïm duïng soá tieàn tieát kieäm ñöôïc trong quaù trình söû duïng
kinh phí ñöôïc caáp ñeå möu lôïi cho caù nhaân hoaëc chi tieâu laõng phí, gaây thaát thoaùt
tieàn, taøi saûn cuûa nhaø nöôùc, trong luùc khoâng baûo ñaûm ñöôïc soá löôïng, chaát löôïng
coâng vieäc ñaõ cam keát.
Vì vaäy, theo kinh nghieäm cuûa moät soá nöôùc, tröôùc maét chæ neân aùp duïng
phöông thöùc caáp phaùt Ngaân saùch nhaø nöôùc theo keát quaû ñaàu ra ñoái vôùi moät soá
khoaûn chi cho caùc dòch vuï coâng coäng nhö an ninh traät töï, choáng caùc teä naïn xaõ hoäi,
caùc chöông trình giaùo duïc, y teá, veä sinh moäi tröôøng.
3.3 Caùc giaûi phaùp boå trôï ñeå thöïc hieän kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc
3.3.1 Hoaøn thieän khung phaùp lyù
− Caàn nghieân cöùu vaø cô caáu laïi moät soá noäi dung cuûa Luaät Ngaân saùch nhaø
nöôùc vaø Hieán phaùp. Ñieån hình laø Chöông II cuûa Luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc, trong
ñoù quy ñònh nhieäm vuï, quyeàn haïn cuûa Quoác hoä, Chuû tòch nöôùc, Chính phuû, caùc cô
quan khaùc cuûa nhaø nöôùc ôû trung öông vaø ñòa phöông, caùc toå chöùc vaø caù nhaân trong
vieäc thöïc hieän nghóa vuï ñoái vôùi Ngaân saùch nhaø nöôùc. Nhöõng ñieàu khoaûn naøy
khoâng neân ñeå trong Luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc, maø caàn phaûi ñöa vaøo Hieán phaùp
môùi ñuùng taàm côõ cuûa noù, ñoàng thôøi coøn laøm caên cöù ñeå xaây döïng caùc boä luaät khaùc
coù lieân quan nhö Luaät daân söï, Luaät haønh chính vaø ñaëc bieät laø caùc luaät thueá.
− Tieáp tuïc boå sung, suûa ñoåi Luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc nhaèm baûo ñaûm tính
khao hoïc, tieân tieán, hieän ñaïi, phuø hôïp vôùi xu theá hoäi nhaäp vaø thoâng leä quoác teá, ñaëc
bieät laø ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu thöïc tieãn cuûa Vieät Nam. Trong ñoù coù theå cho pheùp
caùc cô quan, ñôn vò ñöôïc laäp döï toaùn theo caùc phöông phaùp thích hôïp theo luaät
ñònh, ví duï laäp döï toaùn theo caùc yeáu toá ñaàu vaøo nhö hieän nay chuùng ta ñang laøm,
hoaëc laäp döï toaùn theo keát quaû ñaàu ra maø moät soá nöôùc trong khu vöïc vaø theá giôùi ñaõ
thöïc hieän thaønh coâng.
− Luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc caàn phaûi coù nhöõng ñieàu khoaûn quy ñònh chaët cheõ
tính thoáng nhaát vaø coâng khai hoaù trong quaù trình laäp, chaáp haønh vaø quyeát toaùn
Ngaân saùch nhaø nöôùc. Ñaûm baûo cho Luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc ñeà cao ñöôïc quyeàn
laøm chuû cuûa caùc ñôn vò vaø caù nhaân trong lónh vöïc taøi chính – ngaân saùch. Luaät
Ngaân saùch nhaø nöôùc phaûi taïo ñieàu kieän cho moïi ngöôøi daân naém ñöôïc moät caùch roõ
raøng, chính xaùc, kòp thôøi nhöõng ñoùng goùp cuûa hoï ñaõ ñöôïc söû duïng vaøo nhöõng muïc
ñích gì, hieäu quaû mang laïi ra sao theo ñuùng nguyeân taéc daân baøn, daân laøm, daân
kieåm tra.
− Caàøn chuù yù tính ñoàng boä vaø kòp thôøi khi ban haønh caùc boä luaät vaø caùc vaên baûn
höôùng daãn döôùi luaät nhaèm baûo ñaûm tính thoáng nhaát cao vaø thuaän lôïi trong quaù
trình trieån khai thöïc hieän; taïo ñieàu kieän cho caùc cô quan coù chöùc naêng kieåm tra,
kieåm soaùt vieäc thi haønh luaät coù caên cöù xöû lyù chính xaùc caùc vi phaïm vaø coù theå ñöa
ra caùc phaùn quyeát ñuùng ñaén nhaát, thöïc söï ñöa luaät ñi vaøo cuoác soáng.
− Caàn coù tö duy môùi vaø quan nieäm môùi veà Luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc. Thöïc teá
cuoäc soáng cho thaáy, neàn kinh teá – xaõ hoäi cuûa ta lieân tuïc phaùt trieån vaø khoâng ngöøng
ñoåi môùi. Ñi theo noù laø söï thay ñoåi haøng loaït cô cheá chính saùch quaûn lyù kinh teá, taøi
chính ôû caû taàm vó moâ vaø vi moâ. Taát caû nhöõng söï kieän aáy taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán caùc
boä luaät, trong ñoù Luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc laø moät trong nhöõng boä luaät chòu taùc
ñoäng nhieàu nhaát. Chính vì vaäy, trong hôn 5 naêm thi haønh Luaät Ngaân saùch nhaø
nöôùc, chuùng ta ñaõ lieân tuïc coù nhöõng thay ñoåi, boå sung cuïc boä vaø naêm 2002 Nhaø
nöôùc ñaõ phaûi ban haønh Luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc söûa ñoåi mang tính toaøn dieän. Tuy
nhieân, ngay sau khi Luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc söûa ñoåi vöøa môùi ñöôïc ban haønh, ñaõ
naûy sinh nhieàu vaán ñeà caàn ñöôïc boå sung, söûa ñoåi tieáp. Töø ñaây, coù theå thaáy raèng chæ
neân xaây döïng Luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc vôùi nhöõng ñieàu khoaûn chung, coù tính
nguyeân taéc, ñaûm baûo tính oån ñònh laâu daøi; coøn nhöõng vaán ñeà cuï theå mang tính ñònh
löôïng, ñaëc bieät laø noäi dung cuï theå caùc nguoàn thu, tyû leä phaân chia giöõa caùc caáp
ngaân saùch, nhieäm vuï chi ngaân saùch, phöông phaùp xaây döïng döï toaùn ngaân saùch,
hình thöùc caáp phaùt, thanh toaùn vaø quyeát toaùn ngaân saùch … neân ñöa vaøo boä Luaät
Ngaân saùch nhaø nöôùc thöôøng nieân. Nhö vaäy, baùo caùo quyeát toaùn Ngaân saùch nhaø
nöôùc haøng naêm cuõng laø moät ñaïo luaät; theo ñoù, vieäc boå sung, söûa ñoåi nhöõng vaán ñeà
coù lieân quan ñeán quaù trình laäp, chaáp haønh, quyeát toaùn ngaân saùch vaø haøng loaït
nhöõng vaán ñeà coù lieân quan khaùc seõ dieãn ra thöôøng xuyeân haøng naêm theo luaät ñònh.
Vieäc laøm naøy seõ khoâng coøn quan nieäm laø thay ñoåi Luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc nöõa,
giaønh thôøi gian cho Quoác hoäi vaø Chính phuû thaûo luaän vaø quyeát ñònh nhöõng vaán ñeà
lôùn, coù tính oån ñònh, laâu daøi.
3.3.2 Naâng cao chaát löôïng döï toaùn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc
Vieäc naâng cao chaát löôïng döï toaùn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc caàn
taäp trung vaøo moät soá vaán ñeà chuû yeáu sau ñaây:
Thöù nhaát, xaùc ñònh roõ yeâu caàu, quy trình, lòch trình laäp, xeùt duyeät vaø phaân boå
Ngaân saùch nhaø nöôùc ñeå yeâu caàu caùc caáp, caùc ngaønh, caùc cô quan, ñôn vò coù traùch
nhieäm chaáp haønh. Döï toaùn chi Ngaân saùch nhaø nöôùc laø caên cöù phaùp lyù ñeå caùc cô
quan, ñôn vò thöïc hieän nhieäm vuï chi vaø cuõng laø caên cöù ñeå Kho Baïc Nhaø Nöôùc thöïc
hieän chöùc naêng kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc. Ñeå quaù trình kieåm soaùt chi
thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc ñöôïc thuaän lôïi, vieäc laäp, duyeät vaø phaân boå döï
toaùn Ngaân saùch nhaø nöôùc ñeán töøng cô quan, ñôn vò phaûi ñöôïc thöïc hieän moät caùch
ñaày ñuû, kòp thôøi, coâng khai. Yeâu caàu coù tính nguyeân taéc vaø baét buoäc hieän nay laø
caùc cô quan, ñôn vò phaûi coù döï toaùn chi Ngaân saùch nhaø nöôùc thì môùi ñöôïc Kho Baïc
Nhaø Nöôùc caáp phaùt kinh phí.
Thöù hai, döï toaùn chi Ngaân saùch nhaø nöôùc phaûi ñöôïc xaây döïng töø cô sôû, caên cöù
vaøo chöùc naêng, nhieäm vuï ñöôïc giao vaø khoái löôïng haøng hoaù, dòch vuï ñöôïc cung
caáp, baûo ñaûm phaûn aûnh moät caùch toaøn dieän caùc khoaûn chi ñeå khoâng bò sai soùt,
truøng laëp. Döï toaùn chi caàn ñöôïc xaây döïng treân cô sôû phaân tích, ñaùnh giaù hieäu quaû
cuûa nhöõng khoaûn chi. Töøng böôùc môû roäng muïc chi ñoøi hoûi caàn phaûi chi tieát, ñoàng
thôøi thu heïp caùc muïc chi thuoäc dieän giao khoaùn. Tieán tôùi moïi khoaûn chi Ngaân saùch
nhaø nöôùc ñeàu phaûi ñöôïc xaùc ñònh moät caùch chi tieát, khoa hoïc, saùt vôùi thöïc teá cuoäc
soáng.
Thöù ba, nhanh choùng hoaøn thieän vaø ban haønh heä thoáng cheá ñoä, tieâu chuaån,
ñònh möùc chi Ngaân saùch nhaø nöôùc. Ñaây laø nhöõng caên cöù heát söùc quan troïng ñeå xaây
döïng, phaân boå vaø ñieàu haønh Ngaân saùch nhaø nöôùc cuûa caùc caáp, caùc ngaønh, caùc cô
quan, ñôn vò. Tuy nhieân, cho ñeán nay, heä thoáng tieâu chuaån, ñònh möùc chi Ngaân
saùch nhaø nöôùc cho töøng coâng vieäc, töøng ñoái töôïng vaãn chöa ñöôïc xaùc ñònh moät
caùch cuï theå vaø thoáng nhaát. Ñaây laø moät coâng vieäc heát söùc khoù khaên vaø phöùc taïp,
xuaát phaùt töø tính ña daïng vaø phöùc taïp cuûa caùc coâng vieäc coù lieân quan ñeán chi Ngaân
saùch nhaø nöôùc. Tröôùc maét caàn sôùm quy ñònh vaø thoáng nhaát caùc cheá ñoä, tieâu chuaån,
ñònh möùc cuûa nhöõng lónh vöïc thieát yeáu coù tính phoå bieán nhö xaây döïng vaø söõa chöõa
truï sôû, mua saém thieát bò, phöông tieän laøm vieäc; chi phí ñieän thoaïi, hoäi nghò, tieáp
khaùch, lieân hoan, toång keát … Ñoái vôùi nhöõng khoaûn chi chöa coù tieâu chuaån, ñònh
möùc, neân aùp duïng phöông phaùp quaûn lyù theo keát quaû ñaàu ra.
3.3.3 Ñaåy nhanh tieán trình coâng ngheä hoaù Kho Baïc
Hieän ñaïi hoaù coâng ngheä Kho Baïc laø moät trong nhöõng ñieàu kieän heát söùc quan
troïng ñeå naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng cuûa Kho Baïc Nhaø Nöôùc noùi chung vaø
coâng taùc kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc noùi rieâng. Vì
vaäy, vaán ñeà troïng taâm vaø coù yù nghóa caáp baùch laø phaûi xaây döïng ñöôïc heä thoáng
maïng thoâng tin nhanh nhaïy, oån ñònh töø trung öông ñeán cô sôû, ñuû söùc truyeàn taûi moïi
thoâng tin hoaït ñoäng caàn thieát, phuïc vuï coâng taùc quaûn lyù, ñieàu haønh. Trong nhöõng
ñieàu kieän cho pheùp, caàn hoaïch ñònh nhöõng böôùc ñi thích hôïp ñeå ñaåy nhanh toác ñoä
tin hoïc hoaù cuûa ngaønh Kho Baïc. Caàn xaây döïng vaø hoaøn thieän caùc chöông trình
quaûn lyù nghieäp vuï chuû yeáu vaø noái maïng trong toaøn heä thoáng; xaây döïng caùc chöông
trình phaàn meám phuïc vuï coâng taùc keá toaùn, thanh toaùn, ñaëc bieät laø coâng taùc kieåm
soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc. Cuøng vôùi vieäc noái maïng trong toaøn heä thoáng, Kho
Baïc Nhaø Nöôùc caàn phoái hôïp chaët cheõ vôùi caùc ñôn vò coù lieân quan trong ngaønh Taøi
chính xaây döïng vaø sôùm ñöa vaøo hoaït ñoäng chöông trình noái maïng thu thueá noäi ñòa
vaø thueá xuaát nhaäp khaåu, thoâng qua chöông trình naøy, naâng cao chaát löôïng coâng taùc
quaûn lyù vaø kieåm soaùt caùc khoaûn thu chi Ngaân saùch nhaø nöôùc, tröôùc maét phoái hôïp
theo doõi, ñoái chieáu vaø thoáng nhaát caùc nguoàn soá lieäu, ñaùp öùng yeâu caàu quaûn lyù vaø
ñieàu haønh Ngaân saùch nhaø nöôùc.
3.3.4 Hieän ñaïi hoaù coâng ngheä thanh toaùn cuûa neàn kinh teá
Söï phaùt trieån coâng ngheä thanh toaùn cuûa neàn kinh teá, trong ñoù coù coâng ngheä
thanh toaùn cuûa heä thoáng Ngaân haøng vaø Kho Baïc Nhaø Nöôùc coù taùc ñoäng tröïc tieáp
ñeán hieäu quaû söû duïng caùc nguoàn voán cuûa neàn kinh teá noùi chung vaø coâng taùc ñieàu
haønh Ngaân saùch nhaø nöôùc noùi rieâng. Toàn taïi lôùn nhaát hieän nay laø khoái löôïng tieàn
maët chu chuyeån thanh toaùn coøn quaù lôùn, gaây nhieàu laõng phí vaø laø maàm moùng cuûa
tieâu cöïc. Nhaø nöôùc caàn kieân quyeát chaán chænh vaø ban haønh ngay cheá ñoä thanh toaùn
khoâng duøng tieàn maët, quy ñònh roõ ñoái töôïng, phaïm vi, nguyeân taéc, ñònh möùc söû
duïng tieàn maët vaø giao cho hai ngaønh Kho Baïc vaø Ngaân haøng giaùm saùt thöïc hieän.
Ñieàu naøy khoâng nhöõng coù yù nghóa giaûm bôùt chi phí löu thoâng tieàn teä cho neàn kinh
teá maø coøn taïo khaû naêng cho Kho Baïc Nhaø Nöôùc thöïc hieän chöùc naêng kieåm tra,
kieåm soaùt caùc khoaûn chi Ngaân saùch nhaø nöôùc trong caùc cô quan, ñôn vò thuï höôûng
ngaân saùch. Maët khaùc, Kho Baïc Nhaø Nöôùc caàn phoái hôïp chaët cheõ vôùi cô quan thu,
höôùng daãn vaø khuyeán khích caùc ñôn vò noäp thueá vaø caùc khoaûn thu khaùc vaøo Ngaân
saùch nhaø nöôùc baèng chuyeån khoaûn, thöïc hieän nghieâm cheá ñoä ñònh möùc toàn quyõ
tieàn maët cho caùc ñôn vò Kho Baïc Nhaø Nöôùc vaø caùc ñôn vò trong neàn kinh teá.
3.3.5 Naâng cao trình ñoä chuyeân moân vaø phaåm chaát caùn boä Kho Baïc Nhaø
Nöôùc
- Chuyeân moân hoaù vaø tieâu chuaån hoaù ñoäi nguõ caùn boä Kho Baïc Nhaø Nöôùc,
ñaëc bieät laønhöõng caùn boä tröïc tieáp laøm nhieäm vuï kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø
nöôùc, caàn naém vöõng tình hình kinh teá – xaõ hoäi vaø caùc chính saùch cheá ñoä cuûa nhaø
nöôùc, thöôøng xuyeân reøn luyeän tö caùch, ñaïo ñöùc vaø ñeà cao tinh thaàn traùch nhieäm
trong coâng taùc. Kieân quyeát loaïi boû nhöõng caùn boä thoaùi hoaù, bieán chaát, thieáu trình
ñoä, naêng löïc, khoâng ñaûm nhieäm ñöôïc coâng vieäc.
- Caàn coù cô cheá thöôûng phaït nghieâm minh. Thöïc hieän cheá ñoä khen thöôûng
hôïp lyù, linh hoaït döôùi nhieàu hình thöùc nhaèm taïo ra ñoäng löïc kích thích moïi caùn boä
coâng chöùc haêng sai laøm vieäc, phaùt huy toái ña trình ñoä, naêng löïc cuûa moãi ngöôøi,
maët khaùc boå sung kòp thôøi nhöõng ñieàu kieän vaät chaát goùp phaàn giuùp caùn boä an taâm
coâng taùc. Beân caïnh ñoù, caàn coù cô cheá xöû phaït nghieâm minh ñoái vôùi nhöõng caùn boä
coá tình laøm sai chính saùch, cheá ñoä; sai quy trình nghieäp vuï gaây haäu quaû nghieâm
troïng
KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 3
Hoaøn thieän cô cheá kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc
ñoøi hoûi phaûi daøy coâng nghieân cöùu vaø giaûi quyeát moät caùch ñoàng boä nhieàu giaûi phaùp
khaùc nhau. Töø nhöõng giaûi phaùp mang tính ñònh höôùng ñeán nhöõng giaûi phaùp cuï theå
nhö ñoåi môùi vaø hoaøn thieän quy trình laäp, duyeät, phaân boå vaø quyeát toaùn ngaân saùch;
ñoåi môùi phöông thöùc caáp phaùt, thanh toaùn caùc khoaûn chi Ngaân saùch nhaø nöôùc; ñaëc
bieät laø vieäc thay ñoåi tö duy cuûa caùc ñôn vò thuï höôûng ngaân saùch vaø phöông phaùp
kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc cuûa Kho Baïc Nhaø Nöôùc. Ñeå thöïc hieän coù hieäu
quaû nhöõng giaûi phaùp noùi treân, ñoøi hoûi phaûi coù nhöõng ñieàu kieän caàn thieát veà cô sôû
phaùp lyù, chaát löôïng döï toaùn, ñeán trình ñoä kyõ thuaät coâng ngheä vaø ñaëc bieät laø naêng
löïc chuyeân moân vaø phaåm chaát cuûa ñoäi nguõ caùn boä Kho Baïc Nhaø Nöôùc.
KEÁT LUAÄN
Trong giai ñoaïn hieän nay, Ngaân saùch nhaø nöôùc ñoùng vai troø raát quan troïng,
baûo ñaûm cho Ngaân saùch nhaø nöôùc thöïc hieän chöùc naêng vaø nhieäm vuï duy trì quyeàn
löïc nhaø nöôùc – laø coâng cuï ñieáu tieát vó moâ neàn kinh teá, cung caáp kinh phí ñeå ñaàu tö
cô sôû haï taàng, caùc ngaønh then choát, taïo moâi tröôøng cho caùc doanh nghieäp thuoäc
moïi thaønh phaàn kinh teá phaùt trieån, ñaàu tö choáng oâ nhieãm moâi tröôøng, taøi trôï cho
caùc hoaït ñoäng xaõ hoäi, choáng laïm phaùt … Do vaäy, vieäc quaûn lyù söû duïng Ngaân saùch
nhaø nöôùc ñuùng ñoái töôïng, ñuùng muïc ñích vaø coù hieäu quaû khoâng chæ laø traùch nhieäm
rieâng cuûa cô quan taøi chính hay Kho Baïc Nhaø Nöôùc maø laø traùch nhieäm chung cuûa
taù6t caû caùc cô quan ñôn vò quaûn lyù nhaø nöôùc vaø caùc ñôn vò söû duïng Ngaân saùch nhaø
nöôùc.
Trong ñeà taøi naøy laø söï keát hôïp giöõa nhaän thöùc môùi trong lyù luaän chung veà
Ngaân saùch nhaø nöôùc vaø kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø
Nöôùc vôùi thöïc traïng coâng taùc quaûn lyù caáp phaùt ngaân saùch vaù kieåm soaùt chi ngaân
saùch qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc theo luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc. Ñoàng thôøi, neâu ra
nhöõng toàn taïi cô baûn trong quaù trình toå chöùc thöïc hieän. Töø ñoù, ñeà ra nhöõng giaûi
phaùp chuû yeáu nhaèm khaéc phuïc nhöõng toàn taïi vaø goùp phaàn naâng cao hieäu quaû kieåm
soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc theo luaät ñònh. Trong ñoù giaûi phaùp caûi tieán thuû tuïc,
quy trình kieåm soaùt caùc khoaûn chi chuû yeáu coù yù nghóa raát quan troïng, coù theå coi
nhö caåm nang kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc; caøng coù
yù nghóa thöïc tieãn trong vieäc phuïc vuï quaù trình kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc
trong ñieàu kieän ñoäi nguõ caùn boä chuyeân moân nghieäp vuï ngaønh Kho Baïc Nhaø Nöôùc
chöa ñöôïc ñaøo taïo cao.
Vôùi vieäc kieán nghò taäp trung thoáng nhaát caùc nguoàn voán ñaàu tö cuûa nhaø nöôùc
vaø thöïc hieän khoaùn chi Ngaân saùch nhaø nöôùc seõ goùp phaàn naâng cao naêng löïc quaûn
lyù boä maùy nhaø nöôùc, giaûm ñöôïc hao phí lao ñoäng xaõ hoäi vaø söû duïng kinh phí thuoäc
Ngaân saùch nhaø nöôùc ñöôïc tieát kieäm vaø coù hieäu quaû hôn.
Ñoái vôùi coâng taùc quaûn lyù chi tieâu Ngaân saùch nhaø nöôùc, ñaây khoâng chæ ñôn
thuaàn laø coâng vieäc kieåm soaùt chi tieâu cuûa caùc ñoái töôïng thuï höôûng Ngaân saùch nhaø
nöôùc maø laø phaân phoái vaø söû duïng caùc nguoàn löïc taøi chính cuûa ñòa phöông ñöôïc taäp
trung töø caùc thaønh phaàn kinh teá vaø cuûa nhaân daân lao ñoäng.
Hôn nöõa, Ngaân saùch nhaø nöôùc khoâng phaûi laø voâ taän ñeàu laø tieàn cuûa, coâng
söùc lao ñoäng cuûa nhaân daân ñoùng goùp, noù khoâng theå thaát thoaùt laõng phí. Naêng löïc
saûn xuaát coøn nhieàu, ñôøi soáng nhaân daân ñöôïc naâng leân neáu ta coù moät cô cheá vaø quy
trình hoaøn chænh veà kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc./.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1.” Lyù thuyeát Taøi chính” naêm 1995: GS.TS Nguyeãn Thanh Tuyeàn – PGS.TS
Döông Thò Bình Minh vaø taäp theå taùc giaû.
2. “ Lyù thuyeát Taøi chính Tieàn teä” naêm 1997: PGS.Ts Döông Thò Bình Minh vaø taäp
theå taùc giaû. NXB Giaùo duïc 1997.
3. “ Nghieäp vuï quaûn lyù Kho Baïc Nhaø Nöôùc”: Kho Baïc Nhaø Nöôùc Trung öông.
NXB Taøi chính naêm 1997.
5. “ Heä thoáng caùc vaên baûn veà hoaït ñoäng Kho Baïc Nhaø Nöôùc” taäp 1: Kho Baïc Nhaø
Nöôùc trung öông. NXB Taøi chính 1997.
6. “ Giaùo trình boài döôõng nghieäp vuï Kho Baïc Nhaø Nöôùc” quyeån 1: Kho Baïc Nhaø
Nöôùc. NXB Taøi chính naêm 2005
7. “ Luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc”: Boä Taøi chính. NXB Taøi chính naêm 2003.
8. Caùc vaên baûn, Nghò ñònh, Thoâng tö cuûa Boä Taøi chính, cuûa Chính phuû.
9. Taïp chí Taøi chính, thanh tra taøi chính vaø thoâng tin Kho Baïc Nhaø Nöôùc töø naêm
1992 ñeán 2004.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên Ngân sách Nhà nước qua Kho Bạc Nhà Nước.pdf