Luận văn Hoàn thiện công tác quản lý bảo lãnh tiền vay tại ngân hàng TMCP công thương Việt Nam – Chi nhánh Quảng Bình

h khi CĐT hoàn thiện hồ sơ kịp thời được đánh giá ở mức bình thường (mức 3)” cũng là 1 điểm sáng của Vietinbank với tiêu chí giải quyết hồ sơ khách hàng đến ”nhanh, gọn, chính xác”. Điều này tạo được sức cạnh tranh đối với các NHTM trên địa bàn Về cơ chế phối hợp giữa ngân hàng và các đơn vị liên quan được đánhgiá tốt với có 76,06% khách hàng đánh giá từ đồng ý và hoàn toàn đồng ý. Với mức điểm trung bình khá cao là 3,7 điểm. Điều này phản ánh được Vietinbank Quảng Bình đã xây dựng được mối liên hệ tốt đẹp giữa ngân hàng và các đơn vị liên quan, tạo được lòng tin nơi khách hàng 2.3.1.4. Đánh giá của đối tượng điều tra về thông tin và mức phí bảo lãnh tại Vietinbank Quảng Bình Bảng 2.17: Đánh giá về thông tin và mức phí Bảo lãnh tiền vay tại Vietinbank Quảng Bình Câu hỏi Giá trị trung bình Ý kiến đánh giá Hoàn toàn không đồng ý Không đồng ý Bình thường Đồng ý Hoàn toàn đồng ý N % N % N % N % N % Thông tin cung cấp cho khách hàng luôn chính xác, đầy đủ, kịp thời 3,14 7 4,93 33 23,24 44 30,99 49 34,51 9 6,33 Bảo mật tốt thông tin khách hàng 3,62 7 4,93 1 0,70 45 31,69 75 52,82 14 9,86 Mức phí BL ưu đãi 3,39 7 4,93 9 6,34 55 38,73 63 44,37 8 5,63 Thời hạn phát hành BL đáp ứng được nhu cầu của KH 3,94 6 4,23 7 4,93 39 27,46 73 51,41 17 11,97 (Nguồn: Kết quả xử lý số liệu điều tra năm 2017) Trườ g Đại học K n tế Huế 74 Để đánh giá mức độ đáp ứng nhu cầu bảo lãnh của khách hàng tại Vietinbank Quảng Bình, tác giả đã điều tra các đối tượng về các nội dung như: Thông tin cung cấp cho khách hàng luôn chính xác, đầy đủ, kịp thời?; Thông tin khách hàng có được bảo mật tốt?; Mức phí bảo lãnh ưu đãi? ; Thời hạn vay vốn phù hợp nhu cầu? Kết quả điều tra cho thấy, có đến 30,99% ý kiến đánh giá ở mức bình thường đối với nhận định ”Thông tin cho khách hàng luôn chính xác, đầy đủ, hợp lí ”. Mức điểm trung bình là 3,14 chứng tỏ thông tin đến khách hàng của Vietinbank Quảng Bình chưa thực sự hiệu quả và chưa được hoàn thiện. Điều này dễ nhận thấy đó là công tác quảng bá về hoạt động bảo lãnh của Vietinbank nói chung và Vietinbank quảng Bình nói riêng có rất nhiều hạn chế. Phương tiện chuyển tải, cung cấp thông tin cho khách hàng phần lớn là qua tiếp cận tại trụ sở ngân hàng, website www.vietinbank.vn vẫn còn hạn chế. Ở khía cạnh khác trong việc đáp ứng nhu cầu bảo lãnh của khách hàng, có trên 62% đối tượng điều tra đánh giá tốt về mức độ bảo mật thông tin khách hàng và mức phí bảo lãnh là phù hợp. Tâm lý của khách hàng là luôn mong muốn bảo lãnh được lượng vốn lớn, với thời hạn bảo lãnh phù hợp và phí thấp. Về phía ngân hàng, để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong hoạt động của mình, ngân hàng phải căn cứ vào nhu cầu, điều kiện và khả năng trả nợ của khách hàng để quyết định mức bảo lãnh, thời hạn bảo lãnh và căn cứ vào chi phí kết chuyển trên thị trường để quyết định mức phí phù hợp, đảm bảo cho hoạt động tín dụng có hiệu quả, tăng chênh lệch thu chi. 2.3.1.5. Đánh giá chung của khách hàng về hoạt động bảo lãnh tiền vay tại Vietinbank Quảng Bình Kết quả điều tra cho thấy, có đến 59,8% khách hàng chưa hài lòng đối với hoạt động bảo lãnh tại Vietinbank Quảng Bình. Mức điểm trung bình là 3,23 chứng tỏ công tác bảo lãnh tại Vietinbank Quảng Bình chưa thực sự hiệu quả và cần phải hoàn thiện. Trường Đại học Kin tế Huế 75 Bảng 2.18: Đánh giá chung của khách hàng về hoạt động bảo lãnh tiền vay tại Vietinbank Quảng Bình Câu hỏi Giá trị trung bình Ý kiến đánh giá Hoàn toàn không đồng ý Không đồng ý Bình thường Đồng ý Hoàn toàn đồng ý N % N % N % N % N % Luôn hỗ trợ khách hàng tháo gỡ khó khăn 2,99 0 0 48 33,8 57 40,1 27 19,0 10 7,1 Hoạt động bảo lãnh tiền vay cần hoàn thiện hơn 3,99 0 0 0 0 30 21,1 83 58,5 29 20,4 Ông/bà hài lòng với hoạt động bảo lãnh tiền vay tại Vietinbank Quảng Bình 3,23 2 1,4 29 20,4 54 38,0 48 33,8 9 6,4 (Nguồn: Kết quả xử lý số liệu điều tra năm 2017) 2.3.2. Đánh giá của cán bộ về công tác quản lý bảo lãnh tiền vay tại Vietinbank Quảng Bình Việc thu thập số liệu sơ cấp được thực hiện thông qua phiếu điều tra do người được phỏng vấn tự điền thông tin.Tổng số phiếu điều tra phát ra đến các cán bộ liên quan đến hoạt động bảo lãnh tiền vay là là 45 phiếu. Tuy chỉ có 38 phiếu điều tra đã được điền thông tin một cách đầy đủ và được gửi trả nhưng tỷ lệ phản hồi vẫn khá cao, đạt tới 84,4%. Phiếu thu thập thông tin từ các đơn vị vay vốn được chia làm 02 phần - Phần thứ nhất là những câu hỏi đưa ra nhằm thu thập những thông tin cơ bản về người được điều tra như: tuổi, giới tính, vị trí công tác, phòng công tác. - Phần thứ hai là những câu hỏi quan trọng liên quan đến công tác quản lý bảo lãnh tiền vay tại Vietinbank Quảng Bình * Thông tin chung về người điều tra Trường Đại học Kinh ế Huế 76 Bảng 2.19: Thông tin chung về cán bộ Vietinbank được điều tra Chỉ tiêu Số lượng (người) Tỷ lệ (%) Tổng số cán bộ được điều tra 38 100 1. Phân theo đối tượng điều tra Lãnh đạo 8 21,1 Nhân viên 30 78,9 2. Phân theo giới tính Nam 32 84,2 Nữ 6 15,8 3. Phân theo độ tuổi Từ 20 tuổi đến 30 tuổi 3 7,9 Từ 31 tuổi đến 45 tuổi 11 28,9 Từ 45 tuổi đến 55 tuổi 19 50,0 Trên 55 tuổi 5 13,2 4. Phân theo trình độ học vấn Trên đại học 2 5,3 Đại học 11 28,9 Trung cấp, cao đẳng 25 65,8 (Nguồn: Số liệu điều tra điều tra năm 2017) Qua bảng trên, ta có thể có những đánh giá về nguồn nhân lực hoạt động trong lĩnh vực bảo lãnh của Vietinbank Quảng Bình. Đa số đều là những cán bộ có tuổi đời trên 30, có kinh nghiệm làm việc nhiều năm trong lĩnh vực ngân hàng, đây thường là đối tượng cẩn thận, kỹ càng trong công việc, rất thích hợp với nghiệp vụ bảo lãnh. Tuy nhiên, số lượng cán bộ có trình độ đại học mới chỉ đạt 28,9%, còn khá thấp so với mặt bằng chung nên nhu cầuhọc tập nâng cao trình độ đối với đội ngũ nhân lực trong hoạt động bảo lãnh là rất cấp thiết. Kết quả điều tra cho thấy, có đến 44,8% ý kiến đồng ý rằng nhu cầu bảo lãnh của khách hàng hiện nay là rất cao, 31,6% ý kiến đồng ý về mức độ tín nhiệm cao của khách hàng đối với sản phẩm bảo lãnh của Vietinbank. Điều này cho thấy Trường Đại học Kinh tế Huế 77 là chất lượng sản phẩm bảo lãnh tiền vay của Vietinbank Quảng Bình là rất tốt và nhu cầu của thị trường vẫn đang còn, tiềm năng phát triển thu phí dịch vụ là rất lớn. Do đó, một trong những ưu tiên quan trọng là việc nới lỏng các tiêu chuẩn cấp bảo lãnh tiền vay, có 31,6% ý kiến đồng ý với quan điểm này. Bảng 2.20: Đánh giá chung của cán bộ về công tác quản lý bảo lãnh tiền vay tại Vietinbank Quảng Bình Câu hỏi Giá trị trung bình Ý kiến đánh giá Hoàn toàn không đồng ý Không đồng ý Bình thường Đồng ý Hoàn toàn đồng ý N % N % N % N % N % Nhu cầu cấp Bảo lãnh tiền vay hiện nay của KH là rất cao 3,6 0 0,0 0 0,0 21 55,3 12 31,6 5 13,2 Độ tín nhiệm của KH đối với Vietinbank Quảng Bình trong công tác BL là rất cao 3,3 0 0,0 0 0,0 26 68,4 12 31,6 0 0,0 Trong giai đoạn hiện nay nên nới lỏng tiêu chuẩn cấp bảo lãnh tiền vay 3,5 0 0,0 1 2,6 3 65,8 5 13,2 7 18,4 Thu nhập từ BL chiếm tỷ trọng rất nhỏ trong tổng thu nhập của Chi nhánh 3.6 0 0,0 0 0,0 16 42,1 22 57,9 7 18,4 Công ty TNHH, DNTN, Công ty cổ phần vẫn chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng doanh số BL 3,3 0 0,0 0 0,0 28 73,7 10 26,3 0 0,0 Nên giảm phí bảo lãnh đối với tài sản ký quỹ để cạnh tranh với các NH khác 2,9 0 0,0 4 10,5 32 84,2 2 5,3 0 0,0 Trường Đại học Kinh tế Huế 78 Câu hỏi Giá trị trung bình Ý kiến đánh giá Hoàn toàn không đồng ý Không đồng ý Bình thường Đồng ý Hoàn toàn đồng ý N % N % N % N % N % Nên rút ngắn thời gian thẩm định khoản bảo lãnh xuống 50% so với quy trình hiện tại 3,5 0 0,0 22 57,9 14 36,8 2 5,3 0 0,0 Giảm số ngày cho phép thu phí lên 10 ngày đầu ký hiệu lực bảo lãnh 3,3 0 0,0 0 0,0 28 73,7 10 26,3 0 0,0 (Nguồn: Số liệu điều tra điều tra năm 2017) Các biện pháp khác để nâng cao hiệu quả hoạt động bảo lãnh như Giảm số ngày cho phép thu phí lên 10 ngày đầu ký hiệu lực bảo lãnh có 26,3% ý kiến đồng ý, Việc rút ngắn thời gian thẩm định khoản bảo lãnh xuống 50% so với quy trình hiện tại có 42,1% ý kiến đồng ý. Tuy nhiên Việc giảm phí bảo lãnh đối với tài sản ký quỹ để cạnh tranh với các NH khác không nhận được nhiều ý kiến đồng ý, chỉ có 5,3% ý kiến đồng ý, do tỷ trọng phí dịch vụ trong cơ cấu tổng phí còn khá thấp. Dẫu biết mức độ cạnh trang về mức phí giữa các ngân hàng đang còn khá gay gắt, tuy nhiên Vietinbank Quảng Bình nên ưu tiền về mức độ hiệu quả (giữ nguyên mức phí) thay vì mở rộng thị phần (giảm phí để kiếm thêm thị phần), tránh tạo ra một “cuộc chiến” về phí giữa các ngân hàng. 2.4. Đánh giá chung công tác quản lý bảo lãnh tiền vay tại Vietinbank Quảng Bình 2.4.1. Kết quả thu được Với những điều kiện và tiềm năng phát triển kể trên, hoạt động bảo lãnh tại Vietinbank – CN Quảng Bình liên tục phát triển. Bên cạnh ưu điểm từ đội ngũ nhân viên trẻ, năng động, chuyên nghiệp, thì Vietinbank còn phát triển nhiều sản phẩm, dịch vụ, tiện ích mới đáp ứng những nhu cầu khác nhau của nhiều đối tượng khách hàng. Bất kỳ một khách hàng nào khi được ngân hàng bảo lãnh thì đều phải trả cho ngân hàng bảo lãnh một khoản phí. Nếu như không xảy ra rủi ro ngân hàng phải thực hiện nghĩa vụ thay cho khách hàng hoặc không thu hồi được nợ dẫn đến phát Trường Đại học Ki h tế Huế 79 mại tài sản thì khoản thu phí cũng đóng góp một khoản thu nhập cho ngân hàng. Bên cạnh đó thì việc lập quỹ bảo lãnh cũng được thực hiện gián tiếp thông qua việc ký quỹ của khách hàng (tối thiểu 5% giá trị món bảo lãnh). Vì vậy mà những năm qua khoản thu từ hoạt động bảo lãnh đã đóng góp vào thu nhập dịch vụ của chi nhánh. Năm 2016 doanh thu từ hoạt động bảo lãnh là 1430 triệu đồng tăng 444 triệu đồng so với 2015, qua đến năm 2017 đạt 2024 triệu đồng tăng 594 triệu đồng so với 2016, chiếm khoảng 9,5% trong tổng doanh thu từ dịch vụ. Không chỉ thể hiện qua kết quả doanh thu thu được, hoạt động bảo lãnh còn đem lại nhiều lợi ích cho ngân hàng, có thể kể đến một số đóng góp sau: Bảo lãnh góp phần tăng vị thế của ngân hàng, mở rộng quan hệ đại lý nhất là trên thị trường quốc tế. Việc chấp nhận bảo lãnh của ngân hàng cũng đồng nghĩa với việc chấp nhận mức độ tín nhiệm và khả năng thanh toán của ngân hàng đó. Ngân hàng ngày càng có uy tín và thu hút được nhiều khách hàng với những món bảo lãnh lớn. Có được điều này là nhờ sự cố gắng nỗ lực của mọi bộ phận trong chi nhánh giữ gìn tốt mối quan hệ với khách hàng cũ cũng như khai thác được nhu cầu bảo lãnh của khách hàng mới tại chi nhánh. Việc tiến hành bảo lãnh giúp ngân hàng phát triển các hoạt động khác. Hầu hết các khách hàng thực hiện bảo lãnh tại chi nhánh sẽ chuyển tiền thanh toán giao dịch qua tài khoản của họ tại chi nhánh. Bảo lãnh còn góp phần sử dụng hiệu quả hơn các nguồn lực của ngân hàng. Với điều kiện công nghệ, mạng lưới, cơ sở vật chất sẵn có phục vụ cho các hoạt động truyền thống, việc phát triển hoạt động bảo lãnh góp phần nâng cao hiệu suất sử dụng nguồn lực hiện có. Một điểm mới trong năm 2017 này là Vietinbank lần đầu tiên và duy nhất ở Việt Nam trong tháng 1 bắt đầu triển khai tiện ích "Xác thực và quản lý thư bảo lãnh trên Vietinbank online" dành cho khách hàng. Với tiện ích này, khách hàng có thể quản lý được tất cả thư bảo lãnh, đồng thời đảm bảo an toàn về mặt pháp lý của thư bảo lãnh, hạn chế tối đa rủi ro trong kinh doanh và trong các giao dịch mua bán. Đây là một cách thức đưa công nghệ ứng dụng vào phục vụ hoạt động, không chỉ đem lại lợi ích cho ngân hàng và khách hàng mà còn tạo nên thế mạnh và điểm khác Trường Đại học Kinh tế Huế 80 biệt của dịch vụ bảo lãnh, thu hút thêm được nhiều khách hàng sử dụng bởi những tiện ích mà nó đem lại. 2.4.2. Hạn chế, thiếu sót và nguyên nhân Dư nợ cho vay lớn trong khi tổng giá trị cam kết bảo lãnh phát hành vẫn còn là con số khiêm tốn. Dư nợ cho vay năm 2016 là 1.734.096 triệu đồng trong khi tổng giá trị cam kết bảo lãnh phát hành năm 2016 là 134.944 triệu đồng, chỉ bằng khoảng 7,78% so với dư nợ cho vay. Điều này cho thấy hoạt động bảo lãnh vẫn chưa thực sự xứng tầm của ngân hàng do đó cần có giải pháp thúc đẩy hoạt động bảo lãnh phát triển hơn để ngân hàng kinh doanh đa năng và hiệu quả hơn. Chưa có chiến dịch tiếp thị cụ thể, đặc sắc để tuyên truyền, quảng bá hoạt động bảo lãnh, kênh phân phối chưa đa dạng, hiệu quả chưa cao, phương thức giao dịch và cung cấp dịch vụ chủ yếu vẫn là giao dịch trực tiếp với nhân viên, khách hàng chỉ mới được xem các loại bảo lãnh ngân hàng thực hiện, biểu phí dịch vụ qua website. Một số rủi ro có thể gặp phải: Với các tài sản đảm bảo, ngân hàng đánh giá một lần trước khi bảo lãnh: nếu bảo lãnh thời hạn dài, giá trị tài sản này giảm đi, rủi ro cho ngân hàng khi phát mại tài sản sẽ chịu thiệt hạn. Với các món bảo lãnh trong thời gian dài, các doanh nghiệp thường bị động theo yêu cầu của nhà đầu tư/ đối tác mà có thể không dự tính được chính xác tiến độ thực hiện hợp đồng. Việc không bảo đảm các điều kiện hợp đồng và dẫn tới trách nhiệm thanh toán của ngân hàng có thể xảy ra. Trong điều kiện kinh tế hiện nay, hầu hết các doanh nghiệp đều thiếu vốn kinh doanh, nguồn vốn có được chủ yếu là vốn vay ngân hàng, vốn chiếm dụng, vốn vay khác Số các doanh nghiệp muốn xin bảo lãnh thì lớn nhưng số doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thực khả thi thì ít, đó là một áp lực lớn đối với ngân hàng khi thẩm định để bảo lãnh do doanh nghiệp không có hoặc không đủ điều kiện đảm bảo, không có tài sản sản thế chấp. Hơn nữa, việc doanh nghiệp được quyền vay vốn từ các ngân hàng khác nhau, mở các tài khoản giao dịch tại nhiều nơi khiến cho sự quản lý của ngân hàng đối với doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, khó nắm Trường Đại học Kinh tế Huế 81 bắt được tình hình hoạt động và công nợ thực tế của doanh nghiệp để đưa ra quyết định đúng đắn. Hiện nay, bảo lãnh tại chi nhánh do các nhân viên phòng Tín dụng đảm nhiệm theo kiểu chuyên trách. Tuy nhiên, đây cũng là một điểm hạn chế trong quy trình phát hành CKBL vì toàn bộ các công đoạn từ khâu thẩm định cho tới việc phát hành CKBL đều do nhân viên nhân viên dịch vụ KH đảm nhiệm, sau đó chỉ được thông qua 1 cấp kiểm tra và phê duyệt là Trưởng chi nhánh, như vậy sẽ không có sự giám sát chặt chẽ và phát hiện sai phạm kịp thời. Trên thực tế, việc thẩm định hồ sơ xin bảo lãnh của doanh nghiệp chưa được chặt chẽ vì các bộ phận tiến hành còn trông chờ vào nhau và do các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh tế chưa được rõ ràng và chưa có tính tiêu biểu, chưa kể đối với khách hàng truyền thống gắn bó với ngân hàng thì công tác thẩm định còn mang tính chủ quan. Hoạt động trên địa bàn có nhiều tổ chức tín dụng, Vì vậy ngân hàng phải luôn đối đầu với sự tranh giành thị phần và khách hàng, cạnh tranh về sản phẩm và biểu phí làm hạn chế đối tượng khách hàng và sự phát triển của nghiệp vụ này tại ngân hàng. 2.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế - Về nội bộ ngân hàng Hiện tại Vietinbank áp dụng quy trình bảo lãnh dựa trên quy trình tín dụng chung. Tại các chi nhánh do cán bộ tác nghiệp hoạt động bảo lãnh còn thiếu,cán bộ tín dụng tại chi nhánh đảm nhiệm luôn nghiệp vụ này. Cũng do điều kiện về con người mà chi nhánh cũng chưa có bộ phận chăm sóc khách hàng riêng. Vietinbank đã có bộ phận phụ trách hỗ trợ về pháp lý cho các chi nhánh, tuy nhiên chỉ là một cá nhân kiêm nhiệm nên còn nhiều hạn chế. Việc tập trung vào nhóm khách hàng truyền thống lâu n ăm trong quanhệ tín dụng dẫn đến chi nhánh chưa thấy sự cần thiết phải xây dựng chính sách phí phù hợp cũng như chưa chú trọng đúng mức đến chính sách Marketing để tiếp thị, thu hút khách hàng Trường Đại học Kinh tế Huế 82 Nhân viên mới chưa được đào tạo lại một cách bài bản sau khi được tuyển dụng, chủ yếu tự học hỏi, đúc kết kinh nghiệm qua thực tế theo kiểu người trước truyền lại cho người sau. Thông tin bất cân xứng ảnh hưởng đến hiệu quả công tác thẩm định. Việc thu thập thông tin khách hàng phần lớn phụ thuộc nhiều vào khả năng nắm bắt thông tin tín dụng NHNN (CIC).Và thông tin còn bất cân xứng trong chính nội bộ chi nhánh, bởi người làm sau chỉ tự đúc kết kinh nghiệm, không có khóa học bài bản nào, những vấp váp trong quá trình làm không được lưu lại, không có sự tuyên truyền cho tất cả cán bộ mà ai nấy biết. Các thông tin trên báo chí chưa được phổ biến, truyền tải đến anh em kịp thời để làm bài học kinh nghiệm. Trước áp lực cạnh tranh nên các cán bộ tác nghiệp cố gắng giữ khách hàng, chiều lòng khách hàng, mà không biết tạo lập thói quen cho khách hàng là một vấn đề rất quan trọng để tạo nên tính chuyên nghiệp trong việc tác nghiệp. -Về các nguyên nhân bên ngoài +Các nguyên nhân từ phía khách hàng: Khách hàng có nhiều điều kiện để so sánh về giá dịch vụ và chất lượng phục vụ để lựa chọn NHTM. Tâm lý chung của khách hàng vẫn e ngại các thủ tục khi sử dụng dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng. +Các nguyên nhân từ đối thủ cạnh tranh: Số lượng các TCTD trên địa bàn nhiều. Các NHTMCP nhỏ, ít được biết đến bất chấp các rủi ro để tăng trưởng nóng, tìm cách lôi kéo khách hàng. +Các nguyên nhân từ môi trường vĩ mô: Nền kinh tế Việt Nam những năm gần đây có nhiều bất ổn khiến cho sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp khó kh ăn, hệ thống ngân hàng phải đang từng bước cơ cấu, giải quyết các khoản nợ xấu lớn. Trong khi nhiều chính sách và cơ chế quản lý của Chính phủ còn trong quá trình sửa đổi và điều chỉnh. Hiện nay nước ta chưa có luật riêng về hoạt động bảo lãnh ngân hàng. Trường Đại học Kinh tế Huế 83 CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC BẢO LÃNH TIỀN VAY TẠI VIETINBANK QUẢNG BÌNH 3.1. Định hướng phát triển dịch vụ bảo lãnh của Vietinbank - Quảng Bình trong thời gian tới. Trên cơ sở phân tích những hiệu quả mang lại, xác định phương hướng nhiệm vụ của chi nhánh trong thời gian tới, đồng thời nhận thức được những hạn chế thiếu sót của hoạt động bảo lãnh, Vietinbank đã xây dựng cho mình định hướng phát triển cho hoạt động này trong thời gian tới để đáp ứng kịp thời yêu cầu bảo lãnh của nền kinh tế, nâng cao uy tín và tính cạnh tranh của ngân hàng. Cụ thể như sau: Giảm bớt các thủ tục hành chính không cần thiết, tiếp tục hoàn thiện các quy định về nghiệp vụ bảo lãnh như cải tiến bộ hồ sơ bảo lãnh, đơn giản hóa các thủ tục, rút bớt hoặc gộp một số giấy tờ còn chồng chéo, giảm bớt những thông tin trùng lặp mà khách hàng phải cung cấp trong bộ hồ sơ nhằm tạo điều kiện rút ngắn về thời gian giải quyết hồ sơ nhưng vẫn đảm bảo tính pháp lý theo quy định. Hoàn chỉnh quy trình bảo lãnh sát thực tế và nhanh gọn. Đa dạng hóa các hình thức bảo lãnh, loại bảo lãnh cho phong phú, đáp ứng nhu cầu thực tế của khách hàng Đáp ứng nhu cầu khối khách hàng truyền thống, mở rộng khách hàng mới có chọn lọc, mở rộng lĩnh vực bảo lãnh. Tạo cho khách hàng sự thuận tiện và thoải mái nhất trong việc giao dịch với ngân hàng. Duy trì và nâng cao hơn nữa uy tín của hoạt động bảo lãnh của ngân hàng trên thị trường trong nước cũng như trên thế giới. Trong nhiều năm liền Vietinbank luôn nằm trong top đầu những ngân hàng thương mại tốt nhất Việt Nam do các tạp chí nước ngoài bình chọn, nhưng điều đó không có nghĩa là ngân hàng được phép lơ là hay chủ quan trong việc nâng cao uy tín của mình. Cần chú ý nâng cao sự tín nhiệm của khách hàng trong từng khoản bảo lãnh, bảo đảm thỏa mãn tốt nhất nhu cầu của khách hàng, như vậy mới thu hút khách hàng đến với ngân hàng một cách lâu bền. Trường Đ ̣i học Kinh tế Huế 84 3.2. Một số giải pháp hoàn thiện công tác quản lý bảo lãnh 3.2.1. Nhóm giải pháp về tổ chức bộ máy quản lý 3.2.1.1. Chú trọng đào tạo nguồn nhân lực Nhân viên là người trực tiếp giao tiếp với khách hàng, tác phong làm việc, năng lực nghiệp vụ. thái độ phục vụ của nhân viên là nhân tố quan trọng, tác động đến sự trung thành của khách hàng. Đào tạo nghiệp vụ bảo lãnh qua các lớp đào tạo chuyên môn, cập nhật và phổ biến những quy định về bảo lãnh, phổ biến các điều luật quốc tế liên quan đến bảo lãnh như URDG 458, ISP 98, UCP 600 kịp thời nắm bắt thông tin, thường xuyên tổ chức các buổi đúc rút kinh nghiệm, giải quyết các khó khăn vướng mắc trong quá trình thực hiện hoạt động bảo lãnh. Ngân hàng có thể kết hợp chặt chẽ giữa đào tạo ngắn hạn và đào tạo trung, dài hạn trong và ngoài nước. Trong chương trình đào tạo, nên có sự kết hợp chuyên đề chung và các chuyên đề cụ thể chuyên sâu đối với nghiệp vụ bảo lãnh để bảo đảm tính sát thực với định hướng của ngân hàng. Nâng cao trình độ về tin học, ngoại ngữ và pháp luật là các kỹ năng cần thiết liên quan đến hoạt động bảo lãnh. Trong định hướng mục tiêu dài hạn, Vietinbank – CN Quảng Bình cũng nên có sự phối hợp với các trường đại học trên địa bàn với các hoạt động thiết thực như tài trợ trao học bổng cho các sinh viên xuất sắc, có chính sách thu hút sinh viên giỏi về làm việc tại ngân hàng, phỏng vấn xét tuyển sinh viên thực tập có chất lượng ngay từ đầu, trong quá trình thực tập tại đơn vị sinh viên được tiếp xúc, tìm hiểu và hướng dẫn về các hoạt động cơ bản của ngân hàng, từ đó chọn lọc và giữ chân các sinh viên trẻ, có năng lực, tiến tới đào tạo trở thành đội ngũ nhân viên tiềm lực trong tương lai. 3.2.1.2. Đầu tư trang thiết bị công nghệ Hiện đại hóa trang thiết bị công nghệ ngân hàng theo hướng tin học hóa các khâu thanh toán, truyền thông tin, lưu trữ quản lý hồ sơ nhằm đơn giản hóa thủ tục trong đó có thủ tục bảo lãnh. Tất cả các quy trình trong ngân hàng cần được tích hợp trong hệ thống tự động để đảm bảo các hoạt động được thực hiện một cách hiệu quả và giảm bớt chi phí hành chính. Trong năm 2018 này, ngân hành đã giới thiệu Trường Đại học Kin tế Huế 85 và đưa vào sử dụng chương trình “Xác thực và quản lý thư bảo lãnh trên Vietinbank online” với các tiện ích đó đã đạt được mục tiêu của ngân hàng là áp dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ thông tin vào hoạt động dịch vụ đem lại lợi ích cho ngân hàng và khách hàng. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý trong quá trình vận hành và đưa vào sử dụng cần đảm bảo có đầy đủ các thiết bị hiện đại, đủ công suất, thích hợp với chương trình phần mềm giao dịch, đảm bảo xử lý thông tin thông suốt ngay cả những tình huống phức tạp và trong giờ cao điểm. Đầu tư mới, hiện đại hóa cơ sở hạ tầng kỹ thuật, công nghệ thông tin đúng hướng, đồng bộ, hiệu quả, có tính thống nhất – tích hợp - ổn định cao. Cũng không quên tổ chức tập huấn, hướng dẫn đội ngũ nhân viên làm quen, thực hành thao tác thành thục các chương trình ứng dụng phần mềm đảm bảo hoạt động thông suốt, nhanh gọn, an toàn và có thể hướng dẫn, tư vấn và giải đáp thắc mắc cho khách hàng. Hệ thống thông tin hiện đại là nền tảng để gắn kết chi nhánh, các phòng giao dịch trên toàn hệ thống trong việc triển khai, phát triển các sản phẩm dịch vụ hiện đại mang tính hệ thống trong đó có hoạt động bảo lãnh. Cùng với hiện đại hóa nhưng cũng cần chú trọng tới an toàn thông tin mạng. Việc an toàn và ổn định có ý nghĩa quyết định cho việc quảng bá, duy trì và thu hút khách hàng, tăng cường khả năng cạnh tranh với các NHTM khác. 3.2.1.3. Nâng cao chất lượng thẩm định Để nâng cao chất lượng thẩm định, chất lượng tín dụng cũng như chất lượng bảo lãnh, hạn chế tới mức thấp nhất các rủi ro phát sinh, đòi hỏi nhân viên làm công tác thẩm định phải tinh thông nghiệp vụ, hiểu biết pháp luật, nắm bắt kịp thời nhiệm vụ phát triển và những thay đổi trong tình hình kinh tế xã hội của đất nước, của địa phương trong từng thời kỳ, các thông tin dự báo, thông tin kỹ thuật, thị trường và khả năng phân tích tài chính đối với từng loại doanh nghiệp. Về lựa chọn khách hàng đồng ý bảo lãnh: Đặc điểm của các doanh nghiệp ngoài quốc doanh là đa số có quy mô nhỏ và vừa, năng động, có khả năng thích ứng nhanh với sự thay đổi của thị trường, bộ máy kinh doanh thường gọn nhẹ, hiệu quả kinh tế luôn gắn với lợi ích của người sản xuất kinh doanh, tuy vậy sự ra đời cũng như hoạt động của nhiều doanh nghiệp còn một số điểm chưa rõ ràng, minh bạch. Trường Đại học Kinh tế Huế 86 Vì vậy, ngân hàng còn dè dặt khi bảo lãnh vì e ngại không đảm bảo sự an toàn cho nên khi mở rộng bảo lãnh cho đối tượng này, nhân viên tác nghiệp cần phải biết nhanh nhạy, nhìn nhận đâu là khách hàng đáng tin cậy. Dự báo xu hướng quy mô bảo lãnh của ngân hàng tiếp tục gia tăng trong những năm tới, có nhiều ngành nghề kinh tế đa dạng và phức tạp nên trình độ thẩm định dự án là một yêu cầu quan trọng, cần chú ý tới khâu thẩm định nhất là thẩm định năng lực tài chính vì: + Thực hiện tốt khâu thẩm định là biện pháp phòng ngừa rủi ro nâng cao uy tín ngân hàng và áp dụng cho chính sách khách hàng vì nếu tình hình tài chính và năng lực thực hiện hợp đồng tốt, doanh nghiệp có thể không phải ký quỹ 100%. + Thông qua thẩm định dự án, nhân viên tín dụng có thể tư vấn thêm cho khách hàng về các vấn đề tài chính để nâng cao chất lượng công trình nhằm hạn chế rủi ro. Thẩm định dự án giúp cho ngân hàng nắm được tính khả thi để dự tính được tiến độ thực hiện, dự báo được rủi ro có thể xảy ra do các tác nhân từ bên ngoài hoặc trong chính đội ngũ thi công. + Công tác thẩm định cho thấy trách nhiệm của ngân hàng với cả bên được bảo lãnh và bên nhận bảo lãnh do vậy nâng cao uy tín của ngân hàng. Để công tác thẩm định được tiến hành đúng quy trình và đảm bảo chính xác: - Một mặt tiến hành thẩm định trên hồ sơ mà doanh nghiệp cung cấp, một mặt cần có cán bộ đi thực tế, tìm hiểu và thẩm định năng lực thực sự của doanh nghiệp. Nhưng thời gian và chi phí cho thẩm định là không nhỏ, do vậy có thể kết hợp thông tin về doanh nghiệp qua các hoạt động khác như tín dụng, thanh toán - Cần phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, ban ngành như cơ quan Thuế, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tư pháp, thông tin thu thập qua các tổ chức kiểm toán, các công ty tư vấn, luật sư và phương tiện thông tin đại chúng để nắm bắt thông tin kịp thời. - Khai thác hiệu quả cổng thông tin điện tử của NHNN mà ở đây là trung tâm thông tin tín dụng (CIC) nhằm nắm bắt thông tin về tình hình quan hệ tín dụng, năng lực tài chính, hồ sơ pháp lý, tình hình nợ xấu để tránh các rủi ro xảy ra do thiếu thông tin hoặc thông tin bất cân xứng. Trườ g Đại học Kinh tế Huế 87 3.2.2.4. Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát, quản lý Hoạt động bảo lãnh là hoạt động có nhiều rủi ro như rủi ro chứng từ giả mạo, rủi ro về khách hàng không có khả năng thanh toán, rủi ro lãi suất, rủi ro ngoại hối Ngân hàng cần phải tổ chức kiểm tra lại tất cả các món bảo lãnh, rà soát và hoàn chỉnh hồ sơ, theo dõi thời hạn hợp đồng bảo lãnh, quản lý chặt chẽ quá trình thực hiện hợp đồng, nắm bắt được tình hình hoạt động của doanh nghiệp. Bên cạnh việc kiểm tra, kiểm soát khách hàng thì còn phải kiểm tra, kiểm soát nội bộ về việc thực hiện đúng quy trình và có sự phân công trách nhiệm rõ ràng với từng bộ phận, cá nhân, không nên chỉ giao cho một mình nhân viên CSR đảm nhiệm mà nên có một bộ phận giám sát hoặc một khâu kiểm tra toàn bộ về hồ sơ bảo lãnh trước khi trình phê duyệt của Trưởng chi nhánh. Các trường hợp khách hàng cung cấp hồ sơ đề nghị phát hành cam kết bảo lãnh có nội dung không rõ ràng hoặc gây rủi ro pháp lý cho Vietinbank, CSR nên trình cán bộ thuộc bộ phận Pháp lý chứng từ- Phòng hỗ trợ nghiệp vụ kiểm tra đảm bảo trước khi xét duyệt phát hành cam kết bảo lãnh. 3.2.2. Nhóm giải pháp về chính sách 3.2.2.1. Đa dạng hóa sản phẩm Có thể phát triển, đa dạng hóa sản phẩm mới trên cơ sở hoàn thiện cả về nội dung và hình thức: có thể là sản phẩm mới đối với ngân hàng và khách hàng nhưng lại không mới và phổ biến ở ngân hàng khác nên có thể tận dụng được kinh nghiệm của họ mà chi phí nghiên cứu dịch vụ lại không cao; hoặc phát triển một loại sản phẩm hoàn toàn mới, bỏ chi phí nghiên cứu dịch vụ và nhu cầu thị trường nên tương đối phức tạp và tốn thời gian nhưng nếu thành công có thể tạo nên lợi thế cạnh tranh so với đối thủ. Bảo lãnh vay vốn nước ngoài rất cần thiết cho doanh nghiệp Việt Nam hiện nay, trong thời gian tới, ngân hàng cần tiếp cận với các dự án vay vốn nước ngoài chủ động tìm khách hàng và đề xuất ủy nhiệm lên hội sở và NHNN. Việc thực hiện “bó sản phẩm” khi kết hợp bảo lãnh với các nghiệp vụ khác như cho vay, tiền gửi, thanh toán quốc tế như một dịch vụ trọn gói hoặc giới thiệu và thuyết phục khách hàng sử dụng nhiều hình thức bảo lãnh khác nhau tùy Trườn Đại học Kinh tế Huế 88 từng thời điểm và trường hợp ví dụ sử dụng bảo lãnh dự thầu, tiếp theo đó là bảo lãnh thực hiện hợp đồng, bảo lãnh bảo hành Khách hàng sử dụng càng nhiều sản phẩm dịch vụ của Vietinbank sẽ càng được hưởng nhiều ưu đãi như ưu đãi về lãi suất cho vay theo quy mô dư nợ vay, miễn phí gia nhập, miễn phí thường niên năm đầu tiên, miễn phí quản lý tài khoản năm đầu tiên từ đó đem lại tiện ích tối đa, thu hút khách hàng sử dụng dịch vụ đồng thời phát huy được hiệu quả kinh doanh của ngân hàng. Ngoài ra, đa dạng hóa phương thức phát hành bảo lãnh với hình thức đồng bảo lãnh đối với những dự án lớn, nhu cầu bảo lãnh vượt quá giới hạn tối đa cho phép bảo lãnh của ngân hàng hay khả năng nguồn vốn của ngân hàng không đáp ứng được nhu cầu một dự án, cũng là một giải pháp để ngân hàng tăng tiện ích cho khách hàng và đồng thời phân tán rủi ro. 3.2.2.2. Đa dạng hóa hình thức đảm bảo Hiện nay tại Vietinbank chỉ áp dụng hình thức ký quỹ bắt buộc 100% và giá trị tài sản đảm bảo bằng hoặc cao hơn 100% giá trị bảo lãnh, đây là chính sách khá khắt khe, hội sở có thể xem xét cho phép khách hàng ký quỹ một phần 20-30% còn lại đảm bảo bằng giá trị tài sản, như vậy sẽ tạo thuận lợi cho khách hàng hơn. 3.2.2.3. Thực hiện chính sách phí linh hoạt Với phần đông doanh nghiệp và công chúng chưa am hiểu sâu sắc các dịch vụ ngân hàng, vì thế ngân hàng cần tính toán phí sao cho hợp lý để khuyến khích khách hàng sử dụng. Đồng thời, phí bảo lãnh ngân hàng cũng nên gắn với mức độ rủi ro. Ngoài cách phân biệt tỷ lệ phí theo các hình thức đảm bảo như hiện tại, có thể phân biệt tỷ lệ phí theo tiêu thức thời gian, ngắn hạn và trung dài hạn. Bảo lãnh ngắn hạn thường ít rủi ro hơn bảo lãnh trung dài hạn nên có thể áp dụng tỷ lệ phí thấp hơn. 3.2.2.4. Hoàn thiện quy trình bảo lãnh Quy trình bảo lãnh cần được hoàn thiện theo hướng bảo đảm quá trình thực hiện nghiệp vụ bảo lãnh được nhanh gọn, chính xác, an toàn cho ngân hàng và thuận tiện cho khách hàng. Để đạt tới điều này cần lưu ý một số điểm sau: Trường Đại ọc Kin tế Huế 89 Công việc đầu tiên không thể bỏ qua trong quy trình là tìm kiếm và tư vấn hướng dẫn khách hàng thực hiện đúng các yêu cầu bảo lãnh. Điều này thể hiện tính chủ động của ngân hàng khác với trước đây nghiệp vụ bảo lãnh bắt đầu khi khách hàng đến xin bảo lãnh. Hơn nữa việc tư vấn giúp khách hàng đáp ứng yêu cầu giảm bớt thời gian và công sức đi lại, giúp khách hàng tiếp cận và nắm bắt các yêu cầu về hồ sơ và thủ tục theo quy định, tránh để xảy ra sai sót sau này. Khâu này còn nằm trong chính sách Marketing về tìm kiếm và chọn lựa khách hàng mới cho bảo lãnh. Trong quá trình thực hiện quy trình bảo lãnh: bảo lãnh có ký quỹ 100% , cầm cố sổ tiết kiệm, số dư tài khoản, ngoại tệ, vàng, giấy tờ có giá do Vietinbank phát hành hầu như rủi ro thấp và việc phát hành cam kết bảo lãnh đơn thuần chỉ là dịch vụ có thu phí, do đó đối với loại bảo lãnh này, quy trình bảo lãnh nên theo hướng đơn giản hóa thủ tục, không cần khách hàng phải nộp các giấy tờ liên quan đến hồ sơ pháp lý và hồ sơ tài chính để rút ngắn thời gian chờ đợi của khách hàng. Xác thực và tạm thời phong tỏa quyền sử dụng đối với các loại bảo lãnh bảo đảm bằng tài khoản có kỳ hạn hoặc chứng chỉ của khách hàng trong suốt thời gian bảo lãnh để tránh các trường hợp giả mạo hoặc có sự cấu kết giữa khách hàng và tổ chức phát hành. 3.2.3. Nhóm giải pháp về thị trường 3.2.3.1. Đẩy mạnh hoạt động tiếp cận khách hàng và khuếch trương quảng bá Ngân hàng có thể khuếch trương hoạt động bảo lãnh của ngân hàng qua rất nhiều hình thức như hoạt động tuyên truyền, quảng cáo trên các phương tiện thông tin đại chúng, qua các khách hàng truyền thống, tài trợ cho các chương trình, sự kiện có ý nghĩa kinh tế và chính trị sâu rộng Ngân hàng nên chú trọng đến nội dung, hình thức giới thiệu về sản phẩm, dịch vụ bảo lãnh trên website của Vietinbank – bộ mặt truyền thông điện tử của ngân hàng. Khi đưa nội dung quảng cáo về dịch vụ bảo lãnh cần giới thiệu được lợi ích và tính ưu việt của từng loại bảo lãnh để giúp khách hàng đối phó với mỗi loại rủi ro tương ứng. Trang web phải có các mẫu hồ sơ, đơn đề nghị phát hành, các thông tin về hồ sơ xin bảo lãnh để khách hàng có thể tìm hiểu, làm tăng tính chuyên nghiệp và tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng. Trường Đại học Kinh tế Huế 90 Giới thiệu tư vấn về các hình thức và khả năng cung ứng dịch vụ bảo lãnh của ngân hàng cho khách hàng lựa chọn, tư vấn trong quá trình soạn thảo, đàm phán hợp đồng mua bán hàng hóa, thiết bị nhập khẩu đảm bảo quyền lợi cho khách hàng cũng như đảm bảo an toàn cho ngân hàng khi thực hiện bảo lãnh. 3.2.3.2. Phát triển dịch vụ chăm sóc khách hàng Chăm sóc khách hàng tốt là hình thức quảng cáo miễn phí nhưng mang lại hiệu quả cao cho ngân hàng, duy trì được lượng khách hàng truyền thống, tạo nên lòng trung thành, những đối tượng khách hàng này có sức mạnh truyền thông rất lớn. Việc ngân hàng tận dụng được lợi thế về thu hút khách hàng trong hoạt động marketing sẽ làm giảm chi phí, tăng lợi nhuận, giúp tạo động lực làm việc cho đội ngũ nhân viên, giữ chân “nhân tài” tạo nên vũ khí cạnh tranh của ngân hàng. Chi nhánh cần quan tâm chăm sóc các khách hàng hiện hữu nhằm tạo quan hệ tốt với khách hàng để kích thích, gia tăng nhu cầu, giới thiệu và phát triển các sản phẩm dịch vụ tín dụng mới đối với khách hàng. Các hoạt động cụ thể có thể kể đến như: - Thường xuyên cập nhật, phân tích dữ liệu khách hàng hiện có, thống kê theo dõi sự biến động về số lượng, đối tượng khách hàng, về doanh số, số dư của từng loại hình bảo lãnh. - Lập phiếu điều tra, đánh giá, cho điểm và nêu ý kiến về cách thức tiếp cận, chất lượng , tiện ích sản phẩm, tìm hiểu nhu cầu phát sinh, thái độ phục vụ của nhân viên, những vướng mắc gặp phải trong quá trình thực hiện hồ sơ, thủ tục bảo lãnh tại ngân hàng trên cơ sở đó có cái nhìn đúng đắn về công tác thực hiện, thực hiện các giải pháp duy trì và nâng cao sự hài lòng. - Hội nghị khách hàng là cơ hội để ngân hàng giới thiệu dịch vụ bảo lãnh, cần được thực hiện chu đáo, có sức hấp dẫn, thu hút được khách hàng, lắng nghe ý kiến và tôn trọng khách hàng, tìm cách tháo gỡ khó khăn đem lại lợi ích cho cả ngân hàng và khách hàng. - Đối với khách hàng lớn, ngân hàng nên thực hiện các hình thức khuyến mãi riêng, tặng quà nhân dịp sự kiện lớn, ưu tiên giải quyết nhanh các yêu cầu, ý kiến góp ý của khách hàng. Trường Đại họ Kinh tế Huế 91 Với khách hàng mới không nên yêu cầu tất cả ký quỹ 100% và cũng cần thẩm định tài chính, nếu bảo đảm, có thể cho phép khách hàng ký quỹ thấp hơn 100% và kết hợp với thế chấp tài sản. Thực hiện dịch vụ tư vấn, ngân hàng nên đưa ra cho khách hàng những lời khuyên về sáng kiến mở rộng sản xuất kinh doanh, phát hiện bất hợp lý, tháo gỡ khó khăn, tư vấn cho khách hàng về hướng đầu tư và thị trường tiềm năng, dự đoán xu hướng phát triển của ngành nghề mà khách hàng đang kinh doanh, dùng nghệ thuật liên kết khách hàng với nhau tạo cơ hội kinh doanh cho cả hai bên. Trường Đại học Kinh tế Huế 92 PHẦN III – KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 3.1. Kết luận Vietinbank Quảng Bình là một chi nhánh trực thuộc hệ thống Vietinbank, ra đời và hoạt động chính thức từ năm 2004, mặc dù chưa có bề dày hoạt động như nhiều tổ chức tín dụng khác trên địa bàn như Agribank, BIDV,... song Vietinbank Quảng Bình đã vươn lên khẳng định vị thế, xây dựng được thị phần của mình trên địa bàn tỉnh Quảng Bình, ở mảng dịch vụ ngân hàng nói chung và mảng bảo lãnh tiền vay nói riêng. Công tác quản lý bảo lãnh tiền vay diễn ra trôi chảy, đảm bảo an toàn hoạt động và đem lại nguồn thu phí dịch vụ đáng kể cho ngân hàng. Song công tác quản lý bảo lãnh tiền vay vẫn chưa phát huy được hết ưu điểm của sản phẩm, mức phí dịch vụ thu được chưa tương xứng, thị phần trên địa bàn chưa được cải thiện, điều này do nhiều nguyên nhân nhưng cũng phải nói trong đó có những nguyên nhân từ công tác quản lý bảo lãnh tiền vay tại Vietinbank Quảng Bình vẫn còn nhiều hạn chế. Với kết quả thông qua thực hiện đề tài " Hoàn thiện công tác quản lý hoạt động bảo lãnh tiền vay tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam – Chi nhánh Quảng Bình"luận văn đã có những đóng góp chủ yếu sau: Thứ nhất, thông qua luận văn, tác giả đã hệ thống hóa có chọn lọc và tập trung luận giải các vấn đề quản lý hoạt động bảo lãnh tiền vay về tại Vietinbank Quảng Bình. Trong luận văn, tác giả đã khái quát tình hình hoạt động bảo lãnh tiền vay, các tiêu chí đánh giá và những yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý bảo lãnh tiền vay. Bên cạnh đó, tác giả cũng cũng nêu ra một số yêu cầu cần thiết để hoàn thiện công tác quản lý bảo lãnh tiền vay tại Vietinbank Quảng Bình. Thứ hai, đánh giá công tác quản lý bảo lãnh tiền vay tại Vietinbank Quảng Bình bằng các phiếu khảo sát đánh giá toàn diện về hoạt động bảo lãnh tiền vay tại Chi nhánh, thông qua các kết quả thu được, tác giả đã đánh giá thực trạng chính xác và cụ thể về công tác quản lý bảo lãnh tiền vay, những mặt mạnh và những điểm yếu cần khác phục. Trường Đại học Kinh tế Huế 93 Thứ ba, trên cơ sở kết quả đánh giá thực trạng và định hướng hoàn thiện công tác quản lý bảo lãnh tiền vay tại Vietinbank Quảng Bình, tác giả đã đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý bảo lãnh tiền vay tại Vietinbank Quảng Bình để đáp ứng nhu cầu công việc hiện nay và trong tương lai. Hoàn thiện công tác quản lý bảo lãnh tiền vay tại Vietinbank Quảng Bình là một vấn đề quan trọng trong hoạt động của Vietinbank Quảng Bình, có quyết định đến hiệu quả hoạt động của Chi nhánh. Việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cần được coi là một trong những nội dung quan trọng để hoạt động của Vietinbank Quảng Bình đạt được mục tiêu hiệu quả, an toàn và phát triển bền vững./. 3.2. Kiến nghị 3.2.1. Với Chính phủ Hoạt động bảo lãnh sẽ có điều kiện phát triển nếu môi trường kinh doanh và pháp lý lành mạnh. Chính phủ cần phát huy vai trò quản lý của mình, ổn định kinh tế vĩ mô, tiếp tục phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động lành mạnh thị trường vốn, thị trường chứng khoán tiến tới hoàn thiện cơ chế thị trường, tăng cường quan hệ kinh tế đối ngoại, tìm kiếm các nhà đầu tư. Các chương trình, định hướng phát triển của Chính phủ đến từng vùng miền, địa phương, các khu công nghiệp nên tập trung phát triển các lĩnh vực, ngành nghề kinh doanh không chỉ mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp mà còn cho xã hội, phát triển các thế mạnh của địa phương và quảng bá ra bên ngoài, tạo niềm tin với các đối tác tài trợ, tạo cơ hội cho ngân hàng thu hút thêm lượng khách hàng mới. Chính phủ cần có quy định chặt chẽ hơn đối với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp: các quy định về cấp phép thành lập doanh nghiệp; phát hiện và xử phạt doanh nghiệp hoạt động trái pháp luật, doanh nghiệp “ma”, không có địa chỉ và cơ sở hay giấy phép kinh doanh; quản lý và tăng cường hơn nữa việc các doanh nghiệp thực hiện công khai hóa thông tin, kế toán, kiểm toán, từ đó tạo được niềm tin không chỉ cho ngân hàng mà cả phía đối tác. 3.2.2. Với Ngân hàng nhà nước Cần đẩy mạnh hiệu quả hoạt động của trung tâm thông tin tín dụng (CIC), quản lý và yêu cầu các doanh nghiệp và TCTD công khai minh bạch các thông tin Trườn Đại học Kin tế Huế 94 hoạt động tài chính; nâng cao trách nhiệm của ngân hàng trong việc cung cấp thông tin về khách hàng có quan hệ tín dụng một cách đầy đủ, chính xác, cập nhật, kịp thời. Hiệu quả của kênh thông tin tín dụng này phải đảm bảo khi khách hàng có vấn đề với bất kỳ một tổ chức tín dụng nào thì các TCTD khác đều nhận biết được thông tin; chấm dứt và xử lý các trường hợp cạnh tranh không lành mạnh, che giấu thông tin giữa các TCTD. Điều này sẽ hỗ trợ rất nhiều cho các NHTM trong quá trình thẩm định cũng như quản lý và phòng ngừa rủi ro, nâng cao chất lượng hoạt động ngân hàng. 3.2.3. Với Vietinbank hội sở Ngân hàng nên có bộ phận chuyên trách về hỗ trợ pháp luật trong hoạt động bảo lãnh. Kinh nghiệm của các ngân hàng nước ngoài và chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam cho thấy bộ phận này rất cần thiết và hữu ích. Các giao dịch bảo lãnh có đối tác nước ngoài ngày càng nhiều đòi hỏi phải am hiểu luật, tránh một số trường hợp đã xảy ra là khi có tranh chấp thì ngân hàng mới quay trở lại xem xét hồ sơ gốc, tìm hiểu về luật và xin tư vấn ở các văn phòng luật sư khác, nếu được xem xét chủ động ngay từ đầu bởi các luật sư chuyên nghiệp thì sẽ nhanh chóng và an toàn cho ngân hàng và khách hàng. Nâng cao tính tự chủ nhiều hơn nữa cho các chi nhánh, phòng giao dịch về quyền quyết định hạn mức cấp bảo lãnh để chi nhánh không bị hạn chế trong nỗ lực tìm kiếm khách hàng. Trường Đại học Kinh tế Huế 95 TÀI LIỆU THAM KHẢO I. Tiếng Việt [1] Võ Thị Thúy Anh (Chủ biên) - Lê Phương Dung (2012), Nghiệp vụ Ngân hàng hiện đại, NXB Tài Chính [2] Báo cáo hạch toán, báo cáo thường niên năm 2015, 2016, 2017 của ngân hàng TMCP Vietinbank. Báo cáo tổng kết năm 2015, 2016, 2017 của Vietinbank Quảng Bình [3] Phan Thị Cúc (chủ biên) – 2008 – Nhà xuất bản Thống kê – Giáo trình Nghiệp vụ ngân hàng thương mại Trường Đại học Công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh, khoa Tài chính – Ngân hàng. [4] Nguyễn Đăng Dờn – 2009 – Nhà xuất bản Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh – Nghiệp vụ ngân hàng thương mại Trường Đại học Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh. [5] Phan Thị Thu Hà, Nguyễn Thị Thu Thảo (2002), Ngân hàng thương mại: Quản trị và nghiệp vụ, Nhà xuất bản thống kê. [6] Trần Huy Hoàng (2007), Quản Trị Ngân hàng thương mại, NXB Lao động xã hội. [7] Tô Ngọc Hưng (2009), Giáo trình Ngân hàng thương mại, NXB Thống kê. [8] Ngô Thị Liên Hương (2010), “Bàn về đa dạng hóa dịch vụ ngân hàng của NHTM Việt Nam”, Tạp chí ngân hàng số 13, trang 34 - 36, tháng 7. [9] Nguyễn Minh Kiều (2012), Nghiệp vụ Ngân hàng hiện đại, NXB Lao động xã hội. [10] Lê Nguyên (2011), Bảo lãnh ngân hàng và tín dụng dự phòng, NXB Thống kê. [11] Nguyễn An Sơn (2013), Hoạt động bảo lãnh tại ngân hàng Nông nghiệp và PTNT Chi nhánh tỉnh Bình Định. II. Tiếng Anh [12] Peter S. Rose (1993), Quản trị ngân hàng thương mại, NXB Thành phố Hồ Chí Minh. III. Website [14] Website Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam: www.vietinbank.vn Trường Đại học Kinh tế Huế 96 PHỤ LỤC PHỤ LỤC 1: PHIẾU ĐIỀU TRA KHÁCH HÀNG Đầu tiên cho phép tôi được gửi lời chào trân trọng đến Quý ông/bà Tôi tên là: Lê Duy Hưng, bản thân tôi đang thực hiện nghiên cứu đề tài : “Hoàn thiện công tác quản lý bảo lãnh tiền vay tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam – Chi nhánh Quảng Bình”. Với tư cách là người làm việc trong lĩnh vực liên quan rất mong Quý ông/bà dành ít thời gian để điền vào bản phỏng vấn này. Những thông tin mà ông/bà cung cấp sẽ đóng góp quan trọng đối với tính chính xác về kết quả nghiên cứu của chúng tôi cũng như góp tiếng nói trong việc xây dựng giải pháp nhằm hoàn thiện hơn hoạt động bảo lãnh tại Vietinbank Quảng Bình Chúng tôi đảm bảo rằng, các thông tin mà ông bà cung cấp chỉ phục vụ cho mục địch nghiên cứu và hoàn toàn được giữ bí mật. Xin chân thành cảm ơn và cho phép tôi được gửi đến Quý ông/bà lời chúc sức khỏe, thành công và hạnh phúc. I. Thông tin cá nhân: 1. Giới tính: □ Nam □ Nữ 2. Tuổi: □ <30 □ 30- <45 □ 45- <55 □ ≥ 55 3. Trình độ học vấn □ Trên đại học □ Cao đẳng, Đại học □ Sơ cấp, trung cấp □ Khác 4. Nơi công tác □ Doanh nghiệp nhà nước □ Công ty cổ phần □ Doanh nghiệp tư nhân □ Cơ quan quản lý Nhà nước □ Công ty TNHH □ Khác 5. Vị trí công tác □ Nhân viên □ Người quản lý Trường Đại học Kinh tế Huế 97 6. Số năm kinh nghiệm trong lĩnh vực công tác □ 1- < 3 năm □ 3- <10 năm □ ≥ 10 năm II. Đánh giá về công tác quản lý Bảo lãnh tiền vay tại Vietinbank Quảng Bình Hướng dẫn trả lời: Đối với các câu hỏi về mức độ đồng ý của mình về công tác Bảo lãnh, câu trả lời của Ông/Bà được trả lời theo mức độ đồng ý từ 1 đến 5 theo quy ước sau: 1 2 3 4 5 Hoàn toàn không đồng ý Không đồng ý Bình thường Đồng ý Hoàn toàn đồng ý Vui lòng khoanh tròn vào ô tương ứng với mức độ Ông/ Bà lựa chọn Các nội dung hoạt động Bảo lãnh Mức độ đồng ý 1 2 3 4 5 I. Năng lực của nhân viên 1. Cán bộ có trình độ chuyên môn vững vàng 1 2 3 4 5 2. Cán bộ giải quyết kịp thời hồ sơ bảo lãnh 1 2 3 4 5 3. Cán bộ hướng dẫn thủ tục cho khách hàng đầy đủ, dễ hiểu 1 2 3 4 5 4. Lãnh đạo chi nhánh có chế độ quản lý và giám sát tốt đội ngũ cán bộ NV 1 2 3 4 5 II. Qui định, chính sách về Bảo lãnh tiền vay 1.Các chính sách về Bảo lãnh rõ ràng về lĩnh vực tài trợ và đối tượng bảo lãnh 1 2 3 4 5 2. Quy trình bảo lãnh rõ ràng 1 2 3 4 5 2. Công tác kiểm tra giám sát trước và sau bảo lãnh thường xuyên 1 2 3 4 5 III.Quá trình hoạt độngBảo lãnh 1. Thời gian thẩm định hồ sơ tại Chi nhánh nhanh gọn, kịp thời 1 2 3 4 5 Trường Đại học Kinh tế Huế 98 2. Việc cấp bảo lãnh khi Chủ đầu tư hoàn thiện hồ sơ kịp thời 1 2 3 4 5 3. Công tác kiểm tra, giám sát vốn vay trước và sau bảo lãnh thường xuyên 1 2 3 4 5 4. Thông báo lịch trả phí đến Chủ đầu tư thường xuyên, định kỳ 1 2 3 4 5 5. Cơ chế phối hợp giữa ngân hàng và các cơ quan liên quan rõ ràng, cụ thể 1 2 3 4 5 6. Thông tin cung cấp cho khách hàng luôn chính xác, đầy đủ, kịp thời 1 2 3 4 5 7. Bảo mật tốt thông tin khách hàng 1 2 3 4 5 8. Mức phí bảo lãnh ưu đãi 1 2 3 4 5 9. Thời hạn phát hành bảo lãnh đáp ứng được nhu cấu của khách hàng 1 2 3 4 5 IV. Đánh giá chung về hoạt động bảo lãnh 1.Luôn hỗ trợ khách hàng tháo gỡ khó khăn 1 2 3 4 5 2. Hoạt động bảo lãnh tiền vay cần hoàn thiện hơn 1 2 3 4 5 3. Ông/bà có hài lòng với hoạt động bảo lãnh tiền vay tại Chi nhánh 1 2 3 4 5 III. Thông tin bổ sung 1.Theo ông bà, đâu là điểm yếu nhất trong quá trình bảo lãnh ở ngân hàng. .................................................................................................................................. 2. Để cải thiện công tác bảo lãnh trong thời gian tới, những nội dung hay khía cạnh nào ở ngân hàng cần chú ý nhất .................................................................................................................................. 3. Đối với doanh nghiệp, theo ông/bà cần thay đổi những gì? .................................................................................................................................. Một lần nữa, tôi xin chân thành cảm ơn và kính chúc quý ông/bà sức khỏe, hạnh phúc và thành đạt! Trườ g Đại học Kinh tế Huế 99 PHỤ LỤC 2: PHIẾU ĐIỀU TRA NHÂN VIÊN NGÂN HÀNG Đầu tiên cho phép tôi được gửi lời chào trân trọng đến Quý ông/bà Tôi tên là: Lê Duy Hưng, bản thân tôi đang thực hiện nghiên cứu đề tài : “Hoàn thiện công tác quản lý bảo lãnh tiền vay tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam – Chi nhánh Quảng Bình”. Với tư cách là người làm việc trong lĩnh vực liên quan rất mong Quý ông/bà dành ít thời gian để điền vào bản phỏng vấn này. Những thông tin mà ông/bà cung cấp sẽ đóng góp quan trọng đối với tính chính xác về kết quả nghiên cứu của chúng tôi cũng như góp tiếng nói trong việc xây dựng giải pháp nhằm hoàn thiện hơn hoạt động bảo lãnh tại Vietinbank Quảng Bình Chúng tôi đảm bảo rằng, các thông tin mà ông bà cung cấp chỉ phục vụ cho mục địch nghiên cứu và hoàn toàn được giữ bí mật. Xin chân thành cảm ơn và cho phép tôi được gửi đến Quý ông/bà lời chúc sức khỏe, thành công và hạnh phúc. I. Thông tin cá nhân: 1. Giới tính: □ Nam □ Nữ 2. Tuổi: □ <30 □ 30- <45 □ 45- <55 □ ≥ 55 3. Trình độ học vấn □ Trên đại học □ Cao đẳng, Đại học □ Sơ cấp, trung cấp □ Khác 4. Nơi công tác □ Phòng KHDN □ Phòng Bán lẻ □ Phòng Ba Đồn □ Phòng Lệ Thủy □ Phòng Bố Trạch □ Khác 5. Vị trí công tác □ Nhân viên □ Người quản lý 6. Số năm kinh nghiệm trong lĩnh vực công tác Trường Đại học Kinh tế Huế 100 □ 1- < 3 năm □ 3- <10 năm □ ≥ 10 năm II. Đánh giá về công tác quản lý Bảo lãnh tiền vay tại Vietinbank Quảng Bình Hướng dẫn trả lời: Đối với các câu hỏi về mức độ đồng ý của mình về công tác Bảo lãnh, câu trả lời của Ông/Bà được trả lời theo mức độ đồng ý từ 1 đến 5 theo quy ước sau: 1 2 3 4 5 Hoàn toàn không đồng ý Không đồng ý Bình thường Đồng ý Hoàn toàn đồng ý Vui lòng khoanh tròn vào ô tương ứng với mức độ Ông/ Bà lựa chọn Các nội dung hoạt động Bảo lãnh Mức độ đồng ý 1 2 3 4 5 1. Nhu cầu cấp bảo lãnh tiền vay hiện nay của khách hàng là rất cao 1 2 3 4 5 2. Độ tín nhiệm của khách hàng đối với Vietinbank Quảng Bình trong công tác bảo lãnh tiền vay rất cao 1 2 3 4 5 3. Trong giai đoạn hiện nay nên nới lỏng tiêu chuẩn cấp bảo lãnh tiền vay 1 2 3 4 5 4. Thu nhập từ bảo lãnh tiền vay mới chỉ chiếm tỷ trọng rất nhỏ trong tổng thu nhập của cả chi nhánh 1 2 3 4 5 5. Công ty TNHH, DNTN, Công ty cổ phần vẫn chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng doanh số bảo lãnh tiền vay 1 2 3 4 5 6. Nên giảm mức phí bảo lãnh đối với tài sản tiền ký quỹ để cạnh tranh với các ngân hàng khác 1 2 3 4 5 7. Nên rút ngắn thời gian thẩm định khoản bảo lãnh xuống 50% so với quy trình hiện nay 1 2 3 4 5 8. Giảm số ngày cho phép thu phí lên 10 ngày đầu kỳ hiệu lực BL 1 2 3 4 5 Trường Đại học Kinh tế Huế 101 III. Thông tin bổ sung 1.Theo ông bà, đâu là điểm cần khắc phục trong quy trình bảo lãnh của ngân hàng. .................................................................................................................................. 2. Để cải thiện công tác bảo lãnh trong thời gian tới, những nội dung hay khía cạnh nào ở ngân hàng cần chú ý nhất .................................................................................................................................. Một lần nữa, tôi xin chân thành cảm ơn và kính chúc quý ông/bà sức khỏe, hạnh phúc và thành đạt! Trường Đại học Kinh tế Huế