Luận văn Kỹ thuật sinh sản nhân tạo ếch Thái Lan (Ranna tigerina tigrina)

ycoprotein vì theá vieäc chieát xuaát HCG döïa vaøo nguyeân lyù taùch protein tan trong nöôùc. HCG laø loaøi kích duïc toá dò chuûng ñöôïc duøng coù hieäu quaû cho nhieàu loaøi caù. Ngoaøi caùc loaøi caù meø, caù treâ, HCG coøn coù taùc duïng gaây ruïng tröùng cho cho caùc loaøi caù khaùc nhö: caù veàn, caù troâi, caù boáng, caù vaøng, caù chình, caù bôn, caù boáng töôïng, caù chaïch. Ñôn vò tính cuûa HCG khi söû duïng laø IU/kg caù theå caùi (international unit). 2.3.4 Loaïi vaø lieàu löôïng moät soá chaát kích thích sinh saûn duøng trong thuyû saûn Theo Ngoâ Vaên Ngoïc (2003), thì caùc loaïi chaát kích thích sinh saûn duøng cho caù vôùi lieàu löôïng nhö sau: Baûng 2.1 Loaïi vaø lieàu löôïng kích duïc toá duøng trong thuyû saûn. Loaøi caù TGHÖ (giôø) HCG (IU/kg caù caùi) LH-RHa (μg/kg caù caùi) Naõo thuyø (dose) Ghi chuù (tieâm) Meø traéng 8 - 9 1000 - 1200 20 - 1 laàn Meø hoa 8 – 9 2000 – 2500 30 – 35 - 1 laàn Caù cheùp 6 -7 - 10 – 20 2 1 laân Traém coû 8 – 9 - 40 – 50 5 – 6 2 laàn Troâi Aán Ñoä 8 – 9 - 30 3 – 4 1 laàn Treâ phi 10 – 11 4000 - 3 – 4 1 laàn Treâ vaøng 12 4000 – 4500 - 4 1 laàn Thaùc laùc 12 Lieàu cao 100 – 120 - 2 laàn Laêng vaøng 12 5000 100 4 2 laàn Caù tra 5 – 6 4000 – 5000 - - Nhieàu laàn Roâ ñoàng 6 – 7 3500 – 4000 100 - 1 laàn Caù loùc ñen 8 – 12 5000 - - 2 laàn Meø vinh 8 – 9 1000 – 1200 20 – 25 - 1 laàn Saëc raèng 6 – 7 3500 – 4000 100 - 1 laàn Chuù thích: TGHÖ : Thôøi gian hieäu öùng. HCG : Human Chorionic Gonadotropin. LH-RHa : Luteinizing Hormone – Releasing Hormone (a: analog) Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -10- 2.4 Tình Hình Nuoâi EÁch ÔÛ Vieät Nam Vaø Treân Theá Giôùi 2.4.1 Tình hình nuoâi eách ôû Vieät Nam Trong nhöõng naêm gaàn ñaây nöôùc ta ñaõ phaùt trieån ngheà nuoâi eách ñoàng, ñieån hình nhö Ñoâng Anh (Haø Noäi), Hieäp Haø, Yeân Phong (Haø Baéc), Töû Loäc (Haûi Höng), Thanh Taát (Haø Taây) vaø ngaøy nay eách Thaùi Lan ñöôïc nuoâi lan roäng ñeán moät soá tænh ôû mieàn Nam nhö: An Giang, Ñoàng Thaùp, Beán Tre, Long An, … vaø moät soá tænh Mieàn Ñoâng Nam Boä nhö: Thaønh Phoá Hoà Chí Minh, Bình Döông, Taây Ninh, … Thöôøng thì noâng daân nuoâi theo phöông phaùp thuû coâng daân gian, nguoàn gioáng baét chuû yeáu ngoaøi töï nhieân. Söû duïng thöùc aên laø nhöõng loaøi coân truøng nhö saâu boï, giun, böôùm ñeâm,… vaø caùc loaïi caù taïp. Theo Traàn Kieân (1996), coù nhieàu gia ñình ñaõ nuoâi eách ñoàng thaønh coâng nhö gia ñình oâng Phan Baù Thình (Haø Baéc) nuoâi naêm 1991, oâng Phaïm Ngoïc Xöùng (Haûi Höng)… Tuy nhieân treân thöïc teá thì saûn löôïng eách töø tröôùc ñeán nay vaãn phuï thuoäc chuû yeáu vaøo töï nhieân. Vieäc nuoâi thöôøng khoâng ñem laïi hieäu quaû kinh teá cao do tyû leä soáng thaáp, saûn löôïng thaáp, ñaëc bieät laø vaán ñeà thöùc aên daønh cho eách. 2.4.2 Tình hình nuoâi eách treân Theá Giôùi Thaùi Lan ñaõ phaùt trieån ngheà nuoâi eách trong nhöõng naêm gaàn ñaây vôùi loaøi eách Ra na tig rina. Trong naêm 1995 Thaùi Lan ñaõ coù treân 300 traïi nuoâi eách vôùi qui moâ coâng nghieäp. EÁch ñöôïc nuoâi chuû yeáu trong caùc beå ximaêng vôùi dieän tích moãi beå laø 3 x 4 x1.2 m, möïc nöôùc trong beå giöõ khoaûng 20 – 30 cm. Moãi beå ñeàu coù boá trí taám nhöïa moûng (chieám 1/3 dieän tích beå). Treân taám nhöïa coù ñuïc nhieàu loã thuûng cho eách nhaûy leân khoûi maët nöôùc vaø nhöõng taám nhöïa coøn laø nôi chöùa thöùc aên. EÁch ñöôïc nuoâi vôùi maät ñoä laø 60 – 80 con/m2. Caû noøng noïc vaø eách thòt ñeàu cho aên thöùc aên vieân, haøm löôïng protein thay ñoåi töø 40% (noøng noïc) ñeán 25% (eách lôùn). Sau ba ñeán boán thaùng nuoâi coù theå ñaït 300 – 400g/con cho eách noäi ñòa, rieâng ñoái vôùi eách nhaäp töø Myõ laø eách boø (Ra na cat esbeian a) thì maát saùu ñeán taùm thaùng nuoâi nhöng kích côõ lôùn hôn. Heä soá thöùc aên trung bình 1.2 – 1.5 (putsee vaø ctv., 1996). EÁch boø (Rana cat esb eiana) ñöôïc nuoâi nhieàu ôû nuùi Rocky phía Ñoâng nöôùc Myõ, phía Nam vaø vuøng Ñoâng Baéc Mexico, phía Baéc Canada. Nhaäp sang nhöõng vuøng môùi nhö laø söï hoïc hoûi, moät loaøi ñoäng vaät giaûi trí vaø dieät saâu boï. Ôû California quan taâm ñeán loaøi naøy laø ñeå theâm vaøo ñoäng vaät. Ôû Ñaøi Loan hy voïng eách ñieàu khieån coân truøng, saâu boï. Daàn daàn eách Boø ñöôïc nuoâi roäng raõi nhieàu nôi treân theá giôùi nhö Canada, Mexico, Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -11- Myõ, Phaùp, Nhaät, Taây Ban Nha, Taây Aán Ñoä vaø caùc nöôùc Ñoâng Chaâu AÙ (John Baker, 1998). EÁch boø ñöôïc nuoâi phoå bieán ôû vuøng Trung vaø Nam Myõ nhö Mexico, Brazil, Ecuado, … eách ñöôïc nuoâi trong beå ximaêng theo phöông phaùp öôùt hoaëc laø phöông phaùp khoâ söû duïng thöùc aên vieân cho eách aên. Naêng suaát coù theå ñaït töø boán ñeán saùu kg/m2/vuï cho phöông phaùp khoâ vaø 10 – 15 kg / m2 / vuï cho phöông phaùp öôùt. Trong thaäp nieân 90 Ñaøi Loan ñaõ phaùt trieån nuoâi eách coâng nghieäp vôùi loaøi eách baûn ñòa (Ran a tigr ina pan ther ina, Figzinger). Noøng noïc sau khi bieán thaùi thaønh eách con ñöôïc taäp cho aên thöùc aên nhaân taïo vôùi haøm löôïng protein 30 – 35% ñeán khi ñaït kích côõ thöông phaåm. Ngoaøi ra Ñaøi Loan coøn nhaäp eách boø Nam Myõ (Ra na cat esbeian a) ñeå nuoâi. Tuy nhieân do khí haäu coù muøa ñoâng nhieät ñoä nhoû hôn 20oC neân eách khoâng theå phaùt trieån quanh naêm, chæ ñöôïc nuoâi taùm ñeán chín thaùng (Lochen, 1990). Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -12- III. VAÄT LIEÄU VAØ PHÖÔNG PHAÙP THÍ NGHIEÄM 3.1 Thôøi Gian Vaø Ñòa Ñieåm Ñeà taøi ñöôïc thöïc hieän taïi traïi thöïc nghieäm Khoa Thuûy Saûn Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm Tp Hoà Chí Minh. Ñeà taøi ñöôïc tieán haønh töø thaùng 2/2005 ñeán thaùng 7/2005. 3.2 Vaät Lieäu Thí Nghieäm EÁch Thaùi Lan boá meï. Beå composite coù theå tích 500 lít. Duïng cuï laøm giaù theå: rau muoáng, luïc bình. Caân ñoàng hoà ñieän töû 1kg. Chaát kích thích sinh saûn LH – RHa, HCG,… Chaát khaùng dopamine (DOM). Moät soá dung cuï khaùc nhö: giaù, thau, vôït, … 3.3 Phöông Phaùp Thí Nghieäm 3.4.1 Nguoàn goác eách boá meï Ñaàu 2004 nhaäp eách Thaùi Lan veà traïi thöïc nghieäm Khoa Thuûy Saûn nuoâi thuaàn hoùa, sau ñoù nuoâi voã thaønh eách boá meï trong beå ximaêng ôû traïi thöïc nghieäm Khoa Thuûy Saûn Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm Tp Hoà Chí Minh. 3.4.2 Caùc chæ tieâu theo doõi Trong quaù trình saûn xuaát gioáng chuùng toâi tieán haønh theo doõi moät soá chæ tieâu sau: Tuoåi thaønh thuïc vaø troïng löôïng cuûa eách boá meï. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -13- Soá eách boá meï tham gia sinh saûn Tyû leä eách boá meï tham gia = x 100 sinh saûn (%) Toång eách boá meï boá trí thí nghieäm Soá con môùi nôû Hieäu suaát sinh saûn tuyeät ñoái = (soá con / con caùi) Moät con eách caùi Soá con môùi nôû Hieäu suaát sinh saûn töông ñoái = (Soá con / kg eách caùi) Moät kg eách caùi Soá tröùng thuï tinh Tyû leä thuï tinh (%) = x 100 Toång soá tröùng 3.4.3 Kyõ thuaät sinh saûn nhaân taïo eách Thaùi Lan 3.4.3.1 Nuoâi voã eách boá meï Soá löôïng beå ximaêng ñöôïc söû duïng ñeå nuoâi voã eách boá meï laø boán beå (hai beå eách ñöïc vaø hai beå eách caùi), vôùi dieän tích moãi beå laø 2 x 3 x 1,2 m. EÁch boá meï ñöôïc cho aên baèng thöùc aên coâng nghieäp vôùi haøm löôïng ñaïm 25%. Haèng ngaøy cho eách aên hai laàn vaøo luùc baûy giôø saùng vaø naêm giôø chieàu. Löôïng thöùc aên cho eách boá meï laø toái ña. 3.3.3.2 Nguoàn nöôùc caáp Nguoàn nöôùc cung caáp cho beå saûn xuaát gioáng trong traïi thöïc nghieäm Khoa Thuûy Saûn Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm Tp Hoà Chí Minh hoaøn toaøn laø nöôùc maùy. Nöôùc ñöôïc tröõ trong beå suïc khí maïnh ít nhaát 24 giôø tröôùc khi söû duïng, ñeå cho chlorine trong nöôùc bay hôi heát. Neáu haøm löôïng chlorine coøn laïi trong nöôùc seõ laøm cho tröùng eách bò ung thoái. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -14- 3.3.3.3 Thí nghieäm cho eách sinh saûn a/ Thieát bò cho eách sinh saûn Söû duïng chín beå composite vôùi theå tích moãi beå laø 500 lít. Tröôùc khi cho eách sinh saûn phaûi veä sinh beå thaät saïch, caáp nöôùc vaøo beå khoaûng 10cm vaø cho rau muoáng vaøo beå laøm giaù theå cho eách ñeû baùm vaøo, löôïng rau muoáng chieám 1/3 dieän tích beå. Hình 3.1 Beå composite duøng boá trí thí nghieäm b/ Choïn eách boá meï cho sinh saûn Vieäc choïn löïa eách boá meï laø raát quan troïng trong vieäc sinh saûn . Ñoái vôùi eách Thaùi Lan coù theå choïn eách boá meï baèng caùch: EÁch ñöïc phaûi khoûe maïnh, coù tuùi aâm, ngoaøi ra eách ñöïc coøn coù chai sinh duïc ôû goác cuûa ngoùn tay thöù nhaát cuûa chi tröôùc, choïn nhöõng con lôùn trong baày, ñang ôû thôøi kyø höng phaán sung maõn vaø thöôøng xuyeân keâu “oïp oïp” beàn bæ vaø lieân tuïc trong nhieàu ngaøy. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -15- EÁch caùi phaûi nheï nhaøng traùnh laøm daäp tröùng, eách caùi choïn ñöa vaøo sinh saûn laø nhöõng con coù buïng lôùn to phình, quan saùt thaáy daùng ñi coù veû chaäm chaïp khoù khaên. Ñaây laø eách caùi mang tröùng vaø tröùng ñaõ phaùt trieån. Hình 3.2 Choïn eách ñöïc cho sinh saûn Hình 3.3 Choïn eách caùi cho sinh saûn Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -16- 3.3.4 Boá trí thí nghieäm sinh saûn 3.3.4.1 Thí nghieäm 1 Sinh saûn nhaân taïo eách Thaùi Lan duøng kích thích sinh saûn baèng möa nhaân taïo, tieâm chaát kích thích sinh saûn (LH – RHa) cho eách vaø cho sinh saûn töï nhieân. Beå composite ñöôïc duøng ñeå boá trí thí nghieäm laø chín beå, moãi beå coù theå tích laø 500 lít. Moãi nghieäm thöùc ñöôïc laëp laïi ba laàn, thí nghieäm boá trí hoaøn toaøn ngaãu nhieân. Nghieäm thöùc A: Sinh saûn töï nhieân. Nghieäm thöùc B: Taïo möa nhaân taïo. Nghieäm thöùc C: Sinh saûn nhaân taïo baèng tieâm LH – RHa. 3.3.4.2 Thí nghieäm 2 Sinh saûn nhaân taïo eách Thaùi Lan duøng kích thích sinh saûn laø tieâm chaát kích thích sinh saûn (LH – RHa) cho eách vôùi lieàu löôïng khaùc nhau. Thí nghieäm boá trí hoaøn toaøn ngaãu nhieân, vôùi ba nghieäm thöùc, moãi nghieäm thöùc laëp laïi ba laàn. Nghieäm thöùc A: 40μg LH – RHa. Nghieäm thöùc B: 80μg LH – RHa. Nghieäm thöùc C: 120μg LH – RHa. LH – RHa ñöôïc phoái hôïp vôùi DOM lieàu löôïng 10mg / kg eách caùi. 3.4 Caùc Phöông Phaùp Xöû lyù Soá Lieäu Soá lieäu thu thaäp töø troïng löôïng eách boá meï, tyû leä thuï tinh, tyû leä nôû ñöôïc xöû lyù baèng Microsoft excel ñeå tính giaù trò trung bình vaø thieát laäp baûng ANOVA ñöôïc söû duïng ñeå so saùnh söï khaùc nhau giöõa caùc nghieäm thöùc trong thí nghieäm vaø giöõa caùc ñôït sinh saûn. Söû duïng phaàn meàm Statgraphics 7.0 ñeå xöû 1yù. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -17- IV. KEÁT QUAÛ VAØ THAÛO LUAÄN 4.1 Kyõ Thuaät Sinh Saûn Nhaân Taïo 4.1.1 Keát quaû nuoâi voã eách boá meï Nuoâi voã laø moät trong nhöõng khaâu quan troïng quyeát ñònh ñeán söï thaønh coâng hay thaát baïi cuûa coâng taùc saûn xuaát gioáng. Nuoâi voã nhaèm cung caáp ñaày ñuû döôõng chaát cho nhu caàu phaùt trieån tuyeán sinh duïc cuûa eách. EÁch ñöôïc nuoâi voã toát thì tyû leä thaønh thuïc cuõng nhö heä soá thaønh thuïc seõ ñöôïc naâng cao daãn tôùi saûn xuaát gioáng cho keát quaû toát nhaát. EÁch Thaùi Lan sau khi nhaäp vaøo traïi thöïc nghieäm Khoa Thuûy Saûn Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm Thaønh Phoá Hoà Chí Minh ñöôïc nuoâi chung trong beå ximaêng cho aên tích cöïc vaø löïa choïn nhöõng con lôùn trong beå laøm eách boá meï cho sinh saûn. EÁch ngay sau khi löïa choïn laøm eách boá meï, ñöôïc nuoâi trong caùc beå rieâng bieät vôùi maät ñoä nuoâi laø 30 con/m2. Caùch nuoâi voã eách boá meï ñöôïc chia laøm ba giai ñoaïn: Giai ñoaïn nuoâi voã tích cöïc: eách ñöïc vaø eách caùi sau khi ñöôïc choïn laøm eách boá meï thì cho aên tích cöïc, moãi ngaøy cho aên hai laàn vaø cho aên lieân tuïc trong voøng moät thaùng, thöùc aên ôû giai ñoaïn naøy laø thöùc aên coâng nghieäp coù haøm löôïng ñaïm laø 25%. Giai ñoaïn nuoâi voã sinh saûn: ngay sau khi nuoâi voã tích cöïc ñöôïc chuyeån sang giai ñoaïn nuoâi voã sinh saûn, ôû giai ñoaïn naøy cöù ba ngaøy cho eách aên moät ngaøy, moãi ngaøy cho aên hai laàn trong voøng moät thaùng. Giai ñoaïn naøy giaûm cho aên ñeå traùnh eách bò maäp thì vieäc sinh saûn xaûy ra khoù khaên hôn. Nuoâi boài döôõng eách tröôùc khi ñeû: trong voøng baûy ngaøy tröôùc khi cho eách ñeû, cho eách aên caù töôi baêm nhoû vaø troän thöùc aên vôùi khaùng sinh vaø vitamine, caùch moät ngaøy laø cho eách aên, moãi ngaøy cho aên hai laàn, luùc 7 giôø saùng vaø luùc 5 giôø chieàu, löôïng thöùc aên cho eách boá meï laø toái ña vaø coù söï thay ñoåi cho phuø hôïp vôùi khaû naêng aên cuûa eách moãi ngaøy, thöùc aên ñöôïc raõi ñeàu vaøo nöôùc. Trong beå nuoâi voã eách boá meï coù ñaët taám nhöïa noåi ñeå cho eách nhaûy leân khoûi maët nöôùc, phía treân beå coù che löôùi lan ñeå haïn cheá aùnh naéng tröïc tieáp töø maët trôøi. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -18- Hình 4.1 Beå nuoâi voã eách caùi Hình 4.2 Beå nuoâi voã eách ñöïc Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -19- 4.1.2 Thí nghieäm cho eách Thaùi Lan sinh saûn 4.1.2.1 Chuaån bò beå ñeû Beå duøng cho eách sinh saûn phaûi ñöôïc queùt doïn loaïi boû caùc thuûy thöïc vaät coøn soùt laïi, röõa saïch veä sinh toát, phôi naéng hai ba ngaøy dieät tröø caùc maàm beänh tieàm aån töø caùc ñôït nuoâi tröôùc coøn soùt laïi, röûa beå baèng nöôùc maùy vaø sau ñoù caáp nöôùc vaøo beå khoaûng 15cm, cho rau muoáng ñaõ röûa saïch vaøo beå, löôïng rau muoáng chieám 1/3 dieän tích beå. Hình 4.3 Giaù theå cho eách sinh saûn 4.1.2.2 Choïn eách boá meï cho sinh saûn EÁch tham gia sinh saûn coù tuoåi töø 12 thaùng tuoåi vì luùc naøy eách ñaõ tröôûng thaønh vaø saün saøng tham gia sinh saûn, troïng löôïng trung bình cuûa eách boá meï töø 200 – 400gr/con. Choïn eách ñöïc: eách phaûi khoûe maïnh, coù tuùi aâm, ngoaøi ra eách ñöïc coøn coù chai sinh duïc ôû goác cuûa ngoùn tay thöù nhaát cuûa chi tröôùc, choïn nhöõng con lôùn trong baày, ñang ôû thôøi kyø höng phaán sung maõn vaø thöôøng xuyeân keâu “oïp oïp” beàn bæ vaø lieân tuïc trong nhieàu ngaøy. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -20- Choïn eách caùi: phaûi nheï nhaøng traùnh laøm daäp tröùng, eách caùi choïn ñöa vaøo sinh saûn laø nhöõng con coù buïng lôùn to phình, quan saùt thaáy daùng ñi coù veû chaäm chaïp khoù khaên. Ñaây laø eách caùi mang tröùng vaø tröùng ñaõ phaùt trieån. Choïn eách boá meï cho sinh saûn vaøo buoåi chieàu vaø ñem eách boá meï ñaõ choïn cho vaøo beå composite ñeå tieán haønh boá trí thí nghieäm. Tyû leä eách ñöïc : caùi boá trí thí nghieäm laø 1 : 1, moãi laàn cho sinh saûn laø chín caëp eách boá meï, moãi beå composite boá trí moät caëp eách boá meï, trong beå ñeû coù boû rau muoáng ñaõ röõa saïch vaøo beå laøm giaù theå taïo moâi tröôøng töï nhieân cho eách baét caëp vaø ñeû tröùng baùm vaøo. Hình 4.4 EÁch boá meï baét caëp tham gia sinh saûn 4.1.2.3 Tieâm chaát kích thích sinh saûn Khi ñaõ choïn ñöôïc nhöõng caù theå ñuû tieâu chuaån cho sinh saûn, thì tieán haønh boá trí thí nghieäm vaø tieâm chaát kích thích sinh saûn cho eách. Ñoái vôùi eách Thaùi Lan, ta chæ aùp duïng phöông phaùp tieâm moät laàn. Vò trí tieâm laø ôû goác chaân ngöïc. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -21- Hình 4.5 Tieâm chaát kích thích sinh saûn cho eách Thaùi Lan 4.2 Caùc Hình Thöùc Cho EÁch Thaùi Lan Sinh Saûn 4.2.3 So saùnh caùc phöông thöùc cho sinh saûn Thí nghieäm ñöôïc boá trí trong chín beå composite, vôùi ba nghieäm thöùc moãi nghieäm thöùc ñöôïc laëp laïi ba laàn. Thí nghieäm ñöôïc boá trí hoaøn toaøn ngaãu nhieân. EÁch boá meï sau khi ñöôïc choïn löïa thì cho vaøo beå tieán haønh boá trí thí nghieäm. Ôû nghieäm thöùc kích thích baèng möa nhaân taïo ta duøng voøi nöôùc hoa sen ñeå kích thích nöôùc trong beå. Trong hình thöùc sinh saûn naøy chuùng toâi tieán haønh theo doõi caùc chæ tieâu sau: 4.2.3.1 Tyû leä ñeû thaønh coâng Tyû leä ñeû thaønh coâng laø soá eách tham gia sinh saûn treân toång soá eách ñem boá trí thí nghieäm trong ñôït thí nghieäm ñoù. Keát quaû tyû leä ñeû thaønh coâng ñöôïc theå hieän qua baûng 4.1 sau: Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -22- Baûng 4.1 Tyû leä ñeû thaønh coâng trong thí nghieäm 1 Ñôït sinh saûn Nghieäm thöùc Soá eách caùi tham gia sinh saûn (con) Soá eách ñeû (con) Tyû leä ñeû thaønh coâng (%) I A B C 3 3 3 3 3 3 100 a 100 a 100 a II A B C 0 0 3 0 0 3 0 0 100 III A B C 0 0 3 0 0 3 0 0 100 Ghi chu ù: caù c kyù tö ï t rong töøn g ñôït cho sinh saûn kh aùc bieä t nhau seõ kha ùc nh au veà ma ët th oáng keâ. Chuù thích: A: Ñeû töï nhieân. B: Kích thích baèng möa nhaân taïo. C: Tieâm chaát kích thích sinh saûn cho eách. Ôû ñôït ñeû laàn moät caû ba caùch kích thích sinh saûn ôû ba nghieäm thöùc ñeàu cho keát quaû nhö nhau. Nhöng khi cho eách ñeû töï nhieân (nghieäm thöùc A) eách ñeû vaøo ngaøy thöù hai khi boá trí thí nghieäm, coøn trong nghieäm thöùc B vaø C eách tham gia sinh saûn hoaøn toaøn trong ngaøy ñaàu tieân khi boá trí thí nghieäm. Trong ñôït ñeû laàn hai vaø laàn ba ñeàu cho keát quaû nhö nhau laø eách khoâng tham gia sinh saûn khi cho eách ñeû töï nhieân hay taïo möa nhaân taïo. Nhöng khi tieâm chaát kích thích sinh saûn thì eách tham gia sinh saûn ñaït tyû leä 100%. Ñoái vôùi ñôït ñeû laàn moät keát quaû nghieäm thöùc A vaø B seõ cho keát quaû cao hôn vì thöïc ra eách trong nghieäm thöùc A vaø B ñaõ ñöôïc kích thích tröôùc khi boá trí thí nghieäm. Coøn trong ñôït ñeû laàn hai vaø laàn ba keát quaû nghieäm thöùc A vaø B seõ cho keát quaû thaáp laø eách boá meï khoâng tham gia sinh saûn. Qua phaân tích thoáng keâ chuùng toâi nhaän thaáy, tyû leä ñeû thaønh coâng giöõa nghieäm thöùc A so vôùi nghieäm thöùc C vaø nghieäm thöùc B so vôùi nghieäm thöùc C laø khaùc bieät coù yù nghóa veà maët thoáng keâ (p < 0,05), nhöng giöõa nghieäm thöùc A so vôùi nghieäm thöùc B laø khaùc bieät khoâng coù yù nghóa veà maët thoáng keâ (p > 0,05). Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -23- 0 20 40 60 80 100 120 Ñeû ñôït 1 Ñeû ñôït 2 Ñeû ñôït 3 Caùc ñôït ñeû T y û l e ä ñ e û t h a øn h c o ân g ( % ) A B C Ñoà thò 4.1 Tyû leä ñeû thaønh coâng Chuù thích: A: Ñeû töï nhieân. B: Kích thích baèng möa nhaân taïo. C: Tieâm chaát kích thích sinh saûn cho eách. Töø nhöõng keát quaû treân chuùng toâi nhaän thaáy, eách Thaùi Lan coù theå cho sinh saûn qua kích thích nöôùc baèng möa nhaân taïo hoaëc cho ñeû töï nhieân. Tuy nhieân neáu söû duïng chaát kích thích sinh saûn thì eách seõ ñeû ñoàng loaït vaø chuû ñoäng hôn. 4.2.3.2 Tyû leä thuï tinh EÁch sinh saûn trong ba phöông phaùp cho ta bieát tyû leä thuï tinh khaùc nhau giöõa caùc nghieäm thöùc cuõng nhö giöõa caùc ñôït sinh saûn. Keát quaû tyû leä thuï tinh cuûa eách Thaùi Lan ñöôïc theå hieän qua baûng 4.2 sau: Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -24- Baûng 4.2 Tyû leä thuï tinh, söùc sinh saûn töông ñoái vaø söùc sinh saûn tuyeät ñoái trong thí nghieäm 1 Ñôït sinh saûn Nghieäm thöùc Tyû leä thuï tinh (%) HS SS tuyeät ñoái (con) HS SS töông ñoái (con) I A B C 88,7a 8b 36,7a 1188a 850a 2830a 3832b 2563b 7513b II A B C - - 56,7 - - 2590 - - 6785 III A B C - - 86,7 - - 3988 - - 11729 Ghi chu ù: caù c kyù tö ï t rong töøn g ñôït cho sinh saûn kh aùc bieä t nhau seõ kha ùc nh au veà ma ët th oáng keâ. HSS S: Hi eäu sua át sin h sa ûn. Chuù thích: A: Ñeû töï nhieân. B: Kích thích baèng möa nhaân taïo. C: Tieâm chaát kích thích sinh saûn cho eách. ÔÛ laàn cho sinh saûn ñôït moät tyû leä thuï tinh coù söï bieán ñoäng khaù roõ khi cho eách ñeû töï nhieân, kích thích baèng möa nhaân taïo hay tieâm chaát kích thích sinh saûn. Döïa vaøo baûng treân chuùng toâi nhaän thaáy, khi cho eách ñeû töï nhieân thì tyû leä thuï tinh cao nhaát (88,7%) vaø khi kích thích baèng möa nhaân taïo thì thuï tinh thaáp nhaát (8%). Maët khaùc, qua phaân tích thoáng keâ trong ñôït sinh saûn naøy chuùng toâi nhaän thaáy, coù söï khaùc bieät veà maët thoáng keâ giöõa nghieäm thöùc A so vôùi nghieäm thöùc B (p < 0,05), khaùc bieät khoâng coù yù nghóa veà maët thoáng keâ giöõa nghieäm thöùc B so vôùi nghieäm thöùc C vaø nghieäm thöùc A so vôùi nghieäm thöùc C (p > 0,05). Ôû laàn cho sinh saûn ñôït hai vaø ñôït ba khi cho eách ñeû töï nhieân hay kích thích nöôùc baèng möa nhaân taïo eách khoâng tham gia sinh saûn, cho neân khoâng xaùc ñònh ñöôïc tyû leä thuï tinh trong hai ñôït sinh saûn naøy. Ñoái vôùi cho ñeû töï nhieân hay taïo möa kích thích sinh saûn ñeàu khoâng aûnh höôûng ñaùng keå ñeán tyû leä thuï tinh. Theo chuùng toâi, cho sinh saûn thaønh coâng con ñöïc seõ quyeát ñònh tyû leä thuï tinh. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -25- Hình 4.6 Tröùng eách Thaùi Lan thuï tinh 0 20 40 60 80 100 Ñeû ñôït 1 Ñeû ñôït 2 Ñeû ñôït 3 Caùc ñôït ñeû T y û l e ä t h u ï t in h ( % ) A B C Ñoà thò 4.2 Tyû leä thuï tinh Chuù thích: A: Ñeû töï nhieân. B: Kích thích baèng möa nhaân taïo. C: Tieâm chaát kích thích sinh saûn cho eách. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -26- Maët khaùc, qua phaân tích thoáng keâ cho thaáy, tyû leä thuï tinh giöõa nghieäm thöùc A so vôùi nghieäm thöùc B laø khaùc bieät coù yù nghóa veà maët thoáng keâ (p < 0,05), coøn nghieäm thöùc A so vôùi nghieäm thöùc C vaø nghieäm thöùc B so vôùi nghieäm thöùc C laø khaùc bieät khoâng coù yù nghóa veà maët thoáng keâ (p > 0,05). Nhö vaäy, tyû leä thuï tinh khoâng nhöõng phuï thuoäc vaøo chaát löôïng eách caùi maø coøn phuï thuoäc vaøo chaát löôïng eách ñöïc tham gia sinh saûn. Do ñoù, vieäc choïn löïa eách boá, meï tham gia sinh saûn laø raát quan troïng. 4.2.3.3 Hieäu suaát sinh saûn tuyeät ñoái Hieäu suaát sinh saûn tuyeät ñoái laø soá con ñöôïc sinh ra cho moät caù theå caùi. Ba phöông thöùc sinh saûn cho keát quaû söùc sinh saûn khaùc nhau vaø ñöôïc theå hieän qua baûng 4.2 treân. Qua Baûng 4.2 treân chuùng toâi nhaän thaáy, ôû ñôït sinh saûn laàn moät soá con trong nghieäm thöùc C cao hôn soá con trong nghieäm thöùc A vaø nghieäm thöùc B, nhöng khi qua phaân tích thoáng keâ thì khoâng coù söï khaùc bieät veà maët thoáng keâ giöõa nghieäm thöùc A so vôùi nghieäm thöùc B, nghieäm thöùc A so vôùi nghieäm thöùc C vaø nghieäm thöùc B so vôùi nghieäm thöùc C (p > 0,05). Ôû ñôït sinh saûn hai vaø ba thì eách boá meï trong nghieäm thöùc A vaø nghieäm thöùc B khoâng tham gia sinh saûn, cho neân khoâng xaùc ñònh ñöôïc hieäu suaát sinh saûn tuyeät ñoái trong hai ñôït sinh saûn naøy. Chæ coù nghieäm thöùc C eách boá meï tham gia sinh saûn. Nhö vaäy, sinh saûn baèng tieâm chaát kích thích sinh saûn seõ cho keát quaû cao hôaât1 0 1000 2000 3000 4000 5000 Ñeû ñôït 1 Ñeû ñôït 2 Ñeû ñôït 3 Caùc ñôït ñeû S o á c o n A B C Ñoà thò 4.3 Hieäu suaát sinh saûn tuyeät ñoái Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -27- Chuù thích: A: Ñeû töï nhieân. B: Kích thích baèng möa nhaân taïo. C: Tieâm chaát kích thích sinh saûn. Döïa vaøo bieåu ñoà treân ta thaáy, hieäu suaát sinh saûn tuyeät ñoái cuûa eách ôû nghieäm thöùc C laø cao nhaát, cho neân khi ñöa vaøo saûn xuaát gioáng ñaïi traø thì tieâm chaát kích thích sinh saûn cho eách ñeå naâng cao hieäu quaû kinh teá. 4.2.3.4 Hieäu suaát sinh saûn töông ñoái Hieäu suaát sinh saûn töông ñoái laø soá caù theå con ñöôïc nôû ra treân moät kilogam caù theå meï. Keát quaû hieäu suaát sinh saûn töông ñoái cuûa eách ñöôïc theå hieän qua baûng 4.2 treân. Qua Baûng 4.2 treân chuùng toâi nhaän thaáy, ôû ñôït sinh saûn moät, ba nghieäm thöùc A, B, C cho keát quaû khaùc bieät nhau, söùc sinh saûn ôû nghieäm thöùc cho ñeû baèng tieâm chaát kích thích sinh saûn cho söùc sinh saûn cao nhaát. Tuy nhieân, qua phaân tích thoáng keâ chuùng toâi nhaän thaáy, khoâng coù söï khaùc bieät veà maët thoáng keâ giöõa caùc nghieäm thöùc trong ñôït sinh saûn naøy (p > 0,05). Ôû ñôït sinh saûn hai vaø ba, hai nghieäm thöùc A vaø B eách boá meï khoâng tham gia sinh saûn, neân hieäu suaát sinh saûn töông ñoái trong nghieäm thöùc C laø cao nhaát. 0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000 Ñeû ñôït 1 Ñeû ñôït 2 Ñeû ñôït 3 Caùc ñôït ñeû S o á c o n A B C Ñoà thò 4.4 Hieäu suaát sinh saûn töông ñoái Chuù thích: A: Ñeû töï nhieân. B: Kích thích baèng möa nhaân taïo. C: Tieâm chaát kích thích sinh saûn. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -28- Qua bieåu ñoà veà hieäu söùat sinh saûn töông ñoái cuûa eách ta thaáy, hieäu suaát sinh saûn töông ñoái cuûa eách ôû nghieäm thöùc C (nghieäm thöùc tieâm chaát kích thích sinh saûn) laø cao nhaát. Do ñoù, muoán naâng cao hieäu quaû kinh teá trong saûn xuaát gioáng ta phaûi tieâm chaát kích thích sinh saûn cho eách. Hình 4.7 Noøng noïc eách Thaùi Lan môùi nôû 4.2.4 Sinh saûn nhaân taïo eách Thaùi Lan vôùi lieàu löôïng chaát kích thích sinh saûn khaùc nhau Trong thí nghieäm naøy chuùng toâi tieán haønh tieâm chaát kích thích sinh saûn cho eách boá meï vôùi ba lieàu löôïng laø 40g, 80g vaø 120g/kg eách caùi, thí nghieäm ñöôïc boá trí hoaøn toaøn ngaãu nhieân, trong quaù trình thí nghieäm chuùng toâi tieán haønh theo doõi caùc chæ tieâu sau. 4.2.4.1 Tyû leä ñeû thaønh coâng Tyû leä ñeû thaønh coâng laø soá eách tham gia sinh saûn treân toång soá eách boá trí thí nghieäm trong töøng ñôït. Keát quaû tyû leä ñeû thaønh coâng ñöôïc theå hieän qua baûng 4.3 sau: Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -29- Baûng 4.3 Tyû leä ñeû thaønh coâng Ñôït sinh saûn Nghieäm thöùc Soá eách caùi tham gia sinh saûn (con) Soá eách ñeû (con) Tyû leä ñeû (%) I A B C 3 3 3 3 3 3 100 100 100 II A B C 3 3 3 3 3 3 100 100 100 III A B C 3 3 3 3 3 3 100 100 100 Chuù thích: A: Tieâm vôùi lieàu löôïng 40g/kg eách caùi. B: Tieâm vôùi lieàu löôïng 80g/kg eách caùi. C: Tieâm vôùi lieàu löôïng 120g/kg eách caùi. Döïa vaøo keát quaû treân cho thaáy, khi tieâm chaát kích thích sinh saûn thì eách boá meï tham gia sinh saûn laø 100% trong ba nghieäm thöùc vaø trong ba ñôït sinh saûn. 0 20 40 60 80 100 120 A B C Ñeû ñôït 1 Ñeû ñôït 2 Ñeû ñôït 3 NGHIEÄM THÖÙC T Y Û L E Ä Ñ E Û T H A ØN H C O ÂN G (% ) Ñoà thò 4.5 Tyû leä ñeû thaønh coâng giöõa caùc nghieäm thöùc Chuù thích: A: Tieâm vôùi lieàu löôïng 40g/kg eách caùi. B: Tieâm vôùi lieàu löôïng 80g/kg eách caùi. C: Tieâm vôùi lieàu löôïng 120g/kg eách caùi. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -30- Qua ñoà thò treân, chuùng toâi nhaân thaáy eách Thaùi Lan boá meï tham gia sinh saûn hoaøn toaøn khi tieâm chaát kích thích sinh saûn. Do ño,ù ñeå giaûm chi phí trong saûn xuaát gioáng vaø naâng cao hieäu quaû kinh teá thì neân tieâm chaát kích thích sinh saûn vôùi lieàu löôïng laø 40g/kg eách caùi. 0 20 40 60 80 100 120 Ñeû ñôït 1 Ñeû ñôït 2 Ñeû ñôït 3 Caùc ñôït ñeû ty û l e ä ñ e û t h a øn h c o ân g ( % ) A B C Ñoà thò 4.6 Tyû leä ñeû thaønh coâng giöõa caùc ñôït ñeû Chuù thích: A: Tieâm vôùi lieàu löôïng 40g/kg eách caùi. B: Tieâm vôùi lieàu löôïng 80g/kg eách caùi. C: Tieâm vôùi lieàu löôïng 120g/kg eách caùi. 4.2.4.2 Tyû leä thuï tinh Tyû leä thuï tinh cao hay thaáp ñöôïc quyeát ñònh bôûi nhieàu yeáu toá nhö chaát löôïng eách boá meï, chaát löôïng saûn phaåm sinh duïc vaø caùc yeáu toá moâi tröôøng. Trong hình thöùc sinh saûn naøy thì chaát löôïng eách boá meï laø raát quan troïng quyeát ñònh ñeán tyû leä thuï tinh. Keát quaû tyû leä thuï tinh cuûa eách trong thí nghieäm ñöôïc theå hieän qua baûng 4.4 sau: Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -31- Baûng 4.4 Tyû leä thuï tinh, söùc sinh saûn tuyeät ñoái vaø söùc sinh saûn töông ñoái trong thí nghieäm 2 Ñôït sinh saûn Nghieäm thöùc Tyû leä thuï tinh (%) HS SS tuyeät ñoái (con) HS SS töông ñoái (con) I A B C 78,0a 74,7a 50,0a 1723a 1183a 1360a 6545a 4550a 4915a II A B C 25,3b 40,0b 29,3b 2129b 1610b 1483b 8405b 5963b 5426b III A B C 64,0c 66,0c 70,7c 3450c 2673c 4250c 13269c 9900c 16346c Ghi chu ù: caù c kyù tö ï t rong töøn g ñôït cho sinh saûn kh aùc bieä t nhau seõ kha ùc nh au veà ma ët th oáng keâ. HSS S: Hieä u sö ùat Sin h sa ûn. Chuù thích: A: Tieâm vôùi lieàu löôïng 40g/kg eách caùi. B: Tieâm vôùi lieàu löôïng 80g/kg eách caùi. C: Tieâm vôùi lieàu löôïng 120g/kg eách caùi. Boá trí thí nghieäm vaø aûnh höôûng cuûa hai yeáu toá: ñôït sinh saûn vaø phöông thöùc cho ñeû. Keát quaû phaân tích thoáng keâ (phuï luïc 3) cho thaáy, tyû leä thuï tinh coù khaùc nhau veà maët thoáng keâ. Tyû leä thuï tinh ñôït hai thaáp hôn coù yù nghóa ñoái vôùi ñôït moät vaø ñôït ba (p < 0,05). Veà phöông thöùc sinh saûn keát quaû phaân tích treân ba ñôït thí nghieäm cho thaáy, tyû leä thuï tinh cuûa ba phöông thöùc sinh saûn khoâng khaùc nhau veà maët thoáng keâ (p > 0,05). Qua baûng treân, chuùng toâi nhaän thaáy tyû leä thuï tinh trong ñôït sinh saûn II thaáp hôn nhieàu so vôùi tyû leä thuï tinh trong ñôït sinh saûn I vaø III, do trong ñôït sinh saûn II chuùng toâi löïa choïn eách boá meï khoâng ñöôïc toát vaø eách boá meï tham gia sinh saûn trong ñôït sinh saûn naøy ñaõ taùi phaùt duïc vaø baét ngaãu nhieân eách boá meï boá trí thí nghieäm. Trong khi ñoù, trong ñôït sinh saûn I vaø III chuùng toâi baét eách ñöïc cho vaøo beå eách caùi vaø kích thích nöôùc tröôùc khi baét eách boá meï boá trí thí nghieäm. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -32- 0.0 20.0 40.0 60.0 80.0 100.0 A B C Ñeû ñôït 1 Ñeû ñôït 2 Ñeû ñôït 3 T Y Û L EÄ T H U Ï T IN H ( % ) NGHIEÄM THÖÙC Ñoà thò 4.7 Tyû leä thuï tinh giöõa caùc nghieäm thöùc Chuù thích: A: Tieâm vôùi lieàu löôïng 40g/kg eách caùi. B: Tieâm vôùi lieàu löôïng 80g/kg eách caùi. C: Tieâm vôùi lieàu löôïng 120g/kg eách caùi. 0.0 20.0 40.0 60.0 80.0 100.0 Ñeû ñôït 1 Ñeû ñôït 2 Ñeû ñôït 3 Caùc ñôït ñeû T y û l e ä t h u ï t in h ( % ) A B C Ñoà thò 4.8 Tyû leä thuï tinh giöõa caùc ñôït ñeû Chuù thích: A: Tieâm vôùi lieàu löôïng 40g/kg eách caùi. B: Tieâm vôùi lieàu löôïng 80g/kg eách caùi. C: Tieâm vôùi lieàu löôïng 120g/kg eách caùi. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -33- 4.2.2.3 Hieäu suaát sinh saûn tuyeät ñoái Keát quaû hieäu suaát sinh saûn tuyeät cuûa eách ñöôïc theå hieän qua baûng 4.4. Qua Baûng 4.4 treân chuùng toâi nhaän thaáy hieäu suaát sinh saûn tuyeät ñoái cuûa eách trong ñôït sinh saûn III cao hôn trong ñôït sinh saûn I vaø II, do trong ñôït III tyû leä thuï tinh cuûa eách cao hôn trong ñôït sinh saûn II. Maët khaùc, qua phaân tích thoáng keâ ta nhaän thaáy raèng, söï khaùc bieät coù yù nghóa veà maët thoáng keâ giöõa ñôït I so vôùi ñôït III vaø ñôït II so vôùi ñôït III ( p < 0,05), nhöng giöõa ñôït I so vôùi ñôït II khaùc bieät khoâng coù yù nghóa veà maët thoáng keâ ( p >0,05) vaø khaùc bieät khoâng coù yù nghóa veà maët thoáng keâ giöõa caùc nghieäm thöùc trong thí nghieäm (p > 0,05). 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500 A B C Ñeû ñôït 1 Ñeû ñôït 2 Ñeû ñôït 3 SÖ ÙC S S T U Y E ÄT Ñ O ÁI (C O N ) NGHIEÄM THÖÙC Ñoà thò 4.9 Hieäu suaát sinh saûn tuyeät ñoái giöõa caùc nghieäm thöùc Chuù thích: A: Tieâm vôùi lieàu löôïng 40g/kg eách caùi. B: Tieâm vôùi lieàu löôïng 80g/kg eách caùi. C: Tieâm vôùi lieàu löôïng 120g/kg eách caùi. 0 1000 2000 3000 4000 5000 Ñeû ñôït 1 Ñeû ñôït 2 Ñeû ñôït 3 Caùc ñôït ñeû S o á c o n A B C Ñoà thò 4.10 Hieäu suaát sinh saûn tuyeät ñoái giöõa caùc ñôït ñeû Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -34- Chuù thích: A: Tieâm vôùi lieàu löôïng 40g/kg eách caùi. B: Tieâm vôùi lieàu löôïng 80g/kg eách caùi. C: Tieâm vôùi lieàu löôïng 120g/kg eách caùi. 4.2.2.4 Hieäu suaát sinh saûn töông ñoái Hieäu suaát sinh saûn töông ñoái laø soá con treân moät kilogam eách caùi. Keát quaû sinh saûn töông ñoái cuûa eách ñöôïc theå hieän qua baûng 4.4. Qua Baûng 4.4 treân chuùng toâi nhaän thaáy, hieäu suaát sinh saûn töông ñoái trong ñôït sinh saûn III lôùn hôn nhieàu so vôùi hieäu suaát sinh saûn töông ñoái trong ñôït sinh saûn I vaø II, do trong ñôït sinh saûn naøy (ñôït III) tyû leä thuï tinh cuûa eách trong thí nghieäm cao hôn trong hai ñôït sinh saûn tröôùc (ñôït I vaø ñôït II). Do ñoù, khi qua phaân tích thoáng keâ chuùng toâi nhaän thaáy söï khaùc bieät coù yù nghóa veà maët thoáng keâ giöõa ñôït sinh saûn I so vôùi ñôït sinh saûn III vaø ñôït sinh saûn II so vôùi ñôït sinh saûn III (p < 0,05). Nhöng giöõa ñôït sinh saûn I so vôùi ñôït sinh saûn II khaùc bieät khoâng coù yù nghóa veà maët thoáng keâ ( p > 0,05) vaø söï khaùc bieät khoâng coù yù nghóa veà maët thoáng keâ giöõa caùc nghieäm thöùc (p > 0,05). 0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000 16000 18000 A B C Ñeû ñôït 1 Ñeû ñôït 2 Ñeû ñôït 3 SÖ ÙC S S T Ö Ô N G Ñ O ÁI (C O N ) NGHIEÄM THÖÙC Ñoà thò 4.11 Hieäu suaát sinh saûn töông ñoái giöõa caùc nghieäm thöùc Chuù thích: A: Tieâm vôùi lieàu löôïng 40g/kg eách caùi. B: Tieâm vôùi lieàu löôïng 80g/kg eách caùi. C: Tieâm vôùi lieàu löôïng 120g/kg eách caùi. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -35- 0 5000 10000 15000 20000 Ñeû ñôït 1 Ñeû ñôït 2 Ñeû ñôït 3 Caùc ñôït ñeû S o á c o n A B C Ñoà thò 4.12 Hieäu suaát sinh saûn töông ñoái giöõa caùc ñôït ñeû Chuù thích: A: Tieâm vôùi lieàu löôïng 40g/kg eách caùi. B: Tieâm vôùi lieàu löôïng 80g/kg eách caùi. C: Tieâm vôùi lieàu löôïng 120g/kg eách caùi. Nhö vaäy, eách Thaùi Lan tham gia sinh saûn thaønh coâng ngoaøi vieäc tieâm chaát kích thích sinh saûn vôùi lieàu löôïng 40g/kg eách caùi, thì kích thích nöôùc trong beå eách boá meï tröôùc khi boá trí thí nghieäm seõ cho keát quaû veà tyû leä thuï tinh, söùc sinh saûn tuyeät ñoái vaø söùc sinh saûn töông ñoái toát hôn, chuû ñoäng ñöôïc nguoàn gioáng, giaûm giaù thaønh vaø naâng cao hieäu quaû kinh teá. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -36- V. KEÁT LUAÄN VAØ ÑEÀ NGHÒ 5.1 Keát Luaän Töø nhöõng keát quaû thu ñöôïc trong quaù trình thí nghieäm, chuùng toâi ruùt ra nhöõng keát luaän sau: EÁch Thaùi Lan coù chu kyø sinh saûn ngaén, sinh saûn nhieàu laàn trong naêm, eách boá meï nuoâi trong beå ximaêng cho aên hoaøn toaøn baèng thöùc aên coâng nghieäp, sau 12 thaùng tuoåi eách coù theå thaønh thuïc vaø tham gia sinh saûn. EÁch ñeû quanh naêm khi ta tieâm chaát kích thích sinh saûn. EÁch boá meï tham gia sinh saûn 100% khi tieâm chaát kích thích sinh saûn. Tyû leä thuï tinh cuûa eách Thaùi Lan dao ñoäng töø 8% ñeán 88,7% khi cho eách sinh saûn nhaân taïo. Tyû leä thuï tinh cuûa eách Thaùi Lan seõ cao hôn khi ta kích thích nöôùc trong beå eách boá meï tröôùc khi boá trí thí nghieäm. Hieäu suaát sinh saûn tuyeät ñoái vaø hieäu suaát sinh saûn töông ñoái cuûa eách Thaùi Lan khi tieâm chaát kích thích sinh saûn seõ cao hôn khi cho eách ñeû töï nhieân hay kích thích nöôùc baèng möa nhaân taïo. Ñieàu naøy cho thaáy söû duïng kích duïc toá cho sinh saûn seõ chuû ñoäng ñöôïc nguoàn gioáng vaø tyû leä ñeû thaønh coâng seõ cao hôn. Thí nghieäm so saùnh hieäu quaû kích duïc toá (LH – RHa) vôùi nhöõng lieàu löôïng 40, 80 vaø 120g/kg eách caùi cho thaáy, lieàu löôïng 40g/kg eách caùi cho keát quaû töông töï lieàu 80 vaø 120g/kg eách caùi. Do ñoù, khi tieâm kích duïc toá (LH – RHa) vôùi lieàu löôïng 40g/kg eách caùi seõ naâng cao hieäu quaû kinh teá vaø giaûm giaù thaønh trong saûn xuaát gioáng. 5.2 Ñeà Nghò Neân kieåm tra ñoä taùi phaùt duïc cuûa eách boá meï sau khi tham gia sinh saûn. Neân coù nguoàn eách boá meï doài daøo hôn, ñeå choïn löïa nhieàu eách boá meï thaønh thuïc toát hôn. Neân boá trí thí nghieäm cho sinh saûn nhaân taïo eách Thaùi Lan baèng caùch tieâm HCG cho eách vôùi lieàu löôïng khaùc nhau. Neân khaûo saùt aûnh höôûng cuûa phöông thöùc sinh saûn ñeán thôøi gian taùi phaùt duïc, söùc sinh saûn ôû nhöõng laàn taùi phaùt duïc vaø aûnh höôûng ñeán soá laàn taùi phaùt duïc trong naêm. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. -37- TAØI LIEÄU THAM KHAÛO Taøi lieäu tieáng Vieät NGOÂ VAÊN NGOÏC, 2003. Saû n xu aát g ioáng caù . Baøi Giaûng Khoa Thuyû Saûn Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm Tp. Hoà Chí Minh (chöa xuaát baûng). VIEÄT CHÖÔNG, 2004. Nuoâi eách co âng nghi eäp, NXB Toång Hôïp Tp. Hoà Chí Minh. A.A.XÖXOEP, 1985. Sin h l yù sinh saûn gia su ùc, NXB Noâng Nghieäp. NGUYEÃN TÖÔØNG ANH, 1999. Moät so á va án ñ eà no äi ti eát hoï c sinh saûn ca ù, NXB Noâng Nghieäp. SEN VIEÄT XANH, 2005. kyõ thua ät nuo âi eách, NXB Thanh Nieân Tp. Hoà Chíaât1 LAÂN LEÂ NGA, 1996. Kh aûo saù t thöï c ngh ieäm söï taê ng tr öôûng cu ûa eách Rana.sp t rong pho øng thí ngh ieä m. LVTN Khoa Thuûy Saûn Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm Tp. Hoà Chí Minh. TRÒNH MINH TUAÁN, 2002. Kyû thua ät sa ûn xua át gi oáng caù thaù c la ùc. LVTN Khoa Thuûy Saûn Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm Tp. Hoà Chí Minh. NGUYEÃN THÒ NGOÏC PHÖÔNG vaø BUØI THANH SANG, 2004.Saûn xua át gio áng nhaân ta ïo vaø nuoâ i eách Tha ùi La n (Ran a tig erina tig rina) vaø eách ño àng Vieä t Na m (Rana t iger ina rug ulo sa ). LVTN Khoa Thuyû Saûn Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm Tp. Hoà Chí Minh. TOÂN BÍCH ANH vaø NGUYEÃN THEÁ PHONG, 2005. Nghi eân cöùu th ieát laäp qui trình sa ûn xua át gio áng nhaân taïo caù la êng haà m. LVTN Khoa Thuûy Saûn Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm Tp. Hoà Chí Minh. Taøi lieäu tieáng nöôùc ngoaøi Coleman.J.Goin and Olive.B.Goin, 1971. Int roduction to Herp etolog y. John A Moore, 1964. Ph ysiolog y o f the A mphib ia . Academic press. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. PHUÏ LUÏC 1 Keát quaû sinh saûn nhaân taïo eách Thaùi Lan trong thí nghieäm 1 Ñeû ñôït 1 Chæ tieâu theo doõi A1 A2 A3 B1 B2 B3 C1 C2 C3 Troïng löôïng eách caùi(g) 355 290 285 305 400 290 380 370 380 Troïng löôïng eách ñöïc(g) 220 210 140 190 210 180 195 180 170 Tyû leä thuï tinh (%) 76 100 90 0 24 0 94 0 16 Tyû leä nôû (%) 100 100 100 - 100 - 100 - 100 soá con 3000 90 475 - 850 - 4700 - 960 Ñeû ñôït 2 Chæ tieâu theo doõi A1 A2 A3 B1 B2 B3 C1 C2 C3 Troïng löôïng eách caùi(g) 400 370 375 Troïng löôïng eách ñöïc (g) 200 170 200 Tyû leä thuï tinh (%) 80 90 0 Tyû leä nôû (%) 100 100 - soá con 3230 1950 - Ñeû ñôït 3 Chæ tieâu theo doõi A1 A2 A3 B1 B2 B3 C1 C2 C3 Troïng löôïng eách caùi (g) 410 250 360 Troïng löôïng eách ñöïc (g) 175 220 230 Tyû leä thuï tinh (%) 100 78 82 Tyû leä nôû (%) 100 100 100 soá con 5900 1714 4350 Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. PHUÏ LUÏC 2 Keát quaû sinh saûn nhaân taïo eách Thaùi Lan trong thí nghieäm 2 Ñeû ñôït 1 Chæ tieâu theo doõi A1 A2 A3 B1 B2 B3 C1 C2 C3 Troïng löôïng eách caùi(g) 250 290 250 300 270 210 270 320 240 Troïng löôïng eách ñöïc (g) 220 190 170 160 190 200 170 200 180 Tyû leä thuï tinh (%) 54 98 82 56 68 100 82 68 0 Tyõ leä nôû (%) 100 100 100 100 100 100 100 100 Soá con 1110 2280 1780 1540 400 1610 1740 980 Ñeû ñôït 2 Chæ tieâu theo doõi A1 A2 A3 B1 B2 B3 C1 C2 C3 Troïng löôïng eách caùi (g) 310 250 200 320 270 220 300 180 340 Troïng löôïng eách ñöïc (g) 210 160 160 180 140 140 170 120 210 Tyû leä thuï tinh (%) 0 74 2 46 44 30 40 14 34 Tyõ leä nôû (%) 100 100 100 100 100 100 100 100 Soá con 4150 108 2100 1480 1250 2750 800 900 Ñeû ñôït 3 Chæ tieâu theo doõi A1 A2 A3 B1 B2 B3 C1 C2 C3 Troïng löôïng eách caùi (g) 280 250 250 210 280 320 280 250 250 Troïng löôïng eách ñöïc (g) 120 120 160 170 160 150 130 130 120 Tyû leä thuï tinh (%) 0 100 92 88 10 100 92 72 48 Tyõ leä nôû (%) 100 100 100 100 100 100 100 100 Soá con 4550 2350 1700 470 5850 5800 6000 950 Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. PHUÏ LUÏC 3 KEÁT QUAÛ XÖÛ LYÙ THOÁNG KEÂ 3.1 Thí Nghieäm 1 3.1.1 Keát quaû phaân tích ANOVA veà tyû leä ñeû thaønh coâng 3.1.1.1 Giöõa caùc ñôït Multiple range analysis for DTCOTN1.TYLE by DTCOTN1.DOT -------------------------------------------------------------------------------- Method: 95 Percent LSD Level Count LS Mean Homogeneous Groups -------------------------------------------------------------------------------- 2 9 33.333333 X 3 9 33.333333 X 1 9 100.000000 X -------------------------------------------------------------------------------- contrast difference limits 1 - 2 66.6667 24.0734 * 1 - 3 66.6667 24.0734 * 2 - 3 0.00000 24.0734 -------------------------------------------------------------------------------- * denotes a statistically significant difference. Giöõa caùc nghieäm thöùc Multiple range analysis for DTCOTN1.TYLE by DTCOTN1.NT -------------------------------------------------------------------------------- Method: 95 Percent LSD Level Count LS Mean Homogeneous Groups -------------------------------------------------------------------------------- A 9 33.333333 X B 9 33.333333 X C 9 100.000000 X -------------------------------------------------------------------------------- contrast difference limits A - B 0.00000 24.0734 A - C -66.6667 24.0734 * B - C -66.6667 24.0734 * -------------------------------------------------------------------------------- * denotes a statistically significant difference. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. 3.1.2 Keát quaû phaân tích ANOVA veà tyû leä thuï tinh Tyû leä thuï tinh trong ñôït sinh saûn 1 cuûa thí nghieäm 1 Multiple range analysis for K1.tyle by K1.nt ---------------------------------------------------------------------- ---------- Method: 95 Percent LSD Level Count LS Mean Homogeneous Groups ---------------------------------------------------------------------- ---------- B 3 8.000000 X C 3 36.666667 XX A 3 88.666667 X ---------------------------------------------------------------------- ---------- contrast difference limits A - B 80.6667 61.7778 * A - C 52.0000 61.7778 B - C -28.6667 61.7778 ---------------------------------------------------------------------- ---------- * denotes a statistically significant difference. 3.1.3 Keát quaû phaân tích ANOVA veà söùc sinh saûn tuyeät ñoái Söùc sinh saûn tuyeät ñoái cuûa eách trong ñôït 1 cuûa thí nghieäm 1 Multiple range analysis for TYDOI1.SOCON by TYDOI1.NT -------------------------------------------------------------------------------- Method: 95 Percent LSD Level Count LS Mean Homogeneous Groups -------------------------------------------------------------------------------- B 1 850.0000 x A 3 1188.3333 x C 2 2830.0000 x -------------------------------------------------------------------------------- contrast difference limits A - B 338.333 7346.83 A - C -1641.67 5808.18 B - C -1980.00 7792.49 -------------------------------------------------------------------------------- * denotes a statistically significant difference. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. 3.1.4 Keát quaû phaân tích ANOVA veà söùc sinh saûn töông ñoái Söùc sinh saûn töông ñoái cuûa eách trong ñôït 1 cuûa thí nghieäm 1 Multiple range analysis for TUDOI1.SOLUONG by TUDOI1.NT ---------------------------------------------------------------------- ---------- Method: 95 Percent LSD Level Count LS Mean Homogeneous Groups ---------------------------------------------------------------------- ---------- B 1 2125.0000 X A 3 3475.6667 X C 2 7447.0000 X ---------------------------------------------------------------------- ---------- contrast difference limits A - B 1350.67 19728.8 A - C -3971.33 15597.0 B - C -5322.00 20925.6 ---------------------------------------------------------------------- ---------- * denotes a statistically significant difference. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. 3.1 Thí Nghieäm 2 3.2.1 Keát quaû phaân tích ANOVA veà tyû leä thuï tinh 3.2.1.1 Giöõa caùc ñôït Multiple range analysis for A DA BIEN.THUTINH by ADABIEN.DOT -------------------------------------------------------------------------------- Method: 95 Percent LSD Level Count LS Mean Homogeneous Groups -------------------------------------------------------------------------------- 2 9 31.555556 X 3 9 66.888889 X 1 9 67.555556 X -------------------------------------------------------------------------------- contrast difference limits 1 - 2 36.0000 31.7690 * 1 - 3 0.66667 31.7690 2 - 3 -35.3333 31.7690 * -------------------------------------------------------------------------------- * denotes a statistically significant difference. 3.2.1.2 Giöõa caùc nghieäm thöùc Multiple range analysis for ADABIEN.THUTINH by ADABIEN.NT -------------------------------------------------------------------------------- Method: 95 Percent LSD Level Count LS Mean Homogeneous Groups -------------------------------------------------------------------------------- C 9 50.000000 X A 9 55.777778 X B 9 60.222222 X -------------------------------------------------------------------------------- contrast difference limits A - B -4.44444 31.7690 A - C 5.77778 31.7690 B - C 10.2222 31.7690 -------------------------------------------------------------------------------- * denotes a statistically significant difference. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. 3.2.2 Keát quaû phaân tích ANOVA veà söùc sinh saûn tuyeät ñoái 3.2.2.1 Giöõa caùc ñôït Multiple range analysis for TUYD3.SOLUONG by TUYD3.DOT -------------------------------------------------------------------------------- Method: 95 Percent LSD Level Count LS Mean Homogeneous Groups -------------------------------------------------------------------------------- 1 8 1451.8174 X 2 8 1720.0925 X 3 8 3486.5925 X -------------------------------------------------------------------------------- contrast difference limits 1 - 2 -268.275 1716.89 1 - 3 -2034.78 1716.89 * 2 - 3 -1766.50 1702.38 * -------------------------------------------------------------------------------- * denotes a statistically significant difference. 3.2.2.2 Giöõa caùc nghieäm thöùc Multiple range analysis for TUYD3.SOLUONG by TUYD3.NT -------------------------------------------------------------------------------- Method: 95 Percent LSD Level Count LS Mean Homogeneous Groups -------------------------------------------------------------------------------- B 9 1822.2222 X C 8 2394.0396 X A 7 2442.2405 X -------------------------------------------------------------------------------- contrast difference limits A - B 620.018 1721.70 A - C 48.2009 1782.13 B - C -571.817 1659.07 -------------------------------------------------------------------------------- * denotes a statistically significant difference. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. 3.2.3 Keát quaû phaân tích ANOVA veà söùc sinh saûn töông ñoái 3.2.3.1 Giöõa caùc ñôït Multiple range analysis for TUOD3.SOLUONG by TUOD3.DOT -------------------------------------------------------------------------------- Method: 95 Percent LSD Level Count LS Mean Homogeneous Groups -------------------------------------------------------------------------------- 1 8 5466.995 X 2 8 6539.342 X 3 8 13170.092 X -------------------------------------------------------------------------------- contrast difference limits 1 - 2 -1072.35 6171.36 1 - 3 -7703.10 6171.36 * 2 - 3 -6630.75 6119.20 * -------------------------------------------------------------------------------- * denotes a statistically significant difference 3.2.3.2 Giöõa caùc nghieäm thöùc Multiple range analysis for TUOD3.SOLUONG by TUOD3.NT -------------------------------------------------------------------------------- Method: 95 Percent LSD Level Count LS Mean Homogeneous Groups -------------------------------------------------------------------------------- B 9 6673.4444 X C 8 8919.1065 X A 7 9583.8782 X -------------------------------------------------------------------------------- contrast difference limits A - B 2910.43 6188.66 A - C 664.772 6405.87 B - C -2245.66 5963.54 -------------------------------------------------------------------------------- * denotes a statistically significant difference. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only.