MỤC LỤC
NỘI DUNG TRANG
LỜI NÓI ĐẦU
PHẦN I : CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG . 1
1. Hệ thống ngân hàng thương mại tại Việt Nam .1
1.1 Khái niệm về ngân hàng thương mại 1
1.2 Vai trò, chức năng của ngân hàng thương mại .2
1.3 Các nghiệp vụ cơ bản của ngân hàng thương mại 2
1.3.1 Nghiệp vụ nguồn vốn .2
1.3.2 Nghiệp vụ sử dụng nguồn vốn .3
1.3.3 Dịch vụ ngân hàng và các họat động kinh doanh khác .4
2. Tính tất yếu của sự đa dạng hóa sản phẩm dịch vụ của ngân hàng thương mại 4
3. Sản phẩm bao thanh toán (factoring) 7
3.1 Lịch sử hình thành sản phẩm bao thanh toán 7
3.2 Khái niệm bao thanh toán .9
3.2.1 Khái niệm bao thanh toán trong quá khứ .9
3.2.2 Khái niệm bao thanh toán phổn biến hiện nay 9
3.3 Các lọai hình bao thanh toán 9
3.3.1 Căn cứ vào lọai hình bao thanh toán .9
3.3.2 Căn cứ vào tính chất có truy đòi hay không truy đòi .10
3.3.3 Căn cứ vào phương thức bao thanh toán 10
3.3.4 Căn cứ vào cách thức thực hiện 10
3.4 Các khoản phải thu không được áp dụng bao thanh toán .11
3.5 Các lợi ích khi áp dụng sản phẩm bao thanh toán .12
3.5.1 Đối với đơn vị bao thanh toán 12
3.5.2 Đối với đơn vị được bao thanh toán .13
3.5.3 Đối với các quốc gia áp dụng bao thanh toán 14
3.6 So sánh sản phẩm bao thanh toán với hình thức cho vay bằng tài sản có 15
3.7 Bao thanh toán trên bình diện quốc tế 18
3.8 Cơ chế hoạt động của sản phẩm bao thanh toán 22
3.8.1 Cơ chế hoạt động điển hình trong nghiệp vụ bao thanh toán nội địa 22
3.8.2 Cơ chế hoạt động điển hình trong nghiệp vụ bao thanh toán xuất nhập khẩu 24
3.9 Điều kiện ở cấp vĩ mô để thực hiện sản phẩm bao thanh toán 27
PHẦN II : THỰC TRẠNG THỰC HIỆN SẢN PHẨM BAO THANH TOÁN TẠI VIỆT NAM HIỆN NAY . .29
1. Cơ sở pháp lý để thực hiện sản phẩm bao thanh toán tại Việt Nam hiện nay .29
1.1 Quy chế họat động bao thanh toán của các tổ chức tín dụng (ban hành kèm theo
quyết định số 1096/2004/QĐ-NHNN ngày 6/6/2004) 30
1.2 Quy chế hoạt động bao thanh toán tại Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu .32
1.3 Quy trình thực hiện sản phẩm bao thanh toán tại Ngân hàng Á Châu .33
1.4 Lưu đồ thực hiện sản phẩm bao thanh toán tại ngân hàng Á Châu .35
1.4.1 Lưu đồ thực hiện bao thanh toán đối với bên mua hàng 35
1.4.2 Lưu đồ thực hiện bao thanh toán đối với bên bán hàng 37
2. Thực tiễn áp dụng sản phẩm bao thanh toán tại ngân hàng Á Châu hiện nay 38
2.1 Kết quả thực hiện sản phẩm bao thanh toán qua gần 2 tháng hoạt động .38
2.2 Những thành công bước đầu tại Ngân hàng Á Châu khi thực hiện bao thanh toán .39
2.3 Những hạn chế tại Ngân hàng Á Châu khi thực hiện hoạt động bao thanh toán .40
2.4 Những nguyên nhân chính của sự hạn chế trong việc thực hiện hoạt động bao
thanh toán tại Ngân hàng Á Châu hiện nay .43
2.4.1 Về phía cấp độ quản lý vĩ mô và Ngân hàng nhà nước 43
2.4.2 Về phía ngân hàng Á Châu .45
PHẦN III : NHỮNG GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN VÀ HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG BAO THANH TOÁN TẠI VIỆT NAM HIỆN NAY . .48
1. Sự cần thiết phải duy trì và phát triển sản phẩm bao thanh toán .48
2. Những giải pháp nhằm hoàn thiện và phát triển sản phẩm bao thanh toán tại Việt
Nam .50
2.1 Đối với Ngân hàng nhà nước
2.1.1 Ngân hàng nhà nước cần phải nghiên cứu, xây dựng quy chế hoạch toán kế
toán chuẩn mực dành cho hoạt động bao thanh toán 50
2.1.2 Ban hành các quy định cụ thể rõ ràng về gia hạn, chuyển nợ quá hạn áp dụng
cho hoạt động bao thanh toán 51
2.1.3 Ngân hàng nhà nước phối hợp với các cơ quan ban ngành hữu quan để ban
hành những quy định cụ thể về thuế đối với hoạt động bao thanh toán .51
2.1.4 Ban hành hành lang pháp lý chung bảo vệ quyền lợi hoạt động cho đơn vị bao
thanh toán 52
2.1.5 Xây dựng trung tâm điều tiết quản lý thông tin tín dụng, đánh giá chất lượng
các bên mua, bên bán nhằm cung cấp những thông tin xác thực nhất cho các đơn vị
bao thanh toán .52
2.1.6 Tạo cơ sở hạ tầng cho sản phẩm bao thanh toán phát triển trên cơ sở tăng
cường các biện pháp chế tài và khuyến khích các doanh nghiệp thanh toán không
dùng tiền mặt 53
2.2 Đối với những đơn vị đã, đang và sẽ thực hiện nghiệp vụ bao thanh toán tại
Việt Nam 54
2.2.1 Xây dựng tốt công tác quản trị và điều hành .54
2.2.2 Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực .55
2.2.3 Xây dựng quy trình lựa chọn, kiểm soát người bán trong hoạt động bao thanh
toán một cách chặt chẽ và có hiệu quả 56
2.2.4 Xây dựng quy trình kiểm soát người mua trong hoạt động bao thanh toán có
hiệu quả .60
2.2.5 Xây dựng quy trình ngăn ngừa và xử lý tranh chấp trong hoạt động bao thanh
toán 65
2.2.6 Xây dựng mối liên hệ liên kết với các đơn vị bao thanh toán khác nhằm tạo ra
chuẩn hoạt động chung về sản phẩm bao thanh toán .69
2.2.7 Xây dựng hệ thống công nghệ thông tin hiện đại, đảm bảo sự liên thông thông
tin trong hệ thống các đơn vị bao thanh toán và có thể cập nhật thông tin kịp thời từ
bên ngoài .70
2.2.8 Xây dựng chiến lược marketing phù hợp nhằm tạo sự nhận thức của khách
hàng về hoạt động bao thanh toán 70
KẾT LUẬN
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
LỜI NÓI ĐẦU
Cùng với sự phát triển chung của thế giới, hội nhập nền kinh tế của đất nước
vào khu vực nói riêng và thế giới nói chung là một xu thế tất yếu trong thời đại
ngày nay. Hội nhập nền kinh tế đã trở thànhø một yêu cầu khách quan đối với bất kỳ
quốc gia nào trong quá trình phát triển. Xu hướng này ngày càng hình thành rõ nét ,
đặc biệt là nền kinh tế thị trường đang trở thành một sân chơi chung cho tất cả các
nước, thị trường tài chính đang mở rộng phạm vi hoạt động gần như không biên
giới, vừa tạo điều kiện tăng cường hợp tác, vừa làm sâu sắc và găy gắt thêm quá
trình cãnh tranh.
Trong lĩnh vực ngân hàng, có thể hiểu hội nhập quốc tế là việc mở cửa về
hoạt động ngân hàng của nền kinh tế đó với cộng đồng tài chính quốc tế như các
quan hệ tín dụng, tiền tệ và các hoạt động dịch vụ ngân hàng khác, cũng như là
việc dỡ bỏ những cản trở ngăn cách khu vực này với phần còn lại của thế giới.
Trong tiến trình hội nhập, các ngần hàng và các tổ chức tài chính phi ngân
hàng phải cạnh tranh trực tiệp với nhau để tồn tại và phát triển. Ngân hàng muốn
duy trì lợi nhuận và khả năng cạnh cần phải luôn đổi mới và phát triển về mọi mặt :
Vốn, công nghệ, dịch vụ, cơ cấu tổ chức, trình độ quản lý , chất lượng hoạt động hệ
thống kiểm soát rủi ro . Trong đó, việc xây dựng mở rộng các sản phẩm dịch vụ và
nâng cao chất lượng phục vụ là con đường chủ yếu để các ngân hàng có thể nâng
cao sức cạnh tranh, giữ vững và phát triển thương hiệu của mình trong một môi
trường đầy thuận lợi những cũng không ít thử thách này.
Với tầm quan trọng của sự phát triển đa dạng của các loại sản phẩm dịch vụ,
các ngân hàng tại Việt Nam đã và đang nghiên cứu xây dựng một sản phẩm hoàn
toàn mới : Đó là sản phẩm bao thanh toán. Cùng sự phát tiển của ngành ngân hàng
trên thế giới, sản phảm bao thanh toán đã trở nên quen thuộc và được áp dụng rộng
rãi hơn 100 năm qua. Nhưng đối với các ngân hàng Việt Nam, đây là một sản phẩm
còn khá mới mẻ, những nguyên tắc, tính chất và cách thức vận hành sản phẩm này
như thế nào vẫn còn là một vấn đề cần được nghiên cứu lỹ lưỡng trước áp dụng
vào thực tiễn.
Vậy sản phẩm bao thanh toán là gì? Sản phẩm này đóng vai trò quan trọng
như thề nào? Cách thức áp dụng tại Việt Nam có nên giống như cách thức áp dụng
trên toàn thế giới không hay phải xây dựng một cách thức vận hành riêng theo
phong cách Việt Nam ? Ở Việt Nam hiện tại đã có những ngân hàng Việt Nam nào
áp dụng sản phẩm này và hiệu quả đạt được tới đâu? Những thuận lợi và khó khăn
khi áp dụng sản phẩm này trong điều kiện kinh tế thị trường tại Việt Nam và trong
xu thế hội nhập hóa, toàn cầu hóa hiện nay như thế nào? .
Tất cả những vấn đề trên có liên quan mật thiết đến đề tài “ Sản phẩm bao
thanh toán (factoring). Những giải pháp hoàn thiện và phát triển sản phẩm bao
thanh toán tại Việt Nam hiện nay”. Mục tiêu của đề tài này nhằm xây dựng một
cách nhìn cụ thể nhất về sản phẩm bao thanh toán và vấn đề áp dụng sản phẩm
này trong điều kiện Việt Nam hiện nay.
Đề tài dựa trên những cơ sở lý luận chung về ngành ngân hàng, sản phẩm
bao thanh toán kết hợp với thực tiễn áp dụng sản phẩm bao thanh toán tại ngân
hàng Thương mại cổ phần Á Châu để đánh giá những mặt được và chưa được trong
quá trình thực hiện. Từ đó đưa ra các giải pháp nhằm hoàn thiện và phát triển sản
phẩm bao thanh toán, tạo cơ sở để sản phẩm này phát triển trở thành một trong
những sản phẩm dịch vụ chủ lực của ngân hàng Thương mại cổ phần Á Châu nói
riêng và hệ thống các ngân hàng thương mại nói chung
Mọi thắc mắc xin liên hệ yahoo : Tuvanluanvan
74 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2581 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Những giải pháp hoàn thiện và phát triển sản phẩm bao thanh toán tại Việt Nam hiện nay, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
bieät vieäc khai thueá hoaït ñoäng bao thanh toaùn hay nhaäp
chung baùo caùo thueá haøng thaùng cuûa ñôn vò bao thanh toùan.
+ Caùc quy ñònh veà möùc ñoä mieãn giaûm thueá trong hoaït ñoäng bao
thanh toaùn, thôøi gian mieãn giaûm vaø nhöõng ñieàu kieän cô baûn ñeå ñöôïc mieãn
giaûm thueá.
+ Caùc bieän phaùp cheá taøi, möùc ñoä xöû phaït khi caùc ñôn vò bao thanh
toaùn coù haønh vò vi phaïm nhöõng quy ñònh veà thueá.
+ Caùc hình thöùc khen thöôûng khi ñôn vò bao thanh toaùn thöïc hieän
ñuùng nhöõng quy ñònh veà thueá trong khoaûng thôøi gian cuï theå…
+ Söï can thieäp vaø kieåm tra cuûa cô quan thueá ñeán möùc ñoä naøo trong
hoaït ñoäng bao thanh toaùn .
II.1.4 .Ban haønh haønh lang phaùp lyù chung baûo veä quyeàn lôïi hoaït ñoäng cho
ñôn vò bao thanh toaùn
Haønh lang phaùp lyù chung naøy caàn quy ñònh roõ nhöõng noäi dung cô baûn sau:
+ Caùc “beân mua”, “beân baùn” caàn phaûi cung caáp nhöõng chöùng töø,
baùo caùo cô baûn gì cho ñôn vò bao thanh toaùn khi tham gia söû duïng saûn
phaåm naøy
+ Möùc ñoä vaø caùc hình thöùc xöû lyù ñoái vôùi caùc thoâng tin do beân mua,
beân baùn cung caáp. Nhöõng öu ñaõi chung veà maët quaûn lyù khi caùc beân mua,
beân baùn tham gia vaøo hoaït ñoäng bao thanh toaùn ôû nhöõng möùc ñoä nhaát
ñònh.
+ Nhöõng bieän phaùp phoøng ngöøa haïn cheá nhöõng ruûi ro coù theå xaûy ra
trong hoaït ñoäng bao thanh toaùn.
+ Vai troø cuûa chính ngaân haøng nhaø nöôùc ñeán ñaâu trong vieäc thöïc
hieän caùc nghieäp vuï ñaûm baûo nhaèm thu hoài voán cho caùc ñôn vò bao thanh
toaùn khi xaûy ra söï coá trong hoaït ñoäng khicaùc ñôn vò bao thanh toaùn ñaõ
thöïc hieän ñaåy ñuû caùc bieän phaùp baûo ñaûm theo quy ñònh cuûa ngaân haøng
nhaø nöôùc.
+ Möùc ñoä can thieäp cuûa caùc cô quan höõu quan ñoái vôùi hoaït ñoäng
bao thanh toaùn ñeán ñaâu.
+ Nhöõng noäi dung veà thoâng tin tín duïng nhö baùo caùo taøi chính beân
mua beân baùn, doanh soá hoaït ñoäng bao thanh toaùn, ñaëc ñieåm ngaønh ngheà
beân mua beân baùn… maø caùc ñôn vò thöïc hieän bao thanh toaùn phaûi baùo caùo
ñònh kyø cho ngaân haøng nhaø nöôùc.
II.1.5 .Xaây döïng trung taâm ñieàu tieát quaûn lyù thoâng tin tín duïng, ñaùnh giaù
chaát löôïng caùc beân mua, beân baùn nhaèm cung caáp nhöõng thoâng tin xaùc thöïc
nhaát cho caùc ñôn vò bao thanh toaùn.
Nhöõng chöùc naêng chính cuûa trung taâm naøy bao goàm :
+ Cung caáp heä thoáng thoâng tin ñaùnh giaù chaát löôïng, hoaït ñoäng cuûa
caùc doanh nghieäp, coâng ty tham gia hoaït ñoäng bao thanh toaùn moät caùch
nhanh choùng vaø kòp thôøi. Caùc noäi dung thoâng tin caàn cung caáp bao goàm
• Ngaønh ngheà caùc doanh nghieäp hoaït ñoäng
• Tình hình hoaït ñoäng kinh doanh caùc caùc doanh nghieäp tham
gia vaøo hoaït ñoäng bao thanh toaùn
• Tình hình kinh teá xaõ hoäi taùc ñoäng nhö theá naøo ñeán hoaït ñoäng
cuûa doanh nghieäp trong nhöõng giai ñoaïn nhaát ñònh
• Uy tín thanh toaùn, lòch söû giao dòch cuûa caùc doanh nghieäp
trong quaù trình hoaït ñoäng ñoái vôùi caùc toå chöùc tín duïng khaùc
• Nhöõng ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá cuûa nhaø nöôùc trong
giai ñoaïn saép tôùi.
Vieäc cung caáp thoâng tin naøy coù theå deã daøng thöïc hieän treân cô sôû
choïn loïc thoâng tin do caùc toå chöùc tín duïng cung caáp ñeå hình thaønh cô sôû
heä thoáng döõ lieäu. Caùc toå chöùc tín duïng coù theå truy caäp thoâng tin thoâng qua
moät trang web rieâng bieät nhö heä thoáng thoâng tin tín duïng (CIC) hieän taïi.
+ Taïo söï lieân thoâng trong hoaït ñoäng bao thanh toaùn giöõa caùc toå
chöùc tín duïng. Treân cô sôû ñoù, hình thaønh caùc lieân minh bao thanh toaùn
giöõa caùc toå chöùc tín duïng trong nöôùc ñeå thöïc hieän bao thanh toaùn cho
nhöõng khoaûn phaûi thu lôùn theo quy ñònh cuûa ngaân haøng nhaø nöôùc. Vieäc
xaây döïng lieân minh bao thanh toaùn khoâng phaûi treân cô sôû baét buoäc maø
treân cô sôû trung taâm thoâng tin seõ laø nôi cung caáp thoâng tin, giôùi thieäu vaø
laø caàu noái ñeå caùc toå chöùc tín duïng coù nhu caàu ñoàng bao thanh toaùn hôïp
taùc vôùi nhau.
+ Xöû lyù nhöõng tranh chaáp trong quaù trình thöïc hieän ñoàng bao thanh
toaùn giöõa caùc toå chöùc tín duïng.
+ Tham möu cho ngaân haøng nhöõng ñònh höôùng phaùt trieån vaø hoaøn
thieän saûn phaåm bao thanh toaùn trong töông lai phuø hôïp vôùi ñònh höôùng
phaùt trieån kinh teá vaø xu theá kinh teá khu vöïc, theá giôùi…
II.1.6.Taïo cô sôû haï taàng cho saûn phaåm bao thanh toaùn phaùt trieån treân cô
sôû taêng cöôøng caùc bieän phaùp cheá taøi vaø khuyeán khích caùc doanh nghieäp
thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët
Ñeå taïo cô sôû haï taàng cho saûn phaåm bao thanh toaùn phaùt trieån, ngaân haøng
nhaø nöôùc caàn quy ñònh roõ nhöõng vaán ñeà sau :
+ Möùc giao dòch toái thieåu phaûi thanh toaùn qua ngaân haøng
+ Nhöõng hình thöùc xöû phaït vôùi nhöõng möùc ñoä vi phaïm khaùc nhau
veà hoaït ñoäng thanh toaùn qua ngaân haøng.
+ Nhöõng hình thöùc khen thöôûng doanh nghieäp thöïc hieän nghieâm
chænh nhöõng quy ñònh veà thanh toaùn qua ngaân haøng
+ Quy ñònh nhöõng chuaån möïc cuï theå veà chaát löôïng dòch vuï ngaân
haøng khi thöïc hieän thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët nhaèm ñaûm baûo hoaït
ñoäng saûn xuaát kinh doanh cho caùc doanh nghieäp khoâng bò aûnh höôûng.
Nhöõng chuaån möïc naøy bao goàm :
• Thôøi gian thöïc hieän chuyeån tieàn toái ña ñoái vôùi moät nghieäp
vuï thanh toaùn thoâng thöôøng.
• Tính an toaøn, baûo maät veà caùc khoaûn giao dòch cuûa khaùch
haøng.
• Nhöõõng ñieàu kieän khaùc veà nghieäp vuï hoaït ñoäng ngaân haøng
nhö thaùi ñoä phuïc vuï, thao taùc kieåm ñeám tieàn…
II.2 Ñoái vôùi nhöõng ñôn vò ñaõ, ñang vaø seõ thöïc hieän nghieäp vuï bao thanh
toaùn taïi Vieät Nam.
II.2.1.Xaây döïng toát coâng taùc quaûn trò vaø ñieàu haønh
Kieän toaøn saép xeáp laïi moâ hình toå chöùc töø hoäi sôû chính ñeán caùc chi nhaùnh
nhaèm ñaûm baûo ñöa quaûn lyù vaø hoaït ñoäng cuûa heä thoáng tieán daàn theo thoâng leä
quoác te.á
Veà maët cô cheá quaûn lyù, taêng cöôøng vieäc phaân caáp uyû quyeàn trong hoaït
ñoäng ñieàu haønh caùc caáp vaø thaåm quyeàn chi nhaùnh, ñaûm baûo taùch baïch giöõa caùc
hoaït ñoäng nghieäp vuï kinh doanh vaø chöùc traùch giaùm saùt vaø kieåm soaùt quy trình,
ñöa hoaït ñoäng quaûn lyù ruûi ro trôû neân chuyeân nghieäp hôn.
Thay ñoåi phöông thöùc quaûn trò ñieàu haønh töø theo loaïi hình nghieäp vuï sang
theo ñoái töôïng khaùch haøng – saûn phaåm nhaèm naâng cao chaát löôïng phuïc vuï
khaùch haøng, coù khaû naêng ñaùp öùng ñöôïc ñoøi hoûi ngaøy caøng cao cuûa khaùch haøng,
theo ñoù caùc hoaït ñoäng ngaân haøng tröôùc heát seõ ñöôïc phaân theo caùc loaïi ñoái töôïng
phuïc vuï laø khaùch haøng caù nhaân, doanh nghieäp hay caùc ñònh cheá taøi chính. Tieáp
theo tuyø tính chaát cuûa töøng ñoái töôïng phuïc vuï maø phaân toå caùc saûn phaåm, nghieäp
vuï ngaân haøng cung caáp cho khaùch haøng.
Cô caáu laïi moâ hình toå chöùc ñeå naâng cao kyõ naêng quaûn lyù ruûi ro theo höôùng
hoaøn thieän Uyû ban ruûi ro tröïc thuoäc Hoäi ñoàng quaûn trò vaø Uyû ban quaûn lyù taøi saûn
nôï – taøi coù tröïc thuoäc ban ñieàu haønh.
Vieäc hoaøn thieän Uyû ban ruûi ro nhaèm :
_ Naâng cao hieäu löïc quaûn lyù cuûa Hoäi ñoàng quaûn trò, ñaëc bieät laø quaûn lyù
chieán löôïc vaø quaûn lyù ruûi ro. Thaønh laäp uyû ban ruûi ro giuùp Hoäi ñoàng quaûn trò
toång hôïp phaân tích vaø ñaùnh giaù möùc ñoä ruûi ro, tham möu cho HÑQT trong vieäc
hoaïch ñònh chieán löôïc cuõng nhö theo doõi vieäc thöïc hieän chieán löôïc ñaõ ñeà ra.
_ Thieát keá heä thoáng caùc chæ tieâu döï baùo moâi tröôøng kinh doanh, ñaùnh giaù
nguoàn nhaân löïc vaø xaùc ñònh caùc muïc tieâu phaùt trieån trung – daøi haïn.
_ Caùc keá hoaïch, phöông aùn hoaït ñoäng kinh doanh coù tính ñeán möùc ñoä ruûi
ro seõ saùt thöïc teá hôn vaø coù tính khaû thi cao.
Vieäc hoaøn thieän Uyû ban quaûn lyù taøi saûn Nôï – Taøi saûn coù nhaèm :
+ Taêng cöôøng naêng löïc ñieàu haønh cuûa Ban ñieàu haønh, Uyû ban quaûn lyù taøi
saûn Nôï - Coù coù nhieäm vuï theo doõi vaø quaûn lyù caùc danh muïc trong baûng toång keát
taøi saûn, quaûn lyù khaû naêng thanh toaùn vaø caùc ruûi ro thò tröôøng.
+ Lieân keát caùc hoaït ñoäng, caùc quyeát ñònh cuûa caùc phoøng nghieäp vuï giuùp
ban ñieàu haønh naém ñöôïc toång theå vaø nhìn nhaän bao quaùt hôn caùc hoaït ñoäng cuûa
ngaân haøng.
Maët khaùc phaûi taäp trung naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa ban kieåm soaùt
tröïc thuoäc hoäi ñoàng quaûn trò vaø heä thoáng kieåm tra kieåm soaùt noäi boä theo höôùng
toå chöùc laïi boä maùy vaø hoaït ñoäng cuûa ban kieåm soaùt hoäi ñoàng quaûn trò vaø phoøng
kieåm tra noäi boä trung uông keát hôïp vôùi ñan xen giöõa quaûn lyù theo chieàu ngang
vaù quaûn lyù theo heä thoáng doïc.
Cuoái cuøng laø chuaån hoaù caùc quy cheá, quy trình nghieäp vuï thoâng qua vieäc
söûa ñoåi caùc quy ñònh hieän haønh chöa phuø hôïp, ban haønh môùi caùc quy ñònh, boå
sung caùc quy trình nghieäp vuï nhaèm naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng kinh doanh vaø
laøm cô sôû phaùp lyù ñaåy maïnh hoaït ñoäng kieåm tra kieåm soaùt.
II.2.2. Ñaøo taïo vaø phaùt trieån nguoàn nhaân löïc
Vaán ñeà ñaøo taïo vaø phaùt trieån nhaân löïc caàn taäp trung vaøo noäi dung sau :
Thöù nhaát, xaây döïng ñöôïc chieán löôïc kinh doanh phuø hôïp vôùi yeâu caàu
phaùt trieån theo moâ hình moät ngaân haøng hieän ñaïi.. Trong ño,ù vieäc xaây döïng moâ
hình toå chöùc vaø boá trí caùn boä seõ quyeát ñònh ñeán giaûi phaùp ñaøo taïo, phaùt trieån
nguoàn nhaân löïc.
Thöù hai, taäp trung moïi noã löïc cuûa toå chöùc vaø caù nhaân trong heä thoáng cho
vieäc naâng cao chaát löôïng caùn boä theo moät chöông trình, noäi dung ñaøo taïo ñuùng
vôùi nhöõng phöông phaùp, hình thöùc phuø hôïp. Chaát löôïng caùn boä ñöôïc taïo neân bôûi
nhieàu nhaân toá nhö soá löôïng caùn boä, cô caáu caùn boä, caáu truùc boä maùy toå chöùc, ñieàu
haønh, phöông phaùp quaûn lyù vaø laõnh ñaïo… Caàn löïa choïn nhöõng nhaân vieân treû ñaõ
coù kieán thöïc cô baûn ñeå ñaøo taïo ñoùn ñaàu, chuyeån daàn lao ñoäng giaûn ñôn sang lao
ñoäng coù trình ñoä kyõ naêng cao ñaùp öùng yeâu caàu ña daïng hoaù dòch vuï ngaân haøng
tieân tieán.
Vieäc ñaøo taïo sau tuyeån duïng caàn heát söùc quan taâm ñeå nhöõng ngöôøi lao
ñoäng môùi ñöôïc tuyeån duïng khoûi bò thieáu huït nhöõng kieán thöùc caàn thieát baét ñaàu
söï nghieäp, söï toàn taïi vaø phaùt trieån trong töông lai, hieåu bieát nhöõng cô cheá, quy
cheá nghieäp vuï…
Thöù ba, hoaït ñoäng ñaøo taïo caàn tranh thuû söï taøi trôï, hôïp taùc cuûa caùc ngaân
haøng nöôùc ngoaøi, caùc toå chöùc quoác teá vaø thoâng qua vieäc trieån khai caùc döï aùn
hieän ñaïi hoaù ngaân haøng töï ñaøo taïo vaø hôïp taùc ñaøo taïo ñeàu gaén boù maät thieát vôùi
nhau khoâng theå taùch rôøi. Töï ñaøo taïo toát thì hôïp taùc ñaøo taïo hoaëc tranh thuû taøi trôï
veà ñaøo taïo môùi mang laïi hieäu quaû cao. Hôïp taùc ñaøo taïo nhaèm tieáp caän ñöôïc vôùi
khoa hoïc, coâng ngheä tieân tieán, hieän ñaïi cuûa theá giôùi veà nhöõng kieán thöùc kyõ naêng
nghieäp vuï, quaûn trò ñieàu haønh ngaân haøng hieän ñaïi, nhaän roõ ñöôïc nhöõng yeáu keùm
cuûa mình, ñoàng thôøi hoïc hoûi ñöôïc nhöõng kinh nghieäm ñaõ qua, nhanh choùng ruùt
ngaén ñöôïc khoaûng caùch phaùt trieån vaø hoäi nhaäp, naâng cao söùc caïnh tranh.
Thöù tö, ban haønh quy cheá quaûn lyù vaø nhöõng chính saùch khuyeán khích
hoïc taäp, taïo nieàm say meâ hoïc taäp thöôøng xuyeân trong caùn boä coâng nhaân vieân
trong heä thoáng. Moät ví duï ñieån hình cho coâng vieäc naøy laø xaây döïng loä trình
thaêng tieán ngheà nghieäp cuûa nhaân vieân, theo ñoù ñoái vôùi nhöõng ñònh höùông phaùt
trieån vò trí trong heä thoáng thì nhaân vieân caàn phaûi ñaït ñuû ñöôïc nhöõng baèng caáp gì,
ñoøi hoûi thaâm nieân ngheà nghieäp bao laâu vaø cheá ñoä löông töông öùng theo baäc cuûa
heä thoáng trong khoaûng bao nhieâu…
Thöù naêm, xaây döïng keá hoaïch cuï theå vaø toång keát ñaùnh giaù ruùt kinh
nghieäm veà coâng taùc ñaøo taïo vaø phaùt trieån nguoàn nhaân löïc cuûa heä thoáng theo
töøng ñònh kyø,
Ngoaøi ra, caàn quan taâm ñeán vieäc ñoåi môùi hoaït ñoäng cuûa Trung taâm ñaøo
taïo nhö veà cô sôû vaät chaát, keá hoaïch ñaøo taïo haøng naêm theo yeáu caàu cuûa hoaït
ñoäng kinh doanh, veà heä thoáng giaùo trình, taøi lieäu phaûi ñöôïc caäp nhaäp vaø hoaøn
chænh thöôøng xuyeân, xaây döïng ñoäi nguõ giaûng vieân kieâm chöùc gioûi veà chuyeân
moân vaø coù khaû naêng sö phaïm toát. Ñoåi môùi caùc loaïi hình ñaøo taïo theo höôùng xaây
döïng nhöõng chuyeân ñeà chuaån vôùi nhöõng hoïc phaàn phuø hôïp vaø thieát thöïc, keát hôïp
giöõa lyù luaän chuyeân nghaønh môùi, nhöõng cô cheá nghieäp vuï môùi.
II.2.3. Xaây döïng quy trình löïa choïn, kieåm soaùt ngöôøi baùn trong hoaït
ñoäng bao thanh toaùn moät caùch chaët cheõ vaø coù hieäu quaû
Vieäc xaây döïng quy trình löïa choïn, kieåm soaùt ngöôøi baùn ñoøi hoûi phaûi ñöôïc
thöïc hieän ñaày ñuû caùc noäi dung cô baûn sau :
Thöù nhaát, xaây döïng quaù trình löïa choïn khaùch haøng theo 5 böôùc cô baûn
+ Khaûo saùt yeâu caàu cuûa khaùch haøng : caùch thöùc thu thaäp thoâng tin
coù theå baèng goïi ñieän hay yeâu caàu khaùch haøng ñieàn vaøo phieáu cung caáp thoâng
tin.. Vieäc khaûo saùt thoâng tin khaùch haøng phaûi ñaûm baûo hai yeâu tieâu chí cô baûn
sau. Moät laø thu thaäp thoâng tin chi tieát cuûa khaùch haøng haøng nhieàu caøng toát. Hai
laø khoâng ñöôïc quaù roái raém vaø phöùc taïp ñeán möùc khaùch haøng caûm thaát khoù hieåu.
Sau khi thu thaäp thoâng tin, caùc ñôn vò thöïc hieän bao thanh toaùn seõ quyeát ñònh
lieäu nhöõng thoâng tin khaùch haøng cung caáp coù ñaùp öùng ñöôïc nhöõng yeâu caàu cuûa
heä thoáng ñaët ra khoâng vaø chi phí thöïc hieän dòch vuï coù phuø hôïp vôùi khaû naêng cuûa
heä thoáng hay khoâng ?
+ Tìm hieåu hoaït ñoäng kinh doanh cuûa khaùch haøng : vieäc tìm hieåu
hoaït ñoäng kinh doanh cuûa khaùch haøng seõ giuùp ñôn vò nhaän bieát nhu caàu cuûa
ngöôøi baùn vaø yeâu caàu khaùch haøng cam keát raèng dòch vuï bao thanh toaùn cuûa ñôn
vò coù theå ñaùp öùng nhu caàu cuûa khaùch haøng. Ñoàng thôøi, caùc ñôn vò bao thanh
toaùn cuõng coù theå kieåm tra yeâu caàu cung caáp dòch vuï bao thanh toaùn cuûa khaùch
haøng coù phuø hôïp vôùi ñôn vò vaø phuø hôïp vôùi nhöõng quy ñònh cuûa nhaø nöôùc hay
khoâng?
+ Khaûo saùt khaùch haøng : caàn coù moät boä phaàn chuyeân traùch ñoäc
laäp, thöïc hieän coâng vieäc naøy. Muïc ñích chính cuûa böôùc thöù ba naøy laø kieåm tra
laïi moät laàn nöõa nhöõng thoâng tin ñaõ thu thaäp tröôùc ñoù coù ñaày ñuû, chính xaùc vaø
trung thöïc hay khoâng vaø boå sung theâm nhöõng chi tieát veà hoaït ñoäng kinh doanh
cuûa khaùch haøng.
+Ra quyeát ñònh löïa choïn : treân nhöõng cô sôû thoâng tin ñaõ ñöôïc thu
thaäp vaø kieåm chöùng qua hai böôùc tìm hieåu hoaït ñoäng kinh doanh vaø khaûo saùt
khaùch haøng, caùc chuyeân vieân seõ xem xeùt laïi moät laàn nöõa nhaèm quyeát ñònh coù
thöïc hieän dòch vuï bao thanh toaùn ñoái vôùi khaùch haøng ñoù hay khoâng? Möùc thöïc
hieän toái ña laø bao nhieâu? Caàn yeâu caàu thöïc hieän theâm nhöõng ñieàu kieän gì ñeå
haïn cheá ruûi ro cho heä thoáng?
+ Baét ñaàu thöïc hieän dòch vuï bao thanh toaùn : ñôn vò thöïc hieän
bao thanh toaùn thoûa thuaän nhöõng ñieàu kieän boå sung vaø kyù keát hôïp ñoàng vôùi beân
baùn. Caû hai beân aán ñònh ngaøy thöïc hieän dòch vuï bao thanh toaùn.
Thöù hai, xaây döïng heä thoáng caùc tieâu chí löïa choïn khaùch haøng
+ Ñaùnh giaù caùc khoaûn phaûi thu : caùc khoaûn phaûi thu coù theå bao
thanh toaùn phaûi laø nhöõng khoaûn phaûi thu thoûa maõn nhöõng yeáu toá sau :
• Khoaûn phaûi thu coù theå chuyeån nhöôïng ñöôïc
• Khoaûn phaûi thu coù theå thu hoài ñöôïc
• Hôïp ñoàng mua baùn roõ raøng, mua ñöùt baùn ñoaïn
• Soá löôïng ngöôøi mua lôùn : nhaèm giaûm thieåu ruûi ro cho ñôn vò
bao thanh toaùn
• Khoâng quaù taäp trung vaøo moät ngöôøi mua
• Uy tín thanh toaùn cuûa beân mua haøng
• Caùc khoaûn khaáu tröø (neáu coù) xaùc ñònh ñöôïc vaø ñöôïc paâhn
ñònh roõ raøng
• Phöông thöùc giao haøng ñaûm baûo ít ruûi ro: haïn cheá nhöõng
tranh chaáp phaùt sinh trong quaù trình mua baùn
+ Ñaùnh giaù khaû naêng toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa beân baùn: phaûi
nghieâm tuùc ñaùnh giaù tình hình kinh doanh cuûa beân baùn, nhaän xeùt khaû naêng phaùt
trieån cuûa hoï trong töông lai. Hoaït ñoäng bao thanh toaùn khoâng phaûi laø bieän phaùp
tình theá trong ngaén haïn, noù chæ mang laïi hieäu quaû kinh teá cao neáu hôïp ñoàng bao
thanh toaùn keùo daøi hôn moät naêm. Nhöõng yeáu toá caàn xem xeùt khi ñaùnh giaù beân
baùn :
• Baûn thaân coâng ty : loaïi hình kinh doanh ? Thôøi gian hoaït
ñoäng? Cam keát cuûa caùc thaønh vieân trong vieäc söû duïng vaø
môû roäng voán ñaàu tö ? Lónh vöïc kinh doanh cuûa coâng ty ñang
coù xu höôùng ñi leân hay ñi xuoáng?
• Naêng löïc quaûn lyù : Moâ hình quaûn lyù cuûa doanh nghieäp?
Quyeàn löïc taäp trung hay phaân taùn? Kinh nghieäm vaø khaû
naêng quaûn lyù cuûa ban ñieàu haønh ra sao?
• Tình hình taøi chính : söï caäp nhaát caùc baùo caùo taøi chính ra
sao? Tình hình kinh doanh? Khaû naêng thanh toaùn ngaén haïn
vaø aùp löïc traû nôï nhö theá naøo?
• Saûn phaåm dòch vuï do khaùch haøng cung caáp : coù uy tín treân
thöông tröôøng hay khoâng? Chieàu höôùng phaùt trieån trong
töông lai ra sao?
• Lyù do caàn ñöôïc taøi trôï : khaùch haøng söû duïng dòch vuï bao
thanh toaùn nhaèm muïc ñích laø gì? Muïc ñích söû duïng voán coù
phuø hôïp vôùi hoaït ñoäng bao thanh toaùn cuûa ñôn vò hay
khoâng?
+ Cung caáp dòch vuï töông xöùng vôùi nhu caàu thaät söï cuûa khaùch
haøng : ñôn vò thöïc hieän bao thanh toaùn caàn tìm hieåu nhu caàu thaät söï cuûa khaùch
haøng laø gì. Ngöôïc laïi, khaùch haøng chæ caûm thaáy haøi loøng khi ñuôïc cung caáp dòch
vuï phuø hôïp nhu caàu vôùi möùc giaù hôïp lyù. Ñeå tìm ra lôøi giaûi ñaùp chung naøy, caàn
phaûi xaùc ñònh caùc yeáu toá
• Haïn möùc bao thanh toaùn phuø hôïp trong thôøi gian nhanh nhaát
• Höùc taøi trôï phuø hôïp döïa treân caùc khoaûn phaûi thu vaø nhöõng
yeáu toá lieân quan ñeán hoaït ñoäng bao thanh toaùn.
• Tính toaùn nhöõng khoaûn khaáu tröø coù theå phaùt sinh trong hôïp
ñoàng mua baùn
• Khaû naêng thanh toaùn cuûa beân mua haøng ra sao?
• So saùnh töông quan vôùi dòch vuï cho vay cuûa ngaân haøng
• So saùch töông quan vôùi dòch vuï bao thanh toaùn cuûa caùc ñôn
vò khaùc
+ Ñaùnh giaù khoái löôïng coâng vieäc phaûi thöïc hieän vaø hieäu quaû thu
ñöôïc: caùc yeáu toá cô sôû ñeå ñaùnh giaù söï töông quan giöõa khoái löôïng coâng vieäc
thöïc hieän vaø hieäu quaû thu ñöôïc bao goàm :
• Lôïi nhuaän thu ñöôïc cuûa ñôn vò bao thanh toaùn
• Soá löôïng khaùch haøng vaø chöùng töø
+ Ngoaøi ra, nhöõng vaán ñeà veà quoác gia vaø vaø caùc ñieàu khoaûn, thoâng
leä thanh toaùn quoác teá ñöôïc aùp duïng khi bao thanh toaùn xuaát nhaäp khaåu cuõng
ñöôïc xem xeùt.
Thöù ba, xaây döïng quy trình pheâ duyeät chaët cheõ. Ñaûm baûo söï nhanh
choùng, tieän lôïi cho hoaït ñoäng cuûa heä thoáng vaø haïn cheá ñöôïc nhöõng ruûi ro coù theå
phaùt sinh. Vieäc xaây döïng quy trình pheâ duyeät caàn chuù yù ñeán nhöõng yeáu toá :
+ Nguoàn vaø chaát löôïng thoâng tin caàn thieát cho quaù trình pheâ duyeät
+ Caáp baäc pheâ duyeät
+ Aùp löïc kinh doanh hieän taïi cuûa heä thoáng
+ Aùp löïc caïnh tranh töø caùc ñoái thuû
+ Söï giôùi thieäu cuûa caùc coå ñoâng
+ Söï caàn thieát cuûa söï ña daïng hoùa danh muïc ñaàu tö
+ Caùc vaán ñeà khaùc coù lieân quan nhö ñònh höôùng phaùt trieån kinh
doanh trong töøng giai ñoaïn nhaát ñònh.
Thöù tö, thöïc hieän toát coâng taùc quaûn lyù khaùch haøng trong quaù trình thöïc
hieän hoaït ñoäng bao thanh toaùn.Ñeå thöïc hieän toát coâng taùc quaûn lyù khaùch haøng,
ñôn vò thöïc hieän bao thanh toaùn caàn chuù yù tôùi nhöõng vaán ñeà sau :
+ Ñaùnh giaù ñònh kyø hoaït ñoäng kinh doanh cuûa khaùch haøng. Thôøi
gian ñaùnh giaù ñònh kyø daøi hay ngaén phuï thuoäc vaøo söï hôïp taùc cuûa khaùch
haøng vaø khaû naêng cuûa ñôn vò bao thanh toaùn. Thoâng thöôøng, ñôn vò bao
thanh toaùn neân ñaùnh giaù hoaït ñoäng kinh doanh cuûa khaùch haøng theo ñònh
kyø haøng thaùng.
+ Thaêm hoûi vaø hoã trôï beân baùn thöôøng xuyeân nhaèm kòp thôøi hoã trôï
beân baùn gaëp khoù khaên vaø tieáp thu nhöõng yù kieán ñoùng goùp veà saûn phaåm
bao thanh toaùn.
+ Giöõ moái quan heä toát vôùi beân baùn
+ Tö vaán cho beân baùn
+ Sau moãi laàn gaëp gôõ khaùch haøng, caàn laäp nhöõng baùo caùo ñeå toång
hôïp, nghieân cöùu nhöõng khoù khaên vöôùng maéc, söï khoâng haøi loøng cuûa
khaùch haøng ôû ñieåm naøo? Nhöõng phaùt sinh khoâng coù lôïi cho heä thoáng…
nhaèm ñöa ra giaûi phaùp khaéc phuïc kòp thôøi.
Thöù naêm, thöïc hieän toát coâng taùc quaûn lyù caùc khoaûn phaûi thu trong quaù
trình thöïc hieän hoaït ñoäng bao thanh toaùn.Ñeå thöïc hieän toát coâng taùc naøy, ñôn vò
thöïc hieän bao thanh toaùn caàn chuù yù tôùi nhöõng vaán ñeà sau :
+ Theo doõi vaø quaûn lyù caùc maët haøng kinh doanh
+ Theo doõi phöông thöùc thanh toaùn
+ Theo doõi nhöõng thay ñoåi danh saùch khaùch haøng
+ Theo doõi vaø quaûn lyù caùc khoaûn giaûm tröø
+ Xaùc minh caùc khoaûn phaûi thu
+ Gian laän vaø bieåu hieän gian laän… caùc bieän phaùp xöû lyù khi phaùt
hieän gian laän.
II.2.4. Xaây döïng quy trình kieåm soaùt ngöôøi mua trong hoaït ñoäng bao
thanh toaùn coù hieäu quaû
Quy trình kieåm soaùt ngöôøi mua trong trong hoaït ñoäng bao thanh toaùn ñöôïc
thöïc hieän heo nhöõng noäi dung cô baûn sau :
Thöù nhaát, thu thaäp thoâng tin ngöôøi mua. Quaù trình ñaùnh giaù ruûi ro phaùt
sinh töø phía ngöôøi mua gioáng nhö khi ta chôi troø chôi xeáp hình coù khaùc chaêng laø
trong tröôøng hôïp naøy chuùng ta laïi thöôøng khoâng coù ñuû taát caû caùc mieáng gheùp.
Thu thaäp nhöõng mieáng gheùp hình ñoù cuõng gioáng nhö khi chuùng ta thu thaäp thoâng
tin lieân quan ñeán ngöôøi mua vaäy. Nhöõng thoâng tin naøy ñöôïc phaân loaïi theo caùc
muïc sau: Loaïi hình doanh nghieäp- Caùc thoâng tin phi keá toaùn (Non – accounting
information)- Caùc thoâng tin ñöôïc keá toaùn (Accounting information). Nhöõng
thoâng tin naøy laø cô sôû ñeå ñaùnh giaù nhöõng ruûi ro phaùt sinh töø ngöôøi mua
+ Loaïi hình doanh nghieäp : Ñaây laø böôùc ñaàu tieân raát quan troïng vì
döïa vaøo ñoù chuùng ta seõ xaùc ñònh ñöôïc chuùng ta caàn thu thaäp nhöõng thoâng tin naøo
cuõng nhö nhöõng ruûi ro naøo coù theå phaùt sinh khi laøm vieäc vôùi ngöôøi mua
ñoù.Thoâng thöôøng seõ coù 3 loaïi hình doanh nghieäp sau ñaây:
• Doanh nghieäp moät chuû sôû höõu vôùi möùc traùch nhieäm voâ haïn
• Doanh nghieäp hôïp danh vôùi möùc traùch nhieäm voâ haïn
• Coâng ty traùch nhieäm höõu haïn, coâng ty tö nhaân, coâng ty coå
phaàn.
Tuøy töøng moãi quoác gia maø caùc quy ñònh phaùp luaät chi phoái caùc loaïi hình
doanh nghieäp treân seõ khaùc nhau. Do ñoù, khi thu thaäp thoâng tin veà loaïi hình, ñôn
vò bao thanh toùan caàn chuù yù ñeán nhöõng söï khaùc bieät, öu ñaõi cuûa nhaø nöôùc ñoái vôùi
nhöõng loaïi hình doanh nghieäp naøo. Möùc ñoä baûo hoä vaø tính phaùp lyù cuûa caùc
doanh nghieäp ñoù ra sao …
+ Thoâng tin phi kieåm toaùn : Thoâng tin phi kieåm toaùn giuùp cho ñôn
vò bao thanh toaùn coù caùi nhìn toång quan veà ngöôøi mua. Moät trong nhöõng öu ñieåm
to lôùn maø coâng ty bao thanh toaùn coù ñöôïc so vôùi moät coâng ty thöông maïi ñoù laø
ñôn vò bao thanh toaùn laøm vieäc vôùi nhieàu ngöôøi baùn vaø nhôø ñoù hoï coù theå bieát
ñöôïc tình hình thanh toaùn cuûa moät ngöôøi mua töø nhieàu nguoàn thoâng tin khaùc
nhau. Nhôø vaäy maø ñôn vò bao thanh toaùn coù theå ñöa ra quyeát ñònh chính xaùc hôn.
Nhöõng thoâng tin phi kieåm toaùn bao goàm :
• Thoâng tin veà tö caùch cuûa ngöôøi mua : khoâng nhaát thieát vieäc phaûi
xaùc ñònh chính xaùc tö caùch phaùp lyù cuûa ngöôøi mua. Ñaëc bieät
trong tröôøng hôïp ngöôøi mua laø caùc doanh nghieäp nhoû, khoâng
phaûi luùc naøo chuùng ta cuõng bieát roõ hoï laø ai bôûi vì coù theå ngöôøi ta
söû duïng teân thöông maïi, teân vieát taét, thaäm chí caû teân cuûa ngöôøi
chuû sôû höõu coâng ty thay vì söû duïng teân phaùp lyù cuûa coâng
ty.Thoâng tin veà ngöôøi mua khoâng chính xaùc coù theå daãn ñeán vieäc
ñôn vò bao thanh toaùn caáp hay töø choái haïn möùc tín duïng nhaàm
ñoái töôïng ngöôøi mua, hoaëc coù theå daãn ñeán vieäc chaäm treã do phaûi
giaûi quyeát nhaàm laãn.
• Thoâng tin töø caùc toå chöùc ñaùnh giaù tín duïng. Caùc toå chöùc naøy
chuyeân thu thaäp thoâng tin tín duïng cuûa haøng loaït doanh nghieäp
vaø caù nhaân khaùc nhau. Moät soá toå chöùc coøn xeáp haïng tín duïng.
Hieän nay nhieàu toå chöùc ñaõ cung caáp dòch vuï truy caäp thoâng tin
nhanh qua hình thöùc noái maïng.
• Thoâng tin töø ngaân haøng. Hieän taïi coù khaù nhieàu ngaân haøng quy
ñònh soá tham chieáu tín duïng veà caùc khaùch haøng giao dòch.
• Thoâng tin töø cô quan ñaêng kyù trung taâm. Caùc coâng ty phaûi löu
tröõ thoâng tin veà toå chöùc bao goàm nhöõng thoâng tin veà baùo caùo taøi
chính. Ñôn vò bao thanh toaùn coù theå tieáp caän caùc thoâng tin naøy
cho muïc ñích tham khaûo vôùi moät chi phí töông ñoái thaáp.
• Thoâng tin töø caùc ñoái taùc kinh doanh.Ngöôøi mua coù theå cung caáp
teân vaø ñòa chæ cuûa nhöõng ngöôøi baùn maø hoï thöôøng xuyeân giao
dòch. Vì vaäy, ñôn vò bao thanh toaùn coù theå vieát thö hoûi nhöõng
ngöôøi baùn naøy ñeå xin thoâng tin tham khaûo. Tuy nhieân caàn phaûi
caån troïng khi söû duïng phöông phaùp naøy, bôûi vì ngöôøi mua thöôøng
khoâng bao giôø cung caáp teân cuûa nhöõng ngöôøi baùn coù vaán ñeà
trong giao dòch vôùi hoï.
• Thoâng tin veà quaù trình thanh toaùn. Ñaây laø moät trong nhöõng
nguoàn thoâng tin quan troïng nhaát ñoái vôùi ñôn vò bao thanh toaùn.
Nhöõng chöùng cöù tích cöïc veà caùc khoaûn thanh toaùn thöôøng xuyeân
ñuùng haïn hoaëc gaàn ngaøy ñaùo haïn vaø nhöõng khoaûn thanh toaùn coù
giaù trò lôùn hay ngöôïc laïi ñeàu aûnh huôûng ñeán quyeát ñònh bao
thanh toaùn hay khoâng.
• Vò trí toïa laïc cuûa doanh nghieäp. Lieäu raèng vò trí toïa laïc naøy coù
phuø hôïp vôùi loaïi hình doanh nghieäp khoâng?
• Thoâng tin töø caùc cuoäc thaêm vieáng. Neáu ngöôøi mua laø nhöõng
coâng ty lôùn thì ñôn vò bao thanh toaùn neân thöïc hieän nhöõng cuoäc
thaêm vieáng coâng ty ñeå coù theå ñaùnh giaù coâng ty ñoù veà tình hình
quaûn lyù, nhaân söï, toå chöùc
+ Thoâng tin kieåm toaùn : Vieäc phaân tích tæ mæ nhöõng taøi lieäu kieåm toaùn seõ
giuùp ñôn vò thöïc hieän bao thanh toaùn naém ñöôïc khaû naêng taøi chính cuûa ngöôøi
mua. Tuy nhieân, caàn löu yù ñeán hai ñieåm quan troïng sau ñaây:
Moät laø nhöõng soá lieäu baùo caùo naøy chæ neâu leân tình hình taøi chính
cuûa doanh nghieäp taïi moät thôøi ñieåm nhaát ñònh trong naêm, thöôøng laø vaøo
cuoái naêm, vaø caùc coâng ty hay coá taïo ra tình hình taøi chính khaû quan vaøo
thôøi ñieåm toång keát ñoù.
Hai laø soá lieäu baùo caùo bò loãi thôøi. Sau thôøi ñieåm cuoái naêm, caùc soá
lieäu baùo caùo thöôøng khoâng ñöôïc caäp nhaät trong nhieàu thaùng lieàn. Trong
thôøi gian ñoù chaéc chaén ñaõ coù nhieàu vaán ñeà phaùt sinh.
Vì nhöõng lyù do treân, ñôn vò bao thanh toaùn khoâng neân chæ döïa vaøo baûng
phaân tích tình hình taøi chính. Khoâng neân ñöa ra quyeát ñònh taøi trôï chæ döïa treân
cô sôû moät nguoàn thoâng tin duy nhaát.Nhöõng taøi lieäu kieåm toaùn bao goàm :
• Baùo caùo hoaït ñoäng kinh doanh. Baùo caùo veà tình hình hoaït ñoäng
kinh doanh laø moät nguoàn tham khaûo raát höõu ích vì chuùng ñöôïc
laäp haøng thaùng vaø ñöôïc caäp nhaät lieân tuïc. Nhöõng baûn baùo caùo
naøy laø nhöõng taøi lieäu tham khaûo boå ích veà tình hình phaùt trieån
kinh doanh vaø khaû naêng sinh lôïi cuûa coâng ty. Tuy nhieân soá lieäu
cuûa nhöõng baùo caùo naøy khoâng ñöôïc kieåm tra bôûi moät toå chöùc
kieåm toaùn ñoäc laäp do vaäy ñoä tin caäy vaø chính xaùc cuûa baùo caùo
naøy phuï thuoäc vaøo naêng löïc quaûn trò taøi chính cuûa ngöôøi mua.
Ngoaøi ra, khoâng phaûi luùc naøo ngöôøi mua cuõng saün loøng tieát loä
nhöõng soá lieäu baùo caùo voán ñöôïc xem laø nhöõng taøi lieäu tuyeät ñoái
baûo maät.
• Baùo caùo kieåm toaùn thöôøng nieân. Caùc baùo caùo kieåm toaùn thöôøng
nieân ñöôïc soaïn thaûo phuø hôïp chaët cheõ vôùi caùc quy ñònh phaùp luaät
vaø caùc ñònh cheá taøi chính. Noäi dung cuûa caùc baùo caùo naøy coù theå
khaùc nhau tuøy theo töøng quoác gia nhöng noùi chung chuùng thöôøng
bao goàm caùc taøi lieäu sau: Baùo caùo cuûa caùc giaùm ñoác- Baùo caùo
cuûa beân kieåm toaùn- Baûng caân ñoái keá toaùn- Baûng toång keát tình
hình lôïi nhuaän vaø thua loã- Caùc ñieåm löu yù ñaëc bieät…
Thöù hai, thöïc hieän toát coâng taùc quaûn lyù khaùch haøng beân mua trong quaù
trình thöïc hieän hoaït ñoäng bao thanh toaùn.Ñeå thöïc hieän toát coâng taùc quaûn lyù
khaùch haøng, ñôn vò thöïc hieän bao thanh toaùn caàn chuù yù tôùi nhöõng vaán ñeà sau :
+ Ñaùnh giaù ñònh kyø hoaït ñoäng kinh doanh cuûa khaùch haøng beân
mua . Thôøi gian ñaùnh giaù ñònh kyø daøi hay ngaén phuï thuoäc vaøo söï hôïp taùc
cuûa khaùch haøng vaø khaû naêng cuûa ñôn vò bao thanh toaùn. Thoâng thöôøng,
ñôn vò bao thanh toaùn neân ñaùnh giaù hoaït ñoäng kinh doanh cuûa khaùch haøng
theo ñònh kyø haøng thaùng. Vieäc ñaùnh giaù khaùch haøng beân mua caàn coù söï
töông quan phuø hôïp giöõa chi phí vaø thoâng tin thu thaäp ñöôïc.
+ Thaêm hoûi vaø hoã trôï beân mua thöôøng xuyeân
+ Giöõ moái quan heä toát vôùi beân mua
+ Sau moãi laàn gaëp gôõ khaùch haøng, caàn laäp nhöõng baùo caùo ñeå toång
hôïp, nghieân cöùu nhöõng khoù khaên vöôùng maéc, söï khoâng haøi loøng cuûa
khaùch haøng ôû ñieåm naøo? Nhöõng phaùt sinh khoâng coù lôïi cho heä thoáng…
nhaèm ñöa ra giaûi phaùp khaéc phuïc kòp thôøi. Nhöõng baùo caùo naøy laø cô sôû ñeå
ñôn vò thöïc hieän bao thanh toaùn coù theå môû roäng ñoái töôïng khaùch haøng aùp
duïng saûn phaåm bao thanh toaùn cuûa ñôn vò.
Thöù ba, xaây döïng moät boä phaän chuyeân nghieäp quaûn lyù caùc khoaûn phaûi
thu hieäu quaû vaø coù chieán löôïc ñoøi tieàn thaät hieäu quaû. Noùi caùch khaùc, caùch toát
nhaát ñeå traùnh gaëp caùc khoaûn nôï xaáu laø coá gaéng ñoøi tieàn thaät nhanh choùng.
Muïc tieâu cô baûn cuûa chieán löôïc ñoøi tieàn laø laøm theá naøo coù theå thu ñöôïc
tieàn ñuùng haïn hay caøng gaàn saùt thôøi haïn ñaõ thoûa thuaän tröôùc ñoù caøng toát maø
khoâng laøm phöông haïi ñeán coâng vieäc kinh doanh cuûa ngöôøi baùn sau naøy. Ñaây laø
moät coâng vieäc raát khoù khaên. Ñôn vò bao thanh toaùn phaûi caân nhaéc giöõa vieäc thu
tieàn caøng nhanh caøng toát ñeå giaûm thieåu chi phí taøi chính cho ngöôøi baùn cuõng nhö
kieåm soaùt ruûi ro cuûa hoï maø vaãn duy trì moái quan heä toát ñeïp vôùi ngöôøi mua. Do
vaäy, boä phaän quaûn lyù caùc khoaûn phaûi thu caàn chuù yù tôùi nhöõng vaán ñeà sau :
+ Chuaån bò caùc phöông tieän coâng cuï ñoøi tieàn thaät hieäu quaû
+ Thuyeát phuïc ngöôøi mua löïa choïn nhöõng phöông thöùc thanh toaùn
sao cho coù hieäu quaû nhaát. Töùc laø ñôn vò bao thanh toaùn tieâu toán chi phí
ñoøi tieàn thaáp nhaát vôùi khoaûng thôøi gian chaáp nhaän ñöôïc nhöng vaãn thu hoài
ñaày ñuû caùc khoaûn phaûi thu khi ñeán thôøi haïn.
+ Chuù yù tôùi nhöõng khoaûn phaûi thu coù theå khoâng thu hoài ñöôïc hay
thu hoài ñöôïc nhöng phaûi toán nhieàu thôøi gian hôn so vôùi caùc khoaûn thu
khaùc vaø ñöa ra nhöõng bieän phaùp xöû lyù kòp thôøi. Nhöõng nguyeân nhaân chuû
yeáu aûnh höôûng ñeán caùc khoaûn phaûi thu naøy chuû yeáu laø :
• Trì hoaõn thanh toaùn do chính saùch cuûa ngöôøi mua
• Trì hoaõn thanh toaùn do hieåu sai caùc ñieàu khoaûn tín duïng
• Trì hoaõn thanh toaùn do chính baûn thaân ngöôøi mua
• Trí hoaõn thanh toaùn do tranh chaáp
Thöù tö, quaûn lyù ruûi ro bao thanh toaùn ñoái vôùi beân mua theo quan ñieåm
hieän ñaïi. Khi nhaän thaáy baát cöù khi naøo ngöôøi mua coù daáu hieäu cho thaáy hoï ñang
gaëp khoù khaên taøi chính, caùc ñôn vò bao thanh toaùn khoâng neân aùp duïng bieän phaùp
huûy ngang haïn möùc bao thanh toaùn ñaõ caáp cho beân mua vaø buoäc hoï phaûi phaù
saûn, ñaëc bieät khi ngöôøi mua laø moät coâng ty lôùn. Ñôn vò bao thanh toaùn coù theå söû
duïng caùc bieän phaùp khaùc nhaèm thu hoài ñöôïc khoaûn phaûi thu maø vaãn giöõ ñöôïc
moái quan heä toát vôùi beân mua. Caùc bieän phaùp naøy coù theå laø :
• Ñoøi tieàn baèng phöông phaùp taêng daàn caáp baäc : ñôn vò bao thanh
toaùn seõ xöû lyù tình hình theo höôùng thöông löôïng vaán ñeà vôùi töøng
ngöôøi coù caáp baäc taêng daàn trong coâng ty ngöôøi mua, chaúng haïn
theo thöù töï nhö sau: chuyeân vieân kieåm soaùt tín duïng, giaùm saùt
vieân thanh toaùn, chuyeân vieân kieåm soaùt taøi chính, giaùm ñoác taøi
chính, Toång giaùm ñoác, Giaùm ñoác taäp ñoaøn. Vaø dó nhieân nhöõng
ngöôøi chòu traùch nhieäm ñi thöông löôïng trong ñôn vò bao thanh
toaùn cuõng phaûi coù caáp baäc töông ñöông
• Baûo löu quyeàn sôû höõu haøng hoùa: ngöôøi baùn soaïn thaûo kyõ ñieàu
khoaûn baûo löu quyeàn sôû höõu ñoái vôùi haøng hoùa trong hôïp ñoàng
mua baùn. Noùi moät caùch ngaén goïn, theo quy ñònh cuûa ñieàu khoaûn
naøy, ngöôøi baùn coù quyeàn thu hoài laïi haøng hoùa neáu ngöôøi mua
khoâng thanh toaùn ñaày ñuû vaø kòp thôøi
• Phöông phaùp trade-out : Ñaâ coù theå xem laø moät caùch thöùc höõu
hieäu khaùc coù theå giuùp ñôn vò bao thanh toaùn haïn cheá toån thaát töø
caùc khoaûn nôï khoù ñoøi. Neáu khoaûn nôï quaù lôùn vaø ngöôøi mua phaûi
phuï thuoäc vaøo vieäc cung caáp haøng töø phía ngöôøi baùn ñeå duy trì
hoaït ñoäng kinh doanh cuûa mình thì toát hôn heát ñôn vò bao thanh
toaùn cöù taïo ñieàu kieän cho ngöôøi mua tieáp tuïc kinh doanh cho
ñeán khi naøo maø anh ta khoâng theå duy trì ñöôïc nöõa ñeå ñôn vò bao
thanh toaùn coù theå thu hoài khoaûn nôï. Phöông phaùp naøy ñoøi hoûi
ñôn vò bao thanh toaùn phaûi ñaùnh giaù kyõ tieàm löïc cuûa ngöôøi mua,
neáu aùp duïng phuø hôïp seõ thu ñöôïc nhöõng keát quaû khaû quan.
• Ñaët ra lòch trình thanh toaùn: sau khi ñaõ tieán haønh caùc quy trình
ñoøi tieàn thoâng thöôøng maø chuùng ta bieát roõ ngöôøi mua khoâng coù
khaû naêng thanh toaùn ngay toaøn boä khoaûn nôï do nhöõng khoù khaên
taïm thôøi lieân quan ñeán khaû naêng thanh toaùn trong ngaén haïn thì
chuùng ta neân laäp ra moät lòch trình thanh toaùn cuï theå.
Ñaây ñöôïc xem laø giaûi phaùp toái öu cho taát caû caùc beân. Theo ñoù,
ñôn vò bao thanh toaùn vaø beân mua haøng phaûi thoûa thuaän moät lòch
trình thanh toaùn baèng vaên baûn phuø hôïp vôùi khaû naêng hieän taïi cuûa
beân mua. Tuy nhieân, ñôn vò bao thanh toaùn phaûi khuyeán caùo vôùi
ngöôøi mua veà möùc ñoä nghieâm troïng cuûa vaán ñeà vaø löu yù raèng baát kyø
söï vi phaïm lòch trình thanh toaùn naøo cuõng coù nghóa laø toaøn boä khoaûn
nôï chöa traû (chöù khoâng chæ phaàn nôï chaäm thanh toaùn) seõ laäp töùc ñeán
haïn thanh toaùn.
II.2.5. Xaây döïng quy trình ngaên ngöøa vaø xöû lyù tranh chaáp
trong hoaït ñoäng bao thanh toaùn
Nhöõng tranh chaáp lieân quan ñeán caùc khoaûn phaûi thu trong nghieäp vuï bao
thanh toaùn coù theå khieán caùc beân lieân quan phaûi toán nhieàu coâng söùc, chi phí vaø coù
nguy cô ñoái maët vôùi nhieàu ruûi ro hôn. Khoâng nhöõng vaäy, loaïi tranh chaáp naøy coøn
laøm toån haïi ñeán moái quan heä cuûa taát caû caùc beân hôn baát kyø caùc tranh chaáp khaùc
trong nghieäp vuï bao thanh toaùn. Khoâng chæ döøng laïi ôû ñoù, vaán ñeà tranh chaáp seõ
trôû neân toài teä hôn moät khi ngöôøi baùn bò phaù saûn. Chaúng coù gì ñaùng ngaïc nhieân
khi moái quan heä giöõa ngöôøi baùn vaø ngöôøi mua cuõng nhö moïi thieän chí toát ñeïp
cuûa hai beân cuõng chaám döùt. Ngöôøi mua luùc ñoù chaúng coøn ñoäng löïc cuõng nhö
thieän chí cho vieäc thanh toaùn nhöõng khoaûn nôï ñoù. Chính trong nhöõng tình huoáng
naøy, ñôn vò bao thanh toaùn caøng phaûi chöùng toû söï chuyeân nghieäp vaø khaû naêng
kheùo leùo cuûa mình trong giaûi quyeát vaán ñeà. Do vaäy, ñôn vò bao thanh toaùn nhaát
thieát phaûi xaây döïng quy trình ngaên ngöøa vaø xöû lyù tranh chaáp trong hoaït ñoäng bao
thann toaùn.
Quy trình naøy bao goàm caùc noäi dung cô baûn sau :
Thöù nhaát, xaùc ñònh caùc nguyeân nhaân coù theå daãn ñeán tranh chaáp trong
hoaït ñoäng bao thanh toaùn. Caùc nguyeân nhaân naøy coù theå laø :
+ Nguyeân nhaân phaùt sinh töø noäi dung hôïp ñoàng mua baùn
• Töø caùc ñieàu khoûan trong hôïp ñoàng mua baùn nhö caùc ñieàu
khoaûn thanh toaùn, chieát khaáu, thôøi gian giao haøng, phaân
ñònh quyeàn haïn vaø ruûi ro…
• Caùc ñieàu kieän mua baùn gaây khoù khaên cho ñôn vò bao thanh
toaùn nhö hình thöùc kyù gôûi, thanh toaùn theo tieán ñoä, chieát
khaáu doanh soá mua haøng trong moät khaûong thôøi gian nhaát
ñònh, hoã trôï hoaït ñoäng marketing…
+ Nguyeân nhaân phaùt sinh töø hình thöùc hôïp ñoàng mua baùn
+ Nguyeân nhaân phaùt sinh töø quyeàn löïc cuûa ngöôøi mua : Thöôøng
thì ngöôøi mua, ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi mua lôùn, muoán caùc ñieàu kieän mua
haøng cuûa hoï trôû thaønh cô sôû cuûa hôïp ñoàng giöõa hoï vaø ngöôøi baùn. Ñöông
nhieân nhöõng ñieàu kieän ñoù seõ nghieâng nhieàu veà phía coù lôïi cho ngöôøi mua
vaø coù theå maâu thuaãn vôùi nhöõng ñieàu kieän cuûa ngöôøi baùn. Moät soá ñieàu
kieän maø ngöôøi mua thöôøng ñöa ra laø
• Phaït chaäm giao haøng vaø quyeàn huûy hôïp ñoàng
• Chuyeån giao ruûi ro
• Caám chæ ñònh ngöôøi khaùc thöïc hieän nghóa vuï
• Traùch nhieäm cuûa beân thöù ba vaø toån thaát giaùn tieáp
• Baûo haønh saûn phaåm
• Ñieàu khoaûn thanh toaùn
+ Nguyeân nhaân phaùt sinh töø luaät quoác gia : Moät nhaân toá quan troïng
khaùc aûnh höôûng ñeán moái quan heä hôïp ñoàng giöõa ngöôøi baùn vaø ngöôøi mua
ñoù laø caùc quy taéc vaø luaät phaùp cuûa moät quoác gia. Ngöôøi baùn coá haïn cheá
thôøi haïn baûo haønh saûn phaåm xuoáng, chaúng haïn coøn 3 thaùng, trong khi
Luaät laïi quy ñònh saûn phaåm loaïi ñoù phaûi ñöôïc baûo haønh trong thôøi haïn 12
thaùng. Luaät quoác gia coù giaù trò cao hôn vaø ngöôøi mua coù theå döïa vaøo ñoù
maø kieän ngöôøi baùn.
Ngaøy nay, vaán ñeà moâi tröôøng ñang ñöôïc söï quan taâm cuûa taát caû
moïi ngöôøi. Phaùp luaät ban haønh caùc quy ñònh caám moät soá loaïi nguyeân lieäu
khoâng ñöôïc pheùp söû duïng, chaúng haïn ñeå ñoùng goùi. Ngoaøi ra, cuõng coù moät
soá quy ñònh veà vieäc taùi cheá nguyeân vaät lieäu. Taát caû caùc quy ñònh veà phaùp
luaät naøy coù theå aûnh höôûng ñeán ngöôøi baùn vaø lieân quan ñeán vaán ñeà chi phí.
+ Nguyeân nhaân phaùt sinh töø vaán ñeà quaûn lyù coâng vieäc cuûa ngöôøi
baùn :
• Tính chính xaùc trong vieäc laäp hoùa ñôn
• Hieåu roõ quy trình thanh toaùn cuûa ngöôøi mua
• Hieåu roõ taäp quaùn thöông maïi ôû nöôùc ngöôøi mua
• Thu xeáp giao haøng hieäu quaû
• Nhöõng vaán ñeà trong giao dòch mua baùn haøng hoùa hai chieàu
• Quy ñònh veà traùch nhieäm kieåm tra haøng hoùa cuûa ngöôøi mua
• Vaán ñeà lieân quan ñeán thay ñoåi nhaân söï
+ Nguyeân nhaân phaùt sinh töø ngaønh ngheà kinh doanh
+ Nguyeân nhaân phaùt sinh töø ñaïi lyù
+ Nguyeân nhaân phaùt sinh töø quy trình bao thanh toaùn : Tranh chaáp
coù theå phaùt sinh ñôn giaûn chæ vì moät hoaëc nhieàu beân coù lieân quan khoâng
tuaân thuû quy trình toå chöùc nghieäp vuï bao thanh toaùn hoaëc bôûi vì coù moät soá
trôû ngaïi veà maët phaùp lyù khieán cho vieäc thöïc hieän bao thanh toaùn gaëp khoù
khaên hay thaäm chí khoâng theå thöïc hieän ñöôïc. Neáu khoâng coù nghieäp vuï
bao thanh toaùn, nhöõng vaán ñeà nhö theá seõ khoâng phaùt sinh. Moät vaøi vaán ñeà
khoù khaên thöôøng gaëp laø:
• Khoâng theå hieän chæ thò thanh toaùn hay theå hieän chæ thò sai
treân hoùa ñôn
• Thanh toaùn giaùn tieáp qua ngöôøi baùn
• Khoâng truy tìm nguoàn goác cuûa khoaûn tieàn thanh toaùn
• Ñieàu khoaûn quyeàn baûo löu quyeàn sôû höõu trong hôïp ñoàng
mua baùn
+ Nguyeân nhaân khaùc …
Thöù hai, xaây döïng caùc bieän phaùp traùnh tranh chaáp coù theå xaûy ra trong
hoaït ñoäng bao thanh toaùn
+ Tröôùc khi kyù hôïp ñoàng bao thanh toaùn
Trong quaù trình chuùng ta löïa choïn ngöôøi baùn, chæ neân choïn nhöõng
ngöôøi ít coù khaû naêng gaây ra tranh chaáp nhö chuùng toâi ñaõ trình baøy ôû phaàn
tröôùc. Nhöõng chæ daãn sau ñaây coù theå giuùp baïn bieát ñöôïc mình caàn xem xeùt
nhöõng yeáu toá naøo khi kieåm tra tình hình taøi chính cuõng nhö soå saùch keá
toaùn cuûa ngöôøi baùn:
Ñôn vò bao thanh toaùn phaûi tìm hieåu xem…
Vieäc ñoåi haøng Thanh toaùn chaäm Thanh toaùn töøng phaàn
Phaùt sinh do…
Haøng hoùa
bò töø choái Hoùa ñôn sai
Giao haøng
chaäm
Khoâng ñaùp öùng
ñuùng theo yeâu
caàu cuûa hôïp
ñoàng
Buø tröø vôùi
caùc khoaûn
phaûi traû
Laø haäu quaû cuûa…
Haøng hoùa keùm
chaát löôïng
Khaû naêng quaûn lyù
hoà sô giaáy tôø keùm
Caùc ñieàu kieän
trong hôïp ñoàng
mua baùn
Mua baùn hai
chieàu (ngöôøi
baùn ñoàng thôøi
laø ngöôøi mua)
Moãi doanh nghieäp coù nhöõng ñaëc thuø rieâng vaø khoâng phaûi luùc naøo
cuõng phuø hôïp vôùi lôïi ích cuûa ñôn vò bao thanh toaùn. Vì vaäy, ñôn vò bao
thanh toaùn phaûi baûo ñaûm raèng hoï bieát roõ veà ngöôøi baùn maø hoï döï ñònh kyù
hôïp ñoàng bao thanh toaùn, bieát caøng nhieàu bao nhieâu caøng toát baáy nhieâu
tröôùc khi ñi ñeán quyeát ñònh kyù hôïp ñoàng
+ Sau khi kyù hôïp ñoàng bao thanh toaùn: ñôn vò bao thanh toaùn
nhaát thieát phaûi thöïc hieän caùc bieän phaùp sau :
• Noäi dung chi tieát cuûa caùc hoùa ñôn
• Yeâu caàu ngöôøi mua xaùc nhaän ñaët haøng
• Tieán haønh ñoøi tieàn sômù…
Thöù ba, xaây döïng caùc bieän phaùp haïn cheá söï taùc ñoäng tranh chaáp trong
hoaït ñoäng bao thanh toaùn.
+ Nhöõng yeâu caàu trong giaûi quyeát tranh chaáp:
• Toác ñoä xöû lyù : Yeâu caàu ñaàu tieân, ñoù laø toác ñoä xöû lyù. Ñieàu naøy coù nghóa laø
ñôn vò bao thanh toaùn khoâng nhöõng phaûi nhanh choùng baùo caùo thoâng tin veà tranh
chaáp maø coøn phaûi sôùm phaùt hieän nhöõng tranh chaáp ñoù.
Töông töï,ï vaán ñeà toác ñoä cuõng ñaët ra ñoái vôùi quy trình ñoøi tieàn ngöôøi mua.
Haàu heát nhöõng ngöôøi mua ñeàu ñôïi ñeán khi ñôn vò bao thanh toaùn eùp buoäc hoï
phaûi thanh toaùn môùi baét ñaàu kieám chuyeän ñöa ra tranh chaáp. Vì vaäy, ñôn vò bao
thanh toaùn khoâng nhöõng phaûi aùp duïng moät quy trình ñoøi tieàn hieäu quaû ñeå ñoøi
ñöôïc nôï maø coøn phaûi bieát caùch phaùt hieän thaät nhanh baát kyø daáu hieäu tranh chaáp
naøo.
Heã tranh chaáp caøng ñöôïc xaùc ñònh sôùm chöøng naøo thì moät phöông aùn giaûi
quyeát nhanh goïn seõ ñöôïc tìm ra caøng sôùm chöøng ñoù.
• Thoâng tin : Yeâu caàu quan troïng thöù hai laø thoâng tin. Traùch nhieäm cuûa ñôn
vò bao thanh toaùn khoâng chæ döøng laïi ôû vieäc göûi cho ngöôøi baùn moät thoâng baùo
tranh chaáp roài thoâi. Ñoù khoâng phaûi laø caùch laøm hôïp lyù cuûa moät toå chöùc bao thanh
toaùn chuyeân nghieäp. Dó nhieân haàu heát caùc tranh chaáp ñeàu xuaát phaùt töø nguyeân
nhaân ñoå vôõ trong moái quan heä giöõa ngöôøi mua vaø ngöôøi baùn. Tuy nhieân, ñôn vò
bao thanh toaùn cuõng lieân can maät thieát ñeán moái quan heä ñoù. Traùhc nhieäm cuûa
ñôn vò bao thanh toaùn laø caøng thu thaäp nhieàu thoâng tin caøng toát vaø phaûi coù söï
kieåm tra laïi vôùi ngöôøi mua ngöôøi baùn nhaèm xaùc ñònh tính xaùc thöïc cuûa thoâng tin
tranh chaáp.
+ Giaûi quyeát tranh chaáp khi phaùt sinh
• Ñoái vôùi caùc tranh chaáp coù theå hoøa giaûi ñöôïc : Nhieàu tranh chaáp coù theå
ñöôïc giaûi quyeát trong oân hoøa. Ngöôøi baùn xaùc nhaän laïi vaán ñeà vaø ñoàng yù thay theá
haøng hoùa hoaëc phaùt haønh note giaûm tröø vôùi soá tieàn töông öùng vôùi soá haøng hoùa bò
traû laïi.
Maëc duø khoâng coù tranh caõi naøo xaûy ra trong tröôøng hôïp naøy, nhöng
thöôøng thì ngöôøi baùn khoâng nhanh choùng trong vieäc giaûi quyeát vaán ñeà. Baát keå laø
lyù do gì ñi nöõa, tranh chaáp ñöôïc xem laø vaãn toàn taïi cuøng vôùi nhöõng taùc ñoäng tieâu
cöïc cuûa noù cho ñeán khi coù moät haønh ñoäng caàn thieát ñöôïc tieán haønh ñeå giaûi quyeát
tình hình. Trong raát nhieàu tröôøng hôïp, ñôn vò bao thanh toaùn phaûi ñöùng ra thuùc
giuïc caùc beân mua vaø baùn sôùm coù bieän phaùp ñeå keát thuùc vaán ñeà.
• Ñoái vôùi caùc tranh chaáp caên thaúng khoâng theå hoøa giaûi ñöôïc : Haàu heát caùc
tröôøng hôïp thöôøng gaëp laø ngöôøi mua vaø ngöôøi baùn khoâng beân naøo chòu beân naøo
khi coù tranh chaáp phaùt sinh. Khi ngöôøi mua vaø ngöôøi baùn vaãn khoâng theå ñaït
ñöôïc moät söï thoûa thuaän naøo, coù ba giaûi phaùp thieát thöïc ñeå giaûi quyeát vaán ñeà naøy.
o Cöû ra caùc toå chöùc giaùm ñònh ñoäc laäp
o Giaûi quyeát baèng troïng taøi
o Kieän tuïng
II.2.6. Xaây döïng moái lieân heä lieân keát vôùi caùc ñôn vò bao thanh toaùn khaùc
nhaèm taïo ra chuaån hoaït ñoäng chung veà saûn phaåm bao thanh toaùn
Cuøng vôùi hoaït ñoäng cuûa trung taâm thoâng tin tín duïng do Ngaân haøng nhaø
nöôùc quaûn lyù, caùc ñôn vò thöïc hieän bao thanh toaùn cuïng caàn coù söï lieân keát, phoái
hôïp vôùi nhau nhaèm:
+ Cung caáp cho nhau nhöõng thoâng tin tín duïng caàn thieát trong hoaït
ñoäng bao thanh toaùn, haïn cheá ruûi ro trong hoaït ñoäng bao thanh toaùn
+ Thoûa thuaän nhöõng nguyeân taéc chung trong hoaït ñoäng bao thanh
toaùn nhaèm haïn cheá nhöõng tranh chaáp coù theå xaûy ra
+ Hình thaønh caùc lieân minh bao thanh toaùn giöõa caùc toå chöùc tín
duïng trong nöôùc ñeå thöïc hieän bao thanh toaùn cho nhöõng khoaûn phaûi thu
lôùn theo quy ñònh cuûa ngaân haøng nhaø nöôùc.
+ Thoûa thuaän xöû lyù nhöõng tranh chaáp trong quaù trình thöïc hieän
ñoàng bao thanh toaùn
II.2.7. Xaây döïng heä thoáng coâng ngheä thoâng tin hieän ñaïi, ñaûm baûo
söï lieân thoâng thoâng tin trong heä thoáng caùc ñôn vò bao thanh toaùn vaø coù theå
caäp nhaät thoâng tin kòp thôøi töø beân ngoaøi
Heä thoáng coâng ngheä thoâng tin naøy caàn phaûi ñaûm baûo ñöôïc nhöõng tieâu chí
cô baûn sau :
+ Ñaûm baûo tính an toaøn, oån ñònh cuûa heä thoáng
+ Chi phí chaáp nhaän ñöôïc
+ Töông thích vôùi heä thoáng quaûn lyù hieän taïi cuûa ñôn vò bao thanh toaùn
+ Deã söû duïng vaø toán ít thôøi gian trong vieäc ñaøo taïo, baûo trì
+ Coù tính môû nhaèm coù theå deã daøng keát noái vôùi caùc ñôn vò bao thanh toaùn
khaùc, trung taâm thoâng tin tín duïng cuûa ngaân haøng nhaø nöôùc khi caàn thieát.
II.2.8. Xaây döïng chieán löôïc tieáp thò phuø hôïp nhaèm taïo söï nhaän thöùc cuûa
khaùch haøng veà hoaït ñoäng bao thanh toaùn.
KEÁT LUAÄN
Vôùi moät quaù trình lòch söû phaùt trieån laâu ñôøi vaø nhöõng lôïi ích öu vieät hôn
so vôùi caùc saûn phaåm tín duïng khaùc, bao thanh toaùn ñaõ trôû thaønh moät saûn phaåm
quan troïng trong lónh vöïc hoaït ñoäng ngaân haøng. Saûn phaåm naøy khoâng nhöõng taïo
ra lôïi theá caïnh tranh cho caùc ngaân haøng, toå chöùc tín duïng thöïc hieän maø coøn giuùp
naâng cao hình aûnh cuûa nhöõng quoác gia thöïc hieän hoaït ñoäng naøy.
Cuøng vôùi xu höôùng phatù trieån cuûa xaõ hoäi, saûn phaåm bao thanh toaùn ngaøy
caøng trôû neân phoå bieán vaø söï xuaát hieän cuûa saûn phaåm cho vay theá chaáp baèng taøi
saûn coù seõ haïn cheá daàn daàn. Do vaäy, vieäc hieåu roõ nhöõng khaùi nieäm, caùc loaïi saûn
phaåm bao thanh toaùn, lôïi ích khi aùp duïng saûn phaåm, caùc quy trình thöïc hieän, caùc
ñieàu kieän caàn thieát… vaø aùp duïng hoaït ñoäng bao thanh toaùn döïa treân nhöõng ñieàu
kieän saün coù cuûa ñôn vò thöïc hieän bao thanh toaùn, cuûa tình hình kinh teá xaõ hoäi
quoác gia nôi ñôn vò bao thanh toaùn hoaït ñoäng laø höôùng ñi ñuùng ñaén, mang tính
ñoùn ñaàu trong xu theá hoäi nhaäp hoùa, toaøn caàu hoùa nhö hieän nay.
Tuy nhieân, caùch thöùc aùp duïng saûn phaåm bao thanh toaùn khoâng phaûi luùc
naøo cuõng gioáng nhau giöõa caùc ñôn vò thöïc hieän bao thanh toaùn, giöõa caùc quoác gia
coù hoaït ñoäng bao thanh toaùn.
Noäi dung cô baûn ñöôïc trình baøy trong ñeà taøi “Saûn phaåm bao thanh toaùn
(factoring). Nhöõng giaûi phaùp hoaøn thieän vaø phaùt trieån saûn phaåm bao thanh
toaùn taïi Vieät Nam hieän nay” chuû yeáu ñeà caäp ñeán nhöõng lyù luaän chung nhaát veà
saûn phaåm bao thanh toaùn, caùch thöùc aùp duïng hoaït ñoäng bao thanh toaùn hieän nay
hieän nay taïi Vieät Nam, nhöõng haïn cheá caùc ñôn vò thöïc hieän bao thanh toaùn gaëp
phaûi trong quaù trình thöïc hieän vaø phaân tích nhöõng nguyeân nhaân cô baûn cuûa söï
haïn cheá ñoù.
Treân cô sôû nhöõng cô sôû lyù luaän chung veà ngaønh ngaân haøng, veà saûn
phaåm bao thanh toaùn , nhöõng baøi hoïc kinh nghieäm trong quaù trình hoaït ñoäng
thöïc tieãn.töø ñoù ngöôøi vieát maïnh daïn ñöa ra caùc giaûi phaùp nhaèm hoaøn thieän vaø
phaùt trieån saûn phaåm bao thanh toaùn, taïo cô sôû ñeå saûn phaåm naøy phaùt trieån trôû
thaønh moät trong nhöõng saûn phaåm dòch vuï chuû löïc cuûa heä thoáng caùc ngaân haøng
thöông maïi taïi Vieät Nam hieän nay.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1. Quaûn trò ngaân haøng thöông maïi – Taùc giaû : TS. Traàn Huy Hoaøng –
Nhaø xuaát baûn thoáng keâ naêm 2003
2. Tieàn teä ngaân haøng – Taùc giaû : PGS.TS Nguyeãn Ñaêng Dôøn – Nhaø
xuaát baûn thoáng keâ naêm 2004
3. Giaùo trình nghieäp vuï ngaân haøng – Taùc giaû : TS.Nguyeãn Minh Kieàu
naêm 2005
4. Taøi trôï cho doanh nghieäp vöøa vaø nhoû baèng bao thanh toaùn : Taêng
tröôûng toaøn caàu baèng bao thanh toaùn vaø tieàm naêng taïi Ñoâng Aâu –
Caùc taùc giaû : Bakker , Klapper, Udell – Coâng trình nghieân cöùu cuûa
Ngaân haøng theá giôùi naêm 2004
5. Heä thoáng baùo caùo tín duïng vaø kinh teá quoác teá – Taùc giaû : Margaret
Miller – Nhaø xuaát baûn MIT Press naêm 2003
6. Lòch söû cho vay döïa treân taøi saûn – Taùc giaû : Sidney Rutberg , xuaát
baûn naêm 1994
7. Taïp chí phaùt trieån kinh teá qua caùc naêm 2001-2004
8. Taïp chí ngaân haøng qua caùc naêm 2001-2004
9. Taïp chí thò tröôøng tieàn teä qua caùc naêm 2001-2004
10. Thoâng tin töø caùc website :
a. www.acb.com.vn
b. www.worldbank.com
c. www.ueh.edu.vn
d. www.e-gov.gov.vn...
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Sản phẩm bao thanh toán (factoring) Những giải pháp hoàn thiện và phát triển sản phẩm bao thanh toán tại Việt Nam hiện nay.pdf