Theo dõi khả năng sinh sản của gà Ross 208 bố mẹ từ 25 – 33 tuần tuổi nuôi tại Việt Nam

PhÇn ii: Chuyªn ®Ò khoa häc Tªn chuyªn ®Ò: “Theo dâi kh¶ n¨ng sinh s¶n cña gµ Ross 208 bè mÑ tõ 25 – 33 tuÇn tuæi nu«i t¹i ViÖt Nam” I. Lêi giíi thiÖu HiÖn nay ch¨n nu«i gia cÇm ®ang cã xu h­íng ph¸t triÓn m¹nh t¹i ViÖt Nam. Do ­u ®iÓm lµ kh¶ n¨ng quay vßng vèn nhanh h¬n c¸c lo¹i gia sóc kh¸c, thªm vµo ®ã lµ chi phÝ trªn ®Çu gia cÇm nhá h¬n. c¸c s¶n phÈm tõ gia cÇm nh­ thÞt, trøng, võa cã gi¸ trÞ dinh d­ìng cao, giµu protein, axit amin cÇn thiÕt vµ c¸c kho¸ng vi l­îng,… L¹i nhËp khÈu v× ng­êi tiªu dïng ViÖt Nam. C¸c nhµ ch¨n nu«i, c¸c hé gia ®×nh ®· chän vËt nu«i lµm vËt nu«i chÝnh trong c¬ cÊu ch¨n nu«i cña m×nh. Tuy nhiªn c¸c gièng gia cÇm néi th­êng cã yÕu ®iÓm lµ cho kh¶ n¨ng s¶n xuÊt kÐm: Khèi l­îng nhá, søc s¶n xuÊt thÊp vµ sinh tr­ëng kÐo dµi. C¸c gièng néi th­êng chØ tån t¹i ë c¸c hé gia ®×nh ch¨n nu«i nhá lÎ. Cßn ë c¸c c¬ së nghiªn cøu, c¸c tr¹i gièng vµ c¸c c¬ së ch¨n nu«i lín, hä th­êng nhËp néi c¸c gièng gia cÇm phï hîp, cho nu«i thÝch nghi, cã lai t¹o víi gièng néi ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt. §­îc sù gióp ®ì cña c¸c chuyªn gia n­íc ngoµi, nhiÒu gièng gia cÇm ®· sèng vµ ph¸t triÓn tèt t¹i ViÖt Nam nh­: Gµ h­íng trøng Leghorn, Goldline,… gµ h­íng thÞt Plymouth – rock, ISA 30MPK, gµ Cornish,… C¸c gièng nµy ®· dÇn trë nªn quen thuéc vµ ®­îc nhiÒu c¬ së ch¨n nu«i ­a chuéng. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng vµ ®ãng gãp vµo bé s­u tËp c¸c gièng gµ h­íng thÞt cao s¶n nu«i t¹i ViÖt Nam, ch¨n nu«i ®· nhËp bé gièng gµ h­íng thÞt cao s¶n næi tiÕng cña Anh lµ: Ross 308. B­íc ®Çu ®­a vµo nghiªn cøu vµ sö dông cho thÊy ®©y lµ gièng gµ cho søc s¶n xuÊt thÞt cao, song ch­a cã chÕ ®é nu«i phï hîp nªn cßn cho n¨ng xuÊt thÊp h¬n t¹i xuÊt sø. §Ó t×m hiÓu râ h¬n vÒ gièng gµ Ross 308 t«i ®· tiÕn hµnh nghiªn cøu chuyªn ®Ò: “Theo dâi kh¶ n¨ng sinh s¶n cña gµ Ross 308 bè mÑ tõ 25 – 33 tuÇn tuæi nu«i t¹i ViÖt Nam” II.Môc ®Ých – yªu cÇu 1.Môc ®Ých + TiÕn hµnh nghiªn cøu chuyªn ®Ò nh»m môc ®Ých x¸c ®Þnh l¹i mét sè chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng sinh s¶n cña gµ Ross 308 bè mÑ khi nu«i t¹i ®iÒu kiÖn cña ViÖt Nam. + So s¸nh c¸c chØ tiªu ®¹t ®­îc víi c¸c chØ tiªu t¹i n¬i suÊt sø xem ®· ®¹t chuÈn hay ch­a ®Ó cã chÕ ®é ®iÒu chØnh cho phï hîp. + T×m ra nh÷ng ®Æc ®iÓm ­u viÖt cña gièng gµ Ross 308 so víi gièng gµ kh¸c. 2.Yªu cÇu Khi tiÕn hµnh nghiªn cøu chuyªn ®Ò cÇn ph¶i lµm ®­îc c¸c c«ng viÖc sau ®©y: + Theo dâi quy tr×nh nu«i gµ Ross 308 bè mÑ c¶ vÒ c¸ch ch¨m sãc vµ nu«i d­ìng, trong giai ®o¹n 25 – 33 tuÇn tuæi. + N¾m râ lý lÞch ®µn gµ tõ tr­íc giai ®o¹n theo dâi vµ dù ®o¸n søc s¶n xuÊt trong giai ®o¹n sau: + Theo dâi kÕt qu¶ Êp në trøng gµ Ross 308 trong m¸y Êp ®¬n kú + Kh¶o s¸t mét sè chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng sinh s¶n cña gµ Ross 308 bè mÑ tõ 25 – 33 tuÇn tuæi. III.C¬ së lý luËn cña chuyªn ®Ò. 1.Gi¶i phÉu sinh lý sinh s¶n cña gia cÇm Muèn n¾m ®­îc kh¶ n¨ng sinh s¶n cña gµ nãi riªng, gia cÇm nãi chung, th× tr­íc hÕt ph¶i hiÓu râ vÒ cÊu t¹o c¬ quan sinh s¶n vµ nh÷ng chøc n¨ng sinh lý, sinh s¶n cña gia cÇm ®ã. 1.1.CÊu t¹o c¬ quan sinh s¶n 1.1.1.CÊu t¹o c¬ quan sinh dôc c¸i gia cÇm Bao gåm: Buång trøng vµ èng dÉn trøng * Buång trøng: Buång trøng lµ n¬i h×nh thµnh tÕ bµo trøng. ë gµ buång trøng tr¸i ph¸t triÓn h¬n buång trøng ph¶i theo V­¬ng §èng 1968 [11]. Buång trøng cã h×nh bÇu dôc, n»m ë vïng th¾t l­ng cña xoang bông, phÝa tr­íc thËn tr¸i. Theo Pacl vµ Schoppe (1921) cã 1906 tÕ bµo trøng cã thÓ nh×n thÊy ®­îc vµ 12000 tÕ bµo trøng nh×n d­íi kÝnh hiÓn vi vµ c¸c tÕ bµo ph¸t triÓn ë c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau. Träng l­îng buång trøng thay ®æi qua c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn kh¸c nhau: Theo gi¸o tr×nh ch¨n nu«i gia cÇm §HNN I th× mét ngµy tuæi khèi l­îng buång trøng lµ 0.03g: 3 th¸ng tuæi lµ 0.31g vµ 5 th¸ng tuæi lµ 6.55g; sau khi ®Î qu¶ trøng ®Çu lµ 38g. * èng dÉn trøng Lµ èng dµi tõ 10 – 12 cm ë gµ, ®­êng kÝnh 0.3 – 0.8 mm. èng dÉn trøng chia lµm 5 phÇn vµ cã cÊu t¹o chøc n¨ng sinh lý kh¸c nhau. Bao gåm loa kÌn, phÇn tiÕt lßng tr¾ng, phÇn eo, tõ cung, ©m ®¹o. * Loa kÌn lµ ®o¹n ®Çu cña èng dÉn trøng cã h×nh « van, ®­êng kÝnh tõ 8 – 9 cm, n»m trong xoang bông. Theo gi¸o tr×nh ch¨n nu«i gia cÇm §HNN I [ ]. NhiÖm vô cña loa kÌn lµ høng trøng tõ buång trøng vµ thô tinh. NÕu trøng kh«ng ®­îc thô tinh ë phÇn loa trªn th× sÏ kh«ng cã kh¶ n¨ng thô tinh n÷a. *PhÇn tiÕt lßng tr¾ng: Cã thµnh d©y, cã nhiÒu nÕp gÊp däc, cã chøa nhiÒu tuyÕn tiÕt da lßng tr¾ng bao quanh lßng ®á. *PhÇn eo: Cã ®­êng kÝnh nhá vµ vßng c¬ dµy. §©y lµ n¬i t¹o hoµn thiÖn d©y ch»ng trøng vµ mµng lßng tr¾ng. *PhÇn tö cung: H×nh bao tói, thµnh tö cung cã nhiÒu c¬ däc vµ c¬ vßng dµy, mµng nhÇy tö cung t¹o thµnh nÕp gÊp. Gi÷a tö cung vµ ©m ®¹o cã c¬ vßng th¾t. *PhÇn ©m ®¹o: H¬i hÑp l¹i so víi tö cung, cã c¬ vßng ph¸t triÓn. ©m ®¹o cã chøa mµng nhÇy t¹o thµnh gê thÊp vµ th«ng víi lç huyÖt. 1.1.2.C¬ quan sinh dôc ®ùc (con gièng) C¬ quan sinh dôc ®ùc gåm hai tinh hoµn vµ èng dÉn trøng. + Tinh hoµn tr¸i ph¸t triÓn h¬n tinh hoµn ph¶i. Tinh hoµn cã h×nh « van n»m ë thuú tr­íc thËn bªn c¹nh tói khÝ bông. Theo NguyÔn ThÞ Mai [ ] th× tinh hoµn cã nhiÒu èng cong nhá nèi víi nhau b»ng m« liªn kÕt. Mçi tinh hoµn l¹i cã phÇn phô tinh hoµn. C¶ tinh hoµn vµ phô tinh hoµn ®Òu n»m trong mµng bao chung. + èng dÉn tinh cã d¹ng xo¾n cong, b¾t ®Çu tõ phô tinh hoµn tíi lç huyÖt th× réng h¬n. èng dÉn tinh ch¹y däc cïng èng dÉn n­íc tiÓu, vµ ®èi xøng qua trôc x­¬ng sèng. ë gµ kh«ng cã c¬ quan giao cÊu. 1.2.Sù h×nh thµnh trøng Kh¶ n¨ng sinh s¶n tèt hay xÊu phô thuéc rÊt nhiÒu vµo sù h×nh thµnh trøng b×nh th­êng hay kh«ng. NÕu sù h×nh thµnh trøng b×nh th­êng sÏ lµm t¨ng tû lÖ trøng Êp, nÕu cã nh÷ng t¸c ®éng tõ bªn ngoµi hay bªn trong ®Òu ®Î ra nh÷ng qu¶ trøng dÞ h×nh. Sau ®©y lµ sinh lý h×nh thµnh trøng b×nh th­êng trong c¬ quan sinh dôc cña gµ m¸i. Trøng bao gåm 3 thµnh phÇn c¬ b¶n: TÕ bµo trøng ( lßng ®á ) lßng tr¾ng vµ vá trøng. Mçi thµnh phÇn ®­îc h×nh thµnh ë c¸c c¬ quan kh¸c nhau. Theo gi¸o tr×nh ch¨n nu«i gia cÇm §HNN I (2000) [ ] *TÕ bµo trøng – lßng ®á TÕ bµo trøng ®­îc h×nh thµnh tõ tÕ bµo lo·ng hoµ ( lo·ng bµo ) nguyªn thuû. B­íc vµo sinh tr­ëng lÊy c¸c chÊt cÇn thiÕt lµm kÝch th­íc vµ khèi l­îng t¨ng lªn ®Õn mét møc ®é nµo ®ã thµnh lo·ng bµo s¬ cÊp. Lo·ng bµo s¬ cÊp ph©n chia gi¶m nhiÔm nhiÒu lÇn t¹o tÕ bµo trøng theo gi¸o tr×nh gièng vµ kü thuËt truyÒn gièng. Khi tÕ bµo trøng chÝn vµ rông xuèng. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh trøng chÞu sù ®iÒu khiÓn cña hÖ thÇn kinh thÓ dÞch th«ng Hoocm«n FH vµ LH cña thuú tr­íc tuyÕn yªn vµ Oertrogen hoocm«n do buång trøng tiÕt ra. C¸c hoocmon nµy kÝch thÝch sù sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña tÕ bµo trøng. Thêi gian rông trøng th­êng 30 phót sau khi ®Î qu¶ trøng tr­íc. Theo tiÕn sÜ T«n ThÊt S¬n [17]. *Lßng tr¾ng vµ c¸c thµnh phÇn kh¸c. TÕ bµo trøng t¸ch khái tÕ bµo trøng cã h×nh d¹ng cÇu vµng chuyÓn vµo tói lßng ®á hoÆc vµo loa kÌn. Nhê sù co bãp cña c¬ bông loa kÌn bao lÊy tÕ bµo trøng. Lßng ®á dõng l¹i ë loa kÌn kho¶ng 20 phót. ë ®©y chóng h×nh thµnh thªm d©y ch»ng lßng ®á nh­ng ch­a hoµn chØnh. Sau ®ã, lßng ®á chuyÓn tiÕp ®Õn phÇn tiÕt lßng tr¾ng. Thêi gian l­u l¹i t¹i ®©y kho¶ng 2.5 – 3 giê. Lßng ®á di ®éng theo chiÒu xo¾n nh­ ®éng èng dÉn trøng. Lßng tr¾ng do c¸c tuyÕn bµo tiÕt ra bao lÊy lßng ®á cã t¸c dông ®Þnh d¹ng lßng ®á. Bªn trong lµ lßng tr¾ng ®Æc, bªn ngoµi lµ lßng tr¾ng lo·ng, phÇn nµy ®Õn phÇn eo míi hoµn chØnh theo TiÕn sÜ NguyÔn ThÞ Mai [18]. Khi ®Õn phÇn eo, dÞch keo tiÕt ra dÞch keo kÕt nèi c¸c phÇn l¹i víi nhau. D©y ch»ng lßng ®á ®­îc hoµn thiÖn t¹i ®©y. ë phÇn eo tiÕt ra lßng tr¾ng d¹ng Keratin (Keratin) c¸c h¹t nµy thÊm n­íc phång lªn t¹o thµnh mµng trong l­íi vá trøng. Sau ®ã mµng ngoµi d­íi vá cøng còng ®­îc h×nh thµnh. Mµng ngoµi cã c¸c sîi lßng tr¾ng to h¬n lßng trong. Trøng qua phÇn eo dõng l¹i ë ®©y kho¶ng 70 phót. Khi xuèng ®Õn phÇn tö cung, do ®é thÈm thÊu cao, c¸c chÊt kho¸ng vµ H2O thÊm vµo trøng lµm cho lßng tr¾ng lo·ng ra, c¸c mµng c¨ng lªn. PhÝa ngoµi mµng d­íi vá còng ®­îc tÝch luü vá cøng tõ c¸c muèi canxi hoµ lÉn víi lßng tr¾ng, t¹o thµnh c¸c móm gai. C¸c nóm nµy liªn kÕt chÆt chÏ xong vÉn cã nh÷ng lç nhá lµ lç khÝ. §Ó h×nh thµnh vá trøng mÊt kho¶ng 5g CaCO3, l­îng nµy ®­îc lÊy hoµn toµn tõ m¸u gµ. V× vËy khi gµ ®Î l­îng CaCO3 trong m¸u, tö cung t¨ng lªn. Sau khi h×nh thµnh vá trøng, c¸c s¾c tè trong tö cung tiÕt ra thÊm vµo vá trøng t¹o thµnh mµu vá. Mµu s¾c vá trøng x¸c ®Þnh theo dßng, gièng, loµi. ë tö cung cßn t¹o thµnh mµng ngoµi vá trøng. Thµnh phÇn ho¸ häc cña mµng nµy gièng mµng trong vá trøng. Mµng nµy rÊt máng kh«ng mµu. Thêi gian l­u l¹i ë tö cung mÊt kho¶ng 19 – 20 giê. Nh­ vËy toµn bé qu¸ tr×nh h×nh thµnh trøng trong èng dÉn trøng mÊt kho¶ng 23.5 – 24 giê. NÕu thêi gian h×nh thµnh trøng 24 giê gµ sÏ ®Î c¸ch nhËt. NÕu gen h×nh thµnh tÝnh tr¹ng nµy cã hÖ sè di truyÒn cao, do ®ã cÇn chän läc kü nh÷ng c¸ thÓ cã thêi gian h×nh thµnh trøng dµi, th× thêi gian nµy cã liªn quan ®Õn kh¶ n¨ng sinh s¶n. 1.3.Sù ®Î trøng. Qu¸ tr×nh ®Î trøng ë gµ ®­îc thùc hiÖn nhê sù co bãp cña tö cung vµ ©m ®¹o. Gµ th­êng ®Î ®Çu nhá ra tr­íc, khi ®Î gµ thÝch chç yªn tÜnh kh«ng cã tiÕng ®éng. §iÒu kiÖn chuång tr¹i, ¸nh s¸ng, æ ®Î ®Òu cã thÓ ¶nh h­ëng tíi viÖc ®Î trøng cña gµ. NÕu ®iÒu kiÖn ¸nh s¸ng kh«ng ®ñ sÏ lµm t¨ng tØ lÖ trøng nÒn, vµ nÕu trøng nÒn kh«ng ®­îc thu nhÆt sím sÏ lµm gi¶m tØ lÖ trøng Êp. Do ®ã søc sinh s¶n sÏ gi¶m. 1.4.Tuæi thµnh thôc sinh dôc Theo Th¹c sÜ Ph¹m ThÞ Hoµ [ 22 ]. Tuæi thµnh thôc sinh s¶n lµ tuæi ®Î qu¶ trøng ®Çu tiªn. NÕu tÝnh trªn toµn ®µn th× tuæi thµnh thôc sinh dôc cña ®µn ®¹t ®­îc khi tØ lÖ ®Î lµ 5%. Tuæi ®Î sím hay muén liªn quan chÆt chÏ ®Õn khèi l­îng c¬ thÓ ë giai ®o¹n ®ã. Nh÷ng gia cÇm cã khèi l­îng c¬ thÓ bÐ th­êng thµnh thôc sím h¬n nh÷ng gia cÇm cã khèi l­îng c¬ thÓ lín. Tuæi thµnh thôc sinh dôc cßn chÞu t¸c dông cña nhiÒu yÕu tè kh¸c nh­ thêi gian chiÕu s¸ng trong ngµy, c­êng ®é chiÕu s¸ng, viÖc tiªm phßng dÞch h¹ch,… T×nh tr¹ng nµy cã hÖ sè di truyÒn thÊp theo Henderson vµ King th× H2 = 27%. 1.5.Sù h×nh thµnh tinh trïng Tinh trïng ®­îc h×nh thµnh tõ tinh bµo nguyªn thuû. Tinh trïng ®­îc sinh ra trong èng sinh tinh cong nhá. èng nµy chiÕm 80% träng l­îng tinh hoµn. Khi tinh bµo bµo nguyªn thuû b­íc vµo giai ®o¹n sinh tr­ëng lµm cho kÝch th­íc vµ khèi l­îng lín lªn ®Õn møc ®é nhÊt ®Þnh t¹o thµnh tinh bµo cÊp I. Tinh bµo cÊp I ph©n chia gi¶m nhiÔm thµnh tinh bµo cÊp II. Tinh bµo cÊp II ph©n chia gi¶m nhiÔm lÇn II t¹o thµnh tinh tö. Tinh tö lµ tÕ bµo h×nh cÇu, trong cã chøa tÕ bµo chÊt vµo nhiÒu bµo quan. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, tinh tö biÕn thÓ thµnh tinh trïng, cã bé NST 1N. Khi gÆp trøng hai bé NST sÏ t¸i tæ hîp kh«i phôc bé nhiÔm s¾c thÓ cña loµi 2N. ë gµ tinh trïng ®­îc h×nh thµnh nhiÒu vµo th¸ng 2 vµ th¸ng 6, gµ tiÕt ra kho¶ng 0.4 – 1.6 ml/ lÇn giao phèi vµ cã 1.4 – 2.33 triÖu tinh trïng/1ml. Tinh trïng vÉn cã kh¶ n¨ng thô tinh sau 20 – 30 ngµy. Tuy nhiªn sau 2 giê tinh trïng ë ©m ®¹o, 5 giê qua tö cung, 1 ngµy tíi eo, 4 – 5 ngµy tíi phÇn tiÕt lßng tr¾ng, 15 ngµy ë kh¾p c¸c phÇn cña èng dÉn trøng nh­ng Ýt. Qua 30 ngµy kh«ng cßn tinh trïng. §iÒu nµy c¶nh b¸o vÒ tØ lÖ ghÐp trèng m¸i sao cho phï hîp ®Ó cã tØ lÖ thô tinh cao nhÊt. 1.6. TØ lÖ thô tinh vµ søc sinh s¶n cña gµ Kh¶ n¨ng sinh s¶n cña gµ kh«ng chØ phô thuéc vµo sè l­îng trøng ®Î mµ cã liªn quan chÆt chÏ ®Õn tØ lÖ thô tinh vµ tØ lÖ Êp në. Trong ®ã chØ tiªu tæng thÓ ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng sinh s¶n cña mét lo¹i gµ lµ sè gia cÇm con/m¸i. TØ lÖ nµy phô thuéc vµo con trèng, sau ®ã lµ mét sè chØ tiªu cho thÊy sù ¶nh h­ëng cña con trèng ®Õn kh¶ n¨ng sinh s¶n. TiÕn sÜ NguyÔn ThÞ Mai [ 76 ]. *Tû lÖ thô tinh Tû lÖ thô tinh lµ chØ tiªu quan träng ®¸nh gi¸ søc sinh s¶n cña gia cÇm. Tû lÖ nµy ®­îc tÝnh theo phÇn tr¨m, c¸c dßng gièng kh¸c nhau cã tû lÖ thô tinh kh¸c nhau. Tû lÖ thô tinh thÊp sÏ ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng Êp në sau nµy th«ng qua viÖc soi trøng cã ph«i lóc 11 ngµy Êp. Nh÷ng dßng gµ cã khèi l­îng c¬ thÓ cao th­êng cã tû lÖ thô tinh thÊp. Theo Ph¹m ThÞ Hoµ [ 26 ]. Cã nhiÒu yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng thô tinh nh­: *Do di truyÒn: Loµi gièng kh¸c nhau cã tû lÖ thô tinh kh¸c nhau. *Do yÕu tè dinh d­ìng: Dinh d­ìng ®µn bè mÑ cã ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng tinh trïng. NÕu bÊt c©n ®èi c¸c thµnh phÇn dinh d­ìng sÏ lµm t¨ng tû lÖ dÞ tËt tinh trïng, tinh trïng yÕu sÏ kh«ng cã kh¶ n¨ng thô tinh. NÕu thiÕu Protein dÉn ®Õn thiÕu nguyªn liÖu tæng hîp tinh trïng lµm tinh trïng thiÕu vµ tû lÖ trøng cã ph«i gi¶m. * Do ngo¹i c¶nh: C¸c ®iÒu kiÖn cña chuång nu«i cã ¶nh h­ëng ®Õn søc khoÎ cña ®µn gµ nh­: nhiÖt ®é ¸nh s¸ng, ®é Èm,… NÕu kh«ng ®¶m b·o sÏ lµm cho gµ trèng m¾c bÖnh. *Do tuæi gia cÇm: Tuæi gµ trèng ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn tû lÖ thô tinh. Tinh hoµn gµ ®¹t kÝch th­íc tèi ®a vµo 28 – 30 tuÇn tuæi. NguyÔn ThÞ Mai [ 77 ]. Do ®ã giai ®o¹n nµy cho tû lÖ thô tinh lín nhÊt sau ®ã gi¶m dÇn ë c¸c giai ®o¹n sau. Tinh hoµn suy tho¸i sau 48 tuÇn tuæi. *Tû lÖ trèng m¸i: Tû lÖ trèng m¸i sÏ cho hiÖu qu¶ thñ tinh. NÕu m¸i nhiÒu trèng Ýt sÏ kh«ng ®ñ l­îng tinh thô cho m¸i. Ng­îc l¹i nhiÒu trèng Ýt m¸i sÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng l·ng phÝ tinh, thøc ¨n vµ g©y c¹nh tranh trong ®µn. C¸c loµi gièng kh¸c nhau cã tû lÖ trèng/ m¸i kh¸c nhau. Theo Gi¸o s­ Ch¨n nu«i gia cÇm §HNN I [77] Gµ h­íng thÞt: §ùc/c¸i = 1/8 – 1/10 Gµ h­íng trøng: §ùc/c¸i = 1/12 – 1/14 Gµ kim dông: §ùc/c¸i = 1/10 – 1/12 *Tû lÖ në: Tû lÖ në lµ tÝnh tr¹ng ®Çu tiªn ®¸nh gi¸ vÒ søc sèng khoÎ ®êi con lµ mét chøng minh ®Æc tÝnh di truyÒn vÒ sinh lùc cña gièng, lµ mét x¸c minh vÒ sù liªn quan gi÷a tû lÖ në víi cÊu t¹o trøng. Ph¹m ThÞ Hoµ [26]. Theo c¸c nghiªn cøu th× tû lÖ në phô thuéc vµo yÕu tè di truyÒn, yÕu tè Êp në vµ c¸c yÕu tè kh¸c. Tû lÖ Êp në cao khi c¸c trøng thô tinh cã ®Çy ®ñ ®iÒu kiÖn cña trøng chän Êp. Tøc ph¶i cã khèi l­îng trung b×nh cña gièng vµ ®Î vµo nh÷ng tuÇn ®Î cao. Tû lÖ në cao ë gi÷a chu kú ®Î vµ gi¶m dÇn ë cuèi chu kú. HÖ sè di truyÒn tû lÖ në lµ H2 = 0.03 – 0.05%. Theo Crostemden 1951 [15]. 2.Kh¶ n¨ng sinh s¶n víi chÊt l­îng trøng. ChÊt l­îng trøng cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn kÕt qu¶ cña kh¶ n¨ng sinh s¶n. V× chÊt l­îng trøng tèt ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng s¶n xuÊt trøng tèt. Tuy vËy chÊt l­îng trøng lµ t×nh tr¹ng cã hÖ sè di truyÒn cao, nghÜa lµ mang ®Æc ®iÓm di truyÒn chÆt chÏ cña loµi gièng. Cã nhiÒu yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng trøng nh­: §iÒu kiÖn dinh d­ìng, ch¨m sãc, ¸nh s¸ng, nhiÖt ®é,… ChÊt l­îng trøng còng ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng Êp në, tû lÖ sèng cña ®µn con. Trong ®iÒu kiÖn kh«ng cho phÐp t«i chØ cã thÓ nghiªn cøu mét sè chØ tiªu chÊt l­îng trøng cã ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng sinh s¶n cña gia cÇm. 2.1.Khèi l­îng trøng §©y lµ chØ tiªu quan träng trong Êp në, khèi l­îng trøng ®¸nh gi¸ s¶n l­îng trøng cña c¸ thÓ hoÆc c¶ ®µn. ChØ tiªu nµy cã hÖ sè di truyÒn 40 – 60% theo gi¸o tr×nh ch¨n nu«i gia cÇm 2000 [105] §HNN I. Cã nghÜa lµ mang ®Æc tÝnh di truyÒn t­¬ng ®èi bÒn v÷ng nh­ng vÉn chÞu t¸c ®éng cña yÕu tè m«i tr­êng. Th«ng th­êng c¸c dßng gµ cã träng l­îng tõ vµ h­íng thÞt lµ tõ . Tuú tõng gièng cã khèi l­îng trøng cã tiªu chuÈn kh¸c nhau. Khi chän Êp nh÷ng trøng cã träng l­îng cµng xa khèi l­îng trung b×nh cña gièng bao nhiªu th× kÕt qu¶ Êp në cña trøng cµng gi¶m bÊy nhiªu. Mèi quan hÖ gi÷a khèi l­îng trøng, tû lÖ lßng tr¾ng, lßng ®á ®­îc Strong vµ Nestro (1980) nghiªn cøu vµ rót ra kÕt luËn “ Khèi l­îng trøng lín víi phÇn tr¨m Anbumin cao lµ kh«ng thÓ so s¸nh”. Nguyªn nh©n cña hiÖn t­îng nµy lµ do sù mÊt c©n ®èi gi÷a c¸c thµnh phÇn cÊu t¹o chÝnh. Ngoµi ra nh÷ng qu¶ trøng qu¸ lín hoÆc qu¸ nhá th× diÖn tÝch tÝnh trªn ®¬n vÞ khèi l­îng sÏ cao h¬n hoÆc nhá h¬n, ®iÒu ®ã ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng tho¸t H2O trong qu¸ tr×nh Êp, do ®ã ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ Êp në. 2.2.Mµu s¾c trøng Mçi dßng gièng cã mµu s¾c trøng ®Æc tr­ng. §©y lµ t×nh tr¹ng cã hÖ sè di truyÒn kh¸ cao 0.55 – 0.75 (55 – 75%). Mµu s¾c trøng do c¸c s¾c tè tö cung cña èng dÉn trøng tiÕt ra. Mµu s¾c trøng phô thuéc vµo c¶ yÕu tè bªn trong lÉn bªn ngoµi, do hµm l­îng s¾c tè trong c¬ thÓ, di truyÒn, thøc ¨n,… Th­êng qu¶ trøng ®Çu chu kú ®Î cã mµu ®Ëm h¬n, thùc tÕ mµu s¾c trøng kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng trøng song nã l¹i ¶nh h­ëng ®Õn thao t¸c kü thuËt khi chän Êp vµ thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng. 2.3.C¸c chØ sè h×nh tr¹ng ChØ sè h×nh tr¹ng lµ chØ sè ®­îc tÝnh theo c«ng thøc D/d trong ®ã: D lµ ®­êng kÝnh lín vµ d lµ ®­êng kÝnh nhá. ë gµ chØ sè nµy dao ®éng trong kho¶ng 1.13 – 1.67. Trong ph¹m vi nghiªn cøu tuy kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®o chØ sè h×nh d¹ng nh­ng nh÷ng trøng ®­îc chän Êp lµ nh÷ng trøng cã chØ sè h×nh d¹ng ®¹t tiªu chuÈn. Tõ ®ã tû lÖ trøng Êp còng chÝnh lµ tû lÖ trøng cã chØ sè h×nh d¹ng ®¹t yªu cÇu. Trøng gµ th­êng cã h×nh bÇu dôc, mét ®Çu to vµ mét ®Çu nhá. Thùc tÕ s¶n xuÊt ta cßn b¾t gÆp nh÷ng trøng cã h×nh d¹ng bÊt th­êng gäi lµ trøng dÞ h×nh. Nh÷ng trøng nµy kh«ng ®­îc chän Êp v× trøng cho tû lÖ në rÊt thÊp. Sau ®©ylµ mét sè tr­êng hîp trøng dÞ h×nh. *Trøng vá mÒm: Do thøc ¨n thiÕu kho¸ng Ca, P, hoÆc do c¬ thÓ bÞ chÊn ®éng thÇn kinh qu¸ m¹nh, ch­a kÞp t¹o vá cøng ®· ®Î hoÆc do tö cung bÞ viªm lµm mÊt kh¶ n¨ng t¹o vá cøng. Trøng ®Î ra chØ cã mµng lßng tr¾ng dai vµ mÒm. *Trøng hai lßng: Trøng nµy xuÊt hiÖn khi hai lßng ®á cïng rông mét lóc hoÆc rông c¸ch nhau kh«ng qu¸ 20 phót. Trøng nµy xuÊt hiÖn ë chu kú ®Î trøng ®Çu tiªn khi c¬ thÓ trao ®æi chÊt kh¸ m¹nh. Nã gi¶m dÇn vµ mÊt h¼n ë c¸c chu kú ®Î trøng sau. Trøng rÊt to. *Trøng gi¶ (hay trøng kh«ng lßng ®á): Do vËt l¹ r¬i vµo loa kÌn hoÆc èng dÉn trøng lµm kÝch thÝch phÇn tiÕt lßng tr¾ng bao bäc, t¹o vá cøng råi ®Î. Trøng nµy rÊt bÐ. *Trøng mÐo, trøng ng¾n, dµi hoÆc trßn. Do phÇn èng dÉn tiÕt lßng tr¾ng bÞ viªm, tö cung viªm hoÆc do kÝch thÝch thÇn kinh… *Trøng trong trøng: Tr­êng hîp nµy Ýt x¶y ra, do mét qu¶ trøng ®· ®­îc t¹o thµnh hoµn chØnh nh­ng do kÝch thÝch bªn ngoµi èng dÉn trøng co l¹i ®Èy lªn phÝa trªn gÆp tÕ bµo trøng rông hoÆc kh«ng gÆp nh­ng vÉn bÞ lßng tr¾ng bao bäc nh­ng vÉn ®Î ra. Trøng nµy rÊt to. 3.C¸c yÕu tè chØ phèi kh¶ n¨ng sinh s¶n cña gia cÇm Kh¶ n¨ng sinh s¶n chÞu sù chia phèi trùc tiÕp cña dßng, gièng, sù ph¸t triÓn, ®é bÐo, träng l­îng sèng, ®é thµnh thôc, tr¹ng th¸i søc khoÎ. Ngoµi ra cßn chÞu t¸c ®éng t­¬ng hæ tõ chän läc, dinh d­ìng, thøc ¨n, ch¨m sãc, nu«i d­ìng,… *Dßng, gièng: Mçi loµi gièng cã kh¶ n¨ng sinh s¶n kh¸c nhau. NÕu chän läc theo h­íng kh¸c nhau th× kh¶ n¨ng nµy l¹i cµng xa nhau. VÝ dô: Gµ L¬ Ghorn cã s¶n l­îng trøng trung b×nh 250 – 270 qu¶/ n¨m Gµ Ri chØ cã 90 – 110 qu¶/ n¨m *Tuæi gia cÇm: Tuæi gia cÇm ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn sinh s¶n cña c¶ trèng vµ m¸i. Trèng tû lÖ thô tinh gi¶m dÇn theo tuæi, m¸i ®Ønh ®Î n¨m thø nhÊt, ®Õn n¨m thø hai gi¶m ®i 15 – 20%. *KhÝ hËu: ë mçi vïng khÝ hËu kh¸c nhau th× cã c¸c gièng gia cÇm kh¸c nhau. §a sè c¸c loµi gia cÇm ®Òu cã kh¶ n¨ng thÝch nghi tèt, do khèi l­îng c¬ thÓ nhá Ýt tiÕp xóc víi m«i tr­êng. ë n­íc ta, vÒ mïa hÌ, søc ®Î trøng cña gµ th­êng gi¶m xuèng rÊt nhiÒu so víi mïa xu©n, ®Õn mïa thu l¹i t¨ng lªn. Theo X.I. Xmecnew vµ G.D. Ioxis th× s¶n l­îng trøng hµng th¸ng rÊt kh¸c nhau. Khi nhËn gµ vµo ®Î vµo c¸c mïa kh¸c nhau. Trong ®ã mïa hÌ cho s¶n l­îng trøng thÊp nhÊt vµ cao nhÊt vµo mïa xu©n. VÊn ®Ò nµy ®Æt ra khi nhËp néi c¸c gièng gia cÇm cÇn t¹o tiÓu khÝ hËu chuång nu«i nh­ thÕ nµo cho phï hîp vµ thuËn lîi nhÊt cho sù sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña gia cÇm. *NhiÖt ®é: NhiÖt ®é m«i tr­êng xung quanh liªn quan mËt thiÕt ®Õn s¶n l­îng trøng cña gia cÇm. ë n­íc ta nhiÖt ®é thÝch hîp cho chuång nu«i gµ ®Î lµ tõ 14 – 220C. ë Ch©u ¢u th× 12 – 200C. NÕu d­íi giíi h¹n trªn th× c¬ thÓ ph¶i t¨ng qu¸ tr×nh th¶i nhiÖt. Theo “ H­íng dÉn kü thuËt nu«i gµ ISA MPK – XÝ nghiÖp L­¬ng Mü – Hµ T©y. * ¸nh s¸ng: NÕu ¸nh s¸ng trong ngµy thiÕu, s¶n l­îng trøng gi¶m, yªu cÇu víi gµ ®Î th­êng cÇn chiÕu s¸ng 10 – 16 giê/ngµy vµ c­êng ®é lµ 3W/m2 (30 Lux). 4. §Æc ®iÓm vÒ kh¶ n¨ng sinh s¶n cña gµ Ross 308 giai ®o¹n 25 – 33 tuÇn tuæi. Gµ Ross 308 trong giai ®o¹n 25 – 33 tuÇn tuæi lµ giai ®o¹n ®ang trong nh÷ng th¸ng ®Çu cña chu kú ®Î thø nhÊt. TÊt c¶ c¸c chØ tiªu vÒ sinh s¶n trong giai ®o¹n nµy ®Òu cã xu h­íng t¨ng dÇn lªn tõ tuÇn 25 – 30. Sau ®ã gi¶m dÇn ë c¸c tuÇn ®Î sau, tuÇn 30 lµ ®Ønh ®Î. S¶n l­îng trøng trong c¸c tuÇn nµy t­¬ng quan thuËn víi s¶n l­îng trøng cña c¶ chu kú ®Î. Do ®ã ®Ó x¸c ®Þnh vÒ kh¶ n¨ng sinh s¶n cña gµ Ross 308 ng­êi thøc ¨n th­êng tÝnh ë c¸c tuÇn nµy ®Ó cã ph¸n ®o¸n sím vÒ c«ng t¸c gia cÇm. Sau ®©y lµ mét sè chØ tiªu tiªu chuÈn cña gµ Ross 308 bè mÑ do n­íc ngoµi cïng cÊp. Tõ c¸c sè liÖu nµy ta cã thÓ ®¸nh gi¸ vÒ gµ Ross 308 nu«i t¹i ViÖt Nam. TuÇn tuæi Khèi l­îng trøng (g) Tû lÖ ®Î (%) N¨ng suÊt trøng qu¶/m¸i/tuÇn Tû lÖ trøng Êp % Tû lÖ trøng cã ph«i (%) Tû lÖ në (%) 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 IV.T×nh h×nh nghiªn cøu trong vµ ngoµi n­íc 1.Ngoµi n­íc H¬n 1 thÕ kû qua, t×nh h×nh ch¨n nu«i gia cÇm trªn thÕ giíi ®· ph¸t triÓn m¹nh mÏ c¶ vÒ sè l­îng lÉn chÊt l­îng. TÝnh ®Õn nay, ®µn gia cÇm trªn thÕ giíi ®· lªn tíi 10 tû con. Trong ®ã chñ yÕu lµ gµ chiÕm 95.7%. §µn gµ trªn thÕ giíi lµ nguån thùc phÈm ®¸ng kÓ cung cÊp cho con ng­êi. Hoa kú lµ n­íc ch¨n nu«i gia cÇm m¹nh nhÊt thÕ giíi chiÕm 40%. NhiÒu gièng gia cÇm ®­îc lai t¹o vµ ph©n bè réng r·i cho n¨ng xuÊt cao. Kü thuËt tiªn tiÕn còng ®­îc ¸p dông t¹i ®©y vµ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ râ nÐt. ë c¸c n­íc T©y ¢u nh­ Anh, Hunggari,… ngµnh ch¨n nu«i gia cÇm còng ph¸t triÓn m¹nh, cung cÊp ®Çy®ñ yªu cÇu trøng thÞt cho thÞ tr­êng. Trong ®ã cã nhiÒu bé gièng cao s¶n ®­îc s¶n xuÊt t¹i ®©y. Bß gièng chuyªn thÞt cao s¶n Ross 308 næi tiÕng ®­îc n­íc ta nhËp néi tõ rÊt l©u ®· ®­îc nhiÒu quèc gia c«ng nhËn lµ gièng cã kh¶ n¨ng thÝch nghi tèt vµ cho søc s¶n xuÊt thÞt cao. 2.Trong n­íc Tõ khi ®­îc nhËp vµo n­íc ta, ®· cã rÊt nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ gµ Ross nãi chung vµ gµ Ross 308 nãi riªng. NhiÒu c¬ së ch¨n nu«i ®· thÝ nghiÖm gièng nµy vµ cho ®Õn nay Ross kh«ng cßn xa l¹ víi nh÷ng ng­êi ch¨n nu«i gµ thÞt. Sau ®©y lµ mét sè c«ng tr×nh nghiªn cøu ®­îc c«ng nhËn. + T¸c ®éng cña yÕu tè gièng, nu«i d­ìng, thêi vô trong n¨m ®Õn søc sinh tr­ëng cña gµ Ross, cña TrÇn C«ng Xu©n – Phïng §øc TiÕn (ViÖn ch¨n nu«i). + KÕt qu¶ nghiªn cøu 2 dßng gµ HF – Ross 208 Bïi Quang TiÕn – TrÇn C«ng Xu©n – Phïng §øc TiÕn Lª ThÞ Hång – Lª ThÞ Nga - §ç ThÞ Néi – NguyÔn Liªn H­¬ng. + ChÕ ®é dinh d­ìng cña gµ Ross sinh s¶n TrÇn C«ng Xu©n - Phïng §øc TiÕn – Ph¹m C«ng HiÕu ( Trung t©m nghiªn cøu gia cÇm Thuþ Ph­¬ng ) + Møc tiªu tèn n¨ng l­îng, protein thÝch hîp cho gµ Broiler, Ross, AV35, Ross 208. TrÇn C«ng Xu©n - Phïng §øc TiÕn – Lª Hång MËn Vò Duy Gi¶ng – Lª ThÞ Nga - §ç ThÞ Néi Ph¹m C«ng ThiÕu – NguyÔn ThÞ T×nh V.§èi t­îng nghiªn cøu §èi t­îng nghiªn cøu lµ gµ Ross 308 bè mÑ tõ 25 – 33 tuÇn tuæi. Gµ gièng h­íng thÞt nhËp tõ Anh ®­îc nhËp vÒ ViÖt Nam tõ nh÷ng n¨m 90. §­îc nu«i d­ìng vµ sinh s¶n, cho ®Õn nay ®­îc kh¼ng ®Þnh lµ gièng gµ thÞt nhËp néi cã kh¶ n¨ng thÝch nghi rÊt tèt t¹i ViÖt Nam. Cã rÊt nhiÒu c¬ së nh©n t¹o gièng ®· nu«i gièng gµ nµy. ViÖn ch¨n nu«i ®· tõng lai t¹o gièng gµ Ross víi gµ Ri ®Ó n©ng cao sø s¶n xuÊt cña gµ néi. Gµ Ross 308 cã mµu tr¾ng tuyÒn, ch©n vµng. Gµ cã tû lÖ nu«i sèng 1 – 49 ngµy tuæi ®¹t 96 – 98%. Gµ Broiler lóc 7 tuÇn tuæi ®¹t 2.5 kg. Tiªu tèn 2.0 – 2.1 kg cho 1 kg t¨ng träng. Gµ Ross 308 nu«i t¹i xÝ nghiÖp gµ Phóc ThÞnh n¨m 2007 ®­îc chuyÓn lªn chuång ®Î vµo ngµy 08/02/2007 víi 5183 con m¸i vµ 781 con tr«ng. TÊt c¶ ®­îc chuyÓn tõ giai ®o¹n hËu bÞ sang, cã khèi l­îng chuÈn t¨ng träng khi lªn ®Î. VI.Dông cô thÝ nghiÖm §Ó tiÕn hµnh thÝ nghiªn cøu ®Ò tµi cÇn mét sè dông cô nghiªn cøu sau: Chuång tr¹i nu«i gµ ®Î, cã ®Çy ®ñ c¸c trang thiÕt bÞ ch¨n nu«i Cã ®Çy ®ñ thøc ¨n, n­íc uèng, ¸nh s¸ng, nhiÖt ®é,… ®¶m b¶o quy tr×nh ch¨n nu«i khÐp kÝn. Khay xÕp trøng t¹i kho: 30 qu¶/khay C©n 500g ®Ó c©n trøng Th­íc kÑp ®Ó ®o trøng Ho¸ chÊt s¸t trïng trøng, khay trøng,… §Ìn soi trøng, bµn soi trøng. Hép ®ùng gµ con VII. Néi dung nghiªn cøu X¸c ®Þnh mét sè chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng sinh s¶n cña gµ Ross 308 tõ 25 – 33 tuÇn tuæi. Nghiªn cøu qu¸ tr×nh t¨ng kh¶ n¨ng sinh s¶n cña gµ Ross qua c¸c tuÇn tuæi tõ khi ®Î qu¶ trøng ®Çu tiªn ®Õn ®Ønh ®Î. VIII. C¸c chØ tiªu theo dâi §Ó ®¹t ®­îc môc ®Ých theo dâi, t«i ®· ®­a ra mét sè chØ tiªu theo dâi dùa trªn c¬ së thùc tÕ vµ dông cô thÝ nghiÖm cã thÓ lµm ®­îc. C¸c chØ tiªu sinh s¶n + Tû lÖ sinh s¶n + Tû lÖ trøng Êp + Tû lÖ trøng dËp + Tû lÖ chÕt, lo¹i trong ®µn C¸c chØ tiªu vÒ chÊt l­îng trøng + Khèi l­îng trøng + Mµu s¾c trøng C¸c chØ tiªu vÒ Êp në + Tû lÖ trøng kh«ng ph«i + Tû lÖ trøng thèi + Tû lÖ gµ lo¹i I, II, III + Tû lÖ trøng huû (thèi) + Tû lÖ në + Tû lÖ gµ chÕt liÖt (Huû sau khi në) IX. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu 1. Bè trÝ thÝ nghiÖm 1.1. §iÒu kiÖn chuång tr¹i Gµ Ross 308 ®­îc nu«i trong chuång khÐp kÝn. Cã b¹t che kÝn xung quanh, bªn trong lµ b¹t ®en, bªn ngoµi lµ b¹t kÎ säc xen tr¾ng xanh. Cã thÓ quay b¹t cao lªn, h¹ xuèng th«ng qua hÖ thèng c¸p treo. Cã nhµ kho ®Ó chøa thøc ¨n vµ dông cô lao ®éng, ch¨n nu«i. HÖ thèng m¸ng ¨n, m¸ng uèng tù ®éng. Cã m¸ng ¨n m¸i, m¸i ¨n trèng riªng biÖt. NhiÖt ®é cña chuång nu«i lu«n ®­îc theo dâi b»ng m¸y. Cuèi chuång cã 6 qu¹t th«ng giã vµ ®Çu chuång cã hÖ thèng lµm m¸t. ¸nh s¸ng ®­îc th¾p b»ng bãng ®iÖn trßng 3W/m2 chuång nu«i. H×nh thøc nu«i lµ nöa sµn, nöa nÒn. PhÇn s©n chñ yÕu dµnh cho gµ trèng, cßn nÒn dµnh cho gµ m¸i. 1.2. MËt ®é chuång nu«i, vµ tû lÖ trèng/ m¸i Cã tæng sè 5183 gµ m¸i vµ 781 m¸i ë tuÇn 21 vµ ®Õn tuÇn 25 th× cßn l¹i 5092 m¸i vµ 640 trèng, trªn tæng diÖn tÝch 1020m2 chuång nu«i. Tû lÖ trèng/ m¸i = 1 : 8. MËt ®é nu«i lµ 5 con/m2. 1.3. ChÕ ®é chiÕu s¸ng ChiÕu s¸ng nh©n t¹o 24/24h. Buæi s¸ng tõ khi cã ¸nh s¸ng mÆt trêi sÏ dïng ¸nh s¸ng tù nhiªn. PhÇn ®Çu chuång chiÕu s¸ng c¶ ban ngµy, do tèi h¬n so víi c¸c khu vùc kh¸c. 1.4. ChÕ ®é dinh d­ìng Thøc ¨n chñ yÕu lµ thøc ¨n gµ ®Î 964 do c«ng ty tù phèi trén vµ s¶n xuÊt. Víi c¸c thµnh phÇn chñ yÕu lµ ng«, c¸m, s¾n,… Ngoµi ra ®Ó t¨ng tû lÖ thô tinh gµ trèng cßn ®­îc bæ sung Vitamin E, thãc mÇm, sau ®©y lµ b¶ng thµnh phÇn dinh d­ìng cña thøc ¨n 964 do c«ng ty tù phèi trén vµ s¶n xuÊt. Víi c¸c thµnh phÇn chñ yÕu lµ ng«, c¸m, s¾n… Ngoµi ra ®Ó t¨ng tØ lÖ thô tinh, gµ trèng cßn ®­îc bæ sunh vitamin E thãc mÇm. Sau d©y lµ b¶ng thµnh phÇn dinh d­ìng cña thøc ¨n 964 ChÊt dinh d­ìng §¬n vÞ tÝnh 964 Dry matter % 87.97 ME Kcal/kg 2800 Pr«tªin % 18.5 BÐo th« % 3.44 X¬ th« % 4.04 Canxi % 1.60 Ph«tpho % 0.36 Muèi ¨n % 0.5 Glycerin % 1.12 1.5 æ ®Î. æ ®Î cã 1294 æ ®Î, tøc 1 æ/ 4 m¸i. æ cã m¸i t«n, lãt th¶m cao su, chia æ hai bªn chuång ®èi xøng. Mçi nhµ æ ®Î cã 12 æ chia hai bªn, ë gi÷a cã r·nh cho b»ng t¶i ch¹y qua, trøng ®Î xong cã thÓ l¨n vµo b¨ng t¶i. 1.6 Bè trÝ c¸c chØ tiªu chÊt l­îng trøng TuÇn tuæi Sè trøng thÝ nghiÖm (n) qu¶ Khèi l­îng trøng Mµu s¾c trøng Hång nh¹t Tr¾ng 25 30 26 30 27 30 28 30 29 30 30 30 31 30 32 30 33 30 1.7 Bè trÝ c¸c tiªu vÒ sinh s¶n. TuÇn tuæi S¶n l­îng trøng (qu¶) Sè m¸i b×nh qu©n trong tuÇn (con) TØ lÖ ®Î TØ lÖ trøng Êp TØ lÖ trøng dËp 25 26 27 28 29 30 31 32 33 1.8 C¸c chØ tiªu Êp në. TuÇn tuæi Sè trøng Êp Trøng soi lo¹i 11 ngµy Gµ lo¹i 1 Gµ chÕt liÖt Hao hôt TØ lÖ në Kh«ng ph«i Thèi I II III 25 26 27 28 29 30 31 33 2. Ph­¬ng ph¸p theo dâi. *ChØ tiªu khèi l­îng trøng. Mçi tuÇn vµo mét ngµy cè ®Þnh, c©n thö mÉu 30 qu¶ trøng bÊt kú, 30 qu¶/ khay cã c¶ to vµ nhá. Sau ®ã lÊy khèi l­îng trung b×nh träng l­îng trøng trong tuÇn. C©n trøng b»ng c©n 500g. *ChØ tiªu mµu s¾c trøng: Mµu s¾c trøng ®ñ tiªu chuÈn lµ cã mµu h«ng nh¹t, nh÷ng trøng cã mµu s¾c l¹ ®Òu kh«ng ®­îc chän Êp v× vËy sè trøng cã mµu s¾c l¹ lµ sè trøng kh«ng lµnh kh«ng ®­îc chän Êp. Theo dâi sè trøng lµnh lo¹i hµng ngµy, hµng tuÇn vµ tÝnh tØ lÖ trøng cã mµu hång nh¹t vµ tr¾ng nh­ sau. åtrøng Êp åtæng ®Î åtæng trøng lµnh lo¹i åtrøng ®Î TØ lÖ trøng hång nh¹t = * 100 = TØ lÖ trøng Êp TØ lÖ trøng mµu tr¾ng = *100 *TØ lÖ ®Î: Theo dâi hµng tuÇn vµ theo c«ng thøc. åtæng trøng ®Î trong tuÇn Sè m¸i b×nh qu©n tuÇn Sè m¸i ®Çu tuÇn+ Sè m¸i cu«i tuÇn 2 åtrøng Êp tuÇn åtrøng ®Î ra tuÇn åtrøng dËp tuÇn åtrøng ®Î ra trong tuÇn TØ lÖ ®Î = *100 Sè m¸i b×nh qu©n tuÇn = * TØ lÖ Êp trøng = *100 * TØ lÖ trøng dËp = *100 *TØ lÖ trøng cã ph«i = 100% - tØ lÖ trøng kh«ng ph«i – tØ lÖ trøng thèi ågµ lo¹i I,II,II åtrøng ®em Êp * TØ lÖ gµ lo¹i I,II,III = *100 Sè gµ në ra å Trøng ®em Êp ågµ lo¹i I,II,II + gµ huû åtrøng ®em Êp ågµ chÕt (Trèng + M¸i) 宵n gµ (Trèng + M¸i) *TØ lÖ në = * 100 = *100 å Gµ huû å *TØ lÖ gµ chÕt liÖt = *TØ lÖ chÕt ®µn bè mÑ = *100 3. Ph­¬ng ph¸p xö lý sè liÖu Sö dông mét sè phÐp to¸n trong x¸c xuÊt thèng kª tÝnh x1 + x2 + … + xn n = å xi n Cv S *100 S n £ 30 M x *100 *Gi¸ trÞ trung b×nh cho mÉu n £ 30 = S= d = (åxi)2 n n - 1 n £ 30 * §é lÖch tiªu chuÈn * HÖ sè biÕn sai Cv = * Sai sè cña sè trung b×nh M vµ hÖ sã chÝnh x¸c E M = ± E = X. KÕt qu¶ vµ th¶o luËn Dùa vµo nh÷ng sè liÖu thèng kª trong nh÷ng tuÇn ®Çu chuyÓn lªn ®Î vµ nh÷ng sè liÖu thu thËp trong thêi gian thùc tËp vÒ gµ Ross 308. Sau ®©y lµ nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu trong thêi gian qua. 1. C¸c chØ tiªu vÒ trøng cña gµ Ross 308. Søc sinh s¶n cña gia cÇm thÓ hiÖn râ trªn s¶n phÈm trøng mµ chóng sinh ra. C¸c chØ tiªu vÒ trøng cã tèt, cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ Êp në th× míi cho kh¶ n¨ng sinh s¶n tèt. Riªng víi gµ chuyªn thÞt, khèi l­îng ( träng l­îng) trøng cã ý nghÜa quan träng ®Õn träng l­îng gµ con në ra. Th«ng th­êng träng l­îng gµ con cña nh÷ng gièng chuyªn thÞt th­êng lín h¬n c¸c gièng chuyªn trøng vµ kiªm dông. Trong ®iÒu kiÖn cho phÐp t«i chØ nghiªn cøu träng l­îng trøng trung b×nh qua c¸c tuÇn ®Î vµ mÇu s¾c trøng. 1.1. KÕt qu¶ nghiªn cøu vÒ träng l­îng trøng qua c¸c tuÇn. KÕt qu¶ thÓ hiÖn qua b¶ng sau TuÇn tuæi n Khèi l­îng trung b×nh (g) §é lÖch tiªu chuÈn 3 HÖ sè biÕn sai Cv% Sai sè cña sè trung b×nh m 25 30 50,97 2,55 5 ±0.47 26 30 53.13 1.995 3.75 ±0.37 27 30 54.13 2.47 4.56 ±0.46 28 30 55.33 8.42 15.2 ±1.56 29 30 58.57 3.729 6.37 ±0.69 30 30 59.15 5.649 9.55 ±1.05 31 30 59.3 3.31 5.58 ±0.61 32 30 59.43 5.537 9.32 ±1.03 33 30 59.73 2.98 4.99 ±0.55 BiÓu ®å 1: Qua b¶ng trªn ta thÊy. Khèi l­îng trøng qua c¸c tuÇn t¨ng lªn, tuy vËy tèc ®é t¨ng chËm. Nh­ng khi so s¸nh víi khèi l­îng trøng chuÈn ë tuÇn ®ã th× khèi l­îng trøng nu«i t¹i ®©y nhá h¬n vµ cã dÊu hiÖu t¨ng rÊt chËm vµo c¸c tuÇn ®Ønh ®Î ( 30 – 31 -32 ) tuy vËy kh«ng nªn cè g¾ng t¨ng khèi l­îng trøng b»ng c¸ch t¨ng thøc ¨n qu¸ ®ét ngét, mµ nªn t¨ng tõ tõ kÕt hîp víi men tiªu ho¸ AU – zym ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng hÊp thu c¸c chÊt dinh d­ìng t¹o trøng. Theo ®óng quy luËt th× khèi l­îng trøng ë c¸c tuÇn tuæi sau sÏ ngµy cµng t¨ng lªn. Nh­ng theo c¸ch ch¨n nu«i hiÖn t¹i khèi l­îng trøng gµ Ross – 308 sÏ t¨ng chËm vµ sÏ kh«ng ®¹t tiªu chuÈn nh­ t¹i n¬i nu«i gèc. Theo b¶ng th× ta còng thÊy cã nh÷ng tuÇn nh­ tuÇn . . . khèi l­îng v­ît so víi khuÈn. Cã thÓ do l­îng thøc ¨n kh«ng ®óng chuÈn hoÆc do t¸c ®éng cña . . . lµm cho trøng ë c¸c tuÇn tuæi sau kh«ng t¨ng theo nhÞp. Nh­ng nhin chung víi kÕt qu¶ kh¶o s¸t nh­ trªn: ta cã thÓ nhËn thÊy khèi l­îng trøng ®¹t chuÈn cho phÐp, träng l­îng trøng qua c¸c tuÇn cã chiÒu h­íng ®i lªn theo sù ph¸t triÓn cña c¬ thÓ. Trøng gµ Ross – 308 cã thÓ gäi lµ bÐ h¬n so víi c¸c trøng gµ gièng kh¸c cïng tuÇn tuæi. Cô thÓ lµ gµ h­êng trøng Goldline tuÇn 25 cã khèi l­îng lµ 57,8g, tuÇn 30 lµ 60,7g, trøng gµ h­íng thÞt Lohmann meat cïng tuÇn tuæi lµ 64,5g [ NguyÔn Xu©n Hoµn (63)] ®iÒu nµy ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng ®µn con khèi l­îng s¬ sinh thÊp kh¶ n¨ng t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn sÏ chËm 1.2. MÇu s¾c trøng KÕt qu¶ nghiªn cøu vÒ tØ lÖ trøng cã mÇu lµ nh­ sau: TuÇn tuæi 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 tØ lÖ trøng mÇu l¹ % 57,5 26,17 27,63 10,02 3,56 5,67 4,54 4,45 7,02 6,82 7,56 Qua b¶ng trªn ta cã thÓ thÊy vá trøng gµ Ross – 308 vÉn cã mÇu di truyÒn lµ chñ yÕu, cã nghÜa trøng cã mÇu l¹ chØ chiÕm tõ 3 – 10 %, cßn tõ 90 – 97% lµ trøng b×nh th­êng. Tû lÖ trøng cã mÇu s¾c l¹ lµ do di chuyÒn c¸ thÓ c¸c yÕu tè tæng hîp s¾c tè tö cung cña gµ cã nh÷ng rèi lo¹n tû lÖ nµy cã xu h­íng cµng gi¶m khi tuæi ®Î t¨ng lªn do sù æn ®Þnh sinh lý c¬ thÓ. Cã thÓ ®Õn cuèi giai ®o¹n sinh s¶n tû lÖ nµy l¹i t¨ng cao v× sù tho¸i ho¸ cña c¬ thÓ. 2. Mét sè chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng ®Î trøng cña gµ Ross – 308. Bè mÑ. 2.2. N¨ng suÊt trøng vµ tû lÖ ®Î. ë gia cÇm n¨ng suÊt trøng vµ tû lÖ ®Î lµ mét chØ tiªu quan träng trong ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng sinh s¶n. c¸c chØ tiªu nµy lµ c¸c chØ tiªu ®­îc nhµ s¶n xuÊt gièng rÊt chñ ý khi cho s¶n xuÊt gièng gia cÇm. NÕu thÊp hä sÏ ph¶i t×m c¸ch n©ng cao c¸c chØ tiªu nµy lªn. N¨ng suÊt trøng vµ tû lÖ ®Î cña mét gièng quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng nh©n réng cña gièng ®ã trong thùc tiÔn. Khi nghiªn cøu vÒ gµ Ross – 308 bè mÑ ë tuÇn 25 – 30 t«i ®· thu ®­îc kÕt qu¶ b¶ng nh­ sau: TuÇn tuæi TuÇn ®Î Sè m¸i b×nh qu©n tuÇn (con) TØ lÖ ®Î % N¨ng suÊt trøng qu¶/m¸i/tuÇn 25 3 5080.5 44.77 3.13 26 4 5044.5 56.13 3.93 27 5 5008 60.72 4.25 28 6 4959 62.76 4.39 29 7 4893 63.20 4.42 30 8 4840 66.31 4.64 31 9 4791.5 65.35 4.57 32 10 4754.5 63.98 4.48 33 11 47334 62.39 4.37 Trung b×nh 60.62 4.24 BiÒu ®å 2: BiÒu ®å thÓ hiÖn tØ lÖ ®Î qua c¸c tuÇn KÕt qu¶ cho thÊy n¨ng suÊt trøng ®¹t cao nhÊt ë tuÇn 30, ®¹t 4,64 qu¶/ m¸i/ tuÇn. TÝnh trªn toµn ®µn n¨ng suÊt trøng t¨ng dÇn tõ tuÇn tuæi 25 – 30 vµ gi¶m dÇn tõ tuÇn 30 trë ®i. So víi gµ Goldline ë tuÇn tuæi 30 n¨ng suÊt trøng cña Ross – 308 . . . h¬n, víi gµ L­¬ng Ph­îng th× . . . h¬n. Nh×n chung n¨ng suÊt trøng cña gµ Ross – 308 lµ trung binh so vo¸i c¸c gièng kh¸c, nguyªn nh©n lµ ro tÝnh h­íng thÞt cña gièng vµ cã thÓ lµ ch­a thùc sù thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn ch¨m sãc nu«i d­ìng t¹i ViÖt Nam. Tû lÖ ®Î hay c­êng ®é ®Î trøng lµ chØ tiªu ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng ®Î trøng ë d¹ng %. Tû lÖ dÎ tû lÖ thuËn víi n¨ng suÊt trøng. Dù vµo biÓu ®å nhËn thÊy tû lÖ ®Î tuy kh«ng ®Òu nh­ng t¨ng gi¶m theo quy luËt t¨ng nhanh tõ tuÇn 25 – 30 gi¶m tõ tõ tõ tuÇn 30 trë ®i. Tû lÖ nµy cao nhÊt ë tuÇn 30 ( tuæi ®Î lµ tuÇn 10) trong 9 tuÇn kh¶o s¸t tû lÖ trung b×nh ®¹t . . . % so víi gµ L­¬ng Ph­îng . . . gµ Goldline . . tû lÖ nµy lµ thÊp. Nguyªn nh©n th× cã nhiÒu : cã thÓ do tuæi ®Î cña c¸c c¸ thÓ kh«ng ®Òu nhau hoÆc do viÖc lo¹i th¶i gµ kh«ng ®ñ tiªu chuÈn ®Î ch­a chÆt chÏ. Nh­ng quan trong h¬n lµ do c¸c yÕu tè kh¸ch quan bªn ngoµi lµ thêi tiÕt kh«ng phï hîp, chÕ ®é ch¨m sãc nu«i d­ìng ch­a hoµn thiÖn. 2.2. Tû lÖ c¸c lo¹i trøng ( Êp, dËp) Tû lÖ nµy ®¸nh gi¸ nøc ®Î trøng tèt hay sÊu cña ®µn gµ. Hai tû lÖ nµy cã liªn quan ®Õn chÊt l­îng trøng. Nh÷ng trøng Ross ®­îc chän Êp ph¶i cã khèi l­îng trªn 50g kh«ng mÐo mã, máng vá, dËp n¸t. Sau ®©y lµ kÕt qu¶ tû lÖ trøng c¸c lo¹i tõ 25 – 33 tuÇn tuæi qua b¶ng vµ biÓu ®å nhËn thÊy tû lÖ Êp cña trøng gµ Ross lµ kh¸ cao trung b×nh . . . so víi c¸c trøng kh¸c th× trøng gµ Ross cã chÊt l­îng khµ ®ång ®Òu. Tû lÖ nµy t¨ng ë c¸c tuÇn 27- 28 -29 -30. Cã gi¶m chót Ýt ë c¸c tuÇn kÕ tiÕp theo tiªn ®o¸n tû lÖ trøng Êp sÏ gi¶m vµo c¸c tuÇn ®Î kÕ tiÕp nh­ng vÉn ë møc cao TuÇn tuæi Tæng ®Î (qu¶) Tæng Êp (qu¶) Tæng dËp (qu¶) TØ lÖ Êp % TØ lÖ dËp % 25 15922 13580 440 85.29 2.76 26 19820 17710 544 89.35 2.74 27 21285 19960 88 93.17 0.48 28 21785 20285 241 93.11 1.11 29 21647 20185 480 93.25 2.22 30 22467 20720 747 92.22 3.32 31 21918 19980 400 91.16 1.82 32 21295 19560 283 91.85 1.33 33 20675 18875 237 91.29 1.15 Trung b×nh 91.25 1.87 BiÓu ®å thÒ hiÖn tØ lÖ trøng Êp vµ dËp theo tuÇn tuæi cña m¸i Tû lÖ trøng dËp gµ Ross – 308 trung b×nh d­íi 2%. Tû lÖ trøng dËp ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng bÒn v÷ng cña trøng. §é dµy vá vao sÏ lµm gi¶m nguy c¬ dËp trøng. Trøng dËp trong thùc tÕ cã thÓ ro trøng cã vá rÊt máng ho¨c do nh­ng va ch¹m khi nhÆt trøng. Trøng gµ Ross – 308 cã ®é bÒn cao, nh­ vËy sÏ tr¸nh ®­îc nh÷ng hao hôt trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn trøng. 3. Kh¶ n¨ng thô tinh vµ Êp ná cña gµ Ross – 308. Kh¶ n¨ng thô tinh thÓ hiÖn chñ yÕu qua tû lÖ trøng c¬ ph«i. Kh¶ n¨ng nµy ®¸nh gi¸ chÊt l­îng vµ sè l­îng tinh trïng cña con trèng. §ång thêi còng ph¶n ¸nh kÕt qu¶ cña c«ng t¸c ch¨m sãc nu«i d­ìng vµ tû lÖ trèng m¸i hîp lý. Kh¶ n¨ng thô tinh tèt sÏ cho kÕt qu¶ Êp në tèt ph«i khoÎ vµ ®ång ®Òu cho sè gµ con në ra ®ång ®Òu vÒ chÊt l­îng vµ tû lÖ nu«i sèng cao. B¶ng sau ®©y lµ kÕt qu¶ Êp në qua c¸c tuÇn tuæi cña gµ Ross – 308 L« Êp TuÇn tuæi Ngµy në Sè l­îng vµo Êp (qu¶) Gµ lo¹i I Gµ lo¹i II Gµ lo¹i III (në muén) TØ lÖ në % TØ lÖ në / trøng cã ph«i % Sè l­îng (qu¶) % Sè l­îng % Sè l­îng (qu¶) % 1 25 03/ 04 7800 3928 50.36 216 2.77 1664 21.33 75.20 99.88 2 26 11/ 04 10200 8364 82.0 100 0.98 697 6.83 90.20 99.93 3 27 15/ 04 10.950 9078 82.9 82 0.75 909 8.03 91.33 99.94 4 28 24/ 04 11550 9180 79.48 342 2.96 1067 9.24 92.28 99.92 5 29 02/ 05 11400 9690 85.0 260 2.28 529 6.64 92.32 99.98 6 30 06 /05 11700 9384 80.2 122 1.04 1253 10.71 92.47 99.97 7 31 14/ 05 11400 9660 84.13 185 1.62 445 3.90 90.79 1000 8 32 18/ 05 11400 9599 84.2 190 1.67 522 4.58 90.79 99.92 Trung b×nh 78.6 1.76 8.94 89.42 Qua b¶ng vµ biÓu ®å trªn ta cã thÓ thÊy râ mét ®iÒu lµ trøng gµ Ross cã tû lÖ Êp në cao. Tû lÖ trøng cã ph«i cao tÝnh trung b×nh tõ tuÇn 25 – 33 lµ 89,47% ®iÒu nµy cho thÊy kh¶ n¨ng thô tinh cña gµ Ross lµ kh¸ tèt. Tû lÖ në trªn trøng cã ph«i » 100%, cho biÕt ph«i kh¸ khoÎ c¸c ®iÒu kiÖn Êp në tèt vá trøng dµy võa ph¶i nªn kh¶ n¨ng tho¸t n­íc tèt trøng Êp cã ®Çy ®ñ vµ c©n ®èi c¸c thµnh phÇn dinh d­ìng. ViÖc lo¹i trøng vµo ngµy soi th­ 11 kh¸ triÖt ®Ó nh­ng ®iÒu ph¶i chó ý lµ tû lÖ trøng në muén (gµ lo¹i 3) vÉn » 10% khi në muén ph¶i cung cÊp thªm thêi gian Êp n÷a trøng míi në tuy vËy tû lÖ në vÉn cao. Chóng ta kh«ng chØ chó träng n©ng cao tû lÖ në mµ kh«ng t×m c¸ch h¹ thÊp gµ lo¹i 3. Gµ lo¹i 3 th­êng yÕu h¬n c¸c lo¹i 1,2 thªm vµo ®ã ¶nh h­ëng ®Õn tiÕn ®é s¶n xuÊt. Trong c¸c chØ tiªu Êp në cña gµ Ross–308 ph¶i kÓ ®Õn tû lÖ gµ chÕt liÖt vµ nh÷ng hao hôt trong qu¸ tr×nh Êp trøng. Qua b¶ng tæng hîp sau ta cã thÓ thÊy râ. TuÇn tuæi 25 26 27 28 29 30 31 32 Sè trøng vµo 7800 10200 10950 11550 11400 11700 11400 11400 Sè gµ chÕt, liÖt 58 40 60 70 40 60 53 39 TØ lÖ gµ chÕt liÖt 0.74 0.39 0.54 0.61 0.53 0.51 0.46 0.34 Sè hao hôt 7 6 5 8 2 4 7 8 TØ lÖ hao hôt 0.089 0.058 0.045 0.069 0.017 0.034 0.061 0.070 Nh÷ng gµ chÕt liÖt th­êng lµ nh÷ng con rÊt yÕu hoÆc mang dÞ tËt bÈm sinh kh«ng thÓ nu«i sèng ®­îc. Gµ nµy ®­îc huû ngay khi në, khi tû lÖ nµy t¨ng cao th× hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña gièng gi¶m xuèng. Tû lÖ ë gµ Ross nãi chung lµ nhá tÝnh trung b×nh tõ tuÇn 25 – 30 lµ 0, . . . % ë gµ Goldline lµ . . . qua b¶ng trªn ta thÊy cµng ë nh÷ng tuÇn ®Î ®Çu tiªn tû lÖ gµ con chÕt liÖt cµng cao, tuÇn 25 lµ 0,74 sau ®ã tû lÖ nµy cµng gi¶m. Tû lÖ hao hôt ®¸nh gi¸ tÝnh cÈn thËn trong qu¸ tr×nh Êp në viÖc hao hôt chñ yÕu lµ do vì trøng trong qu¸ tr×nh Êp. Tû lÖ nµy cµng thÊp cµng tèt. 4. Tû lÖ chÕt ®µn bè mÑ. Tû lÖ hao hôt cho thÊy møc ®é bÒn v÷ng cña ®µn bè mÑ. NÕu bè mÑ cã kh¶ n¨ng trèng chÞu tèt sÏ cã tû lÖ chÕt Ýt vµ khi ®ã kh¶ n¨ng sinh s¶n sÏ bÒn v÷ng vµ æn ®Þnh. Sè gag chÕt ®i sÏ lµm mÊt c©n ®èi c¬ cÊu trèng m¸i trong ®µn nhÊt lµ khi chÕt ®i mét con trèng tõ ®ã sÏ lµm tû lÖ Êp në gi¶m xuèng. Sau ®©y lµ b¶ng tæng hîp kÕt thóc nghiªn cøu TuÇn tuæi Tæng ®µn ChÕt M¸i Trèng å 21 5964 9 16 25 22 5 2 7 23 11 2 13 24 13 4 17 25 16 6 22 26 21 2 23 27 16 1 17 28 24 5 29 29 5 6 11 30 11 3 14 31 13 1 14 32 8 3 11 33 7 2 9 å 159 53 212 TØ lÖ chÕt % TØ lÖ chÕt trèng, m¸i 3.55 1/3 Nh­ vËy trong b¶ng trªn lµ tæng hîp kÕt thóc nghiªn cøu vµ ®iÒu tra vÒ tû lÖ chÕt ë ®µn bè mÑ do bÖnh tËt sÈy ra. Tõ tuÇn 21 -33 tû lÖ chÕt lµ 3,55% trong ®ã trèng/m¸i lµ 1/3. XI. KÕt luËn - §Ò nghÞ 1. KÕt LuËn Do thÝ nghiÖm nghiªn cøu chØ tiÕn hµnh trong giai ®o¹n tõ 25 – 33 tuÇn tuæi nªn kÕt qu¶ nghiªn cøu cßn nhiÒu thiÕu sãt. Song ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng sinh s¶n cña mét gièng, giai ®o¹n nghiªn cøu nµy cho ph¸n ®o¸n nh÷ng giai ®o¹n sau còng nh­ ®¸nh gi¸ giai ®o¹n tr­íc cña gièng ®ã theo kÕt qu¶ nghiªn cøu ë trªn, t«i t¹m thêi ®­a ra mét sè kÕt luËn sau ®©y. * Gµ Ross – 308 nu«i t¹i ViÖt Nam cã kh¶ n¨ng sinh s¶n ë møc trung b×nh tuæi thµnh thôc lµ 23 tuÇn tuæi ( tuæi thµnh thôc muén). Khèi l­îng trøng trung b×nh tõ 25 -33 tuÇn tuæi lµ 4,24 qu¶/ m¸i/ tuÇn. TØ lÖ ®Î trung b×nh lµ 60.62%. TØ lÖ trøng Êp trung b×nh lµ 91.25%. TØ lÖ trøng cã ph«i lµ 89.47%. TØ lÖ trøng në cã ph«i ®¹t 99.94%. TØ lÖ gµ lo¹i I lµ: 78.6% * Gµ Ross cã ®Ønh ®Î lµ tuÇn 30, c¸c tuÇn kh¸c theo quy luËt sinh s¶n. * So s¸nh víi c¸c chØ tiªu do n­íc ngoµi cung cÊp th× kh¶ n¨ng sinh s¶n cña gµ Ross 308 bè mÑ nu«i t¹i ViÖt Nam… 2. §Ò nghÞ * TiÕp tôc nghiªn cøu, chän läc víi sè l­îng lín h¬n, toµn diÖn h¬n theo dâi qua c¸c thÕ hÖ vµ kÕt hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn khÝ hËu ®Ó thu ®­îc nh÷ng t­ liÖu chi tiÕt h¬n vÒ gièng gµ Ross 308. * T¹o c¸c ®iÒu kiÖn ch¨m sãc nu«i d­ìng tèt h¬n n÷a cho gµ Ross 308 ®¹t kh¶ n¨ng sinh s¶n tèt ®a. * TiÕn hµnh lai t¹o gµ Ross víi c¸c gièng gµ néi ®Ó c¶i t¹o kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña c¸c gièng gµ néi.