Tình hình chăn nuôi - Thú y và công tác chăn nuôi thú y tại xã An Dương

Lêi c¶m ¬n! Trong thêi gian thùc tËp nghÒ nghiÖp t¹i c¬ së thó y x· An D­¬ng, ®­îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh vµ t¹o ®iÒu kiÖn cña c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa ch¨n nu«i - thó y - Tr­êng Cao §¼ng N«ng L©m. §Æc biÖt lµ thÇy gi¸o TrÇn Xu©n §Ö vµ c« gi¸o Hoµng ThÞ Kim Thanh lµ gi¸o viªn h­íng dÉn, c¸c c« chó l·nh ®¹o tr¹m thó y huyÖn T©n Yªn vµ m¹ng l­íi thu y c¬ së cïng b¹n bÌ ®«ng nghiÖp em ®· thu ®­îc nhiÒu kinh nghiÖm vÒ nghÒ nghiÖp vµ kiÕn thøc x· héi cho b¶n th©n. Em thÊy tù tin tr­ëng thµnh h¬n nhiÒu trong cuéc sèng vµ c«ng viÖc. Nh©n dÞp nµy em xin ®­îc bµy tá lßng c¶m ¬n ch©n thµnh vµ lßng biÕt ¬n s©u s¾c tíi thÇy c« gi¸o trong khoa ch¨n nu«i - thó y - Tr­êng Cao ®¼ng N«ng L©m, ®Æc biÖt lµ thÇy gi¸o TrÇn Xu©n §Ö vµ c« gi¸o Hoµng ThÞ Kim Thanh, c« chó c¸n bé tr¹m thó y huyÖn T©n Yªn, m¹ng l­íi thó y c¬ së x· An D­¬ng lêi c¶m ¬n ch©n thµnh , lêi chóc søc kháe , h¹nh phóc vµ thµnh ®¹t. Ngµy15 th¸ng 4 n¨m 2007 Häc sinh NguyÔn ThÞ Kim Quyªn Môc lôc 1. ¸p dông c¸c kiÕn thøc ®· häc vÒ kü thuËt ch¨n nu«i t¹i c¬ së: 20 2. VÒ thøc ¨n: 20 3. C«ng t¸c gièng, thô tinh nh©n t¹o gióp c¬ së. 21 4. TËp huÊn khuyÕn n«ng vÒ kü thuËt ch¨n nu«i gia sóc gia cÇm. 22 5. Kh¶o s¸t chuång tr¹i vµ h­íng dÉn x©y dùng chuång tr¹i. 22 6. §¸nh gi¸ chung. 23 II. C«ng t¸c thó y 23 1. Tham gia c«ng t¸c tiªm phßng cho gia sóc gia cÇm t¹i c¬ së. 23 2. C¸ch tæ chøc mét ®ît tiªm phßng cho gia sóc. 24 3. C¸c lo¹i vaccine, c¸ch sö dông, b¶o qu¶n… 24 4. VÖ sinh chuång tr¹i, thøc ¨n, n­íc uèng. 25 5. §iÒu trÞ bÖnh 25 PhÇn thø ba. NhËn xÐt vµ ®¸nh gi¸ 29 1. So s¸nh gi÷a lý thuyÕt víi thùc tÕ s¶n xuÊt 29 2. §¸nh gi¸ vÒ kiÕn thøc thùc tÕ, tay nghÒ 29 3. Tinh thÇn, th¸i ®é häc tËp 29 4. ý kiÕn ®Ò xuÊt víi ®Þa ph­¬ng, víi nhµ tr­êng 29 §Æt vÊn ®Ò Cïng víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c¸c ngµnh s¶n xuÊt. Ngµnh ch¨n nu«i n­íc ta hiÖn nay ®­îc §¶ngvµ Nhµ n­íc quan t©m tró träng vµ cã chiÒu h­íng ph¸t triÓn thµnh ngµnh kinh tÕ mòi nhän trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp . Song viÖc tæ chøc ch¨n nu«i hiÖn nay ®ang cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n.Do ®ã viÖc nghiªn cøu ®Ó ®­a ra c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt ¸p dông vµo thùc tiÔn s¶n xuÊt, nh»m tõng b­íc n©ng cao c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng ®µn gia sóc, gia cÇm lµ rÊt cÇn thiÕt. §Ó thùc hiÖn ®­îc ®iÒu ®ã ®ßi hái mçi sinh viªn - häc sinh ngµnh ch¨n nu«i - thó y cÇn ph¶i ¸p dông tèt ph­¬ng ch©m " häc ®i víi hµnh, lý thuyÕt g¾n liÒn víi thùc tiÔn". Sau thêi gian häc tËp t¹i tr­êng sinh viªn ph¶i cã ®iÒu kiÖn ¸p dông kiÕn thøc lý thuyÕt ®· häc trong nhµ tr­êng vµo thùc tÕ s¶n xuÊt. §Ó cñng cè thªm kiÕn thøc, ®Ó ®óc rót kinh nghiÖm cho b¶n th©n. V× lÏ ®ã kiÕn tËp trong ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o lµ rÊt quý b¸u vµ cÇn thiÕt cho mçi sinh viªn. §©y lµ mét phÇn quan träng kh«ng thÓ thiÕu trong ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o cña nhµ tr­êng, nh»m gióp cho mçi sinh viªn sau khi ra tr­êng thùc sù trë thµnh nh÷ng c¸n bé kü thuËt, cã tr×nh ®é chuyªn m«n v÷ng ch¾c "giái vÒ lý thuyÕt thµnh th¹o vÒ tay nghÒ" ®¸p øng ®­îc theo yªu cÇu ph¸t triÓn cña x· héi. Víi môc tiªu ®ã ®­îc sù quan t©m nhÊt trÝ cña khoa ch¨n nu«i - thó y Tr­êng Cao ®¼ng N«ng- L©m, em tiÕn hµnh kiÕn tËp t¹i huyÖn T©n Yªn mµ cô thÓ lµ t¹i c¬ së x· An D­¬ng tõ ngµy 20/3 ®Õn ngµy 15 /4 n¨m 2007. Nh»m môc ®Ých t×m hiÓu vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ x· héi qua ®ã t×m hiÓu t×nh h×nh ch¨n nu«i - thó y ë ®Þa ph­¬ng vµ lµm c«ng t¸c ch¨n nu«i thó y ®Ó n©ng cao tay nghÒ cho b¶n th©n. PhÇn thø nhÊt: §iÒu tra Khi ®­îc ph©n c«ng vÒ x· An D­¬ng- huyÖn T©n Yªn thùc tËp th× viÖc ®Çu tiªn mµ em cÇn ph¶i lµm lµ ®iÒu tra. V× ®iÒu tra gióp em hiÓu biÕt ®­îc cuéc sèng phong tôc tËp qu¸n cña ng­êi d©n n¬i ®©y vµ còng biÕt ®­îc vÞ trÝ ®Þa lý, ®Êt ®ai, ®Þa h×nh, an ninh, kinh tÕ, v¨n hãa, chÝnh trÞ... Vµ t×nh h×nh s¶n xuÊt cña x·. §Æc biÖt trong qu¸ tr×nh ®iÒu tra em biÕt ®­îc vÒ t×nh h×nh ch¨n nu«i vµ c«ng t¸c thó y cña x·. Trong c«ng t¸c ®iÒu tra th× chóng ta cÇn ®iÒu tra c¸c vÊn ®Ò sau: I. §iÒu tra c¬ b¶n 1. Tªn c¬ së thùc tËp : X· An D­¬ng - huyÖn T©n Yªn - tØnh B¾c Giang. 2. §Þa h×nh vµ vÞ trÝ ®Þa lý: X· An D­¬ng lµ mét x· thuéc khu vùc miÒn nói ®Þa h×nh, cã ®Þa h×nh t­¬ng ®èi phøc t¹p, kh«ng b»ng ph¼ng, ®åi nói xen lÉn ®Çm hå. §­êng x¸ ®i l¹i®a phÇn lµ ®­êng ®Êt. Nh×n trªn b¶n ®å ®Þa chÝnh cña ViÖt Nam th× x· An D­¬ng n»m ë phÝa B¾c n­íc ta vµ gi¸p víi c¸c x· sau: PhÝa B¾c gi¸p Nh· Nam, Quang TiÕn PhÝa T©y Gi¸p Lam Cèt, Quang TiÕn PhÝa §«ng gi¸p thÞ trÊn Nh· Nam, Liªn S¬n PhÝa Nam gi¸p Ngäc Ch©u, Cao X¸ 3. VÒ khÝ hËu An D­¬ng lµ mét x· n»m ë phÝa B¾c n­íc ta vµ n»m trong khu vùc nhiÖt ®íi giã mïa nªn trong 1 n¨m cã 4 mïa râ rÖt: Xu©n, H¹, Thu, §«ng. NhiÖt ®é trung b×nh cña x· vµo mïa hÌ: Tõ 250C - 350C. NhiÖt ®é trung b×nh vµo mïa ®«ng tõ: 15-220 C. §é Èm trung b×nh hµng n¨m lµ78%. L­îng m­a trung b×nh kho¶ng 1200mm/n¨m. §iÒu kiÖn nµy rÊt thÝch hîp cho ph¸t triÓn c¶ ch¨n nu«i vµ trång trät . Do ®iÒu kiÖn khÝ hËu nãng Èm m­a nhiÒu ®Æc biÖt lµ vµo cuèi mïa xu©n ®Çu mïa h¹ nªn lµm cho dÞch bÖnh cña gia sóc, gia cÇm t¨ng cao. ChÝnh v× vËy mµ tr¹m thó y huyÖn T©n Yªn ®· kÕt hîp víi thó y x· vµ UBND x· An D­¬ng tæ chøc tiªm phßng c¸c lo¹i vacxin cho ®µn gia sóc, gia cÇm vô xu©n hÌ 2007 ®Ó phßng chèng dÞch bÖnh x¶y ra trªn ®Þa bµn x·. 4. §Êt ®ai §Êt ®ai cña x· An D­¬ng chñ yÕu lµ ®Êt c¸t pha vµ ®Êt thÞt rÊt thuËn lîi ®Ó trång c¸c c©y hoa mµu nh­: l¹c, d­a hÊu, bÝ ®á... Víi tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn lµ 32km2 trong ®ã cã 715ha ®Êt gieo trång, 450ha ®Êt n«ng nghiÖp, 165ha ®Êt ®åi 76ha ®Êt ao hå. II. §iÒu tra t×nh h×nh s¶n xuÊt Nh×n chung t×nh h×nh s¶n xuÊt cña x· An D­¬ng kh¸ ph¸t triÓn ®Æc biÖt lµ vÒ ®Êt ®ai canh t¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt, nguån lao ®éng... Tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho x· ph¸t triÓn vÒ mäi mÆt ®Æc biÖt lµ sù ph¸t triÓn cña ngµnh ch¨n nu«i thó y. 1. HÖ thèng canh t¸c vµ hÖ sè sö dông ®Êt: §Êt ®ai cña x· ®­îc quy ho¹ch theo tõng khu, tõng vïng kh¸c nhau trong ®ã ®Êt trång trät lµ nh÷ng vïng ®Êt b»ng víi diÖn tÝch 450ha, chñ yÕu ®­îc sö dông ®Ó trång lóa vµ hoa mµu nh­: l¹c, ®ç, d­a hÊu... DiÖn tÝch ®Êt l©m nghiÖp lµ: 265ha, chñ yÕu vïng ®Êt ®åi vµ trång c¸c lo¹i c©y nh­: b¹ch ®µn, keo tai t­îng, v¶i thiÒu... DiÖn tÝch nu«i trång thñy h¶i s¶n lµ: 76ha chñ yÕu lµ nu«i c¸ n­íc ngät: c¸ tr¾m cá, c¸ chÐp, c¸ mÌ... DiÖn tÝch cßn l¹i lµ ®Êt thæ c­. Víi hÖ thèng canh t¸c nh­ trªn th× hÖ sè sö dông ®Êt hµng n¨m cña x· lµ rÊt cao vµ cã hiÖu qu¶. 2. C¬ së vËt chÊt kü thuËt An D­¬ng lµ mét x· cã c¬ së vËt chÊt t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ cã hÖ thèng ®iÖn, ®­êng, tr­êng, tr¹m ®Çu ®ñ kiªn cè, 100% hé gia ®×nh cã ®iÖn th¾p s¸ng. M­¬ng m¸ng ®· ®­îc bª t«ng hãa vµ söa ch÷a rÊt nhiÒu c¸c c«ng tr×nh: tr¹m ®iÖn, tr¹m y tÕ, tr­êng häc, UBND x· ®Òu ®­îc söa ch÷a, n©ng cÊp vµ cung cÊp ®Çu ®ñ trang thiÕt bÞ cÇn thiÕt phôc vô ®êi sèng nh©n d©n trong x·. §Æc biÖt c¸c th«n trong x· ®Òu cã nhµ v¨n hãa ®Ò thuËn tiÖn cho viÖc sinh ho¹t riªng cña tõng th«n. 3. Nguån lao ®éng X· An D­¬ng lµ mét x· cã diÖn tÝch t­¬ng ®èi r«ng nh­ng chñ yÕu lµ ®åi nói. V× vËy d©n sè cña toµn x· kh«ng nhiÒu:7215ng­êi. MËt ®é d©n sè b×nh qu©n theo ®Çu ng­ßi lµ :225ng­êi/km2.Nguån lao ®éng cña x· chñ yÕu lµ tËn dông søc n«ng nhµn cña trÎ em vµ ng­êi giµ. Cßn thanh niªn th× ®a sè lµ ®i häc hoÆc ®i lµm xa. Tãm l¹i An D­¬ng cã nguån lao ®éng rÊt dåi dµo lµ nh©n lùc chÝnh thóc ®Èy, gãp phÇn x©y dùng nÒn kinh tÕ cña x· ph¸t triÓn m¹nh mÏ h¬n c¶ vÒ n«ng nghiÖp vµ ch¨n nu«i. 4. Ph­¬ng ¸n sö dông ®Êt ®ai trong ngµnh ch¨n nu«i Do x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn nªn ph­¬ng thøc sö dông ®Êt ®ai cho ch¨n nu«i còng ®­îc ®æi míi.Cã rÊt nhiÒu m« h×nh trang tr¹i ch¨n nu«i lín ®­îc x©y dùng chñ yÕu theo quy m« V.A.C( v­ên- ao -chuång) ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cho ng­êi ch¨n nu«i. X· cã diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp t­¬ng ®èi cao 450ha so víi tæng diÖn tÝch cña toµn x· lµ kh¸ lín. Ngoµi diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp ®Ó cÊy lóa vµ trång hoa mµu ra th× mét sè hé gia ®×nh ®· ®Ó ra mét phÇn ®Êt trèng ®Ò trång cá voi, s¾n... ®Ó lµm thøc ¨n cho ngµnh ch¨n nu«i ®©y còng chÝnh lµ nguån thøc ¨n phong phó cho ch¨n nu«i vµ lµ tiÒn ®Ò ®Ó ch¨n nu«i trong x· ph¸t triÓn m¹nh mÏ. DiÖn tÝch ®Êt ao hå lµ76ha chñ yÕu sö dông ®Ó nu«i c¸, kÕt hîp víi nu«i ngan nu«i vÞt. Mét sè hé gia ®×nh ®· thùc hiÖn m« h×nh VAC lµ võa trång cá ë xung quanh bê ao võa th¶ c¸ võa nu«i tr©u bß lîn, ®Ó tËn dông c¸c s¶n phÈm thõa cña gia sóc lµm thøc ¨n cho c¸. §iÓn h×nh lµ nhµ b¸c Huy th«n B·i §×nh ®· mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. 5. §Çu t­ vèn, lao ®éng, khoa häc kü thuËt cho ngµnh nghÒ t¹i c¬ së. V× An D­¬ng lµ mét x· miÒn nói nªn nh÷ng trang tr¹i ch¨n nu«i lín ch­a cã nhiÒu, ®ång thêi tr×nh ®é hiÓu biÕt cña ng­êi d©n cßn h¹n chÕ nªn viÖc ®Çu t­ vèn, khoa häc kü thô©t, lao ®éng cho ng­êi ch¨n nu«i còng ch­a cã nhiÒu. Tuy nhiªn ë nh÷ng trang tr¹i ch¨n nu«i lín nh­ nhµ B¸c Ninh ë th«n Gi÷a ®· m¹nh d¹n vay vèn ng©n hµng 30 triÖu ®Ó x©y dùng hÖ thèng vßi n­¬c tù ®éng vµ hÖ thèng Bioga võa ®Ó b¶o vÖ m«i tr­êng vµ tËn dông nguån khÝ ®èt. Tãm l¹i viÖc ®Çu t­ vèn, lao ®éng, khoa häc, kü thuËt cho ngµnh nghÒ t¹i c¬ së lµ viÖc lµm hoµn toµn ®óng ®¾n nh»m ph¸t huy hÕt nh÷ng tiÒm n¨ng cña x· vµ gióp cho x· ngµy cµng ph¸t triÓn h¬n. 6. C«ng t¸c khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m C«ng t¸c khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m gióp cho ng­êi d©n c¶i thiÖn ®­îc c¸c biÖn ph¸p s¶n xuÊt trong n«ng nghiÖp ®Ó n©ng cao ®êi sèng cho nh©n d©n t¨ng hiÖu qu¶ kinh tÕ. V× vËy x· ®· tæ chøc mêi c¸c c¸n bé khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m cña phßng n«ng nghiÖp ph¸t triÓn n«ng th«n huyÖn T©n Yªn vÒ phæ biÕn kü thuËt lµm ch¨n nu«i trång trät ®Ó cho bµ con n«ng d©n ¸p dông vµo thùc tÕ s¶n xuÊt nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. Tãm l¹i nhê vµo nguån lao ®ång dåi dµo, c¬ së vËt chÊt kü thuËt kh¸ æn ®Þnh nguån dÊt n«ng nghiÖp kh¸c réng vµ sù ®Çu tõ vèn, lao ®éng kü thuËt cña Nhµ n­íc mµ t×nh h×nh s¶n xuÊt cña x· An D­¬ng ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn. trong t­¬ng lai An D­¬ng rÊt cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn kinh tÕ vÒ mäi mÆt. III. §iÒu tra t×nh h×nh ch¨n nu«i thó y A. C«ng t¸c ch¨n nu«i An D­¬ng lµ mét x· cã khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa c©y cèi xanh tèt lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho trång trät ph¸t triÓn ®Ò cung cÊp l­îng thùc thùc phÈm lµm thøc ¨n cho ngµnh ch¨n nu«i. Ng­îc l¹i ngµnh ch¨n nu«i còng ®· cung cÊp cho ngµnh trång trät nh­ søc cµy kÐo, ph©n bãn... ChÝnh v× vËy mµ ch¨n nu«i vµ trång trät lµ hai ngµnh kh«ng thÓ t¸ch rêi nhau, nã lu«n tån t¹i song song víi nhau vµ thóc ®Èy nhau cïng ph¸t triÓn. Nh÷ng n¨m tr­íc ®©y do ®êi sèng cña ng­êi d©n cßn khã kh¨n l­îng thùc kh«ng ®ñ ¨n do ®ã ch¨n nu«i ch­a ®­îc chó träng. Nh­ng trong nh÷ng n¨m gÇn d©y th× theo xu h­íng c«ng nghiÖp hãa hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc nªn ®êi sèng cña ng­êi d©n ®· dÇn æn ®Þnh vµ ®· cã nh÷ng s¶n phÈm d­ thõa. V× vËy ngµnh ch¨n nu«i ®· b¾t ®Çu ®­îc chó träng tíi nh»m tËn dông c¸c s¶n phÈm d­ thõa ®ã. §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· vµ ®ang tiÕp tôc ®Çu t­ vèn, trang thiÕt bÞ vµ ¸p dông khoa häc kü thuËt vµo trong ch¨n nu«i cña x· lµm cho hiÖu qu¶ kinh tÕ ch¨n nu«i ngµy cµng cao. Trong x· ®· cã nhiÒu gia ®×nh lµm giµu tõ ch¨n nu«i nh­ gia ®×nh anh Quúnh th«n Ngµn, víi viÖc ch¨n nu«i 10 000 con gµ, nhµ b¸c Ninh th«n Gi÷a ch¨n nu«i 50 con lîn thÞt... HiÖn nay ngµnh ch¨n nu«i cña x· ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn c¶ vÒ sè l­îng lÉn chÊt l­îng ®µn gia sóc gia cÇm. Ngµnh ch¨n nu«i cña x· chñ yÕu lµ ch¨n nu«i tr©u bß, lîn, gµ, vÞt... 1. Ch¨n nu«i ®¹i gia sóc 1.1. Sè l­îng Ch¨n nu«i ®¹i gia sóc ë x· chñ yÕu lµ ch¨n nu«i tr©u bß. HÇu hÕt c¸c gia ®×nh nhµ nµo còng cã tr©u bß v× tr©u bß lµ loµi ®em søc cµy kÐo vµ s¶n xuÊt thÞt cho ng­êi n«ng d©n. Sè l­îng tr©u bß trong 3 n¨m gÇn ®©y: N¨m 2005 2006 2007 Tr©u, bß (con) 796 876 983 (Sè liÖu do tr¹m thó y x· An D­¬ng cung cÊp) Nh×n vµo b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy r»ng sè l­îng ®µn gia sóc qua c¸c n¨m t¨ng dÇn chøng tá ngµnh ch¨n nu«i ®¹i gia sóc trong x· ®· ngµy cµng ph¸t triÓn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña con ng­êi. 1.2. H­íng ch¨n nu«i chÝnh Ch¨n nu«i tr©u bß trong x· chñ yÕu ph¸t triÓn theo 2 h­íng lµ: h­íng ®Ó lÊy thÞt vµ ®Ó lÊy søc cµy kÐo phôc vô cho ngµnh n«ng nghiÖp. Víi thêi ®¹i hiÖn nay ngµnh n«ng nghiÖp ph¸t triÓn ®· ¸p dông thµnh tùu khoa häc kü thuËt nh­ m¸y cµy, m¸y bõa, m¸y kÐo... vµo trong s¶n xuÊt. Nh­ng do An D­¬ng lµ mét x· miÒn nói nªn ®­êng ®i chñ yÕu lµ ®­êng dèc khã ®i do ®ã viÖc vËn chuyÓn ®i l¹i cña c¸c lo¹i m¸y cµy, bõa, gÆp nhiÒu khã kh¨n. ChÝnh v× thÕ mµ ng­êi d©n ë ®©y vÉn sö dông søc kÐo cña tr©u bß lµ chñ yÕu. 1.3. Kh¶ n¨ng ph¸t triÓn vµ sinh s¶n. Do ngµnh ch¨n nu«i n­íc ta ngµy cµng ph¸t triÓn nªn kÐo theo ý thøc ch¨n nu«i cña ng­êi d©n còng ngµy cµng cao vµ hä còng ®· ch¨m sãc tèt h¬n cho ®µn vËt nu«i ®Ó cho chóng ph¸t triÓn vµ sinh s¶n tèt nhÊt. Thêi gian thµnh thôc vÒ tÝnh cña tr©u lµ: Tr©u ®ùc : 18 - 24 th¸ng tuæiTtr©u c¸i : 16 - 20 th¸ng tuæi Thêi gian thµnh thôc vÒ tÝnh cña bß lµ: Bß ®ùc : 14 - 18th¸ng tuæi Bß c¸i : 12 th¸ng tuæi Thêi gian chöa cña tr©u lµ 12 th¸ng . Thêi gian chöa cña bß lµ 9 th¸ng 10 ngµy. 1.4. ChÊt l­îng ®µn gia sóc Do nhËn thøc cña ng­êi d©n vÒ c«ng t¸c ch¨n nu«i vµ vÖ sinh phßng dÞch bÖnh ngµy cµng ®­îc n©ng cao. Nªn bµ con ®· biÕt c¸ch ch¨m sãc ®µn gia sóc cña gia ®×nh m×nh hîp lý. ChÝnh v× thÕ mµ chÊt l­îng ®µn gia sóc ngµy cµng ®­îc n©ng cao, h¹n chÕ ®­îc dÞch bÖnh, ®µn tr©u bß lín nhanh, s¶n phÈm thÞt ®¶m b¶o tiªu chuÈn. 1.5. Ph­¬ng thøc ch¨n nu«i vµ t×nh h×nh ch¨n thøc ¨n. Ph­¬ng thøc ch¨n nu«i tr©u bß ë x· chñ yÕu lµ ch¨n th¶ ngoµi ®ång cá. Do ®ã thøc ¨n chñ yÕu cña tr©u bß lµ c¸c lo¹i cá mäc tù nhiªn. Ngoµi ra mét sè hé trång cá voi, gieo ng« lÊy c©y con cho tr©u bß ¨n, cho ¨n r¬m, ¨n cá kh«, ¨n c©y ®ç, rau lang... ®ång thêi cßn cho ¨n thªm c¸c lo¹i c¸m ¨n th¼ng hßa vµo n­íc Êm råi cho ¨n. Tãm l¹i víi nguån thøc ¨n tù nhiªn vµ nguån thøc ¨n bæ sung ®· ®¶m b¶o chÊt l­îng ®µn tr©u bß ngµy cµng ®­îc n©ng cao vµ më réng sè l­îng chÝnh v× vËy mµ viÖc ch¨n nu«i tr©u bß cña x· cã rÊt nhiÒu tiÒm n¨ng ph¸t triÓn. 1.6. Chuång tr¹i Chuång tr¹i trong ch¨n nu«i tr©u bß ®· tõng b­íc ®­îc c¶i thiÖn vµ n©ng cÊp. Chuång tr¹i ®­îc bè trÝ hîp lý, xa n¬i nhµ ë, n¬i cao r¸o, tho¸ng m¸t ... ®­îc x©y dùng b»ng g¹ch ch¾c ch¾n, cöa chuång ®­îc ®ãng b»ng giãng tre hoÆc giãng gç, m¸i chuång th­êng ®­îc lîp b»ng m¸i ngãi. MÆc dï chuång nu«i cã nhiÒu c¶i tiÕn, song vÉn cßn mét sè hé gia ®×nh vÉn cßn t×nh tr¹ng ®Ó chuång bÈn, nÒn chuång cßn nhiÒu ph©n, chuång tr¹i th× th« s¬, thËm trÝ cã nhµ cßn kh«ng lµm chuång buéc tr©u bß ë gèc c©y. §©y lµ nguyªn nh©n g©y ra rÊt nhiÒu bÖnh cho gia sóc, gia cÇm V× thÕ mµ ®Ó phßng trõ dÞch bÖnh cho ®µn tr©u bß th× tr¹m thó y huyÖn T©n Yªn cïng víi UBND x· An D­¬ng kÕt hîp víi tr¹m thó y x· ®· gi¶ng gi¶i, khuyÕn c¸o cho nh÷ng hé ch¨n nu«i cÇn ph¶i dän dÑp vµ gi÷ cho chuång tr¹i lu«n s¹ch sÏ ®ång thêi tr¹m thu y ®· tiÕn hµnh c«ng t¸c tiªm phßng cho ®µn tr©u bß t¹i ®Þa ph­¬ng. 1.7. C«ng t¸c thô tinh nh©n t¹o. Do ë x· ch¨n nu«i bß chñ yÕu ®Ó h­íng thÞt nªn toµn x· ®ang thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh "Sind hãa ®µn bß". Tøc lµ dïng nh÷ng con bß ®ùc Sind hoÆc lai Sind cho phèi gièng víi bß c¸i. Chóng ta dïng bß ®ùc Sind v× bß Sind cã nh÷ng ­u ®iÓm sau: sinh tr­ëng, ph¸t triÓn m¹nh, träng l­îng c¬ thÓ lín, sinh s¶n tèt... tõ nh÷ng ­u ®iÓm nµy mµ khi cho lai víi bß ViÖt Nam th× sÏ t¹o ra con lai cã nhiÒu ®Æc ®iÓm tèt cña bè mÑ. Nh­ng khi phèi gièng th× ta th­êng kh«ng cho phèi gièng trùc tiÕp mµ sö dông ph­¬ng ph¸p thô tinh nh©n t¹o v× bß ®ùc Sind qu¸ to so víi bß ViÖt Nam nªn khi nh¶y lªn l­ng bß ViÖt Nam th× sÏ lµm bß c¸i bÞ gôc quþ xuèng. §ång thåi phèi gièng trùc tiÕp còng chÝnh lµ con ®­êng l©y lan mét sè bÖnh ®­êng sinh dôc nh­: bÖnh lËu,bÖnh viªm tö cung, viªm ©m ®¹o... Cßn §èi víi tr©u th× h­íng s¶n xuÊt chÝnh lµ ®Ó lÊy søc kÐo mµ tr©u ViÖt Nam kÐo rÊt kháe cho nªn t¹m thêi ch­a cÇn ph¶i dïng ph­¬ng ph¸p lai t¹o gièng míi.Do ®ã mµ khi phèi gièng ch­a cÇn ®Õn ph­¬ng ph¸p thô tinh nh©n t¹o mµ chñ yÕu sö dông phèi gièng b»ng nh¶y trùc tiÕp. Do vËy mµ c«ng t¸c thô tinh nh©n t¹o ë ®©y ch­a phæ biÕn. Nh­ vËy nhê cã ngµnh ch¨n nu«i tr©u bß mµ nÒn kinh tÕ cña x· ®· ngµy cµng ph¸t triÓn h¬n ch¨n nu«i tr©u bß kh«ng nh÷ng cung cÊp søc cµy kÐo mµ cßn cung cÊp nh÷ng s¶n phÈm nh­ thÞt, da ... cho nh©n d©n. V× ch¨n nu«i tr©u bß cã lîi nhuËn kinh tÕ cao nªn ch¨n nu«i tr©u bß ngµy cµng ®­îc chó träng ph¸t triÓn. 2. Ch¨n nu«i lîn. Song song víi ch¨n nu«i tr©u bß, ch¨n nu«i lîn còng lµ mét ngµnh ®ang ®­îc chó träng ph¸t triÓn 2.1. Sè l­îng hiÖn cã: Do lîn lµ mét loµi vËt nu«i dÔ sèng, dÔ nu«i, thøc ¨n cña nã cã thÓ tËn dông c¸c s¶n phÈm phô d­ thõa cña gia ®×nh, cã kh¶ n¨ng sinh tr­ëng, ph¸t triÓn nhanh, chèng chÞu tèt víi ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh, tèn Ýt vèn vµ thu håi vèn nhanh … ChÝnh v× vËy mµ ch¨n nu«i lîn trong x· ngµy cµng ph¸t triÓn. B¶ng sè liÖu lîn hiÖn cã trong x· (Sè liÖu do thó y x· cung cÊp) N¨m 2005 2006 2007 Sè l­îng lîn (Con) 2768 2915 3046 2.2. T×nh h×nh lai t¹o gièng, thô tinh nh©n t¹o: Trong thêi ®iÓm hiÖn nay th× x· An D­¬ng ch¨n nu«i lîn chñ yÕu theo hai h­íng lµ nu«i lîn thÞt vµ lîn n¸i sinh s¶n. Lîn n¸i sinh s¶n ë x· chñ yÕu lµ hai gièng Mãng C¸i vµ Lang Hång. Hai gièng lîn nµy cã ­u ®iÓm lµ : Phµm ¨n, m¾n ®Î, kh¶ n¨ng chèng bÖnh tèt... V× vËy mµ hai gièng lîn nµy rÊt ®­îc ng­êi d©n ­a chuéng. Cßn ch¨n nu«i lîn thÞt th× chñ yÕu lµ lîn lai Landrace vµ lîn lai §¹i B¹ch. §Ó t¹o ®­îc c¸c gièng lai cã tØ lÖ n¹c cao th× cÇn ph¶i cho lai lîn ViÖt Nam víi lîn ngo¹i. Ph­¬ng ph¸p phèi gièng cho lîn ë ®©y chñ yÕu lµ dïng ph­¬ng ph¸p phèi gièng trùc tiÕp, tøc lµ dïng con ®ùc gièng cho nh¶y trùc tiÕp víi con c¸i. Nh­ng ph­¬ng ph¸p nµy cã rÊt nhiÒu nh­îc ®iÓm nh­ dÔ lµm l©y lan c¸c dÞch bÖnh vÒ ®­êng sinh dôc nh­: bÖnh LËu, bÖnh Viªm tö cung, Viªm ©m ®¹o… Song ph­¬ng ph¸p phèi gièng b»ng thô tinh nh©n t¹o l¹i ch­a ®­îc sö dông nhiÒu trong khi nã cã rÊt nhiÒu ­u ®iÓm nh­: chÊt l­îng tinh ®­îc ®¶m b¶o, dÔ vËn chuyÓn, kh«ng bÞ l©y nhiÔm bÖnh… VËy mµ nh©n d©n ë ®©y vÉn kh«ng sö dông thô tinh nh©n t¹o nhiÒu do ý thøc vÒ ch¨n nu«i cña hä ch­a cao nªn ph­¬ng ph¸p nµy vÉn ch­a phæ biÕn, nã chØ chiÕm 30%. 2.3. Thøc ¨n hiÖn sö dông: Tuú tõng lo¹i lîn vµ quy m« ch¨n nu«i kh¸c nhau mµ ng­êi d©n trong x· sö dông c¸c lo¹i thøc ¨n kh¸c nhau. §èi víi c¸c hé ch¨n nu«i nhá lÎ th× thøc ¨n chñ yÕu cho lîn lµ c¸c phÕ phô phÈm lÊy tõ trång trät nh­: c¸m, g¹o, rau xanh, ng«, khoai , s¾n… Tuú tõng l¹i lîn mµ cho tØ lÖ c¸c lo¹i thøc ¨n vµ sè l­îng c¸c lo¹i thøc ¨n kh¸c nhau. §«Ý víi c¸c hé ch¨n nu«i lín th× thøc ¨n chñ yÕu cho lîn lµ c¸m ¨n th¼ng d¹ng viªn. Ngoµi ra ng­êi d©n cßn cho lîn ¨n thªm c¸c thøc ¨n bæ sung nh­: bét c¸, bét thÞt… 2.4 ChÕ ®é ch¨m sãc nu«i d­ìng: Do ý thøc cña ng­êi d©n ngµy cµng ®­îc n©ng cao nªn hä ®· cã chÕ ®é ch¨m sãc nu«i d­ìng, vÖ sinh chuång tr¹i cho ®µn lîn ngµy cµng tèt h¬n: ®¶m b¶o nhiÖt ®é võa ph¶i, ®é th«ng tho¸ng cña chuång nu«i, mËt ®é nu«i… 2.5. T×nh h×nh vÖ sinh chuång tr¹i: §a sè chuång tr¹i ë ®©y ®­îc bè trÝ kh¸ hîp lý, ®­îc x©y dùng ch¾c ch¾n ë n¬i cao r¸o, tho¸ng giã, chuång lu«n ®­îc gi÷ s¹ch sÏ, cã cèng th«ng ph©n vµ n­íc tiÓu ra ngoµi hè ph©n (hè ph©n ë ngoµi chuång). Song vÉn cßn mét sè hé ch­a chó ý ®Õn viÖc vÖ sinh chuång tr¹i nªn vÉn ®Ó chuång bÈn, nhiÒu ph©n, thËm chÝ cã nhµ cßn ®Ó cho lîn n»m lªn ph©n. §©y còng chÝnh lµ nguyªn nh©n g©y bÖnh cho lîn nh­: bÖnh ghÎ, bÖnh viªm loÐt, bÖnh ký sinh trïng … 2.6. Thu nhËp cña n«ng d©n tõ ch¨n nu«i lîn: Thu nhËp tõ ch¨n nu«i lîn trong toµn x· chiÕm 30% so víi tæng thu nhËp cña ng­êi d©n, ®Æc biÖt tõ ch¨n nu«i lîn thÞt. Do vËy quy m« ®µn lîn nu«i ë x· ngµy cµng t¨ng, ®êi sèng cña ng­êi d©n còng ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn. 3. Ch¨n nu«i gia cÇm 3.1. C¸c gièng gia cÇm ®ang nu«i t¹i x·: Cïng víi viÖc ch¨n nu«i tr©u bß, lîn th× ch¨n nu«i gia cÇm còng ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn. §Ó ®¸p øng nhu cÇu ®êi sèng cho ng­êi d©n. C¸c gièng gia cÇ hiÖn ®­îc nu«i trªn ®Þa bµn x· kh¸ phong phó vµ ®a d¹ng nh­: gµ tre, gµ lai tam hoµng, vÞt lai ngan, vÞt cá, vÞt siªu trøng, ngan Ph¸p, ngan ta… 3.2. Ph­¬ng thøc ch¨n nu«i vµ quy m« ®µn: ViÖc ch¨n nu«i gia cÇm ë x· chñ yÕu lµ quy m« hé gia ®×nh nhá lÎ vµ nu«i theo ph­¬ng thøc th¶ v­ên nh»m tËn dông thøc ¨n s½n cã nh­ thãc, ng«, khoai … Song bªn c¹nh ®ã còng cã mét sè hé ch¨n nu«i víi quy m« ®µn lín nh­ nhµ anh Quúnh th«n Ngµn nu«i 8000 con gµ víi ph­¬ng thøc ch¨n nu«i b¸n c«ng nghiÖp, tøc lµ cho ¨n thøc ¨n d¹ng c«ng nghiÖp ¨n th¼ng kÕt hîp víi cho ¨n thªm c¸c lo¹i thuèc bæ nh­ Premix kho¸ng, B-complex… Tæng sè ®µn gia cÇm hiÖn nay ngµy cµng t¨ng do ch¨n nu«i gia cÇm cho hiÖu qu¶ kinh tÕ kh¸ cao. Sè l­îng ®µn gia cÇm trong x· qua 3 n¨m gÇn ®©y cô thÓ nh­ sau: Gia cÇm N¨m Gµ (con) VÞt (con) Tæng ®µn (con) 2005 41037 1735 42772 2006 59428 2468 61896 2007 60252 2773 63025 (Sè liÖu do tr¹m thó y x· cung cÊp) 3.3. BiÖn ph¸p kü thuËt ®· ¸p dông trong ch¨n nu«i gµ c«ng nghiÖp: HiÖn nay ng­êi d©n ®· ¸p dông mét sè thµnh tùu khoa häc vµo trong ch¨n nu«i gµ c«ng nghiÖp nh­: cã m¸y Êp trøng, cã hÖ thèng ®¶o trøng tù ®éng, cã hÖ thèng nhiÖt tù ®éng ®¶m b¶o cho trøng ®­îc ®¶o ®Òu. Kü thuËt nu«i óm gia cÇm non tèt nh­ ®¶m b¶o æn ®Þnh l­îng nhiÖt, ®¶m b¶o ®é Èm, ®óng quy tr×nh kü thuËt. VÖ sinh chuång tr¹i vµ kü thuËt ch¨m sãc ®óng theo quy ®Þnh cña thó y, sö dông dông cô ch¨n nu«i ®óng theo tõng lo¹i gia cÇm óm th× sö dông nh÷ng c¸i nia nhá ®Ó ®ùng thøc ¨n cßn ®Õn khi lín th× cã c¸c m¸ng ¨n ®Ó cho chóng khái tranh nhau. Nh­ vËy c¸c biÖn ph¸p khoa häc kü thuËt rÊt cÇn thiÕt ®­îc ¸p dông trong ch¨n nu«i gµ c«ng nghiÖp ®Ó gi¶m hao phÝ søc lao ®éng vµ t¨ng hiÖu qu¶ kinh tÕ. 3.4. Thøc ¨n sö dông Do thøc ¨n ch¨n nu«i ë x· chñ yÕu lµ ch¨n nu«i hé gia ®×nh víi quy m« nhá nªn thøc ¨n chñ yÕu lµ c¸c phÕ phô phÈm lÊy tõ trång chät nh­ thãc, ng«, khoai, s¾n… Bªn c¹nh ®ã còng cã mét sè hé ch¨n nu«i víi quy m« lín th× thøc ¨n chñ yÕu lµ c¸m hçn hîp d¹ng viªn ¨n th¼ng kÕt hîp víi mét sè lo¹i thuèc bæ nh­ B-complex, Premix kho¸ng ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng chèng chÞu bÖnh vµ t¨ng tr­ëng nhanh. 3.5. Thu nhËp tõ ch¨n nu«i gia cÇm Ch¨n nu«i gia cÇm chñ yÕu lµ ®Ó cung cÊp thÞt vµ trøng cho con ng­êi. Thêi gian sinh tr­ëng ng¾n, nu«i nhanh lín vµ tiªu tèn Ýt thøc ¨n nªn ch¨n nu«i gia cÇm ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao cho ng­êi d©n. Thu nhËp tõ ch¨n nu«i gia cÇm trong x· chiÕm 20% tæng thu nhËp cña ng­êi d©n. ChÝnh v× vËy mµ ngµnh ch¨n nu«i gia cÇm ®ang ngµy cµng ®­îc chó träng ph¸t triÓn. 4. Ch¨n nu«i c¸c vËt nu«i kh¸c. Ngoµi viÖc ch¨n nu«i tr©u bß, lîn, gia cÇm th× mét sè hé gia ®×nh cßn ch¨n nu«i mét sè vËt nu«i kh¸c nh­: chã, ong, dª, thá… 4.1. Ch¨n nu«i chã: Do ®©y lµ mét vïng ®åi nói, diÖn tÝch kh¸ réng, v­ên ®åi nhiªu do ®ã nu«i chã rÊt ph¸t triÓn. HÇu hÕt c¸c hé gia ®×nh mçi nhµ ®Òu cã 3 ®Õn 5 con chã víi môc ®Ých lµ ®Ó tr«ng nhµ. Ngoµi ra cßn ®Ó tËn dông nguån thøc ¨n d­ thõa cña gia ®×nh nh­ c¬m, canh… §ång thêi nu«i chã còng gióp ng­êi d©n t¨ng thu nhËp h­íng nu«i chã chÝnh lµ nu«i ®Ó lÊy thÞt. 4.2. Ch¨n nu«i thá: Trªn ®Þa bµn x· An D­¬ng hiÖn nay ch¨n nu«i thá rÊt nhiÒu, hiÖn t¹i trong x· cã kho¶ng 300 con thá víi thá n¸i chiÕm 100 con, thá con chiÕm 200 con. Thøc ¨n chñ yªu cña thá lµ c¸c lo¹i rau xanh, l¸ c©y cho nªn rÊt dÔ kiÕm vµ l¹i kh«ng tèn kÐm v× thÕ ch¨n nu«i thá còng lµ ngµnh ch¨n nu«i bæ sung cho c¸c ngµnh ch¨n nu«i kh¸c, gãp phÇn t¨ng thu nhËp cho bµ con n«ng d©n, lµm cho kinh tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn. 4.3. Ch¨n nu«i ong: Do ®iÒu kiÖn khÝ hËu thuËn lîi nªn x· An D­¬ng lµ n¬i cã nhiÒu c©y ¨n qu¶ ph¸t triÓn ®Æc biÖt lµ v¶i thiÒu. Hµng n¨m cø vµo kho¶ng th¸ng 1 ©m lÞch th× v¶i thiÒu ra hoa rÊt nhiÒu, ®©y lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho nu«i Ong. V× thÕ trªn ®Þa bµn x· An D­¬ng hÇu hÕt c¸c gia ®×nh nu«i ong nguån thu nhËp ®em l¹i lµ rÊt cao. Trong ®ã 1 lÝt mËt ong cã gi¸ tõ 25000® ®Õn 30000®. Nu«i ong kh«ng chØ lµm t¨ng thu nhËp cho bµ con n«ng d©n mµ nã cßn ®¶m b¶o cho c©n b»ng sinh th¸i vµ b¶o vÖ m«i tr­êng tù nhiªn. 5. §¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c ch¨n nu«i cña c¬ së Nh×n chung, t×nh h×nh ch¨n nu«i cña x· An D­¬ng ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn. Sè l­îng gia sóc gia cÇm ngµy cµng t¨ng. Nhê ®ã mµ thu nhËp cña ng­êi d©n tõ ch¨n nu«i còng t­¬ng ®èi cao, chiÕm kho¶ng 70% ®Õn 80% tæng thu nhËp. Bªn c¹nh mÆt thuËn lî cña ch¨n nu«i ë x· lµ cã diÖn tÝch ch¨n nu«i réng th× ngµnh ch¨n nu«i ë ®©y còng gÆp nhiÒu khã kh¨n nh­ h×nh thøc ch¨n nu«i chÝnh chñ yÕu lµ hé gia ®×nh nhá lÎ nªn ng­êi d©n ch­a tËp trung nghiªn cøu chuyªn s©u vÒ ph­¬ng ph¸p ch¨n nu«i ®Ó cã thÓ hiÓu râ ®­îc vai trß cña ch¨n nu«i vµ lµm cho t×nh h×nh ch¨n nu«i ngµy cµng ph¸t triÓn. B¶ng thèng kª sè l­îng gia sóc gia cÇm trong 3 n¨m gÇn ®©y ë x· An D­¬ng (sè liÖu do tr¹m thó y x· cÊp) Gia sóc N¨m Lîn (con) Tr©u, bß (con) Gµ (con) VÞt (con) Ngan (con) 2005 2786 796 41037 1735 2386 2006 2915 876 59428 2468 2432 2007 3046 983 60252 2773 2500 B. C«ng t¸c thu y Lµ mét x· miÒn nói víi ®Þa h×nh phøc t¹p, d©n c­ sèng th­a thít, chuång tr¹i ch¨n nu«i ch­a ®¶m b¶o vÖ sinh, ký thuËt ch¨m sãc nu«i d­ìng vËt nu«i ch­a ®¶m b¶o, tr×nh ®é hiÓu biÕt cña ng­êi d©n vÒ t¸c h¹i cña bÖnh dÞch g©y ra cho gia sóc gia cÇm cßn h¹n chÕ nªn trong x· thõ¬ng xuyªn x¶y ra c¸c dÞch bÖnh. ChÝnh v× thÕ mµ ®Ó ®¶m b¶o cho søc khoÎ ®µn vËt nu«i th× chóng ta cÇn cã mét ®éi ngò c¸n bé thó y cã tay nghÒ cao ®Ó gióp ®ì bµ con n«ng d©n phßng chèng bÖnh dÞch trªn ®µn vËt nu«i nhµ m×nh. 1. Phßng bÖnh. 1.1. Tæ chøc m¹ng l­íi thó y c¬ së vµ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña m¹ng l­íi thó y c¬ së: §Ó ®¸p øng yªu cÇu phßng vµ ch÷a bÖnh cho ®µn gia sóc gia cÇm trong toµn x· th× UBND x· ®· quyÕt ®Þnh thµnh lËp ban thó y cÊp x· gåm cã 8 c¸n bé thó y trong ®ã cã mét tr­ëng thó y x· lµ anh Lôc Sinh Th¾ng vµ 7 thó y viªn, nh»m phôc vô cho bµ con cã ®iÒu kiÖn quan t©m ch¨m sãc ®Õn ®µn vËt nu«i nhµ m×nh. Tõ ®ã mµ yªn t©m ph¸t triÓn ch¨n nu«i theo ph­¬ng thøc trang tr¹i quy m« lín. NhiÖm vô chñ yÕn cña m¹ng l­íi thó y lµ th­êng xuyªn tæ chøc c¸c buæi tËp huÊn tuyªn truyÒn phæ biÕn cô thÓ vÒ c¸ch phßng vµ chèng mét sè bÖnh th­êng gÆp ë ®µn vËt nu«i, gióp bµ con cã thÓ chñ ®éng phßng chèng dÞch bÖnh cho ®µn vËt nu«i nhµ m×nh. §ång thêi c¸c thó y viªn còng ®­îc trùc tiÕp tham gia ®iÒu trÞ theo yªu cÇu cña bµ con. H¬n thÕ n÷a khi cã dÞch bÖnh x¶y ra trªn ®Þa bµn x· th× ngay lËp tøc víi mét m¹ng l­íi thó y cã tr×nh ®é vÒ chuyªn m«n vµ kü thuËt sÏ ®ång lo¹t ra tay ng¨n chÆn kÞp thêi sù l©y lan cña dÞch bÖnh vµ nhanh chãng khoanh vïng æ dÞch, t×m c¸ch dËp t¾t dÞch bÖnh. Nhê ®ã mµ trong mÊy n¨m gÇn ®©y dÞch bÖnh nguy hiÓm kh«ng cßn ë trong x·. Tõ ®ã cho thÊy m¹ng l­íi thó y c¬ së ho¹t ®éng rÊt cã hiÖu qu¶. 1.2. KÕt qu¶ tiªm phßng 3 n¨m gÇn ®©y §­îc sù quan t©m kÞp thêi cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng vµ sù t¸c ®éng tÝch cùc cña ®éi ngò c¸n bé thó y x·, c«ng t¸c tuyªn truyÒn phæ biÕn vÒ t¸c h¹i do dÞch bÖnh g©y nªn vµ t¸c dông cña phßng bÖnh th× ng­êi d©n còng ®· hiÓu ®­îc t¸c dông cña viÖc tiªm phßng nªn c«ng t¸c tiªm phßng cã nhiÒu thuËn lîi. Song b­íc ®Çu còng ch­a thu ®­îc kÕt qu¶ cao, míi chØ ®¹t ë møc trung b×nh vµ trªn trung b×nh. B¶ng kÕt qu¶ ®iÒu tra tiªm phßng cho gia sóc ë x· An D­¬ng N¨m Lo¹i gia sóc Lo¹i vaccince Tæng sè gia sóc (con) Sè tiªm thùc (con) Tû lÖ (%) 2005 Tr©u, bß Lîn Gµ VÞt Tô huyÓt trïng THT + DÞch t¶ H5N1 H5N1 796 2768 41037 2246 415 498 24942 1735 52,1 17,99 36,4 77,2 2006 Tr©u, bß Lîn Gµ VÞt Tô huyÓt trïng THT + DÞch t¶ H5N1 H5N1 867 2915 59428 2495 429 528 27581 2468 48,9 18,1 46,4 98,9 2007 Tr©u, bß Lîn Gµ VÞt Tô huyÓt trïng THT + DÞch t¶ H5N1 H5N1 983 3046 60252 2773 520 605 31434 2773 52,8 19,86 52,1 100 (Sè liÖu do tr¹m thó y x· An D­¬ng cÊp) Qua kÕt qu¶ ®iÒu tra ë b¶ng trªn em nhËn thÊy tØ lÖ tiªm phßng trong 3 n¨m võa qua lµ h¬i thÊp, ®Æc biÕt lµ lîn th× qu¸ thÊp. Nguyªn nh©n chÝnh dÉn ®Õn ®iÒu ®ã lµ do khi ®Õn ®ît tiªm phßng th× c¸c ®µn lîn cña c¸c hé ch¨n nu«i lín ®Òu ®Õn thêi kú suÊt chuång, lîn n¸i th× ®ang chöa kú 1 hoÆc kú 3 vµ cßn nhiÒu nguyªn nh©n kh¸ch quan kh¸c. TØ lÖ tiªm phßng c¸c lo¹i vaccine ë c¸c loµi gia sóc ngµy cµng t¨ng qua c¸c n¨m lµ do ý thøc cña ng­êi d©n vÒ c«ng t¸c ch¨n nu«i vµ phßng chèng dÞch bÖnh cho gia sóc ngµy cµng ®­îc n©ng cao. 1.3. C«ng t¸c vÖ sinh thó y t¹i c¬ së VÖ sinh thó y lµ mét c«ng t¸c trong viÖc phßng bÖnh. NÕu vÖ sinh tèt, s¹ch sÏ th× bÖnh tËt Ýt x¶y ra vµ ng­îc l¹i, nÕu vÖ sinh kh«ng tèt th× vËt nu«i rÊt dÔ m¾c bÖnh. ChÝnh v× vÊy mµ t¹i x· ®· ®Èy m¹nh c«ng t¸c vÖ sinh thó y nh­ : tÈy trïng, tÈy uÕ, kiÓm dÞch, tiªm phßng... X· ®· x©y dùng ®­îc hÖ thèng cèng r·nh ®Ó ch÷a chÊt th¶i cña vËt nu«i råi ®em chÊt th¶i Êy ®i xö lý tr¸nh « nhiÔm m«i tr­êng. §ång thêi x· cßn chØ ®¹o tæ chøc c¸c buæi vÖ sinh ®­êng lµng, ngâ xãm, kh¬i th«ng cèng r·nh, ph¸t quang bôi rËm ®Ó cho ký sinh trïng kh«ng cã chç tró Èn gióp gi¶m c¸c bÖnh vÒ ký sinh trïng ë vËt nu«i. C¸c chÊt th¶i, s¶n phÈm phô cña ngµnh ch¨n nu«i ®­îc xö lý b»ng c¸ch : gom ®èt, ñ v«i, ñ nhiÖt ... theo ®óng quy ®Þnh. C¸c vËt nu«i bÞ m¾c bÖnh truyÒn nhiÔm mµ bÞ chÕt cã kh¶ n¨ng truyÒn bÖnh cho c¸c vËt nu«i kh¸cvµ cho ng­êi th× ph¶i ®­îc xö lý theo ®óng quy ®Þnh cña tr¹m thó y. Nh­ vËy vÖ sinh thó y kh«ng nh÷ng chØ phßng bÖnh cho vËt nu«i mµ cßn phßng bÖnh cho c¶ con nguêi vµ lµm cho m«i tr­êng s¹ch ®Ñp h¬n. 1.4. Xö lý chÊt th¶i, s¶n phÈm phßng bÖnh tËt l©y lan Xö lý chÊt th¶i theo tõng môc ®Ých: §èi víi ng­êi d©n th× hÇu nh­ chÊt th¶i cña gia sóc gia cÇm ®Òu ®­îc gom l¹i ñ v«i, ñ nhiÖt ®Ó lµm ph©n bãn cho c©y trång. §èi víi nh÷ng hé ch¨n nu«i lín th× hä x©y dùng hÖ thèng Bioga nh»m tËn dông nguån khÝ ®èt phôc vô cho sinh ho¹t vµ tr¸nh « nhiÔm m«i tr­êng. §èi víi s¶n phÈm gia sóc gia cÇm th× hµng ngµy ban kiÓm dÞch x· ®Òu ®i khiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm. Cßn ®èi víi s¶n phÈm gia sóc gia cÇm bÞ chÕt do bÖnh truyÒn nhiÔm th× c¸c s¶n phÈm ®ã ®Òu ®­îc tr«n vµ r¾c v«i bét xung quanh, ®ång thêi chuång tr¹i còng ®­¬ch tÈy uÕ khö trïng. Môc ®Ých cña viÖc sö lý chÊt th¶i, s¶n phÈm ch¨n nu«i nh»m kh«ng cho dÞch bÖnh l©y lan sang c¸c vïng l©n cËn. 1.5. BiÖn ph¸p phßng chèng dÞch bÖnh t¹i c¬ së Phßng bÖnh lµ nh÷ng biÖn ph¸p kü thuËt t¸c ®éng vµo vËt nu«i khi ch­a bÞ bÖnhvµ t¸c ®éng vµo viÖc vÖ sinh thó y. Phßng bÖnh lµ mét kh©u hÕt søc quan träng trong c«ng t¸c thó y v× vËy mµ x· ®· ®Èy m¹nh c«ng t¸c phßng bÖnh nh­ sau: + §Èy m¹nh c«ng t¸c vÖ sinh thó y vµ xö lý chÊt th¶i, s¶n phÈm mang mÇm bÖnh. + VÖ sinh chuång tr¹i, m¸ng ¨n, m¸ng uèng hµng ngµy. + Phßng bÖnh b»ng vaccine. Hµng n¨m ®­îc sù chØ ®¹o cña tr¹m thó y huyÖn T©n Yªn th× ban thó y x· ®· tæ chøc tiªm phßng cho ®µn gia sóc gia cÇm vµo 2 ®ît: §ît 1: Vµo th¸ng 3 vµ th¸ng 4. §ît 2: Vµo th¸ng 9 vµ th¸ng 10. §ång thêi th­êng xuyªn tiªm phßng bæ xung hµng th¸ng cho gia sóc gia cÇm theo yªu cÇu cña ng­êi d©n. 1.7. Ho¹t ®éng cña quÇy b¸n thuèc Bªn c¹nh c¸c ho¹t ®éng phßng bÖnh th× ho¹t ®éng cña c¸c quÇy b¸n thuèc lµ rÊt cÇn thiÕt. HiÖn nay trong x· cã 4 quÇy b¸n thuèc lín b¸n c¶ thuèc vµ thøc ¨n ch¨n nu«i. C¸c quÇy thuèc ho¹t ®éng theo ®óng quy ®Þnh vµ cã b»ng cÊp chuyªn m«n. Trong quÇy cã ®Çy ®ñ c¸c lo¹i thuèc phßng vµ ch÷a bÖnh cho gia sóc gia cÇm nh»m ®¸p øng nhu cÇu cña ng­êi d©n. 2. Ch÷a bÖnh 2.1. C¸c lo¹i bÖnh x¶y ra t¹i ®Þa ph­¬ng: Trong mÊy n¨m tr­íc, do c«ng t¸c thó y ch­a ®­îc quan t©m nªn c¸c dÞch bÖnh s¶y ra ë vËt nu«i nhiÒu nh­: dÞch t¶, tô huyÕt trïng, phã th­¬ng hµn… nh­ng trong 2 - 3 n¨m gÇn ®©y do c«ng t¸c ch¨n nu«i ®­îc chó träng nªn bÖnh x¶y ra Ýt h¬n vµ lÎ tÎ. ChØ cã mét sè hé gia ®×nh do ch­a chó ý ®Õn c«ng t¸c phßng bÖnh nªn dÞch bÖnh míi x¶y ra. HiÖn nay mét sè bÖnh th­êng x¶y ra ë ®Þa ph­¬ng ®ã lµ: bÖnh tiªu ch¶y, phã th­¬ng hµn, tô huyÕt trïng, S­ng phï ®Çu lîn, Gumboro, Newcasxon, §Ëu gµ, CÇu trïng…§Æc biÖt trong thêi gian gÇn ®©y ®· xuÊt hiÖn mét lo¹i bÖnh míi ë lîn g©y chÕt hµng lo¹t vµ tèc ®é l©y lan nhanh, gäi chung lµ héi chøng "rèi lo¹n h« hÊp vµ sinh s¶n", mµ cho tíi nay vÉn ch­a cã thuèc ch÷a còng nh­ thuèc phßng. 2.2. C«ng t¸c ®iÒu trÞ vµ kÕt qu¶ ®iÒu trÞ bÖnh t¹i c¬ së : Do ý thøc cña ng­êi d©n vÒ ch¨m sãc ®µn vËt nu«i ch­a cao nªn bÖnh tËt x¶y ra ë ®µn vËt nu«i cßn nhiÒu. ChÝnh v× vËy mµ c«ng t¸c ®iÒu trÞ bÖnh t¹i c¬ së lµ rÊt vÊt v¶. Nh­ng víi mét ®éi ngò c¸n bé thó y cã tay nghÒ cao vµ ®Çy nhiÖt huyÕt trong x· th× hÇu hÕt c¸c bÖnh tËt ®Òu ®­îc ch÷a khái vµ c¸c dÞch bÖnh nguy hiÓm ®Òu bÞ ®Èy lïi, víi x¸c suÊt khái bÖnh lµ trªn 80%. PhÇn thø hai : néi dung vµ kÕt qu¶ I.C«ng t¸c ch¨n nu«i ®èi víi gia sóc, gia cÇm. 1. ¸p dông c¸c kiÕn thøc ®· häc vÒ kü thuËt ch¨n nu«i t¹i c¬ së: Qua qu¸ tr×nh kiÕn tËp t¹i ®Þa ph­¬ng víi thêi gian lµ mét th¸ng, tuy kh«ng dµi nh­ng ®· t¹o cho em cã ®­îc cho em cã ®iÒu kiÖn vËn dông c¸c kiÕn thøc lý thuyÕt ®· ®­îc häc vÒ kü thuËt ch¨n nu«i ë nhµ tr­êng vµo thùc tÕ s¶n xuÊt ch¨n nu«i ë ®Þa ph­¬ng, mµ cô thÓ ë c¸c hé gia ®×nh. Gióp bµ con cã thÓ n¾m b¾t vµ tiÕp cËn víi kü thu©t ch¨n nu«i, ®Ó khi ¸p dông vµo ch¨n nu«i sÏ ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Trong thêi gian kiÕn tËp t¹i c¬ së em ®· h­íng dÉn bµ con vÒ kü thuËt sö dông, chÕ biÕn, b¶o qu¶n thøc ¨n, kü thuËt chän gièng vµ thô tinh nh©n t¹o, kü thuËt ch¨n nu«i, vÖ sinh chuång tr¹i…. 2. VÒ thøc ¨n: Nh×n chung víi ph­¬ng thøc ch¨n nu«i theo h­íng b¸n c«ng nghiÖp nh­ hiÖn nay th× nguån cung cÊp thøc ¨n chñ yÕu cho ch¨n nu«i ®ã lµ c¸c lo¹i phÕ phô phÈm trong ngµnh trång trät nh­: rau xanh, c¸m g¹o, ng«, khoai, s¾n….kÕt hîp víi c¸c lo¹i thøc ¨n tæng hîp cã b¸n trªn thÞ tr­êng nh­: c¸m con cß… Nh­ng nÕu chØ sö dông thøc ¨n cña ngµnh trång trät theo h×nh thøc “b¨m bÌo th¸i khoai vµ nÊu c¸m” nh­ «ng cha ta ngµy x­a th× viÖc d­ thõa vµ l·ng phÝ phÈm trong thêi gian thu ho¹ch lµ rÊt lín vµ sau thêi gian thu ho¹ch l¹i dÉn ®Õn thiÕu. ChÝnh v× vËy ®Ó gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng nµy th× em ®· cïng víi c¸c anh thó y c¬ së ®· trùc tiÕp h­íng dÉn cho mét sè hé vÒ c¸ch sö dông, chÕ biÕn, vµ b¶o qu¶n thøc ¨n. §iÓn h×nh lµ nhµ b¸c Toµn ë th«n §ôn 2, em ®· h­íng dÉn b¸c vÒ quy tr×nh, kü thuËt “ñ xanh thøc ¨n”. Sau khi ®Õn th¨m m« h×nh nu«i lîn gét cña nhµ anh Hïng ë th«n §Ìo, em còng ®· h­íng dÉn anh ph­¬ng ph¸p “®­êng ho¸ thøc ¨n”, v× ph­¬ng ph¸p nµy rÊt thÝch hîp cho nu«i lîn con. Sau khi chÕ biÕn thøc ¨n sÏ th¬m ngon h¬n, kÝch thÝch tÝnh thÌm ¨n cña con vËt, lµm cho con vËt ¨n nhiÒu h¬n vµ kh¶ n¨ng tiªu ho¸, hÊp thu thøc ¨n tèt h¬n, gióp cho lîn lín nhanh, lµm t¨ng hiÖu qu¶ kinh tÕ cho ng­êi d©n. Ngoµi hai ph­¬ng ph¸p trªn em cßn h­íng dÉn ng­êi d©n mét sè c¸ch chÕ biÕn kh¸c nh­ ph­¬ng ph¸p “ kiÒm ho¸ thøc ¨n” (kiÒm ho¸ b»ng xót, kiÒm ho¸ b»ng v«i, …) còng ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ rÊt cao. Bªn c¹nh ®ã em cßn phæ biÕn cho ng­êi d©n vÒ kü thuËt cho ¨n. Tøc lµ ph¶i cho ¨n ®Çy ®ñ chÊt dinh d­ìng, phï hîp víi nhu cÇu cña tõng lo¹i vËt nu«i vµ theo tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn cña vËt nu«i. §ång thêi khi thay ®æi thøc ¨n th× ph¶i cho ¨n tõ tõ, cho ¨n tõ Ýt ®Õn nhiÒu ®Ó cho vËt nu«i thÝch øng dÇn víi thøc ¨n ®ã. 3. C«ng t¸c gièng, thô tinh nh©n t¹o gióp c¬ së. TÊt c¶ c¸c hé ch¨n nu«i ai còng ®Òu mong muèn ®µn vËt nu«i nhµ m×nh khoÎ m¹nh, lín nhanh, Ýt tiªu tèn thøc ¨n. Nh­ng hä ®©u biÕt r»ng c«ng t¸c gièng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn ®iÒu ®ã. ChÝnh v× thÕ em ®· tËn t×nh gi¶i thich cho ng­êi d©n vÒ vai trß cña viÖc chän gièng, vµ c¸ch chän gièng sao cho ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. Chän gµ 1 ngµy tuæi: l«ng b«ng xèp, m¾t s¸ng tinh nhanh, vµ ph¶n x¹ nhanh, ch©n bãng, khèi l­îng c¬ thÓ lín, 2 má ®Òu nhau khÐp kÝn…Lo¹i bá nh÷ng con bÞ khuyÕt tËt nh­: l«ng bÕt, khÌo ch©n, da nh¨n nheo… Chän lîn n¸i sinh s¶n: Th«ng qua hå s¬ lý lÞch xem tæ tiªn bè mÑ, «ng bµ cã bÞ bÖnh di truyÒn kh«ng, cã bÞ ®ång huyÕt kh«ng, bè mÑ lµ c¬ b¶n hay h¹t nh©n, nÕu kh«ng thÊy g× xÊu th× ta chuyÓn sang chän b¶n th©n con vËt. Chän nh÷ng con to khoÎ nhÊt ®µn, m«ng vai në, bÇu vó ph¸t triÓn, cã 12-14 vó, kho¶ng c¸ch vó ®Òu nhau, kh«ng cã vó kÑ, bèn ch©n v÷ng ch¾c,tÝnh t×nh hiÒn lµnh, ®i ®øng tù nhiªn, ¨n sèc, mâm bÑ, m¾t s¸ng, cã kho¶ng c¸ch hai ch©n sau réng tøc lµ xoang chËu réng dÉn ®Õn sinh s¶n tèt… Sau khi nghe em h­íng dÉn bµ con ®· rÊt vui vÎ h­ëng øng. Mét sè hé ®· ngay lËp tøc ®Õn tr¹i gièng chän mua vÒ nu«i . Do c«ng t¸c thô tinh nh©n t¹o ë c¬ së ch­a ph¸t triÓn, nªn em ®· phæ biÕn cho ng­êi d©n á ®©y biÕt ®­îc t¸c dông cña thô tinh nh©n t¹o, vµ h¬n thÕ em cßn ®­îc trùc tiÕp thô tinh nh©n t¹o cho mét con lîn nhµ b¸c HiÓn ë th«n §Ìo. 4. TËp huÊn khuyÕn n«ng vÒ kü thuËt ch¨n nu«i gia sóc gia cÇm. Em ®· cïng víi c¸c anh thó y t¹i c¬ së ®· th­êng xuyªn h­íng dÉn tõng hé ch¨n nu«i vÒ kü thuËt ch¨n nu«i gia sóc gia cÇm. §ång thêi cßn më nhiÒu ®ît tËp huÊn khuyÕn n«ng vÒ kü thuËt ch¨n nu«i, nh»m n©ng cao ý thøc cña ng­êi d©n trong c«ng t¸c ch¨n nu«i, gióp cho ngµnh ch¨n nu«i trong x· ngµy cµng ph¸t triÓn . 5. Kh¶o s¸t chuång tr¹i vµ h­íng dÉn x©y dùng chuång tr¹i. Qua qu¸ tr×nh kh¶o s¸t t×nh h×nh chuång tr¹i ®­îc x©y dùng theo h×nh th­c t¹m bî, ch­a cã tÝnh chÊt quy m« lín. Do ®ã kh«ng thuËn lîi cho c«ng t¸c vÖ sinh vµ ch­a ®¶m b¶o tiªu chuÈn chuång Êm ¸p vÒ mïa §«ng, tho¸ng m¸t vÒ mïa HÌ. ThÊy ®­îc c¸i h¹i, c¸i bÊt lîi ®ã, em ®· m¹nh d¹n vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· ®­îc häc ë nhµ tr­êng trong s¸ch vë ®Î h­íng dÉn cho ng­êi d©n vÒ kü thuËt x©y dùng chuång tr¹i sao cho hîp lý phï hîp víi tõng ®èi t­îng vËt nu«i mµ vÉn ®¶m b¶o vÖ sinh. Em ®· h­íng dÉn ng­êi d©n vÒ kü thuËt x©y dùng chuång tr¹i lµ nh­ sau: *VÒ ®Þa ®iÓm: Chuång tr¹i ph¶i ®­îc x©y dùng ë n¬i cao r¸o, tho¸ng m¸t, dÔ tho¸t n­¬c thuËn tiÖn cho viÖc ch¨m sãc nu«i d­ìng. *VÒ h­íng chuång: Chuång tr¹i ph¶i ®­îc x©y dùng theo h­íng Nam-§«ng Nam lµ tèt nhÊt, võa ®¶m b¶o Êm ¸p vÒ mïa §«ng, tho¸ng m¸t vÒ mïa HÌ. *NÒn chuång: cao r¸o, cã ®é dèctõ 2-50 tuú theo ®èi t­îng vËt nu«i. NÒn chuång ph¶i ®­îc lµm b»ng vËt liÖu ch¾c ch¾n kh«ng ®­îc tr¬n, cã r·nh tho¸t n­íctiÓu, hè chøa ph©n riªng. *M¸i chuång: cao võa ph¶i ®Ó tr¸nh giã lïa, nh­ng còng kh«ng thÊp qu¸, vµ ph¶i ®¶m b¶o ®é dèc ®Ó tho¸t n­íc vµ b¶o vÖ t­êng chuång. Ngoµi c¸c nguyªn t¾c chung trong x©y dùng chuång tr¹i trªn ra th× riªng ®èi víi lîn n¸i nhÊt thiÕt ph¶i cã s©n ch¬i cho lîn con, n¬i t¾m n¾ng cho lîn mÑ, nÒn chuång ph¶i ®¶m b¶o ®é dèc 20 , nÒn l¸ng xi m¨ng vµ kÎ « nÒn chuång ®Ó tr¸nh tr¬n tr­ît, tÐ ng·. Chuång tr¹i ph¶i ®­îc quÐt dän th­êng xuyªn mçi ngµy mét lÇn. 6. §¸nh gi¸ chung. Qua thêi gian kiÕn tËp t¹i x·, em thÊy r»ng t×nh h×nh ch¨n nu«i trong x· ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn. Nh­ng do ý thøc cña ng­êi d©n vÒ ch¨n nu«i vÉn ch­a cao nªn viªc ch¨n nu«i trong x· vÉn ch­a ®¹t ®­¬c kÕt qu¶ nh­ mong muèn. §ång thêi qua thêi gian kiÕn tËp em còng ®· h­íng dÉn ®­îc mét sè hé ch¨n nu«i vÒ c¸c quy tr×nh kü thuËt trong ch¨n nu«i ®Ó ng­êi ch¨n nu«i ¸p dông vµo thùc tÕ ch¨n nu«i cña gia ®×nh m×nh nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ tõ ch¨n nu«i. II. C«ng t¸c thó y 1. Tham gia c«ng t¸c tiªm phßng cho gia sóc gia cÇm t¹i c¬ së. Trong thêi gian tiÕn hµnh c«ng t¸c tiªm phßng t¹i ®Þa ph­¬ng phèi hîp cïng c¸n bé thó y c¬ së trùc tiÕp tiªm phßng cho ®µn gia sóc, gia cÇm, em ®· ®­îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña tr­ëng ban thó y®Þa ph­¬ng, còng nh­ c¸c cÊp l·nh ®¹o, c¸c ban ngµnh, ®oµn thÓ ë c¸c th«n trùc thuéc c¬ së n¬i em ®­îc cö ®Õn ®Ó phèi hîp triÓn khai tiªm phßng. Cïng víi sù ñng hé cña ®«ng ®¶o bµ con n«ng d©n em ®· hoµn thµnh c«ng t¸c tiªm phßng vµ ®¹t ®­îc kÕt qu¶ nh­ sau: KÕt qu¶ tiªm phßng bÖnh cho gia sóc, gia cÇm: VËt nu«i §¨ng ký tiªm (con) Tiªm thùc (con) Tû lÖ (%) Tr©u, bß 609 520 76 Lîn 1245 605 48,5 Gµ 55701 31434 56 VÞt 2773 2773 100 (Sè liÖu do tr¹m thó y x· An D­¬ng cÊp) Qua kÕt qu¶ thu ®­îc ë b¶ng trªn em nhËn thÊy víi sù nç lùc cña b¶n th©n céng víi sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña Ban thó y c¬ së, cïng c¸c cÊp, c¸c ngµnh cña ®Þa ph­¬ng, sù ñng hé nhiÖt t×nh cña bµ con n«ng d©n ®· gióp em tiÕn hµnh tuyªn truyÒn phæ biÕn vµ ®¹t kÕt qu¶ t­¬ng ®èi cao. Song bªn c¹nh ®ã vÉn cßn mét sè ®«ng bµ con n«ng d©n vÉn ch­a ý thøc ®­îc t¸c dông cña viÖc tiªm phßng nªn lµm cho gia sóc, gia cÇm ë nh÷ng hé nµy m¾c bÖnh rÊt nhiÒu. §©y lµ mÆt h¹n chÕ vµ khã kh¨n, nã ®ßi hái ng­êi c¸n bé thó y ph¶i khÐo lÐo trong c«ng t¸c tuyªn truyÒn vËn ®éng, ph©n tÝch cho bµ con hiÓu ®Ó hä n¾m ®­îc ý nghÜa cña viÖc tiªm phßng vµ vui vÎ lµm theo. 2. C¸ch tæ chøc mét ®ît tiªm phßng cho gia sóc. Khi ®Õn ®ît tiªm phßng th× tr­ëng thó y x· gäi c¸c thó y viªn tíi dÓ häp bµn vÒ kÕ ho¹ch tiªm phßng. Sau ®ã ban thó y ®i thèng kª tæng ®µn gia sóc vµ sè ®¨ng ký tiªm ®Ó dù trï sè vaccine, råi tr­ëng thó y sÏ lªn huyÖn lÊy vaccince vÒ. TiÕp theo lµ th«ng b¸o cho c¸c tr­ëng th«n vÒ kÕ ho¹ch tiªm phßng ®Ó c¸c tr­ëng th«n th«ng b¸o cho nh©n d©n biÕt kÕ ho¹ch ®Ó nh©n d©n nhèt gia sóc ë nhµ. §Õn ngµy tiªm th× c¸c thó y ®i ®Õn tõng nhµ ®· ®¨ng ký tiªm phßng ®Ó tiªm. Ngoµi 2 ®ît tiªm phßng chÝnh th× x· cßn tæ chøc c¸c ®ît tiªm phßng bæ xung cho c¸c hé ch¨n nu«i vµo hµng th¸ng. 3. C¸c lo¹i vaccine, c¸ch sö dông, b¶o qu¶n… C¸c lo¹i vaccine sö dông trong tiªm phßng ®ît 1 lµ: dÞch t¶ lîn, tô huyÕt trïng lîn, tô huyÕt trïng tr©u bß, lë måm long mãng, H5N1. C¸ch sö dông: c¸c vaccine lë måm long mãng, tô huyÕt trïng lîn, tô huyÕt trïng tr©u bß th× b¶o qu¶n ë n¬i cã nhiÖt ®é thÊp tõ 2 - 100C, ®Ó kh« r¸o, kh«ng tiÕp xóc víi n­íc. Khi sö dông th× lÊy thuèc ngay trong ®iÒu kiÖn l¹nh vµ tiªm ngay cho gia sóc. Cßn vaccine cóm gia cÇm H5N1 th× do ë d¹ng nhò t­¬ng nªn b¶o qu¶n ë nhiÖt ®é tõ 5 - 100C vµ khi sö dông th× ®Ó 30 phót sau míi tiªm ®­îc. 4. VÖ sinh chuång tr¹i, thøc ¨n, n­íc uèng. + VÖ sinh chuång tr¹i: §a sè chuång tr¹i cßn th« x¬, ch­a cã hè chøa chÊt th¶i riªng do ®ã trong chuång rÊt h«i vµ bÈn thØu, chØ cã mét sè hé lµ cã c«ng t¸c vÖ sinh tèt th× chuång tr¹i s¹ch sÏ, kh« r¸o vµ tho¸ng khÝ. + Thøc ¨n: Chñ yÕu lµ tËn dông c¸c phÕ phô phÈm cña ngµnh trång trät nh­: thãc, g¹o, ng«, khoai, s¾n,... nh­ng mét sè hé ch¨n nu«i lín th× dïng hçn hîp ¨n th¼ng d¹ng viªn. + N­íc uèng: HÇu hÕt c¸c hé ch¨n nu«i ë ®©y cho gia sóc uèng n­íc giÕng, kh¸ ®¶m b¶o vÖ sinh nh­ng cßn mét sè hé cho tr©u bß uèng n­íc ao hå rÊt bÈn, ®©y lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn tr©u bß hay bÞ m¾c c¸c bÖnh ký sinh trïng. 5. §iÒu trÞ bÖnh Ngoµi c«ng t¸c tiªm phong ®¹i trµ, ®Þnh kú vô xu©n hÌ 2007, em cßn ®i theo c¸n bé thó y c¬ së ®i ch÷a bÖnh t¹i ®Þa ph­¬ng vµ em ®· quan s¸t mét sè bÖnh sau: * BÖnh ë lîn: + Lîn (10 -12kg) : ¨n Ýt, Øa ch¶y, xï l«ng, mÝ m¾t s­ng, mâm tÝm. ChÈn ®o¸n: E.coli dung huyÕt Rp: Viaenzo - 5: 4ml/con Calci-Mg-B6: 4ml/con. Tiªm b¾p cæ + Lîn (8-10kg): ¨n kÐm, thë dèc, tÝm ®Çu tai. ChÈn ®o¸n: Phã th­¬ng hµn Rp: Tylosin 50: 3ml/con Viaenzo 10: 2ml/con C¸c lo¹i thuèc tiªm b¾p cæ + Lîn con theo mÑ: ho, thë hãp bông tiÕng thë khß khÌ ChÈn ®o¸n: suyÔn lîn Rp: Hanoxylin: 2ml + Lîn n¸i chuÈn bÞ ®Î: da xuÊt huyÕt thµnh c¸c nèt h×nh trßn, sèt 410C. ChÈn ®o¸n: §ãng dÊu lîn Rp: Enrofloxacin 25: 4ml/kgP Vitamin C: 2ml/kgP + Lîn (25-30kg): da m¾n ®Î, lîn ngøa cä vµo t­êng chuång, trªn da x©y x¸t, da sÇn sïi, l«ng rông tr¬ träi. ChÈn ®o¸n: GhÎ lîn Rp: Hanmectin - 25ml/10kgP B-complex: 5ml/con Tiªm d­íi da. + Lîn n¸i ®Õn thêi kú ®Î: XuÊt hiÖn c¬n rÆn ®Î nh­ng yÕu, khi kiÓm tra thÊy cæ tö cung më hoµn toµn thai thuËn, thêi gian rÆn ®Î kÐo dµi, thai kh«ng ra ®­îc, lîn mÑ kiÖt søc chØ n»m kh«ng rÆn ®Î n÷a. ChÈn ®o¸n: BÖnh rÆn ®Î yÕu ë lîn Rp: Oxytocin: 10ml/con/lÇn. Tiªm b¾p B-complex: 10ml/con/lÇn + Lîn (20 - 40kg): kÐm ¨n, sèt cao 410C, thë nhanh, n­íc mòi ch¶y, ho, da ®Çu, m×nh, l­ng, m«ng cã nh÷ng ®èt ®á nhá. ChÈn ®o¸n: Tô huyÕt trïng Rp: Streptomycin: 30ml/khP Penicillin: 2.5000IU/kgP. Tiªm b¾p. C¸c lo¹i thuèc tiªm b¾p cæ * BÖnh ë tr©u bß + Bß sèt 40,70C, bá ¨n, mÖt mái, Ýt ®i l¹i. ChÈn ®o¸n: Tô huyÕt trïng Rp: Tylosin: 40ml/con B-complex 20ml/con. Tiªm b¾p + Bß: ¨n kÐm, Øa ch¶y, Øa ra m¸u. ChÈn ®o¸n: §i kiÕt Rp: Tylosin: 40ml/con B-complex:20ml/con. Tiªm b¾p + Bß c¸i: sau khi ®Î kh«ng thÊy nhau thai ra, sèt s÷a tiÕt Ýt, bá ¨n. ChÈn ®o¸n: Bß s¸t nhau. §iÒu trÞ: Bãc nhau bß röa s¹ch tay nhóng tay qua n­íc xµ phßng lo·ng råi cho tay vµo tö cung bãc nhau ra, s¸t trïng, h«m sau viªm Rp: Tylosin: 16ml VitaminC: 4ml . Tiªm b¾p + Bß Øa ph©n nh·o cã lÉn m¸u, ¨n kÐm, h¬i sèt ChÈn ®o¸n: CÇu trïng bß Rp: Norcoli: gÊp 2 lÇn liÒu chØ ®Þnh Enroflox-T: 15 ml/con Tiªm b¾p + Bß: tù nhiªn ®i tËp tÔnh, khíp x­¬ng h¬i s­ng, con vËt sèt nhÑ... ChÈn ®o¸n: Viªm khíp Rp: Tylosin:10 ml/kgP B-Complex:20ml/con Tiªm b¾p TÊt c¶ c¸c bÖnh trªn sau khi ®­îc c¸c thó y trong x· ®iÒu trÞ th× gia sóc ®Òu khái bÖnh. Nh×n chung bÖnh tËt ë gia sóc x¶y ra trong x· cßn t­¬ng ®èi nhiÒu. §a sè c¸c bÖnh x¶y ra ë lîn tr©u bß vµ do rÊt cÇn c¸c nguyªn nh©n kh¸c nhau g©y ra kÓ c¶ nguyªn nh©n chñ quan vµ nguyªn nh©n kh¸ch quan nh­: thêi tiÕt nh­ng víi ®éi ngò c¸n bé thó y x· nh­ hiÖn nay th× em tin ch¾c r»ng nh÷ng dÞch bÖnh nµy sÏ gi¶m ®i rÊt nhiÒu vµ søc kháe cña ®µn gia sóc ngµy cµng ®­îc ®¶m b¶o. §¸nh gi¸ chung Nh­ vËy trong thêi gian 1 th¸ng em kiÕn tËp t¹i x· An D­¬ng th× em nhËn thÊy r»ng: An D­¬ng lµ mét x· rÊt cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn c¶ vÒ ch¨n nu«i vµ trång trät, ®Æc biÖt lµ vÒ ch¨n nu«i. V× ®iÒu kiÖn tù nhiªn ë ®©y rÊt thuËn lîi c¶ vÒ ®Þa h×nh ®Êt ®ai vµ khÝ hËu, m«i tr­êng. Nh­ng do ý thøc cña ng­êi d©n vÒ ch¨n nu«i cßn ch­a cao nªn ch¨n nu«i ë ®Þa ph­¬ng ch­a mÊy ph¸t triÓn. ChÝnh v× thÕ em rÊt mong muèn r»ng trong thêi ®¹i ®Êt n­íc ®ang ph¸t triÓn nh­ hiÖn nay th× ý thøc cña ng­êi d©n còng ngµy cµng tiÕn bé vµ x· An D­¬ng cã thÓ ph¸t huy hÕt ®­îc tiÒm n¨ng cña x· m×nh lµm cho x· ngµy cµng giµu m¹nh vµ v¨n minh. PhÇn thø ba. NhËn xÐt vµ ®¸nh gi¸ 1. So s¸nh gi÷a lý thuyÕt víi thùc tÕ s¶n xuÊt Qua thêi gian kiÕn tËp võa qua th× em ®· cã rÊt nhiÒu c¬ héi ®Ó vËn dông nh÷ng kiÕn thøc m×nh ®· häc vµo thùc tÕ s¶n xuÊt. Qua ®ã em còng ®· thÊy ®­îc r»ng lý thuyÕt ®· häc th× dÔ nh­ng khi ¸p dông vµo thùc tiÔn s¶n xuÊt cho bµ con th× rÊt khã, xong lý thuyÕt vÉn lu«n lµ c¬ së cho thùc tÕ vµ thùc tÕ s¶n xuÊt kh¼ng ®Þnh l¹i lý thuyÕt. 2. §¸nh gi¸ vÒ kiÕn thøc thùc tÕ, tay nghÒ Do kiÕn thøc em ®· häc ®­îc ch­a nhiÒu vµ thêi gian kiÕn tËp t¹i ®Þa ph­¬ng qu¸ ng¾n nªn l­îng kiÕn thøc cña em cßn qu¸ Ýt ái, tay nghÒ cßn non kÐm. Nh­ng qua thêi gian kiÕn tËp th× em còng ®· häc hái ®­îc rÊt nhiÒu ®iÒu kh«ng nh÷ng vÒ chuyªn m«n mµ cßn vÒ giao tiÕp x· héi. 3. Tinh thÇn, th¸i ®é häc tËp Víi tinh thÇn häc hái lµ chÝnh nªn em lu«n nghiªm tóc trong häc tËp, cè g¾ng ®i theo c¸c em thó y ch÷a trÞ ®Ó quan s¸t vµ l¾ng nghe nh÷ng ®iÒu mµ c¸c anh ®· d¹y. Vµ em c¶m thÊy r»ng nh÷ng bµi häc mµ em ®· häc ®­îc qua ®ît kiÕn tËp nµy lµ rÊt quý b¸u, nã ®· gióp em n©ng cao tay nghÒ cña m×nh lªn rÊt nhiÒu vµ gióp em v÷ng vµng h¬n trong cuéc sèng. 4. ý kiÕn ®Ò xuÊt víi ®Þa ph­¬ng, víi nhµ tr­êng - §èi víi ®Þa ph­¬ng: CÇn quan t©m h¬n n÷a tíi c«ng t¸c ch¨n nu«i. Thó y ®Þa ph­¬ng cÇn ph¶i quan t©m tró träng ®Õn c¸c chÝnh s¸ch ®Çu t­ vèn, ®ång thêi ®Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn phæ biÕn vÒ nh÷ng tiÕn bé khoa häc kü thuËt cho ng­êi d©n, gióp ®ì hä cã thÓ më réng vµ cã thÓ ph¸t triÓn quy m« ch¨n nu«i s¶n xuÊt. X· còng ph¶i th­êng xuyªn më c¸c líp tËp huÊn, mêi c¸c c¸n bé cã tr×nh ®é kü thuËt vÒ chuyªn ngµnh ch¨n nu«i thó y ®Ó phæ biÕn vµ h­íng dÉn cho ng­êi d©n hiÓu vµ n¾m ®­îc c¸c kü thuËt trong ch¨n nu«i, còng nh­ c¸c biÖn ph¸p phßng vµ trÞ bÖnh cho ®µn gia sóc, gia cÇm cña nhµ m×nh, cñng cè m¹ng l­íi thó y c¬ së mét c¸ch chÆt chÏ. Cã nh­ vËy c«ng t¸c ch¨n nu«i thó y cña x· míi ®­îc c¶i thiÖn vµ n©ng cao. - §èi víi nhµ tr­êng: Th­êng xuyªn tæ chøc nhiÒu h¬n n÷a c¸c buæi thùc hµnh thùc tËp t¹i nhµ tr­êng còng nh­ ngoµi thùc tÕ s¶n xuÊt cho häc sinh, sinh viªn cÇn bè trÝ thªm thêi gian thùc hµnh thùc tËp ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ ®¹t kÕt qu¶ cao.