Thanh tra là chức năng thiết yếu của cơ quan quản lý nhà
nước, là một khâu trong chu trình quản lý nhà nước, là yếu tố cấu
thành trong hoạt động quản lý nhà nước, là phương thức và nội dung
quan trọng để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước.
Từ khi thực hiện Luật Thanh tra năm 2010 đến nay, công tác
thanh tra hành chính trên địa bàn huyện Minh Hóa đã có nhiều
chuyển biến mạnh mẽ. Được sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của
Huyện ủy, HĐND, UBND huyện, Thanh tra tỉnh Quảng Bình, Thanh
tra Chính phủ, sự phối hợp có hiệu quả của các phòng, ban chuyên
môn thuộc khối UBND huyện, UBND các xã, thị trấn trên địa bàn
huyện, bộ máy Thanh tra huyện Minh Hóa ngày càng được củng cố,
hoàn thiện cả về chất và lượng; đội ngũ cán bộ có đủ năng lực, phẩm
chất làm công tác thanh tra; hiệu quả của hoạt động thanh tra ngày
càng được nâng cao, góp phần vào sự ổn định chính trị, phát triển
Kinh tế - Xã hội trên địa bàn huyện.
Tuy nhiên, công tác thanh tra hành chính trên địa bàn huyện
trong thời gian qua vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế chưa đáp ứng đầy
đủ các yêu cầu đặt ra trong tình hình mới; tình hình vi phạm pháp
luật trong các hoạt động quản lý hành chính, trong quản lý kinh tế và
vi phạm của các tổ chức cá nhân trong các hoạt động của đời sống xã
hội không giảm nhưng tính chất ngày càng tinh vi hơn. Hiệu quả
công tác thanh tra hành chính trên địa bàn huyện còn có sự hạn chế;
công tác xử lý sau thanh tra nhất là thu hồi về kinh tế chưa thực sự
triệt để, xử lý về hành chính đối với một số tổ chức, cá nhân vi phạm
nhất là người đứng đầu chưa nghiêm; công tác phát hiện tham nhũng
còn thấp. Do đó, đổi mới công tác thanh tra hành chính là yêu cầu
cấp thiết để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước của tổ
chức, đơn vị trên địa bàn huyện.
Những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thanh tra hành chính
trong tình hình mới là những vấn đề có tính lý luận và thực tiễn để luận
giải cho quá trình hoàn thiện, phát triển công tác thanh tra hành chính
trên địa bàn huyện. Cần có những định hướng và bước đi cụ thể cho
hoạt động thanh tra hành chính đối với Thanh tra huyện Minh Hóa trên
cơ sở tiếp thu những thành tựu mới của công cuộc đổi mới và phát
triển đất nước nhưng cũng phải có sự kế thừa xứng đáng những kinh
nghiệm của các thế hệ của ngành Thanh tra. Hoạt động thanh tra hành26
chính vừa hướng ra bên ngoài xã hội vừa tập trung vào chính bên trong
bộ máy quản lý nhằm phòng ngừa, phát hiện và kiến nghị xử lý các
hành vi vi phạm pháp luật, vì vậy các cơ quan thanh tra cần vận dụng
một cách đồng bộ, linh hoạt các giải pháp mà Đề tài đã đề ra để không
ngừng nâng cao hiệu quả công tác thanh tra hành chính trong thời gian
tới, thực sự là một công cụ bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa và xây
dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam của nhân dân, do nhân
dân, vì nhân dân.
26 trang |
Chia sẻ: yenxoi77 | Lượt xem: 647 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Tóm tắt Luận văn Hiệu quả thanh tra hành chính - Từ thực tiễn huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ
/ .../...
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
ĐINH THỊ NHƢ THỦY
HIỆU QUẢ THANH TRA HÀNH CHÍNH
TỪ THỰC TIỄN HUYỆN MINH HÓA,
TỈNH QUẢNG BÌNH
Chuyên ngành: Quản lý công
Mã số: 60 34 04 03
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG
THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2017
2
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
Người hướng dẫn khoa học: TS. TRẦN VIẾT LƢỢNG
Phản biện 1: .................................................
Phản biện 2: ................................................
Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn
thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia
Địa điểm: Phòng họp ...., Nhà...... - Hội trường bảo
vệ luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia
Số: - Đường - TP
Thời gian: vào hồi giờ tháng năm 2017
Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành
chính Quốc gia
hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành
chính Quốc gia
3
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Từ thời phong kiến, khi khái niệm thanh tra chưa được sử
dụng, nhưng các triều đại Lý, Trần, Lê đã có cơ quan gọi là “Ngự sử
đài” với chức năng gần giống như cơ quan Thanh tra nhà nước hiện
nay và có chức “Quan ngự sử” đứng đầu Ngự sử đài. Ngự sử đài có
nhiệm vụ giúp vua trong việc theo dõi, xem xét các công việc hệ trọng
trong triều đình. Quan Ngự sử đời nhà Trần có quyền tiền trảm, hậu
tấu và là chức quan duy nhất có quyền can gián vua. Thời Lê có hàm
“Gián nghị đại phu” phong tặng cho bất cứ bề tôi nào dám nói thẳng,
nói đúng sự thật, Gián nghị đại phu có quyền đề xuất ý kiến về những
việc nhà vua nên làm và can gián nhà vua những việc không nên làm.
Xuất phát từ nhận thức thanh tra với tư cách là một chức
năng thiết yếu của quản lý nhà nước, gắn liền với quản lý nhà nước,
chính vì vậy, ngay sau khi thành lập nước Việt Nam dân chủ cộng
hoà, Chủ tịch Hồ Chí Minh có sự quan tâm đặc biệt đến công tác
thanh tra và đã ký Sắc lệnh số 64/SL ngày 23/11/1945 thành lập Ban
Thanh tra đặc biệt, Điều 1 ghi: “Chính phủ sẽ lập ngay một Ban
Thanh tra đặc biệt, có uỷ nhiệm là đi giám sát tất cả các công việc
và nhân viên của các Uỷ ban nhân dân và các cơ quan của Chính
phủ”. Từ đó đến nay, công tác thanh tra luôn gắn liền với hoạt động
quản lý và là một nhiệm vụ quan trọng của cơ quan quản lý hành
chính nhà nước. Trải qua hơn 70 năm, với nhiều tên gọi khác nhau,
chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan thanh tra qua từng giai
đoạn phát triển đất nước cũng khác nhau theo yêu cầu của hoạt động
quản lý, nhưng hoạt động thanh tra nói chung, hoạt động thanh tra
hành chính nói riêng luôn có vị trí, vai trò quan trọng trong hoạt
động của bộ máy nhà nước.
Pháp lệnh Thanh tra năm 1990 xác định hoạt động thanh tra
của các tổ chức Thanh tra là một chức năng thiết yếu của cơ quan
quản lý nhà nước, có nhiệm vụ thanh tra việc thực hiện chính sách
pháp luật, nhiệm vụ, kế hoạch nhà nước của các cơ quan, tổ chức và
cá nhân. Khái niệm thanh tra được định nghĩa trong Luật Thanh tra
năm 2004 dưới khái niệm thanh tra nhà nước. Luật Thanh tra năm
2010 thay thế Luật Thanh tra năm 2004 cũng đưa ra định nghĩa
tương tự. Theo đó “Thanh tra nhà nước là hoạt động xem xét, đánh
4
giá, xử lý của cơ quan quản lý nhà nước đối với việc thực hiện chính
sách, pháp luật, nhiệm vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự
quản lý theo thẩm quyền, trình tự, thủ tục được quy định trong Luật
này và các quy định khác của pháp luật”.
Hiện nay, chúng ta đang tiến hành xây dựng và hoàn thiện
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, cải cách tổng thể nền hành
chính nhà nước nhằm xây dựng một nền hành chính phục vụ. Việc
phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động thanh tra là
yêu cầu bức thiết, cần được quan tâm nghiên cứu, đánh giá, tổng kết,
coi đó là một trong những công việc quan trọng, có tính quyết định
đến kết quả của công tác cải cách hành chính ngành Thanh tra trong
giai đoạn hiện nay.
Trong thời gian qua, công tác thanh tra hành chính trên địa
bàn huyện Minh Hóa được các cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp,
các ngành quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo. Hoạt động thanh tra có nhiều
đổi mới và đạt được những kết quả quan trọng, góp phần nâng cao
hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý của Thủ trưởng các cấp, các
phòng, ban; tăng cường pháp chế; phòng ngừa, phát hiện và xử lý
hành vi vi phạm pháp luật; giúp cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện
đúng quy định của pháp luật; bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và
lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Tuy nhiên, bên cạnh
những kết quả đạt được, công tác thanh tra của huyện Minh Hóa
trong thời gian qua vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập; hiệu quả công tác
thanh tra chưa cao, đặc biệt là việc xử lý sau thanh tra chưa triệt để.
Có nhiều nguyên nhân khách quan lẫn nguyên nhân chủ quan dẫn
đến những bất cập, hạn chế nêu trên, trong đó đáng chú ý là cơ chế,
chính sách, pháp luật còn thiếu đồng bộ, chồng chéo chưa theo kịp
thực tiễn; việc chấp hành pháp luật của tổ chức, cá nhân còn hạn chế,
chưa nghiêm. Các tổ chức thanh tra, Đoàn thanh tra chưa phát huy
hết chức năng, nhiệm vụ được giao, việc góp phần bổ sung, hoàn
thiện cơ chế, chính sách qua thanh tra chưa thể hiện rõ nét. Việc đúc
rút kinh nghiệm, đề xuất cơ chế, giải pháp cũng như tăng cường nhận
thức và tổ chức thực hiện nhiệm vụ thanh tra còn nhiều hạn chế. Đội
ngũ cán bộ thanh tra đang còn thiếu về số lượng và yếu về chất
lượng, biên chế chưa ổn định. Điều kiện, phương tiện vật chất phục
vụ cho hoạt động thanh tra còn thiếu, chưa đảm bảo... Do đó, với
chuyên ngành Quản lý hành chính công, Mã số: 60 34 04 03, việc
5
nghiên cứu đề tài: “ Hiệu quả thanh tra hành chính – từ thực tiễn
huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình” là rất cần thiết, vừa có ý nghĩa lý
luận, vừa có ý nghĩa thực tiễn trong việc nâng cao hiệu quả công tác
thanh tra hành chính ở huyện Minh Hóa.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn
Đã có nhiều chuyên đề, bài tham luận, bài báo nghiên cứu
tổng kết về công tác thanh tra mà đặc biệt trong lĩnh vực thanh tra
hành chính đăng trên Tạp chí Thanh tra, Báo thanh tra. Cũng có
nhiều đề tài khoa học cấp Nhà nước, cấp Bộ đề cập đến các khía
cạnh của công tác thanh tra như: Việc công khai kết luận thanh tra;
công tác khảo sát nắm tình hình để quyết định thanh tra; những biện
pháp bảo đảm hiệu lực thực hiện kết luận thanh tra; các nguyên tắc
trong hoạt động thanh tra của các tác giả là Thanh tra viên chính,
Thanh tra viên cao cấp ở Thanh tra Chính phủ, Viện Khoa học Thanh
tra.
Ví dụ như:
- Đề tài cấp nhà nước: “Hoàn thiện cơ chế thanh tra, kiểm
tra, giám sát nhằm nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước”. Chủ nhiệm:
Trần Đức Lượng/2002.
- Đề tài khoa học cấp Bộ nhà nước “Nghiên cứu cơ sở khoa
học hoàn thiện chế độ công vụ ở Việt Nam”. Chủ nhiệm: PGS.TS
Nguyễn Trọng Điều/2006.
- Đề tài khoa học cấp Bộ nhà nước “Cơ sở khoa học quy định
hoạt động giám sát hành chính cho cơ quan Thanh tra Chính phủ”
- Đề tài “Trách nhiệm kỷ luật và trách nhiệm bồi thường vật
chất của cán bộ, công chức ở nước ta hiện nay”, Học viện Hành
chính Quốc gia. Chủ nhiệm TS. Phạm Hồng Thái/2001.
- Đề tài trọng điểm cấp bộ: “Đổi mới hệ thống tổ chức và
hoạt động của Ngành Thanh tra trong cơ chế thị trường định hướng
xã hội chủ nghĩa – Luận cứ khoa học và hoàn thiện pháp luật về
thanh tra”. Chủ nhiệm: Trần Văn Truyền, Tổng Thanh tra Chính
phủ/2009.
- Đề tài cấp bộ: “Trách nhiệm pháp lý của chủ tịch UBND
các cấp trong công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và
phòng, chống tham nhũng”. Chủ nhiệm: Nguyễn Tuấn Khanh/2010.
6
- Đề tài cấp bộ: “Đổi mới tổ chức và hoạt động của hệ thống
Thanh tra nhà nước theo hướng cải cách nền hành chính nhà nước”,
Trần Đức Lượng/1996.
- Đề tài cấp bộ: “Cơ sở khoa học xác định mô hình và cơ cấu
tổ chức hệ thống Thanh tra nhà nước đáp ứng yêu cầu cải cách hành
chính nhà nước”. Chủ nhiệm: Trần Ngọc Liêm/1999.
- Đề tài cấp bộ: Thanh tra, kiểm tra trách nhiệm của cơ quan
hành chính nhà nước về giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống
tham nhũng”. Chủ nhiệm: Phạm Văn Khanh/2004.
- Đề tài cấp bộ: “Thanh tra trách nhiệm thực hiện Luật
Phòng chống tham nhũng và các văn bản hướng dẫn thi hành”. Chủ
nhiệm: Ngô Mạnh Hùng/2009.
- Chuyên đề “Chế độ công vụ và quản lý cán bộ, công chức”
thuộc tập Tài liệu bồi dưỡng thi nâng ngạch lên chuyên viên chính
khối Đảng, Đoàn thể năm 2014.
- Đề tài cấp cơ sở: Một số vấn đề về kiểm tra tính chính xác,
hợp pháp của kết luận thanh tra, quyết định xử lý sau thanh tra”. Chủ
nhiệm: ThS. Lê Đức Trung/2014.
- Đề tài cấp bộ: “Cơ sở khoa học quy định hoạt động giám
sát hành chính cho cơ quan Thanh tra Chính phủ”. Chủ nhiệm: ThS.
Trần Văn Long/2015.
- Một số chuyên đề nghiên về thanh tra công vụ đã được tổng
hợp, đăng tải trên trang điện tử Hệ thống cơ sở dữ liệu khoa học
hành chính – luật, Học viện Hành chính quốc gia. Ví dụ như “Vấn
đề về thanh tra công vụ” của Vũ Thanh Hương; chuyên đề “Thanh
tra công vụ nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước”
Trong số các công trình nghiên cứu trên đây, một số đề tài
đã làm rõ những vấn đề cơ bản về thanh tra hành chính. Ví dụ, đề tài
khoa học cấp Bộ Nhà nước “Cơ sở khoa học quy định hoạt động giám
sát hành chính cho cơ quan Thanh tra Chính phủ”, mục tiêu nghiên cứu
đề tài là nhằm đề xuất phương hướng, giải pháp, kiến nghị cụ thể
hoàn thiện pháp luật và thực hiện chức năng giám sát hành chính cho
cơ quan TTCP. Việc nghiên cứu đề tài đặt ra trong bối cảnh Hiến
pháp năm 2013 đặt ra nhiệm vụ cho ngành Thanh tra cần thực hiện
có hiệu quả hơn các chức năng, nhiệm vụ của mình, góp phần kiểm
soát quyền lực nhà nước, bảo vệ quyền con người, quyền công dân.
Việc xây dựng Chiến lược phát triển ngành Thanh tra đến năm 2020,
7
tầm nhìn đến năm 2030 cũng đang đặt ra nhiệm vụ cần nghiên cứu,
đánh giá toàn diện vị trí, vai trò, chức năng của các cơ quan thanh tra
nhà nước và nghiên cứu, đổi mới phương thức hoạt động của các cơ
quan thanh tra, trong đó có định hướng cơ quan thanh tra theo cấp
hành chính chuyển sang thực hiện chức năng giám sát, đánh giá hành
chính.
Các đề tài, chuyên đề, bài viết nghiên cứu trên đây mới chỉ
đề cập bước đầu đến vấn đề thanh tra hành chính. Một số đề tài, bài
viết khác đề cập đến vấn đề thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động
của các cơ quan nhà nước nói chung. Nhìn chung, chưa có công trình
nào nghiên cứu riêng về hiệu quả thanh tra hành chính, đặc biệt là
vấn đề này ở một huyện nhỏ lẻ như huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng
Bình để từ đó đưa ra các giải pháp để nâng cao hiệu quả thanh tra
hành chính.
Ở huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình, trên báo Quảng Bình,
bản tin tư pháp Quảng Bình, Đài phát thanh truyền hình Quảng Bình,
Đài phát thanh truyền hình Quảng Bình có đăng một số chuyên đề về
công tác thanh tra, công tác tiếp dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo
của công dân, phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm...
Có thể nói các tài liệu viết về công tác thanh tra tương đối đa
dạng, phong phú, nhưng chưa có công trình nào đề cập toàn diện, sâu
sắc đến thanh tra hành chính ở huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình.
3. Mục tiêu và nhiệm vụ của luận văn:
3.1. Mục tiêu:
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài nhằm góp phần làm rõ những
vấn đề cơ bản nhất về lý luận và thực tiễn hoạt động thanh tra hành
chính trên địa bàn huyện Minh Hóa giai đoạn từ năm 2011 đến 2016,
từ đó đưa ra các giải pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động thanh tra
hành chính trên địa bàn huyện Minh Hóa trong thời gian tới.
3.2. Nhiệm vụ:
Đề tài có nhiệm vụ sau:
- Đưa ra được khái niệm, quan điểm, mục đích, nguyên tắc
hoạt động thanh tra hành chính; vị trí, vai trò của hoạt động thanh tra
hành chính, các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động thanh tra hành
chính.
- Đánh giá được thực trạng hoạt động thanh tra hành chính
trên địa bàn huyện Minh Hóa trong thời gian qua, những kết quả đạt
8
được, những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế
đó.
- Đề xuất các giải pháp để nâng cao hiệu quả thanh tra hành
chính trên địa bàn huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn:
4.1. Đối tượng nghiên cứu:
Các đoàn thanh tra của Thanh tra huyện Minh Hóa, các đoàn thanh
tra liên ngành của Ủy ban nhân dân huyện Minh Hóa
- Công tác thanh tra hành chính.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Không gian nghiên cứu: Đề tài có phạm vi nghiên cứu rộng,
liên quan đến nhiều lĩnh vực, nhiều ngành, như: xây dựng cơ bản, đầu
tư, thương mại, tài chính, văn hóa, xã hội..; trách nhiệm của Thủ
trưởng, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng. Vì
vậy, Đề tài đi sâu nghiên cứu tổng kết thực tiễn các yếu tố tác động đến
công tác thanh tra hành chính trên địa bàn huyện như: Về thể chế, tổ
chức bộ máy, kết quả thanh tra của Thanh tra huyện Minh Hóa, Đoàn
thanh tra liên ngành - Ủy ban nhân dân huyện Minh Hóa.
- Thời kỳ nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu từ khi thực
hiện Luật Thanh tra năm 2010 cho đến nay.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
Phương pháp luận nghiên cứu đề tài là phép duy vật biện
chứng và duy vật lịch sử.
Việc nghiên cứu những nội dung cụ thể của đề tài được sử
dụng các phương pháp nghiên cứu khoa học xã hội nói chung như
phân tích, tổng hợp, thống kê, so sánh, phương pháp hệ thống,
phương pháp lịch sử cụ thể
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn:
Việc hoàn thành đề tài nhằm khắc phục những tồn tại, hạn
chế nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thanh tra trên địa
bàn huyện Minh Hóa; góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác
quản lý nhà nước trên các lĩnh vực; góp phần nâng cao ý thức chấp
hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà
nước của các đối tượng thanh tra; hạn chế tiêu cực, phòng, chống
tham nhũng, lãng phí. Đồng thời, đề tài góp phần nâng cao nhận
thức, năng lực, trình độ cho thanh tra viên, cán bộ làm công tác thanh
9
tra và là cẩm nang cho các tổ chức thanh tra trong và ngoài huyện áp
dụng trong khi thực hiện nhiệm vụ thanh tra hành chính.
7. Nội dung nghiên cứu của đề tài:
Ngoài phần mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo, đề tài
gồm các chương sau:
Chương 1: Một số nội dung cơ bản về công tác thanh tra
Chương 2: Thực trạng công tác thanh tra hành chính trên
địa bàn huyện Minh Hóa giai đoạn 2011 – 2016.
Chương 3: Các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác thanh
tra hành chính trên địa bàn huyện Minh Hóa.
10
Chương 1:
MỘT SỐ NỘI DUNG CƠ BẢN VỀ CÔNG TÁC
THANH TRA HÀNH CHÍNH
1.1. Khái quát lý luận về công tác thanh tra hành chính
1.1.1. Khái niệm thanh tra
1.1.1.1. Thanh tra nhà nước:
1.1.1.2. Thanh tra hành chính:
1.1.1.3. Thanh tra chuyên ngành:
1.1.1.4. Phân biệt thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành
1.1.1.5. Hiệu quả thanh tra hành chính.
1.1.2. Mục đích, ý nghĩa hoạt động thanh tra hành chính
1.1.3. Quan điểm của Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh và của Đảng, Nhà nước ta về công tác thanh tra
1.1.3.1. Quan điểm của Chủ nghĩa Mác- Lênin
1.1.3.2. Tư tưởng Chủ tịch Hồ Chí Minh
1.1.3.3. Quan điểm của Đảng và Nhà nước ta
1.1.4. Các nguyên tắc trong hoạt động thanh tra hành chính
1.1.4.1. Nguyên tắc tuân theo pháp luật; bảo đảm chính xác, khách
quan, trung thực, công khai, dân chủ, kịp thời.
1.1.4.2. Nguyên tắc không trùng lặp về phạm vi, đối tượng, nội dung,
thời gian thanh tra giữa các cơ quan thực hiện chức năng thanh tra;
không làm cản trở hoạt động bình thường của cơ quan, tổ chức, cá
nhân là đối tượng thanh tra.
1.1.5. Phân biệt hoạt động thanh tra hành chính với các hoạt động
kiểm tra, điều tra và giám sát
1.1.5.1. Phân biệt giữa thanh tra hành chính và kiểm tra
1.1.5.2. Phân biệt giữa thanh tra hành chính với điều tra
1.1.5.3. Phân biệt giữa thanh tra hành chính và giám sát
1.1.5.4. Mối quan hệ giữa hoạt động thanh tra hành chính với hoạt
động kiểm tra, điều tra, giám sát
1.1.6. Những đặc điểm cơ bản của thanh tra hành chính
1.1.6.1. Thanh tra hành chính gắn liền với quản lý nhà nước
1.1.6.2. Thanh tra hành chính mang tính quyền lực nhà nước
1.1.6.3. Thanh tra hành chính mang tính độc lập tương đối
1.2. Pháp luật về thanh tra, vị trí, vai trò của công tác thanh tra hành
chính
11
1.2.1. Pháp luật về thanh tra
1.2.2. Vị trí, vai trò của công tác thanh tra hành chính
1.2.2.1. Là phương thức và nội dung quan trọng để nâng cao hiệu
lực, hiệu quả quản lý nhà nước.
1.2.2.2. Phát hiện những sơ hở, bất cập trong việc thực hiện các chủ
trương, chính sách, chế độ để kiến nghị, đề xuất, sửa đổi, bổ sung
cho phù hợp, góp phần hoàn thiện cơ chế quản lý, tăng cường pháp
chế xã hội chủ nghĩa
1.2.2.3 Phát hiện phát huy nhân tố tích cực, phòng ngừa xử lý các vi
phạm, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, các quyền, lợi ích hợp pháp của
cơ quan, tổ chức và cá nhân, góp phần ổn định tình hình trật tự xã
hội, thúc đẩy phát
1.2.2.4. Nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật của các đối tượng thanh
tra
1.3. Các nhân tố ảnh hƣởng đến thanh tra hành chính
1.3.1.1. Cơ sở pháp lý cho hoạt động thanh tra hành chính
1.3.1.2. Sự phối hợp của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan
trong hoạt động thanh tra
1.3.1.3. Công luận và dư luận xã hội
1.3.1.4. Tiêu cực xã hội
1.3.1.5. Điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội, dân tộc
1.3.2.1. Việc tổ chức thực hiện hoạt động thanh tra hành chính
1.3.2.2. Công tác chỉ đạo đối với hoạt động thanh tra hành chính
1.3.2.3. Ý thức và năng lực, trình độ của cán bộ tham gia hoạt động
thanh tra hành chính
Kết luận Chương 1
12
Chương 2:
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC THANH TRA HÀNH CHÍNH TRÊN
ĐỊA BÀN HUYỆN MINH HÓA, TỈNH QUẢNG BÌNH GIAI ĐOẠN
2011 - 2016
2.1. Khái quát chung về huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình
2.2. Kết quả hoạt động thanh tra hành chính trên địa bàn huyện
Minh Hóa từ khi thực hiện Luật Thanh tra năm 2010 đến năm
2016.
2.2.1. Công tác quản lý nhà nước về hoạt động thanh tra hành
chính
2.2.1.1. Việc xây dựng chương trình, kế hoạch thanh tra
Thứ nhất, việc xây dựng chương trình, kế hoạch thanh tra
hàng năm đã chủ động và đi vào nền nếp, ngày càng bám sát yêu cầu
lãnh đạo chỉ đạo của cơ quan quản lý.
Thứ hai, việc xây dựng chương trình, kế hoạch hàng năm đã
hạn chế sự chồng chéo, trùng lắp trong hoạt động thanh tra.
Thứ ba, việc xây dựng chương trình, kế hoạch hàng năm đảm
bảo tính toàn diện trên các lĩnh vực kinh tế, xã hội, thực hiện nhiệm
vụ, công vụ đồng thời chú ý thanh tra có trọng tâm, trọng điểm nhằm
thực hiện tốt hơn chức năng quản lý nhà nước về thanh tra.
Thứ tư, thực hiện nghiêm túc các quy định về công khai,
minh bạch các hoạt động thanh tra, tạo điều kiện tốt hơn cho công tác
giám sát của các cơ quan có thẩm quyền và nhân dân đối với hoạt động
thanh tra và các cơ quan thanh tra. Đây là một trong những yêu cầu cải
cách hành chính trong hoạt động thanh tra.
2.2.1.2. Công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật về công
tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham
nhũng.
2.2.1.3. Về xây dựng tổ chức bộ máy
Bảng 2.1. Bảng so sánh số lƣợng, chất lƣợng cán bộ công
chức, viên chức, ngƣời lao động của cơ quan Thanh tra huyện
Minh Hóa năm 2011 và 2016
TT Nội dung
Năm 2011 Năm 2016
Ghi
chú
Số
lƣợng
Tỷ lệ
(%)
Số
lƣợng
Tỷ lệ
(%)
A Trình độ chuyên môn,
13
nghiệp vụ
1 Thạc sỹ 0 0 02 40
2 Cử nhân/kỷ sư 04 100 03 60
3 Khác 0 0 0 0
B Trình độ lý luận chính trị
1 Cao cấp 02 50 02 50
2 Trung cấp và tương đương 0 0 02 60
3 Khác 02 50 01 20
C Quản lý Nhà nƣớc
2 Chuyên viên Chính 0 0 01 20
3 Chuyên viên 02 50 03 60
4 Khác 02 50 01 20
D Cơ cấu theo ngạch bậc
1 Thanh tra viên cao cấp 0 0 0 0
2 Thanh tra viên chính 0 0 0 0
3
Thanh tra viên và tương
đương
02 50 03 60
4 Cán sự và tương đương 02 50 02 40
5 Nhân viên 0 0 0 0
2.2.1.4. Việc tham mưu UBND huyện ban hành văn bản quy phạm pháp luật liên
quan đến công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham
nhũng
2.2.1.5. Tăng cường sự phối kết hợp hoạt động giữa Thanh tra huyện
và các phòng, ban, các cơ quan có liên quan.
2.2.2. Kết quả hoạt động thanh tra hành chính từ năm 2011 - 2016
2.2.2.1. Về thanh tra kinh tế - xã hội
Bảng 2.2. Kết quả kiến nghị thu hồi và kết quả thu hồi
qua thanh tra giai đoạn 2011 – 2016
TT Năm
Kiến nghị thu hồi Đã thu hồi
Tiền Sai
phạm
khác
Tiền Sai phạm khác
(VNĐ) Tổng số Tỷ lệ (%) Tổng số Tỷ lệ (%)
1 2011 203.000.000 - 165.000.000 81,28% - -
2 2012 256.000.000 - 210.000.000 82,03% - -
3 2013 328.000.000 - 275.000.000 83,84% - -
14
4 2014 350.000.000 - 300.000.000 85,71% - -
5 2015 359.000.000 - 315.000.000 87,74% - -
6 2016 460.000.000 - 430.000.000 93,48% - -
Tổng cộng 1.956.000.000 - 1.695.000.000 86,66% - -
2.2.2.2. Về thanh tra trách nhiệm thủ trưởng về chấp hành pháp luật
trong thực hiện nhiệm vụ, công vụ, trong công tác thanh tra, giải
quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng
2.3. Khái quát tình hình chấp hành pháp luật trên các lĩnh vực
kinh tế - xã hội của các tổ chức, cá nhân trên địa bàn huyện
Minh Hóa thông qua hoạt động thanh tra hành chính, thời gian
từ năm 2011 - 2016
Thông qua công tác thanh tra hành chính, có thể khái quát
tình hình chấp hành pháp luật trên một số lĩnh vực kinh tế - xã hội
của các tổ chức, cá nhân trên địa bàn huyện Minh Hóa thông qua
hoạt động thanh tra hành chính trong thời gian từ năm 2011-2016
như sau:
2.3.1. Ưu điểm
Thứ nhất, trong quản lý tài chính, ngân sách, các đơn vị cơ
bản đã chấp hành đúng các quy định của luật ngân sách, luật thực
hành tiết kiệm, chống lãng phí trên cơ sở quản lý chặt chẽ các khoản
thu, chi ngân sách, lập dự toán, chấp hành dự toán, hạch toán kế toán
và quyết toán thu, chi ngân sách nhà nước thực hiện theo quy định
của Luật Ngân sách nhà nước, Luật Kế toán, các văn bản hướng dẫn
thi hành; xây dựng các định mức, tiêu chuẩn, quy chế chi tiêu nội bộ
theo quy định hiện hành, như định mức sử dụng trang bị điện thoại
công vụ tại nhà riêng và điện thoại di động, chế độ công tác phí, tiếp
khách, quản lý, sử dụng kinh phí các chương trình mục tiêu quốc gia,
chế độ sử dụng kinh phí thực hiện nhiệm vụ, quản lý, sử dụng vốn
đầu tư xây dựng cơ bản, kinh phí mua sắm, sửa chữa lớn tài sản cố
định,;
Thứ hai, trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, các đơn vị
chấp hành khá tốt Luật Doanh nghiệp, Luật Kế toán, Luật Thuế giá
trị gia tăng, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, Luật Thuế tiêu thụ
đặc biệt và các văn bản hướng dẫn thi hành luật về các lĩnh vực liên
15
quan đến hoạt động của doanh nghiệp; kê khai, hạch toán tương đối
đầy đủ doanh thu, các khoản thu nhập phát sinh tại doanh nghiệp,
hạch toán đúng chế độ kế toán về các khoản chi phí phát sinh; kê
khai khá đầy đủ, kịp thời các khoản thuế, phí, lệ phí phải nộp vào
ngân sách theo quy định, áp dụng đúng hệ thống tài khoản kế toán
quy định cho ngành và lĩnh vực hoạt động của đơn vị.
Thứ ba, trong lĩnh vực quản lý đầu tư xây dựng, các chủ đầu
tư đã thực hiện khá nghiêm túc chức năng, nhiệm vụ được giao theo
quy định; sử dụng vốn đúng mục đích, đúng đối tượng, tiết kiệm và
có hiệu quả.
Thứ tư, trong lĩnh vực quản lý sử dụng đất đai, tài nguyên và
môi trường, các đơn vị, doanh nghiệp cơ bản thực hiện đúng quy
định của pháp luật trong việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất,
quản lý sử dụng đất có hiệu quả, tiết kiệm, đúng mục đích, thực hiện
đầy đủ nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất;...
Thứ năm, trong quản lý các chương trình, dự án phát triển
kinh tế xã hội, các chương trình mục tiêu quốc gia về chính sách an
sinh xã hội, hầu hết các cơ quan đơn vị có các chương trình dự án đã
thực hiện đúng mục đích, nội dung, các quy định trong sử dụng kinh
phí các chương trình, dự án, đảm bảo phát huy hiệu quả của các
chương trình dự án, phục vụ tích cực cho phát triển kinh tế - xã hội,
giải quyết việc làm và đời sống cho nhân dân trên địa bàn, hỗ trợ
người nghèo, các đối tượng chính sách, thực hiện an sinh xã hội.
Thứ sáu, Về trách nhiệm của thủ trưởng các cấp, các ngành
trong việc thực hiện pháp luật về công tác thanh tra, tiếp dân, tiếp
nhận, xử lý đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham
nhũng:
2.3.2. Khuyết điểm, hạn chế
Thứ nhất, việc quản lý, thu, chi ngân sách của một số đơn vị
chưa chấp hành đúng theo quy định của Luật Ngân sách như: Lập dự
toán thu thiếu cơ sở pháp lý; sử dụng sai mục đích, sai chế độ, định
mức nguồn kinh phí ngân sách, như:
Thứ hai, trong lĩnh vực quản lý, sử dụng đất; bảo vệ tài nguyên
môi trường:
Thứ ba, trong lĩnh vực quản lý đầu tư, xây dựng:
Thứ tư, một số đơn vị, doanh nghiệp chưa chấp hành đúng
quy định của pháp luật trong các lĩnh vực hoạt động sản xuất, kinh
16
doanh, chấp hành pháp luật về nghĩa vụ thuế trong hoạt động kinh
doanh như:
- Thứ năm, trong lĩnh vực y tế:
Thứ sáu, trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo:
Thứ bảy, thực hiện trách nhiệm của thủ trưởng trong việc
tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân:
2.4. Khuyết điểm, hạn chế và nguyên nhân của thanh tra hành
chính
2.4.1. Những khuyết điểm, hạn chế
2.4.1.1. Việc xây dựng chương trình, kế hoạch thanh tra hàng năm
- Theo quy định của pháp luật hiện hành, trên cơ sở định
hướng của Thanh tra Chính phủ, Thanh tra tỉnh Quảng Bình và chỉ
đạo của UBND tỉnh, UBND huyện Minh Hóa, Thanh tra huyện Minh
Hóa đã xây dựng và trình duyệt kế hoạch thanh tra hàng năm và một
số cuộc thanh tra đột xuất theo yêu cầu của thủ trưởng cơ quan quản
lý nhà nước.
- Chương trình, kế hoạch thanh tra mới chỉ chủ yếu xác định
nội dung công việc còn các nội dung về đảm bảo, biện pháp tổ chức
lực lượng và phối kết hợp để tiến hành thường thiếu cụ thể; mặt
khác, trong hoạt động thanh tra chủ yếu là xem xét đánh giá những
chương trình, dự án đã triển khai chứ chưa có kế hoạch chủ động
thanh tra, kiểm tra đối với các chương trình, dự án ngay từ khi triển
khai nên tác dụng ngăn ngừa còn hạn chế.
- Hàng năm Thanh tra huyện không hoàn thành kế hoạch
thanh tra được giao; khi hết năm vẫn còn có cuộc thanh tra chưa kết
thúc phải chuyển sang đầu năm tiếp theo, điều này làm cho cả đơn vị
được thanh tra và Thanh tra huyện đều thụ động.
2.4.1.2. Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về thanh tra:
Một số địa phương, đơn vị chưa thực sự chú trọng công tác
này, triển khai chậm, không kịp thời; nội dung chưa thiết thực, chưa
tận dụng tốt phương tiện thông tin đại chúng để tuyên truyền; sự phối
kết hợp giữa các lực lượng để phổ biến pháp luật còn hạn chế.
2.4.1.3. Về tổ chức bộ máy và cán bộ, công chức.
Thanh tra huyện Minh Hóa chịu sự chỉ đạo trực tiếp của cơ
quan quản lý nhà nước cùng cấp về tổ chức, biên chế, tài
chínhHoạt động của Thanh tra huyện Minh Hóa chủ yếu chịu sự
chỉ đạo trực tiếp, toàn diện của Ủy ban nhân dân huyện Minh Hóa.
17
Thanh tra cấp trên chỉ hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ. Quy
định này làm hạn chế tính độc lập trong tổ chức và hoạt động thanh
tra.
2.4.1.4. Về công tác chỉ đạo, điều hành, hướng dẫn
- Công tác chỉ đạo, điều hành nhìn chung là đã đáp ứng được
yêu cầu đề ra, tuy nhiên cũng còn lúng túng trong một số trường hợp
cụ thể.
- Công tác đào tạo, bồi dưỡng, phát triển đội ngủ cán bộ,
thanh tra viên còn nhiều bất cập; tổng kết, rút kinh nghiệm trong
công tác thanh tra còn hạn chế; việc kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn, tổ
chức thực hiện chương trình công tác thanh tra chưa được thường
xuyên làm ảnh hưởng đến hiệu quả của công tác thanh tra hành
chính.
2.4.1.5. Về hoạt động thanh tra:
- Về công tác khảo sát, thu thập thông tin, tài liệu ban đầu
- Về xây dựng kế hoạch thanh tra của Đoàn thanh tra và kế
hoạch chi tiết của thành viên Đoàn thanh tra
- Về thu thập, kiểm tra, xác minh thông tin, tài liệu
- Về tiến độ thanh tra
2.3.1.6. Về công tác xử lý sau thanh tra
Mặc dầu công tác thanh tra hành chính của Thanh tra huyện
Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình trong những năm qua đã đạt được những
kết quả tích cực, góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế - xã
hội, giữ vững an ninh - quốc phòng trên địa bàn. Tuy nhiên công tác
này vẫn còn nhiều tồn tại, khuyết điểm. Công tác xử lý sau thanh tra
đạt hiệu quả chưa cao. Nhiều vụ việc đã được kết luận rõ ràng nhưng
đối tượng thanh tra không chấp hành nghiêm túc nhưng không có chế
tài xử lý.
2.4.2. Nguyên nhân của khuyết điểm, hạn chế
2.4.2.1. Nguyên nhân khách quan
2.3.2.2. Nguyên nhân chủ quan
2.5. Những vấn đề đặt ra đối với hoạt động thanh tra hành chính
trên địa bàn huyện trong tình hình mới
Thực tiễn hoạt động thanh tra hành chính trong thời gian qua
cho thấy:
Thứ nhất, tiếp tục đổi mới quan niệm, nhận thức của các tổ
chức, cơ quan nhà nước (là đối tượng thanh tra) trên địa bàn huyện
18
về công tác thanh tra để từ đó có cách lãnh đạo, điều hành tổ chức và
hoạt động thanh tra phù hợp với chủ trương, đường lối chung của
Đảng, Nhà nước.
Thứ hai, kịp thời sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hệ thống thể
chế về công tác thanh tra và các vấn đề có liên quan trên cơ sở đã xác
định rõ vị trí, vai trò, trách nhiệm, quyền hạn của Thanh tra huyện.
Thứ ba, tăng cường hoạt động thanh tra trách nhiệm tiếp
công dân giải quyết khiếu nại và phòng, chống tham nhũng đối với
thủ trưởng các cơ quan, đơn vị thuộc thẩm quyền quản lý của Ủy ban
nhân dân huyện Minh Hóa.
Thứ tư, cần chú trọng làm tốt công tác giáo dục, đào tạo, bồi
dưỡng, nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức và trình độ
chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, công chức thanh tra. Xây dựng
cho mỗi cán bộ thanh tra ý thức tự giác, tự rèn luyện, chống các biểu
hiện kiêu ngạo, cửa quyền, hách dịch, sách nhiễu... trong quá trình
thực thi nhiệm vụ. Phải làm với tinh thần phục vụ nhân dân, các yếu
tố cơ bản của văn hoá thấm sâu và biểu hiện cụ thể trong mỗi việc
làm của cơ quan thanh tra, trong từng hành vi, thái độ ứng xử của
mỗi cán bộ thanh tra.
2.6. Một số kinh nghiệm góp phần nâng cao hiệu quả thanh tra
hành chính
Từ thực tiễn công tác thanh tra hành chính trên địa bàn
huyện Minh Hóa 06 năm qua có thể rút ra một số kinh nghiệm sau:
Thứ nhất, tranh thủ sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng và
lãnh đạo các cấp, các ngành, của Thanh tra tỉnh Quảng Bình, của
Thanh tra Chính phủ đối với công tác thanh tra hành chính.
Thứ hai, cấp ủy, người đứng đầu các cơ quan thanh tra phải
tăng cường công tác chỉ đạo, lãnh đạo, từng bước đổi mới công tác
quản lý điều hành đối với công tác thanh tra hành chính.
Thứ ba, nâng cao bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp và
trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác thanh tra.
Thứ tư, nâng cao hiệu quả cuộc thanh tra và hiệu quả xử lý sau
thanh tra
Công tác đôn đốc xử lý sau thanh tra là việc làm thiết thực,
phản ảnh trực tiếp đến hiệu quả cuộc thanh tra. Vì vậy, ngoài việc
nâng cao ý thức chấp hành kết luận thanh tra, quyết định xử lý của
19
đối tượng thanh tra, cần nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí tầm
quan trọng của công tác đôn đốc xử lý sau thanh tra. Nâng cao ý thức
chấp hành kết luận thanh tra, quyết định xử lý đối với đối tượng
thanh tra; Cơ chế phối, kết hợp giữa Thanh tra huyện với các cơ quan
hữu quan trong việc xử lý sau thanh tra.
Thứ năm, Coi trọng công tác nghiên cứu khoa học, tổng kết
rút kinh nghiệm về thanh tra hành chính
Kết luận Chương 2
Trong chương này tác giả đã tập trung phân tích thực trạng
thanh tra hành chính trên địa bàn huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình,
nêu ra những kết quả đạt được, những khuyết điểm, hạn chế trong công
tác thanh tra hành chính trên địa bàn huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng
Bình và tìm ra những nguyên nhân dẫn đến có những khuyết điểm, hạn
chế đó, tác giả nêu ra một số kinh nghiệm góp phần nâng cao hiệu quả
thanh tra hành chính. Việc chỉ rõ nguyên nhân của những khuyết điểm,
hạn chế là cơ sở để tác giả nghiên cứu tìm ra các giải pháp nhằm nâng
cao hiệu quả thanh tra hành chính trên địa bàn huyện Minh Hóa, tỉnh
Quảng Bình tại chương 3 của luận văn.
20
Chương 3:
CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC
THANH TRA HÀNH CHÍNH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN MINH
HÓA, TỈNH QUẢNG BÌNH TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
3.1. Chƣơng trình phát triển kinh tế - xã hội của huyện Minh
Hóa giai đoạn 2011 - 2020
3.2. Một số định hƣớng chung về công tác thanh tra hành chính ở
huyện Minh Hóa trong giai đoạn tới
Việc đổi mới
Về phương thức hoạt động
Về công tác cán bộ:
3.3. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả thanh tra hành chính
trên địa bàn huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình
Việc nâng cao hiệu quả thanh tra hành chính trên địa bàn
huyện Minh Hóa đòi hỏi phải tiến hành nhiều giải pháp tổng thể,
đồng bộ và đặt trong mối liên hệ với tiến trình cải cách hành chính
của Đảng và Nhà nước ta đã đề ra. Cụ thể:
3.3.1. Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo đối với thanh tra hành chính
3.3.1.1. Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo của Thủ trưởng cơ quan quản
lý Nhà nước đối với thanh tra hành chính
Một là, quan tâm kiện toàn tổ chức, bộ máy của Thanh tra
huyện:
Hai là, tăng cường thanh tra trách nhiệm thủ trưởng của các
cấp trong việc thực hiện các quy định của pháp luật.
3.3.1.2. Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Chánh Thanh tra
huyện
Thứ nhất, Đổi mới tư duy trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành
thực hiện nhiệm vụ của Thanh tra huyện theo hướng đề cao tính hiệu
quả, tính chịu trách nhiệm trong hoạt động, coi đây là yếu tố then
chốt, quyết định trong hoạt động của Thanh tra huyện cũng như trong
thực hiện nhiệm vụ của cán bộ thanh tra, nhất là lãnh đạo của Thanh
tra huyện.
Thứ hai, Đổi mới chỉ đạo hoạt động thanh tra hành chính
theo xu hướng giảm tiền kiểm, tăng cường hậu kiểm.
Thứ ba, Đổi mới lãnh đạo, chỉ đạo trong hoạt động thanh tra
hành chính bảo đảm nguyên tắc công khai, dân chủ, khách quan, kịp
21
thời và đề cao vai trò, trách nhiệm của Trưởng đoàn thanh tra và các
thành viên Đoàn thanh tra
Thứ tư, Thường xuyên tổ chức tổng kết rút kinh nghiệm và
đẩy mạnh nghiên cứu khoa học; ứng dụng các kết quả nghiên cứu
khoa học vào thực tiễn công tác thanh tra hành chính.
3.3.2. Nâng cao năng lực chỉ đạo, điều hành của Trưởng đoàn
thanh tra hành chính
Trưởng đoàn thanh tra là có vị trí và vai trò quan trọng trong
việc nâng cao hiệu quả của cuộc thanh tra hành chính; là người trực
tiếp tổ chức các hoạt động thanh tra, lãnh đạo, chỉ đạo các thành viên
trong Đoàn thanh tra thực hiện đúng nhiệm vụ, nội dung, kế hoạch,
yêu cầu của cuộc thanh tra hành chính đặt ra; xử lý các mối quan hệ
giữa Đoàn thanh tra với đối tượng thanh tra và các cơ quan, đơn vị,
tổ chức, cá nhân liên quan
Để nâng cao năng lực chỉ đạo, điều hành của Trưởng đoàn
thanh tra hành chính cần thực hiện tốt một số nội dung sau:
3.3.2.1. Lựa chọn Trưởng đoàn thanh tra hành chính
- Có năng lực tổ chức, triển khai nhiệm vụ của Đoàn thanh
tra;
- Am hiểu về pháp luật;
- Có trình độ chuyên môn thuộc lĩnh vực phù hợp với nội
dung cuộc thanh tra và có kỹ năng, nghiệp vụ về thanh tra hành
chính;
- Có kinh nghiệm thực tiễn trong hoạt động thanh tra hành
chính; hoàn thành tốt nhiệm vụ từ cương vị thành viên Đoàn thanh
tra, Phó trưởng đoàn đến Trưởng đoàn thanh tra (nếu đã từng được
lựa chọn làm Trưởng đoàn).
3.3.2.2. Nâng cao khả năng tổ chức, quản lý, chỉ đạo, điều hành của
Trưởng đoàn thanh tra
3.3.2.3. Nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn, có phương pháp
làm việc khoa học
3.3.3. Nâng cao hiệu quả các cuộc thanh tra hành chính
Để nâng cao hiệu quả các cuộc thanh tra hành chính cần thực
hiện tốt các quy trình, nghiệp vụ từ công tác chuẩn bị thanh tra đến
giai đoạn kết thúc thanh tra, cụ thể:
3.3.3.1. Công tác chuẩn bị thanh tra
22
Để cuộc thanh tra hành chính đạt hiệu quả, đòi hỏi công tác
chuẩn bị phải được thực hiện tốt các nội dung sau:
Một là, việc xây dựng chương trình, kế hoạch thanh tra hàng
năm phải được tiến hành cụ thể, được xây dựng có trọng tâm, trọng
điểm, đúng định hướng của Thanh tra Chính phủ và phù hợp thực
tiễn địa phương
Hai là, công tác khảo sát, thu thập thông tin, tài liệu ban đầu
phải được thực hiện nghiêm túc. Báo cáo khảo sát phải trung thực.
Ba là, Xây dựng kế hoạch tiến hành cuộc thanh tra cần thể
hiện đầy đủ các nội dung: Mục đích, yêu cầu, nội dung thanh tra, đối
tượng thanh tra, thời
kỳ thanh tra, thời hạn thanh tra, phương pháp tiến hành thanh
tra, tiến độ thực hiện, chế độ thông tin báo cáo, việc sử dụng phương
tiện, thiết bị, kinh phí và những điều kiện vật chất cần thiết khác
phục vụ hoạt động của Đoàn thanh tra.
3.3.3.2. Thực hiện thanh tra
3.3.3.3. Kết thúc thanh tra
3.3.4. Nâng cao hiệu quả xử lý sau thanh tra hành chính
Để nâng cao hiệu quả hoạt động theo dõi, đôn đốc, kiểm tra
việc thực hiện kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra hành
chính, tiêu chí quan trọng để đánh giá chất lượng, hiệu quả của cuộc
thanh tra hành chính, cần thực hiện tốt một số nội dung sau:
Một là, tăng cường trách nhiệm của Thủ trưởng cơ quan
quản lý nhà nước và Thủ trưởng cơ quan thanh tra trong công tác chỉ
đạo, điều hành và nâng cao chất lượng hoạt động theo dõi, đôn đốc,
kiểm tra việc thực hiện kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh
tra.
Để kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra đi vào
cuộc sống thì việc theo dõi, đôn đốc, kiểm tra các kết luận, kiến nghị,
quyết định xử lý về thanh tra phải được quan tâm đúng mức mà trước
hết là sự quan tâm của Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước và Thủ
trưởng cơ quan thanh tra trong công tác chỉ đạo tổ chức thực hiện,
bố trí, sử dụng cán bộ có năng lực, trình độ phù hợp với yếu cầu của
từng nhiệm vụ. Thủ trưởng cơ quan cấp trên phải tăng cường kiểm
tra, đôn đốc đối với Thủ trưởng cơ quan cấp dưới, thường xuyên tiến
hành theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện kết luận, kiến nghị,
quyết định xử lý về thanh tra; xử lý người có hành vi vi phạm; kiên
23
quyết thực hiện các quyết định xử lý đã ban hành, chuyển hồ sơ vụ
việc vi phạm pháp luật sang cơ quan điều tra khi phát hiện có dấu
hiệu tội phạm. Việc xử lý sau thanh tra cần khách quan, công bằng,
đúng người, đúng việc, tương xứng với những hành vi vi phạm pháp
luật của tập thể, cá nhân.
Hai là, thực hiện công khai, minh bạch kết luận, quyết định xử
lý về thanh tra và kết quả thực hiện kết luận, kiến nghị, quyết định xử
lý về thanh tra.
Việc công khai, minh bạch các kết luận thanh tra theo quy
định tại Luật Phòng, chống tham nhũng, Luật Thanh tra, Thông tư
quy định về công khai các kết luận thanh tra và công khai kết quả
thực hiện kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra sẽ giúp
người có trách nhiệm theo dõi, đôn đốc, kiểm tra và đối tượng phải
thực hiện kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra quan tâm
và chú trọng hơn hoạt động này; giúp tăng cường sự giám sát của cơ
quan, tổ chức, cá nhân đối với việc thực hiện các kết luận, kiến nghị
sau thanh tra. Tuy nhiên, việc công khai kết quả thực hiện kết luận,
kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra cần thực hiện đúng đối
tượng, phù hợp yêu cầu và tuân thủ những quy định bảo vệ bí mật
nhà nước. Khi công khai kết quả thực hiện kết luận, kiến nghị, quyết
định xử lý về thanh tra cần căn cứ vào đối tượng công khai để quyết
định nội dung công khai đúng với yêu cầu. Cụ thể, đối với cơ quan,
tố chức, cá nhân là đối tượng thanh tra cần công khai toàn bộ kết quả
thực hiện kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra; đối với
đối tượng thanh tra có liên quan thì có thể chỉ công khai những nội
dung liên quan trực tiếp tới họ; đối với cơ quan thông tin báo chí thì
tùy thuộc vào nội dung, độ mật các thông tin, số liệu để thực hiện
việc công khai một phần hay toàn bộ kết quả việc thực hiện kết luận,
kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra.
Ba là, tăng cường giáo dục pháp luật về thanh tra nhằm
nâng cao nhận thức, ý thức của các đối tượng thanh tra trong việc
chấp hành nghiêm túc các kết luận thanh tra, các kiến nghị và quyết
định xử lý về thanh tra.
Để thực hiện tốt giải pháp này đòi hỏi ngành thanh tra phải
tăng cường công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật về
thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng cho
toàn thể xã hội nhất là các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp
24
Bốn là, nâng cao chất lượng các kết luận, kiến nghị, quyết
định xử lý về thanh tra.
Năm là, tăng cường giải pháp về sự phối hợp giữa cơ quan
hữu quan trong hoạt động theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện
các kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra.
3.3.5. Tăng cường công tác cải cách hành chính, đẩy mạnh ứng
dụng công nghệ thông tin trong công tác thanh tra hành chính
- Thực hiện cải cách hành chính một cách đồng bộ trên các
lĩnh vực: thủ tục hành chính, tổ chức bộ máy, xây dựng và nâng cao
chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, cải cách tài chính công và
hiện đại hoá nền hành chính.
- Công khai, minh bạch các quy định của Nhà nước và bố trí
cán bộ, công chức có đủ phẩm chất, năng lực theo yêu cầu công việc;
đồng thời gắn với đề án đơn giản hoá thủ tục hành chính và ứng dụng
công nghệ thông tin trong công tác quản lý Nhà nước, áp dụng hệ
thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001:2008 vào
hoạt động cơ quan hành chính.
- Tăng cường công tác xây dựng, rà soát các văn bản pháp
luật; công tác kiểm tra, đôn đốc trong việc thực hiện các văn bản,
quy định pháp luật về thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và
phòng, chống tham nhũng:
...
3.3.6. Tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan Thanh tra, Điều
tra, Kiểm toán và Kiểm tra Đảng các cấp
Kết luận chương 3
25
KẾT LUẬN
Thanh tra là chức năng thiết yếu của cơ quan quản lý nhà
nước, là một khâu trong chu trình quản lý nhà nước, là yếu tố cấu
thành trong hoạt động quản lý nhà nước, là phương thức và nội dung
quan trọng để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước.
Từ khi thực hiện Luật Thanh tra năm 2010 đến nay, công tác
thanh tra hành chính trên địa bàn huyện Minh Hóa đã có nhiều
chuyển biến mạnh mẽ. Được sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của
Huyện ủy, HĐND, UBND huyện, Thanh tra tỉnh Quảng Bình, Thanh
tra Chính phủ, sự phối hợp có hiệu quả của các phòng, ban chuyên
môn thuộc khối UBND huyện, UBND các xã, thị trấn trên địa bàn
huyện, bộ máy Thanh tra huyện Minh Hóa ngày càng được củng cố,
hoàn thiện cả về chất và lượng; đội ngũ cán bộ có đủ năng lực, phẩm
chất làm công tác thanh tra; hiệu quả của hoạt động thanh tra ngày
càng được nâng cao, góp phần vào sự ổn định chính trị, phát triển
Kinh tế - Xã hội trên địa bàn huyện.
Tuy nhiên, công tác thanh tra hành chính trên địa bàn huyện
trong thời gian qua vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế chưa đáp ứng đầy
đủ các yêu cầu đặt ra trong tình hình mới; tình hình vi phạm pháp
luật trong các hoạt động quản lý hành chính, trong quản lý kinh tế và
vi phạm của các tổ chức cá nhân trong các hoạt động của đời sống xã
hội không giảm nhưng tính chất ngày càng tinh vi hơn. Hiệu quả
công tác thanh tra hành chính trên địa bàn huyện còn có sự hạn chế;
công tác xử lý sau thanh tra nhất là thu hồi về kinh tế chưa thực sự
triệt để, xử lý về hành chính đối với một số tổ chức, cá nhân vi phạm
nhất là người đứng đầu chưa nghiêm; công tác phát hiện tham nhũng
còn thấp. Do đó, đổi mới công tác thanh tra hành chính là yêu cầu
cấp thiết để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước của tổ
chức, đơn vị trên địa bàn huyện.
Những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thanh tra hành chính
trong tình hình mới là những vấn đề có tính lý luận và thực tiễn để luận
giải cho quá trình hoàn thiện, phát triển công tác thanh tra hành chính
trên địa bàn huyện. Cần có những định hướng và bước đi cụ thể cho
hoạt động thanh tra hành chính đối với Thanh tra huyện Minh Hóa trên
cơ sở tiếp thu những thành tựu mới của công cuộc đổi mới và phát
triển đất nước nhưng cũng phải có sự kế thừa xứng đáng những kinh
nghiệm của các thế hệ của ngành Thanh tra. Hoạt động thanh tra hành
26
chính vừa hướng ra bên ngoài xã hội vừa tập trung vào chính bên trong
bộ máy quản lý nhằm phòng ngừa, phát hiện và kiến nghị xử lý các
hành vi vi phạm pháp luật, vì vậy các cơ quan thanh tra cần vận dụng
một cách đồng bộ, linh hoạt các giải pháp mà Đề tài đã đề ra để không
ngừng nâng cao hiệu quả công tác thanh tra hành chính trong thời gian
tới, thực sự là một công cụ bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa và xây
dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam của nhân dân, do nhân
dân, vì nhân dân.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- tom_tat_luan_van_hieu_qua_thanh_tra_hanh_chinh_tu_thuc_tien.pdf