Tóm tắt Luận văn Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tỉnh Bình Dương

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ........../....... ...../.... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA TRẦN NGUYỄN THẢO NGUYÊN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ THI ĐUA, KHEN THƢỞNGTỈNH BÌNH DƢƠNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 60 34 04 03 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ: QUẢN LÝ CÔNG TP.HỒ CHÍ MINH - NĂM 2017 Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS.Phạm Minh Tuấn Phản biện 1: ................................................................. ................................................................. Phản biện 2: ................................................................. ................................................................. Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính quốc gia Địa điểm: Phòng họp........., Nhà........ - Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính quốc gia. Số 10, Đường 3/2, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh Thời gian: vào hồi........giờ........tháng......năm 2017 1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Ngay từ khi Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời, Bác Hồ đã rất quan tâm đến thi đua khen thưởng Người nói “Thi đua là yêu nước, ai yêu nước thì phải thi đua. Và những người thi đua là những người yêu nước nhất”[10, tr. 475], và công việc hàng ngày chính là nội dung thiết thực của thi đua. Trong giai đoạn hiện nay, thi đua khen thưởng lại càng có vai trò và tác dụng đối với sự nghiệp đổi mới. Đó là động lực thúc đẩy những cá nhân, tập thể năng động, sáng tạo tìm tòi các giải pháp thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ chính trị của ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị, thúc đẩy công cuộc đổi mới phát triển. Là một công chức đang công tác tại Ban Thi đua - Khen thưởng tỉnh Bình Dương, với thực tế sinh động đang diễn ra, học viên đã chọn đề tài “Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tỉnh Bình Dương” để nghiên cứu, mong rằng đề tài này có thể đóng góp một phần vào quản lý công tác thi đua, khen thưởng ở địa phương. 2. Nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Một số nhóm công trình như sau: - Bài viết của tác giả Nguyễn Thế Thắng trên tạp chí Cộng sản năm 2012 về “Một số quan điểm cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Chủ tịch Hồ Chí Minh về thi đua, 2 khen thưởng”; Luận văn Thạc sỹ Quản lý Hành chính công của tác giả Nguyễn Thị Thu Sương, 2007, “Đổi mới công tác quản lý nhà nước trên lĩnh vực công tác thi đua khen thưởng”; Đề tài khoa học cấp Nhà nước của Trần Thị Hà, 2013, “Cơ sở lý luận và thực tiễn đổi mới thi đua, khen thưởng trong giai đoạn hiện nay”; Luận án Tiến sỹ Khoa học chính trị của Nguyễn Khắc Hà, 2014, “Xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý chuyên trách công tác thi đua, khen thưởng ở nước ta giai đoạn hiện nay”; Đề tài khoa học cấp tỉnh của Phạm Duy Hanh, 2012, “Đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp đổi mới công tác thi đua, khen thưởng đối với các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Lào Cai”; Cuốn sách Đảng, Bác Hồ với thi đua yêu nước và công tác thi đua khen thưởng, 2008. - Nhóm các công trình, bài viết về tỉnh Bình Dương Cuốn Thủ Dầu Một - Bình Dương đất lành chim đậu của Vũ Đức Thành (chủ biên) Nxb Văn nghệ, thành phố Hồ Chí Minh; Luận văn Thạc sĩ Quá trình hình thành và phát triển các khu công nghiệp ở tỉnh Bình Dương (1993-2003); Luận án Tiến sĩ về đề tài Những chuyển biến kinh tế xã hội của tỉnh Bình Dương từ 1945-2005 của Nguyễn Văn Hiệp; Bài viết của tác giả Cao Sơn “Phong trào thi đua yêu nước tại Bình Dương đi vào chiều sâu, lan tỏa rộng khắp”. Vì vậy, việc lựa chọn đề tài tài “Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng trên địa bàn tỉnh Bình Dương” là phù hợp với tình hình thực tế và không trùng với bất kỳ công trình khoa học 3 nào trước đó và đây cũng là đề tài cần được quan tâm nghiên cứu, làm rõ. 3. Mục đích và Nhiệm vụ của luận văn - Mục đích: Nghiên cứu làm rõ một số vấn đề lý luận về thi đua, khen thưởng và quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng. Phân tích tình hình công tác thi đua, khen thưởng và thực trạng quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng ở địa phương hiện nay Nêu những giải pháp chủ yếu nhằm đổi mới quản lý nhà nước công tác thi đua, khen thưởng để nâng cao chất lượng hiệu quả của công tác này. - Nhiệm vụ: Nghiên cứu, đánh giá thực trạng pháp luật về thi đua, khen thưởng, những kiến nghị, đề xuất các giải pháp hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng về thi đua, khen thưởng trong giai đoạn tiếp theo. Luận văn bước đầu dựng lại bức tranh hoàn chỉnh toàn diện, có hệ thống về công tác quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng trên địa bàn tỉnh Bình Dương. Đồng thời đi sâu phân tích những thành công, hạn chế của công tác quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng trên địa bàn tỉnh. Luận văn cũng phân tích mối quan hệ giữa phong trào thi đua, công tác khen thưởng gắn với phát triển kinh tế - xã hội của Bình Dương trong những năm qua. 4 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn là hoạt động quản lý nhà nước về thi đua, khen của tỉnh Bình Dương qua hai kỳ Đại hội thi đua (2005-2015). - Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung: quản lý nhà nước là một hoạt động rất rộng, luận văn chỉ tập trung nghiên cứu nội dung quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng. - Về không gian: luận văn nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Bình Dương. - Về thời gian: luận văn nghiên cứu thực trạng quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng giai đoạn 2005-2015 và đề xuất giải pháp cho thời gian tới. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu Để khai thác tốt nguồn tư liệu hiện có và trình bày luận văn theo một hệ thống hợp lý, tác giả đã sử dụng hai phương pháp nghiên cứu chủ yếu là phương pháp lịch sử và phương pháp logic, kết hợp chặt chẽ với các phương pháp nghiên cứu liên ngành khác như: so sánh, thống kê, đối chiếu, phân tích, tổng hợp để làm sáng tỏ nội dung và ý nghĩa của đề tài; đồng thời còn sử dụng phương pháp điều tra khảo sát thực địa, phỏng vấn nhân chứng và thẩm định tư liệu, làm phong phú thêm nguồn tài liệu nghiên cứu. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 5 - Về mặt lý luận: - Đóng góp thực tiễn: 7. Bố cục của Luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung chính của luận văn được kết cấu thành 3 chương: Chương 1. Cơ sở lý luận quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng. Chương 2. Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng ở tỉnh Bình Dương Chương 3. Phương hướng và giải pháp đổi mới công tác quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng trong những năm tiếp theo. Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ THI ĐUA, KHEN THƢỞNG 1.1. Một số vấn đề lý luận về thi đua, khen thƣởng 1.1.1. Khái niệm thi đua Nghiên cứu quá trình hợp tác giữa con người và con người trong lao động sản xuất, thấy được hiện tượng diễn ra một cách khách quan trong quá trình hợp tác lao động, C.Mác đánh giá cao vai trò của sự hiệp tác trong lao động, bởi nó tạo ra sức mạnh tập thể lớn hơn sức mạnh của từng lao động cá nhân cộng lại. Thi đua nảy nở trong quá trình hợp tác lao động, trong hoạt động chung và kế hoạch của con người. Sự tiếp xúc xã hội tạo 6 nên thi đua và sự nâng cao theo lối đặc biệt nghị lực sinh động tăng thêm nghị lực cho riêng từng người. Công tác thi đua qua những chặng đường lịch sử, đặc biệt thấy rõ vai trò thi đua thời kỳ đổi mới. Luật Thi đua, khen thưởng trong đó chỉ rõ: “Thi đua là hoạt động có tổ chức với sự tham gia tự nguyện của các cá nhân, tập thể nhằm phấn đấu đạt được thành tích tốt nhất trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. 1.1.2. Khái niệm khen thưởng Khen là sự nhận xét đánh giá tốt về một con người nào đó; tổ chức nào đó, về cái gì, việc gì đó với ý nghĩa hài lòng. Còn thưởng là tặng cho bằng hiện vật hoặc bằng tiền... Khen thưởng là hình thức ghi nhận công lao, thành tích của Nhà nước bằng quyết định của cơ quan có thẩm quyền do luật định. Như vậy khen thưởng là một vấn đề thuộc phạm trù khoa học xã hội. Từ thực tiễn, có thể hiểu khen thưởng là quyết định của cơ quan nhà nước có tham quyền đánh giá thành tích xuất sắc trong công việc của cá nhân, tổ chức dưới hình thức nhất định (tinh thần, vật chất...) phù hợp các yêu cầu của một bối cảnh, giai đoạn lịch sử cụ thể. Trong giai đoạn hiện nay, khen thưởng có vai trò quan trọng là động lực thúc đẩy xã hội phát triển là biện pháp của người quản lý thực hiện nhiệm vụ trọng tâm chính trị của cơ quan đơn vị mình nhằm khuyến khích động viên mọi tầng lớp trong xã hội tích cực hăng hái lập thành tích trong lao động sản xuất và công tác. 7 1.1.3. Mối quan hệ giữa thi đua và khen thưởng Trên cơ sở lý luận đó Luật Thi đua, khen thưởng của Nước Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Việt Nam ngày 26/11/2003 đã nêu rõ: Khen thưởng là việc nghi nhận, biểu dương, tôn vinh công trạng và khuyến khích bằng lợi ích vật chất đối với cá nhân, tập thể có thành tích trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Xét cả hai phương diện lý luận và thực tiễn cho thấy thi đua, khen thưởng luôn bổ sung hỗ trợ cho nhau. Thi đua là động lực thúc đẩy mọi tầng lớp nhân dân phát huy tinh thần sáng tạo, nỗ lực vượt mọi khó khăn vươn lên hoàn thành các mục tiêu kinh tế - xã hội đề ra. Từ kết quả tổng kết thi đua mà lựa chọn tập thể và cá nhân xứng đáng để khen thưởng. Khen thưởng chính là việc đánh giá kết quả phong trào thi đua. Thi đua và khen thưởng quan hệ chặt chẽ, tác động biện chứng lẫn nhau. Là hai thành tố hữu cơ của một quá trình dẫn đến một hiệu quả chung, khen thưởng đúng kịp thời sẽ thúc đẩy, mở đường cho phong trào thi đua sôi nổi, thiết thực. 1.1.4. Khái niệm Quản lý nhà nước về thi đua khen thưởng Quản lý nhà nước chủ yếu là quá trình tổ chức,điều hành của hệ thống cơ quan hành chính nhà nước đối với các quá trình xã hội và hành vi hoạt động của con người theo pháp luật nhằm đạt được những mục tiêu yêu cầu nhiệm vụ quản lý nhà nước. Từ khái niệm về thi đua, khen thưởng và khái niệm quản lý nhà nước có thể định nghĩa Quản lý nhà nước về thi đua khen 8 thưởng là hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước đối với thi đua khen thưởng nhằm hướng tới mục tiêu yêu cầu về thi đua khen thưởng, theo định hướng của nhà nước. 1.1.5. Sự cần thiết quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng Thi đua, khen thưởng là một lĩnh vực hoạt động rộng lớn của hàng triệu quần chúng nhân dân thông qua phong trào thi đua; huy động các tổ chức trong hệ thống chính trị tham gia các phong trào thông qua đó phát huy được nội lực của mỗi người, mỗi đơn vị, địa phương trong cả nước góp phần thúc đẩy kinh tế xã hội phát triển và rộng khắp ở tất cả các lĩnh vực kinh tế, văn hoá, xã hội các ngành, các cấp, rất đa dạng, phong phú, đồng thời mục tiêu, hình thức, biện pháp thi đua thường xuyên cần thay đổi để phù hợp với sự phát triển kinh tế xã hội. Kết quả thi đua cần có sự đánh giá đúng, khách quan, có thưởng phạt kịp thời, rõ ràng để động viên khuyến khích mọi tầng lớp trong xã hội tham gia vào phong trào thi đua. Nhận thức rõ vị trí, vai trò và tầm quan trọng của công tác thi đua, khen thưởng, sự quản lý của nhà nước đối với hoạt trên thì mới có được sự thống nhất, tạo được sức mạnh để thi đua trở thành động lực thúc đẩy xã hội phát triển. Như vậy, công tác thi đua, khen thưởng đã có đóng góp không nhỏ vào sự phát triển của nhà nước, chính vì vậy nhà nước phải quản lý công tác này. 1.2. Nội dung quản lý nhà nƣớc về thi đua, khen thƣởng 9 1.2.1. Ban hành các văn bản pháp luật về thi đua, khen thưởng 1.2.2. Xây dựng chính sách về thi đua, khen thưởng 1.2.3. Tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn và tổ chức thực hiện các quy định của pháp luật về thi đua, khen thưởng 1.2.4. Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức làm công tác thi đua, khen thưởng 1.2.5. Thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, xử lý vi phạm việc thực hiện các quy định pháp luật về thi đua, khen thưởng 1.2.6. Hợp tác quốc tế về thi đua, khen thưởng 1.2.7. Sơ kết, tổng kết, tặng thưởng các hình thức khen thưởng và đánh giá hiệu quả công tác thi đua 1.2.8. Một số nội dung về tiêu chuẩn thi đua 1.3. Bài học kinh nghiệm từ lịch sử hình thành và phát triển của công tác thi đua, khen thƣởng ở nƣớc ta qua các thời kỳ Tiểu kết chƣơng 1 Sự nghiệp đổi mới và phát triển đất nước hôm nay vẫn đòi hỏi đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước, vẫn cần phát triển phong trào thi đua yêu nước trên nhiều lĩnh vực với những nội dung mới, với chiều sâu, chiều rộng và những sắc thái mới. Tuy nhiên, so với những yêu cầu phức tạp, khó khăn thời hội nhập, những hình thức và nội dung thi đua, khen thưởng nhiều lúc, nhiều nơi đã tỏ ra bất cập. Ðiều này có nhiều nguyên 10 nhân nhưng trước hết do nhận thức về công tác thi đua chậm đổi mới so với thực tiễn nên những biện pháp thực hiện không mang lại kết quả như mong muốn. Hình thức khen và mức thưởng nhiều khi mang nặng tính hình thức tượng trưng, chưa đủ để đóng vai trò là tác nhân kích thích người thi đua và đẩy mạnh phong trào thi đua. Chương 2 QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ THI ĐUA, KHEN THƢỞNG TỈNH BÌNH DƢƠNG 2.1. Thực trạng quản lý nhà nƣớc về công tác thi đua, khen thƣởng tỉnh Bình Dƣơng 2.1.1. Về công tác tổ chức, bộ máy Ban Thi đua - Khen thưởng tỉnh là cơ quan trực thuộc Sở Nội vụ tỉnh Bình Dương được thành lập theo Quyết định số 2335/QĐ-UBND ngày 30/7/2008 của UBND tỉnh, Ban có con dấu, tài khoản riêng. Về tổ chức biên chế, Ban Thi đua - Khen thưởng tỉnh hiện có 03 phòng; tổng số cán bộ công chức hiện có 10 cán bộ, trong đó về chuyên môn nghiệp vụ có 03 thạc sĩ, 07 đại học. Là đơn vị trực thuộc Sở Nội vụ (đơn vị dự toán cấp 2) nên việc giao mức kinh phí khoán thấp hơn so với trước đây nhưng tính chất, khối lượng công việc so với trước còn phát sinh nhiều hơn. Ngoài ra, với số lượng cán bộ ít, việc triển khai thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng chưa đạt được mục tiêu đề ra, phong trào thi đua thường không có sự đổi mới. 11 Về khối các địa phương thuộc tỉnh, hiện nay 9/9 huyện, thị xã, thành phố của tỉnh Bình Dương đã bố trí 01 Phó trưởng phòng Nội vụ và 01 chuyên viên phụ trách công tác thi đua, khen thưởng, 91/91 xã, phường, thị trấn có 01 cán bộ kiêm nhiệm công tác thi đua, khen thưởng. Trình độ chuyên môn nghiệp vụ cán bộ cấp huyện và cấp xã được chuẩn hóa từ đại học trở lên. Đội ngũ cán bộ chuyên trách làm công tác thi đua ở cấp huyện và cấp xã thường bị biến động nên không sâu về chuyên môn, nghiệp vụ. Hiện nay có tình trạng là mặc dù bộ máy tổ chức làm công tác thi đua khen thưởng đã có, chức năng, nhiệm vụ được quy định rõ ràng nhưng hầu như cán bộ làm công tác thi đua, khen thưởng vẫn theo lỗi làm cũ, coi nhẹ phong trào thi đua, nặng về công tác khen thưởng. Vì vậy dẫn đến tình trạng cán bộ chỉ tập trung vào việc làm thủ tục khen thưởng mà không quan tâm đến chất lượng của công tác thi đua. 2.1.2. Thực hiện việc xây dựng các văn bản pháp luật về thi đua, khen thưởng Hàng năm Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Dương chú trọng ban hành các Chỉ thị, kế hoạch tổ chức phát động phong trào thi đua yêu nước để vận động mọi tầng lớp nhân dân phát huy tinh thần tự lực tự cường, đoàn kết, nỗ lực thi đua vượt qua khó khăn thử thách, tích cực lao động sáng tạo, phấn đấu thực hiện đạt và vượt mức các chỉ tiêu kế hoạch kinh tế - xã hội của tỉnh. 12 Quán triệt các chính sách của Trung ương được quy định trong công tác thi đua, trên cơ sở đặc điểm cụ thể về kinh tế, xã hội, địa lý, con người, tỉnh Bình Dương đã chủ động, tích cực trong việc áp dụng những chính sách của Trung ương phù hợp với tình hình của địa phương thông qua các quy định cụ thể như chỉ đạo việc định hướng công tác thi đua, khen thưởng sát với thực tiễn, phản ánh đúng thực chất, đầy đủ tình hình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Ngoài ra, Tỉnh đã ban hành một số điểm cụ thể về nội dung thi đua và tiêu chuẩn, chế độ khen thưởng của tỉnh để các ngành, các cấp trong tỉnh thống nhất thực hiện. 2.1.3. Tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn và tổ chức thực hiện các quy định của pháp luật về thi đua, khen thưởng Nhận thức được tầm quan trọng của công tác tuyên truyền, phổ biến hướng dẫn và tổ chức thực hiện các quy định của pháp luật về thi đua, khen thưởng, khi có văn bản pháp luật của Trung ương, các địa phương nói chung, tỉnh Bình Dương nói riêng đều tổ chức quán triệt trong cán bộ chủ chốt của tỉnh, đồng thời đều có kế hoạch tổ chức tuyên truyền, phổ biến hướng dẫn đến tận cơ sở và nhân dân tùy theo yêu cầu đối tượng vận động, thực hiện. Ngoài việc tuyên truyền phổ biến, hướng dẫn thông qua các cơ quan thông tin đại chúng như: phát thanh truyền hình, báo địa phương,... các sở, ban ngành, đoàn thể của tỉnh còn tổ chức tuyên truyền, phổ biến và hướng dẫn theo ngành dọc của mình đến tận đối tượng cần phổ biến. 13 2.1.4. Thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại tố cáo xử lý vi phạm pháp luật về thi đua, khen thưởng Ở tỉnh Bình Dương, hàng năm Hội đồng Thi đua – Khen thưởng tỉnh Bình Dương xây dựng kế hoạch tiến hành kiểm tra, thanh tra việc thực hiện các quy định về chính sách khen thưởng của Đảng và Nhà nước đã được quy định cụ thể trong Luật Thi đua, khen thưởng, những quy định chính sách của địa phương như chính sách khen thưởng kèm theo tiền thưởng, chính sách ưu tiên, đãi ngộ, việc cấp phát hiện vật khen thưởng đối với những người được khen thưởng. Việc thanh tra, kiểm tra đã được đưa vào chương trình công tác hàng tháng, hàng quý; sau khi kiểm tra, thanh tra đều có đánh giá, kết quả ở từng đơn vị, từng ngành, từng cấp trong việc thực hiện chính sách khen thưởng. 2.1.5. Đào tạo bồi dưỡng cán bộ, công chức làm công tác thi đua, khen thưởng Kết quả trong 10 năm 2005 và 2015 tỉnh đã mở được 12 lớp bồi dưỡng nghiệp vụ mỗi lớp hơn 1.550 lượt lãnh đạo và cán bộ chuyên trách làm công tác thi đua tại các huyện, thị xã, thành phố và cán bộ chuyên trách và kiêm nhiệm Sở, Ban, ngành, đoàn thể của tỉnh. Kết quả bước đầu của công tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ làm công tác thi đua, khen thưởng đã góp phần nâng cao được trình độ năng lực hoạt động của đội ngũ cán bộ làm công tác thi đua, khen thưởng tạo điều kiện cho đội ngũ này hoàn thành được nhiệm vụ được giao. 14 2.1.6. Sơ kết, tổng kết, tặng thưởng các hình thức khen thưởng; đánh giá hiệu quả công tác thi đua, khen thưởng Công tác sơ kết, tổng kết, tặng thưởng hình thức khen thưởng của tỉnh Bình Dương trong những năm gần đây đã có nhiều đổi mới. Đây là hoạt động được coi là rất quan trọng trong công tác thi đua, khen thưởng. Công tác sơ kết, tổng kết đã được tiến hành thường xuyên bước đầu đi vào nề nếp và có kết quả đáng kể. 2.2. Đánh giá công tác thi đua, khen thƣởng và thực trạng quản lý nhà nƣớc đối với thi đua, khen thƣởng ở địa phƣơng 2.2.1. Về ưu điểm Trong những năm gần đây công tác thi đua, khen thưởng đã bám sát nhiệm vụ chính trị của Đảng và nhà nước, đã kịp thời đề ra những chủ trương và chính sách khen thưởng phù hợp với những yêu cầu trong từng giai đoạn cách mạng. Có thể nêu lên những ưu điểm nổi bật trong quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng ở địa phương nói chung và tỉnh Bình Dương nói riêng. Đạt được thành tích trên trước hết bắt nguồn từ việc thực hiện đúng đắn chủ trương đường lối, quan điểm của Đảng, pháp luật, chính sách của nhà nước về thi đua, khen thưởng; sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các Bộ ngành, đoàn thể Trung ương; sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh và sự nỗ lực phấn đấu của các cấp, các ngành, các đơn vị cơ sở. Đó còn là biểu 15 hiện của tinh thần thi đua yêu nước, truyền thống đoàn kết, khắc phục khó khăn, tinh thần lao động cần cù, thông minh, sáng tạo của nhân dân, cán bộ, chiến sỹ toàn tỉnh trong đó có những nhân tố mới, những điển hình tiên tiến làm nòng cốt trong phong trào thi đua. Đồng thời còn có vai trò quản lý nhà nước đối với công tác thi đua, khen thưởng trong đó có sự đóng góp của cơ quan và cán bộ công chức làm công tác này. 2.2.2. Hạn chế Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác thi đua, khen thưởng cũng như quản lý nhà nước đối với công tác này trong thời gian qua ở địa phương trong đó có tỉnh Bình Dương cũng còn những yếu kém, tồn tại đó là thực hiện quản lý nhà nước công tác thi đua, khen thưởng không đồng đều, và chưa phát huy hết hiệu lực quản lý. Tổ chức phong trào thi đua chưa đều, chưa toàn diện, rộng khắp trên các lĩnh vực, thành phần kinh tế. Những nội dung chủ yếu của quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng thực hiện chưa đồng bộ, có nội dung triển khai còn lúng túng kém hiệu quả. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện chưa đi vào nề nếp. Nhiều nơi khi tổ chức phát động thi đua làm rầm rộ nhưng sau đó lại không tích cực triển khai thực hiện dẫn đến tình trạng phong trào có phát mà không động. Hệ thống tổ chức bộ máy cán bộ làm công tác thi đua, khen thưởng ở các sở, ngành, huyện, thị chưa thống nhất, còn kiêm nhiệm nhất là ở cấp xã, phường, không có cán bộ làm công 16 tác thi đua vì vậy chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, chưa thực hiện tốt chức năng tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các cấp, ngành, các cơ quan, đơn vị trong công tác thi đua, khen thưởng. Cán bộ làm công tác thi đua còn thiếu tính chủ động trong việc triển khai, phát động phong trào thi đua, công tác phát hiện và nhân rộng điển hình tiên tiến chưa được quan tâm đúng mức. Cán bộ chuyên trách và kiêm nhiệm chủ yếu làm công tác khen thưởng một cách thụ động, chờ xét hồ sơ do cơ sở đề nghị mà thiếu sự sâu sát với cơ sở do dó xem nhẹ tính phát hiện điển hình từ trong phong trào thi đua. 2.2.3. Nguyên nhân tồn tại Trước hết ở một số cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, các Sở, ngành, đoàn thể chưa nhận thức sâu sắc về vị trí, vai trò quan trọng của công tác thi đua, khen thưởng trong tình hình mới, nên chưa thật sự quan tâm, đề cao trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác thi đua, khen thưởng. Một số nơi lãnh đạo Đảng, chính quyền còn coi nhẹ công tác thi đua, khen thưởng, vai trò nòng cốt của đội ngũ cán bộ, Đảng viên trong phong trào thi đua chưa được phát huy đúng mức. Một số nơi, lãnh đạo chủ chốt chưa thực sự trực tiếp phát động thi đua, tổng kết thi đua, còn khoán trắng cho Hội đồng Thi đua và các đoàn thể thực hiện. Công tác tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, nhà nước về thi đua, khen thưởng chưa thực sự sâu rộng. Việc tuyên truyền, giới thiệu gương điển 17 hình tiên tiến làm còn ít so với thông tin phản ánh về các hiện tượng tiêu cực của xã hội. Chưa phát huy hết vai trò của cơ quan thông tấn, báo chí, các phương tiện thông tin đại chúng. Hệ thống tổ chức bộ máy làm công tác thi đua, khen thưởng còn nhiều bất cập, chưa thống nhất, cơ sở vật chất còn thiếu thốn. Đội ngũ cán bộ làm công tác thi đua, khen thưởng từ tỉnh đến cơ sở chưa ngang tầm với nhiệm vụ được giao, vừa thiếu về số lượng vừa yếu về chuyên môn. Sự phối hợp giữa chính quyền, Mặt trận và các đoàn thể trong tổ chức phong trào thi đua, khen thưởng có lúc có nơi chưa chặt chẽ, đồng bộ. Tiểu kết chƣơng 2 Những năm gần đây trong cơ chế thị trường có phần làm giảm sút tác dụng, vị trí, vai trò công tác thi đua, khen thưởng, nhiều tổ chức có biểu hiện coi nhẹ công tác thi đua, khen thưởng, chạy theo lôi sống thực dụng. Nhận thức về công tác thi đua, khen thưởng chưa quán triệt sâu sắc, về vị trí, vai trò của công tác thi đua, khen thưởng là đòn bẩy thúc đẩy sự tồn tại và phát triển nền kinh tế nhiều thành phần vận hành theo cơ chế thị truờng có sự quản lý của Nhà nước đặt ra nhiều vấn để mới. Việc xem xét công tác tổ chức cán bộ yêu cầu nhiều vấn đề về tiêu chuẩn nhưng chưa được một số cơ quan nhà nước coi trọng. Và thực chất của công tác thi đua, khen thưởng hiện nay là do thiếu những cán bộ chuyên trách làm công tác thi đua, khen thưởng có năng lực hoặc chỉ kiêm nhiệm, do vậy công tác tham mưu cấp ủy, chính quyền trong quản lý và chỉ đạo còn hạn chế, 18 chỉ dừng ở mức độ khen thưởng, chưa có chiều sâu chưa trở thành động lực thúc đẩy mạnh mẽ để gắn công tác thi đua với yêu cầu nhiệm vụ chính trị của từng đơn vị. Chương 3 PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP ĐỔI MỚI QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ THI ĐUA, KHEN THƢỞNG 3.1. Dự báo những yếu tố tác động và phƣơng hƣớng, giải pháp đổi mới công tác quản lý nhà nƣớc về thi đua, khen thƣởng Những thành tựu và kinh nghiệm qua hơn 30 năm đổi mới đã tạo cho đất nước ta sức mạnh tổng hợp để phát triển. Tuy nhiên, trong thời gian qua, bên cạnh những điều kiện thuận lợi, nước ta phải đối phó với những thách thức, khó khăn to lớn, đan xen và diễn biến phức tạp. Tình hình thế giới đang có những thay đổi nhanh chóng. Để vượt qua khó khăn, thách thức, cùng với việc tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, cần tiếp tục tổ chức và thực hiện phong trào thi đua rộng khắp nhằm khơi dậy mọi tiềm năng trong nhân dân để tạo động lực tham gia xây dựng đất nước trong đó công tác quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng cần được quan tâm hàng đầu. Khái niệm thi đua rộng lớn và sâu sắc hơn khái niệm cạnh tranh. Thi đua là giá trị tinh thần, giá trị tư tưởng. Trong thi đua, không chỉ có nội dung ganh đua mà còn có nội dung thúc đẩy nhau cùng vươn lên vì mình, vì tập thể, vì dân tộc. Trong nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế, cho dù có cạnh tranh, 19 thậm chí cạnh tranh gay gắt, quyết liệt hơn nhưng vẫn cần đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước để kết hợp một cách chặt chẽ hai loại động lực tinh thần và vật chất tạo nên sức mạnh nội sinh của phong trào quần chúng vươn tới mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh và có tác dụng xây dựng con người, khơi dậy và nhân lên mặt tích cực trong mỗi con người, mỗi đơn vị và trong cộng đồng xã hội. 3.2. Nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí và tầm quan trọng của công tác thi đua, khen thƣởng trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa. 3.2.1. Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng đối với công tác thi đua, khen thưởng gắn với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị. 3.2.2. Nâng cao vai trò của người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong việc tổ chức triển khai các phong trào thi đua và bình xét khen thưởng. 3.2.3. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền các phong trào thi đua yêu nước trong cán bộ, công chức, viên chức và các tầng lớp nhân dân 3.2.4. Tăng cường sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ giữa chính quyền với Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân trong tổ chức các phong trào thi đua và công tác khen thưởng. 3.3. Hoàn thiện cơ chế chính sách về thi đua, khen thƣởng. 20 3.3.1. Xây dựng, bổ sung, sửa đổi các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn về công tác thi đua, khen thưởng. 3.3.2. Đổi mới và nâng cao chất lượng công tác cán bộ và bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ công tác thi đua, khen thưởng 3.3.3. Thành lập mới, củng cố và nâng cao hiệu quả hoạt động của các khối, cụm thi đua, tạo động lực đẩy mạnh phong trào thi đua phát triển 3.3.4. Tăng cường sự phối hợp, sự tham gia quản lý nhà nước của các tổ chức chính trị, xã hội trong thi đua, khen thưởng 3.4. Nâng cao chất lƣợng và hiệu quả các phong trào thi đua. 3.4.1 Xác định động cơ, mục tiêu, phạm vi, đối tượng và nội dung thi đua cụ thể từng giai đoạn cách mạng, tổ chức các phong trào thi đua thiết thực, hiệu quả. 3.4.2. Đổi mới công tác phát động, chỉ đạo thực hiện, sơ kết, tổng kết và khen thưởng các phong trào thi đua yêu nước 3.5. Nâng cao chất lƣợng công tác khen thƣởng 3.5.1. Thực hiện đúng quy trình bình xét, tiêu chuẩn, tiêu chí các danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng. 3.5.2. Xây dựng các giải pháp để đảm bảo tỷ lệ khen thưởng người lao động trực tiếp, khen thưởng doanh nghiệp 21 3.5.3. Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác thi đua, khen thưởng Tiểu kết chƣơng 3 Yêu cầu cơ bản của việc phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là phải nhận thức đầy đủ, tôn trọng và vận dụng đúng đắn các quy luật khách quan của kinh tế thị trường, các thông lệ quốc tế phù hợp với điều kiện phát triển của Việt Nam, bảo đảm định hướng xã hội chủ nghĩa. Quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng trong điều kiện phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa cũng phải tôn trọng và vận dụng đúng đắn các quy luật khách quan của thị trường. Thi đua, khen thưởng theo các yêu cầu và tinh thần nhà nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân sẽ trở thành công cụ, giải pháp hữu hiệu để nhà nước quản lý nền kinh tế, hạn chế những tác động tiêu cực, mặt trái của thị trường. Đổi mới căn bản quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng ngoài việc tôn trọng quyền và nghĩa vụ của các thành phần kinh tế tham gia vào phong trào thi đua còn phải tuân theo các quy luật giá trị, quy luật lợi ích, đặc biệt là việc tôn trọng nguyên tắc hiệu quả, thiết thực của thi đua, khen thưởng. Thi đua, khen thưởng phải đảm bảo tính hiệu quả, thiết thực, tránh phô trương hình thức, lãng phí. Đổi mới căn bản từ hoàn thiện các chính sách, kiện toàn về bộ máy, đổi mới từ phong trào đáp ứng các yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền của dân, do dân, vì dân, 22 xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Làm sao để Luật Thi đua, khen thưởng thực sự trở thành công cụ hữu hiệu để nhà nước quản lý một lĩnh vực hoạt động hết sức quan trọng của đất nước. KẾT LUẬN Hơn nửa thế kỷ qua, kể từ ngày Bác Hồ ra lời kêu gọi thi đua ái quốc, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, các phong trào thi đua liên tục được phát động đã góp phần vào việc cổ vũ, động viên đông đảo các tầng lớp nhân dân phát huy truyền thốhg yêu nước, ý chí kiên cường bất khuất của dân tộc, vượt qua mọi thử thách, lập nên những chiến công hiển hách trong hai cuộc kháng chiến chống đế quốc xâm lược cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hiện nay toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đang bước vào giai đoạn cách mạng mới – thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước nhằm phấn đấu vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh. Trong những năm qua, công tác thi đua, khen thưởng đã có những đóng góp quan trọng vào thắng lợi chung của tỉnh Bình Dương. Công tác thi đua khen thưởng đã trở thành một công cụ trong việc tổ chức, xây dựng và thúc đẩy các phong trào thi đua hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị. Đồng thời thông qua các phong trào thi đua, các gương điển hình, tiên tiến được phát hiện và nhân rộng, có những khen thưởng xứng đáng, góp phần tích cực trong việc phấn đấu vươn 23 lên hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao của các cấp, các ngành, góp phần hoàn thành mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng trên địa bàn tỉnh.