Vũ khí công nghệ cao, cách phòng tránh và đánh trả

Häc viÖn kü thuËt qu©n sù Khoa vò khÝ ------------***------------- TiÓu luËn m«n häc vò khÝ c«ng nghÖ cao Chñ ®Ò : vò khÝ c«ng nghÖ cao vµ c¸ch phßng tr¸nh, ®¸nh tr¶ Hä vµ tªn : Vò Xu©n Long §¬n vÞ : Líp Cao häc Vò khÝ 17 Gi¸o viªn HD : GS-TS NguyÔn Xu©n Anh Hµ néi 2006 môc lôc Më ®Çu Vò klhÝ c«ng nghÖ cao lµ mét kh¸i niÖm míi xuÊt hiÖn h¬n 10 n¨m trë l¹i ®©y, nhÊt lµ sau chiÕn tranh I-R¾c (1991) vµ Nam T­ (1999) th× thuËt ng÷ “vò khÝ c«ng nghÖ cao” xuÊt hiÖn ngµy cµng nhiÒu kh«ng nh÷ng trªn c¸c t¹p chÝ nhuyªn nghµnh mµ cÈ trªn c¶ nh÷ng ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng. Tuy nhiªn c¸ch hiÓu cña mçi ng­êi còng kh¸c nhau ch­a cã tÝnh hÖ thèng vµ ®«i còng ch­a chÝnh x¸c. Vò khÝ c«ng nghÖ cao ngµy cµng cã vai trß quan träng trong chiÕn tranh hiÖn ®¹i, tõ chiÕn dÞch b·o t¸p sa m¹c ®­îc thùc hiÖn ë vïng vÞnh håi ®Çu n¨m 1991 do lùc l­îng nhiÒu n­íc mµ ®øng ®Çu lµ Mü ®Õn cuéc chiÕn tranh x©m l­îc Nam T­ tõ th¸ng 3 ®Õn th¸ng 6 n¨m 1999 th× vò khÝ c«ng nghÖ cao ®· ®­îc ®­a vµo sö dông ®Ó gi¶i quyÕt chiÕn tr­êng, vµ lÊy ®ã tiÕn hµnh ph¸t triÓn vµ kiÓm chøng kh¸i niÖm t¸c chiÕn míi vÒ trang bÞ vò khÝ kü thuËt cao. Vò khÝ c«ng nghÖ cao ngµy cµng cã vai trß quan träng trong chiÕn tranh hiÖn ®¹i. NÕu nh­ trong cuéc chiÕn tranh vïng VÞnh (1991) tû lÖ vò khÝ c«ng nghÖ cao ®­îc sö dông lµ 10% th× tíi cuéc chiÕn Nam t­ (1999) th× tû lÖ nµy ®· ®¹t tíi 90% vµ ch¾c ch¾n lµ trong chiÕn tranh t­¬ng lai vò khÝ c«ng nghÖ cao sÏ lµ lo¹i vò khÝ chñ yÕu mµ Mü sö dông. Nh­ vËy c¸c vò khÝ c«ng nghÖ cao ®Òu cã ý nghÜa chiÕn l­îc vµ lµm thay ®æi ph­¬ng thøc chiÕn tranh còng nh­ häc thuyÕt tiÕn hµnh chiÕn tranh .... Cïng víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt vµ ®Æc biÖt lµ mét sè lÜnh vùc c«ng nghÖ mòi nhän, ®Ønh cao nh­ lµ ®iÖn tö - tin häc, vËt liÖu, n¨ng l­îng vµ c«ng nghÖ gen ®· t¸c ®éng mang tÝnh quyÕt ®Þnh kh«ng chØ tíi sù ph¸t triÓn cña VKTBKT mµ cßn quyÕt ®Þnh ®Õn sù ph¸t triÓn x· héi loµi ng­êi. V× vËy viÖc t×m hiÓu ®Ó n¾m ®­îc b¶n chÊt cña c¸c lo¹i vò khÝ c«ng nghÖ cao, thÊy râ nh÷ng ®iÓm m¹nh vµ nh÷ng ®iÓm yÕu ®Ó nghiªn cøu t×m ra c¸c gi¶i ph¸p ®èi phã cã hiÖu qu¶ víi vò khÝ c«ng nghÖ cao lµ vÊn ®Ò rÊt quan träng vµ cÊp thiÕt ®èi víi n­íc ta. XuÊt ph¸t tõ tinh thÇn trªn, sau khi häc xong m«n häc "Vò khÝ c«ng nghÖ cao" vµ ®­îc sù h­íng dÉn cña thÇy NguyÔn Xu©n Anh, t«i ®· chän chñ ®Ò "Mét sè vÊn ®Ò vÒ vò khÝ c«ng nghÖ cao vµ c¸ch phßng tr¸nh ®¸nh tr¶". TiÓu luËn gåm nh÷ng néi dung sau: - Ch­¬ng 1. Giíi thiÖu chung - Ch­¬ng 2. Giíi thiÖu mét sè vò khÝ c«ng nghÖ cao - Ch­¬ng 3. Mét sè biÖn ph¸p phßng tr¸nh vµ ®¸nh tr¶ Ch­¬ng 1 GiíI THIÖU chung 1.1. Kh¸i niÖm vÒ vò khÝ c«ng nghÖ cao. Vµo thËp kû cuèi cïng cña thÕ kû 20, nh©n lo¹i ®· chøng kiÕn mét cuéc chiÕn tranh kiÓu míi - chiÕn tranh vïng VÞnh - cuéc chiÕn tranh ®· sö dông hµng lo¹t vò khÝ tiªn tiÕn, s¶n phÈm cña c«ng nghÖ mòi nhän: c«ng nghÖ ®iÖn tö, c«ng nghÖ sinh häc, c«ng nghÖ vËt liÖu vµ c«ng nghÖ n¨ng l­îng. C¸c chuyªn gia qu©n sù ph­¬ng T©y gäi ®ã lµ chiÕn tranh c«ng nghÖ cao. Theo hä, chiÕn tranh c«ng nghÖ cao ph¶i cã hai ®iÒu kiÖn: mét lµ ph¶i sö dông vò khÝ c«ng nghÖ cao, hai lµ vò khÝ ®ã ph¶i ¶nh h­ëng to lín ®Õn tiÕn tr×nh chiÕn tranh, t¹o ra ph­¬ng thøc t¸c chiÕn hoµn toµn míi. VËy vò khÝ trang bÞ kü thuËt nµo ®­îc gäi lµ vò khÝ c«ng nghÖ cao? ThuËt ng÷ vò khÝ c«ng nghÖ cao ë ®©y ®­îc hiÓu lµ bao gåm ph­¬ng tiÖn s¸t th­¬ng, ph­¬ng tiÖn mang phãng vµ c¸c ph­¬ng tiÖn ®¶m b¶o chiÕn ®Êu kh¸c. Mét sè chuyªn gia qu©n sù ph­¬ng T©y cho r»ng c¸c vò khÝ c«ng nghÖ cao ®­îc sö dông ë chiÕn tranh vïng VÞnh, Ban c¨ng vµ gÇn ®©y trong cuéc chiÕn tranh Apganixtan lµ m¸y bay tµng h×nh F117A, m¸y bay A-10A, bom dÉn lade, bom xuyªn bª t«ng dÉn b¨ng lade GBU-28, m¸y bay Tarna®« - GRI víi bom JP 233, trùc th¨ng AH-64 Apacher víi tªn löa Hellfire, tªn löa hµnh tr×nh Tomahawk, tªn löa chèng ra ®a HARM, tªn löa chèng tªn löa Patrièt, c¸c xe t¨ng M1A1, Challenger, AMX-30, xe chiªn ®Êu bé binh Bradley Warror... Cßn c¸c chuyªn gia qu©n sù Trung quèc vµ Nga l¹i cho r»ng, ngoµi c¸c VKTBKT ®­îc ®­a vµo trang bÞ tõ thËp kû 70, cßn ph¶i kÓ ®Õn c¶ nh÷ng VKTBKT cò ®· ®­îc c¶i tiÕn n©ng cÊp b»ng c¸ch trang bÞ cho chóng c¸c ph­¬ng tiÖn ®¹o hµng, t¸c chiÕn ®iÖn tö, c¸c thiÕt bÞ nh×n ®ªm vµ ®iÒu khiÓn ho¶ lùcc míi, tin häc ho¸ nh­ c¸c lo¹i m¸y bay B-52, F-111, A-6, F-4... Tiªu chuÈn ®Ó ®¸nh gi¸ thÕ nµo lµ mét lo¹i vò khÝ c«ng nghÖ cao lµ mét ph¹m trï mang tÝnh lÞch sö, g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn c«ng nghÖ trong tõng thêi gian cô thÓ. Tuy nhiªn, tr­íc hÕt ph¶i ph©n ®Þnh râ kh¸i niÖm vò khÝ c«ng nghÖ cao. Chóng ta biÕt r»ng, ngay tõ chiÕn tranh thÕ giíi thø II ®· xuÊt hiÖn vò khÝ cã ®iÒu khiÓn, tiÒn th©n cña vò khÝ dÉn chÝnh x¸c, nh­ bom bay V-1, V-2 cña §øc, bom liÖng cña Mü... Còng trong cuéc chiÕn tranh nµy ®· xuÊt hiÖn c¸c ph­¬ng tiÖn mang phãng míi nh­ tµu ngÇm, m¸y bay ph¶n lùc... C¸c ph­¬ng tiÖn b¶o ®¶m chiÕn ®Êu míi nh­ ra ®a ngµy cµng phh¸t triÓn réng r·i. §Æc biÖt, lÇn ®Çu tiªn n¨ng l­îng nguyªn tö ®­îc sö dông víi t­ c¸ch lµ mét lo¹i vò khÝ. Thùc tÕ trªn chiÕn tr­êng ViÖt nam, Mü ®· sö dông vò khÝ c«ng nghÖ cao (c©y nhiÖt ®íi, bom dÉn la de...) Nh­ vËy cã thÓ nãi, chiÕn tranh thÕ giíi II lµ cuéc chiÕn tranh kü thuËt. Nh÷ng VKTBKT ra ®êi trong giai ®o¹n nµy ®­îc coi lµ vò khÝ c«ng nghÖ cao, mµ cho ®Õn nay vÉn chñ yÕu trong trang bÞ qu©n ®éi c¸c n­íc. Theo c¸c chuyªn gia qu©n sù n­íc ngoµi, tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø II, khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn m¹nh mÏ ®· cã t¸c dông thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña VKTBKT. Nh÷ng vò khÝ ®­îc ph¸t triÓn do øng dông nh÷ng thµnh tùu khoa häc kü thuËt ®Ønh cao nh­ vËy ®­îc gäi lµ vò khÝ c«ng nghÖ cao. Theo c¸c quan ®iÓm trªn cã thÓ rót ra mét sè kÕt luËn sau: - Ph¹m trï vò khÝ c«ng nghÖ cao gåm c¸c vò khÝ huû diÖt hµng lo¹t nh­ vò khÝ h¹t nh©n, ho¸ häc, sinh häc vµ c¸c lo¹i vò khÝ khÝ t­îng, m«i tr­êng, hÖ C3I; vò khÝ th­êng kü thuËt cao vµ vò khÝ theo nguyªn lý míi... - C¸c vò khÝ c«ng nghÖ cao ®Òu cã ý nghÜa chiÕn l­îc vµ lµm thay ®æi ph­¬ng thøc chiÕn tranh còng nh­ häc thuyÕt tiÕn hµnh chiÕn tranh ... Tuy nhiªn, c¸ch quan niÖm vÒ vò khÝ c«ng nghÖ cao nh­ vËy vÉn cßn béc lé mét sè nh­îc ®iÓm ®ã lµ ch­a nªu râ ®­îc mèi quan hÖ kh¨ng khÝt gi÷a c«ng nghÖ víi VKTBKT hiÖn ®¹i, c¸i ®· dÉn ®Õn c¸ch gäi vò khÝ c«ng nghÖ cao. Râ rµng khi nãi ®Õn tiªu chuÈn thÕ nµo lµ vò khÝ c«ng nghÖ cao, ph¶i ®Ò cËp ®Õn mÆt c«ng nghÖ, tøc lµ ®Ò cËp tíi nh÷ng c«ng nghÖ ®­îc coi lµ ®Ønh cao t¸c ®éng vµo VKTBKT. Theo c¸c t¸c gi¶ n­íc ngoµi, cã 4 lÜnh vùc c«ng nghÖ mòi nhän chÝnh mµ sù ph¸t triÓn cña nã t¸c ®éng mang tÝnh quyÕt ®Þnh kh«ng chØ tíi sù ph¸t triÓn cña VKTBKT mµ cßn quyÕt ®Þnh ®Õn sù ph¸t triÓn cña x· h«i loµi ng­êi. §ã lµ c¸c lÜnh vùc c«ng nghÖ ®iÖn tö - tin häc, vËt liÖu, n¨ng l­îng vµ c«ng nghÖ gen. Ngoµi ®iÖn tö tin häc, c¸c c«ng nghÖ nµy ®Òu ®· ®­îc øng dông trong chÕ t¹o còng nh­ trong b¶n th©n tõng VKTBKT. Ch¼ng h¹n c«ng nghÖ vËt liÖu míi ®· ®­îc øng dông trong chÕ t¹o m¸y bay vµ tªn löa hµnh tr×nh tµng h×nh... Tõ nh÷ng ph©n tÝch trªn ta cã thÓ ®­a ra mét tiªu chuÈn ®Þnh tÝnh ®Ó x¸c ®Þnh thÕ nµo lµ vò khÝ c«ng nghÖ cao. Theo ®ã cã thÓ xÕp mét vò khÝ vµo lo¹i vò khÝ c«ng nghÖ cao khi trong nã ®­îc ¸p dông Ýt nhÊt mét trong nh÷ng thµnh tùu cña 4 lÜnh vùc c«ng nghÖ ®Ýnh cao: §iÖn tö - tin häc, vËt liÖu, n¨ng l­îng hoÆc c«ng nghÖ gen. Kh¸i niÖm vò khÝ c«ng nghÖ cao lµ kh¸i niÖm ®éng cã tÝnh t­¬ng ®èi, h«m nay lµ c«ng nghÖ cao, nh­ng ngµy mai cã thÓ trë thµnh l¹c hËu.. ViÖc nghiªn cøu øng dông c«ng nghÖ cao ®Ó chÕ t¹o VKTBKT hoÆc dông mét sè c«ng nghÖ cao ®Ó c¶i tiÕn VKTBKT hiÖn cã sÏ cho ra ®êi vò khÝ c«ng nghÖ cao. Nh­ vËy vò khÝ c«ng nghÖ cao bao gåm vò khÝ dÉn chÝnh x¸c, hÖ thèng C3I, thiÕt bÞ t¸c chiÕn ®iÖn tö, c¸c ph­¬ng tiÖn mang tiªn tiÕn (nh­ m¸y bay tµng h×nh F117, B2, tµu chiÕn tµng h×nh, trùc th¨ng Apacher ...) hÖ thèng vò trô, hÖ thèng chèng tªn löa ®­êng ®¹n, thiÕt bÞ nh×n ®ªm ... víi ®Æc ®iÓm cã ®é chÝnh x¸c cao, uy lùc lín, tèc ®é ph¶n øng nhanh, tÝnh c¬ ®éng vµ ®é tin cËy cao... 1.2. §Æc ®iÓm vµ xu thÕ ph¸t triÓn trang bÞ vò khÝ c«ng nghÖ cao trªn thÕ giíi Qua mµn khãi cña mÊy cuéc chiÕn tranh kü thô©t cao vµ kü thuËt ph¸t triÓn trang bÞ vò khÝ cña mét sè n­íc ph¸t triÓn nh­ Mü, Nga vµ mét sè n­íc kh¸c ta nhËn thÊy xu thÕ ph¸t triÓn trang bÞ vò khÝ c«ng nghÖ cao cã mét sè ®Æc ®iÓm sau: 1. Trang bÞ vò khÝ t¸c chiÕn ®iÖn tö lµ vò khÝ trang bÞ tÊt yÕu cña chiÕn tranh kü thuËt cao t­¬ng lai. Vò khÝ t¸c chiÕn ®iÖn tö trong thÕ kû 21 chñ yÕu bao gåm: m¸y bay t¸c chiÕn ®iÖn tö, hÖ thèng ®èi kh¸ng ®iÖn tö phßng ngù liªn hîp 3 qu©n chñng (lôc, h¶i, kh«ng qu©n) vµ hÖ thèng g©y nhiÔu th«ng tin ®Æt trªn m¸y bay. M¸y bay t¸c chiÕn ®iÖn tö thÕ hÖ míi sÏ lµ m¸y bay kiÓu t¸c chiÕn khèng chÕ chØ huy, cã thÓ lµm nh÷ng nhiÖm vô nh­ tiÕn hµnh chèng ra ®a, g©y nhiÔu th«ng tin vµ ph¸t x¹ chèng bøc x¹ tªn löa. Trong t¸c chiÕn phßng kh«ng ¸p chÕ ®Þch cã kh¶ n¨ng ®¸nh gi¸ ®­îc sù ph¸ ho¹i vµ b¾n chÝnh x¸c kÞp thêi. Trang bÞ trinh s¸t chi viÖn ®iÖn tö sÏ tiÕn thªm mét b­íc. ®èi kh¸ng ®iÖn tö t­¬ng lai sÏ më réng ph¸t triÓn chïm tÇn sè g©y nhiÔu ®iÖn tö, sö dông kü thuËt tµng h×nh, ngôy trang vµ ph¸t triÓn tªn löa chèng bøc x¹ thÕ hÖ míi., ngoµi ra cã thÓ n©ng cao kh¶ n¨ng chèi ®èi kh¸ng ®iÖn tö. 2. HÖ thèng khèng chÕ chØ huy cã kh¶ n¨ng c¶m nhËn th«ng tin toµn cÇu vµ khèng chÕ chØ huy toµn cÇu Mü rÊt chó träng ph¸t triÓn hÖ thèng C4ISR(chØ huy, khèng chÕ ,th«ng tin, m¸y tÝnh, t×nh b¸o, th¸m tr¾c vµ trinh s¸t) nµy kÓ tõ khi cuéc chiÕn vïng vÞnh. Thñ ®o¹n thu nhËp th«ng tin ph¸t triÓn theo h­íng chÝnh x¸c kÞp thêi trong mäi thêi tiÕt. ThÕ kû 21 sÏ øng dông vÖ tinh trinh s¸t chôp ¶nh cã ®é ph©n nÐt cao hÖ thèng b¸o ®éng sím tªn löa ®¹n ®¹o hång ngo¹i, m¸y bay b¸o ®éng sím t¸c chiÕn trong kh«ng chung, m¸y bay kh«ng ng­êi l¸i, thiÕt bÞ nh×n ®ªm…… Tõ ®ã ng­êi chØ huy cã kh¶ n¨ng nhËn biÕt ®­îc t×nh h×nh nhanh chãn chÝnh x¸c. 3. T¸c chiÕn lôc, h¶i , kh«ng qu©n sÏ cã xu h­íng tµng h×nh hãa Trong t­¬ng lai m¸y bay tµng h×nh, tªn löa, tµu chiÕn vµ xe t¨ng tµng h×nh sÏ ®­îc ph¸t triÓn m¹h mÏ. Kü thuËt tù ®éng tµng h×nh sÏ ngµy ®­îc øng dông réng r·i, tiÕn c«ng phßng thñ ®èi kh¸ng gi÷a tµnh h×nh vµ chèng tµnh h×nh sÏ cµng trë lªn quyÕt liÖt. 4. Vò khÝ dÉn ®­êng chÝnh x¸c sÏ ®­îc øng dông réng r·i. Trong chiÕn tranh ViÖt nam viÖc sö dông vò khÝ dÉn ®­êng chÝnh x¸c kho¶ng 0,2% tæng sè ®¹n d­îc th× ë b·o t¸p sa m¹c lµ 9% vµ con c¸o sa m¹c l¹ 70% cho thÊy sù ph¸t triÓn nhanh vµ ngµy cµng réng r·i cña lo¹i vò khÝ nµy 5. Tªn löa chiÕn thuËt sÏ trë thµnh vò khÝ chñ yÕu t¸c chiÕn ®èi kh¸ng tiÕn c«ng vµ phßng ngù trong t­¬ng lai. Nh÷ng lo¹i tªn löa nµy ®· ®­îc ph¸t triÓn m¹nh mÏ ë Mü, Nga, Ên ®é vµ mét sè n­íc kh¸c víi ®é chÝnh x¸c ngµy cµng ®­îc n©ng cao nã n©ng cao kh¶ n¨ng ®ét ph¸, phßng thñ m¹nh t¸c chiÕn c¬ ®éng linh ho¹t vÝ dô nh­ tªn löa hµnh tr×nh vµ c¸c tªn löa ®¹n ®¹o kh¸c. c¸c quèc gia ph¸t triÓn sÏ duy tr× vµ ph¸t triÓn hÖ thèng phßng kh«ng ®a tÇng bao phñ toµn kh«ng gian vµ dµy ®Æc. 6. Vò khÝ h¹t nh©n chiÕn l­îc lµ c¸i « b¶o hé cho cuéc chiÕn tranh t­¬ng lai Mü, Nga lu«n coi träng lùc l­îng h¹t nh©n lµ träng t©m an ninh quèc gia nhµ n­íc, ngoµi ra c¸c n­íc ph¸t triÓn nh­ Ên ®é, Pakixtan vÉn ®ang muèn trë thµnh mét quèc gia lín vÒ h¹t nh©n ®iÒu nµy ®ang lµ mèi ®e däa cho nh©n lo¹i trªn toµn cÇu. 7. Vò khÝ míi ®­îc nghiªn cøu ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ sö dông réng r·i. §ã lµ nh÷ng vò khÝ vÝ dô nh­: vò khÝ ®éng n¨ng, vò khÝ la de, vò khÝ ®iÖn tõ, vò khÝ sãng nhá h¬n ©m thanh, ®¹n quang häc, vò khÝ lµm tª liÖt, vò khÝ lµm dÝnh kÕt vµ gißn vËt liÖu vò khÝvi rót, vò khÝ xung m¹ch ®iÖn tõ phi h¹t nh©n, ®¹n ph¸ ho¹i ®iÖn tö …… sÏ ®­îc sö dông ngµy cµng nhiÒu nã sÏ trë thµnh vò khÝ quan träng cña hµnh ®éng qu©n sù phi chiÕn tranh vµ chiÕn tranh Ch­¬ng 2 giíi thiÖu mét sè vò khÝ c«ng nghÖ cao Ngßai nh÷ng läai vò khÝ c«ng nghÖ cao ®· tr×nh bµy trong gi¸o tr×nh "vò khÝ c«ng nghÖ cao" xuÊt b¶n 2001"Tµi liÖu dïng cho ®µo t¹o cao häc chuyªn ngµnh vò khÝ ®¹n". qua t×m hiÓu c¸c tµi liÖu t¹p chÝ kh¸c t«i xin giíi thiÖu mét sè läai vò khÝ c«ng nghÖ cao míi kh¸c ®· vµ ®ang ®­îc nghiªn cøu ph¸t triÓn vµ trang bÞ cho qu©n ®éi mét sè n­íc nh­ MÜ, Anh, Ph¸p, §øc, Nga.... nh­ sau: 2.1 ®¹n cèi chèng t¨ng cã ®iÒu khiÓn (®¹n cèi dÉn giai ®äan cuèi) Ph¸o sóng cèi lµ vò khÝ s¸t th­¬ng diÖn tÇm gÇn. kh«ng thÝch hîp víi tÊn c«ng môc tiªu ®iÓm nh­ng ®¹n cèi dÉn giai ®äan cuèi míi xuÊt hiÖn gÇn ®©y cã thÓ sö dông trong vai trß chèng t¨ng (tÊn c«ng tõ nãc xe). Khi sö dông läai ®¹n nµy cã hai lîi thÕ. Mét lµ sö dông d­êng ®¹n cÇu vång tÊn c«ng tõ nãc xe t¨ng n¬i mµ vá gi¸p b¶o vÖ máng, diÖn tÝch lín dÔ g©y s¸t th­¬ng cho ng­êi vµ vò khÝ , lµm mÊt kh¶ n¨ng chiÕn ®Êu hay ph¸ hñy hßan tßan xe. hai lµ ®¹n cèi b¾m ®i víi ¸p lùc vµ sãng xung kÝch nhá khi ra khái nßng nªn c¸c khèi dÉn vµ ngßi næ cã ®é nh¹y cao kh«ng bÞ ¶nh h­ëng chÝnh v× vËy ®¹n cèi "tinh kh«n" dÉn giai ®äan cuèi ®­îc nhiÒu n­íc tËp trung nghiªn cøu. §¹n läai nµy cã kh¶ n¨ng ph¸t hiÖn, b¸m môc tiªu vµ tù dÉn ®Ó ®¸nh tróng môc tiªu. cÊu t¹o läai ®¹n nµy ngßai phÇn ®Çu ®¹n chøa ngßi næ ra cßn cã ba thµnh phÇn víi chøc n¨ng kh¸c nhau nh­: khèi ph¸t hiÖn vµ t×m môc tiªu, khèi dÉn vµ khèi ®iÒu khiÓn. PhÇn ®Çu ®¹n chøa l­îng næ ®Þnh h­íng cÇn cã kh¶ n¨ng ph¸ nhiÒu läai gi¸p kh¸c nhau (gi¸p nhiÒu líp, gi¸p phøc hîp vµ gi¸p ph¶n øng). Mét sè ®¹n cèi dÉn giai ®äan cuèi chèng thiÕt gi¸p cña c¸c n­íc: 1- §¹n cèi chèng t¨ng cña Thôy ®iÓn Do h·ng Saab (Thôy ®iÓn) nghiªn cøu vµ chÕ t¹o dïng b¾n cho cèi 120mm nßng tr¬n, ®©y lµ läai vò khÝ "b¾n vµ quªn" cã cÊu t¹o gåm ba bé phËn c¬ b¶n: c¬ cÊu phãng, b¾n; ®éng c¬ ®Èy; phÇn ®Çu ®¹n. Ngßai ra cßn cã mét thiÕt bÞ lËp tr×nh cÇm tay víi mét d©y c¸p ®iÖn ®Êu nèi víi ®¹n ®Ó cµi ®Æt cho ®¹n trø¬c khi b¾n. C¬ cÊu phãng b¾n nÆng 1,8kg, bªn trong chøa liÒu phãng kh¸c nhau cã thÓ tÊn c«ng c¸c môc tiªu ë cù ly 1 - 5 km, nÕu l¾p thªm ®éng c¬ ®Èy phô ë gi÷a phÇn phãng vµ phÇn chiÕn ®Êu cña ®¹n cã thÓ diÖt môc tiªu ë cù ly 5 - 7,5km. ®éng c¬ ®Èy cã khèi l­îng 3,6kg ®­îc khëi ®éng sau 4 gi©y vµ thêi gian ch¸y lµ 6 gi©y. §Çu ®¹n cèi cã kh¶ n¨ng xuyªn ph¸ thÐp dµy 756mm. HÖ thèng dÉn cña ®¹n gåm: khèi t×m vµ ph¸t hiÖn môc tiªu, linh kiÖn ®iÖn tö, con quay, nguån ®iÖn, c¬ cÊu hiÖu chØnh vµ c¸nh æn ®Þnh. Khèi t×m vµ ph¸t hiÖn môc tiªu t¹o ¶nh hång ngäai cã thÓ ph©n biÖt môc tiªu ®· bÞ ®¸nh víi môc tiªu ch­a bÞ ®¸nh, kh«ng bÞ ¶nh h­ëng bíi khãi, s­¬ng mï vµ nhiÔu ®iÖn tõ. Qu¸ tr×nh häat ®éng: sau khi b¾n ®¹n bay ra khái nßng kháang 100 - 300m, c¬ cÊu phãng t¸ch khái ®¹n vµ r¬i xuèng, ®éng c¬ ®Èy phô ®­îc kÝch häat, ®Èy tiÕp ®¹n ®i vµ t¸ch khái ®¹n sau khi kÝch häat khèi t×m môc tiªu theo ch­¬ng tr×nh ®· cµi ®Æt sau ®ã ®¹n b¸m s¸tt môc tiªu vµ tÊn c«ng môc tiªu tõ nãc xe. Khi b¾n theo läat 3 viªn vµo ®éi h×nh tËp kÕt cña ®¹i ®éi xe t¨ng x¸c suÊt tróng lµ 90% diÖt tõ 1- 2 xe. Läai ®¹n nµy ®· ®­îc trang bÞ trong qu©n ®éi thôy ®iÓn n¨m 1994, Thôy sü, Ph¸p vµ NhËt b¶n ®· mua läai ®¹n nµy vµ c¶i tiÕn ®Ón b¾n b»ng cèi cã r·nh 120mm. 2- §¹n cèi Merlin cña Anh §©y lµ läai ®¹n 81mm dïng b¾n cho cèi 81mm do Aerospace (Anh) ph¸t triÓn vµ s¶n xuÊt n¨m 1995 ®­a vµo trang bÞ lôc qu©n. Mét sè n­íc nh­ Malaixia, Th¸i lan vµ Mü ®· mua läai ®¹n nµy. §¹n cã nguyªn lý phãng t­¬ng tù ®¹n cèi th«ng th­êng. ThiÕt kÕ tæng thÓ t­¬ng tù ®¹n cèi dÉn giai ®äan cuèi chèng t¨ng 120mm cña Thôy ®iÓn. PhÇn ®Çu ®¹n lµ hÖ thèng dÉn, tiÕp ®Õn lµ phÇn chiÕn ®Êu vµ c¬ cÊu an tßan, phÇn ®u«i cã 6 c¸nh æn ®Þnh vµ chøa thuèc phãng. ChiÒu dµi tßan bé lµ 900mm, nÆng 6kg, tÇm b¾n xa nhÊt lµ 4km vµ cã kh¶ n¨ng xuyªn thÐp 510mm. §iÓm kh¸c biÖt duy nhÊt gi÷a ®¹n Merlin vµ ®¹n cèi 120mm Thôy ®iÓn lµ khèi ®Çu t×m ra da sãng milimÐt chñ ®éng. Sau khi b¾n ®¹n nµy hßan tßan cã kh¶ n¨ng häat ®éng tù ®éng kiÓu "b¾n vµ quªn". Khèi ®Çu t×m cã thÓ quÐt môc tiªu 2 lÇn, lÇn thø nhÊt quÐt réng 300x300 (m) ®èi víi c¸c môc tiªu vËn ®éng, lÇn thø hai quÐt hÑp 100x100 (m) ®Ó t×m môc tiªu tÜnh. sau khi ph¸t hiÖn môc tiªu nã tù ®éng chuyÓn sang chÕ ®é b¸m vµ ph¸t lÖnh dÉn tíi 4 c¸nh ®iÒu khiÓn ®Ó ®iÒu chØnh ®¹n tÊn c«ng môc tiªu tõ trªn nãc xe. 3 - §¹n cèi Griffen Cì ®¹n lµ 120mm, ®¹n nµy do bèn n­íc Anh, Ph¸p, Italia, Thôy sü hîp t¸c ph¸t triÓn cã thÓ b¾n tõ bÊt kú sóng cèi 120mm hiÖn cã trong trang bÞ. §©y lµ läai ®¹n hiÖn ®¹i nhÊt hiÖn nay cã kh¶ n¨ng ®èi phã víi c¸c läai t¨ng chñ lùc hiÖn cã vµ sÏ cã trong t­¬ng lai. ®¹n dµi 1m, nÆng 20kg, tÇm b¾n hiÖu qu¶ 1500 - 8000m, tèc ®é b¾n 6ph¸t/phót. sö dông khèi ®Çu t×m rada sãng milimÐt chñ ®éng gièng nh­ ®¹n Merlin. Khèi ®Çu t×m cã thÓ quÐt t×m môc tiªu di ®éng trong vïng ®­êng kÝnh 500m tõ ®é cao 900m. Khi kh«ng t×m ®­îc môc tiªu di ®éng khèi ®Çu t×m tù ®éng chuyÓn sang quÐt t×m môc tiªu tÜnh trong ph¹m vi ®­êng kÝnh 150m. §¹n cèi nµy sö dông läai ®Çu næ lâm hai tÇng nèi tiÕp, uy lùc lín nh»m t¨ng hÖiu suÊt chiÕn ®Êu. 4 - §¹n cèi XM 935 cña Mü MÉu ®¹n XM 935 do Lokheed Martin (MÜ) vµ Diehl (§øc) nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn víi cì ®¹n 120mm vµ b¾n b»ng cèi M120/M121 vµ ®· ®­îc ®­a vµo trang bÞ cña qu©n déi MÜ N¨m 2002. §©y lµ ®¹n dùa trªn mÉu ®¹n cèi dÉn b»ng lade b¸n chñ ®éng cña §øc. §¹n XM 935 sö dông khèi t×m môc tiªu ¶nh hång ngäai, ph¹m vi quÐt trong vïng cã ®­êng kÝnh 500m cã thÓ më réng ®Õn 1000m. HÖ dÉn cña ®¹n cã kh¶ n¨ng xö lý ¶nh môc tiªu, chän ®iÓm ng¾m chÝnh x¸c vµo môc tiªu, ph¸t lÖnh ®iÒu chØnh ®Õn c¸nh l¸i vµ hÖ thèng ®éng lùc, phÇn chiÕn ®Êu sö dông ®Çu næ lâm hai tÇng nèi tiÕp, cã kh¶ n¨ng xuyªn ph¸p thÐp hiÖu qu¶. §¹n XM 935 dµi tßan bé 965mm tÇm b¾n 500 - 1500m, ®Çu ®¹n nÆng 17,2kg. §¹n cã hai chÕ ®é dÉn: DÉn lade cã ng­êi ®iÒu khiÓn, vµ chÕ ®é tù dÉn "b¾n vµ quªn" 5- §¹n cèi dÉn giai ®äan cuèi cña Nga §­a vµo trang bÞ cña Nga n¨m 1982, ®¹n cèi dÉn giai ®äan cuèi 240mm "Schmelchak" b¾n b»ng cèi M240/2S4. §©y lµ läai ®¹n cèidÉn giai ®äan cuèi cã uy lùc lín nhÊt thÕ giíi. Khèi l­îng 234,2kg, tÇm b¾n 3600 - 9200m, ®¹n sö dông hÖ dÉn lade b¸n chñ ®éng. Khi bay c¸ch môc tiªu 400 - 800m, khèi t×m môc tiªu khëi ®éng ®Ó t×m b¾t môc tiªu ®· bÞ chiÕu lade, sau khi b¾t môc tiªu hÖ thèng lµi khëi ®éng ®iÒu chØnh ®­êng bay vµ ®¹n h­íng ®óng môc tiªu. Do thêi gian bay giai ®äan cuèi rÊt ng¾n nªn hÇu nh­ kh«ng thÓ ®èi phã g©y nhiÔu ë giai ®äan nµy §¹n cèi Kitorov 120mm b¾n b»ng cèi 120mm kiÓu 2S9/2B16/2B23/2S31 ®­îc ®­a vµo trang bÞ qu©n Nga cuèi thËp kû 90. §¹n sö dông hÖ dÉn lade b¸n tù ®éng, cã chiÒu dµi 1225mm, khèi l­îng 25kg vµ tÇm b¾n xa nhÊt 7500m, ®Çu ®¹n næ ph¸ s¸t th­¬ng cã thÓ tÊn c«ng tõ nãc xe thiÕt gi¸p nhÑ, ®¸nh ph¸ trËn ®Þa phßng ngù, trËn ®Þa ph¸o. 2.2 M×n tinh kh«n vµ c«ng nghÖ ®iÒu khiÓn C«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®ang t¹o ra cuéc c¸ch m¹ng trong c¸c läai m×n míi vµ t¸c ®éng to lín tíi häat ®éng t¸c chiÕn m×n 1 - c¸c läai m×n phãng r¶i tõ xa Hä m×n phãng r¶i FASCAM . c¸c m×n FASCAM ®­îc l¾p c¬ cÊu tù hñy vµ ®­îc triÓn khai tõ hµng läat ph­¬ng tiÖn mang v¸c kh¸c nhau nh­: m¸y bay, xe qu©n sù, ph¸o rèc kÐt.... víi hÖ thèng phãng r¶i tÇm xa sÏ cho phÐp triÓn khai m×n phÝa sau c¸c tuyÕn tÊn c«ng cña ®èi ph­¬ng. Kh«ng gièng nh­ m×n th«ng th­êng c¸c m×n FASCAM lµ m×n cã thÓ kÝch häat ngay c¶ khi xe ch¹y qua cho dï kh«ng ®Ì lªn chóng. ng­êi ta còng ®· ph¸t triÓn c¸c m×n tÊn c«ng tõ hai bªn thµnh xe b»ng dïng mét rèc kÐt ®Ó phãng ®¹n vµo c¸c xe t¨ng hoÆc dïng mét luång xuyªn ®­îc t¹o tõ thuèc næ ®Ó xuyªn ph¸ tõ phÝa thµnh xe. HÖ thèng m×n kÕt cÊu (MOPMS) kÕt hîp mét ®­êng truyÒn lÖnh mét chiÒu cho phÐp ®iÒu khiÓn triÓn khai m×n tõ xa vµ truyÒn lÖnh hñy hoÆc ®Æt c¬ cÊu hÑn giê tù hñy. 2. M×n diÖn réng WAM §©y lµ mét läai m×n míi th«ng minh cã` hiÖu qu¶ trªn mét khu vùc b¸n kÝnh réng 100m. nghÜa lµ mét m×n WAM sÏ phßng thñ cã hiÖu qu¶ trªn mét khu vùc cã diÖn tÝch trªn 30.000m2. M×n WAM gåm phÇn bÖ ®Æt trªn mÆt ®Êt vµ phÇn chiÕn ®Êu chøa thuèc næ. C¸c xen x¬ ©m thanh vµ ®Þa chÊn l¾p trªn phÇn bÖ sÏ gi¸m s¸t m«i tr­êng vµ cung cÊp th«ng tin cho mét m¸y tÝnh micro l¾p s½n ®Ó ph©n biÖt môc tiªu, tÝnh tãan kháang c¸ch ®¸nh chÆn vµ phãng ®¹n tíi môc tiªu. Bé phËn c¶m biÕn l¾p s·n cña ®¹n cã nhiÖm vô ®Þnh vÞ môc tiªu vµ phãng l­îng næ xuyªn vµo nãc xe. Läai WAM thÕ hÖ thø nhÊt bè trÝ thñ c«ng sö dông c«ng nghÖ ®­êng truyÒn lÖnh MOPMS ®Ó kÝch häat vµ chØ lÖnh tù hñy m×n tõ xa. M×n WAM cßn cã mét bé hÑn giê tù hñy cho phÐp chän mét sè thêi ®iÓm tù hñy ®· ®­îc lËp tr×nh tr­íc t¹i nhµ m¸y. C¸c m×n WAM thÕ hÖ kÕ tiÕp sÏ kÕt hîp mét hÖ thèng th«ng tin liªn l¹c míi cho phÐp th«ng tin hai chiÒu. §iÒu nµy cã nghÜa lµ ng­êi ta cã thÓ thÈm vÊn m×n ®Ó x¸c ®Þnh xem liÖu c¸c lÖnh cã ®­îc m×n tiÕp nhËn vµ thùc hiÖn ®óng kh«ng. Th«ng tin liªn l¹c hai chiÒu cßn t¹o ra tiÒm n¨ng ph¸t triÒn mét m¹ng l­íi gi÷a c¸c m×n WAM víi nhau, ®­îc triÓn khai trªn mét khu vùc nhÊt ®Þnh ®Ó ®¶m b¶o ch¾c ch¾n r»ng chØ cã mét m×n tÊn c«ng mét môc tiªu. ViÖc h×nh thµnh m¹ng l­íi còng sÏ t¹o kh¶ n¨ng triÓn khai mét b·i m×n th«ng minh (IMF) trong ®ã c¸c m×n sÏ trao ®æi ph¸t triÓn chiÕn l­îc vµ b¾t ®Çu mét cuéc tÊn c«ng phèi hîp vµo ®éi h×nh c¸c xe môc tiªu. C¸c m×n WAM thÕ hÖ thø hai sÏ ®­îc triÓn khai b»ng bÖ phãng r¶i Volcano vµ tõ c¸c tªn löa tÊn c«ng tung th©m. 3. M×n chèng trùc th¨ng (AHM) §©y lµ mét läai m×n phßng thñ diÖn dïng ®Ó tÊn c«ng m¸y bay trùc th¨ng bay lµ lµ trªn mÆt ®Êt ë ®é cao 100m. C¸c trùc th¨ng muèn tr¸nh m×n ph¶i bay ë ®é cao cao h¬n ®iÒu ®ã lµm mÊt yÕu tè bÊt ngê vµ cã thÓ bÞ c¸c ph­¬ng tiÖn phßng kh«ng mang v¸c tiªu diÖt. M×n chèng t¨ng AHM sö dông mét ten x¬ ©m thanh ®Ó tÊn c«ng môc tiªu, mét xen x¬ hång ngäai ®Ó b¾t môc tiªu vµ mét m¸y tÝnh micro ®Ó ph©n biÖt m¸y bay ta hay m¸y bay ®Þch. Trong hÖ ph©n biÖt ®Þch ta sÏ gåm c¶ d¹ng chñ ®éng hoÆc thô ®éng. M×n chèng trùc th¨ng AHM gièng nh­ m×n WAM thÕ hÖ II sÏ kÕt hîp sö dông ®­êng truyÒn th«ng tin liªn l¹c chØ huy kiÓm sãat hai chiÒu vµ kh¶ n¨ng chuyÓn tr¹ng th¸i chiÕn ®Êu: ®ãng/më ®Ó cã thÓ sö dông trong nghiÒu t×nh huèng chiÕn thuËt kh¸c nhau. 2.3 Mét sè läai vò khÝ trang bÞ trªn m¸y bay 1. HÖ thèng phãng r¶i ®a n¨ng MW - 1: §©y lµ hÖ thèng phãng r¶i bom ®¹n do §øc chÕ t¹o trang bÞ cho c¸c m¸y bay nÐm bom tÇm thÊp ®Ó tÊn c«ng vµo c¸c ®éi h×nh xe t¨ng, xe bäc thÐp, s©n bay, kho b·i. HÖ th6ãng cã kÕt c¸u m« dun gåm khoang chøa bom/®¹n tèi ®a lµ 4 khoang mçi khoang cã kháang 112 èng phãng. Tïy theo tèc ®é vµ gi·n c¸ch phãng cã thÓ bao phñ khu vùc cã chiÒu dµi 2500m réng 500m . Bom con cã c¸c läai nh­ bom s¸t th­¬ng hÑn giê Musa, M×n chèng t¨ng MTFF, m×n s¸t th­¬ng ph¸ hñy vËt thÓ MUSPA, hoÆc c¸c bom chïm chèng t¨ng KB44, bom ph¸ c«ng sù hÇm hµo ASW, cã kh¶ n¨ng xuyªn ph¸ bª t«ng dµy 7m. Nh­îc ®iÓm chÝnh cña hÖ thèng phãng r¶i ®a n¨ng lµ ®ßi hái m¸y bay mang phãng ph¶i bay trªn khu vùc môc tiªu nªn dÔ bÞ háa lùc phßng kh«ng ®èi ph­¬ng tiªu diÖt. §Ó kh¾c phôx h¹n chÕ nµy m¸y bay mang phãng th­êng ¸p dông chiÕn thuËt bay thÊp, lîi dông thêi tiÕt, ®ªm tèi vµ sö dông kÕt hîp víi c¸c ph­¬ng tiÖn t¸c chiÕn ®iÖn tö hç trî. 2. HÖ phãng r¶i bom/ d¹n con DWS 39 §©y lµ läai bom mÑ cã kh¶ n¨ng mang nhiÒu läai bom, ®¹n con kh¸c nhau gièng nh­ hÖ MW - 1 do §øc chÕ t¹o theo ®¬n ®8¹t hµng cña Thôy ®iÓn. Läai bom nµy cã thÓ dïng ®¸nh ph¸ c¸c môc tiªu trªn bé còng nh­ trªn biÓn. 3. HÖ thèng phãng r¶i CH - TABO Do §øc chÕ t¹o sö dông ®¸nh ph¸ c¸c xe bäc thÐp nhÑ vµ c¸c môc tiªu kh«ng kiªn cè kh¸c. Víi chiÒu dµi 3,5m, nÆng 362kg, nã chøa 10 qu¶ bom con s¸t th­¬ng nÆng 27kg. Nh­ vËy chØ cÇn hai hÖ thèng cã thÓ bao qu¸t trªn mét khu vùc 200 x50 m víi mËt ®é m¶nh bom trong khu vùc cã hiÖu qu¶ lµ 4 m¶nh/1m2. M¶nh bom cã thÓ xuyªn thÐp dµy 5mm. ngßai ra hÖ thèng nµy cßn cã thÓ mang c¸c läai bom con kh¸c. 4. Bom mÑ CWS §Ó t¨ng c­êng uy lùc vµ ®é chÝnh x¸c cña c¸c läai bom con khi tÊn c«ng c¸c môc tiªu ph©n t¸n ë tÇm thÊp. Hai c«ng ty Matra (Ph¸p) vµ MBB (§øc) ®· hîp t¸c chÕ t¹o 3 läai vò khÝ kh«ng - ®Êt tÇm ng¾n, tÇm trung vµ tÇm võa. Läai vò khÝ nµy cã hai bé phËn: bom mÑ vµ bom con, ë bom mÑ cã chøa bé phËn ®iÒu khiÓn, c¸nh vµ nguån ®iÖn. Bom cã mÆt c¾t h×nh elÝp, bom con còng gièng hÖ th6ãng MW - 1 chñ yÕu lµ läai chèng t¨ng, s¸t th­¬ng vµ ph¸. Tïy theo môc tiªu t¸c chiÕn cã thÓ thay ®æi phÇn ®Çu vµ ®u«i bom t¹o thµnh 4 läai kh¸c nhau, läai A cè ®Þnh chØ cã thÓ treo ë d­íi th©n m¸y bay, bom con ®­îc phãng ra hai bªn. Läai B th¶ r¬i tù do, läai C bay liÖng phÝa ®Çu cã l¾p thiÕt bÞ ®o cao, dÉn ®­êng qu¸n tÝnh, m¸y tÝnh ®iÒu khiÓn, phÝa ®u«i cã c¸nh gÊp l¸i h­íng khi bay më ra. TÇm bay cã thÓ tíi 10km. Läai D dïng ®éng c¬ rèc kÐt nhiªn liÖu r¾n tÇm bay tíi 30km. 5. Bom m« - ®un BM 400: Do c«ng ty Thom son (Ph¸p) chÕ t¹o; NÆng 390kg gåm 3 bom con næ ph¸ nÆng 90kg. Bom con ®­îc phãng ra tõ ®u«i bom mÑ theo d·n c¸ch ®Þnh s½n, khi næ v¨ng ra 700 m¶nh víi tèc ®é v¨ng 2000m/s - b¸n kÝnh s¸t th­¬ng lµ 100m 6. Bom mÑ BL 755: §©y lµ hÖ vò khÝ tiÕn c«ng tÇm xa do Anh chÕ t¹o. Mçi bam mÑ chøa 16 bom con dÉn b»ng hång ngäai, hoÆc ra ®a sãng mm. 7. Bom mÑ CB470: Do Nam Phi chÕ t¹o. Bom dµi 2,6m ®­êng kÝnh 0,4m nÆng 450kg, chøa 40 bom con h×nh cÇu nÆng 6,2kg. ®é cao phãng bom tõ 30 - 300m, s¬ tèc bom con tõ 2- 12m/s, tèc ®é tiÕp ®Êt cña bom con lµ 1200 - 1300m/s khi ch¹m ®Êt tïy theo ®Æc tÝnh cña ®Êt bom con th­êng n¶y lªn cao 3 - 5m vµ næ v× thÕ kh¶ n¨ng s¸t th­¬ng rÊt lín. 8. Tªn löa kh«ng ®èi ®Êt AMW 68vµ 100mm. §©y lµ läai vò khÝ s¸t th­¬ng diÖn chuyªn dïng cho trùc th¨ng vµ m¸y bay. Bé phËn ®Çu ®¹n chøa nhiÒu ®¹n con. khi tªn löa phãng tíi môc tiªu c¸c ®¹n con v¨ng ra vµ diÖt môc tiªu. Cã hai ®Çu ®¹n c¬ b¶n: Läai ABL gåm 8 ®¹n con (víi tªn löa 68mm) vµ 36 ®¹n con ( víi tªn löa 100mm), mçi ®¹n con nÆng 190g, ®­êng kÝnh 13,5mm cã kh¶ n¨ng xuyªn thÐp dµy 15 - 18mm. 9. Tªn löa ®iÒu khiÓn v« tuyÕn Popeye. Do I- xra - en chÕ t¹o theo ®¬n ®Æt hµng cña kh«ng qu©n MÜ. Tªn löa nÆng 1360kg, bé phËn chÕin ®Êu nÆng 340kg ®­îc trang bÞ cho m¸y bay B52G vµ F- 111 khi l¾p thªm hÖ dÉn ®­êng qu¸n tÝnh giai ®äan gi÷a tªn löa nµy cã thÓ c¹nh tranh víi tªn löa AGM - 84, SLAM vµ AGM - 130 vÒ tÇm b¾n (90km). 10. Tªn löa kh«ng - ®Êt dÉn b»ng la de nöa chñ ®éng AS - 30L: Läai nµy do Ph¸p chÕ t¹o trªn c¬ së tªn löa AS - 30 tr­íc ®©y, cã ®iÒu ®Çu tù dÉn la de nöa chñ ®éng cña nã ph¶i sö dông thÕit bÞ chØ thÞ môc tiªu lade Atlis II. 11. Tªn löa kh«ng ®èi ®Êt AGM – 122 Sidearm Lo¹i tªn löa kh«ng ®èi ®Êt nµy cã hai lo¹i: - AGM – 122A. HÖ dÉn cña lo¹i nµy lµ ®Çu dÉn ra ®a thô déng d¶i réng. AGM – 122A dïng cho c¸c m¸y bay F/A – 18, Harier AV – 8B, F4G, A – 4, vµ c¸c m¸y bay trùc th¨ng AH – 64A (Apache), AH – 1T (Seacobra). - AGM – 122B ®­îc trang bÞ c¶i biªn tõ lo¹i trªn. 12. Tªn löa kh«ng ®èi ®Êt AGM – 45 Shrike. §Ó dÉn tíi môc tiªu, tªn löa ®­îc l¾p ®Çu tù dÉn ra ®a thô ®éng. Cã 12 lo¹i ®Çu tù dÉn, mçi lo¹i lµm viÖc ë mét d¶i tÇn hÑp, sao cho c¶ 12 ®Çu tù dÉn bao trïm c¶ d¶i tÇn réng ®Ó ®¸nh c¸c môc tiªu kh¸c nhau (nh­ ra ®a ph¸o phßng kh«ng, ra ®a tªn löa phßng kh«ng, ra ®a c¶nh giíi, ra ®a dÉn ®­êng cho m¸y bay, ra ®a ®iÒu khiÓn vò khÝ hay c¸c nguån bøc x¹ sãng v« tuyÕn ®iÖn kh¸c. D¶i tÇn mµ AGM – 45 lµm viÖc lµ 1550-10900MHz. ViÖc chän ®Çu tù dÉn nµo l¾p vµo tªn löa tr­íc khi l¾p lªn m¸y bay ®­îc c¨n cø vµo sè liÖu ®· trinh s¸t tr­íc vÒ môc tiªu. Cßn khi ®· l¾p lªn m¸y bay th× kh«ng thay ®æi ®­îc d¶i tÇn ho¹t ®éng nªn kh«ng ®¸nh ®­îc c¸c môc tiªu ngoµi dù kiÕn. Khi ra ®a t¾t m¸y th× tªn löa kh«ng b¸m ®­îc vµo môc tiªu mµ bay theo quü ®¹o ®­êng ®¹n tù do. 13. Tªn löa kh«ng ®èi ®Êt AGM – 78 Standard. §©y lµ lo¹i tªn löa tÇm trung, tù dÉn tíi môc tiªu b»ng ra ®a thô ®éng. Hai lo¹i B vµ C cßn cã c¸c bé nhí to¹ ®é môc tiªu ®Ó khi ra ®a t¾t m¸y, tªn löa vÉn bay tíi ®­îc môc tiªu. Lo¹i tªn löa nµy cã d¶i tÇn réng h¬n vµ ®é chèng nhiÔu cao h¬n lo¹i AGM – 45. 14. Tªn löa kh«ng ®èi ®Êt AGM – 88 HARM. §©y lµ lo¹i tªn köa ch«ng ra ®a tÇm trung. Cã ba lo¹i AGM– 88 lµ lo¹i A, B, C - Tªn löa kh«ng ®èi ®Êt lo¹i AGM – 88A: ®­îc tù dÉn b»ng mét ®Çu t×m ra ®a thô ®éng cã mét ang ten cè ®Þnh d¶i réng, cã phÇn mÒm ®­îc lËp tr×nh bëi m¸y bay phãng tªn löa vµ cã kh¶ n¨ng ®iÒu chØnh tÇn sè ra ®a cao h¬n. - Tªn löa kh«ng ®èi ®Êt lo¹i AGM – 88B ®­îc c¶i tiÕn tõ lo¹i AGM – 88A b»ng c¸ch dïng c¸c m¶nh s¸t th­¬ng b»ng tungsten thay cho c¸c m¶nh b»ng thÐp nhÑ h¬n cña loaÞ 88A ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ s¸t th­¬ng. - Tªn löa kh«ng ®èi ®Êt lo¹i AGM – 88C ®­îc c¶i tiÕn so víi lo¹i AGM – 88A b»ng c¸ch dïng ®Çu t×m ra ®a gi¸ thµnh h¹ h¬n mµ l¹i cã kh¶ n¨ng ®iÒu chØnh ®­îc tÇn sè, dïng ®Ó lùa chän c¸c môc tiªu cã tÇn sè ph¸t thay ®æi. C¶ ba lo¹i trªn ®Òu cã tèc ®é bay rÊt lín (3600-4900km/h) vµ ®Òu cã kh¶ n¨ng nhí môc tiªu, nªn vÉn tíi ®­îc môc tiªu khi ra ®a ®èi ph­¬ng t¾t m¸y. Nhiªn liÖu r¾n dïng trong ®éng c¬ lµ lo¹i thuèc phãng kh«ng khãi nªn kh«ng ®Ó lé vÞ trÝ m¸y bay lóc phãng. ViÖc ph¸t hiÖn môc tiªu ®­îc ra ®a trinh s¸t APR/38 hoÆc ALR45/50 l¾p trªn m¸y bay mang thùc hiÖn, cßn hÖ thèng ®iÒu khiÓn ho¶ lùc AWG-25 cã chøa c¸c thiÕt bÞ tÝnh to¸n vµ ®iÒu khiÓn sÏ thùc hiÖn viÖc phãng AGM-88. Thñ ®o¹n phãng tªn löa kh¸ linh ho¹t, cã thÓ cã 3 ph­¬ng thøc phãng: + Phãng vµo môc tiªu t×nh cê ph¸t hiÖn trªn ®­êng bay. + Phãng vµo môc tiªu ®· dù ®Þnh nh­ng ë cù ly trung b×nh hoÆc gÇn, khi ®Çu tù dÉn b¾t ®­îc môc tiªu. + Phãng vµo môc tiªu ®· dù ®Þnh nh­ng ë cù ly xa (70-148 km), kh«ng cÇn ®Çu tù dÉn b¾t ®­îc môc tiªu tr­íc khi phãng. Khi ®ã ®Õn cù ly nhÊt ®Þnh gÇn môc tiªu th× ®Çu tù dÉn sÏ b¾t môc tiªu vµ dÉn tªn löa vµo ®Ó diÖt. 15. Tªn löa kh«ng ®èi ®Êt AGM-65 Maverick. Lµ mét hä tªn löa kh«ng ®èi ®Êt tÇm ng¾n vµ trung - AGM-65A ®­îc dÉn b»ng ®Çu t×m vµ b¸m môc tiªu b»ng v« tuyÕn truyÒn h×nh. - AGM-65B: c¸c tÝnh n¨ng kü chiÕn thuËt hoµn toµn nh­ lo¹i 65A, chØ kh¸c lµ cã c¶i tiÕn hÖ thèng quang häc ®Ó phãng ®¹i h×nh ¶nh môc tiªu, t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi l¸i ®Þnh vÞ môc tiªu vµ “kho¸” tªn löa vµo môc tiªu tõ cù ly xa h¬n. - AGM-65C, ®Én b»ng laser nh­ng kh«ng ®­îc d­a vµo trang bÞ. - AGM-65D ®­îc dÉn b»ng ®Çu t×m ¶nh hång ngo¹i IIR (viÕt t¾t cña Imaging Infra Red), do ®ã cã thÓ sö dông c¶ ban ngµy, ban ®ªm vµ trong thêi tiÕt xÊu, tÇn sè hång ngo¹i ®­îc chän sao cho ®èi phã ®­îc víi khãi trªn chiÕn tr­êng. - AGM-65E. Bé chiÕu x¹ môc tiªu b»ng laser cã thÓ ®Æt trªn m¸y bay kh¸c hoÆc trªn mÆt ®Êt vµ phi c«ng kh«ng cÇn ph¶i nhËn d¹ng môc tiªu râ rµng tr­íc khi phãng tªn löa. Mét ®Æc ®iÓm n÷a lµ lo¹i tªn löa nµy dïng ngßi næ cã kh¶ n¨ng ®iÒu chØnh gi÷ chËm nh»m ®¹t hiÖu qu¶ tèi ­u khi ®¸nh c¸c tµu chiÕn hoÆc boong- ke cøng. - AGM-65F ®­îc dÉn b»ng ®Çu t×m ¶nh hång ngo¹i, nh­ng cã c¶i tiÕn xö lý ¶nh ®Ó chèng tµu chiÕn cã hiÖu qu¶. - AGM-65G. §Çu tù dÉn ¶nh hång ngo¹i t­¬ng tù lo¹i 65D nh­ng cã c¶i tiÕn phÇn mÒm ®Ó t¨ng hiÖu xuÊt chèng l¹i c¸c môc tiªu lín. - AGM-65H, ®ang ®­îc nghiªn cøu ph¸t triÓn ®­îc dÉn b»ng ra-®a sãng milimet kiÓu chñ ®éng, v× vËy kh«ng cÇn ®­êng truyÒn d÷ liÖu, bé chØ ®iÓm môc tiªu b»ng laser hoÆc bé b¸m môc tiªu sau khi phãng. Trªn ®o¹n gi÷a quü ®¹o sÏ dïng ®Çu t×m ¶nh hång ngo¹i hoÆc ra- ®a sãng milimet chñ ®éng. 16. Tªn löa kh«ng ®èi ®Êt AGM-69 SRAM. Lµ tªn löa kh«ng ®èi ®Êt mang ®Çu ®¹n h¹t nh©n, dÉn b»ng qu¸n tÝnh tÇm xa, nh­ng ®­îc gäi lµ SRAM ( viÕt t¾t cña Short – Range Atack Missile – tªn löa tÊn c«ng tÇm ng¾n). Cã 2 lo¹i AGM-69A vµ B. SRAM ®­îc dÉn b»ng hÖ qu¸n tÝnh kÕt hîp víi ra- ®a ®o ®é cao, cã thÓ ®Æt ch­¬ng tr×nh ®Ó tªn löa bay ë ®é cao nhá hoÆc lín sau khi phãng. 17. Tªn löa kh«ng ®èi ®Êt AGM-84 Harpoon. Lµ tªn löa kh«ng ®èi ®Êt tÇm xa dÉn b»ng qu¸n tÝnh vµ ra ®a. Cã ba lo¹i: - AGM-84A. DÉn b»ng hÖ thèng qu¸n tÝnh kÕt hîp víi ra-®a m¹ng pha chñ ®éng. - AGM-84E SLAM. §­îc dÉn b»ng hÖ qu¸n tÝnh kÕt hîp víi hÖ ®Þnh vÞ toµn cÇu GPS vµ ¶nh hång ngo¹i (I IR). - AGM-84H (SLAM-ER), lµ lo¹i tªn löa kh«ng ®èi ®¸t tÊn c«ng c¸c môc tiªu trªn bé ngoµi tÇm ho¶ lùc ®èi ph­¬ng. AGM-84H ®­îc dÉn vÖ tinh qu¸n tÝnh (INS) kÕt hîp víi hÖ GPS ë ®o¹n bay hµnh tr×nh, cßn ë giai ®o¹n cuãi kÕt hîp víi hÖ ®iÒu khiÎn quan s¸t ¶nh hång ngo¹icña môc tiªu ®Ó t¨ng ®é chÝnh x¸c. ch­¬ng 3 mét sè biÖn ph¸p phßng tr¸nh vµ ®¸nh tr¶ 3.1. Nh÷ng c¬ së khoa häc vµ thùc tiÔn trong phßng tr¸nh vµ ®¸nh tr¶ vò khÝ c«ng nghÖ cao Nh­ trong ch­¬ng tr­íc ®· tr×nh bµy: vò khÝ c«ng nghÖ cao lµ nh÷ng vò khÝ khi trong nã ®­îc ¸p dông Ýt nhÊt mét trong nh÷ng thµnh tùu cña 4 lÜnh vùc c«ng nghÖ ®Ýnh cao: §iÖn tö - tin häc, vËt liÖu, n¨ng l­îng hoÆc c«ng nghÖ gen. V× vËy, muèn chÕ t¹o c¸c lo¹i vò khÝ c«ng nghÖ cao cÇn ph¶i lµm chñ ®­îc c¸c lÜnh vùc c«ng nghÖ mòi nhän, mµ tr­íc hÕt lµ ®iÖn tö - tin häc. Theo c¸c chuyªn gia, ®©y kh«ng ph¶i lµ ®iÒu dÔ dµng vµ nhanh chãng ®èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. §Ó lµm chñ ®­îc c¸c c«ng nghÖ "giµu chÊt x¸m" ®ßi hái ph¶i ®Çu t­ l¬n kh«ng nh÷ng vÒ nh©n lùc mµ cßn vÒ c¶ vËt lùc, trong ®ã nh©n lùc ph¶i lµ nh©n lùc khoa häc kü thuËt vµ vËt lùc ph¶i lµ c¬ së h¹ tÇng khoa häc vµ c«ng nghÖp m¹nh ... Tuy nhiªn ®Ó lµm chñ tri thøc khoa häc kü thuËt cña c¸c vò khÝ c«ng nghÖ cao, nghÜa lµ ®Ó n¾m ®­îc còng nh­ khai th¸c dö dông vµ khai th¸c ­u nh­îc ®iÓm cña nã l¹i kh«ng ®ßi hái ®Çu t­ lín. §©y chÝnh lµ vÊn ®Ò khiÕn cho mét sè ph¸t triÓn chän c¸ch mua cã chän läc mét sè vò khÝ c«ng nghÖ cao. MÆt kh¸c theo c¸c chuyªn gia, kh¶ n¨ng v« hiÖu ho¸ vò khÝ c«ng nghÖ cao víi chi phÝ rÎ h¬n vµi chôc lÇn, thËm chÝ hµng tr¨m lÇn so víi chi phÝ chÕ t¹o vµ sö dông chóng. Tõ c¸ch hiÓu trªn ta còng cã thÓ rót ra c¸c nhËn xÐt vÒ nhu cÇu tri thøc kü thuËt vµ c«ng nghÖ ®èi víi vò khÝ c«ng nghÖ cao. Tõ thËp kû 70 trë l¹i ®©y, trong c¸c cuéc chiÕn tranh côc bé ®iÓn h×nh, c¸c vò khÝ c«ng nghÖ cao ®· thùc sù ph¸t huy kh«ng cã g× s¸nh ®­îc. VÝ dô c¸c tªn löa SAM trong chiÕn tranh Trung ®«ng n¨m 1973, tªn löa Exocet trong chiÕn tranh Manvin¸t 1982, m¸y bay tµng h×nh trong chiÕn tranh x©m l­îc Panama n¨m 1989 vµ hµng lo¹t c¸c vò khÝ kh¸c trong chiÕn tranh vïng Vinh, Banc¨ng ... võa qua. Tuy nhiªn trong thùc tÕ vò khÝ c«ng nghÖ cao vÉn cã nh÷ng mÆt h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. Trong chiÕn tranh Manvin¸t n¨m 1972, c¸c chiÕn h¹m cña Anh ®· v× qu¸ û l¹i vµo tªn löa phßng kh«ng tiªn tiÕn nªn ®· lo¹i bá ph¸o trªn tµu. Achentina sö dông m¸y bay tËp kÝch ë ®é cao cùc thÊp ®· v­ît qua ®­îc hÖ thèng ra ®a c¶nh giíi dµy ®Æc cña qu©n ®éi Anh, lµm cho c¸c tªn löa phßng kh«ng tiªn tiÕn ®µnh bã tay v× môc tiªu bay qu¸ gÇn vµ ®· thÊt b¹i. Trong chiÕn tranh Trung ®«ng 1973 còng vËy Xiri v× ®· qu¸ tin t­ëng vµo hÖ thèng tªn löa SA-6 ®· kh«ng bè trÝ ph¸o b¶o vÖ môc tiªu nªn khi Ixraen dïng thñ ®o¹n t¸c chiÕn ®iÖn tö dµy ®Æc lµm cho hÖ thèng SA-6 mÊt t¸c dông vµ chØ b»ng mét ®ît oanh kÝch c¸c m¸y bay cña Ixraen ®· ph¸ huû ®­îc 19 trËn ®Þa SA-6 cña Xiri mµ kh«ng bÞ mÊt mét m¸y bay nµo. Trong cuéc chiÕn tranh chèng Mü cøu n­íc, bé ®éi phßng kh«ng ViÖt nam ®· sö dông mµn khãi nguþ trang cã hiÖu qu¶ nªn ®· v« hiÖu ho¸ ®­îc bom dÉn la de cña Mü ®Þnh ®¸nh vµo nhµ m¸y ®iÖn Yªn phô. §iÒu nµy cµng ®­îc chøng minh râ h¬n qua chiÕn tranh vïng VÞnh n¨m 1991, ®©y ®­îc coi lµ chiÕn tr­êng thö nghiÖm vò khÝ c«ng nghÖ cao vµ trong thùc tÕ vò khÝ c«ng nghÖ cao còng gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n cÇn xem xÐt. VÝ dô nh­ c¸c m¸y bay chØ huy c¶nh b¸o trªn kh«ng E-8A trÞ gi¸ 4 tû USD còng chØ d¸m bay ë khu vùc an toµn v× rÊt sî l­íi löa phßng kh«ng cua Irac. Trong chiÕn tranh Bacang mét chiÕc F117 ®· bÞ phßng kh«ng Nam t­ b¾n h¹. Cßn c¸c trùc th¨ng Apacher ®­îc coi lµ hung thÇn diÖt xe t¨ng, nh­ng hÖ thèng nhËn biÕt ®Þnh ta l¹i kh«ng thÓ nhËn biÕt xe t¨ng cña Irac víi xe t¨ng cña Mü, nªn ®· b¾n tªn löa Hellfire vµo xe t¨ng cña qu©n nhµ... Nh­ vËy, vò khÝ c«ng nghÖ cao dï cã tiªn tiÕn ®Õn ®©u còng béc lé nh÷ng nh­îc ®iÓm. Ng­îc l¹i vò khÝ c«ng nghÖ thÊp ë mét khÝa c¹nh nµo ®ã còng cã mÆt m¹nh mµ vò khÝ c«ng nghÖ cao kh«ng cã. Trong t­¬ng lai, nÕu kÎ thï liÒu lÜnh g©y chiÕn tranh ViÖt nam, mÆc dï chóng cã ­u thÕ lín vÒ VKTBKT còng nh­ lùc l­îng chóng cã thÓ giµnh ­u thÕ kh«ng chÕ trªn kh«ng, trªn biÓn, trªn vò trô ... nh­ng mÆt ®Êt vÉn lµ chiÕn tr­êng chÝnh vµ lµ n¬i quyÕt ®Þnh thµnh b¹i cña cuéc chiÕn. Vµ khi ®ã lùc l­îng quyÕt ®Þnh trùc tiÕp vÉn lµ lôc qu©n vµ t¸c chiÕn kh«ng bé vÉn lµ néi dung chñ yÕu cña cuéc chiÕn. MÆt kh¸c hiÖu qu¶ cña vò khÝ c«ng nghÖ cao cßn phô thuéc vµo m«i tr­êng sö dông, ®iÒu kiÖn, kh¶ n¨ng b¶o ®¶m kü thuËt vµ ph­¬ng ph¸p phßng chèng ®èi ph­¬ng. §iÒu nµy ®· ®­îc thùc tÕ chøng minh trªn chiÕn tr­êng ViÖt nam n¨m 1965 - 1975, trong cuéc chiÕn tranh chèng Mü cøu n­íc cña nh©n d©n ViÖt nam vµ chiÕn tranh vïng VÞnh, Banc¨ng ... Tõ thùc tiÔn vµ kinh nghiÖm cña Irac, ®Æc biÖt cña Nam t­ cã thÓ rót ra mét sè vÊn ®Ò ®Ó ¸p dông vµo viÖc phßng tr¸nh, ®¸nh tr¶ vò khÝ c«ng nghÖ cao. Tr­íc m¾t ph¶i tù lùc, tËn dông mäi kh¶ n¨ng thùc tÕ, ®ång thêi ph¶i quÇn chóng ho¸ tri thøc phßng chèng vò khÝ c«ng nghÖ cao cña ®èi ph­¬ng víi kh¶ n¨ng hiÖn cã; tiÕn tíi khoa häc ho¸ c¸c biÖn ph¸p, ph­¬ng tiÖn, VKTBKT hiÖn cã trong mét hÖ thèng liªn hoµn cã diÒu khiÓn ®Ó ®¸nh ®Þch; ®Æc biÖt ph¶i b¶o toµn lùc l­îng, ph¸ vì thÕ trËn cña ®Þch tiÕn tíi tiªu diÖt sinh lùc ®Þch ... 3.2. Mét sè biÖn ph¸p phßng tr¸nh, ®¸nh tr¶ vò khÝ c«ng nghÖ cao Víi nh÷ng vÊn ®Ò trªn, cã thÓ h×nh thµnh mét sè biÖn ph¸p phßng tr¸nh, ®¸nh tr¶ vò khÝ c«ng nghÖ cao nh­ sau: - Tæ chøc c¶nh giíi, nhanh chãng ph¸t hiÖn vµ b¸o ®éng m¸y bay, tªn löa cña ®èi ph­¬ng, khai th¸c cã hiÖu qu¶ cña c¸c ph­¬ng tiÖn nh×n ®ªm, biÖn ph¸p thu hót nguþ trang, nghi trang ®Ó ®¸nh lõa c¸c ph­¬ng tiÖn trinh s¸t cña ®èi ph­¬ng vµ l¸i dÉn chóng vµo nh÷ng n¬i ®· ®Þnh... - Ph¶i nhËn biÕt chÝnh x¸c ®èi t­îng t¸c chiÕn vµ ph¶i c¬ ®éng s¬ t¸n nh­ng ph¶i tËp trung nhanh chãng, kÞp thêi ®Ó g×n gi÷ lùc l­îng, ®ång thêi t¹o søc m¹nh. - Ph¶i tiÕp cËn b¸m s¸t ®èi ph­¬ng (c¶ trªn kh«ng, trªn biÓn, trªn mÆt ®Êt) ®Ó vò khÝ c«ng nghÖ cao cña ®Þnh còng trë thµnh vò khÝ th«ng th­êng, ®ång thêi phæ cËp c¸ch ®¸nh môc tiªu bay thÊp b»ng vò khÝ phßng kh«ng th«ng th­êng.. Chóng ta biÕt r»ng, yÕu tè quyÕt ®Þnh cuèi cïng lµ yÕu tè con ng­êi nªn cÇn ph¶i huÊn luyÖn th­êng xuyªn. Yªu cÇu trong huÊn luyÖn ph¶i d¶m b¶o tÝnh liªn tôc, kÕ thõa vµ ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô phßng tr¸nh, ®¸nh tr¶ vò khÝ c«ng nghÖ cao cã hiÖu qu¶. §ång thêi cÇn x©y dùng mét sè lùc l­îng tinh nhuÖ, s½n sµng chiÕn ®Êu cao, cã ý thøc tæ chøc kû luËt, kü thuËt, søc khoÎ... ®Ó ho¹t ®éng trong mäi ®iÒu kiÖn. kÕt luËn Vò khÝ c«ng nghÖ cao lµ mét thuËt ng÷ míi xuÊt hiÖn kho¶ng 10 n¨m trë l¹i ®©y nhÊt lµ sau chiÕn tranh Irac (1991) vµ Nam t­ (1999) vµ ngµy nay vò khÝ c«ng nghÖ cao xuÊt hiªn ngµy cµng nhiÒu do tr×nh ®é khoa häc kü thuËt ngµy cµng ph¸t triÓn nh­ vò b·o. Tuy nhiªn viÖc hiÓu cña mçi ng­êi cßn cã kh¸c nhau ch­a cã tÝnh hÖ thèng vµ ®«i khi kh«ng chÝnh x¸c. TiÓu luËn ®· tËp trung ph©n tÝch vµ ®­a ra kh¸i niÖm thuËt ng÷ vò khÝ c«ng nghÖ cao mét c¸ch ®Çy ®ñ nhÊt tõ ®ã cã thÓ ®­a ra mét tiªu chuÈn ®Þnh tÝnh ®Ó x¸c ®Þnh thÕ nµo lµ vò khÝ c«ng nghÖ cao. Mét vò khÝ ®­îc xÕp vµo lo¹i vò khÝ c«ng nghÖ cao khi trong nã ®­îc ¸p dông Ýt nhÊt mét trong nh÷ng thµnh tùu cña 4 lÜnh vùc c«ng nghÖ ®Ønh cao: §iÖn tö - tin häc, vËt liÖu, n¨ng l­îng hoÆc c«ng nghÖ gen. TiÓu luËn còng ®· giíi thiÖu mét sè lo¹i vò khÝ c«ng nghÖ cao cña Mü nh­ c¸c lo¹i cèi cã ®iÒu khiÓn, hÖ thèng vò khÝ dïng trªn m¸y bay.. lµm c¬ së cho viÖc t×m hiÓu, nghiªn cøu nh÷ng ­u nh­îc ®iÓm cña lo¹i vò khÝ nµy ®Ó tõ ®ã chóng ta nghiªn cøu nh÷ng gi¶i ph¸p phßng tr¸nh vµ ®¸nh tr¶ h÷u hiÖu c¸c cuéc tÊn c«ng b»ng vò khÝ c«ng nghÖ cao cña ®èi ph­¬ng nÕu nh­ cã chiÕn tranh x¶y ra. B¶n th©n lµ mét ng­êi gi¸o viªn d¹y vÒ vò khÝ trang bÞ kü thuËt trong tr­êng cao ®¼ng kü thuËt Vin Hem Pich cña qu©n ®éi h¬n bao giê hÕt t«i nhËn thÊy tÇm quan träng cña viÖc n¾m t×m hiÓu n¾m b¾t c¸c th«ng tin, kiÕn thøc vÒ c¸c läai vò khÝ c«ng nghÖ cao tõ ®ã ¸p dông vµo thùc tÕ c¶i tiÕn vò khÝ trang bÞ hiÖn cã. t×m tßi nghiªn cøu øng dông khoa häc kü thuËt vµo trong c«ng t¸c gi¶ng d¹y cña m×nh, truyÒn ®¹t cho ng­êi häc n¾m b¾t nh÷ng b­íc ph¸t triÓn cña vò khÝ vµ ®Þnh h­íng cho häc sinh c¸ch nghiªn cøu c¸c läai vò khÝ míi qua ®ã ®Ò xuÊt h­íng nghiªn cøu,thiÕt kÕ, sö dông, b¶o qu¶n b¶o d­ìng vò khÝ trang bÞ kü thuËt hiÖn cã ®¸p øng môc tiªu gi¶ng d¹y gi÷a nhµ tr­êng vµ thùc tÕ ®¬n vÞ. Vµ b¶n th©n ngµy cµng ph¶i häc tËp n©ng cao h¬n n÷a tr×nh ®é chuyªn m«n ®¸p øng yªu cÇu cña ®¶ng nhµ n­íc vµ qu©n ®éi giao phã cho ng­êi sü quan kü thuËt.