Cơ sở lý luận của Kiểm toán Nhà nước khu vực trong cơ cấu tổ chức Kiểm toán Nhà nước

hµnh mét sù hoµn chØnh , c¸c mÆt ®èi l¹p t¹o nªn mét chØnh thÓ thèng nhÊt gióp cho nhµ qu¶n lý Nhµ n­íc ®èi víi l·nh thæ trë nªn cã hiÖu qu¶ cao h¬n , gióp cho kinh tÕ c¸c vïng l·nh thæ ph¸t triÓn nhanh h¬n .Nhµ n­íc Trung ­¬ng lu«n x¸c lËp quyÒn qu¶n lý vµ gi¸m s¸t cña m×nh ®èi víi c¸c vïng l·nh thæ trong c¶ n­íc . 2. M« h×nh vµ c¬ chÕ ho¹t ®éng cña KTNN khu vùc : 2.1. C¬ cÊu tæ chøc cña KTNN khu vùc : Cã nhiÒu m« h×nh tæ chøc KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc : Thø nhÊt , m« h×nh tæ chøc theo h­íng chuyªn m«n ho¸ vÒ kiÓm to¸n . Tæng KTNN KiÓm to¸n tr­ëng KTNN KV V¨n phßng KTNN KV Phßng kÕ to¸n c¸c tæ chøc cã sö dông NSNN Phßng kÕ to¸n c¸c c«ng tr×nh dù ¸n vµ ®Çu t­ XDCB Phßng kÕ to¸n c¸c DNNN Phßng kÕ to¸n Ng©n s¸ch C¸c phßng kÕ to¸n Ng©n s¸ch , phßng kÕ to¸n doanh nghiÖp Nhµ n­íc…tuú thuéc khèi l­îng c«ng viÖc vµ sè l­îng ®èi t­îng kiÓm to¸n nhiÒu hay Ýt ®Ó thµnh lËp thªm c¸c phßng nh­ phßng kÕ to¸n ng©n s¸ch 1 , kÕ to¸n ng©n s¸ch 2 ... Tuú thuéc vµo c¬ chÕ ®ång sù hay c¬ chÕ ®¬n tuyÕn mµ cã sù ph©n chia quyÒn qu¶n lý kh¸c nhau . + Theo c¬ chÕ ®ång sù , mäi quyÒn lùc ®èi víi KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ®­îc thùc hiÖn th«ng qua c¬ chÕ Héi ®ång . + Ng­îc l¹i theo c¬ chÕ ®¬n tuyÕn , quyÒn lùc hoµn toµn tËp trung vµo Tæng KiÓm to¸n Nhµ n­íc , kiÓm to¸n tr­ëng KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc do Tæng KiÓm to¸n Nhµ n­íc bæ nhiÖm vµ chÞu tr¸ch nhiÖm toµn diÖn tr­íc Tæng KiÓm to¸n Nhµ n­íc . *¦u ®iÓm : t¹o nªn sù chuyªn m«n ho¸ cao trong ho¹t ®éng kiÓm to¸n , ®Æc biÖt lµ viÖc chuyªn m«n ho¸ kiÓm to¸n ng©n s¸ch vµ kiÓm to¸n khèi c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c kiÓm to¸n viªn n©ng cao kü n¨ng chuyªn m«n cña m×nh . *H¹n chÕ : # H¹n chÕ lín nhÊt lµ kh«ng xÐt ®Õn tÝnh hÖ thèng theo ®Þa lý hµnh chÝnh trong mét khu vùc cña tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ cã sö dông Ng©n s¸ch Nhµ n­íc. # G©y nhiÒu khã kh¨n cho viÖc bè trÝ æn ®Þnh c«ng t¸c l©u dµi cho kiÓm to¸n viªn , cã thÓ g©y nªn sù tèn kÐm kh«ng ®¸ng cã vÒ mÆt kinh phÝ ho¹t ®éng do c¸c ®oµn kiÓm to¸n vµ kiÓm to¸n viªn ph¶I thùc hiÖn nhiÖm vô cña m×nh trªn kh¾p l·nh thæ . Thø hai , m« h×nh KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc theo h­íng chuyªn qu¶n ®Þa giíi hµnh chÝnh c¸c cÊp trong khu vùc .M« h×nh tæ chøc nµy cã cÊu t¹o nh­ sau : Tæng KTNN KiÓm to¸n tr­ëng KTNN KV Phßng kÕ to¸n TØnh n Phßng kÕ to¸n TØnh II Phßng kÕ to¸n TØnh I V¨n phßng KTNN KV Theo m« h×nh nµy , mét phßng kiÓm to¸n cã thÓ ®¶m nhËn mét hoÆc mét sè tØnh hoÆc ng­îc l¹i mét phßng kiÓm to¸n còng cã thÓ chØ kiÓm to¸n mét sè quËn huyÖn , ®Þa ph­¬ng thuéc tØnh . Nh­ vËy mçi phßng sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm kiÓm to¸n ë mét khu vùc ®Þa ph­¬ng x¸c ®Þnh tõ kiÓm to¸n ng©n s¸ch ®Õn kiÓm to¸n c¸c ch­¬ng tr×nh , dù ¸n , ®Çu t­ XDCB , kiÓm to¸n c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc . Tuy nhiªn sè l­îng doanh nghiÖp Nhµ n­íc thuéc tØnh hay thµnh phè qu¶n lý rÊt Ýt nªn vÊn ®Ò kiÓm to¸n doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®èi víi KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc Ýt ®­îc ®Æt ra . C¸c vÊn ®Ò kh¸c thuéc vÒ c¬ cÊu tæ chøc cña m« h×nh nµy gièng nh­ m« h×nh thø nhÊt . *¦u ®iÓm : # T¹o nªn mét sù khÐp kÝn vµ tÝnh hÖ thèng trong ho¹t ®éng kiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ®èi víi tõng ®¬n vÞ hµnh chÝnh c¸c cÊp trong khu vùc . # T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c phßng kiÓm to¸n vµ kiÓm to¸n viªn n¾m b¾t vµ l­u tr÷ th«ng tin mét c¸ch th­êng xuyªn ®èi víi c¸c ®¬n vÞ thuéc ph¹m vi kiÓm to¸n cña phßng . # Gióp cho viÖc æn ®Þnh c«ng t¸c cña c¸c kiÓm to¸n viªn . * H¹n chÕ : # DÔ t¹o ra sù “ th©n quen “ qu¸ møc gi÷a kiÓm to¸n viªn víi c¸c ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n . # TÝnh chuyªn m«n ho¸ trong ho¹t ®éng kiÓm to¸n cña kiÓm to¸n viªn vµ c¸c phßng kiÓm to¸n bÞ h¹n chÕ . Thø ba , m« h×nh tæ chøc KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc theo c¬ chÕ Bang. Theo m« h×nh tæ chøc nµy , mçi Bang cã 1 hÖ thèng tæ chøc KiÓm to¸n Nhµ n­íc gièng nh­ hÖ thèng tæ chøc KiÓm to¸n Nhµ n­íc Liªn bang . §Æc tr­ng KiÓm to¸n Nhµ n­íc c¸c Bang lµ hoµn toµn ®éc lËp víi KiÓm to¸n Nhµ n­íc Liªn bang , ho¹t ®éng theo luËt ®Þnh cña Bang . D­íi Bang lµ c¸c ®Þa ph­¬ng theo c¸c cÊp hµnh chÝnh kh¸c nhau vµ KiÓm to¸n Nhµ n­íc ë cÊp ®Þa ph­¬ng còng kh¸ ®éc lËp víi KiÓm to¸n Nhµ n­íc cña Bang vµ Liªn Bang . Sù phèi hîp vÒ ho¹t ®éng kiÓm to¸n khi mét ®¬n vÞ hay mét c«ng tr×nh ®Çu t­ cã cïng nguån vèn ng©n s¸ch cña Liªn Bang , Bang vµ ®Þa ph­¬ng .TÝnh chÊt tù qu¶n cña c¸c cÊp ®Þa ph­¬ng t¹o nªn mét m«i tr­êng kiÓm so¸t tµi chÝnh c«ng rÊt tèt , tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng KiÓm to¸n Nhµ n­íc Liªn Bang , Bang vµ ®Þa ph­¬ng trë nªn ®¬n gi¶n h¬n , cã hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cao h¬n . Thø t­ , m« h×nh KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc d­íi h×nh thøc v¨n phßng ®¹i diÖn . Trªn thùc tÕ v¨n phßng ®¹i diÖn ®­îc më ra mét khi mµ KiÓm to¸n Nhµ n­íc muèn nèi dµi c¸nh tay cña m×nh mµ kh«ng h×nh thµnh KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng theo vïng l·nh thæ . Kh«ng nh÷ng thÕ mµ v¨n phßng ®¹i diÖn cßn ®­îc ®Æt t¹i c¸c bé , ngµnh hay c¸c c«ng tr×nh träng ®iÓm Quèc gia . Tr­êng hîp v¨n phßng ®¹i diÖn ®Æt t¹i mét tØnh hay thµnh phè ( mét khu vùc ) th× v¨n phßng ®¹i diÖn sÏ cã c¸c kiÓm to¸n viªn ®¹i diÖn cho c¸c vô kiÓm to¸n Nhµ n­íc Trung ­¬ng . C¸c kiÓm to¸n viªn nµy sÏ thay mÆt cho vô kiÓm to¸n cña m×nh thu thËp th«ng tin vµ gi¸m s¸t th­êng xuyªn ®èi víi c¸c ®¬n vÞ thuéc ph¹m vi kiÓm to¸n ®Ó lµm c¬ së cho vô kiÓm to¸n chuyªn ngµnh lËp kÕ ho¹ch vµ thùc hiÖn qu¸ tr×nh kiÓm to¸n sau nµy . M« h×nh nµy th­êng ®­îc ¸p dông ®èi víi KiÓm to¸n Nhµ n­íc khi mµ c¸c khu vùc ( Bang ) hoÆc ®Þa ph­¬ng ®· cã ho¹t ®éng KiÓm to¸n Nhµ n­íc cña Bang hay ®Þa ph­¬ng . KiÓm to¸n Nhµ n­íc cÊp Trung ­¬ng chØ thùc hiÖn kiÓm to¸n phÇn ng©n s¸ch cña Liªn bang t¹i c¸c khu vùc Bang hoÆc ®Þa ph­¬ng mµ th«i . 2.2. C¬ chÕ ho¹t ®éng cña KTNN khu vùc : Trong tÊt c¶ c¸c c¬ chÕ tæ chøc vÒ KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ë trªn , trõ c¬ chÕ KiÓm to¸n Nhµ n­íc theo m« h×nh Liªn bang ®Òu cã c¬ chÕ ho¹t ®éng gièng nh­ c¬ chÕ ho¹t ®éng cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc .Bµi viÕt ®i s©u ph©n tÝch mét sè khÝa c¹nh c¬ b¶n vÒ c¬ chÕ ho¹t ®éng cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc nh­ sau : Thø nhÊt , tÝnh ®éc lËp cña kiÓm to¸n viªn . VÊn ®Ò c¬ b¶n ®Æt ra lµ KiÓm to¸n nhµ n­íc khu vùc cã nªn ®éc lËp víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn trong khu vùc hay kh«ng ? møc ®é ®éc lËp víi KiÓm to¸n Nhµ n­íc nªn nh­ thÕ nµo ? Còng nh­ c¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc Trung ­¬ng , KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc lµ mét tæ chøc ho¹t ®éng kiÓm to¸n ®éc lËp víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn cña khu vùc ®ã . Tuy nhiªn nh÷ng n¨m ®Çu ph¸t triÓn , c¬ quan cÇn cã sù gióp ®ì toµn diÖn tõ phÝa ChÝnh phñ vµ KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc còng cÇn nhËn ®­îc sù gióp ®ì cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn trong khu vùc nh»m ®¶m b¶o cho c¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc nãi chung vµ KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc nãi riªng nhanh chãng trë thµnh mét tæ chøc kiÓm to¸n v÷ng m¹nh . TÝnh ®éc lËp cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn cÇn ®­îc thÓ chÕ ho¸ b»ng ®¹o luËt cô thÓ . Bªn c¹nh ®ã , ®èi víi KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc mÆc dï lµ mét bé phËn cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc song KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc sÏ ®­îc ®¶m nhiÖm nh÷ng chøc n¨ng nhiÖm vô cô thÓ . Trong ph¹m vi nµy khi thùc hiÖn nhiÖm vô KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ®­îc ®éc lËp ë møc ®é nhÊt ®Þnh . Theo xu h­íng chung th× tÝnh ®éc lËp ë mét sè ho¹t ®éng cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ®­îc më réng ®Ó t¨ng tÝnh tù chñ vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¬ quan nµy . Thø hai , c¬ quan kiÓm so¸t ®èi víi KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc. HiÖn nay viÖc kiÓm so¸t ®èi víi KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc tõ phÝa KiÓm to¸n Nhµ n­íc lµ rÊt chÆt chÏ.§Æc biÖt lµ vÒ nh©n sù vµ viÖc lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n hµng n¨m cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc . Néi dung kiÓm so¸t ®èi víi KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc bao gåm c¸c néi dung: kiÓm so¸t vÒ nh©n sù , kiÓm so¸t vÒ lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n vµ thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n , kiÓm so¸t nguån kinh phÝ ho¹t ®éng . * Cã 2 lo¹i h×nh kiÓm so¸t ho¹t ®éng ®èi víi KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc : KiÓm so¸t Nhµ n­íc Trung ­¬ng trªn c¸c mÆt : chØ cho phÐp KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô kiÓm to¸n cô thÓ .C ¸c vÊn ®Ò vÒ nh©n sù , ®èi ngo¹i , kiÓm to¸n ®èi t­îng ®Æc biÖt… do KiÓm to¸n Nhµ n­íc Trung ­¬ng thùc hiÖn . C¸c nhiÖm vô kiÓm to¸n cô thÓ còng bÞ c¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc gi¸m s¸t th­êng xuyªn tõ khi lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n , thµnh lËp c¸c ®oµn kiÓm to¸n , thùc hiÖn kiÓm to¸n , lËp b¸o c¸o kiÓm to¸n , qu¸ tr×nh kiÓm to¸n nµy chñ yÕu dùa vµo hÖ thèng chuÈn mùc kiÓm to¸n , qui tr×nh kiÓm to¸n vµ qui t¾c ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp cña kiÓm to¸n viªn . * ViÖc kiÓm to¸n sö dông nguån kinh phÝ cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cã thÓ ®­îc thùc hiÖn theo 2 c¸ch : Theo luËt ®Þnh , uû ban kiÓm to¸n ( hoÆc Quèc héi ) sÏ chØ ®Þnh mét c¬ quan kiÓm to¸n ng©n s¸ch KiÓm to¸n Nhµ n­íc nãi chung vµ KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc nãi riªng hoÆc bé tµi chÝnh sÏ thùc hiÖn kiÓm tra viÖc sö dông nguån kinh phÝ cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc vµ KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc . Tr­êng hîp KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc theo m« h×nh tæ chøc Liªn Bang th× c¬ quan cÊp chÝnh quyÒn Trung ­¬ng ( th­êng lµ c¬ quan tµi chÝnh ) sÏ thùc hiÖn viÖc kiÓm tra viÖc sö dông kinh phÝ cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc . · Thø ba , viÖc bæ nhiÖm kiÓm to¸n tr­ëng KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc PhÇn lín c¸c m« h×nh vÒ tæ chøc KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc mµ bµi viÕt ®· ®Ò cËp ë trªn ®Òu cã qui t¾c chung vÒ bæ nhiÖm ng­êi ®øng ®Çu KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc lµ dùa vµo n¨ng lùc ho¹t ®éng , tr×nh ®é chuyªn m«n , n¨ng lùc qu¶n lý , phÈm chÊt ®¹o ®øc …cña c¸c bé c«ng chøc kiÓm to¸n Nhµ n­íc . C¬ quan nh©n sù sÏ lµm thñ tôc ®Ó tr×nh Tæng KiÓm to¸n Nhµ n­íc bæ nhiÖm . Còng cã tr­êng hîp viÖc bæ nhiÖm kiÓm to¸n tr­ëng KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc dùa vµo ý kiÕn Héi ®ång ( c¬ chÕ ®ång sù ) sau ®ã Tæng KiÓm to¸n Nhµ n­íc ký quyÕt ®Þnh bæ nhiÖm. Mçi m« h×nh tæ chøc KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cã c¸ch thøc bæ nhiÖm kiÓm to¸n tr­ëng KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc kh¸c nhau , nh­ng ®Òu cã ®Æc ®iÓm chung lµ viÖc bæ nhiÖm nµy kh«ng t¸ch rêi c¬ chÕ tuyÓn dông vµ bæ nhiÖm nh©n sù cña c¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc ®ã . · Thø t­ , ph¹m vi kiÓm to¸n vµ c¸c nhiÖm vô chñ yÕu cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc . Theo nhiÖm vô ®­îc ph©n c«ng , ph¹m vi KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc chñ yÕu tËp trung vµo viÖc kiÓm to¸n ng©n s¸ch c¸c cÊp tØnh , thµnh phè ,huyÖn , thÞ x· … thuéc vïng l·nh thæ do KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ®¶m nhiÖm . KiÓm to¸n c¸c ch­¬ng tr×nh dù ¸n ®Çu t­ XDCB vµ kiÓm to¸n c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh Doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®ãng trªn ®Þa bµn l·nh thæ . Qu¸ tr×nh kiÓm to¸n tµi chÝnh ph¶i ®­îc c¶i tiÕn b»ng c¸ch ®­a ra c¸c môc ®Ých kiÓm to¸n vµ c¸c ph¸t hiÖn trong kiÓm to¸n b»ng c¸c tµi liÖu , b»ng c¸c ¸p dông kü thuËt lÊy mÉu kiÓm to¸n vµ ph¶i nç lùc h¬n n÷a vµo kh©u lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n . Cuèi cïng viÖc kiÓm to¸n tµi chÝnh ph¶i ®­a ra ®­îc ý kiÕn nhËn xÐt ng¾n gän vÒ c¸c th«ng tin trªn b¸o c¸o tµi chÝnh phï hîp víi c¸c chuÈn mùc kiÓm to¸n cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc vµ KiÓm to¸n quèc tÕ . KiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh lµ h×nh thøc ban ®Çu cña ho¹t ®éng KiÓm to¸n Nhµ n­íc nãi chung vµ KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc nãi riªng . Trong t­¬ng lai ph¹m vi KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cßn më réng viÖc kiÓm to¸n c¸c ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan , ban ngµnh , c¸c ®¬n vÞ thuéc ®èi t­îng kiÓm to¸n theo luËt cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc . Ngoµi ra hiÖn t¹i vµ t­¬ng lai cßn ®Æt ra nhiÖm vô kiÓm to¸n ®iÒu tra ®èi víi c¸c ph¸t hiÖn gian lËn vµ tham nhòng trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cßn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ tiÕn ®é vµ c¸c ho¹t ®éng cña m×nh trong n¨m vµ kÕ ho¹ch cho n¨m sau . Trªn ph­¬ng diÖn cô thÓ , KiÓm to¸n Nhµ n­íc cßn cã chøc n¨ng gi¶I to¶ tr¸ch nhiÖm cho c¸c cÊp chÝnh quyÒn , c¸c c¬ quan , ®¬n vÞ cã sö dông ng©n s¸ch Nhµ n­íc trong khu vùc . · Thø n¨m , quyÒn h¹n cña kiÓm to¸n viªn . Ngoµi c¸c quyÒn h¹n g¾n liÒn víi chøc n¨ng vµ nhiÖm vô kiÓm to¸n cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc th× quyÒn yªu cÇu ®­îc cung cÊp th«ng tin lµ hÕt søc quan träng . Theo luËt kiÓm to¸n th× KiÓm to¸n Nhµ n­íc nãi chung vµ KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc nãi riªng , qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kiÓm to¸n ®­îc quyÒn truy cËp th«ng tin kh«ng giíi h¹n . §©y lµ mét néi dung nh»m duy tr× tÝnh ®éc lËp cña ho¹t ®éng KiÓm to¸n Nhµ n­íc . Ngoµi ra quyÒn cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc yªu cÇu c¸c ®¬n vÞ c¸ nh©n cã liªn quan ph¶i t«n träng thùc hiÖn kiÕn nghÞ cña m×nh vµ quyÒn c«ng khai c¸c ph¸t hiÖn sai ph¹m theo luËt ®Þnh . HiÖn t¹i ë ViÖt Nam cã mét sè qui ®Þnh cßn lµm giíi h¹n nh÷ng quyÒn lùc nµy cña c¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc vµ KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cÇn ph¶i ®­îc thay ®æi th«ng qua nh÷ng ®IÒu luËt vµ bé luËt ( hay ph¸p luËt ) vÒ kiÓm to¸n . · Thø s¸u , kinh phÝ ho¹t ®éng cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc . Nh×n chung ®èi víi c¸c m« h×nh tæ chøc KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc kinh phÝ ®­îc ®¶m b¶o n»m trong ng©n s¸ch ho¹t ®éng hµng n¨m cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc . Bé tµi chÝnh cã ¶nh h­ëng rÊt quan träng ®Õn viÖc cÊp ph¸t ng©n s¸ch cho KiÓm to¸n Nhµ n­íc vµ KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc . §iÒu nµy cã kh¶ n¨ng g©y ¶nh h­ëng ®èi víi tÝnh ®éc lËp cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc . 3. C¸c mèi quan hÖ cña KTNN khu vùc : 3.1. Mèi quan hÖ gi÷a KTNN khu vùc víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn Trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng trªn ®Þa bµn khu vùc : C¸c cÊp chÝnh quyÒn Trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng ®ãng trªn khu vùc lµ nh÷ng c¬ quan ®¹i diÖn cho c¬ quan hµnh ph¸p cña Nhµ n­íc . Mèi quan hÖ víi KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc còng gièng nh­ mèi quan hÖ gi÷a KiÓm to¸n Nhµ n­íc Trung ­¬ng víi ChÝnh phñ vµ c¸c c¬ quan hµnh ph¸p cña ChÝnh phñ . B¶n th©n KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc còng lµ mét c¬ quan Nhµ n­íc ph¶i tu©n thñ HiÕn ph¸p , ph¸p luËt cña Nhµ n­íc . MÆt kh¸c lµ c¬ quan thùc hiÖn chøc n¨ng kiÓm to¸n ®éc lËp sö dông c¸c nguån lùc tµi chÝnh c«ng cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn thuéc ®Þa bµn khu vùc do KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ®¶m nhiÖm . Sù ®an chÐo tr¸ch nhiÖm cã tÝnh chÊt chÕ ­íc lÉn nhau vÒ c¸c quyÒn h¹n nµy , t¹o nªn sù thèng nhÊt , ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng Nhµ n­íc cã hiÖu lùc vµ hiÖu qu¶ cao . Nãi chung , theo tÝnh chÊt nghÒ nghiÖp , phÇn lín KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc hoµn toµn ®éc lËp víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn cña Trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng trªn ®Þa bµn khu vùc do KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ®¶m nhiÖm kiÓm so¸t . 3.2. Mèi quan hÖ gi÷a KTNN khu vùc víi c¸c c¬ quan ®¬n vÞ Nhµ n­íc trong khu vùc : Ngoµi c¸c cÊp chÝnh quyÒn trong ph¹m ci khu vùc cßn cã c¸c c¬ quan Nhµ n­íc , c¸c doanh nghiÖp vµ ®¬n vÞ kinh tÕ Nhµ n­íc , c¸c tæ chøc phi ChÝnh phñ nh­ng cã sö dông Ng©n s¸ch Nhµ n­íc nh­ c¸c tæ chøc ®oµn thÓ , tæ chøc §¶ng vµ c¸c tæ chøc kh¸c ®Òu thuéc diÖn bÞ kiÓm to¸n bëi KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ( Theo luËt ®Þnh ) . Trªn ph­¬ng diÖn sö dông quyÒn lùc tµi chÝnh c«ng th× c¸c ®¬n vÞ nµy mang ®Æc tr­ng lµ ®¬n vÞ bÞ kiÓm to¸n nªn KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc hoµn toµn ®éc lËp vÒ nh©n sù , tæ chøc , lîi Ých kinh tÕ vµ c¸c quan hÖ kh¸c víi c¸c ®¬n vÞ ®ã . Tuy nhiªn xuÊt ph¸t tõ nhiÖm vô kiÓm to¸n nªn KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc lu«n duy tr× mét mèi quan hÖ tèt ®Ñp trong quan hÖ phèi hîp c«ng t¸c víi c¸c ®¬n vÞ nµy . §Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn c¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cßn non trÎ , cã rÊt nhiÒu khã kh¨n vÒ kinh nghiÖm chuyªn m«n , vÒ ng©n s¸ch ho¹t ®éng nªn viÖc t¹o ra mét mèi quan hÖ víi c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ trong khu vùc trong ph¹m vi quan hÖ ph¸p luËt lµ hÕt søc quan träng nh­ : th«ng qua v¨n phßng ®¹i diÖn ®Æt t¹i c¸c ®¬n vÞ sÏ gióp cho KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cã ®­îc c¸c thiÕt bÞ lµm viÖc ( phßng lµm viÖc , m¸y tÝnh … ) do ®¬n vÞ cung cÊp . ë mét sè n­íc , c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ ph¶i nép mét sè lÖ phÝ cho ho¹t ®éng KiÓm to¸n Nhµ n­íc , ®iÒu nµy cµng g¾n tr¸ch nhiÖm lín h¬n gi÷a KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vµ c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ trong khu vùc . 3.3. Mèi quan hÖ gi÷a KTNN khu vùc víi KTNN : Ngoµi c¸c m« h×nh KiÓm to¸n Nhµ n­íc Liªn Bang , trong ®ã KiÓm to¸n Nhµ n­íc c¸c Bang ®ãng vai trß KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc th× phÇn lín c¸c m« h×nh KiÓm to¸n Nhµ n­íc kh¸c , trong luËt ®Þnh ghi râ KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc lµ mét bé phËn thuéc hoÆc trùc thuéc KiÓm to¸n Nhµ n­íc . Toµn bé mèi quan hÖ vÒ qu¶n lý ®iÒu hµnh ho¹t ®éng chuyªn m«n , nh©n sù , kinh phÝ ho¹t ®éng ®Òu n»m trong ph¹m vi ho¹t ®éng cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc nãi chung . KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc chÞu sù chi phèi toµn diÖn cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc .Ho¹t ®éng kiÓm to¸n ®Þnh kú hay thùc hiÖn nhiÖm vô kh¸c do KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ®¶m nhiÖm theo sù uû quyÒn cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc . Ng­îc l¹i , do tÝnh ®Æc thï cña ho¹t ®éng kiÓm to¸n nªn c¸c kiÓm to¸n viªn cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc còng cã tÝnh ®éc lËp nhÊt ®Þnh nh­ s­ ®éc lËp vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô , cã quyÒn b¶o l­u ý kiÕn cña m×nh trong kÕt qu¶ kiÓm to¸n . Nãi chung ®©y lµ mèi quan hÖ trong néi bé cña c¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc . 3.4. C¸c mèi quan hÖ kh¸c : Ngoµi c¸c mèi quan hÖ trªn KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cßn cã c¸c mèi quan hÖ víi tæ chøc §¶ng , C«ng ®oµn , ®oµn thanh niªn , phô n÷ … nh»m ®¶m b¶o lîi Ých vËt chÊt vµ tinh thÇn cho c¸c kiÓm to¸n viªn . Nh÷ng mèi quan hÖ nµy tuy kh«ng ph¶I lµ quan hÖ chuyªn m«n nh­ng ë ViÖt Nam c¸c mèi quan hÖ nµy kh«ng thÓ xem nhÑ ®­îc . Tãm l¹i , khi ®ãng trªn ®Þa bµn khu vùc nµo ®ã th× KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ph¶i c¨n cø vµo luËt ®Þnh c¸c th«ng lÖ ®Ó xö lý thÝch hîp tõng mèi quan hÖ . 4. C¸c nhiÖm vô cña KTNN khu vùc : C¸c tr¸ch nhiÖm cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ph¶i ®­îc quy ®Þnh cô thÓ bao gåm c¸c nhiÖm vô sau ®©y : · Hµng n¨m ph¶i ®­a ra ý kiÕn tµi chÝnh vÒ tÊt c¶ c¸c b¸o c¸o cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn , c¸c ®¬n vÞ doang nghiÖp Nhµ n­íc . · B¸o c¸o ®Þnh kú vÒ c¸c ho¹t ®éng cña c¸c ®¬n vÞ vµ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc . · §­a ra c¸c ý kiÕn kiÓm to¸n tµi chÝnh vµ hiÖu qu¶ vÒ c¸c dù ¸n tµi trî . · T­ vÊn vÒ Ng©n s¸ch cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng , cña c¸c ®¬n vÞ vµ doanh nghiÖp Nhµ n­íc . · Cung cÊp c¸c b¸o c¸o ®Æc biÖt khi ®­îc yªu cÇu . · Hµng n¨m ph¶i b¸o c¸o vÒ c¸c ho¹t ®éng cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc vµ lËp kÕ ho¹ch ho¹t ®éng cho n¨m sau . · C¸c ph¸t hiÖn kiÓm to¸n vµ c¸c b¸o c¸o kh¸c cuèi cïng ph¶i ®­îc ®­a lªn KiÓm to¸n Nhµ n­íc vµ ®­îc tæng hîp ®Ò tr×nh lªn Quèc héi vµ ChÝnh phñ . III. M« h×nh KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ë mét sè n­íc trªn thÕ giíi 1. C¸c lo¹i m« h×nh KTNN khu vùc c¬ b¶n : HiÖn nay , m« h×nh c¬ cÊu tæ chøc vµ c¬ chÕ ho¹t ®éng KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cña c¸c n­íc trªn thÕn giíi rÊt ®a d¹ng , song tãm l¹i cã 3 lo¹i m« h×nh c¬ b¶n sau : · M« h×nh KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc c¸c quèc gia theo thÓ chÕ Liªn Bang . · M« h×nh KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc theo thÓ chÕ ®¬n nhÊt . · M« h×nh KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc theo khu vùc ho¹t ®éng. §Æc ®iÓm chung : C¸c m« h×nh tæ chøc KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc trªn ®Òu cã ®Æc ®iÓm chung lµ : · Chøc n¨ng nhiÖm vô , quyÒn h¹n cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc kh«ng t¸ch rêi khái chøc n¨ng vµ quyÒn h¹n cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc Trung ­¬ng . · Lµ mét bé phËn riªng hoÆc trùc thuéc KiÓm to¸n Nhµ n­íc . · KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc hoµn toµn chÞu sù chØ ®¹o tËp trung thèng nhÊt cña Tæng KiÓm to¸n Nhµ n­íc vÒ mäi mÆt . 1.2. Ph©n biÖt 3 m« h×nh : © M« h×nh kiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc c¸c quèc gia theo thÓ chÕ Liªn Bang . Theo m« h×nh nµy th× ho¹t ®éng cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc theo nghÜa chung bao gåm KiÓm to¸n Nhµ n­íc Liªn Bang vµ KiÓm to¸n Nhµ n­íc c¸c Bang . KiÓm to¸n Nhµ n­íc Liªn Bang sÏ kiÓm tra viÖc sö dông nguån lùc tµi chÝnh c«ng cña Liªn Bang . Cßn KiÓm to¸n Nhµ n­íc c¸c Bang sÏ kiÓm tra viÖc sö dông nguån lùc tµi chÝnh c«ng cña c¸c Bang . Trong tr­êng hîp mét nguån lùc tµi chÝnh còng cña quèc gia mµ cã sù ®Çu t­ cña Liªn Bang vµ c¸c Bang th× sÏ ®­îc phèi hîp kiÓm to¸n . TÝnh chÊt kiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ë m« h×nh nµy ®­îc thÓ hiÖn d­íi d¹ng c¸c v¨n phßng KiÓm to¸n Nhµ n­íc Liªn Bang ®¹i diÖn hoÆc c¸c chi nh¸nh cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc ®Æt t¹i c¸c Bang , c¸c thµnh phè , c¸c kh©u then chèt cña qu¸ tr×nh chu chuyÓn tµi chÝnh c«ng . © M« h×nh KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc theo thÓ chÕ ®¬n nhÊt. Theo m« h×nh nµy , KiÓm to¸n Nhµ n­íc lµ mét thÓ thèng nhÊt tõ Trung ­¬ng xuèng ®Þa ph­¬ng . Toµn bé ho¹t ®éng KiÓm to¸n Nhµ n­íc do KiÓm to¸n Nhµ n­íc Trung ­¬ng chØ ®¹o vµ tæ chøc thùc hiÖn , kh«ng chia sÎ quyÒn lùc quyÒn lùc trªn mäi mÆt ho¹t ®éng cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc . M« h×nh nµy t¹o nªn sù tËp trung thèng nhÊt rÊt cao ®é song trªn nhiÒu gãc ®é lµ dÉn ®Õn quan liªu ho¸ vµ kh¶ n¨ng kiÓm so¸t th­êng xuyªn ®èi víi ho¹t ®éng lµ hÕt søc khã kh¨n . © M« h×nh KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc theo khu vùc ho¹t ®éng . §©y lµ m« h×nh ®­îc tæ chøc phæ biÕn hiÖn nay ë c¸c n­íc thuéc khu vùc Ch©u ¸ . C¸c quèc gia nµy kh«ng tæ chøc theo thÓ chÕ Liªn Bang vµ c¸c Bang mµ ph©n chia l·nh thæ thµnh c¸c TØnh , Thµnh phè , khu vùc tù trÞ trùc thuéc Nhµ n­íc Trung ­¬ng . «ng Tæng KiÓm to¸n Nhµ n­íc cã thÓ ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc theo c¸c khu vùc t­¬ng øng . Ho¹t ®éng cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc vÒ c¬ b¶n gièng nh­ KiÓm to¸n Nhµ n­íc Trung ­¬ng . Tuy nhiªn mét sè lÜnh vùc nh­ tæ chøc nh©n sù , ®µo t¹o båi d­ìng kiÓm to¸n viªn , quan hÖ ®èi ngo¹i , quan hÖ ra bªn ngoµi c¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc … th× KiÓm to¸n Nhµ n­íc kh«ng cho phÐp KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ®­îc thùc hiÖn . Nãi chung , KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc chñ yÕu thùc hiÖn nhiÖm vô kiÓm to¸n c¸c mÆt ®èi víi c¸c ®¬n vÞ thuéc ph¹m vi ®­îc ph©n c«ng . Do ®ã c¬ cÊu tæ chøc ®­îc ®Þnh h×nh ®Ó t­¬ng øng víi nhiÖm vô nµy . 2. M« h×nh KTNN khu vùc ë mét sè n­íc trªn thÕ giíi : 2.1. KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cña Ph¸p : 2.1.1. LÞch sö ra ®êi KTNN khu vùc cña Ph¸p ( ®­îc gäi lµ ViÖn ThÈm KÕ vïng ) : Tr­íc n¨m 1982 , c«ng t¸c thÈm ®Þnh kÕ to¸n vµ kiÓm tra chÊt l­îng qu¶n lý tµi chÝnh c«ng ®èi víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng còng nh­ c¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh sù nghiÖp c«ng céng thuéc ph¹m vi ®Þa ph­¬ng ®­îc Toµ ThÈm KÕ cïng chia sÎ tr¸ch nhiÖm víi c¸c C«ng chøc KÕ to¸n Kho b¹c cao cÊp . Tuy vËy , thÈm quyÒn cña c¸c C«ng chøc KÕ to¸n Kho b¹c cao cÊp nµy lµ kh¸ h¹n chÕ . C¸c ho¹t ®éng cña hä ph¶i ®Æt d­íi sù kiÓm so¸t cña Toµ ThÈm KÕ . Tuy hä cã thÈm quyÒn kiÓm tra kÕ to¸n c¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh sù nghiÖp c«ng céng cÊp tØnh n¬i kh«ng biªn chÕ kÕ to¸n , cña c¸c x· , c¸c ®¬n vÞ c«ng céng vµ c¸c nghiÖp ®oµn cÊp x· , c¸c Phßng N«ng NgiÖp vµ tÊt c¶ c¸c tæ chøc c«ng céng kh¸c khi thu nhËp th­êng xuyªn nhá h¬n ng­ìng quy ®Þnh trong Th«ng t­ liªn bé . Nh­ng hä hoµn toµn kh«ng cã thÈm quyÒn ®¸nh gi¸ chÊt l­îng qu¶n lý tµI chÝnh c«ng . H¬n n÷a , hä chØ hµnh ®éng víi t­ c¸ch mét cÊp cã thÈm quyÒn hµnh chÝnh mµ th«i . Ngay khi cã vô viÖc liªn quan ®Õn tr¸ch nhiÖm vËt chÊt c¸ nh©n cña hä , ngoµi c¸c ®Ò nghÞ c¸ nh©n cña hä , ngoµi c¸c ®Ò nghÞ chøng minh , xö lý , hä cßn ph¶I chuyÓn toµn bé hå s¬ tíi Toµ ThÈm KÕ . VÒ phÇn m×nh , Toµ ThÈm KÕ lµ ng­êi duy nhÊt cã thÈm quyÒn kÕt to¸n sæ s¸ch kÕ to¸n , lµ ng­êi duy nhÊt cã quyÒn ra c¸c quyÕt ®Þnh truy cøu tr¸ch nhiÖm vËt chÊt ( truy thu … ) hoÆc miÔn chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc mét hå s¬ cô thÓ hoÆc x¸c nhËn ®· hÕt tr¸ch nhiÖm vËt chÊt cho c¸c KÕ To¸n Kho B¹c cao cÊp . Thùc tÕ tr­íc ®©y , ngoµi tr¸ch nhiÖm thÈm ®Þnh kÕ to¸n ®èi víi c¸c c¬ quan Qu¶n lý Nhµ n­íc , c¸c c¬ quan hµnh chÝnh sù nghiÖp c«ng céng quèc gia , c¸c Doanh nghiÖp Nhµ n­íc vµ c¸c tæ chøc B¶o hiÓm x· héi , Toµ ThÈm KÕ cßn g¸nh chÞu tr¸ch nhiÖm xÐt xö s¬ thÈm c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn vïng , tØnh , x· còng nh­ c¸c c¬ quan hµnh chÝnh sù nghiÖp c«ng céng cã thu nhËp v­ît qu¸ ng­ìng uû quyÒn nãi trªn trùc thuéc c¸c cÊp ®Þa ph­¬ng nµy . MÆt kh¸c , n¨m 1967 , Toµ ThÈm KÕ cßn nhËn thªm chøc n¨ng ®¶m b¶o viÖc sö dông ®óng vµ cã hiÖu qu¶ c¸c nguån vèn quÜ vµ tµi s¶n c«ng céng – nghÜa lµ kiÓm tra chÊt l­îng qu¶n lý tµi chÝnh c«ng . Trªn c¬ së ®ã , thùc tÕ Toµ ThÈm KÕ ®· chØ trùc tiÕp kiÓm tra kho¶ng 1.300 ®¬n vÞ ®Þa ph­¬ng trong ®ã cã 470 x· . Trong khi ®ã Kho b¹c chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi kho¶ng 80.000 ®¬n vÞ . Song , Toµ võa muèn ph©n chia bít tr¸ch nhiÖm ®Ó tr¸nh khái “ ng¹t thë “ v× cã qu¸ nhiÒu hå s¬ ph¶i kiÓm tra , l¹i võa muèn gi÷ quyÒn ph¸n xö ®èi víi c¸c tµi kho¶n mµ viÖc tÊt to¸n sæ s¸ch ®· ®­îc uû quyÒn cho Kho b¹c . ViÖc ph©n chia tr¸ch nhiÖm dùa trªn c¸c tiªu thøc ®¬n gi¶n nµy kh«ng ph¶i lµ kh«ng cã vÊn ®Ò . VÝ dô nã ®· g©y ra t×nh tr¹ng lÉn lén gi÷a c«ng t¸c kiÓm tra kÕ to¸n mang tÝnh xÐt xö ( lo¹i h×nh kiÓm to¸n nh»m vµo tÝnh chÊt hîp ph¸p theo luËt ®Þnh cña c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n – tµi chÝnh ) víi lo¹i h×nh néi kiÓm , th­êng xuyªn mang tÝnh chÊt hµnh chÝnh trong néi bé HÖ thèng Kho b¹c . Trong mäi tr­êng hîp , ®iÒu ®ã chøng tá c«ng t¸c thÈm kÕ ®· kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ . Nh÷ng sai lÇm do Kho b¹c ph¸t hiÖn råi Toµ ThÈm KÕ buéc ph¶I kh¼ng ®Þnh theo thñ tôc qui ®Þnh qu¸ lµ Ýt , kh«ng hoµn toµn gièng víi sè l­îng nh÷ng sai lÇm mµ Toµ ThÈm KÕ trùc tiÕp ph¸t hiÖn qua c¸c kiÓm tra cña m×nh . §ã lµ lý do khiÕn ng­êi ta thùc hiÖn nhiÒu cuéc c¶i c¸ch . Nh­ng thùc tÕ ph¶i ®îi dÕn LuËt ngµy 2 th¸ng 3 n¨m 1982 víi viÖc lo¹i bá thuËt ng÷ tÊt to¸n hµnh chÝnh c¸c sæ s¸ch kÕ to¸n ®· chÝnh thøc c¶i tæ hÖ thèng kiÓm to¸n c¸c ho¹t ®éng kÕ to¸n – tµi chÝnh c«ng . Theo luËt nµy , mét cÊp xÐt xö míi ®­îc thµnh lËp ®ã lµ c¸c ViÖn ThÈm kÕ vïng . ViÖn ThÈm kÕ cïng chÞu tr¸ch nhiÖm vªg toµn bé ho¹t ®éng thÈm kÕ ®Þnh kÕ to¸n vµ chÊt l­îng qu¶n lý tµi chÝnh c«ng ®èi víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng còng nh­ c¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh sù nghiÖp c«ng céng trùc thuéc ®Þa ph­¬ng . 2.1.2. ThÈm quyÒn cña ViÖn ThÈm kÕ vïng : · T¹i cÊp c¬ së , c¸c ViÖn ThÈm KÕ vïng ®­îc trao 3 thÈm quyÒn quan träng : Ban hµnh c¸c th«ng b¸o vµ c¸c kiÕn nghÞ vÒ viÖc ban hµnh c¸c v¨n b¶n ng©n s¸ch cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng khi xuÊt hiÖn sai sãt hoÆc vi ph¹m chÕ ®é . Ph¸n xÐt tÊt c¶ c¸c tµi kho¶n , c«ng t¸c kÕ to¸n vµ chÊt l­îng qu¶n lý tµi chÝnh c«ng cña tÊt c¶ c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng còng nh­ c¸c ®¬n vÞ c«ng céng trùc thuéc ®Þa ph­¬ng . §¶m b¶o viÖc sö dông c¸c nguån quÜ c«ng céng t¹i tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ nµy lµ ®óng vµ cã hiÖu qu¶ . ·T¹i Trung ­¬ng , Toµ ThÈm kÕ ph¸n xÐt tÊt c¶ c¸c tµi kho¶n , c«ng t¸c kÕ to¸n vµ ®¸nh gi¸ chÊt luîng qu¶n lý tµi chÝnh c«ng cña c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc Trung ­¬ng vµ c¸c tæ chøc hµnh chÝnh sù nghiÖp c«ng céng quèc gia kh¸c . MÆt kh¸c Toµ ThÈm kÕ cßn chÞu tr¸ch nhiÖm xö phóc thÈm ®èi víi c¸c ph¸n xö cña ViÖn ThÈm kÕ vïng . 2.1.3. Chøc n¨ng cña ViÖn ThÈm kÕ vïng : · KiÓm tra Ng©n s¸ch : lµ chøc n¨ng riªng cã cña ViÖn ThÈm kÕ vïng , Toµ ThÈm kÕ kh«ng cã chøc n¨ng nµy . ViÖn ThÈm kÕ vïng ®­îc giao thÈm quyÒn kiÓm so¸t tÊt c¶ nh÷ng g× liªn quan ®Õn v¨n b¶n ng©n s¸ch cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng còng nh­ c¸c c¬ quan c«ng céng trùc thuéc ®Þa ph­¬ng . Chøc n¨ng nay ®­îc triÓn khai khi cã ®Ò nghÞ cña TØnh tr­ëng theo mét trong bèn tr­êng hîp sau ®©y ( §©y chØ lµ quyÒn hµnh chÝnh , hoµn toµn kh«ng mang tÝnh xÐt xö ) : - Tr­êng hîp thø nhÊt , TØnh tr­ëng ®Ò nghÞ ViÖn ThÈm kÕ vïng xö lý khi ph¸t hiÖn Ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng kh«ng ®­îc th«ng qua ®óng thêi h¹n ph¸p qui . NhËn ®­îc ®Ò nghÞ cña TØnh tr­ëng ( hoÆc Chñ tÞch vïng ) ViÖn sÏ ®­a ra c¸c gi¶I ph¸p nh»m giao cho TØnh tr­ëng quyÒn qu¶n lý Ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng . NhËn ®­îc th«ng b¸o c«ng khai vÒ vÊn ®Ò nµy , TØnh tr­ëng sÏ trùc tiÕp quyÕt ®Þnh thu – chi ng©n s¸ch thay ®Þa ph­¬ng . CÇn cã nh÷ng lý do x¸c ®¸ng kÌm theo c¸c quyÕt ®Þnh cña m×nh khi TØnh tr­ëng kh«ng ®ång ý víi gi¶i ph¸p cña ViÖn ThÈm kÕ vïng . - Tr­êng hîp thø hai , ViÖn ThÈm kÕ vïng can thiÖp khi Ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng kh«ng ®¹t C©n b»ng thùc tÕ . ChÝnh TØnh tr­ëng lµ ng­êi ph¸t hiÖn ra sù mÊt c©n b»ng thùc tÕ nµy khi thÊy tæng chi v­ît qu¸ tæng thu ( sè tuyÖt ®èi hoÆc th«ng qua viÖc tiÕn triÓn ®¸nh gi¸ c¸c kho¶n thu – chi ) . Khi ®ã TØnh tr­ëng sÏ ®Ò nghÞ ViÖn ThÈm kÕ . ViÖn ThÈm kÕ ®Ò nghÞ chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng ®iÒu chØnh NÕu chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng vÉn kh«ng tæ chøc l¹i ®­îc c¸c cuéc häp cÇn thiÕt ®Ó biÓu quyÕt l¹i Ng©n s¸ch cña m×nh , ViÖn sÏ trao quyÒn qu¶n lý Ng©n s¸ch cho TØnh tr­ëng . - Tr­êng hîp thø ba , nÕu béi chi xuÊt hiÖn trong qu¸ tr×nh qu¶n lý chÊp hµnh Ng©n s¸ch th× mét tr×nh tù nh­ trªn ®­îc vËn dông . ViÖn ThÈm kÕ Vïng sÏ chÝnh thøc ®Ò nghÞ chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®iÒu chØnh . ViÖn ThÈm kÕ Vïng cßn cã thÈm quyÒn ®èi víi Ng©n s¸ch n¨m tiÕp theo nÕu thÊy cã thÓ x¶y ra c¸c tr­êng hîp t­¬ng tù . NÕu c¸c yªu cÇu ®iÒu chØnh kh«ng ®­îc tho¶ m·n , ViÖn ThÈm kÕ Vïng ®Ò nghÞ TØnh tr­ëng ®øng ra qu¶n lý Ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng . - Tr­êng hîp thø t­ , gi¶ sö r»ng c¸c kho¶n chi b¾t buéc kh«ng ®­îc ghi hoÆc ghi kh«ng ®ñ trong kÕ ho¹ch Ng©n s¸ch . Tr­êng hîp nµy ViÖn ThÈm kÕ Vïng ph¶i ®øng ra can thiÖp theo ®Ò nghÞ cã thÓ cña TØnh tr­ëng , cã thÓ cña KÕ to¸n Kho b¹c hoÆc bÊt kú ai quan t©m . Lóc nµyViÖn sÏ ra lÖnh hèi thóc ChÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng ¸p dông c¸c biÖn ph¸p h÷u hiÖu . NÕu ®Þa ph­¬ng kh«ng tu©n lÖnh, ViÖn ®Ò nghÞ TØnh tr­ëng chÊp thuËn c¸c biÖn ph¸p bï trõ cÇn thiÕt . Còng gièng nh­ ba tr­êng hîp tr­íc , TØnh tr­ëng chØ cã quyÒn thùc thi kh¸c víi ®Ò nghÞ cña ViÖn ThÈm kÕ vïng khi cã lý do râ rµng chÝnh ®¸ng . · KiÓm tra mang tÝnh xÐt xö : LuËt ngµy 2/3/1982 ®· chØ râ nguyªn t¾c cña c«ng t¸c kiÓm tra nµy : “ Theo thÈm quyÒn cña m×nh , ViÖn ThÈm kÕ Vïng cã quyÒn ph¸n xö toµn bé c¸c B¸o c¸o kÕ to¸n Kho b¹c vÒ ho¹t ®éng ng©n s¸ch – tµi chÝnh cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng vµ cña c¸c c¬ quan c«ng céng trùc thuéc ®Þa ph­¬ng" C¸c viªn chøc kÕ to¸n c«ng chÞu tr¸ch nhiÖm thu tÊt c¶ c¸c kho¶n ph¶i thu vµ chi tÊt c¶ c¸c kho¶n ph¶i chi ®èi víi ng©n s¸ch cña mçi cÊp chÝnh quyÒn . Hä ph¶i thiÕt lËp c¸c Tµi kho¶n qu¶n lý vµ x¸c nhËn ®óng sù thËt vÒ c¸c ho¹t ®éng kÕ to¸n cña m×nh . C¸c chøng nhËn bæ sung sÏ ®­îc tiÕn hµnh thªm khi cã ®Ò nghÞ cña ng­êi chuÈn chi hoÆc kho b¹c cÊp trªn khi hä ph¸t hiÖn cã sai lÇm . ViÖc kiÓm tra do viÖn ThÈm kÕ Vïng thùc hiÖn lµ viÖc kiÓm tra tÝnh hîp ph¸p cña c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n thu – chi do Kho b¹c thùc hiÖn. Môc ®Ých kiÓm tra kh«ng chØ ®¬n gi¶n lµ kiÓm tra xem c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n cã ®­îc ph¶n ¸nh tring thùc hay kh«ng mµ quan träng h¬n lµ kiÓm tra xem Kho b¹c cã thùc hiÖn tèt ®Çy ®ñ c«ng t¸c kiÓm tra mµ hä ph¶i thùc hiÖn hay kh«ng , nhÊt lµ nguån gèc , møc thu – chi vµ møc ®é thiÖt h¹i tíi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng . C«ng t¸c kiÓm tra nay cã thÓ ®­îc thùc hiÖn theo hå s¬ kÕ to¸n ®· nhËn ®­îc hoÆc trªn ®Þa bµn thùc tÕ . ViÖn ThÈm kÕ Vïng tuyªn bè kÕt qu¶ ph¸n xö cña m×nh theo Thñ tôc tè tông ®èi kh¸ng thùc hiÖn nh­ sau : - C¸c ph¸n xö cña ViÖn ThÈm kÕ Vïng sÏ ®­îc th¸o gì tr¸ch nhiÖm hoÆc c«ng nhËn hÕt tr¸ch nhiÖm cho KÕ to¸n c«ng . - HoÆc ng­îc l¹i , c¸c ph¸n xö ®ã b¾t buéc KÕ to¸n c«ng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vËt chÊt c¸ nh©n nghÜa lµ b¾t buéc KÕ to¸n c«ng ph¶i ®Òn bï tõ tiÒn tói c¸c kho¶n ®· xhi sai chÕ ®é hoÆc c¸c kho¶n kh«ng thu ®­îc theo tr¸ch nhiÖm quyÒn h¹n ®­îc giao . C¸c kÕt luËn xÐt xö cña ViÖn ThÈm kÕ Vïng cã thÓ bÞ kh¸ng ¸n lªn Toµ ThÈm kÕ xin phóc thÈm hoÆc lªn Héi ®ång Nhµ n­íc xin ph¸ ¸n . · KiÓm tra chÊt l­¬ng qu¶n lý tµi chÝnh c«ng : lµ thùc hiÖn kiÓm tra møc ®é sö dông tiÕt kiÖm c¸c ph­¬ng tiÖn , xem xÐt hiÖu suÊt vµ tÝnh hiÖu qu¶ cña qu¶n lý . Ng­êi ta kh«ng thùc hiÖn kiÓm tra chÊt l­îng qu¶n lý mét c¸ch th­êng xuyªn vµ lu«n toµn diÖn . §­¬ng nhiªn khi xem xÐt c¸c tµi kho¶n , khi thÈm tra kÕ to¸n ng­êi ta lu«n ®­a ra c¸c nhËn xÐt vÒ chÊt l­îng qu¶n lý nh­ng cuéc ®iÒu tra ®­îc tiÕn hµnh chØ nh»m mét hoÆc mét sè khÝa c¹nh trong qu¶n lý tµi chÝnh c«ng t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng , thËm chÝ ng­êi tao cßn cã thÓ tæ chøc c¸c cuéc ®IÒu tra theo chuyªn ®Ò ®Þnh tr­íc víi mét ph¹m vi réng liªn quan ®Õn nhiÒu ViÖn ThÈm kÕ Vïng hoÆc ®iÒu tra vµo nh÷ng thêi kú mµ viÖc h¹ch to¸n cßn ch­a ®­îc thiÕt lËp . ViÖc kiÓm tra nµy cßn cã thÓ thùc hiÖn ®èi víi c¸c tæ chøc ®¬n vÞ kh«ng ®­îc biªn chÕ KÕ to¸n c«ng vÝ dô c¸c HiÖp héi ®­îc h­ëng trî cÊp ng©n s¸ch . §iÓm kh¸c biÖt quan träng vÒ quyÒn lùc gi÷a ViÖn ThÈm kÕ Vïng vµ Toµ ThÈm kÕ chÝnh lµ ë chç ViÖn ThÈm kÕ Vïng ®­îc giao quyÒn kiÓm so¸t nh­ mét cÊp qu¶n lý hµnh chÝnh ®èi víi ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng .Së dÜ ViÖn ThÈm kÕ Vïng cã ®­îc cai trß naú phÇn lín chÝnh lµ v× ViÖn ThÈm kÕ Vïng lµ cÊp cã thÈm quyÒn trong trËt tù xÐt xö ë Ph¸p .ThËt vËy , ViÖn ThÈm kÕ Vïng lµ mét ®¶m b¶o tèt nhÊt cho c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng bëi thùc tÕ viÖc ph¸n xö vÒ ng©n s¸ch còng nh­ vÒ c¸c lÜnh vùc kh¸c thuéc thÈm quyÒn cña ViÖn ®­îc thùc hiÖn theo nguyªn t¾c tËp thÓ vµ râ rµng kh«ng bÞ ¶nh h­ëng cña bÊt kú ai . 2.1.4. Tæ chøc vµ qui chÕ viªn thÈm : · Quy chÕ ho¹t ®éng , ph­¬ng ph¸p vµ tr×nh tù thÈm kÕ cña c¸c ViÖn ThÈm kÕ vïng ®­îc quy ®Þnh gièng nh­ quy chÕ , ph­¬ng ph¸p vµ tr×nh tù thÈm kÕ t¹i Toµ ThÈm kÕ . · Thµnh phÇn cña ViÖn ThÈm kÕ vïng bao gåm : C¸c ThÈm ph¸n kh«ng thÓ b·i nhiÖm ( Trong ®ã cã 1 Chñ tÞch , c¸c Héi thÈm luËt vµ c¸c Héi thÈm KiÓm to¸n ) C¸c ThÈm ph¸n . · Nguyªn t¾c tËp thÓ lu«n lu«n ®­îc t«n träng . TÊt c¶ c¸c quyÕt ®Þnh mang tÝnh chÊt xÐt xö còng nh­ c¸c quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh quan träng kh¸c ®Òu ®­îc quyÕt ®Þnh theo ®a sè víi sù tham gia cña nhiÒu ThÈm ph¸n. 2.2. KTNN khu vùc CHLB §øc : · KiÓm to¸n Nhµ n­íc Liªn Bang §øc lµ mét c¬ quan kiÓm tra tµi chÝnh c«ng tèi cao vµ lµ mét c¬ quan kiÓm tra tµi chÝnh c«ng ®éc lËp chØ qu©n thñ theo ph¸p luËt . Trong khu«n khæ nh÷ng nhiÖm vô theo c¸c ®¹o luËt , KiÓm to¸n Nhµ n­íc Liªn Bang hç trî Quèc héi Liªn Bang , Héi ®ång Liªn Bang vµ ChÝnh phñ Liªn Bang trong c¸c quyÕt ®Þnh cña c¬ quan nµy . · Theo c¬ cÊu Nhµ n­íc cña Céng Hoµ Liªn Bang §øc th× mçi Bang nh­ mét quèc gia ®éc lËp t­¬ng ®èi cã ®Çy ®ñ c¸c c¬ quan Nhµ n­íc nh­ cña Liªn Bang . Sù ph©n chia quyÒn lùc vÒ mÆt Nhµ n­íc lµ rÊt râ rµng . ChÝnh v× vËy mµ song song víi tæ chøc KiÓm to¸n Nhµ n­íc Liªn Bang ( C¬ quan kiÓm to¸n tèi cao) cßn cã KiÓm to¸n Nhµ nø¬c c¸c Bang . KiÓm to¸n Nhµ n­íc c¸c Bang kh«ng gäi lµ kh«ng gäi lµ KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cña Liªn Bang nh­ng râ rµng nã hoµn toµn mang tÝnh chÊt cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc . §iÓm kh¸c biÖt ë ®©y lµ tÝnh ®éc lËp toµn diÖn gi÷a KiÓm to¸n Nhµ n­íc Liªn Bang vµ c¸c Bang mÆc dï cã sù phèi hîp kh¸ chÆt chÏ gi÷a KiÓm to¸n Nhµ n­íc Liªn Bang vµ KiÓm to¸n Nhµ n­íc c¸c Bang khi kiÓm to¸n mét ®èi t­îng mµ cã c¶ phÇn ®Çu t­ cña Ng©n s¸ch Liªn Bang vµ Ng©n s¸ch c¸c Bang . · TÝnh chÊt KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc Liªn Bang chÝnh lµ c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc Liªn Bang ®Æt t¹i c¸c Bang , c¸c Thµnh phè , c¸c Bé ngµnh . C¬ cÊu cña c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn nµy kh«ng tæ chøc thµnh c¸c phßng , ban ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô kiÓm to¸n do KiÓm to¸n Nhµ n­íc Liªn Bang giao mµ ë ®ã c¸c Vô kiÓm to¸n chuyªn ngµnh cö ®¹i diÖn cña m×nh ®Ó n¾m b¾t c¸c th«ng tin vÒ ®èi t­îng kiÓm to¸n chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn cho Vô kiÓm to¸n cña m×nh t¸c ®éng trªn ®Þa bµn thuéc v¨n phßng ®¹i diÖn qu¶n lý . H¬n thÕ n÷a c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn nµy ®­îc coi nh­ tr¹m trung chuyÓn ®Ó gióp cho c¸c Vô kiÓm to¸n chuyªn ngµnh khi thùc hiÖn kiÓm to¸n trªn ®Þa bµn cã ®­îc c¬ së ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô cña m×nh . · ¦u ®iÓm cña cña c¬ chÕ theo m« h×nh KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc theo thÓ chÕ Liªn Bang cña Céng Hoµ Liªn Bang §øc lµ ph¹m vi kiÓm to¸n tËp trung ë nh÷ng lÜnh vùc nhÊt ®Þnh ( kh«ng bao gåm kiÓm to¸n Ng©n s¸ch cña c¸c Bang) t¹o ®iÒu kiÖn cho KiÓm to¸n Nhµ n­íc Liªn Bang lu«n qu¸n xuyÕn hÕt c¸c ®èi t­îng ®­îc kiÓm to¸n mét c¸ch th­êng xuyªn t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c Vô kiÓm to¸n chuyªn ngµnh , chuyªn s©u ®­îc nghiÖp vô chuyªn m«n vÒ kiÓm to¸n cña m×nh . Tuy nhiªn , víi sù ®éc lËp gÇn nh­ toµn diÖn gi÷a KiÓm to¸n Nhµ n­íc Liªn Bang víi KiÓm to¸n Nhµ n­íc c¸c Bang sÏ g©y kh«ng Ýt khã kh¨n cho viÖc t¹o nªn sù thèng nhÊt vÒ ho¹t ®éng KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc trªn ph¹m vi toµn bé l·nh thæ cña Céng Hoµ Liªn Bang §øc . 2.3. M« h×nh KTNN khu vùc CHND Trung Hoa : Theo luËt KiÓm to¸n Nhµ n­íc cña Céng hoµ nh©n d©n Trung Hoa th× Nhµ n­íc thùc hiÖn chÕ ®é kiÓm tra gi¸m s¸t th«ng qua ho¹t ®éng kiÓm to¸n . Héi ®ång Nhµ n­íc vµ chÝnh quyÒn nh©n d©n c¸c cÊp sÏ thiÕt lËp c¸c c¬ quan kiÓm to¸n cña m×nh . C¸c kho¶n thu – chi tµi chÝnh cña c¸c c¬ quan kh¸c nhau thuéc Héi ®ång Nhµ n­íc , chÝnh quyÒn nh©n d©n c¸c cÊp vµ c¸c c¬ quan , doanh nghiÖp , c¸c tæ chøc kinh doanh tiÒn tÖ Nhµ n­íc còng nh­ c¸c kho¶n thu chi kh¸c cÊn ®­îc kiÓm to¸n theo luËt sÏ ®­îc gi¸m s¸t th«ng qua ho¹t ®éng kiÓm to¸n phï hîp víi c¸c ®iÒu kho¶n cña luËt nµy .(§iÒu 2 – LuËt KTNN Céng hoµ d©n chñ nh©n d©n Trung Hoa – 1995 ) Theo ®ã c¸c c¬ quan kiÓm to¸n cña chÝnh quyÒn nh©n d©n tØnh , khu vùc tù trÞ , thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng , thµnh phè cã c¸c quËn huyÖn , khu tù trÞ , thµnh phè kh«ng cã c¸c quËn , c¸c huyÖn , khu tù trÞ thùc hiÖn nhiÖm vô kiÓm to¸n trong ph¹m vi hµnh chÝnh liªn quan ®Õn sù chØ ®¹o cña Chñ tÞch TØnh , Chñ tÞch khu tù trÞ , ThÞ tr­ëng , QuËn tr­ëng … còng nh­ d­íi sù l·nh ®¹o cña c¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc cÊp cao h¬n . C¸c c¬ quan kiÓm to¸n ®Þa ph­¬ng , c¸c cÊp chÞu tr¸ch nhiÖm b¸o c¸o c«ng t¸c tr­íc Uû ban nh©n d©n c¸c cÊp liªn quan vµ tr­íc c¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc cÊp cao h¬n vµ c¸c c«ng viÖc kiÓm to¸n cña hä ®­îc c¸c c¬ quan kiÓm to¸n cÊp cao h¬n chØ ®¹o trùc tiÕp . Do yªu cÇu c«ng t¸c , c¬ quan kiÓm to¸n cã thÓ cö kiÓm to¸n viªn së t¹i tíi c¸c khu vùc thuéc quyÒn h¹n cña m×nh . Tuú thuéc chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña m×nh , KiÓm to¸n viªn së t¹i sÏ tiÓn hµnh c¸c c«ng viÖc theo ph¸p luËt . Theo yªu cÇu cña c¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc gåm toµn bé kinh phÝ cho ho¹t ®éng kiÓm to¸n sÏ ®­îc trÝch tõ ng©n s¸ch Nhµ n­íc d­íi sù b¶o l·nh cña chÝnh quyÒn nh©n d©n c¸c cÊp t­¬ng ®­¬ng . C¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc cÊp trªn cã thÓ uû nhiÖm cho c¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc cÊp d­íi thùc hiÖn néi dung kiÓm to¸n phï hîp víi chøc n¨ng , nhiÖm vô cña m×nh . C¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc cÊp trªn cã thÓ trùc tiÕp thùc hiÖn viÖc kiÓm to¸n nh÷ng néi dung chñ yÕu trong ph¹m vi chøc n¨ng cña c¬ quan kiÓm to¸n cÊp d­íi . Tuy nhiªn cÇn tr¸nh lÆp l¹i nhiÒu lÇn nh÷ng cuéc kiÓm to¸n kh«ng cÇn thiÕt . Nh­ vËy , vÒ thùc chÊt KiÓm to¸n Nhµ n­íc cña Céng hoµ nh©n d©n Trung Hoa ®­îc tæ chøc t­¬ng thÝch víi c¬ cÊu chÝnh quyÒn hµnh chÝnh c¸c cÊp . TÝnh chÊt KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ®­îc lan réng ®Õn tõng ®¬n vÞ quËn , huyÖn . Mçi c¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc ë mét cÊp n¸o ®ã chÞu sù chi phèi ®ång thêi cña c¶ 2 lùc l­îng : l·nh ®¹o cÊp chÝnh quyÒn t­¬ng øng vµ c¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc cÊp cao h¬n . C¬ cÊu tæ chøc KiÓm to¸n Nhµ n­íc mçi cÊp ®­îc tæ chøc theo tÝnh chÊt chuyªn qu¶n ( mçi phßng ban hoÆc KiÓm to¸n viªn chuyªn theo dâi , kiÓm tra mét ®èi t­îng kiÓm to¸n x¸c ®Þnh ) ¦u ®iÓm cña m« h×nh tæ chøc nµy lµ cã thÓ t¹o ra sù kiÓm tra gi¸m s¸t vÒ sö dông nguån tµi chÝnh c«ng mét c¸ch réng kh¾p trªn mäi lÜnh vùc ho¹t ®éng thuéc ph¹m vi KiÓm to¸n Nhµ n­íc . KiÓm to¸n Nhµ n­íc c¸c cÊp thùc sù trë thµnh c«ng cô kiÓm tra cho mçi cÊp chÝnh quyÒn nh©n d©n t­¬ng øng . Tuy nhiªn cÇn nhËn thÊy r»ng ®©y lµ m« h×nh cã tÝnh chÊt ®Æc thï kiÓu Trung Quèc , c¸c n­íc trªn thÕ giíi ®Òu kh«ng tæ chøc theo m« h×nh nµy . Do tÝnh chÊt ®Æc biÖt cña nghÒ kiÓm to¸n cÇn ph¶I thùc sù ®éc lËp kh¸ch quan trong ho¹t ®éng . ChÝnh c¬ cÊu tæ chøc vµ c¬ chÕ ho¹t ®éng cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn tÝnh ®éc lËp cña KiÓm to¸n viªn vµ kiÓm to¸n c¸c cÊp chÝnh quyÒn . MÆt kh¸c mét c¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc ë mét cÊp nµo ®ã lu«n chÞu sù chi phèi tõ 2 cÊp l·nh ®¹o ( cÊp chÝnh quyÒn t­¬ng øng vµ c¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc cÊp cao h¬n ) cã thÓ g©y nªn nh÷ng khã kh¨n cho ho¹t ®éng nghiÖp vô kiÓm to¸n . Ngoµi ra cã nguy c¬ g©y nªn cång kÒnh , chång chÐo trong c¬ cÊu chung cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc . 2.4. M« h×nh KTNN khu vùc cña NhËt B¶n : Uû ban KiÓm to¸n Nhµ n­íc cña NhËt B¶n ®­îc thµnh lËp theo ®iÒu 90 HiÕn Ph¸p NhËt B¶n . HiÕn Ph¸p quy ®Þnh : B¶n kÕt to¸n c¸c kho¶n thu chi cña Nhµ n­íc ph¶i ®­îc Uû ban kiÓm to¸n NhËt B¶n kiÓm so¸t th­êng xuyªn , ®­îc néi c¸c ( ChÝnh phñ ) ®Ö tr×nh lªn Quèc héi ngay n¨m tµI kho¸ ®ã cïng víi b¸o c¸o kiÓm to¸n . HiÕn Ph¸p quy ®Þnh tæ chøc vµ quyÒn h¹n cña Uû ban KiÓm to¸n Nhµ n­íc NhËt B¶n . §Ó thùc hiÖn ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kiÓm to¸n Nhµ n­íc , mét Ban kiÓm to¸n Nhµ n­íc ®­îc thµnh lËp gåm Chñ tÞch Ban kiÓm to¸n ( ®ång thêi còng lµ Chñ tÞch Uû ban kiÓm to¸n ) vµ 3 uû viªn , ho¹t ®éng ®éc lËp trong nhiÖm kú 7 n¨m . Ban kiÓm to¸n ®ã ChÝnh phñ bæ nhiÖm vµ NhËt hoµng phª chuÈn . §iÒu hµnh ho¹t ®éng kiÓm to¸n cã v¨n phßng ®iÒu hµnh gåm Ban th­ ký vµ 5 v¨n phßng . T¹i bé phËn nµy cã 1 Tæng th­ ký , 1 Phã Tæng th­ ký vµ nh÷ng thµnh viªn kh¸c . Tæng th­ ký gi¸m s¸t ho¹t ®éng kiÓm to¸n víi sù trî gióp cña Phã Tæng th­ ký . Uû Ban KiÓm to¸n Nhµ n­íc cã thÓ thµnh lËp c¸c v¨n phßng chi nh¸nh t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng v¨n phßng ®iÒu hµnh theo qui ®Þnh cña Uû ban kiÓm so¸t . Uû Ban kiÓm to¸n sÏ kiÓm to¸n c¸c kho¶n sau ®©y : - C¸c kho¶n thu , chi hµng th¸ng cña Nhµ n­íc . - ViÖc thu huû vµ ph¸t hµnh tiÒn mÆt vµ tµi s¶n cña Nhµ n­íc . - T¹o vµ thanh to¸n c¸c kho¶n thu , c¸c kho¶n t¨ng vµ gi¶m cña c¸c tÝn phiÕu vµ c¸c mãn nî kh¸c cña Nhµ n­íc . - TiÒn mÆt , c¸c kim lo¹i quý vµ chøng kho¸n do Ng©n hµng Nhµ n­íc thu vÒ vµ ph¸t hµnh cho Nhµ n­íc . - C¸c b¸o c¸o cña c¸c tæ hîp mµ Nhµ n­íc ®Çu t­ tõ mét nöa vèn trë lªn . - C¸c b¸o c¸o kiÓm to¸n Nhµ n­íc ®­îc Uû ban KiÓm to¸n Nhµ n­íc thùc hiÖn theo c¸c ®iÒu kho¶n cña ph¸p luËt . - Uû ban KiÓm to¸n Nhµ n­íc cã thÓ kiÓm to¸n nÕu thÊy cÇn thiÕt kiÓm to¸n c¸c ®èi t­îng theo yªu cÇu néi c¸c ChÝnh phñ . Nh­ vËy , tÝnh chÊt KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ë NhËt B¶n lµ kh¸ ®Æc biÖt , kh«ng hoµn toµn t¸ch rêi KiÓm to¸n Nhµ n­íc Trung ­¬ng . Víi c¸i gäi lµ v¨n phßng chi nh¸nh kiÓm to¸n ®Æt t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng vµ c¸c Bé ngµnh nh»m môc ®Ých t¹i nªn c¸c kªnh kiÓm so¸t phñ kh¾p c¸c ph¹m vi kiÓm to¸n ®­îc gäi lµ ®Æc tr­ng cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc NhËt B¶n . So víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi , KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc NhËt B¶n ®­îc coi lµ c¬ quan kiÓm to¸n cã hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cao nhÊt trªn c¸c mÆt . §ång thêi lµ c¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc cã kh¶ n¨ng gi¸m s¸t mét c¸ch th­êng xuyªn nhÊt c¸c ho¹t ®éng thu chi Ng©n s¸ch Nhµ n­íc . C¬ cÊu tæ chøc mét mÆt ®¶m b¶o hiÖu n¨ng , hiÖu lùc ho¹t ®éng , mÆt kh¸c t¹o ra mét m«I tr­êng kh¸ lý t­ëng cho kiÓm to¸n viªn ph¸t huy ®Çy ®ñ tÝnh ®éc lËp kh¸ch quan cña m×nh , lo¹i trõ triÖt ®Ó c¸c nguy c¬ vÒ tham nhòng cã kh¶ n¨ng x¶y ra trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng KiÓm to¸n Nhµ n­íc . TÝnh chÊt cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc NhËt B¶n theo quy chÕ ®ång sù t¹o nªn qu¸ tr×nh kiÓm so¸t c¸c b­íc qui tr×nh kiÓm to¸n trë nªn chÆt chÏ vµ b¶o ®¶m chÊt l­îng rÊt cao cña c¸c b¸o c¸o kiÓm to¸n. 2.5. M« h×nh KTNN khu vùc Th¸i Lan : Trong c¸c n­íc ASEAN th× KiÓm to¸n Nhµ n­íc Th¸i Lan ®­îc coi lµ c¬ quan kiÓm tra tµi chÝnh c«ng tèi cao cã sù v­ît tréi trªn nhiÒu mÆt so víi c¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc cña c¸c n­íc kh¸c trong khu vùc . Sù v­ît tréi nµy bao gåm vÒ tæ chøc , c¬ chÕ ho¹t ®éng vµ ®Æc biÖt lµ uy tÝn cña c¬ quan KiÓm to¸n Nhµ n­íc Th¸i Lan rÊt cao trong c«ng chóng vµ trong c¸c quan hÖ kinh tÕ x· héi. KiÓm to¸n Nhµ n­íc Th¸i Lan bao gåm KiÓm to¸n Nhµ n­íc trung ­¬ng vµ KiÓm to¸n Nhµ n­íc c¸c khu vùc . KiÓm to¸n Nhµ n­íc Trung ­¬ng thùc hiÖn chøc n¨ng kiÓm to¸n c¸c Bé ngµnh , c¸c Doanh nghiÖp Nhµ n­íc quan träng vµ dù ¸n ®»u t­ x©y dùng lín cña quèc gia vµ kiÓm to¸n mét sè tØnh xung quanh thñ ®« B¨ng Cèc. KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ( bao gåm 16 khu vùc ) thùc hiÖn kiÓm to¸n c¸c ®¬n vÞ trong ph¹m vi khu vùc ®­îc ®¶m nhiÖm. NhiÖm vô c¬ b¶n cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc Th¸i Lan nãi chung bao gåm: KiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh. KiÓm tra c¸c tæ chøc tÝn dông , tiÒn tÖ. KiÓm tra c¸c lÜnh vùc ­u ®·i ®Æc biÖt. C¸c nhiÖm vô trªn thùc hiÖn víi c¸c ®èi t­îng thuéc ph¹m vi KiÓm to¸n Nhµ n­íc Th¸i Lan. KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cña Th¸i Lan lµ mét bé phËn cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc chØ chÞu tr¸ch nhiÖm vµ chØ ®¹o tõ KiÓm to¸n Nhµ n­íc Trung ­¬ng trªn tÊt c¶ c¸c ph­¬ng diÖn , hoµn toµn ®éc lËp víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn cña khu vùc. §øng ®Çu KiÓm to¸n Nhµ n­íc mét khu vùc lµ gi¸m ®èc KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc chÞu tr¸ch nhiÖm toµn diÖn tr­íc tæng KiÓm to¸n Nhµ n­íc . T¹i mçi tØnh , Thµnh phè cã Gi¸m ®èc kiÓm to¸n tØnh hoÆc thµnh phè nh­ng trùc thuéc KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc . Nh­ vËy KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc Th¸i Lan cã ®iÓm kh¸c c¨n b¶n KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ViÖt Nam lµ d­íi cÊp khu vùc cã chia thµnh c¸c bé phËn ( ë ViÖt Nam gäi lµ phßng ) g¾n liÒn víi ®Þa giíi hµnh chÝnh lµ c¸c tØnh theo d¹ng chuyªn kiÓm ë c¸c tØnh hoÆc thµnh phè ®ã. C¸c bé phô tr¸ch vµ KiÓm to¸n viªn ë c¸c tØnh cã sù quay vßng theo thêi gian ®Ó ®¶m b¶o sù ®éc lËp vµ gi¸m s¸t ho¹t ®éng kiÓm to¸n cña KiÓm to¸n viªn t¹i c¸c tØnh , thµnh phè . §Æc tr­ng cña c¬ cÊu tæ chøc nµy lµ c¸c kiÓm to¸n viªn cã mét thêi gian æn ®Þnh c«ng viÖc l©u dµi t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng ®Ó gióp hä cã ®iÒu kiÖn hîp lý ho¸ gia ®×nh , ®ång thêi n¾m b¾t ®­îc kÞp thêi diÔn biÕn t×nh h×nh ®èi t­îng kiÓm to¸n thuéc khu vùc. So víi KiÓm to¸n Nhµ n­íc Trung ­¬ng , KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cã nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n hÑp h¬n . Chñ yÕu lµ nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n g¾n liÒn víi kiÓm to¸n b¸o c¸c tµi chÝnh , kiÓm to¸n ho¹t ®éng , kiÓm to¸n viÖc mua s¾m tµi s¶n , ®Çu t­ x©y dùng t¹i ®Þa ph­¬ng b»ng nguån vèn cña Ng©n s¸ch hoÆc viÖn trî cña n­íc ngoµi. Trong mét sè tr­êng hîp , KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ®­îc KiÓm to¸n Nhµ n­íc Trung ­¬ng uû quyÒn kiÓm to¸n mét sè ®¬n vÞ , lÜnh vùc kh«ng thuéc nhiÖm vô cña m×nh. Tuú theo sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ mµ KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cã sù më réng vµ ph¸t triÓn t­¬ng øng . Tr­íc ®©y , Th¸i Lan cã 14 KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc hiÖn nay lµ 16 , trong t­¬ng lai cßn më réng h¬n. C¸c b¸o c¸o kÕt qu¶ kiÓm to¸n cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc Th¸i Lan tr­íc khi ®­îc ph¸t hµnh ®­îc chuyÓn lªn KiÓm to¸n Nhµ n­íc Trung ­¬ng ®Ó xem xÐt , ®¸nh gi¸ vµ nã ®­îc ph¸t hµnh gièng nh­ b¸o c¸o kiÓm to¸n cña c¸c vô kiÓm to¸n ë KiÓm to¸n Nhµ n­íc Trung ­¬ng. Nãi chung m« h×nh KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc Th¸i Lan c¬ b¶n gièng nh­ KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cña ViÖt Nam hiÖn nay. 3. Bµi häc rót ra ®èi víi KTNN khu vùc ViÖt Nam : · M« h×nh KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc c¸c quèc gia theo thÓ chÕ Liªn Bang lµ kh«ng phï hîp víi ViÖt Nam v× KiÓm to¸n Nhµ n­íc ph¶I ®­îc tæ chøc phï hîp víi c¬ chÕ hµnh chÝnh Nhµ n­íc hiÖn t¹i . Cã nh­ vËy míi thùc hiÖn ®­îc chø n¨ng vµ nhiÖm vô cña m×nh . Tuy nhiªn viÖc ®­a ra c¬ chÕ tæ chøc nh»m b¶o ®¶m tÝnh ®éc lËp kh¸ch quan cho ho¹t ®éng KiÓm to¸n Nhµ n­íc nãi chung vµ KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc nãi riªng ë c¸c m« h×nh ë c¸c m« h×nh nay rÊt ®¸ng nghiªn cøu ®Ó t¨ng c­êng ®Þa vÞ ph¸p lý vfa kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc ViÖt Nam . · §èi víi m« h×nh tæ chøc KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc theo kiÓu Trung Quèc cã lÏ kh«ng phï hîp víi ViÖt Nam vµ xu thÕ thêi ®¹i . Bëi v× víi mét cÊp KiÓm to¸n Nhµ n­íc chÞu sù l·nh ®¹o song trïng cña chÝnh quyÒn vµ cÊp KiÓm to¸n Nhµ n­íc cao h¬n sÏ g©y nªn nhiÒu khã kh¨n cho nghiÖp vô kiÓm to¸n , kh«ng ®¶m b¶o ®­îc tÝnh ®éc lËp cÇn thiÕt cho KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc . H¬n n÷a c¸c lo¹i h×nh kiÓm tra hiÖn nay ®ang tæ chøc ®ang tæ chøc nh­ vËy ®ang tá ra kÐm hiÖu qu¶ ho¹t ®éng . · M« h×nh KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cña Ph¸p vµ Th¸i Lan lµ kh¸ phï hîp víi ViÖt Nam . Võa kÕt hîp ®Þa giíi hµnh chÝnh víi vïng l·nh thæ trong c¬ cÊu tæ chøc vµ c¬ chÕ ho¹t ®éng cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc sÏ t¹o ra cho ho¹t ®éng KiÓm to¸n Nhµ n­íc , võa cã thÓ kiÓm tra tËp trung vµo c¸c lÜnh vùc träng yÕu cña khu vùc vµ t¹o ra c¸c kªnh kiÓm tra phñ kh¾p khu vùc ®ã . MÆt kh¸c víi m« h×nh KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc nh­ vËy sÏ ®¶m b¶o cho KiÓm to¸n Nhµ n­íc ho¹t ®éng t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng vÉn lu«n gi÷ ®­îc tÝnh ®éc lËp kh¸ch quan , kh«ng chÞu ¶nh h­ëng c¸c cÊp chÝnh quyÒn thuéc khu vùc do KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ®¶m nhiÖm . TÝnh tËp trung thèng nhÊt cña ho¹t ®éng kiÓm to¸n Nhµ n­íc ®­îc duy tr× trong bÊt cø m«i tr­êng nµo . §iÒu nµy rÊt quan träng ®Ó duy tr× uy tÝn vµ ¶nh h­ëng cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc tíi mäi thµnh phÇn x· héi vµ c«ng chóng . So víi m« h×nh KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cña Ph¸p hay Th¸i Lan vÒ c¬ b¶n KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cña ViÖt Nam ®· cã sù t­¬ng ®ång . Tuy nhiªn nªn thay ®æi viÖc tæ chøc thµnh c¸c phßng KiÓm to¸n chuyªn m«n ho¸ nh­ hiÖn nay b»ng tæ chøc c¸c phong theo ®Þa giíi hµnh chÝnh TØnh , Thµnh phè vµ tiÕn tíi ®¹i diÖn KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cã thÓ ®Æt t¹i c¸c huyÖn , thÞ x· träng ®iÓm . Nh÷ng m« h×nh KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc trªn ®©y rÊt cã ý nghÜa víi qu¸ tr×nh ®æi míi KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ViÖt Nam hiÖn nay . PhÇn kÕt luËn XuÊt ph¸t tõ vÊn ®Ò chung cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc , viÖc hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ chøc vµ c¬ chÕ ho¹t ®éng cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc phai b¾t ®Çu tõ viÖc h×nh thµnh c¬ së ph¸p lý v÷ng ch¾c cho ho¹t ®éng cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc vµ KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc . Bªn c¹nh ®ã , c¸c m« h×nh KiÓm to¸n Nhµ n­íc cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi ®­îc nghiªn cøu ph©n tÝch nh»m lùa chon cho ViÖt Nam mét m« h×nh KiÓm to¸n Nhµ n­íc thÝch hîp nhÊt , cã hiÖu qu¶ nhÊt . §Ó hoµn thiÖn m« h×nh tæ chøc vµ c¬ chÕ ho¹t ®éng KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc cña ViÖt Nam hiÖn nay , ®Ò ¸n ®· ph©n tÝch c¸c nhu cÇu vµ nguyªn t¾c hoµn thiÖn . Bªn c¹nh ®ã , viÖc vËn dông c¸c c¬ së lý luËn vµ kinh nghiÖm Quèc tÕ trong viÖc x©y dùng m« h×nh tæ chøc vµ c¬ chÕ ho¹t ®éng cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ®­îc ®Ò ¸n ®Þnh h×nh b»ng c¸c kiÕn nghÞ vÒ m« h×nh phï hîp víi thùc tiÔn nµy vµ trong t­¬ng lai cña ViÖt Nam . Tµi liÖu tham kh¶o 1. HiÕn ph¸p n­íc Céng hoµ XHCN ViÖt Nam , N§ 70/CP ngµy 7/11/1994 cña ChÝnh phñ vÒ KTNN , QuyÕt ®Þnh 61/TTg cña Thñ t­íng ChÝnh phñ qui ®Þnh c¬ chÕ lµm viÖc c¬ quan KTNN . 2. LuËt NSNN . 3. CÈm nang KiÓm to¸n viªn Nhµ n­íc – NXB ChÝnh trÞ Quèc gia HN-2000 4.T¹p chÝ KiÓm to¸n : sè 2,4,5,7 n¨m 1997 sè 1,2,4,6,7 n¨m 1998 sè 4,5,8,9 n¨m 1999 sè 5,8,9 n¨m 2001 5. T¹p chÝ Tµi chÝnh : sè th¸ng 8-1997 sè th¸ng 5,6 –1998 sè th¸ng 4,5,6 –1999 sè th¸ng 7,9,10 – 2002 6.T¹p chÝ C«ng nghiÖp – 12/1999 Môc lôc Lêi nãi ®Çu 1 PhÇn néi dung 2 I. Vai trß, vÞ trÝ cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc 2 1. Néi dung vµ b¶n chÊt KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc 2 2. Vai trß vµ ®Þa lý ph¸p lý cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc 3 3. KhÝa c¹nh kinh tÕ, hiÖu lùc vµ hiÖu qu¶ qu¶n lý ho¹t ®éng cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc 6 II. M« h×nh tæ chøc bé m¸y, c¬ chÕ ho¹t ®éng vµ c¸c mèi quan hÖ cña KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc 8 1. Ph©n biÖt KTNN khu vùc víi KiÓm to¸n néi bé vµ c¸c c¬ quan thuéc chÝnh quyÒn Nhµ n­íc cÊp 8 2. M« h×nh vµ c¬ chÕ ho¹t ®éng cña KTNN khu vùc 10 3. C¸c mèi quan hÖ cña KTNN khu vùc 17 4. C¸c nhiÖm vô cña KTNN khu vùc 19 III. M« h×nh KiÓm to¸n Nhµ n­íc khu vùc ë mét sè n­íc trªn thÕ giíi 19 1. C¸c lo¹i m« h×nh KTNN khu vùc c¬ b¶n 19 2. M« h×nh KTNN khu vùc ë mét sè n­íc trªn thÕ giíi 21 3. Bµi häc rót ra ®èi víi KTNN khu vùc ViÖt Nam 33 PhÇn kÕt luËn 35 Tµi liÖu tham kh¶o 36