Đề tài Đầu tư trực tiếp với tăng trưởng kinh tế Việt Nam

Lời nói đầu Nhận thức đúng vị trí và vai trò to lớn của đầu tư trực tiếp nước ngoài, chính phủ Việt Nam đã ban hành chính sách khuyến khích đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, đồng thời tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. Phương châm của chúng ta là thực hiện đa phương hoá hợp tác đầu tư với nước ngoài trên cơ sở hai bên cùng có lợi và tôn trọng lẫn nhau. Chính Phủ Việt Nam coi vấn đề huy động và sử dụng có hiệu quả đầu tư trực tiếp nước ngoài, trong tổng thể chiến lược phát triển và tăng trưởng kinh tế ở nước ta hiện nay là một trong những nhiệm vụ chiến lược trọng yếu nhất. Trong một phạm vi nhất định, có thể nói rằng việc thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế nhanh, liên tục và lâu dài mà Việt Nam đang theo đuổi, tại điểm xuất phát thấp hiện tại, phụ thuộc rất nhiều vào năng lực giải quyết nhiệm vụ nói trên. Trong phần chuyên đề này với đề tài: Đầu tư trực tiếp với tăng trưởng kinh tế Việt Nam có những nội dung chính sau đây: Chương 1: Một số lý luận về hoạt động đầu tư tructiếp+. nước ngoài. I. Một số vấn đề cơ bản của đầu tư trực tiếp nước ngoài. 1. Một số vấn đề cơ bản về đầu tư quốc tế. 11 Khái niệm về đầu tư quốc tế. 12 Sự phát triển của đầu tư quốc tế bắt nguồn từ một số nguyên nhân chủ yếu sau đây: 12.1 Sự phát triển của xu hướng toàn cầu hoá, khu vực hoá đã thúc đẩy mạnh mẽ quá trình tự do hoá thương mại và đầu tư. 12.2 Sự phát triển nhanh chóng của cách mạng khoa học - công nghệ và cách mạng thông tin đã thúc đẩy mạnh mẽ quá trình đổi mới cơ cấu kinh tế của nước tạo nên sự dịch chuyển vốn giữa các quốc gia. 12.3 Sự thay đổi các yếu tố sản xuất kinh doanh ở các nước sở hữu vốn tạo nên “lực đay”^? đối với đầu tư quốc tế. 12.4.Nhụ cầu vốn đầu tư phát triển để công nghiệp hoá của các nước đang phát triển rất lớn, tạo nên “sức hut”mạnh mẽ đối với nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài 13 Các hình thức của đầu tư quốc tế. 13.1.Đậu tư của tư nhân. 13.2.ODẠ. ÍI Các vấn đề cơ bản của đầu tư trực tiếp nước ngoài. 1. Khái niệm và các đặc trưng của đầu tư trực tiếp nước ngoaiFDI(`). 2. Sơ lược lịch sử đầu tư trực tiếp nước ngoài. 21. . Sự thay đổi quan điểm đối với đầu tư trực tiếp nước ngoài, từ kỳ thị đến chấp nhận có điều kiện. 22 Đầu tư trực tiếp nước ngoài được đánh giá như là lối thoát cho các nước nghèo. 3. Các lý thuyết đầu tư trực tiếp nước ngoài. 31 Lý thuyết kinh tế vi mô về FDI. 32 Lý thuyết vĩ mô. 4Tạc động của đầu tư trực tiếp nước ngoài đối với nước chủ đầu tư và nước nhận đầu tư. 41 Đối với nước đầu tư: 42 Đối với nước nhận đầu tư. 43.Đạnh giá bản chất và vai trò của FDI. 5. Kinh nghiệm huy động và sử dụng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài của một số nước đang phát triển. 51. Đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Maliaxia. Chương 2:Tình hình hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Việt Nam trong những năm qua và tác động của nó đến sự tăng trưởng kinh tế. Í Quan điểm của Việt Nam về động tác của FDI đối với kinh tế xã hội của đất nước. 1. Đánh giá đúng vị trí của FDI trong nền kinh tế quốc dân. 2. Quan điểm “mo”+? và “che chan”(' trong chính sách thu hút FDI. 21.Xẹt Hệ thống pháp luật đầu tư nước ngoài tại Việt nam. 22. Theo kinh nghệm một số quốc gia nhìn nhận về vấn đề này. 3Giại quyết hợp lí các mối quan hệ về lợi ích giữa các bên trong quá trình thu hút FDI. 4Hâu. quả kinh tế - xã hội được coi là tiêu chuẩn cao nhất trong hợp tác đầu tư. 5Đạ dạng hoá hình thức FDI. 6Xự lý đúng đắn quan hệ giữa quản lý nhà nước và quyền tự chủ của các doanh nghiệp có FDI. 7Mội trường đầu tư ở Việt nam. 71.ộn đinh môi trường vĩ mô. 72.Tao. môi trường pháp lý cho hoạt động Đầu tư trực tiếp nước ngoài. 73.Xậy dựng hệ thống kết cấu hạ tầng. II. Thực tế huy động và sử dụng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. 1. Qui mô và nhịp độ thu hút vốn Đầu tư trực tiếp nước ngoài tăng mạnh. 2. Cơ cấu đầu tư. 3. Hình thức và đối tác đầu tư. 31.Vệ hình thức đối tác đầu tư. 32.Vệ các đối tác đầu tư trong và ngoài nước. 4Kệt quả thực hiện các dự án Đầu tư trực tiếp nước ngoài. 41.Tịnh hình thực hiện các dự án Đầu tư trực tiếp nước ngoài thời gian vừa qua. 42.Môt. số kết quả cụ thể. 5ạnh hưởng của Đầu tư trực tiếp nước ngoài đối với tăng trưởng kinh tế Việt nam. 51.Nhựng ảnh hưởng tích cực của Đầu tư trực tiếp nước ngoài. 51.1. Nguồn vond^ hỗ trợ cho phát triển kinh tế. 51.2. Chuyển giao công nghệ mới. 51.3. Dịch chuyển cơ cấu kinh tế. 52.Môt. số ảnh hưởng tiêu cực của Đầu tư trực tiếp nước ngoài. ChuơngIII:Nhũng+ biện pháp tăng trưởng và thu hút nâng cao hiệu quả kinh tế – xã hội của FDI tại Việt nam. 1Cại thiện môi trường pháp lý về đầu tư. 11 Cho phép thành lập liên doanh hoạt động trong nhiều kĩnh vực thay vì chỉ hoạt động trong một lĩnh vực nhất định. 12 Mở rộng thêm điều kiện chuyển nhượng vốn cho các bên tham gia liên doanh 13.Xẹm xét lại nguyên tắc nhất trí trong hội đồng quản trị của Doanh nghiệp liên doanh. 14.đợn giản hoá thủ tục cấp giấy phép đầu tư. 15.vận đề chuyển đổi ngoại tệ. 16.Vận đề mở tài khoản của các doanh nghiệp có vốn Đầu tư nước ngoài. 2Cu. thể hoá chiến lược thu hút FDI. 21 Nguồn vốn FDI phải được bố trí trên bàn cờ chiến lược chung của các nguồn vốn. 22 hướng nguồn vốn FDI phục vụ thiết thực quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướn công nhiepj^ hoá hiện đại hoá. 3Thưc. hiện đồng bộ chính sách khuyến khích đầu tư. Phối hợp tối ưu giữa đầu tư trong nước với FDI, giuã+ ODA và FDI. 31 Hoàn thiện các chính sách khuyến khích đầu tư thông qua biện pháp thuế. Chuyên đề được hoàn thành với sự giúp đỡ nhiệt tiình của hai thầy Tiến si:Nguyên~ khắc Minh và thầy: Nguyễn thế Hệ cùng cơ quan thực tập Bộ tài chính. Em xi chân thành cảm ơn. Chương I Cơ sở lý luận về hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài I. Một số vấn đề cơ bản của đầu tư quốc tế. 1. Khái niệm về đầu tư quốc tế. Cho đến nay, đầu tư không phải là một khái niệm mới đối với nhiều người, nhất là đối với những người hoạt động trong các lĩnh vực kinh tế- xã hội. Tuy nhiên, thuật ngữ này lại được hiểu rất khác nhau. Có người cho rằng đầu tư là phải bỏ một cái gì đó vào một việc nhất định để thu lại một lợi ích trong tương lai. Nhưng cũng có người lại quan niệm đầu tư là hoật động sản xuất kinh doanh để thu lợi nhuận. Thậm chí thuật ngữ này thường được sử dụng một cách rộng rãi,như câu cửa miệng nói lên sự chi phí về thời gian, sức lực và tiền bạc vào mọi hoạt động của con người trong cuộc sống. Về bản chất, đầu tư quốc tế những hình thức xuất khẩu tư bản, một hình thức cao hơn của xuất khẩu luôn bổ sung và hỗ trợ nhau trong chiến lược thâm nhập chiếm lĩnh thị trường của các công ty, tập đoàn nước ngoài hiện nay. Nhiều trường hợp, việc buôn bán hàng hoá ở nước sở tại là bước đi tìm hiểu thị trường, luật lệ để đi đến quyết định đầu tư. Đến lượt mình, việc thành lập các doanh nghiệp đầu tư ở nước sở tại lại là điều kiện để xuất khẩu máy móc, vật tư nguyên vật liệu và khai thác tài nguyên của nước chủ nhà. Cùng với hoạt động thương mại quốc tế, hoạt động đầu tư quốc tế ngày càng phát triển mạnh mẽ, hợp thành những dòng chính trong trào lưu có tính hiện quy luật trong liên kết hợp kinh tế toàn cầu hiện nay. 2. Sự phát triển của đầu tư quốc tế bắt nguồn từ một số nguyên nhân chủ yếu sau đây: 21 Sự phát triển của xu hướng toàn cầu hoá, khu vực hoá đã thúc đẩy mạnh mẽ quá trình tự do hoá thương mại và đầu tư. Ngày nay quá trình quốc tế hoá đời sống kinh tế đang diễn ra nhanh chóng, với qui mô và tốc độ ngày càng lớn, tạo nên một nền kinh tế thị trường toàn cầu, trong đó tính phụ thuộc lẫn nhau của nền kinh tế dân tộc ngày càng gia tăng. Quá trình này càng diễn ra nhanh chóng sau thời kì chiến tranh lạnh đã chi phối thế giới trong nửa thế kỉ, làm cho các nền kinh tế thị trường. Bằng chứng là hiện nay phần lớn các nước đều gia nhập tổ chức thương mại thế giới (WTO); chấp nhận xu hướng tự do hoá thương mại và đầu tư. Trong điều kiện trình độ phát triển sản xuất, khả năng về vốn và công nghệ, nguồn tài nguyên, mức độ chi phí ở các nước khác nhau, nguồn vốn đầu tư quốc tế với tư cách của loại hàng hoá đặc biệt tất yếu sẽ tuân theo những quy luật của thị trường vốn là chảy từ nơi thừa vốn tới nơi thiếu vốn theo tiếng kêu gọi của lợi nhuận cao. 22 Sự phát triển nhanh chóng của cách mạng khoa học - công nghệ và cách mạng thông tin đã thúc đẩy mạnh mẽ quá trình đổi mới cơ cấu kinh tế của nước tạo nên sự dịch chuyển vốn giữa các quốc gia. Cách mạng khoa học – công nghệ đã tạo nên sự biến đổi nhanh chóng, cứu phát triển đến ứng dụng sản xuất rất nhanh chóng, chu kì sống của sản phẩm rút ngắn nhanh, sản phẩm hàng hoá ngày càng đa dạng và phong phú. Đối với các quốc gia làm chủ và đi đầu trong khoa học công nghệ sẽ quyết định vị trí lãnh đạo chi phối hay phụ thuộc vào các nước khác trong tương lai. Do đó, cuộc chạy đua giữa các quốc gia, nhất là các nước phát triển bên thềm thế kỉ XXI ngày càng quyết liệt. ở đây hai xu hướng: Một mặt, đối với những vấn đề khoa học công nghệ có nhu cầu vốn lớn, một số ít các tập đoàn độc quyền sẽ xuất hiện có xu hướng hợp tác đầu tư thay vì cạnh tranh để cùng các nước phât triển có hướng chuyển dịch đầu tư sang các nước khác đối với các sản phẩm đã “lão hoa”', sản phẩm cần nhiều lao động, nguyên liệu thô hoặc gây ô nhiễm môi trường. Thông thường, quá trình chuyển giao công nghệ trên thế giới diễn ra theo “mô hình đàn sếu bay”: Nghĩa là các nước phát triển chuyển giao công nghệ, thiết bị sang cho các nước công nghiệp mới chuyển giao thiết bị sang các nước đang phát triển. Tuy nhiên, các nước đang chậm phát triển cũng có khả năng chọn lọc, tiếp nhận công nghệ, thiết bị từ các nước “công nghệ nguon”^`. chẳng hạn ở Mỹ có đạo luật quy định thời hạn khấu hao máy móc, thiết bị trong những ngành quan trọng có tính cạnh tranh cao phải khẫu hoa hết trong 5 năm, bình quân 20% một năm để nhanh chóng thu hồi vốn, đổi mới thiết bị. Tranh thủ công nghệ hiện đại của các nước công nghiệp phát triển là bước “đón đầu đi tat”(' trong chiến lược phát triển công nghệ, thu hút vốn đầu tư nước ngoài. Ngoài ra, sự phát triển nhanh chóng của cách mạng thông tin, bưu chính viễn thông, phương tiện giao thông vận tải đã khắc phục sự xa cách về không gian; giúp các chủ đầu tư thu thập xử lý thông tin kịp thời; đưa ra quyết định đầu tư, điều hành sản xuất kinh doanh đúng đắn ở cách xa hàng vạn km; tạo điều kiện thuận lợi cho việc mở rộng quy mô để chuyển vốn trên toàn cầu đến các địa chỉ đầu tư hấp dẫn. 23 Sự thay đổi các yếu tố sản xuất kinh doanh ở các nước sở hữu vốn tạo nên “ lực đay”^? đối với đầu tư quốc tế. Trình độ phát triển kinh tế cao ở nước công nghiệp phát triển đã nâng cao mức sống và khả năng tích luỹ vốn của các nước này. Điều đó, một mặt dẫn đến hiện tượng “thua”+` tương đối vốn ở trong nước; mặt khác làm cho chi phí tiền lương cao nguồn tài nguyên thiên nhiên thu hẹp và chi phí khai thác tăng lên dẫn đến giá thành sản phẩm tăng tỉ suất lợi nhuận giảm dần, lợi thế cạnh tranh trên thị trường còn. Chính những nguyên nhân này tạo nên lực đẩy các doanh nghiệp tìm kiếm thị trường mới ngoài để giảm chi phí sản xuất, tìm kiếm thị trường mới, nguồn nguyên liệu mới nhằm thu lợi nhuận cao. Ngoài việc chuyển dịch vốn, thiết bị trong nước của doanh nghiệp ở các thị trường tiềm năng mới . 24.Nhụ cầu vốn đầu tư phát triển để công nghiệp hoá của các nước đang phát triển rất lớn, tạo nên “sức hut”mạnh mẽ đối với nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Hiện nay, trình độ chênh lệch phát triển giữa các nước công nghiệp phát triển giữa các nước công nghiệp phát triển của một nền kinh tế toàn cầu đang đòi hỏi kết hợp chúng lại. Các nước tư bản phát triển không chỉ coi các nước đang phát triển là địa chỉ đầu tư hấp dẫn, do chi phí thấp – Lợi nhuận cao sức mua và mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm. Các nước đang phát triển cũng trông chờ và mong muốn thu hút được vốn đầu tư, công nghệ của các nước phát triển để thực hiện công nghiệp hoá, khắc phục nguy cơ tụt hậu ngày càng xa. Đầu tư quốc tế là sự kết hợp lợi ích của cả hai phía. Tuy nhiên trong điều kiện cung cầu vốn trên trường quốc tế căng thẳng, sự cạnh tranh giữa các nước đang phát triển nhằm thu hút vốn nước ngoài ngày càng ác liệt thì việc tăng cường, cải thiện môi trường đầu tư, có những chính sách ưu đãi đối với đầu tư nước ngoài, chấp nhận phần thiệt hơn về mình về kinh tế đang phát chi phối chính sách của các nước đang phát triển hiện nay, tạo nên thời kì các chủ đầu tư lựa chọn địa chỉ đầu tư không phải ngược lại.

87 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2424 | Lượt tải: 0

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Đầu tư trực tiếp với tăng trưởng kinh tế Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

cho h×nh thøc nµy. ®iÒu ®ã ®· g©y kh«ng Ýt khã kh¨n cho viÖc gi¶i thÝch, híng dÉn vµ vËn dông vµo thùc tÕ. VÝ dô nh cã sù nhÇm lÉn gi÷a hîp t¸c Kinh doanh víi c¸c d¹ng hîp ®ång kh¸c kh«ng thuéc ph¹m vi ®iÒu chØnh cña luËt §Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt nam (nh hîp ®ång gai c«ng s¶n ph¶m. Hîp ®«ng mua thiÕt bÞ tr¶ chËm, hîp ®ång thuª mua thiÕt bÞ thuª níc ngoµi qu¶n lý Kinh doanh ...). Lîi dông s¬ hë nµy, mét sè nµh §Çu t níc ngoµi ®· chèn tr¸nh sù qu¶n lý cña nhµ níc ®Çu t chui vµo ViÖt nam. HoÆc khi thùc hiÖn c¸c dù ¸n lín,c¸c bªn hîp t¸c doanh nghiÖp thêng gÆp rÊt nhiÒukhã kh¨n trong viÖc phèi hîp ®iÒu hµnh dù ¸n. mét sè trêng hîp doanh nghiÖp ®· dÒ xuÊt ban hµnh chung vµ ®Ò nghÞ tæ chøc ban hµnh ®ã nh mét ph¸p nh©n, cã tµi kho¶n con dÊu riªng. Hîp ®ång hîp t¸c Kinh doanh lµ h×nh thøc §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®Ó thùc hiÖn vµ cã u thÕ lín trong viÖc phèi hîp s¶n xuÊt cc s¶n phÈm kü thuË cao ®ßi hái cã sù kÕt hîp thÕ m¹nh cña nhiÒu c«ng ty ë nhiÒu quèc gai kh¸c nhau. ®©y còng sÏ lµ xu híng cña sù ph©n c«ng lao ®éng, chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt trªn ph¹m vi quèc tÕ. Vµ ta cã thÓ thÊy râ ®iÒu trªn th«ng qua b¶ng sau:(1990-2000) C¬ cÊu ®Çu t theo h×nh thøc ®Çu t H×nh thøc ®Çu t Sè dù ¸n Tæng vèn ®Çu t Vèn ph¸p ®Þnh Vèn thêi h¹n Tû lÖ BOT 4 415,125 140,030, 37,112 1,14 Hîp ®ång hîp t¸c Kinh doanh 128 3,762,541 3,156,998 2645,37 10,36 100% vèn níc ngoµi liªn doanh 1530 10,962,092 4,863,514 5,236,300 30,17 Tæng 1039 21,190,017 8,204,284 9,923,542 58,33 Nguån: Bé kÕ ho¹ch ®Çu t. 3.2.VÒ c¸c ®ãi t¸c ®Çu t trong vµ ngoµi níc. §èi t¸c ViÖt nam: Theo qui ®Þnh cña luËt §Çu t níc ngoµi ®· söa ®æi bæ xung th¸ng 12 n¨m 1992 th× mäi tæ chø kinh tÕ ViÖt nam, kÓ c¶ doanh ngiÖp nhµ níc vµ doanh nghiÖp t nh©n ®îc hîp t¸c trùc tiÕp víi níc ngoµi. Nhng trªn thùc tÕ th× trong thêi gian qua hÇu nh chØ cã c¸c doanh nghiÖp nµh níc tham gia hîp t¸c kinh doanh víi níc ngoµi, trong c¸c hîp ®ång hî t¸c kinh doanh vµ trong c¸c xÝ nghiÖp liªn doanh ®ang ho¹t ®éng, doanh nghiÖp nhµ níc tham gia 96% sè dù ¸n vµ 99% tæng sè vèn ®Çu t c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh chØ tham gia 64 dù ¸n víi sè vèn ®Çu t gÇn 100 triÖu USD, chiÕm tû tlÖ kh«ng ®¸ng kÓ so víi tæng vèn ®©u t.VÊn ®Ò ®Æt ra lµ cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch thÝch hîp ®Ó khuyÕn khÝch ph¸t triÓn doanh nghiÖp t nh©n vµ ®ßi hái ph¶i cã sù hç trî cña nhµ níc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp t nh©n. §èi t¸c níc ngoµi: Thêi kú ®Çu khi m¬Ý thùc hiÖn luËt §Çu t níc ngoµi, chñ yÕu lµ c¸c c«ng ty m«i giíi ®Çu t vµo ViÖt nam. PhÇn lín c¸c dù ¸n do c«ng ty thuéc khu vùc ®«ng ¸ - th¸i b×nh d¬ng vµ T©y – B¾c ©u thùc hiÖn. Sau h¬n 5 n¨m thùc hiÖ §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi c¸c ®èi t¸c ®Çu t nhiÒu nhÊt vµo ViÖt nam ®ã lµ. Do chÝnh s¸ch th«ng tho¸ng mµ ngµy cµng cã nhiÒu ®èi t¸c ®Çu t muèn ®Çu t vµo ViÖt nam. B¶ng díi ®©y xÐt ®Õn sè dù ¸n ®Çu t vµ tæng sè dù ¸n ®Çu t . STT Tªn ®èi tac Sè dù ¸n Tæng vèn ®Çu t (TriÖu USD) 1 §µi loan 749 2322,8 2 Hång k«ng 338 1546,1 3 Hµn quèc 338 1308,6 4 NhËt b¶n 336 1866,1 5 Xingapo 274 2095,3 6 Ph¸p 168 1346,7 7 CHDC Trung quèc 150 126 8 ThÝa lan 147 498,5 9 Hoa kú 144 622,6 10 QuÇn ®¶o thuéc Anh 135 746,7 11 «xtraay lia 108 462,2 12 malaixia 107 528 13 Anh 48 1403,8 14 Hµ Lan 46 642,8 15 CHLB §øc 45 91,9 16 Cana®a 40 198,1 17 Thôy sÜ 35 249,4 18 Philippin 31 112,7 19 BØ 20 19,8 20 in®«nªxia 18 103,5 21 Italia 17 26,8 22 Niu dil©n 13 21,7 23 QuÇn ®¶o Chan nen 12 109,9 24 Ên ®é 11 522,4 25 Nauy 10 20,4 27 Thuþ §iÓn 10 357 28 Tæng Nguån sè liÖu: Niªn gi¸m thèng kª 2001 TÝnh ®Õn n¨m 1995, ®· cã h¬n 700 c«ng ty thuéc 54 níc vµ vïng l·nh thæ tham gia hîp t¸c ®Çu t, trong ®ã cã nhiÒu tËp ®oµn lín, cã n¨ng lùc vÒ vèn vµ c«ng nghÖ. TÝnh ®Õn nay c¸c c«ng ty vµ c¸ nh©n cña §µi Loan vµ H«ng K«ng ®ang ®øng ®Çu vÒ sè vèn ®Çu t ®· ®îc cÊp gi©y phÐp vµ cïng víi NhËt B¶n, Sigapo, Hµn quèc, chiÕm tíi 66% trong tæng vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo ViÖt nam, t×nh h×nh nµy ph¶n ¸nh møc ®é héi nhËp cña nÒn kinh tÕ ViÖt nam vµo khu vùc. nã cho thÊy triÓn väng cña ViÖt nam trong viÖc nhËp vµo ®éi h×nh t¨ng trëng theo kiÓu “lµn sãng “®ang diÔn ra m¹nh mÏ t¹i khu vùc ch©u ¸ - Th¸i b×nh d¬ng. Thêi gian qua còng ®· cã mét sè c«ng ty cña Mü ®Çu t vµo ViÖt nam, nhÞp ®é ®Çu t cña c¸c c«ng ty mü t¨ng nhanh, víi nhiÒu dù ¸n qui m« lín. TÝnh ®Õn nay c¸c c«ng ty cña Mü ®· ®Çu t vµo ViÖt nam víi vèn 1200 triÖu USD. 4.KÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c dù ¸n §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. 4.1.T×nh h×nh thùc hiÖn c¸c dù ¸n §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi trong thêi gian qua. Vèn ®Çu t ®· thùc hiÖn n¨m 1988-1991 lµ 620 triÖu USD, n¨m 1990-1995 lµ 2792 triÖu USD, n¨m 1995-2000 lµ 3075 triªu USD, tæng sè vèn ®Çu t ®· thùc hiÖn dù ¸n. NÕu so víi tèc ®é t¨ng vèn ®Çu t ®¨ng ký th× tû lÖ vèn ®Çu t thùc hiÖn chËm h¬n. So víi nhiÒu níc kh¸c th× ®ã lµ tû lÖ trung b×nh cã thÓ chÊp nhËn ®îc. TÝnh ®Õn hÕt n¨m 1995, trong tæng sè 1.604 dù ¸n ®Çu t níc ngoµi th× míi chØ cã 16 dù ¸n víi tæng sè vèn ®Çu t lµ 310 triÖu USD ®· hoµn thµnh hîp ®ång, chiÕm kho¶ng 1% dù ¸n vµ 1.4% vèn ®Çu t ®· ®¨ng ký. Trong khi ®ã ®· cã ®Õn 237 dù ¸n ®· bÞ rót giÊy phÐp thuéc lo¹i qui m« nhá, 75% thuéc dù ¸n cña c¸c n¨m(1988-1990). Vµ tõ n¨m 1991 ®Õn nay t×nh h×nh ®ã ®· ®îc c¶i thiÖn rÊt nhiÒu. Chóng ta cã thÓ xem xÐt nã qua b¶ng tãm t¾t sau ®©y. Thùc tr¹ng cÊp giÊy phÐp §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi Sè dù ¸n®Çu t Vèn ®¨ng ký cÊp giÊy míi vµ t¨ng vèn N¨m CÊp míi Lît t¨ng vèn Gi¶i thÓ HÕt h¹n Vèn ®¨ng ký T¨ng vèn Gi¶i thÓ HÕt h¹n Cßn hiÖu lùc 1990 214 1 6 2 1582 0,3 26 0.3 1556 1991 151 9 37 2 1275 9 240 1 2598 1992 197 13 48 3 2077 50 402 13,9 4260 1993 279 60 34 4 2589 240 79 38 6971 1994 367 84 60 1 6607 716 292 0,1 10941 1995 408 151 58 3 8640 1318 509 45,5 18311 1996 365 162 54 4 4649 788 1141 146,1 26453 1997 348 164 85 6 3897 1173 544 24,4 31706 1998 275 192 101 2 1568 884 2428 19,1 34040 1999 311 163 85 2 1973 629 624 1,1 35613 2000 344 153 77 2 37584,9 427 1666 1,9 36344 Vèn cßn hiÖu lùc = Vèn ®¨ng ký + t¨ng vèn - vèn hÕt h¹n -vèn gi¶i thÓ Nguån: Vô qu¶n lý dù ¸n - bé KH_§T Cã nhiÒu nguyªn nh©n gi¶i thÝch t×nh tr¹ng trªn ®©y: Bªn níc ngoµi kh«ng ®ñ n¨ng lùc tµi chÝnh ®Ó thùc hiÖn c¸c cam kÕt gãp vèn: Bªn ViÖt nam cßn yÕu vÒ tr×nh ®é qu¶n lý, thiÕu kinh nghiÖm lµm ¨n víi níc ngoµi, dÉn ®Õn kh«ng ®ñ søc xö lý ®îc nhiÒu vÊn ®Ò ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh hîp t¸c liªn doanh víi níc ngoµi: T×nh h×nh thÞ trêng cã nhiÒu biÕn ®éng phøc t¹p lµm ®¶o lén nh÷ng tÝnh t¸on ban ®Çu cña dù ¸n: M«i trêng ®Çu t ë nhiÒu ®Þa ph¬ng cßn bÞ h¹n chÕ, kh«ng thuËn lîi c¶ vÒ mÆt h¹ tÇng c¬ së còng nh vÒ mÆt d luËn x· héi do sù thiÕu nhÊt trÝ trong c¸c c¬ quan l·nh ®¹o ®Þa ph¬ng vµ quÇn chóng, do cha râ chñ tr¬ng vµ ¶nh hëng ®Õn quyÒn lîi c¸ nh©n. Tõ nhøng vÊn ®Ò trªn ta cã thÓ thiÕt lËp c¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn ®Çu t níc ngoµi th«ng qua ®ã ta sÏ thÊy ®îc c¸c yÕu tè ®ã ¶nh hëng t¬Ý §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cïng chiÒu hay ngîc chiÒu. FDI =b0 + b1Er + b2Cr + b3Y* + b4Y/Y* + b5Us. Trong ®ã: b0>0,n=n-1. FDI: Vèn §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. Er : Tû gi¸ hèi ®o¸i. Cr : Tû lÖ xuÊt khÈu so víi GDP. Y* : Thu nhËp tiÒm n¨ng. Y/Y*:Nguån níc ngoµi trong thu nhËp quèc d©n sö dông. Us: Kh¶ n¨ng sö dông vèn. Er Cr Y* Y/Y* Us FDI 1990 9.1 24.5 90.5 32.5 1556 1095 1991 9.8 25.4 91.5 25.7 2598 1920 1992 11.2 26.1 96.7 19.8 4260 4500 1993 10.6 23.3 98.2 17.5 6971 8800 1994 11 26.1 80.5 22.6 10941 13200 1995 11.5 26.3 91.2 24.5 18311 16500 1996 11.8 29.5 93.4 20.8 26453 2940.8 1997 12 35 95.7 19.8 31706 2334.4 1998 14.5 34.4 96 25.7 34040 1805.6 1999 14.8 40.7 93.1 14.6 35613 639.3 2000 15.2 45.2 95.4 18.5 36344 1525.6 Nguån sè liÖu niªn gi¸m thèng kª 2001. Ta cã thÓ thÊy c¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn FDI th«ng qua viÖc gi¶i bµi to¸n trªn qua ph©n tÝch sè liÖu trªn Eviews: FDI = C(1)*ER + C(2)*CR + C(3)*Y/Y* + C(4)*US + C(5)* Y* + C(6) Dependent Variable: FDI Method: Least Squares Date: 05/01/03 Time: 00:21 Sample: 1990 2000 Included observations: 11 Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob. ER 1243.23810841 2310.17208787 0.538158224201 0.613550300577 CR -619.821643768 563.932358693 -1.09910636305 0.321805117119 Y/Y* -617.175803973 399.145132811 -1.54624409328 0.182712825685 US 0.150980696342 0.282148852712 0.535110084237 0.61550662188 Y* -634.812448753 358.042043677 -1.77301090741 0.136417477924 C 81293.753547 41106.3686237 1.97764376346 0.104893619228 R-squared 0.554801429981 Mean dependent var 7491.72727273 Adjusted R-squared 0.109602859963 S.D. dependent var 5371.52858041 S.E. of regression 5068.62042143 Akaike info criterion 20.2019767036 Sum squared resid 128454564.883 Schwarz criterion 20.4190104888 Log likelihood -105.11087187 F-statistic 1.24618870622 Durbin-Watson stat 1.74602682068 Prob(F-statistic) 0.407523992223 LS FDI ER CR Y/Y* US Y* C Substituted Coefficients: FDI = 1243.238108*ER - 619.8216438*CR - 617.175804* Y/Y*+ 0.1509806963*US - 634.8124488* Y* + 81293.75355 §©y lµ ph¬ng tr×nh mµ ta thu ®îc th«ng qua viÖc gi¶i bµi to¸n nµy trªn Eviews: FDI = 1243.238108*ER - 619.8216438*CR - 617.175804* Y/Y*+ 0.1509806963*US - 634.8124488* Y* + 81293.75355 Ta thÊy m« h×nh nµy hîp víi gi¶ thiÕt ®Çu bµi v× b0 =81293.75355>0 nªn cã thÓ chÊp nhËn m« h×nh nµy vµ tõ ph¬ng tr×nh trªn thu ®îc ta thÊy FDI lu«n tû lÖ thuËn víi tû gi¸ hèi ®o¸i tû lÖ thuËn víi kh¶ n¨ng sö dông vèn nghÜa lµ khi tû g¸i hèi ®o¸i t¨ng hay gi¶m th× §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi còng t¨ng hoÆc gi¶m mét lîng t¬ng øng. §iÒu nµy còng ®óng khi kh¶ n¨ng sö dông vèn §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cµng nhiÒu th× cµng thu hót ®îc nhiÒu vèn níc ngoµi. Cßn Thu nhËp tiÒm n¨ng hay Nguån níc ngoµi trong thu nhËp quèc d©n sö dông vµ tû lÖ xuÊt khÈu so víi GDP l¹i tû lÖ ngÞch víi §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi thÞ §å thÞ FDI víi c¸c yÕu tè Er, Cr, Us, Y*, Y/Y* Nh×n trªn biÓu ®å trªn ta cã thÓ thÊy râ nhÊt lµ biÕn tû gi¸ hèi ®o¸i Er cã ¶nh hëng ®Õn FDI râ nhÊt. 4.2.Mét sè kÕt qu¶ cô thÓ. VÒ doanh thu: Trong nh÷ng n¨m ®Çu thùc hiÖn LuËt §Çu t níc ngoµi, c¸c doanh nghiÖp cã vèn §Çu t níc ngoµi mpÝ trong giai ®o¹n x©y dùng, v× vËy ®Çu t trong giai ®o¹n nµy cha ®¸ng kÓ. Trong 4 n¨m tõ n¨m 1988-1991 Doanh thu cña c¸c XÝ nghiÖp cã vèn §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi míi ®¹t 192 triÖu USD, trong ®ã xuÊt khÈu 52 triÖu USD, trong ®ã xuÊt khÈu 112 triÖu USD: n¨m 1993 Doanh thu ®¹t 385 triÖu USD, trong ®ã xuÊt khÈu 115 triÖu USD vµ n¨m 1995 ®Ët 1277 triÖu USD, trong ®ã xuÊt khÈu 400 triÖu USD. NÕu kÓ c¶ dÇu khÝ, tæng Doanh thu n¨m 1995 ®¹t kho¶ng 2000 triÖu USD, trong ®ã xuÊt khÈu ®¹t kho¶ng 100 triÖu USD. Gi¸ trÞ hµng ho¸ xuÊt khÈu cña XÝ nghiÖp cã vèn §Çu t níc ngoµi ®· ®ãng gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo thµnh tÝch chung cña c«ng t¸c xuÊt khÈu thêi gian võa qua. Hai n¨m 1994-1995 gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¸c XÝ nghiÖp cã vèn §Çu t níc ngoµi chiÕm kho¶ng 10% tæng gi¸ trÞ kinm ng¹ch xuÊt khÈu cña c¶ níc. Thùc hiÖn nghÜa vô tµi chÝnh ®èi víi nhµ níc. Mét trong nh÷ng môc tiªu cña viÖc thu hót §Çu t níc ngoµi lµ t¹o ra nguån thu cho ng©n s¸ch nhµ níc. §©y lÇ môc tiªu cã ý ngi· quan träng c¶ cho tríc m¾t vµ l©u dµi. Nh÷ng n¨m ®Çu thùc hiÖn luËt §Çu t níc ngoµi. Tõ n¨m 1988-1992 c¸c XÝ nghiÖp cã vèn §Çu t níc ngoµi ®· thùc hiÖn nghÜa vô tµi chÝnh ®èi víi nhµ níc ®¹t 91 triÖu USD, n¨m 1993 ®¹t 120 triÖu USD. PhÇn thu ng©n s¸ch Níc ngoµi trong nh÷ng n¨m qua cha cao mét phÇn lµ do chÝnh thu hót §Çu t níc ngoµi cña chóng ta trong giai ®o¹n hiÖn nay lµ nh»m t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó thu hót nhiÒu vèn §Çu t níc ngoµi. V× vËy ma chóng ta chñ tr¬ng miÔn gi¶m tuÕ cho c¸c Doanh nghiÖp cã vèn §Çu t níc ngoµi, vÝ dô nh møc thuÕ lîi tøc thu ®îc qui ®Þnh cho c¸c xÝ nghiÖp cã vèn §Çu t níc ngoµi tõ 15%-20% vµ miÔn thuÕ nhËp khÈu ®èi víi c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ, phô tïng, c¸c ph¬ng tiÖn s¶n xuÊt kinh doanh (kÓ c¶ ph¬ng tiÖn vËn t¶i) vµcc vËt t ®Ó t¹o tµi s¶n cè ®inhj cña Doanh nghiÖp; miÔn thuÕ nhËp khÈu nguyªn liÖu, vËt t... ®Ó s¶n xuÊt hµng XuÊt khÈu. MÆt kh¸c, cã nhiÒu dù ¸n §Çu t níc ngoµi ®· ®i vµo s¶n xuÊt Kinh doanh nhng cha cã l·i trong nh÷ng n¨m ®Çu. Ngoµi ra cån mét nguyªn nh©n n÷a lµ c«ng t¸c kiÓm tra, gi¸m s¸t vµ thu thuÕ thùc hiÖn cha nghiªm ngÆt, cã nhiÒu kh¶ n¨ng ®Ó thÊt thu thuÕ thùc hiÖn cha nghiªm ngÆt, cã nhiÒu kh¶ n¨ng ®Ó thÊt thu cho ng©n s¸ch nhµ níc. Ta cã thÓ nh×n nhËn vÊn ®Ò trªn th«ng qua b¶ng sè liÖu sau ®©y vÒ t×nh h×nh doanh thu vµ nép ng©n s¸ch nhµ níc cña khu vùc FDI trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y: Doanh thu cÇn lép ng©n s¸ch nhµ níc cña khu vùc FDI. N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 Doanh thu 192 205 228 505 1026 2036 2743 3851 3910 4600 5590 Nép ng©n s¸ch _ _ _ _ 428 195 263 315 317 271 260 Vô qu¶n lý dù ¸n §TNN – Bé kÕ ho¹ch ®Çu t. VÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ngêi lao ®éng. ViÖt nam còng nh nhiÒu quèc gia ®ang ph¸t triÓn kh¸c cã tiÒm n¨ng to lín vÒ lùc lîng lao ®éng nhng cha ®îc khai th¸c vµ sö dông. V× vËy mµ khi tiÕp nhËn §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, chóng ta ®Æt ra môc ®Ých lµ ph¶i t¹o ra nhiÒu chç lµm cho ngêi lao ®éng. §Ó thùc hiÖn môc tiªu gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ngêi lao ®éng, chóng ta ®· khuyÕn khÝch c¸c dù ¸n §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi sö dông nhiÒu lao ®éng t¹i c¸c dù ¸n trong lÜnh vùc chÕ biÕn n«ng, l©m, hØa s¶n: s¶n xuÊt hµng tiªu dïng, hµng xuÊt khÈu vµ c¸c dù ¸n c©y trång vµ ch¨m sãc c©y c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp... §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi kh«ng chØ gi¶i quyÕt viÖc lµm, t¹o thu nhËp cho ngêi lao ®éng mµ quan träng h¬n lµ th«ng qua lµm viÖc trong c¸c xÝ nghiÖp cã vèn §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, ®éi ngò c«ng nh©n cña chóng ta ®· häc tËp ®îc nh÷ng kü thuËt va rÌn luyÖn ®îc t¸c phong lao ®éng c«ng nghiÖp. Cha thÓ ®o lêng hÕt ®îc hiÖu qu¶ cña viÖc nµy ®Õn ®©u, nhng ®iÒu cã thÓ kh¼ng ®Þnh ®îc lµ §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®· t¹o ra c¬ héi míi cho vÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm, t¹o thu nhËp cho ngêi lao ®éng. Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®îc, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, viÖc tuyÓn dông lao ®éng trong nhiÒu trêng hîp kh«ng theo ®óng qui ®Þnh cña bé lao ®éng vf th¬ng binh x· héi. Kho¶ng 30% xÝ nghiÖp cã ký hîp ®ång lao ®éng, nhng phÇn lín néi dung cßn s¬ sµi hoÆc cha phï hîp víi quui chÕ ®· ban hµnh, ë mét vµi n¬i cã sù vi ph¹m ®Õn lîi Ých cña ngêi lao ®éng, mét sè chñ ®Çu t níc ngoµi thùc hiÖn ®óng qui ®Þnh vÒ “tiÒn l¬ng tèi thiªu” cña nhµ níc. 5. ¶nh hëng cña §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®èi víi t¨ng trëng kinh tÕ ViÖt nam. Suèt vµi thËp kû tríc n¨m 1986, nÒn kinh tÕ ViÖt nam ë vµo t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn, møc t¨ng trëng kinh tÕ trong kÕ ho¹ch 5 n¨m 1976-1980 b×nh qu©n mçi n¨m lµ 1.4% vµ thu nhËp quèc d©n chØ ®Ët møc t¨ng lµ 0.4% mét n¨m. Trong khi ®ã møc t¨ng trëng trung b×nh 7% mét n¨m. Thu nhËp quèc d©n sö dông (1990-2000). Nguån níc ngoµi trong nhËp quèc d©n sö dông. N¨m Thu nhËp quèc d©n Tæng Trong ®ã TÝch luü Bï tiªu dïng 1990 90,5 32,5 24,7 7,8 1991 91,5 25,7 20 5,7 1992 96,7 19,8 15,2 4,6 1993 98,2 17,5 11,4 5,1 1994 80,5 22,6 14,8 7,8 1995 91,2 24,5 18 6,5 1996 93,4 20,8 13 7,8 1997 95,7 19,8 15 4,8 1998 96 25,7 15,2 10,5 1999 93,1 14,6 10,6 4 2000 95,4 18,5 12 6,5 Nguån: Kinh tÕ ViÖt nam B¶ng sau ®©y còng thÓ hiÖn FDI cã vai trß rÊt quan träng ®èi víi t¨ng trëng kinh tÕ ViÖt nam. §Ó ®¸nh gÝa vai trß cña §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi víi t¨ng trëng kinh tÕ, chóng ta cã thÓ tham kh¶o ph¬ng tr×nh t¨ng trëng do c¸c chuyªn gia ng©n hµng ph¸t triÓn ch©u ¸ (ADB) ®a ra: GR= a0 +a1ADI +a2FDI +a3S +a4CX +a5CLF. Trong ®ã: a0>0: n=1-n. GR: nhÞp ®é t¨ng trëng cña GDP. ADI: Vèn chÝnh thøc, % cña GDP. FDI: §Çu t níc ngoµi t nh©n. CX: Tû lÖ xuÊt khÈu so víi GDP. CLF: Gia t¨ng lùc lîng lao ®éng. Tèc ®é t¨ng trëng GDP qua c¸c n¨m(%) N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 Tèc ®é 7,85 8,02 8,7 8,08 8,83 9,54 9,34 8,15 5,76 9,7 6,75 §ãng gãp cña FDI 2,1 1,05 2,0 3,6 6,1 6,3 7,34 9,07 10,3 11,75 12,7 Nguån: Vô qu¶n lý §Çu t níc ngoµi- Bé kÕ ho¹ch-®Çu t. Nguyªn nh©n s©u xa vµ kh¸ch quan lµ nÒn kinh tÕ lóc xuÊt ph¸t ë tr×nh ®é thÊp kÐm, s¶n xuÊt nhá lµ phæ biÕn l¹i bÞ chiÕn tranh tµn ph¸ nÆng nÒ vµ hËu qu¶ cña chiÕn tranh ®Ó l¹i kh¸ ngiªm träng nhng ®©y kh«ng ph¶i lµ nguyªn nh©n quyÕt ®Þnh ®a nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung quan liªu bao cÊp, ®ãng cöa nÒn kinh tÕ c¶ bªn trong vµ bªn ngoµi. Tõ n¨m 1987 c¸c chÝnh s¸ch ®æi míi kinh tÕ míi b¾t ®Çu diÔn ra mét c¸ch m¹nh mÏ, trong ®ã cã viÖc më réng c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i, nhÊt lµ tõ n¨m 1988, chóng ta ®· b¾t ®Çu thu hót §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo ViÖt nam. Sau 10 n¨m thùc hiÖn ®êng lèi ®æi míi, nÒn kinh tÕ ViÖt nam ®· cã nh÷ng bíc chuyÓn biÕn quan träng. tèc ®é t¨ng trëng GDP b×nh qu©n thêi kú 1987-1995 ®¹t xÊp xØ 7% mét n¨m(thêi k× tõ 1991-1995 ®atj møc t¨ng GDP trung b×nh 8,2% mét n¨m). §¹t ®îc møc hµng n¨m GDP kh¸ cao nh trªn ph¶i kÓ ®Õn phµn ®ãng gãp hÕt søc cã ý nghÜa c¶u ho¹t ®éng §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. Theo ®¸nh gi¸ cña c¸c chuyªn gia kinh tÕ, møc t¨ng GDP n¨m 1995 lµ 9,5% nhng nÕu kh«ng cã §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi th× møc t¨ng trëng chØ ®¹t ®îc 5,2%, tøc lµ §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®· t¹o ra møc t¨ng GDP lµ 4,3%. ¦íc tÝnh n¨m 1996, nÕu kh«ng cã §Çu t níc ngoµi th× tèc ®é t¨ng trëng chung chØ ®¹t kho¶ng 5,9%thÊp h¬n 3,6% so víi møc 9,5% nh dù kiÕn sÏ ®¹t ®îc vµ khu vùc §Çu t níc ngoµi chiÕm tû träng kho¶ng 13% trong tæng GD n¨m 1996. C¸ch tÝnh tèc ®é ph¸t triÓn víi gi¶ thiÕt kh«ng cã §Çu t níc ngoµi. GDP §Çu t níc ngoµi ¶nh hëng trùc tiÖp Tæng ¶nh hëng GDP kh«ng cã ®Çu t níc ngoµi Gi¸ 1980 Gi¸ hiÖn hµnh Gi¸ 1989 GÝa1989 Gi¸ 1989 Gi¸ 1980 1994 39982 12449 2923 2023 4092 35890 1995 13797 22000 4324 3027 6054 37743 tèc ®é ph¸t triÓn 9,5 5,2 Nguån: T¹p trÝ “ Nghiªn cøu kinh tÕ” sè 9(220) th¸ng 9-1996. Tæng nguån vèn ®Çu t vµ hÖ sè Icor cña toµn bé nÒn kinh tÕ trong thêi gian tõ 1991 ®Õn 1995 nh sau. §Çu t toµn bé x· héi (Tû ®ång, gi¸ hiÖn hµnh) 1991 1992 1993 1994 1995 Tæng Tæng 11526 19755 34176 34400 56500 165057 trong níc 9606 15255 25376 29900 40000 120137 FDI 1920 4500 8800 13200 16500 44920 quai ra triÖu USD 1560 1975 3110 3948 5145 15,708 §Çu t/GDP(%) 15 1764 24,91 25,47 25,35 Icor 2,5 2,051 3,075 2,896 3,400 Nguån: §Ò tµi KX 03- 17 Hµ néi 1995, trang 28-30. Theo sè liÖu cña b¶ng trªn ®©y th× sè vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi chiÕm h¬n 27% trong tæng vèn ®Çu t c¶u toµn bé nÒn kinh tÕ. Nhng phÇn t¨ng cña GDP do phÇn §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi mang l¹i chiÕm kho¶ng 45,3% trong tæng vèn §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cã hiÖu qu¶ cao h¬n víi hiÖu quÈ vèn §Çu t trong níc. §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi kh«ng chØ gãp phÇn to lín vµo viÖc t¨ng trëng kinh tÕ nh ®· ph©n tÝch ë trªn, mµ theo chóng t«i th× trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ ViÖt nam ®ang l©m vµo khñng ho¶ng, kho¶ng c¸ch so víi c¸c níc ph¸t triÓn qu¸ xa c¸ch, th× “có hÝch” cña §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®Õn sù t¨ng trëng kinh tÕ cßn cã ý nghÜa quan träng gÊp nhiÒu lÇn. nã t¹o ra cho nÒn kinh tÕ mét gia tèc t¨ng trëng ®Ó th»ng ®îc “lùc hót” cña c¸i vßng luÈn quÈn, trªn c¬ së ®ã míi h×nh thµnh c¸c bíc ph¸t triÓn tiÕp theo. Trong mét kho¶ng thêi gian t¬ng ®èi dµi, nÒn kinh tÕ ViÖt nam l©m vµo t×nh tr¹ng khñng ho¶ng trÇm träng, s¶n xuÊt kh«ng ph¸t triÓn, s¶n lîng lµm ra thÊp. t×nh h×nh nµy k0 ph¶i vµ chóng ta kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó s¶n xuÊt, mµ tr¸i l¹i, chóng ta cßn l·ng phÝ rÊt nhiÒu nguån lùc. NhiÒu c¬ së s¶n xu©ta kh«ng tËn dông hÕt c«ng suÊt m¸y mãc thiÕt bÞ mµ ®Ó l·ng phÝ nhiÒu(nhiÒu ý kiÐen ®¸nh gi¸: chóng ta cßn cã viÖc lµm hoÆc viÖc lµm kh«ng ®ñ, thu nhËp kÐm. §Êt ®ai hoang ho¸ nhiÒu, nhÊt lµ ®åi nói. Th«ng qua hîp t¸c ®Çu t víi níc ngoµi, nhiÒu c¬ së s¶n xuÊt cña ViÖt nam ®· khai th¸c tËn dông ®îc nh÷ng n¨ng lùc hiÖn cã vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ, ®Êt ®ai, lao ®éng,...b»ng c¸ch tham gia ®ãng gãp vµo liªn doµnh níc ngoµi. nh÷ng tiÒm n¨ng cña nÒn kinh tÕ kh«ng ®îc sö dông hÕt, mét phÇn do chóng ta thiÕu vèn, c«ng nghÖ, mÊy mãc kü thuËt vµ thÞ trêng tiªu thô. §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cã thÓ ®· bæ xung ®îc vèn c«ng nghÖ kü thuËt, ®ång thêi còng më réng thÞ trêng cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña ViÖt nam. VÝ dô vÒ sù thµnh ®Ët cña c¸ch lµm nµy ph¶i kÓ ®Õn liªn doanh «t« hoµ b×nh, Nhµ m¸y chÕ t¹o m¸y biÕn thÕ hµ néi. §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cßn cã t¸c dông quan träng ®Õn sù t¨ng trëng kinh tÕ ViÖt nam nh lµ mét m«i trêng tèt ®Ó chóng ta häc tËp vµ thùc hµnh nh÷ng kü n¨ng sanr xuÊt vµ qu¶n lý. 5.1. Nh÷ng ¶nh hëng tÝch cùc cña §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. 5.1.1 Nguån vèn hç trî cho ph¸t triÓn kinh tÕ. Tû lÖ vèn tÝch luü trong níc ë møc thÊp lµ mét trë ng¹i lín cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ, x· héi. Thu hót §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi lµ mét h×nh thøc huy ®éng vèn ®Ó hç trî cho nhu cÇu ®Çu t cña nÒn kinh tÕ. H¬n thÕ n÷a, §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cßn cã nh÷ng u thÕ h¬n so víi c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn kh¸c. Nh viÖc vay vèn níc ngoµi lu«n ®i cïng víi mét møc l·i suÊt nhÊt ®Þnh vµ ®«i khi trë thµnh gµnh nÆng cho nÒn kinh tÕ. HoÆc nh c¸c kho¶n viªn trî thêng ®i kÌm víi c¸c ®iÒu kiÖn vÒ chÝnh trÞ can thiÖp vµo c«ng viÖc néi bé cña ®Êt níc. Thùc hiÖn liªn doanh víi níc ngoµi, viÖc bá vèn ®Çu t cña c¸c doanh nghiÖp trong níc cã thÓ gi¶m ®îc rñi ro vÒ tµi chÝnh bëi v× khi liªn doanh víi mét ®èi t¸c níc ngoµi th×, thø nhÊt lµ hä cã nhiÒu kinh nghiÖm trong Kinh doanh nªn h¹n chÕ vµ ng¨n ngõa ®îc rñi ro, thø hai lµ trong t×nh h×nh xÝ nghiÖp liªn doanh gi÷a hä víi chóng ta cã nguy c¬ ®e däa rñi ro th× c¸c c«ng ty mÑ sÏ cã biÖn ph¸p cøu gipó nh hç trî s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm, trî gióp tµi chÝnh ...®Ó Ýt nhÊt hä ph¶i thu vÒ ®îc vèn ®· bá ra. Trong t×nh huèng xÊu nhÊt lµ khi gÆp rñi ro th× c¸c ®èi t¸c níc ngoµi còng sÏ lµ ngêi cïng chia sÎ rñi ro th× c¸c ®èi t¸c níc ngo¸i còng sÏ lµ ngêi cïng chia sÎ rñi ro víi c«ng ty cña nµh níc së t¹i. §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi c¸c c«ng ty níc ngoµi vµo ViÖt nam sÏ t¹o ra nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc ®èi viÖc huy ®éng c¸c nguån vån kh¸c nh ODA, NGO. Nã t¹o ra mét h×nh ¶nh ®Ñp, ®¸ng tin cËy vÒ ViÖt nam trong c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n níc ngoµi. MÆt kh¸c, ngay trong quan hÖ ®èi néi, §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cßn cã t¸c dông kÝch thÝch ®èi víi viÖc thu hót vèn §Çu t trong níc. TÝch luü vèn ban ®Çu cho c«ng nghiÖp ho¸ b»ng c¸ch khai th¸c tèi ®a nguån vèn trong níc vµ tranh thñ nguån vèn trong níc vµ tranh thñ nguån vèn tõ bªn ngoµi lµ phï hîp víi thêi ®¹i hiÖn nay, thêi ®¹i cña sù hîp t¸c vµ liªn kÕt quèc tÕ. 5.1.2. ChuyÓn giao c«ng nghÖ míi. kho¶ng c¸ch vÒ ph¸t triÓn khao häc c«ng nghÖ gi÷a c¸c níc ®ang ph¸t triÓn nãi chung vµ ViÖt nam nãi riªng víi c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn lµ rÊt lín. Trong khi phÇn lín nh÷ng kü thuËt míi ®îc ph¸t minh trªn thÕ giíi vÉn xuÊt ph¸t tõ c¸c níc c«ng nghiªpj ph¸t triÓn, do ®ã ®Ó “®uæi kÞp” c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, c¸c níc ®ang ph¸t triÓn cÇn nhanh chãng tiÕp cËn víi c¸c ký thuËt míi nµy, tuú vµo hoµn c¶nh cô thÓ cña m×nh, mçi níc ph¶i ®èi mÆt vµ t×m ra híng ®i riªng ®Ó vît qua nh÷ng th¸ch thøc trong níc vµ quèc tÕ lu«n thay ®æi theo thêi gian. §èi víi nh÷ng níc ®· ë tr×nh ®é c«ng nghÖ cao h¬n, thÓ hiÖn n¨ng lùc c«ng nghÖ néi sinh ®· kh¸ m¹nh, vµ ®©ng chuyÓn tõ ký thuË c¶i tÕn sang c«ng nghÖ tiªn tiÕn, thËm chÝ chuyÓn tõ kü thuËt c¶i tiÕn sang c«ng nghÖ tiªn tiÕn , thËm chÝ chuyÕn tõ b¾t kÞp c«ng nghÖ sang ®ét ph¸ c«ng nghÖ trong mét sè lÜnh vùc c«ng nghÖ cã lîi. C¸c níc kh¸c cßn ®ang ë møc thang c«ng nghÖ thÊp, do nang lùc c«ng nghÖ trong níc cßn nhá bÐ th× phaØa dùa nhiÒu vµo nguån §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, coi ®ã lµ nguån chuyÓn giao c«ng nghÖ chñ yÕu. 5.1.3. DÞch chuyÓn c¬ c¸u kinh tÕ. Trong ®iÒu kiÖn nÒ kinh tÕ më, c¸c quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ t¹o ra ®éng lùc vµ lf ®iÒu kiÖn cho sù dÞch chuyÓn nhanh c¬ cÊu kinh tÕ cña c¸c quèc gia. Trong ®ã §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi lµ mét ®éng lùc m¹nh mÏ, cã ý nghÜa to lín ®Õn sù dÞch chuyÓn c¬ cÊu kinh tÕ. C¬ cÊu kinh tÕ gåm cã c¬ cÊu ngµnh; c¬ cÊu thµnh phÇn vµ c¬ cÊu vïng kinh tÕ. Mçi c¬ cÊu kinh tÕ sÏ x¸c ®Þnh vÞ trÝ vµ vai trß cña c¸c bä phËn kh¸c nhau vµ mèi quan hÖ h÷u c¬ gi÷a c¸c bé phËn ®ã trong tæng thÓ nÒn kinh tÕ. Qu¸ tr×nh dÞch chuyÓn c¬ cÊu kinh tÕ sÏ lµm thay ®ái vÞ trÝ vµ vai trß cña bé phËn kh¸c kinh tÕ sÏ lµm thay ®æi díi ®©y chØ ®Ò cËp ®Õn c¬ cÊu ngµnh kinh tÕ. C¬ cÊu ngµnh kinh tÕ. Tríc hÕt, c¬ cÊu ngµnh kinh tÕ ®îc thÓ hiÖn ë tû träng cña c¸c ngµnh trong GDP. Tû träng nµy c¶u ViÖt nam trong thêi gian tõ 1990 ®Õn nay ®· cã sù thay ®æi ®Êng kÓ, nÕu chia nÒn kinh tÕ quèc d©n thµnh ba nhãm ngµnh lín lµ n«ng nghiÖp (bao gåm n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp vµ thuû s¶n), c«ng nghiÖp (bao gåm c«ng nghiÖp vµ x©y dùng ) vµ dÞch vô ( bao gåm c¸c ngµnh cßn l¹i ) th× tû träng cña chóng nh sau: c¬ cÊu ngµnh kinh tÕ (%) Ngµnh kinh tÕ 1990 1995 1995-1990 Tæng GDP 100 100 0 N«ng nghiÖp 38,7 29 -9.7 C«ng nghiÖp 22,7 29.1 6.4 DÞch vô 38,6 41.9 3.3 Tæng vèn ®Çu t c¶u tµon bé nÒn kinh tÕ ®· thùc hiÖn lµ 15,7 tû USD(nÕu qui theo gÝa n¨m 1995 th× tæng vèn ®Çu t lªn tíi 18-19 tû USD), trong ®ã vèn §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi lµ 4,205 tû USD, chiÕm 27% tæng vèn ®Çu t ®· thùc hiÖn trong nÒn kinh tÕ. VËy th× tõ n¨m 1990 –2000 th× tèc ®ä t¨ng trëng c¸c ngµnh kinh tÕ ®ã nh thÕ nµo vµ ngµnh nµo ®· thu hót ®îc sè lîng vèn ®Çu t níc ngoµi nhiÒu nhÊt chïng ta cã thÓ xem xÐt ®iÒu nµy qua b¶ng sau: Tèc ®é t¨ng trëng c¸c ngµnh kinh tÕ N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 N«ng l©m nhiÖp vµ thuû s¶n 1,85 2,18 6,88 3,18 ,3,37 4,8 4,4 4,37 3,53 5,23 4,04 C«ng nghiÖp vµ x©y dùng 6,75 7,71 12,79 12,62 13,39 13,6 14,46 12,62 8,33 7,68 10,07 DÞch vô 7,05 7,38 7,58 8,64 9,56 9,83 8,8 7,4 5,08 2,25 5,57 Nguån: Kinh tÕ ViÖt nam thÕ giíi 2000-2001- TBKT ViÖt nam. §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi thËt sù ®· cã vai trß to lín ®èi víi sù dÞch chuyÓn c¬ c¸u kinh tÕ, th«ng qua viÖc ®Çu t nhiÒu h¬n vµo ngµnh c«ng nghiÖp (47,2% trong tæng vèn §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi )®· t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ngµnh c«ng nghiÖp ®Èy nhanh tèc ®é t¨ng trëng. V× ngµnh c«ng nghiÖp cã n¨ng suÊt lao ®éng cao ngoµi ®· gãp phÇn to lín trong nÒn kinh tÕ, nªn §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®· gãp phÇn to lín t¨ng nhanh tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ quèc d©n. §Ó trë thµnh mét quèc gia c«ng nghiÖp ho¸ vµo n¨m 2020 vµ ®Ó nÒn kinh tÕ ViÖt nam cã thÓ héi nhËp ®îc nÒn kinh tÕ trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. mét ®ßi hái bøc xóc lµ ph¶i ®Èy nhanh h¬n n÷a qu¸ tr×nh dÞch chuyÓn c¬ cÊu kinh tÕ. Dù kiÕn ®Õn n¨m 2000, c¬ cÊu kinh tÕ cña ViÖt nam sÏ thay ®æi nh sau: tû träng cña c¸c nhãm ngµnh trong GDP lµ c«ng nghiÖp 35% n«ng nghiÖp 20% vµ dÞch vô45% [16]. 5.2. Mét sè ¶nh hëng tiªu cùc cña §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. Khi xem xÐt ¶nh hëng cña §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, cã rÊt nhiÒu ý kiÕn nãi vÒ nh÷ng ¶nh hëng tiªu cùc c¶u nã ®Õn nÒn kinh tÕ, chÝnh trÞ vµ x· héi ... nhng c¸c ý kiÕn ®¸nh gi¸ cßn rÊt kh¸c nhau thËm chÝ m©u thuÉn nhau. NÕu theo dâi vÒ mÆt lÞch sö c¶u vÊn ®Ò chóng ta thÊy, c¸c ý kiÕn tríc ®©y vÒ vÊn ®Ò nµy còng kh¸c víi c¸c ý kiÕn ®¸nh gi¸ ngµy h«m nay. ThËt vËy, nh÷ng ¶nh hëng tØªu cùc c¶u §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi chØ mang tÝnh t¬ng ®èi vµ phô thuéc nhiÒu vµo hoµn c¶nh cô thÓ c¶u tõng níc, tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn kh¸c nhau... §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo ViÖt nam ®îc thùc hiÖn chñ yÕu do c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia ®· lµm n¶y sinh nçi lo r»ng c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia sÏ lµm t¨ng sù phô thuéc cña nÒn kinh tÕ níc ta vµo vèn. VËy nÕu cµng dùa nhiÒu vµo §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi th× sù ph¸t triÓn cña nã chØ lµ mét sù phån vinh gi¶ t¹o, sù phån vinh cã ®îc b»ng c¸i cña ngêi kh¸c. Ch¬ng III Nh÷ng biÖn ph¸p gãp phÇn t¨ng cêng vµ thu hót n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi cña FDI t¹i ViÖt nam. C¶i thiÖn m«i trêng ph¸p lý vÒ ®Çu t. m«i trêng §Çu t níc ngoµi lµ tæng hoµ c¸c yÕu tè chÝnh trÞ, kinh tÕ, x· héi cã liªn quan, t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng ®Çu t vµ b¶o ®¶m kh¶ n¨ng sinh lîi cña §Çu t níc ngoµi. Chóng t«i ®i vµo ph©n tÝch tÊt c¶ c¸c yÕu tè cña m«i trêng §Çu t níc ngoµi vµ chñ yÕu nªu ra nh÷ng h¹n chÕ, yÕu kÐm vÒ hÖ thèng ph¸p luËt vµ c¶n trë viÖc thu hót FDI, lµm gi¶m hiÖu qu¶ kinh tÕ – x· héi cña nã. §ång thêi ®a ra nh÷ng ph¬ng ph¸p hoµn thiÖn m«i trêng ®Çu t nh»m ®¶m b¶o kh¶ n¨ng sinh lîi cho c¸c chñ ®Çu t còng nh lîi Ých cña tµon bé nÒn kinh tÕ. H¬n n÷a, trong ®iÒu kiÖn lu«n lu«n cã sù c¹nh tranh quèc tÕ vµ khu vùc vÒ thu hót ®Çu t th× viÖc c¶i thiÖn m«i trõng ®Çu t lµ vÊn ®Ò cã ý nghÜa chiÕn lîc ®èi víi ViÖt nam. Chóng ta kh«ng phñ nhËn nh÷ng tiÒm n¨ng næi bËt trong c«ng t¸c x©y dùng vµ ban hµnh ph¸p luËt cã liªn quan ®Õn §Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt nam trong thêi gian qua. Tuy nhiªn, qua thö nghiÖm thùc tiÔn ®· béc lé kh«ng Ýt nh÷ng sai sãt vµ h¹n chÕ nh: HÖ thèng ph¸p luËt cßn cha ®ång bé vµ cô thÓ, thùc hiÖn ph¸p luËt cßn tuú tiÖn, g©y nhiÒu khã kh¨n, phøc t¹p cho chñ ®Çu t. NhiÒu v¨n b¶n ph¸p lý ban hµnh chËm, néi dung cña mét sè ®iÒu kho¶n trong v¨n b¶n ph¸p lý cßn chång chÐo, cha thèng nhÊt, thËm chÝ cßn cã chç m©u thuÉn. LuËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt nam ®îc ®¸nh gi¸ lµ mét trong nh÷ng Bé luËt “th«ng tho¸ng” vµ “hÊp dÉn” c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi. Nhng cßn nhiÒu vÊn ®Ò quy ®Þng trong Bé luËt cha ®îc thùc sù phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ víi nh÷ng ®iÒu kiÖn cña mét nÒn kinh tÕ thÞ trêng vµ “më” ra bªn ngoµi, cô thÓ nh÷ng vÊn ®Ò sau: Cho phÐp thµnh lËp liªn doanh ho¹t ®éng trong nhiÒu lÜnh vùc thay v× chØ ho¹t ®éng trong mét lÜnh vùc nhÊt ®Þnh. Cho ®Õn nay, theo quy ®Þnh cña luËt ph¸p hiÖn hµnh ë ViÖt nam th× hÇu nh kh«ng cho c¸c doanh nghiÖp ®a môc ®Ých hay ®a dù ¸n. ChÝnh ®iÒu nµy, hiÖn ®ang lµm cho c¸c nhµ ®Çu t gÆp nh÷ng khã kh¨n. Thø nhÊt, nã buéc c¸c chñ ®Çu t ph¶i thµnh lËp mét thùc thÓ ph¸p luËt ®èi víi mçi dù ¸n, vµ nh vËy xin phÐp ®Çu t vµ chi phÝ thµnh lËp sÏ buéc phaØa t¨ng lªn rÊt nhiÒu. Thø hai, nã lµm chËm trÔ c¸c d ¸n ®Çu t, v× c¸c dù ¸n nµy chØ cã thÓ ®îc triÓn khia sau khi cã giÊy phÐp ®Çu t. ThËm chÝ cã trêng hîp sau khi “ch¹y” ®îc giÊy phÐp ®Çu t vµ c¸c thñ tôc kh¸c th× chñ ®Çu t kh«ng cßn ý chÝ ®Ó triÓn khai dù ¸n n÷a. Thø ba, nã kh«ng cho phÐp cñng cè c¸c kÕt qu¶ ®· ®¹t ®îc ë c¸c dù ¸n kh¸c nhau cïng thùc thÓ, bëi v× thùc thÓ nµy kh«ng thÎ lÊy phÇn lîi nhuËn ë mét sè ho¹t ®éng ®Ó bï ®¾p vÒ mÆt thuÕ kho¸ cho phÇn lç ë c¸c ho¹t ®éng kh¸c. Më réng thªm ®iÒu kiÖn chuyÓn nhîng vèn cho c¸c bªn tham gia liªn doanh. Theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt liªn hµnh, h×nh thøc ph¸p luËt cña c«ng ty liªn doanh lµ mét c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹, chø kh«ng ph¶i lµ c«ng ty cæ phÇn. Do ®ã, thiÕu ù do trong viÖc chuyÓn nhîng vèn gãp trong c¸c c«ng ty liªn daonh cã thÓ g©y ¶nh hëng xÊu tíi taam lý cña c¸c nhµ ®Çu t vµ k×m h·m ®Çu t . ViÖc cÇn ph¶i cã sù cho phÐp tríc cña c¬ quan cÊp giÊy phÐp ®Çu t ®Ó b¸n tµon bé hay mét phÇn vèn gãp cña m×nh ®Ó h¹n chÕ kh¶ n¨ng, vµ nh vËy, cóng chÝnh lµ t¨ng ®Çu t. §Ó tr¸nh trë ng¹i cña ph¸p luËt ViÖt nam, doanh nghiÖp cng thùc hiÖn viÖc ®Çu t cña m×nh th«ng qua mét c«ng ty trung gian do m×nh lËp ra th¬ngf lµ t¹i mét níc cã chÕ ®é ®¸nh thuÕ thÊp. ®iÒu nµy g©y thÊt thu thuÕ ®èi víi Nhµ níc ViÖt nam. §Ó chuyÓn nhîng vèn gi÷a c¸c ®èi t¸c níc ngoµi sÏ kh«ng cÇn ph¶i cã giÊy phÐp cña c¬ quan cÊp giÊy phÐp ®Çu t , mµ chØ cÇn khai b¸o víi c¬ quan nµy vµ nÕu sau mét sè ngµy mµ kh«ng cã ý kiÕn ph¶n ®èi th× mÆc nhiªn ®îc coi nh viÖc chuyÓn nhîng ®îc chÊp nhËn. MÆt kh¸c, cÇn cã luËt vÒ cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp cã vèn §Çu t níc ngoµi cµng sím cµng tèt. Xem xÐt l¹i nguyªn t¾c nhÊt trÝ trong Héi ®ång qu¶n trÞ cña doanh nghiÖp liªn doanh. Theo ®iÒu 14 cña luËt ®Çu t quy ®Þnh: Héi ®ång qu¶n trÞ cÇn ph¶i cã sù nhÊt trÝ cña toµn thÓ thµnh viªn héi ®ång míi cã thÓ th«ng qua n8 vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ng©n s¸ch, vay nî, thay ®æi ®iÒu lÖ, duyÖt quyÕt to¸n tµi chÝnh hµng n¨m vµ quyÕt to¸n c«ng tr×nh vµ bæ nhiÖm l·nh ®¹o. Trong gÇn 10 n¨m thùc hiÖn LuËt §Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt nam cho thÊy quy ®Þnh nhÊt trÝ ®èi víi vÊn ®Ò then chèt ®· lµm cho c¸c nhµ ®Çu t rÊ lo ng¹i. Bëi v× quyÒn phñ quyÕt danh cho mâi thµnh viªn héi dång qu¶n trÞ cã thÓ nhanh chãng lµm cho c«ng ty cã thÓ g©y lªn sù ph¸ s¶n cña c«ng ty, thÊt nghiÖp gia t¨ng, bé m¸y s¶n xuÊt suy yÕu. Trong gÇn 300 dù ¸n bÞ rót giÊy phÐp th× mét tû lÖ kh«ng nhá lµ do m©u thuÉn néi bé héi ®ång qu¶n trÞ mµ kh«ng gi¶i quyÕt ®îc. Nªn ch¨ng nªn thay thÕ b»ng nguyªn t¾c ®a sè tuyÖt ®èi (2/3) trong viÖc th«ng qua nh÷ng vÊn ®Ò then chèt cña liªn doanh. §¬n gi¶n ho¸ thñ tôc cÊp giÊy phÐp ®Çu t. Trong bé hå s¬ dù ¸n FDI theo quy ®Þnh cña nghÞ ®Þnh 12/CP, vµ th«ng t 1611 cña Bé kÕ ho¹ch ®Çu t vÉn cã nhiÒu hå s¬ chång chÐo nµy. Ch¼ng h¹n, gi÷a ®iÒu lÖ vµ hîp ®ång liªn doanh cã rÊt nhiÒu ®iÒu kho¶n gièng hÖt nhau. §Ó ®¬n gi¶n ho¸ quy tr×nh xin cÊp giÊy phÐp ®Çu t, cã thÓ tÝnh ®Õn viÖc xo¸ bá hîp ®ång liªn doanh ph¶i cung cÊp vµ ®a vµo ®iÒu lÖ c«ng ty liªn doanh c¸c th«ng tin vµ t¹i liÖu cÇn thiÕt ë ®iÒu 12 nghÞ ®Þnh 12/CP. §èi víi luËn chøng kinh tÕ- kÜ thuËt cÇn chó ý nhiÒu h¬n ®Ðn phÇn gi¶i tr×nh c¸c lîi Ých kinh tÕ x· héi cña dù ¸n cho khi khai triÓn ®em l¹i toµn bé nÒn kinh tÕ. C¸c chØ tiªu tµi chÝnh (NPV, IRR,...) ®ã lµ viÖc cña c¸c chñ ®Çu t. C¸c c¬ quan thÈm ®Þnh kh«ng nªn coi ®ã lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó cho phÐp ®Çu t hay ®Çu kh«ng. VÊn ®Ò chuyÓn ®æi ngo¹i tÖ. Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, c¸c c«ng ty cã vèn §Çu t níc ngoµi chØ cã thÓ ®æi VN§ ra ngo¹i tÖ khi ®îc phÐp cña ng©n hµng nhµ níc ViÖt nam (NHVN), kh«ng phØa bÊt ký trêng hîp nµo còng cho phÐp chuyÓn ®æi ngo¹i tÖ mµ chØ nh÷ng dù ¸n s¶n xuÊt thay thÕ nhËp khÈu, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng (Th«ng t sè 02/TT-NH7 ngµy 28/6/1997). T×nh tr¹ng nµy ®· g©y ra khã kh¨n vµ doanh nghiÖp cã vèn §Çu t níc ngoµi cÇn ph¶i cã kh¶ n©ng ®¶ b¶o viÖc cung øng cho xÝ nghiÖp tõ níc ngoµi vµ chuyÓn lîi nhuËn vÒ níc cho nhµ §Çu t níc ngoµi. Quan ®iÓm cña c¸c nhµ §Çu t níc ngoµi lµ hä ®îc phÐp b¸n s¶n phÈm, dÞch vô t¹i thÞ trêng ViÖt nam b»ng ngo¹i tÖ, hoÆc cho phÐp chung tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp cã vèn §Çu t níc ngoµi ®îc mua ngo¹i tÖ, nÕu sè ngo¹i tÖ nµy dung ®Î nhËp khÈu nguyªn liÖu hay ®Ó chuyÓn lîi nhuËn vÒ níc. VÊn ®Ò më tµi ko¶n cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn §Çu t níc ngoµi. Theo th«ng t sè 02/TT-NH& c¸c doanh nghiÖp cã vèn §Çu t níc ngoµi chØ ®îc më mét hay nhiÒu tµi kho¶n t¹i cïng mét ng©n hµng mµ th«i. Quy ®Þnh nh vËy ®· t¹o nªn t×nh tr¹ng ®éc quyÒn cña ng©n hµng vµ kh«ng phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Cho nªn, nhµ níc cho phÐp c¸c daonh nghiÖp cã vèn §Çu t níc ngoµi ®îc më tµi kho¶n t¹i nhiÒu ng©n hµng ë ViÖt nam, ®Ó buéc c¸c ng©n hµng ph¶i thùc sù ®iÒu chØnh theo quy luËt c¹nh tranh. Cô thÓ ho¸ chiÕn lîc thu hót FDI. ChiÕn lîc thu hót FDI lµ mét bé phËn tæng thÓ nÒn kinh tÕ nãi chung vµ chiÕn lîc kin tÕ ®èi ngo¹i nãi riªng. Do ®ã, chiÕn lîc thu hót FDI ph¶i ®îc thÓ hiÖn víi nh÷ng néi dung chñ yÕu sau: Nguån vèn FDI ph¶i ®îc bè trÝ trªn bµn cí chiÕn lîc chung cña c¸c nguån vèn. VÒ mÆt chiÕn lîc, nguån vèn trong níc lµ quyÕt ®Þnh vµ ®iÒu kiÖn ®Ó tiÕp thô nguån vèn níc ngoµi, nhng trong nh÷ng n¨m tríc m¾t, nguån vèn ngoµi ®Æc biÖt quan träng ®èi víi viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc. Trong nguån vèn bªn ngoµi, vèn FDI cã nhiÒu lîi thÕ h¬n vèn vay v× ®©y lµ nguån vèn t nh©n ®Çu t ph¶i quan t©m ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ ®ång thêi chÝnh phñ kh«ng ph¶i quan t©m ®Õn hiÖu qña kinh tÕ ®ång thêi chÝnh phñ kh«ng ph¶i lo tr¶ nî vµ Ýt chÞu ¶nh hëng cña c¸c quan hÖ chÝnh trÞ. Ngoµi ra vÒ l©u dµi, c¸c c«ng tr×nh FDI sÏ thuéc níc chñ nhµ. B¶n chÊt cña hîp t¸c ®Çu t víi níc ngoµi lµ hµnh ®éng tù nguyÖn dùa trªn c¬ së tháa thuËn gi÷a c¸c bªn vÒ dù ¸n ®Çu t. do ®ã, viÖc bè trÝ nguån vèn ®Çu t FDI kh«ng ph¶i b»ng mÖnh lÖnh ¸p ®Æt hay can thiÖp trùc tiÕp mµ ph¶i híng dÉn, ®iÒu tiÕt th«ng qua luËt ph¸p, ch×nh s¸ch vµ nh÷ng u ®·i khuyÕn khÝch vÒ kinh tÕ ®¶m b¶o tÝnh c¹nh tranh so víi m«i trêng ®Çu t chung cña c¸c níc trong khu vùc. ViÖc bè trÝ c¸c nguån vèn ph¶i xuÊt ph¸t tõ tÝnh chÊt cña tõng laäi nguån vèn. Nguån vèn ®Çu t cña chÝnh phñ, nguån vèn ODA cã thÓ tËp trung ®Çu t cho c¸c c«ng tr×nh c¬ ë h¹ tÇng vÒ kinh tÕ- x· héi, c¸c c«ng tr×nh träng ®iÓm quèc gia, hoÆc nh÷ng c«ng tr×nh kinh tÕ kã thu håi vèn nªn kh«ng thu hót ®îc FDI. Trong khi ®ã, c¸c nguån vèn t nh©n vµ ngoµi níc (FDI) cÇn híng vµo ë ®ã kh¶ n¨ng thu vèn FDI vµo c¸c c«ng tr×nh lín, quan träng, 8 ngµnh cã nhu cÇu tiÕp nhËn c«ng nghÖ, kü thuËt míi, t¹o ra nguån thu nhanh cho ng©n s¸ch Nhµ níc ®Ó gãp phÇn tr¶ nî ODA. muèn t¨ng cêng thu hót vèn FDI ph¶i t¹o ra nguån ®èi øng trong níc ®Ó c¶i thiÖn c¬ së h¹ tÇng, më réng thÞ trêng néi ®Þa, ph¸t triÓn nguån nh©n lùc... Nh vËy nguån vèn ®Çu t cña chÝnh phñ, nguån vèn ODA lµ ®iÒu kiÖn ®Ó më réng nguån vèn FDI. MÆt kh¸c, ngay chÝnh c¸c c«ng tr×nh FDI còng cÇn cã nguån vèn ®ãng gãp tõ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong níc. Cho nªn, chÝnh phñ ®· chñ tr¬ng khuyÕn khÝch huy ®éng mäi nguån vèn c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nh»m t¨ng cêng ®Çu t ph¸t triÓn. Híng nguån vèn FDI phôc vô thiÕt thùc qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Héi nghÞ §¶ng toµn quèc gi÷a nhiÖm kú khãa 7 kh¼ng ®Þnh: §Êt níc ta chuyÓn sang mét giai ®o¹n ph¸t triÓn míi, ®Èy tíi mét bíc sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. §Çu t ph¸t triÓn, h¬n lóc nµo hÕt lµ ®iÒu kiÖn quan träng hµng ®Çu ®Ó thùc hiÖn bíc ph¸t triÓn míi ®ã. Muèn vËy ®Þnh híng chiÕn lîc thu hót vèn FDI tËp trung vµo c¸c lÜnh vùc sau: +x©y dùng nh÷ng c«ng tr×nh then chèt trong ngµnh c«ng nghiÖp nh dÇu khÝ, ®iÖn, xi m¨ng, s¾t thÐp, ho¸ chÊt,...nh»m c¶i thiÖn h¹ tÇng c¬ së cña s¶n xuÊt, thùc hiÖn mät phÇn thay thÕ nhËp khÈu, æn ®Þnh s¶n xuÊt, gi¶m gi¸ ®Çu vµo... +¦u tiªn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp mòi nhän trong c«ng nghÖ vµ kü thuËt nh ®iÖn, vi ®iÖn tö, tin häc, c«ng nghÖ sinh häc, c«ng nghÖ vËt liÖu míi. +KhuyÕn khÝch c¸c dù ¸n ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu trong c¸c c«ng nghiÖp nhÑ, c«ng nghiÖp thùc phÈm g¾n víi vïng nguyªn liÖu. +Chó träng ®Õn c¸c dù ¸n thuéc c¸c ngµnh c«ng nghiÖp dÞch vô cã tû suÊt cao nh du lÞch, kh¸ch s¹n, söa ch÷a tµu biÓn, dÞch vô s©n bay, c¶ng khÈu, kinh doanh bÊt ®éng s¶n... +Quan t©m tíi c¸c dù ¸n sö dông nhiÒu lao ®éng vµ nguyªn liÖu, tµi nguyªn s½n cã cña ViÖt nam. ViÖc thu hót vèn FDI cÇn híng vµo mét sè vïng, ®Þa ph¬ng, ®Æc biÖt lµ c¸c vïng, ®Þa bµn träng ®iÓm quèc gia cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ m«i trêng ®Çu t ®Ó t¹o c¬ héi ph¸t triÓn kinh tÕ cã søc t¸c ®éng lan to¶ vµ l«i kÐo c¸c vïng kh¸c cïng ®i lªn. CÇn cã chÝnh s¸ch u tiªn ®Æc biÖt ®Ó thu hót vèn FDI vµo nh÷ng vïng n«ng th«n miÒn nói cã khã kh¨n vÒ h¹ tÇng c¬ së ®Ó khai th¸c tiÒm n¨ng, thÕ m¹nh cña c¸c vïng nµy(§iÒu 3 luËt ®Çu t ). Mét mÆt cÇn ph©n lo¹i doanh nghiÖp ë c¸c ngµnh ®Ó chän läc c¸c doanh nghiÖp cã thÓ vµ cÇn thiÕt ®a vµo hîp t¸c, liªn doanh. MÆt kh¸c, cÇn quy ho¹ch c¸c côm, khu c«ng nghiÖp tËp trung ®Ó thu hót vèn FDI vµ c¸c nguån vèn trong níc ®Çu t ph¸t triÓn, h¹n chÕ dÇn viÖc ®Çu t ph©n t¸, gÆp ®au lµm ®ã, m¹nh ai ngêi nÊy lµm. C¸c xÝ nghiÖp trong khu c«ng nghiÖp tËp trung ®Ó cã thÓ ph¸t triÓn tõ ®¬n lÎ ®Õn quÇn thÓ, tõ ®¬n ngµnh; g¾n linh ho¹t gi÷a c¸c xÝ nghiÖp trong níc vµ xÝ nghiÖp chÕ xuÊt, gi÷a s¶n xuÊt vµ th¬ng m¹i gi÷a s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ kinh doanh iÒn tÖ; ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i khu c«ng nghiÖp nh khu chÕ xuÊt khu c«ng nghiÖp tËp trung, khu kho ngo¹i quan, khu kho mËu dÞch tù do...Nhµ ncí cÇn cã sù ®Çu t thÝch ®¸ng vµo h¹ tÇng c¬ së cña c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung, khu c«ng nghiÖp kü thuËt cao, khu th¬ng m¹i tù do... + ®Ó t¨ng c¬ng kh¶ n¨ng hoµ nhËp cña ViÖt nam vµo c¸c tæ chøc kinh tÕ trong khu vùc vµ thÕ giíi, to¹ sù æn ®Þnh vÒ kinh tÕ- x· héi lµm c¬ së cho t¨ng trëng kinh tÕ, cÇn chÝnh s¸ch thÝch hîp ®èi víi c¸c níc trªn thÕ giíivµ c¸c níc inkhu vùc khi lùa chän ®èi t¸c ®Çu t. T¨ng cêng víi c¸c níc trong khu vùc, ®Æc biÖt c¸c níc NICS vµ ASEAN v× ngoµi lîi Ých kinh tÕ cßn t¨ng cêng sù hiÓu biÕt lÉn nhau, dÔ gÆp gì nhau trªn b×nh diÖn chÝnh trÞ – x· héi. Thùc hiÖn ®ång bé chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t. Phèi hîp tèi u gi÷a ®Çu t trong níc víi FDI, gi÷a ODA vµ FDI. Kh¶ n¨ng sinh lîi vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cña FDI phô thuéc rÊt lín vµo chÝnh s¸ch kinh tÕ cña nhµ níc vf ®Æc biÖt lµ chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t, bëi v×, mét mÆt chÝnh s¸ch ph¶i cã ®ñ kh¶ n¨ng hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi tÝch cùc chuyÓn vèn vµo ViÖt nam vµ mÆt kh¸c, phaØa ®Þnh híng ®îc nguån FDI theo môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi cña ®Êt níc. Cho nªn, viÖc hoµn thiÖn vµ thùc hiÖn ®ång bé c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t cïng mét lóc ph¶i nh»m ®¹t ®îc môc tiªu ®ã. Hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t th«ng qua biÖn ph¸p thuÕ. HiÖn nay vÉn cãn mét sè quan ®iÓm tr¸i ngîc nhau vÒ t¸c ®éng thuÕ ®èi víi FDI. Mét quan ®iÓm cho r»ng thuÕ Ýt t¸c ®éng ®Õn FDI v× nhiÒu nhµ ®Çu t níc ngoµi ®Õn ViÖt nam hä thêng quan t©m tríc tiªn ®Õn møc ®é “an toµn” vèn sau ®ã míi nh×n thuÕ. Nhng trong thêi gian hiÖn nay vÊn ®Ò an toµn vèn kh«ng cßn lµ sù quan t©m hµng ®Çu cña c¸c nhµ ®Çu t khi quyÕt ®Þnh bá vèn vµo ViÖt nam, do ®ã. thuÕ cã t¸c ®éng lín tíi FDI. KÕt luËn Quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ lµ mét xu híng kh¸ch quan, lµ sù ph¸t triÓn tÊt yÕu cña nÒn s¶n xuÊt x· héi, trªn c¬ së sù phÊt triÓn m¹nh mÏ lùc lîng s¶n xuÊt. Xu híng nµy ®· l«i kÐo tÊt c¶ c¸c níc trªn thÕ giíi, dï muèn hay kh«ng còng ph¶i tõng bíc héi nhËp vµo qòi ®¹o cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi.Trong qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ quèc tÕ, ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi cã vÞ trÝ vµ vai trß ngµy cµng quan träng, Nã ®· vµ ®ang lµ nh©n tè c¬ b¶n cÊu thµnh vµ qui ®Þnh xu híng phÊt triÓn c¸c quan hÖ quèc tÕ, mÆt kh¸c nã lµ nh©n tè thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi cña c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. KÓ tõ khi xuÊt hiÖn c¸ch ®©y hµng thÕ kû, tr¶i qua qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ®Çy biÕn ®éng, mÆc dï cã nhiÒu thay ®æi nhng ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi ngµy cµng phong phó, ®a d¹ng vµ ngµy cµng cã nhiÒu quèc gia tham gia vµo ho¹t ®éng nµy, c¶ víi t c¸ch lµ ngêi ®Çu t vµ ngêi nhËn ®Çu t. Ban ®Çu, h¹ot ®éng ®Çu t níc ngoµi do c¸c níc chÝnh quèc tiÕn hµnh ë c¸c níc thuéc ®Þa ®Ó v¬ vÐt tµi nguyªn vµ bãc lét nh©n d©n ë thuéc ®Þa, sau ®ã dßng vèn quèc tÕ cã xu híng ch¶y vµo c¸c níc c«ng nghiÖp lµ chñ yÕu. HiÖn tîng ®Çu t lÉn nhau gi÷a c¸c c«ng nghiÖp ph¸t triÓn kÐo dµi m·i cho ®Õn nh÷ng thËp kû 70-80 míi cã xu híng dÞch chuyÓn dÇn sang c¸c níc ph¸t triÓn vµ cho ®Õn thËp kû nµy xu híng ®ã m¬Ý t¨ng m¹nh. Vµ xuÊt hiÖn nh÷ng hiÖn tîng míi, nh hiÖn tîng “hai chiÒu”,”®a cùc vµ ®a biªn “...trong ®Çu t quèc tÕ. Tr¶i qua mét qu¸ tr×nh lÞch sö l©u dµi vµ b»ng nh÷ng kinh nghiÖm rót ra tõ nhiÒu níc trªn thÕ giíi, chóng ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh ®îc r»ng, nh÷ng t¸c ®éng kinh tÕ cña ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi ®èi víi c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, n¬i c¸c nh÷ng tiÒm n¨ng to lín vÒ lao ®éng, tµi nguyªn nhng kh«ng cã ®iÒu kiÖn khai th¸c. §èi víi c¸c níc nµy, khã kh¨n lín nhÊt ®èi víi sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ quèc d©n lµ thiÕu vèn vµ kÜ thuËt, c«ng nghÖ. Sù kÕt hîp hai nhu cÇu Êy l¹i víi nahu ®· mang lËi sù “tho¶ m·n” cho c¶ hai phÝa vµ sù thËt, ho¹t ®éng ®Çu t níc ngaßi chØ ph¸t huy hiÖu qu¶ cao khi ®ã nã mang l¹i lîi Ých “cho c¶ hai phÝa vµ sù thËt, ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi chØ ph¸t huy hiÖu qu¶ cao khi nã mang l¹i lîi Ých cho c¶ hai bªn, bªn ®Çu t t×m kiÕm ®îc lîi nhuËn, thÞ trêng ....cßn bªn nhËn ®Çu t ®ã lµ vèn, c«ng nghÖ, tr×nh ®é qu¶n lý, më réng thÞ trêng, thu tµi chÝnh vµ t¹o thªm chç lµm viÖc cho ngêi lao ®éng. Do hoµn c¶nh ®Æc thï mµ ViÖt Nam tham gia vµo ho¹t ®éng s«i ®éng nµy cña thÕ giíi cã h¬i muén mét chót. Sau ngµy thèng nhÊt ®Êt níc, trong c«ng cuéc kh«i phôc vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, chóng ta ®· nhËn thøc ®îc vai trß to lín cña ®Çu t níc ngoµi vµ mÆc dï cßn nhiÒu khã kh¨n trë ng¹i, lín nhÊt lµ trë ng¹i vÒ nhËn thøc, th¸ng 4 n¨m 1977 chóng ta ®· cho ra ®êi mét b¶n ®ieef lÖ vÒ ®Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam. Nhng ®¸ng tiÕc lÇ chóng ta ®· kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn vµ b¶n ®iÒu lÖ n¨m 77 chØ cßn lµ mét tÝn hiÖu m¬h nh¹t. Ph¶i sau ®ã 10 n¨m, th¸ng 12 n¨m 1987 bé LuËt ®Çu t níc ngoµi míi ®îc ban hµnh vµ më ra mét trang míi cho ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam, mét kho¶ng thêi gian kh«ng dµi so víi cuéc ®êi cña mçi con ngêi nhng chóng ta ®· ®¹t ®îc nhng chóng ta ®· ®Ët ®îc nh÷ng th¾ng lîi bíc ®Çu kh¸ quan träng. Sè lîng vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo ViÖt Nam t¨ng liªn tôc qua cac n¨m, tèc ®é t¨ng trung b×nh hµng n¨m lµ ®· ®îc thùc hiÖn kho¶ng 5.5 tû USD, chiÕm kho¶ng 30% tæng vèn ®Çu t trong toµn bé nÒn kinh tÕ. Ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®· gãp phÇn quan träng vµo sù t¨ng trëng kinh tÕ cña ViÖt Nam, ý nghÜa cña ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi kh«ng chØ dõng l¹i ë nh÷ng kÕt qu¶ thèng kª nh trong 8 n¨m ®· s¶n xuÊt ra mét møc s¶n lîng lµ 2902 triÖu USD, trong ®ã gÝa trÞ xuÊt khÈu ®¹t 1029 triÖu USD (kh«ng kÓ liªn doanh dÇu khÝ ViÖt X« ).Mµ ®iÒu quan träng lÇ tõ mét “có hÝch “ ban ®Çu, ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®· thóc ®Èy nhanh tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ cña ViÖt Nam ®Ó cã thÓ tho¸t ra khái c¸i vßng luÈn quÈn vµ tõng bíc héi nhËp vµo kinh tÕ thÕ giíi, tr¸nh nguy c¬ tôt hËu ph¸t triÓn so víi c¸c níc kh¸c. Khi thùc hiÖn hîp t¸c ®Çu t víi níc ngoµi, chóng ta còng kh«ng tr¸nh khái nh÷ng mÊt m¸t, thiÖt h¹i. C¸i gi¸ ph¶i tr¶ cho viÖc “mîn søc ngêi “ cã thÓ rÊt lín nÕu chóng ta non kÐm vÒ tr×nh ®é hay m¾c ph¶i nh÷ng sai lÇm nghiªm träng trong qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh vÜ m«. Ngîc l¹i, chóng ta biÕt kh«n khÐo xö lý tèt c¸c t×nh huèng vµ ph¶i cã kh¶ n¨ng ®Ó thùc hiÖn quan hÕ hîp t¸c ®Çu t víi níc ngoµi. §Ó duy tr× tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ liªn tôc cao vµ ®Ó biÕn níc ta thµnh mét níc c«ng nghiÖp ho¸ vµo n¨m 2020,viÖc thu hót vµ sö dông vèn ®Çu t níc ngoµi cã ý nghÜa vµ vai trß ®Æc biÖt quan träng. Chóng ta coi nhiÖm vô thu hót vµ sö dông vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi lµ c«ng viÖc võa cã tÝnh cÊp b¸ch võa cã tÝnh cÊp b¸ch võa cã tÝnh chiÕn lîc l©u dµi. Ph¬ng híng nhiÖm vô thu hót vµ sö dông ®Çu t tùc tiÕp níc ngoµi ®îc §¹i héi §¶ng CSVN nªu ra trong ph¬ng híng, nhiÖm vô kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi 5 n¨m 1996-2000 nh sau:”§Çu t trùc tiÕp níc ngoµi (FDI) híng vµo nh÷ng lÜnh vùc, nh÷ng s¶n phÈm vµ dÞch vô cã c«ng nghÖ tiªn tiÕn, cã tû lÖ xuÊt khÈu cao. §èi víi nh÷ng ngµnh kh«ng ®ßi hái nhiÒu vèn vµ c«ng nghÖ cao, cã thÓ sinh lîi nhanh th× ph¶i dïng nhiÒu h×nh thøc ®Ó huy ®éng vèn trong níc ®Çu t toµn bé ho¹c chiÕm tû lÖ gãp vèn cao nÕu cÇn liªn doanh. VÒ ®Þa bµn ®Çu t cÇn cã chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó thu hót vµo nh÷ng n¬i cã tiÒm n¨ng nhng tríc m¾t cßn khã kh¨n. H×nh thøc ®Çu t cÇn ®a ph¬ng ho¸, chó ý thªm nh÷ng h×nh thøc míi, nh ®Çu t tµi chÝnh (bªn ngoµi gãp vèn, mua cæ phÇn, nhng kh«ng tham gia qu¶n lý nh xÝ nghiÖp liªn doanh ). VÒ ®èi t¸c ®Çu t, cÇn t¨ng cêng quan hÖ hîp t¸c víi c«ng ty ®a quèc gia ®Ó tranh thñ ®îc c«ng nghÖ nguån, tiÕp cËn thÞ trêng quèc tÕ, më réng ®îc thÞ trêng míi. C¬ héi thu hót ®Çu t níc ngoµi cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m tíi lµ rÊt thuËn lîi, vÒ phÝa m×nh chóng ta cã c¶ nh÷ng lîi thÕ tuyÖt ®èi vµ lîi thÕ t¬ng ®èi. Nhng ®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng ngiÕn lîc thu hót vµ sö dông ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, yªu cÇu chóng ta ph¶i gi¶i quyÕt nhiÒu vÊn ®Ò bøc xó nh viÖc c¶i thiªn m«i trêng ph¸p lý, æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m« c¶i t¹o vµ x©y dùng hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng, n©ng cao n¨ng lùc tiÕp nhËn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ...vµ ph¶i vît qua ®îc nh÷ng th¸ch thøc ®ang ®Æt ra tríc chóng ta. B»ng sù nç lùc cña chÝnh m×nh ®ång thêi biÕt khai th¸c vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån lùc bªn ngoµi, trong ®ã cã phÇn chñ yÕu lµ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, sÏ cho phÐp chóng ta thùc hiÖn thµnh c«ng nh÷ng môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ –x· héi ®· ®Æt ra cho giai ®o¹n ®Õn n¨m 2020. Tµi liªu tham kh¶o Gi¸o tr×nh kinh tÕ ®Çu t quèc tÕ –nhµ xuÊt b¶n §¹i häc quèc gia Hµ Néi –2001 §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi víi c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ë ViÖt nam –Nhµ xuÊt b¶n khoa häc x· héi Hµ Néi-2002. Quèc héi níc Céng Hoµ XHCNVN. LuËt §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi t¹i ViÖt nam ra ngµy 23/11/1996. Quèc héi níc Céng Hoµ XHCNVN. LuËt §Çu t níc ngoµi, söa ®æi, bæ sung ra ngµy6/2002 S¸ch thanm kh¶o §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi víi t¨ng trëng kinh tÕ cña Vò trêng S¬n-Nhµ xuÊt b¶n khoa häc vµ kü thuËt –1997. Bo¸ c¸o tæng kÕt kinh tÕ tª ®èi ngo¹i, ngµy 30/09/1999, v¨n phßng chÝnh phñ. Bµo c¸o tæng kÕt t×nh h×nh thùc hiÖn chñ tr¬ng thu hót vµ sö dông vèn §Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt nam, th¸ng 9/1999, bé kÕ ho¹ch ®Çu t. §æi míi kinh tÕ ViÖt nam vµ chÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngo¹i, (1995). NXB khoa häc x· héi, Hµ néi, 174tr. §Çu t trùc tiÕp cña c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia á c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, (1996). NXB chÝnh trÞ quèc gia, Hµ néi, 157 tr. sù thÇn kú §«ng ¸ t¨ng trëng kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch c«ng céng. NXB khoa häc vµ x· héi, Hµ néi-1997, 641tr. T¹p chÝ nghªm cøu kinh tÕ c¸c n¨m 1995,1996,1998,1997...2000. Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt nam 1990, 1991, 1992,...2000. T¹p chÝ nghiªn cøu kinh tÕ – viÖn nghiªn cøu thÕ giíi. c¸c n¨m1990,1991,...2000. T¹p chÝ kinh tÕ vµ dù b¸o. Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t 1990, 1991,...2000. Kinh tÕ thÕ giíi nh÷ng xu híng ®æi míi chiÕn lîc” NXB KHXH- Hµ néi. Häc thuyÕt kinh tÕ – NXB- Bé gi¸o dôc vµ®µo t¹o- KHXH-1997. Bé kÕ ho¹ch ®Çu t. B¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn vµ gi¶i ph¸p thu hót vèn §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi.Vô qu¶n lý dù ¸n §Çu t níc ngoµi, 11/1999. Bé kÕ ho¹ch ®Çu t b¸o c¸o t×nh h×nh kinh tÕ x· héi 6 th¸ng ®Çu n¨m2000. Ngµy 7/8/2000.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

Đầu tư trực tiếp với tăng trưởng kinh tế Việt Nam.DOC