Đề tài Giải pháp thúc đẩy xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế

Lời mở đầu 1- Tính cấp thiết của đề tài Xuất khẩu hàng hoá là cụm từ được nhắc đến nhiều trong tiến trình hội nhập kinh tế Việt Nam vào quỹ đạo của kinh tế thế giới. Xuất khẩu đạt được sự vượt trội cả về tốc độ tăng (trên 19%), cả về tỷ lệ so với GDP (52,6%), cả về cơ cấu mặt hàng, về thị trường, về gia ' Nhất là đối với mặt hàng dệt may, việc mở rộng thị trường mới và ổn định thị trường truyền thống đã tạo đà phát triển cho hàng dệt may tăng trưởng về số lượng, đa dạng mẫu mã, kiểu dáng, giải quyết công ăn việc làm và tăng thu nhập cho người lao động. Đưa kim ngạch xuất khẩu của hàng dệt may tăng trưởng không ngừng trong những năm qua và tạo đà cho sự phát triển vượt bậc trong những năm tới Nhưng làm sao cho ngành dệt may phát triển bền vững, cạnh tranh được với những mặt hàng cùng loại ở trong nước và quốc tế cả về giá, chất lượng, mẫu mã ? Làm sao giữ cho được vị trí mũi nhọn trong cơ cấu xuất khẩu của nước nhà?. Điều đó đòi hỏi ngành dệt may Việt Nam phải có những bước đi phù hợp, những chiến lược, những giải pháp cụ thể. Một trong những giải pháp đó là “Giải pháp thúc đẩy xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc te”^' sẽ được đề cập trong Đề án thương mại quốc tế này. 2- Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đề án có đối tượng nghiên cứu là hoạt động xuất khẩu hàng hoá, mà cụ thể là đi sâu phân tích thực trạng xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam từ đó có những giải pháp thúc đẩy hoạt động xuất khẩu. 3- Phương pháp nghiên cứu Đề án sử dụng phương pháp so sánh, phân tích, tổng hợp, thống kê để nghiên cứu. 4- Kết cấu nội dung Đề án gồm 3 phần chính được thể hiện thành 3 chương: Chương I: Lý luận chung về xuất khẩu hàng hoá trong hội nhập kinh tế quốc tế. Chương II: Thực trạng hoạt động xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam trong những năm gần đây. Chương III: Giải pháp thúc đẩy xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế Chương I: lý luận chung về xuất khẩu hàng hoá trong hội nhập kinh tế quốc tế. I. Sự cần thiết và vai trò của việc xuất khẩu hàng hoá trong xu hướng tăng cường hội nhập kinh tế quốc tế. 1. Vai trò của xuất khẩu đối với sự phát triển kinh tế đất nước. Hoạt động xuất khẩu là một trong hai nội dung cốt lõi và hết sức quan trọng của thương mại quốc tế. Xuất khẩu đã được thừa nhận là hoạt động rất cơ bản của hoạt động kinh tế đối ngoại, có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy nền kinh tế phát triển, thể hiện ở những điểm sau: *Xuất khẩu thúc đẩy phân công lao động và hợp tác quốc tế, tạo điều kiện mở rộng khả năng sản xuất và tiêu dùng. Việt Nam được xem là một đất nước có nguồn tài nguyên phong phú, đa dạng, nguồn lao động dồi dào. Song đó mới chỉ là khả năng. Tính hiện thực của nó lại được quyết định ở việc khai thác và tận dụng các nguồn lực đó một cách hợp lý. Xuất khẩu là một giải pháp tạo điều kiện khai thác triệt để lợi thế so sánh và các tiềm năng kinh tế, thúc đẩy việc tiêu thụ hàng hoá ở nước ngoài để thu ngoại tệ. Từ đó mở rộng khả năng cung cấp đầu vào cho sản xuất và tăng nhanh khả năng tiêu dùng của một quốc gia, tạo điều kiện để nền kinh tế quốc dân có thể sản xuất với quy mô lớn trên cơ sở chuyên môn hoá và hợp tác quốc tế. Nhờ sản xuất với quy mô lớn nên có thể tạo thuận lợi cho đầu tư, cho việc hiện đại hoá kỹ thuật và công nghệ, hợp lý hoá sản xuất, qua đó tăng năng suất lao động và hạ giá thành sản phẩm. Trong quá trình xúc tiến hoạt động xuất khẩu, việc lựa chọn bạn hàng, lựa chọn công nghệ khai thác phù hợp sẽ đem lại hiệu suất sinh lợi cao, đem lại khả năng thành công lớn. Chính vì vậy, việc gìn giữ các khách hàng truyền thống kết hợp với việc tăng cường mở rộng thị trường mới là yếu tố quan trọng để tăng nguồn thu, nâng cao tốc độ tăng trưởng kinh tế và hiệu suất tích luỹ nội lực. * Xuất khẩu tạo nguồn vốn chủ yếu cho nhập khẩu phục vụ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Nguồn vốn để nhập khẩu được hình thành từ các nguồn: Đầu tư nước ngoài, vay nợ, viện trợ, thu từ hoạt động xuất khẩu lao động, dịch vụ ngoại te ^. Các nguồn vốn này rất quan trọng nhưng bằng cách này hay cách khác cũng phải thanh toán. Do đó, nguồn ngoại tệ thu về từ việc xuất khẩu hàng hoá là nguồn vốn chủ yếu để nhập khẩu. Xuất khẩu quyết định quy mô và tốc độ tăng của nhập khẩu. Xuất khẩu ngày càng đóng vai trò quan trọng trong việc tích luỹ vốn cho nền kinh tế quốc dân. * Xuất khẩu đóng góp vào việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thúc đẩy sản xuất phát triển. Đẩy mạnh xuất khẩu cho phép mở rộng quy mô sản xuất, nhiều ngành nghề mới ra đời gây phản ứng dây chuyền giúp các ngành khác phát triển theo. Xuất khẩu tạo ra khả năng mở rộng thị trường tiêu thụ, tạo khả năng cung cấp đầu vào cho sản xuất, nâng cao năng lực sản xuất trong nước, nâng cao chất lượng và làm tăng giá trị hàng hoá. Muốn có chỗ đứng ở thị trường nước ngoài đòi hỏi các doanh nghiệp trong nước phải có sự đầu tư về khoa học kỹ thuật, công nghệ mới để có những sản phẩm độc đáo, đa dạng, chất lượng tốt, không những cạnh tranh về giá mà còn về chất của sản phẩm. Những sản phẩm thô dần được cải thiện và thay thế. Những sản phẩm có giá trị xuất khẩu lớn luôn được các doanh nghiệp xuất khẩu quan tâm. Các mặt hàng xuất khẩu truyền thống vẫn được giữ vững như gạo, điều, cà phe ^ nhưng cũng dần được chế biến, từ đó làm cho ngành công nghiệp chế biến phát triển. Bên cạnh việc xuất khẩu các mặt hàng nông sản thì thời gian gần đây nhiều doanh nghiệp đã đi tiên phong trong việc tìm thị trường mới cho những sản phẩm có hàm lượng chất xám cao có khả năng thu ngoại tệ lớn. Từ đó đẩy nhanh sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu ngành nghề. * Xuất khẩu tác động tích cực đến việc giải quyết công ăn việc làm. Những tác động tích cực của hoạt động xuất khẩu trong việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu ngành nghề đã có ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của người lao động do giá trị sức lao động được tăng lên. Việc ra đời nhiều doanh nghiệp sản xuất các mặt hàng xuất khẩu là nơi thu hút hàng triệu lao động đến làm việc và có thu nhập cao hơn. Việc hình thành các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao vừa tạo ra lượng hàng hoá tinh chế và tái chế làm tăng nhanh kim ngạch xuất khẩu, vừa tạo cho người lao động làm quen với tác phong công nghiệp và giải quyết việc làm thường xuyên cho người lao động. Đặc biệt là việc xuất khẩu lao động đã và đang mang lại nguồn ngoại tệ lớn cho đất nước, góp phần tạo ra ngày càng nhiều chỗ làm ổn định và tăng thu nhập cho người lao động. *Xuất khẩu là cơ sở để mở rộng và thúc đẩy các quan hệ kinh tế đối ngoại. Xuất khẩu và các quan hệ kinh tế đối ngoại có tác động qua lại phụ thuộc lẫn nhau. Xuất khẩu có vai trò quan trọng đối với nền kinh tế quốc dân và khả năng hội nhập của quốc gia vào thị trường quốc tế. Xuất khẩu và công nghiệp sản xuất hàng xuất khẩu thúc đẩy quan hệ tín dụng, đầu tư, mở rộng vận tải quốc te ^', tạo điều kiện thúc đẩy các quan hệ này phát triển. Mặt khác, chính các quan hệ kinh tế đối ngoại lại tác động trở lại, làm cho hoạt động xuất khẩu được đẩy mạnh, kim ngạch xuất khẩu tăng nhanh cả về quy mô và tốc độ, góp phần tăng trưởng GDP.

doc27 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2297 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Giải pháp thúc đẩy xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi më ®Çu 1- TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi XuÊt khÈu hµng ho¸ lµ côm tõ ®­îc nh¾c ®Õn nhiÒu trong tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ ViÖt Nam vµo quü ®¹o cña kinh tÕ thÕ giíi. XuÊt khÈu ®¹t ®­îc sù v­ît tréi c¶ vÒ tèc ®é t¨ng (trªn 19%), c¶ vÒ tû lÖ so víi GDP (52,6%), c¶ vÒ c¬ cÊu mÆt hµng, vÒ thÞ tr­êng, vÒ gi¸… NhÊt lµ ®èi víi mÆt hµng dÖt may, viÖc më réng thÞ tr­êng míi vµ æn ®Þnh thÞ tr­êng truyÒn thèng ®· t¹o ®µ ph¸t triÓn cho hµng dÖt may t¨ng tr­ëng vÒ sè l­îng, ®a d¹ng mÉu m·, kiÓu d¸ng, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm vµ t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. §­a kim ng¹ch xuÊt khÈu cña hµng dÖt may t¨ng tr­ëng kh«ng ngõng trong nh÷ng n¨m qua vµ t¹o ®µ cho sù ph¸t triÓn v­ît bËc trong nh÷ng n¨m tíi Nh­ng lµm sao cho ngµnh dÖt may ph¸t triÓn bÒn v÷ng, c¹nh tranh ®­îc víi nh÷ng mÆt hµng cïng lo¹i ë trong n­íc vµ quèc tÕ c¶ vÒ gi¸, chÊt l­îng, mÉu m·…? Lµm sao gi÷ cho ®­îc vÞ trÝ mòi nhän trong c¬ cÊu xuÊt khÈu cña n­íc nhµ?. §iÒu ®ã ®ßi hái ngµnh dÖt may ViÖt Nam ph¶i cã nh÷ng b­íc ®i phï hîp, nh÷ng chiÕn l­îc, nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ. Mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p ®ã lµ “Gi¶i ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam trong tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ” sÏ ®­îc ®Ò cËp trong §Ò ¸n th­¬ng m¹i quèc tÕ nµy. 2- §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu §Ò ¸n cã ®èi t­îng nghiªn cøu lµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸, mµ cô thÓ lµ ®i s©u ph©n tÝch thùc tr¹ng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam tõ ®ã cã nh÷ng gi¶i ph¸p thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu. 3- Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu §Ò ¸n sö dông ph­¬ng ph¸p so s¸nh, ph©n tÝch, tæng hîp, thèng kª ®Ó nghiªn cøu. 4- KÕt cÊu néi dung §Ò ¸n gåm 3 phÇn chÝnh ®­îc thÓ hiÖn thµnh 3 ch­¬ng: Ch­¬ng I: Lý luËn chung vÒ xuÊt khÈu hµng ho¸ trong héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Ch­¬ng III: Gi¶i ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam trong tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ Ch­¬ng I: lý luËn chung vÒ xuÊt khÈu hµng ho¸ trong héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. I. Sù cÇn thiÕt vµ vai trß cña viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ trong xu h­íng t¨ng c­êng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. 1. Vai trß cña xuÊt khÈu ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ mét trong hai néi dung cèt lâi vµ hÕt søc quan träng cña th­¬ng m¹i quèc tÕ. XuÊt khÈu ®· ®­îc thõa nhËn lµ ho¹t ®éng rÊt c¬ b¶n cña ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, cã vai trß quan träng trong viÖc thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, thÓ hiÖn ë nh÷ng ®iÓm sau: *XuÊt khÈu thóc ®Èy ph©n c«ng lao ®éng vµ hîp t¸c quèc tÕ, t¹o ®iÒu kiÖn më réng kh¶ n¨ng s¶n xuÊt vµ tiªu dïng. ViÖt Nam ®­îc xem lµ mét ®Êt n­íc cã nguån tµi nguyªn phong phó, ®a d¹ng, nguån lao ®éng dåi dµo. Song ®ã míi chØ lµ kh¶ n¨ng. TÝnh hiÖn thùc cña nã l¹i ®­îc quyÕt ®Þnh ë viÖc khai th¸c vµ tËn dông c¸c nguån lùc ®ã mét c¸ch hîp lý. XuÊt khÈu lµ mét gi¶i ph¸p t¹o ®iÒu kiÖn khai th¸c triÖt ®Ó lîi thÕ so s¸nh vµ c¸c tiÒm n¨ng kinh tÕ, thóc ®Èy viÖc tiªu thô hµng ho¸ ë n­íc ngoµi ®Ó thu ngo¹i tÖ. Tõ ®ã më réng kh¶ n¨ng cung cÊp ®Çu vµo cho s¶n xuÊt vµ t¨ng nhanh kh¶ n¨ng tiªu dïng cña mét quèc gia, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó nÒn kinh tÕ quèc d©n cã thÓ s¶n xuÊt víi quy m« lín trªn c¬ së chuyªn m«n ho¸ vµ hîp t¸c quèc tÕ. Nhê s¶n xuÊt víi quy m« lín nªn cã thÓ t¹o thuËn lîi cho ®Çu t­, cho viÖc hiÖn ®¹i ho¸ kü thuËt vµ c«ng nghÖ, hîp lý ho¸ s¶n xuÊt, qua ®ã t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Trong qu¸ tr×nh xóc tiÕn ho¹t ®éng xuÊt khÈu, viÖc lùa chän b¹n hµng, lùa chän c«ng nghÖ khai th¸c phï hîp sÏ ®em l¹i hiÖu suÊt sinh lîi cao, ®em l¹i kh¶ n¨ng thµnh c«ng lín. ChÝnh v× vËy, viÖc g×n gi÷ c¸c kh¸ch hµng truyÒn thèng kÕt hîp víi viÖc t¨ng c­êng më réng thÞ tr­êng míi lµ yÕu tè quan träng ®Ó t¨ng nguån thu, n©ng cao tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ hiÖu suÊt tÝch luü néi lùc. * XuÊt khÈu t¹o nguån vèn chñ yÕu cho nhËp khÈu phôc vô c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Nguån vèn ®Ó nhËp khÈu ®­îc h×nh thµnh tõ c¸c nguån: §Çu t­ n­íc ngoµi, vay nî, viÖn trî, thu tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu lao ®éng, dÞch vô ngo¹i tÖ… C¸c nguån vèn nµy rÊt quan träng nh­ng b»ng c¸ch nµy hay c¸ch kh¸c còng ph¶i thanh to¸n. Do ®ã, nguån ngo¹i tÖ thu vÒ tõ viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ lµ nguån vèn chñ yÕu ®Ó nhËp khÈu. XuÊt khÈu quyÕt ®Þnh quy m« vµ tèc ®é t¨ng cña nhËp khÈu. XuÊt khÈu ngµy cµng ®ãng vai trß quan träng trong viÖc tÝch luü vèn cho nÒn kinh tÕ quèc d©n. * XuÊt khÈu ®ãng gãp vµo viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. §Èy m¹nh xuÊt khÈu cho phÐp më réng quy m« s¶n xuÊt, nhiÒu ngµnh nghÒ míi ra ®êi g©y ph¶n øng d©y chuyÒn gióp c¸c ngµnh kh¸c ph¸t triÓn theo. XuÊt khÈu t¹o ra kh¶ n¨ng më réng thÞ tr­êng tiªu thô, t¹o kh¶ n¨ng cung cÊp ®Çu vµo cho s¶n xuÊt, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt trong n­íc, n©ng cao chÊt l­îng vµ lµm t¨ng gi¸ trÞ hµng ho¸. Muèn cã chç ®øng ë thÞ tr­êng n­íc ngoµi ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp trong n­íc ph¶i cã sù ®Çu t­ vÒ khoa häc kü thuËt, c«ng nghÖ míi ®Ó cã nh÷ng s¶n phÈm ®éc ®¸o, ®a d¹ng, chÊt l­îng tèt, kh«ng nh÷ng c¹nh tranh vÒ gi¸ mµ cßn vÒ chÊt cña s¶n phÈm. Nh÷ng s¶n phÈm th« dÇn ®­îc c¶i thiÖn vµ thay thÕ. Nh÷ng s¶n phÈm cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu lín lu«n ®­îc c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu quan t©m. C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu truyÒn thèng vÉn ®­îc gi÷ v÷ng nh­ g¹o, ®iÒu, cµ phª… nh­ng còng dÇn ®­îc chÕ biÕn, tõ ®ã lµm cho ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn ph¸t triÓn. Bªn c¹nh viÖc xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng n«ng s¶n th× thêi gian gÇn ®©y nhiÒu doanh nghiÖp ®· ®i tiªn phong trong viÖc t×m thÞ tr­êng míi cho nh÷ng s¶n phÈm cã hµm l­îng chÊt x¸m cao cã kh¶ n¨ng thu ngo¹i tÖ lín. Tõ ®ã ®Èy nhanh sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, c¬ cÊu ngµnh nghÒ. * XuÊt khÈu t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn viÖc gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm. Nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu trong viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, c¬ cÊu ngµnh nghÒ ®· cã ¶nh h­ëng lín ®Õn chÊt l­îng cuéc sèng cña ng­êi lao ®éng do gi¸ trÞ søc lao ®éng ®­îc t¨ng lªn. ViÖc ra ®êi nhiÒu doanh nghiÖp s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu lµ n¬i thu hót hµng triÖu lao ®éng ®Õn lµm viÖc vµ cã thu nhËp cao h¬n. ViÖc h×nh thµnh c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghÖ cao võa t¹o ra l­îng hµng ho¸ tinh chÕ vµ t¸i chÕ lµm t¨ng nhanh kim ng¹ch xuÊt khÈu, võa t¹o cho ng­êi lao ®éng lµm quen víi t¸c phong c«ng nghiÖp vµ gi¶i quyÕt viÖc lµm th­êng xuyªn cho ng­êi lao ®éng. §Æc biÖt lµ viÖc xuÊt khÈu lao ®éng ®· vµ ®ang mang l¹i nguån ngo¹i tÖ lín cho ®Êt n­íc, gãp phÇn t¹o ra ngµy cµng nhiÒu chç lµm æn ®Þnh vµ t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. *XuÊt khÈu lµ c¬ së ®Ó më réng vµ thóc ®Èy c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i. XuÊt khÈu vµ c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i cã t¸c ®éng qua l¹i phô thuéc lÉn nhau. XuÊt khÈu cã vai trß quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ kh¶ n¨ng héi nhËp cña quèc gia vµo thÞ tr­êng quèc tÕ. XuÊt khÈu vµ c«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu thóc ®Èy quan hÖ tÝn dông, ®Çu t­, më réng vËn t¶i quèc tÕ…, t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy c¸c quan hÖ nµy ph¸t triÓn. MÆt kh¸c, chÝnh c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i l¹i t¸c ®éng trë l¹i, lµm cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®­îc ®Èy m¹nh, kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng nhanh c¶ vÒ quy m« vµ tèc ®é, gãp phÇn t¨ng tr­ëng GDP. 2. Vai trß cña hµng dÖt may trong c¬ cÊu xuÊt khÈu hµng ho¸. Trong nh÷ng n¨m qua, ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam ®­îc ®¸nh gi¸ lµ s«i ®éng vµ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao còng nh­ lîi Ých cho x· héi. Bªn c¹nh viÖc t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho sè l­îng lín lao ®éng th× ngµnh dÖt may cßn thu vÒ cho ®Êt n­íc nguån ngo¹i tÖ kh«ng nhá, ®­a hµng dÖt may lµ mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam hiÖn nay. ChÝnh v× vËy, chiÕn l­îc ph¸t triÓn cho ngµnh dÖt may còng ph¶i dùa trªn tiÒm n¨ng, thÕ m¹nh còng nh­ lîi thÕ kh¸c biÖt cña ngµnh ®Ó lµm sao gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña mÆt hµng nµy kh«ng ngõng t¨ng cao, t¹o chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ tr­êng thÕ giíi, kh¼ng ®Þnh th­¬ng hiÖu dÖt may cña ViÖt Nam. II. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu. 1. C¸c yÕu tè ph¸p lý Nhµ n­íc t¹o ra hµnh lang ph¸p lý b×nh ®¼ng cho mäi thµnh phÇn kinh tÕ tham gia xuÊt khÈu. Bé Th­¬ng m¹i lµ c¬ quan thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ n­íc thèng nhÊt ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu th«ng qua c¸c vô chuyªn m«n. Bé Th­¬ng m¹i cã tr¸ch nhiÖm nghiªn cøu chiÕn l­îc Th­¬ng m¹i quèc tÕ, nghiªn cøu thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc, ®Ò xuÊt chÝnh s¸ch víi tõng thÞ tr­êng n­íc ngoµi, cïng c¸c bé, ngµnh h÷u quan t¹o m«i tr­êng kinh doanh vµ ®Þnh h­íng mÆt hµng xuÊt khÈu, ban hµnh hoÆc tr×nh ChÝnh phñ ban hµnh c¸c v¨n b¶n nh»m hoµn chØnh hÖ thèng chÝnh s¸ch luËt ph¸p th­¬ng m¹i quèc tÕ. §ång thêi Bé cã tr¸ch nhiÖm kiÓm tra viÖc chÊp hµnh c¸c chÝnh s¸ch luËt ph¸p trong ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. §èi víi mét sè mÆt hµng quan träng hoÆc cã kim ng¹ch lín, Bé Th­¬ng m¹i quy ®Þnh møc gi¸ hoÆc ph­¬ng ph¸p ®Þnh gi¸ tèi thiÓu ®èi víi hµng xuÊt khÈu, gi¸ tèi ®a ®èi víi hµng nhËp khÈu sau khi ®· thèng nhÊt ý kiÕn víi Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­, vµ c¸c bé, ngµnh cã liªn quan. ViÖc qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu ®­îc thùch iÖn b»ng c¬ chÕ giÊy phÐp xuÊt khÈu, h¹n ng¹ch xuÊt khÈu vµ b»ng c¸c quy chÕ qu¶n lý ngo¹i tÖ. 2. C¸c yÕu tè kinh tÕ Trong mét nÒn kinh tÕ mµ s¶n xuÊt nhá cßn lµ phæ biÕn, ®Ó t¨ng nhanh nguån hµng xuÊt khÈu, chóng ta kh«ng thÓ tr«ng chê vµo viÖckhai th¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn, còng kh«ng chØ dùa vµ viÖc thu mua nh÷ng s¶n phÈm thõa nh­ng rÊt bÊp bªnh cña nÒn s¶n xuÊt nhá, ph©n t¸n mµ ph¶i x©y dùng nhiÒu c¸c c¬ së s¶n xuÊt míi ®Ó t¹o ra nguån hµng xuÊt khÈu dåi dµo, tËp trung, cã chÊt l­îng cao, ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ. Do ®ã, ®Çu t­ vèn lµ biÖn ph¸p cÇn ®­îc ­u tiªn ®Ó gia t¨ng xuÊt khÈu. Nh­ng ®Çu t­ ph¶i ®i liÒn víi coi träng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t­. Nguån vèn ®Çu t­ cho s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu ë n­íc ta hiÖn nay gåm: Vèn ®Çu t­ trong n­íc vµ vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Tuy nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi quan träng nh­ng ®Ó ph¸t triÓn bÒn v÷ng cÇn coi nguån vèn ®Çu t­ trong n­íc lµ chñ yÕu. §Ó khuyÕn khÝch bá vèn ®Çu t­ lµm ra hµng xuÊt khÈu, Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch ­u tiªn cho lÜnh vùc nµy nh­: Cho phÐp vay vèn víi l·i suÊt ­u ®·i, gi¶m hoÆc miÔn nép thuÕ lîi tøc mét sè n¨m ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm lµm ra trong nh÷ng n¨m ®Çu ch­a cã l·i hoÆc l·i suÊt thÊp, ¸p dông chÝnh s¸ch trä cÊp cã ®iÒu kiÖn… 3. C¸c yÕu tè v¨n ho¸ - x· héi YÕu tè v¨n ho¸ - x· héi cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn viÖc ®Þnh h­íng ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. YÕu tè v¨n ho¸ kÕt tinh vµo trong tõng s¶n phÈm, t¹o ra gi¸ trÞ cao cho hµng ho¸ vµ ®ã còng chÝnh lµ lîi thÕ c¹nh tranh cña hµng ho¸ ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. Sù æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ, x· héi sÏ gióp cho c¸c doanh nghiÖp m¹nh d¹n ®Çu t­ lín vµ kªu gäi nguån vèn ®Çu t­ tõ bªn ngoµi. T¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn trªn c¬ së xuÊt khÈu hµng ho¸ ®Ó thu ngo¹i tÖ, t¹o ra nhiÒu chç lµm cho ng­êi lao ®éng, t¨ng tÝch luü cho nÒn kinh tÕ quèc d©n. IIi. Mét sè kinh nghiÖm quèc tÕ vÒ thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng ho¸ * Kinh nghiÖm cña Singapore: Singapore lµ mét n­íc trong khèi ASEAN ®i ®Çu trong viÖc ¸p dông chiÕn l­îc c«ng nghiÖp ho¸ ®óng ®¾n, chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ h­íng néi sang nÒn kinh tÕ h­íng ngo¹i. ChÝnh phñ sím ph¸t triÓn th­¬ng m¹i mµ môc tiªu lµ nh»m vµo thÞ tr­êng trong n­íc víi m« h×nh c«ng nghiÖp ho¸ thay thÕ hµng nhËp khÈu. §Ó x©y dùng ®­îc m« h×nh nµy, Singapore ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn mét sè ngµnh c«ng nghiÖp chñ chèt nh»m thay thÕ dÇn c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ nhËp khÈu. Nhµ n­íc cã chÕ ®é b¶o hé nh­: thuÕ quan, h¹n ng¹ch, trî cÊp tÝn dông. Nh÷ng chÕ ®é nµy ®­îc thùc hiÖn nh»m b¶o vÖ nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp non trÎ tr­íc sù c¹nh tranh cña hµng ho¸ n­íc ngoµi. VÒ ngo¹i th­¬ng, Singapore ®· chñ tr­¬ng c©n b»ng xuÊt nhËp khÈu, chØ xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt trong n­íc ®· v­ît qóa nhu cÇu tiªu dïng. B¶n chÊt cña chiÕn l­îc c«ng nghiÖp ho¸ theo h­íng xuÊt khÈu mµ ChÝnh phñ Singapore ¸p dông lµ c¨n cø vµo nhu cÇu thÞ tr­êng thÕ giíi vµ lîi thÕ so s¸nh cña tõng n­íc ®Ó ®iÒu chØnh c¬ cÊu c«ng nghiÖp mét c¸ch hîp lý vµ hiÖu qu¶. Tõ chç xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng s¬ cÊp lµ chñ yÕu, bao gåm c¸c nguyªn liÖu th«, Singapore ®· chuyÓn sang xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp nhÑ cÇn nhiÒu lao ®éng nh­ hµng dÖt may, giµy dÐp, chÕ biÕn n«ng s¶n… DÇn dÇn, Si©ngpore lµ mét trong nh÷ng n­íc trong khu vùc ®i ®Çu trong xuÊt khÈu s¶n phÈm kü thuËt cao nh­ b¸n dÉn, ®iÖn tö cao cÊp, c«ng nghÖ th«ng tin… §Ó thùc hiÖn thµnh c«ng chiÕn l­îc h­íng ra xuÊt khÈu, ChÝnh phñ Singapore ®· cã chÕ ®é trî cÊp ®èi víi c¸c nhµ s¶n xuÊt xuÊt khÈu nh­: Nhµ n­íc xo¸ bá c¸c hµng rµo phi thuÕ quan, ¸p dông chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m«. §ång thêi kinh tÕ t­ nh©n ®­îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn, gi¶m bít tû träng cña khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc n»hm n©ng cao hiÖu qu¶ vµ gi¶m bít g¸nh nÆng chi tiªu ng©n s¸ch. Nhê cã nh÷ng chÝnh s¸ch linh ho¹t vµ nh÷ng ­u ®·i cho xuÊt khÈu nªn Singapore ®· ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tùu trong ph¸t triÓn kinh tÕ nh­: t¨ng tr­ëng kinh tÕ nhanh vµ æn ®Þnh; c¬ cÊu kinh tÕ chuyÓn dÞch linh ho¹t, gi¸ trÞ xuÊt khÈu trong GDP kh«ng ngõng t¨ng lªn vµ ®­a Singapore lµ mét trong nh÷ng n­íc xuÊt khÈu lín trªn thÕ giíi. * Kinh nghiÖm cña Trung Quèc Trung Quèc ®­îc biÕt ®Õn lµ mét ®Êt n­íc ®«ng d©n, ®Êt ®ai réng lín vµ lµ mét thÞ tr­êng lín cña thÕ giíi. Tr­íc nh÷ng n¨m 60, hµng ho¸ cña Trung Quèc còng chØ ®­îc s¶n xuÊt ®Ó phôc vô cho tiªu dïng trong n­íc lµ chÝnh, nªn ngo¹i th­¬ng hÇu nh­ kh«ng ®­îc chó träng vµ ph¸t triÓn ®óng møc. Sau khi cã chÝnh s¸ch c¶i c¸ch më cöa, Trung Quèc ®· dµnh cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu nh÷ng chÝnh s¸ch ­u ®·i hîp lý, quy ho¹ch c¸c vïng s¶n xuÊt tËp trung vµ giao quyÒn tù chñ cao cho c¸c ®Þa ph­¬ng, ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng cho nh÷ng vïng s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu nhÊt lµ c¸c vïng gi¸p biªn ®Ó hµng ho¸ cña Trung Quèc dÔ dµng th©m nhËp thÞ tr­êng n­íc ngoµi. Nhµ n­íc khuyÕn khÝch viÖc ®Çu t­ vµ c¶i tiÕn c«ng nghÖ míi, khen th­ëng thÝch ®¸ng cho nh÷ng ph¸t minh khoa häc míi lµm lîi cho ®Êt n­íc. Bªn c¹nh ®ã, ChÝnh phñ Trung Quèc ®· biÕt tËn dông lùc l­îng ®«ng ®¶o Hoa kiÒu lµm ¨n trªn kh¾p thÕ giíi, coi hä lµ bé phËn kh«ng thÓ t¸ch rêi cña ®Êt n­íc Trung Hoa. Lùc l­îng Hoa kiÒu nµy sÏ lµ ®Çu mèi quan träng ®Ó hµng ho¸ Trung Quèc ph¸t triÓn ë thÞ tr­êng n­íc ngoµi. Trung Quèc kªu gäi sù ®Çu t­ vµ cèng hiÕn chÊt x¸m cña ng­êi Hoa cho ®Êt n­íc. ChÝnh sù linh ho¹t trong chÝnh s¸ch kinh tÕ, sù æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ ®· ®­a ®Êt n­íc Trung Quèc ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn trªn thÕ giíi. Ch­¬ng II. thùc tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña viÖt nam. Kh¸i qu¸t ho¹t ®éng xuÊt khÈu hiÖn nay. 1.1/ C¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu. C¸c mÆt hµng hiÖn ®ang dÉn ®Çu vÒ kim ng¹ch xuÊt khÈu lµ dÖt may, giµy - dÐp, thuû - h¶i s¶n, thñ c«ng mü nghÖ, ®iÖn - ®iÖn tö. Vµ gÇn ®©y lµ mÆt hµng ®å gç ®· ®­îc nhiÒu doanh nghiÖp xuÊt khÈu víi sè l­îng lín, gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu cao, cã nh÷ng lóc cao h¬n c¸c mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ. §¹i ®a sè c¸c mÆt hµng ®å gç xuÊt khÈu ®­îc thiÕt kÕ theo phong c¸ch gi¶ cæ vµ ®­îc kh¸ch hµng rÊt ­a chuéng. Tõ n¨m 1998, mét sè mÆt hµng míi trong lÜnh vùc c¬ - kim khÝ vµ c«ng nghÖ phÇn mÒm còng ®ang dÇn h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, xu h­íng trong mét vµi n¨m tíi cã thÓ xuÊt khÈu víi quy m« nhÊt ®Þnh lo¹i hµng ho¸ cã hµm l­îng c«ng nghÖ vµ chÊt x¸m cao nµy. Bªn c¹nh c¸c mÆt hµng chñ yÕu ®­îc gia c«ng cho c¸c b¹n hµng truyÒn thèng tõ tr­íc ®Õn nay th× c¬ cÊu s¶n phÈm xuÊt khÈu còng ®­îc c¶i thiÖn theo h­íng t¨ng c¸c mÆt hµng chÕ biÕn, gi¶m tû träng c¸c s¶n phÈm th«, nhÊt lµ trong lÜnh vùc thuû s¶n xuÊt khÈu. Tû träng kim ng¹ch hµng n«ng – l©m – thuû h¶i s¶n gi¶m tõ 23,6% n¨m 1995 xuèng cßn 14% n¨m 2002, nhãm hµng c«ng nghÖ phÈm t¨ng t­¬ng øng tõ 47,4% lªn 70%. 1.2. C¬ cÊu thÞ tr­êng xuÊt khÈu. §Õn nay, hµng ViÖt Nam ®· v­ît qua ®­îc sù khñng ho¶ng thÞ tr­êng vµo ®Çu nh÷ng n¨m 90 do Liªn X« vµ c¸c n­íc §«ng ¢u tan r·, vÒ c¬ b¶n thùc hiÖn ®­îc chñ tr­¬ng ®a d¹ng ho¸ thÞ tr­êng vµ ®a d¹ng ho¸ quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i, tÝch cùc th©m nhËp, t¹o chç ®øng ë c¸c thÞ tr­êng míi. TÝnh ®Õn n¨m 2002, thÞ tr­êng xuÊt khÈu ®· ®­îc më réng tíi gÇn 100 n­íc vµ vïng l·nh thæ trªn thÕ giíi. Cã thÓ kÓ mét sè thÞ tr­êng tiªu biÓu nh­: * ThÞ tr­êng Trung §«ng: Ir¾c lµ thÞ tr­êng chÝnh trong khu vùc nµy, chiÕm 95,2% kim ng¹ch xuÊt khÈu. Sù t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu v­ît bËc vµo Ir¾c n¨m 2002 chÝnh lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn tû träng khu vùc thÞ tr­êng Trung §«ng v­ît EU vµ ASEAN. Tuy vËy, tÝnh chÊt thÞ tr­êng kh«ng æn ®Þnh, kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng gi¶m thÊt th­êng. §Æc biÖt chiÕn tranh Ir¾c trong thêi gian qua ®· lµm gi¶m ®¸ng kÓ thÞ phÇn cña hµng ho¸ ViÖt Nam. C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu sang thÞ tr­êng nµy lµ n«ng s¶n, ®å ®iÖn… * ThÞ tr­êng ASEAN: §©y lµ thÞ tr­êng cã quan hÖ gÇn gòi vµ l©u n¨m, cã vÞ trÝ ®Þa lý gÇn víi ViÖt nam, do ®ã hµng ho¸ xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng nµy cã nhiÒu thuËn lîi nh­ chi phÝ vËn chuyÓn thÊp, Ýt bÞ rñi ro... ViÖt Nam ®· chÝnh thøc gia nhËp khèi Asean vµo ngµy 24/07/1995 vµ tham gia hiÖp ®Þnh thuÕ quan ­u ®·i cã hiÖu lùc chung (CEPT), mÆt kh¸c, ®©y lµ mét thÞ tr­êng phi thuÕ quan réng lín sÏ mang l¹i nhiÒu c¬ héi c¹nh tranh cho hµng ho¸ cña ViÖt Nam. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, kim ng¹ch xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng NhËt B¶n gi¶m sót, ASEAN ®· trë thµnh thÞ tr­êng xuÊt khÈu lín vµ ®Çy tiÒm n¨ng. N¨m 2002, thÞ tr­êng nµy ®øng ë vÞ trÝ thø hai, chiÕm 11,9% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu, víi c¸c mÆt hµng n«ng s¶n, ®iÖn - ®iÖn tö, kho¸ng s¶n, dÖt may, d­îc liÖu… * ThÞ tr­êng EU: ThÞ tr­êng c¸c n­íc thuéc liªn minh Ch©u ¢u vÉn ®ãng vai trß quan träng trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam. Tõ n¨m 2001 trë vÒ tr­íc, EU lµ mét trong hai thÞ tr­êng xuÊt khÈu lín cña n­íc ta. Tuy nhiªn, víi sù gia t¨ng tû träng nhanh chãng cña thÞ tr­êng Trung §«ng, n¨m 2002, EU r¬i xuèng vÞ trÝ thø ba, chiÕm 11,6% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu, víi c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu lµ dÖt may, giµy dÐp, ®iÖn - ®iÖn tö, n«ng - l©m - thuû s¶n… * ThÞ tr­êng Hoa Kú: ChÝnh Phñ ta ®· ký kÕt hiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i song ph­¬ng ®Ó qua ®ã ®­îc h­ëng quy chÕ tèi huÖ quèc (MFN) vµ quy chÕ ­u ®·i chung (GSP). §iÒu nµy sÏ gióp cho hµng ho¸ cña ViÖt Nam cã thªm lîi thÕ ®Ó c¹nh tranh b×nh ®¼ng h¬n. Kim ng¹ch xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng Mü ®· cã sù t¨ng tr­ëng v­ît bËc, nhÊt lµ n¨m 2002- 2003, chiÕm 8,9% kim ng¹ch xuÊt khÈu. MÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu vµo thÞ tr­êng nµy lµ hµng dÖt may, n«ng h¶i s¶n… Tuy nhiªn, do n¨ng lùc s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp trong n­íc cßn h¹n chÕ nªn phÇn lín ®¬n hµng xuÊt khÈu cña chóng ta vÉn lµ gia c«ng cho c¸c tËp ®oµn cña n­íc nµy. * ThÞ tr­êng NhËt B¶n: Tû träng kim ng¹ch xuÊt khÈu chung cña ViÖt Nam sang thÞ tr­êng nµy ®· cã sù suy gi¶m nhanh chãng trong giai ®o¹n 1996 – 2002. C¸c mÆt hµng chñ yÕu xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng nµy lµ dÖt may, n«ng h¶i s¶n, ®iÖn - ®iÖn tö (trong ®ã d©y vµ c¸p ®iÖn chiÕm tíi 80%). 1.3. C¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Sau khi NghÞ ®Þnh 57/CP cña ChÝnh phñ cã hiÖu lùc, mäi doanh nghiÖp cã nhu cÇu kinh doanh xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp chØ cÇn lµm thñ tôc h¶i quan, kh«ng cÇn xin giÊy phÐp, nhê ®ã sè doanh nghiÖp ®¨ng ký xuÊt nhËp khÈu ®· t¨ng nhanh chãng. C¬ cÊu chñ thÓ tham gia ho¹t ®éng xuÊt khÈu còng ®­îc thay ®æi, c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc kh«ng cßn n¾m ®éc quyÒn mµ cßn cã nh÷ng doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c tham gia xuÊt khÈu. §Æc biÖt lµ sù lín m¹nh nhanh chãng vµ sù t¨ng tr­ëng v­ît bËc tû träng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®· lµm s«i ®éng khu vùc xuÊt nhËp khÈu h¬n bao giê hÕt, ®ång thêi gãp phÇn ®Èy nhanh sù t¨ng tr­ëng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña n­íc ta. 2. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may hiÖn nay. Còng nh­ nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi trong giai ®o¹n ®Çu cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, ngµnh dÖt may ®ãng mét vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Víi nh÷ng lîi thÕ riªng biÖt nh­ vèn ®Çu t­ kh«ng qu¸ lín, thêi gian thu håi vèn nhanh, thu hót nhiÒu lao ®éng, cã ®iÒu kiÖn më réng thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc vµ cã sù tham gia cña nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ, dÖt may hiÖn lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu mòi nhän cña ViÖt Nam, cã tèc ®é t¨ng tr­ëng cao. 2.1/ Kim ng¹ch xuÊt khÈu DÖt may lµ mÆt hµng ®øng thø hai vÒ kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng n¨m cña ViÖt Nam, víi tèc ®é t¨ng nhanh tõ 850 triÖu USD (n¨m 1995) lªn h¬n 3,5 tû USD (n¨m 2003). Cã sù t¨ng tr­ëng nhanh qua c¸c n¨m lµ nhê chÝnh s¸ch ngo¹i giao n¨ng ®éng cña ViÖt Nam, nhÊt lµ sau khi ViÖt Nam ký HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i víi EU n¨m 1992 vµ HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt - Mü n¨m 2000. Theo sè liÖu thèng kª tõ Bé Th­¬ng m¹i cho thÊy, kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam trong n¨m 2003 cã sù khëi s¾c vµ v­ît so víi n¨m 2002. N¨m 2003 ®¹t 3.543 triÖu USD, v­ît 843,5 triÖu USD so víi n¨m 2002. Tuy nhiªn, kim ng¹ch xuÊt khÈu mÆt hµng nµy trong c¸c th¸ng cuèi n¨m, ®Æc biÖt lµ trong th¸ng 10/2003 c¶ n­íc chØ ®¹t kho¶ng 230 triÖu USD, gi¶m 12,21% so víi th¸ng tr­íc vµ gi¶m 15,13% so víi cïng kú n¨m 2002. Trong ®ã chñ yÕu xuÊt khÈu sang Mü gi¶m m¹nh víi møc gi¶m lÇn l­ît 28,06 vµ 34,07% so víi cïng kú n¨m 2002. Ngoµi ra, xuÊt khÈu sang NhËt B¶n, Hµn Quèc, §µi Loan, Canada còng cã xu h­íng gi¶m. VÒ mÆt hµng xuÊt khÈu: Tõ th¸ng 10 ®Õn hÕt n¨m 2003, hÇu hÕt c¸c mÆt hµng chñ lùc cña ngµnh dÖt may ®Òu gi¶m kh¸ m¹nh so víi th¸ng tr­íc vµ so víi cïng kú n¨m 2002. Trong ®ã, xuÊt khÈu ¸o jacket ®¹t kim ng¹ch cao nhÊt, trªn 37 triÖu USD, gi¶m gÇn 29% so víi th¸ng tr­íc vµ gi¶m 4,24% so víi cïng kú 2002; tiÕp ®Õn lµ ¸o thun, ®¹t gÇn 24 triÖu USD, gi¶m lÇn l­ît lµ 28,3% vµ 31%; quÇn ®¹t trªn 21 triÖu USD, gi¶m trªn 27,2% vµ 37%. Duy chØ cã xuÊt khÈu ¸o s¬ mi, ®å lãt, ¸o kim«n«, ¸o ®Çm, kh¨n b«ng, Caravat, quÇn ¸o t¾m, quÇn ¸o b¬i… ®Òu t¨ng c¶ so th¸ng tr­íc vµ so cïng kú 2002. Mét sè mÆt hµng nh­ sîi, v¶i mÆc dï cã gi¶m so víi th¸ng tr­íc nh­ng vÉn t¨ng so víi cïng kú 2002. Nh×n chung c¸c th¸ng cuèi n¨m 2003 kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam ®Òu gi¶m so víi cïng kú 2002, ®iÓm ®¸nh dÊu sù suy gi¶m ®ã lµ th¸ng 10/2003. XÐt vÒ thµnh tÝch cña tõng ®¬n vÞ xuÊt khÈu trong th¸ng 10 nµy th× cã 46 ®¬n vÞ ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu trªn 1 triÖu USD, ®øng ®Çu lµ C«ng ty May ViÖt TiÕn (6.632.283 USD), C«ng ty TNHH sîi Tainan (5.780.604 USD)…; 70 ®¬n vÞ ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu tõ 500 ngµn ®Õn 1 triÖu USD. 2.2/ ThÞ tr­êng xuÊt khÈu ThÞ tr­êng xuÊt khÈu chñ yÕu cña hµng dÖt may ViÖt Nam lµ EU, Canada, NhËt B¶n, Hµn Quèc, §µi Loan vµ míi ®©y lµ thÞ tr­êng Mü, cô thÓ nh­ sau: * ThÞ tr­êng Mü: Tõ n¨m 2000 trë vÒ tr­íc, xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng nµy rÊt thÊp, chØ chiÕm 0,2% kim ng¹ch xuÊt khÈu dÖt may. Sau khi HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt - Mü cã hiÖu lùc, hµng dÖt may xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng nµy t¨ng v­ît bËc. HiÖn nay thÞ tr­êng Mü ®ang lµ thÞ tr­êng hÊp dÉn ®i víi c¸c nhµ s¶n xuÊt hµng dÖt may cña n­íc ta. N¨m 2003, Mü ®· ®iÒu chØnh t¨ng h¹n ng¹ch cho hµng dÖt may ViÖt Nam ®èi víi Cat.338/339 thªm 103.083 t¸. Tuy nhiªn vµo c¸c th¸ng cuèi n¨m tõ th¸ng 10/2003 hµng dÖt may xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang thÞ tr­êng Mü ®¹t 68,8 triÖu USD, gi¶m 20% so víi th¸ng tr­íc. Nh×n chung cho thÊy thÞ tr­êng Mü tuy lµ thÞ tr­êng “nãng” ®èi víi c¸c hµng ho¸ cña ViÖt Nam nãi chung vµ hµng dÖt may nãi riªng nh­ng ®©y còng lµ mét thÞ tr­êng tiÒm Èn nh÷ng nguy c¬ khã l­êng, nhÊt lµ sù thay ®æi trong chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i cña Mü ®­îc thÓ hiÖn qua hµng rµo thuÕ quan, phi thuÕ quan… Theo dù b¸o tõ Bé Th­¬ng m¹i, ®¬n gi¸ hµng dÖt may xuÊt khÈu cña ViÖt Nam trong n¨m 2004 sÏ ®­îc c¶i thiÖn h¬n so víi n¨m 2003 do xuÊt khÈu sang Mü sÏ kh«ng cßn t×nh tr¹ng xuÊt trµn lan ®Ó lÊy thµnh tÝch. C¸c doanh nghiÖp sÏ lùa chä nh÷ng ®¬n hµng ®em l¹i gi¸ trÞ gia t¨ng cao h¬n. * ThÞ tr­êng EU: Trong thêi kú 1996 - 2001, EU lµ thÞ tr­êng nhËp khÈu hµng dÖt may lín nhÊt cña ViÖt Nam, th­êng chiÕm 40% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu. N¨m 2003, kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may sang EU ®¹t 495,32 triÖu USD, gi¶m 27,91 triÖu USD. §Æc biÖt lµ th¸ng 10/2003, kim ng¹ch xuÊt khÈu chØ ®¹t 38,3 triÖu USD, chØ h¬n mét nöa so víi thÞ tr­êng Mü, gi¶m 14,89% so víi th¸ng tr­íc nh­ng vÉn t¨ng 40,81% so víi cïng kú 2002. §¸ng chó ý, xuÊt khÈu kh¸ nhiÒu Cat. ®¹t cao h¬n so víi l­îng xuÊt khÈu trung b×nh 9 th¸ng ®Çu n¨m 2003. §iÒu nµy lµ nhê Bé Th­¬ng m¹i ®· quyÕt ®Þnh cho phÐp cÊp giÊy phÐp xuÊt khÈu (E/L) tù ®éng sang EU trong nh÷ng th¸ng cßn l¹i cña n¨m 2003. TÝnh chung cho 10 th¸ng ®Çu n¨m 2003, kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ta sang EU ®¹t gÇn 433 triÖu USD, gi¶m 16% so víi cïng kú 2003. MÆc dï xuÊt khÈu trong th¸ng 10/2003 cã t¨ng so víi cïng kú 2002, nh­ng viÖc thùc hiÖn hÇu hÕt c¸c Cat. vèn ®­îc coi lµ “nãng” vÉn thÊp h¬n kh¸ nhiÒu so víi cïng kú 2002 vµ ®Æc biÖt so víi tæng h¹n ng¹ch cña c¶ n¨m. * ThÞ tr­êng NhËt B¶n §©y còng lµ thÞ tr­êng lín nhËp khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam. Tuy nhiªn, 2 - 3 n¨m trë l¹i ®©y, sù gi¶m sót kim ng¹ch xuÊt khÈu sang NhËt B¶n rÊt ®¸ng lo ng¹i, vµ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng nµy ngµy cµng khèc liÖt. HiÖn xuÊt khÈu hµng dÖt may sang thÞ tr­êng nµy ®ang vÉn cßn khã kh¨n do hµng dÖt may cña ta t¹i thÞ tr­êng nµy tiÕp tôc bÞ hµng Trung Quèc c¹nh tranh gay g¾t mÆc dï kinh tÕ NhËt B¶n gÇn ®©y ®· cã dÊu hiÖu phôc håi râ nÐt. * ThÞ tr­êng SNG vµ §«ng ¢u vµ c¸c thÞ tr­êng kh¸c: Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c¸c n­íc SNG vµ §«ng ¢u b¾t ®Çu lÊy l¹i vÞ thÕ cña thÞ tr­êng truyÒn thèng ®èi víi hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam. Trong khi xuÊt khÈu hµng dÖt may sang thÞ tr­êng Nga, Céng hoµ SÐc, Solovenia ®¹t møc t¨ng kh¸ cao th× xuÊt khÈu sang Ba Lan l¹i gi¶m m¹nh. Ngoµi ra xuÊt khÈu sang mét sè thÞ tr­êng khu vùc §«ng Nam ¸ nh­ Singapore, Philippine… còng ®¹t kh¸ cao. III. §¸nh gi¸ ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam trong thêi gian qua. 1. Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc Trong nh÷ng n¨m qua, Nhµ n­íc ®· chñ tr­¬ng ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, coi xuÊt khÈu lµ tiÒn ®Ò ®Ó c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, lµ mòi nhän cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ – x· héi. §Þnh h­íng xuÊt khÈu ®­îc kh¼ng ®Þnh t¹i §¹i héi §¶ng VIII: “§Èy m¹nh xuÊt khÈu, t¨ng c­êng s¶n xuÊt nh÷ng mÆt hµng trong n­íc s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶… lµ mét nhÞªm vô chiÕn l­îc quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc”. ChÝnh sù ®Þnh h­íng ®ã ®· gióp cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu kh«ng ngõng lín m¹nh. C¬ cÊu xuÊt khÈu cã sù thay ®æi, c¸n c©n mËu dÞch ®­îc c¶i thiÖn dÇn. Tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu n¨m 1995 ®¹t 5.300 triÖu USD, t¨ng so víi n¨m 1980 lµ 14,7 lÇn, so víi n¨m 1986 t¨ng gÊp 6 lÇn. N¨m 1996 ­íc tÝnh lµ 7,6 tû USD. Tèc ®é t¨ng trung b×nh trong 5 n¨m (1990 – 1995) h¬n 20%. Nh÷ng kÕt qu¶ ®ã lµ tiÒn ®Ò cho sù t¨ng tr­ëng GDP cña c¸c n¨m sau, thùc hiÖn ®­îc môc tiªu cña §¶ng vµ Nhµ n­íc trong viÖc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm vµ t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. C¬ cÊu c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu ®a d¹ng vµ linh ho¹t theo nhu cÇu thÞ tr­êng nh­ng còng ®· cã nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc. §©y lµ lo¹i hµng ho¸ chiÕm vÞ trÝ quan träng trong kim ng¹ch xuÊt khÈu do cã thÞ tr­êng n­íc ngoµi vµ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt trong n­íc thuËn lîi. Sè l­îng mÆt hµng xuÊt khÈu ngµy cµng ®­îc më réng, chÊt l­îng xuÊt khÈu ®· ®­îc n©ng lªn. C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cã sù chuyÓn dÞch theo h­íng tû träng xuÊt khÈu hµng chÕ biÕn ngµy cµng t¨ng, gi¶m tû träng s¶n phÈm th«. Tr­íc ®©y s¶n phÈm tinh chÕ chiÕm 25 – 30%, nay ®· t¨ng lªn 50 – 55%. C¬ cÊu thÞ tr­êng xuÊt khÈu thay ®æi qua c¸c n¨m, qua c¸c thêi kú theo xu h­íng më réng trªn tinh thÇn ViÖt Nam muèn lµ b¹n cña tÊt c¶ c¸c n­íc. Bªn c¹nh viÖc gi÷ g×n vµ ph¸t triÓn c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng, hµng ViÖt Nam còng ®· x©m nhËp vµo c¸c thÞ tr­êng míi mµ thÞ tr­êng Mü lµ mét vÝ dô. Ph­¬ng thøc kinh doanh ph¸t triÓn ®a d¹ng: tr­íc ®©y chñ yÕu lµ b¸n bu«n theo hiÖp ®Þnh vµ xuÊt khÈu t¹i chç, nay ®· më réng nhiÒu h×nh thøc nh­ t¸i xuÊt, chuyÓn khÈu… Sau khi NghÞ ®Þnh 57 CP cña ChÝnh phñ ®­îc ban hµnh, mäi doanh nghÞªp cã nhu cÇu kinh doanh xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp chØ cÇn lµm thñ tôc h¶i quan, kh«ng cÇn xin giÊy phÐp, ®· n©ng sè doanh nghiÖp ®¨ng ký kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lªn rÊt nhiÒu. Bªn c¹nh ®ã, c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc kh«ng cßn n¾m vÞ trÝ ®éc t«n mµ cßn rÊt nhiÒu doanh nghÞªp cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c còng tham gia thÞ tr­êng xuÊt khÈu. DÖt may lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam hiÖn nay. ThÞ tr­êng thÕ giíi ®ang cã thuËn lîi cho hµng dÖt may cña ViÖt Nam. Mét sè th­¬ng hiÖu hµng dÖt may cña ViÖt Nam ®· vµ ®ang næi tiÕng ë thÞ tr­êng quèc tÕ nh­: May 10, May Th¨ng Long, May ViÖt TiÕn…Bªn c¹nh viÖc gia c«ng cho c¸c tËp ®oµn lín trªn thÕ giíi, hµng dÖt may ViÖt Nam ®ang cã chiÕn l­îc më réng, ®Æt ®¹i lý tiªu thô ë n­íc ngoµi ®Ó lµm sao hµng dÖt may ®Õn ®­îc tËn tay ng­êi tiªu dïng thÕ giíi b»ng th­¬ng hiÖu ViÖt, t¹o ra gi¸ trÞ gia t¨ng ngµy cµng lín, tÝnh chñ ®éng ngµy cµng cao. 2. Nh÷ng h¹n chÕ Mét ®iÒu dÔ nhËn thÊy ®èi víi hµng ho¸ ViÖt Nam lµ quy m« xuÊt khÈu cßn nhá, kh«ng t­¬ng xøng víi tiÒm n¨ng vµ thÕ m¹nh cña n­íc ta. C¬ cÊu hµng xuÊt khÈu cã sù chuyÓn dÞch nh­ng cßn rÊt chËm. XuÊt khÈu hµng th« vµ s¬ chÕ vÉn lµ chñ yÕu. Thùc tÕ cho thÊy, mét nÒn s¶n xuÊt dùa trªn c¬ së hµng th« vµ s¬ chÕ kh«ng ®¶m b¶o møc t¨ng tr­ëng v­ît bËc cña xuÊt khÈu. Søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi cßn yÕu. Tèc ®é ph¸t triÓn xuÊt khÈu tuy ®· ®¹t ®­îc thµnh tÝch song do xuÊt ph¸t ®iÓm thÊp, khèi l­îng hµng xuÊt khÈu ch­a cao, manh món vµ cã sù c¹nh tranh vÒ gi¸ ngay chÝnh víi hµng hãa cña n­íc ta ë thÞ tr­êng n­íc ngoµi nªn hµng ho¸ cña ViÖt Nam vÉn bÞ c¸c th­¬ng nh©n n­íc ngoµi Ðp gi¸, h¹ gi¸. HiÖn nay xuÊt khÈu cña ViÖt Nam chØ b»ng 5 phÇn v¹n xuÊt khÈu cña thÕ giíi, 10% xuÊt khÈu cña Th¸i Lan, 16% xuÊt khÈu cña Philippin. Khèi l­îng xuÊt khÈu nhá bÐ ®i liÒn víi c¬ cÊu, chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ xuÊt khÈu. Hµng xuÊt khÈu chñ yÕu vÉn lµ 3 nhãm hµng: n«ng - l©m - thuû s¶n, kho¸ng s¶n vµ c«ng nghiÖp nhÑ, thñ c«ng nghÞªp. 3. Mét sè kinh nghiÖm rót ra. Trong bèi c¶nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, viÖc thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu ph¶i chó träng khai th¸c lîi thÕ so s¸nh cña ViÖt Nam, trªn c¬ së ®ã chän h­íng ph¸t triÓn ngµnh nghÒ, c¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu phï hîp. Lùa chän c¬ cÊu ngµnh hµng, mÆt hµng xuÊt khÈu g¾n víi viÖc ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng xuÊt khÈu. §a d¹ng ho¸ mÆt hµng ®ång thêi ph¶i chó träng c¸c mÆt hµng chñ lùc. §a ph­¬ng ho¸ thÞ tr­êng xuÊt khÈu g¾n víi x©y dùng thÞ tr­êng träng ®iÓm. Nh÷ng n¨m qua cho thÊy, ho¹t ®éng xuÊt khÈu theo h­íng ®a d¹ng ho¸, ®a ph­¬ng ho¸ thÞ tr­êng cã vai trß quan träng trong chiÕn l­îc xuÊt khÈu cña n­íc ta, ®ång thêi víi viÖc ®a ph­¬ng ho¸ thÞ tr­êng xuÊt khÈu cÇn ph¶i x©y dùng thÞ tr­êng träng ®iÓm. ThÞ tr­êng träng ®iÓm lµ c¬ së, bµn ®¹p ®Ó ®a ph­¬ng ho¸ thÞ tr­êng vµ ng­îc l¹i ®a ph­¬ng ho¸ thÞ tr­êng lµ tiÒn ®Ò ®Ó x©y dùng thÞ tr­êng träng ®iÓm. Trong ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng ph¶i g¾n víi xu h­íng tù do ho¸ th­¬ng m¹i. Muèn gi¶i quyÕt tèt ho¹t ®éng xuÊt khÈu cÇn gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ gi÷a xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu. NhËp khÈu lµ ®iÒu kiÖn ®Ó xuÊt khÈu. Kh«ng thÓ t¨ng m¹nh xuÊt khÈu nÕu kh«ng nhËp khÈu ®Ó phôc vô s¶n xuÊt, phôc vô xuÊt khÈu. Do vËy, nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i lµ cÇn thiÕt ®Ó thóc ®Èy s¶n xuÊt, phôc vô xuÊt khÈu. ch­¬ng III: gi¶i ph¸p thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña viÖt nam trong tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ I. Quan ®iÓm, môc tiªu vµ ph­¬ng h­íng thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam. 1. Quan ®iÓm §Ó thùc hiÖn tèt ChiÕn l­îc xuÊt khÈu cÇn coi xuÊt khÈu lµ h­íng ­u tiªn träng ®iÓm hµng ®Çu cña ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i trong sù t¨ng tr­ëng bÒn v÷ng. H­íng vÒ xuÊt khÈu chÝnh lµ c«ng cô h÷u hiÖu ®Ó ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh vµ lîi thÕ c¹nh tranh cña s¶n xuÊt trong n­íc. TiÕp tôc kiªn tr× chñ tr­¬ng ®Èy m¹nh xuÊt khÈu nh­ mét h­íng ­u tiªn cã vÞ trÝ cùc kú quan träng ®Ó t¨ng tr­ëng GDP, ph¸t triÓn s¶n xuÊt, thu hót lao ®éng, t¹o nguån vèn ®Ó nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i phôc vô cho s¶n xuÊt trong n­íc. X©y dùng nh÷ng ®Çu mèi b¸n bu«n, ®Çu mèi xuÊt - nhËp khÈu vµ ph¸t luång hµng lín ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc vËn chuyÓn hµng ho¸, gi¶m chi phÝ l­u th«ng. Sau ®©y lµ mét sè quan ®iÓm thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu: * Quan ®iÓm vÒ thÞ tr­êng: G¾n kÕt thÞ tr­êng trong n­íc víi thÞ tr­êng ngoµi n­íc; g¾n thÞ tr­êng víi s¶n xuÊt vµ s¶n xuÊt víi thÞ tr­êng xuÊt khÈu, võa chó träng thÞ tr­êng trong n­íc, võa ra søc më réng vµ ®a d¹ng ho¸ thÞ tr­êng bªn ngoµi, s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu phï hîp víi nhu cÇu cña thÞ tr­êng thÕ giíi chø kh«ng chØ c¨n cø vµo n¨ng lùc s¶n xuÊt s½n cã; ®Æt hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt khÈu trong hiÖu qu¶ kinh tÕ – x· héi chung. §a ph­¬ng ho¸ quan hÖ th­¬ng m¹i, ®a d¹ng ho¸ thÞ tr­êng xuÊt khÈu, tËp trung ph¸t triÓn thÞ tr­êng ®· cã, x©y dùng thÞ tr­êng xuÊt khÈu träng ®iÓm kÕt hîp víi th©m nhËp vµ khai th¸c c¸c thÞ tr­êng míi. KÕt hîp ph¸t triÓn thÞ tr­êng khu vùc víi thÞ tr­êng c¸c ch©u lôc. TiÕp cËn hiÖu qu¶, v÷ng ch¾c c¸c thÞ tr­êng lín cña c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. * Quan ®iÓm vÒ mÆt hµng: Bªn c¹nh viÖc g×n gi÷ vµ ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng truyÒn thèng cÇn tÝch cùc më réng c¸c mÆt hµng, s¶n phÈm míi theo yªu cÇu cña thÞ tr­êng vµ ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh, h­íng ®Õn nh÷ng s¶n phÈm xuÊt khÈu cã tû lÖ gi¸ trÞ gia t¨ng cao, chÕ biÕn s©u, cã hµm l­îng c«ng nghÖ vµ tri thøc cao, gi¶m dÇn tû träng hµng th« vµ s¬ chÕ, ®a d¹ng ho¸ chñng lo¹i hµng xuÊt khÈu. T¹o dùng nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc nh­ng kh«ng giíi h¹n nh÷ng mÆt hµng cè ®Þnh mµ linh ho¹t ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng vµ biÕn ®éng gi¸ c¶. CÇn tËp trung ®Èy m¹nh xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng mµ ViÖt Nam ®ang cã thÕ m¹nh nh­ da giµy, dÖt may, ®iÖn - ®iÖn tö, n«ng – l©m – thuû s¶n, hµng thñ c«ng mü nghÖ… KhuyÕn khÝch vµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng cã hµm l­îng chÊt x¸m cao nh­ phÇn mÒm tin häc... Tõng b­íc t¨ng dÇn khèi l­îng s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu trùc tiÕp thay thÕ h×nh thøc gia c«ng cho n­íc ngoµi nh­ hiÖn nay. Quan t©m x©y dùng th­¬ng hiÖu cho s¶n phÈm xuÊt khÈu ®Ó lµm sao cã chç ®øng trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Chó träng ph¸t triÓn xuÊt khÈu lao ®éng vµ xuÊt khÈu dÞch vô, nhÊt lµ dÞch vô du lÞch quèc tÕ vµ c¸c dÞch vô tr×nh ®é cao, chÊt l­îng cao thu ngo¹i tÖ t¹i chç. 2. Môc tiªu 2.1/ Môc tiªu chung T¨ng c­êng ®Çu t­ c«ng nghÖ, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, ®a d¹ng ho¸ mÉu m·, kiÓu d¸ng s¶n phÈm ®Ó cã thÓ chñ ®éng tiªu thô s¶n phÈm, thu håi vµ quay vßng vèn nhanh, t¨ng c­êng hiÖu qu¶ sö dông vèn vµ c«ng nghÖ. T¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh, tiÕt kiÖm trong s¶n xuÊt, sö dông vèn cã hiÖu qu¶. TiÕp tôc t¨ng c­êng c«ng t¸c cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp, ¸p dông chÕ ®é ký kÕt hîp ®ång lao ®éng ®Ó cô thÓ ho¸ c«ng viÖc cho tõng ng­êi lao ®éng vµ ®éng viªn ng­êi lao ®éng lµm tèt c«ng t¸c vµ nhiÖm vô ®­îc giao. TiÕp tôc khai tr­¬ng vµ më réng kªnh tiªu thô s¶n phÈm sang thÞ tr­êng n­íc ngoµi, ®Èy m¹nh c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng xuÊt khÈu, thiÕt lËp mèi quan hÖ lµm ¨n l©u dµi víi c¸c thÞ tr­êng cã tiÒm n¨ng tiªu thô lín nh­ B¾c Mü, EU...Ph¸t triÓn vµ më réng h¬n n÷a thÞ tr­êng xuÊt nhËp khÈu b»ng c¸ch t¨ng c­êng c«ng t¸c nghiªn cøu vµ t×m kiÕm th«ng tin vÒ nhu cÇu, thÞ hiÕu cña tõng thÞ tr­êng, tõng ®o¹n thÞ tr­êng cô thÓ, kÕt hîp vµ ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc qu¶ng c¸o, khuyÕn m¹i, bªn c¹nh ®ã më réng hÖ thèng tiªu thô s¶n phÈm t¹i c¸c thÞ tr­êng ®ã. C¬ cÊu l¹i c¸c mÆt hµng xuÊt nhËp khÈu víi tû träng thÝch hîp, chó träng ®Èy m¹nh xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng chñ lùc cã lîi nhuËn cao. §ång thêi, gi¶m bít viÖc nhËp ngo¹i c¸c trang thiÕt bÞ, vËt t­ vµ nguyªn vËt liÖu s¶n xuÊt mµ trong n­íc cã thÓ ®¸p øng ®­îc. 2.2/ Môc tiªu xuÊt khÈu hµng dÖt may. C«ng nghiÖp dÖt may ®ang vµ sÏ lµ mét trong nh÷ng ngµnh xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam. Theo quy ho¹ch ph¸t triÓn cña ngµnh, môc tiªu xuÊt khÈu hµng dÖt may cña n­íc ta vµo n¨m 2005 sÏ t¨ng lªn 4 - 5 tû USD vµ ®¹t møc 8 - 10 tû USD vµo n¨m 2010. Trªn c¬ së HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt - Mü cho phÐp chóng ta tin t­ëng vµo môc tiªu t¨ng tr­ëng mµ ngµnh dÖt may ®Æt ra lµ kh¶ thi dï cho tèc ®é t¨ng tr­ëng vµo thÞ tr­êng EU sÏ chËm l¹i. Tuy nhiªn, vÉn cÇn ®Èy m¹nh xuÊt khÈu mÆt hµng nµy vµo c¸c thÞ tr­êng kh«ng h¹n ng¹ch nh­ §«ng ¢u, Trung §«ng. æn ®Þnh vµ t¨ng thÞ phÇn trªn c¸c thÞ tr­êng quen thuéc lµ NhËt B¶n vµ Hµn Quèc. 3. Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn Ph¸t triÓn xuÊt khÈu lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó më réng c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, lµ tiÒn ®Ò cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ. Do ®ã, t¹o mét nhÞp ®é ph¸t triÓn xuÊt khÈu cao vµ bÒn v÷ng ph¶i lµ môc tiªu quan träng cña ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng. N©ng cao hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh cña hµng xuÊt khÈu, chuyÓn dÞch c¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu theo h­íng: gia t¨ng xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm tinh chÕ cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, chó träng ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm cã hµm l­îng c«ng nghÖ vµ tri thøc cao, gi¶m dÇn tû träng hµng th« vµ s¬ chÕ, ®a d¹ng ho¸ chñng lo¹i hµng xuÊt khÈu, ®Èy m¹nh khai th¸c mÆt hµng xuÊt khÈu míi. Tõng b­íc t¨ng dÇn khèi l­îng hµng xuÊt khÈu trùc tiÕp thay thÕ h×nh thøc gia c«ng cho n­íc ngoµi hiÖn nay. Ph­¬ng h­íng chñ ®¹o ®Ó ph¸t triÓn xuÊt khÈu lµ t¹o dùng nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc, trong ®ã cã hµng dÖt may. Ngoµi viÖc duy tr× c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng, hµng dÖt may cÇn cã ®Þnh h­íng th©m nhËp c¸c thÞ tr­êng míi, thÞ tr­êng tiÒm n¨ng. II. gi¶i ph¸p thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may 1. Gi¶i ph¸p chung - X©y dùng vµ ph¸t triÓn nguån hµng: §©y lµ gi¶i ph¸p cã ý nghÜa l©u dµi ®Ó më réng n¨ng lùc s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu th«ng qua c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ vµ më réng nguån vèn. T¨ng c­êng cËp nhËt c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng thÕ giíi. §a ph­¬ng ho¸ c¸c ®èi t¸c ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Ó tËn thu nguån ngo¹i tÖ ph¸t triÓn hµng xuÊt khÈu. TËp trung c¸c nguån vèn cho c¸c dù ¸n s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu quy m« lín. Dµnh ­u tiªn cao cho c¸c ngµnh s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, nhÊt lµ nh÷ng ngµnh cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu lín. X©y dùng c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc ®Ó më réng quy m« s¶n xuÊt trong n­íc, trªn c¬ së ®ã kÐo theo viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸, më réng vµ lµm phong phó thÞ tr­êng néi ®Þa, t¨ng nhanh kim ng¹ch xuÊt khÈu, ®ång thêi nhê nh÷ng mÆt hµng chñ lùc mµ t¹o ®iÒu kiÖn gi÷ v÷ng, æn ®Þnh thÞ tr­êng xuÊt khÈu, t¹o c¬ së vËt chÊt ®Ó më réng ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i. - Nh÷ng hç trî vÒ tµi chÝnh tÝn dông: §Ó chiÕm lÜnh thÞ tr­êng n­íc ngoµi, nhiÒu doanh nghiÖp thùc hiÖn viÖc b¸n chÞu vµ tr¶ chËm, hoÆc d­íi h×nh thøc tÝn dông hµng ho¸ víi l·i suÊt ­u ®·i ®èi víi ng­êi mua hµng n­íc ngoµi. ViÖc b¸n hµng nh­ vËy th­êng cã nh÷ng rñi ro dÉn ®Õn sù mÊt vèn. Trong tr­êng hîp ®ã, ®Ó khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp m¹nh d¹n xuÊt khÈu hµng b»ng c¸ch b¸n chÞu, quü b¶o hiÓm cña Nhµ n­íc ®øng ra b¶o hiÓm, ®Òn bï nÕu bÞ mÊt vèn. Nhµ n­íc ®øng ra ®¶m b¶o tÝn dông xuÊt khÈu, ngoµi viÖc thóc ®Èy xuÊt khÈu, cßn n©ng ®­îc gi¸ b¸n hµng. Bªn c¹nh ®ã, Nhµ n­íc cßn trî cÊp tÝn dông xuÊt khÈu, ¸p dông chÝnh s¸ch tû gi¸ hîp lý hoÆc miÔn thuÕ, gi¶m thuÕ vµ hoµn l¹i thuÕ cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu, s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. Bªn c¹nh ®ã, c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ s¶n xuÊt s¶n phÈm chñ lùc xuÊt khÈu trªn ®Þa bµn nµo sÏ cã nh÷ng ­u ®·i tÝn dông ë ®Þa bµn ®ã. Ngoµi ra cßn cã chÕ ®é th­ëng xuÊt khÈu dµnh cho nh÷ng doanh nghiÖp cã thµnh tÝch cao trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu. - Tæ chøc xóc tiÕn thÞ tr­êng: X©y dùng chiÕn l­îc kinh doanh trªn c¬ së nhu cÇu thÞ tr­êng. Tæ chøc nghiªn cøu thÞ tr­êng, nhÊt lµ c¸c thÞ tr­êng tiÒm n¨ng trªn c¬ së gi÷ v÷ng thÞ tr­êng truyÒn thèng. §èi víi c«ng t¸c ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång, khi ®µm ph¸n vÒ gi¸ c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu cÇn chñ ®éng ®­a ra c¸c møc gi¸ phï hîp vµ cã tÝnh c¹nh tranh so víi c¸c s¶n phÈm kh¸c ®ang cã trªn thÞ tr­êng ®ã, chÊp nhËn l·i Ýt hoÆc hoµ vèn ®Ó th¨m dß thÞ tr­êng còng nh­ kiÓm chøng kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm t¹i c¸c thÞ tr­êng nµy. Trong tr­êng hîp lµm ¨n víi c¸c thÞ tr­êng lµ b¹n hµng quen thuéc mµ c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc vÞ trÝ cña m×nh, th× khi cã c¸c tr­êng hîp ®ét biÕn x¶y ra trong thêi gian thùc hiÖn hîp ®ång nh­ hµng ®Õn chËm hay bªn mua thanh to¸n chËm ngoµi ý muèn cña hai bªn th× nªn chñ ®éng ®µm ph¸n ®Ó gi÷ ®­îc quan hÖ lµm ¨n l©u dµi. - Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn nguån nh©n lùc nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu: X©y dùng kÕ ho¹ch ®µo t¹o th­êng xuyªn ®Ó n©ng cao tr×nh ®é c¸n bé lµm xuÊt khÈu. §µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i c¸c c¸n bé ho¹t ®éng tiÕp thÞ, xóc tiÕn th­¬ng m¹i nh»m ®­a ra nh÷ng chiÕn l­îc thÞ tr­êng ë tõng ®o¹n thÞ tr­êng cô thÓ sao cho s¸t víi nhu cÇu thÞ tr­êng ®Ó cã thÓ ®¸p øng tèt nhÊt nhu cÇu kh¸ch hµng. - TiÕp tôc hoµn thiÖn c¬ chÕ, chÝnh s¸ch vÜ m« vµ thñ tôc hµnh chÝnh nh»m thóc ®Èy xuÊt khÈu: §Èy m¹nh h¬n n÷a c¶i c¸ch hµnh chÝnh trong lÜnh vùc qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu. Trong qu¸ tr×nh so¹n th¶o vµ x©y dùng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt, cÇn t¨ng c­êng tham kh¶o ý kiÕn doanh nghiÖp. X©y dùng mÆt b»ng ph¸p lý chung cho c¸c doanh nghiÖp th«ng qua mét LuËt doanh nghiÖp thèng nhÊt cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. §¬n gi¶n ho¸ thñ tôc xin cÊp ­u ®·i ®Çu t­, c«ng khai c¸c ®iÒu kiÖn ­u ®·i, c¸c ®èi t­îng ­u ®·i. Hoµn thiÖn Quü hç trî tÝn dông xuÊt khÈu theo ®óng c¸c tiªu chÝ cña LuËt khuyÕn khÝch ®Çu t­ trong n­íc ®Ó trî gióp c¸c doanh nghiÖp cã tiÒm n¨ng th«ng qua viÖc cÊp tÝn dông víi l·i suÊt ­u ®·i, b¶o l·nh tiÒn vay vµ cÊp tÝn dông xuÊt khÈu cho ng­êi mua n­íc ngoµi, tiÕn tíi thµnh lËp Ng©n hµng xuÊt khÈu. TiÕp tôc c¶i c¸ch chÝnh s¸ch thuÕ theo h­íng khuyÕn khÝch vµ t¹o ®iÒu kiÖn h¬n n÷a cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu. X©y dùng biÓu thuÕ chi tiÕt, m· ho¸ theo tiªu chuÈn quèc tÕ. TiÕn hµnh ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi cho phï hîp víi thùc tiÔn, t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp cã thÓ mua ngo¹i tÖ cña ng©n hµng dÔ dµng t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp lµm xuÊt khÈu. 2. Gi¶i ph¸p cho hµng dÖt may xuÊt khÈu * §èi víi ph©n ngµnh dÖt: CÇn tËp trung vµo s¶n xuÊt ra c¸c nguyªn liÖu ban ®Çu tõ nguyªn liÖu th« vµ dÖt c¸c thµnh phÈm cã chÊt l­îng cao thay thÕ nhËp khÈu ®Ó chñ ®éng trong s¶n xuÊt, nhÊt lµ khi ViÖt Nam tham gia AFTA. CÇn coi viÖc cung cÊp v¶i ®¹t chÊt l­îng cao cho ngµnh may lµ môc tiªu chÝnh cña ngµnh. Cã chÝnh s¸ch ­u ®·i ®Çu t­ trong n­íc, gäi vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ngµnh dÖt, tËp trung cho c¸c dù ¸n trägn ®iÓm nh­ dù ¸n n©ng cÊp c¶i t¹o thiÕt bÞ Nhµ m¸y dÖt 8/3 víi c«ng suÊt 30 triÖu m2 v¶i/n¨m, 6.000 tÊn sîi/n¨m d­íi h×nh thøc liªn doanh hoÆc hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh. Nªn cã nh÷ng ­u ®·i ®Æc biÖt nh­ miÔn thuÕ doanh thu ®èi víi v¶i cung øng cho ngµnh may xuÊt khÈu. * §èi víi ph©n ngµnh may. Cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp, tr­íc hÕt lµ doanh nghiÖp may nh»m thu hót vèn ®Çu t­ trong n­íc, vèn cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c ®Ó t¹o ra quy m« lín cho ngµnh may. Chó träng h¬n n÷a c«ng t¸c thiÕt kÕ mÉu m· vµ th­¬ng hiÖu s¶n phÈm. Muèn vËy ngµnh may ph¶i ph¸t triÓn ngµnh t¹o mÉu mèt, thÓ hiÖn ®­îc phong c¸ch riªng ®èi víi kh¸ch hµng, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, ®ång thêi tiÕp thÞ ®Ó ®­a kh¸ch hµng n­íc ngoµi biÕt ®Õn nh·n hiÖu hµng ho¸ cña ViÖt Nam, Bªn c¹nh ®ã, cÇn ph¶i n¾m b¾t kÞp thêi xu thÕ lín trong thêi trang quèc tÕ, nghiªn cøu nhu cÇu, thÞ hiÕu kh¸ch hµng ®Ó n¾m v÷ng nh÷ng ®ßi hái cña c¸c thÞ tr­êng kh¸c nhau. Nh×n chung, cÇn ph¶i cã quy ho¹ch vµ x©y dùng h¹ tÇng c¬ së cña ngµnh dÖt may lµm sao cho xøng víi vÞ trÝ cña ngµnh. §¸nh gi¸ thùc tÕ quy ho¹ch ngµnh, kÕt hîp gi÷a c¬ së Trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng, tiÕn ®Õn ph©n c«ng s¶n xuÊt chuyªn m«n ho¸. Quy ho¹ch l¹i c¸c doanh nghiÖp dÖt may trªn ®Þa bµn theo h­íng: ¦u tiÕn cho c¸c c¬ së cã kÕ ho¹ch ®Çu t­ hoÆc ph¶i di dêi vµo khu c«ng nghiÖp víi c¸c chÝnh s¸ch hç trî cô thÓ ®Ó h×nh thµnh c¸c khu c«ng nghiÖp dÖt may tËp trung. Bªn c¹nh ®ã cÇn x©y dùng vµ ph¸t triÓn m¹ng l­íi tiªu thô c¸c s¶n phÈm cña ngµnh dÖt may ë n­íc ngoµi. Muèn ®¹t hiÖu qu¶ cao, Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch riªng biÖt khuyÕn khÝch vµ ph¸t triÓn ®éi ngò doanh nghiÖp, doanh nh©n kinh doanh xuÊt khÈu. Khai th¸c vµ më réng c¸c thÞ tr­êng tiÒm n¨ng cïng víi viÖc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng. III. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam. VÒ phÝa Nhµ n­íc: * TiÕp tôc ®Èy m¹nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh trong lÜnh vùc qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu. Ban hµnh mét c¸ch nhÊt qu¸n vµ l©u dµi c¸c chÝnh s¸ch vÒ xuÊt khÈu. Qua ®ã, Nhµ n­íc nªn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh trong n­íc ®Ó häb yªn t©m ®Èy m¹nh s¶n xuÊt trong n­íc, phôc vô xuÊt khÈu. Nhµ n­íc cÇn ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p hiÖu qu¶ h¬n trong viÖc ng¨n chÆn c¸c ho¹t ®éng bu«n lËu, c¸c ho¹t ®éng gian lËn th­¬ng m¹i, ®ång thêi sö dông c¸c c«ng cô nh­ thuÕ quan, h¹n ng¹ch, tû gi¸ mét c¸ch linh ho¹t ®Ó b¶o vÖ ngµnh s¶n xuÊt trong n­íc. Cô thÓ nh­ t¨ng c­êng viÖc d¸n tem nhËp khÈu, nhÊt lµ víi c¸c mÆt hµng chñ lùc cña ViÖt Nam. §iÒu chØnh, bæ sung c¬ chÕ, chÝnh s¸ch nh»m t¹o lËp mét s©n ch¬i b×nh ®¼ng cho c¸c thµnh phÈn kinh tÕ nhÊt lµ trong viÖc hç trî vèn ng©n s¸ch, tÝn dông xuÊt khÈu. C¶i tiÕn vµ ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc vay vèn. TiÕp tôc c¶i c¸c chÝnh s¸ch thuÕ theo h­íng khuyÕn khÝch vµ t¹o ®iÒu kiÖn h¬n n÷a cho c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu. CÇn cã chÝnh s¸ch tû gi¸ hîp lý ®Ó cã thÓ võa thóc ®Èy ®­îc ho¹t ®éng XuÊt khÈu võa kh«ng g©y ra khã kh¨n trong c«ng t¸c tr¶ nî n­íc ngoµi.Hoµn thiÖn Quü hç trî tÝn dông xuÊt khÈu theo ®óng c¸c tiªu chÝ cña LuËt khuyÕn khÝch ®Çu t­ trong n­íc (1998). Nhµ n­íc cÇn lËp Quü hç trî XuÊt khÈu vµ khen th­ëng XuÊt khÈu cho c¸c doanh nghiÖp trong n­íc. Bªn c¹nh ®ã cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó trî gi¸ cho ho¹t ®éng qu¶ng c¸o, tham gia triÓn l·m n­íc ngoµi cña c¸c doanh nghiÖp lµm xuÊt khÈu, ®ång thêi qu¶n lý tèt viÖc ph¸t triÓn vµ ®Çu t­ c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt hµng dÖt may xuÊt tr¸nh t×nh tr¹ng cã qu¸ nhiÒu ®¬n vÞ cïng s¶n xuÊt mét lo¹i s¶n phÈm ph©n bè trong ph¹m vi hÑp sÏ g©y ra nh÷ng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh. VÒ phÝa doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng dÖt may: X©y dùng chiÕn l­îc trung – dµi h¹n cho mÆt hµng dÖt may phï hîp víi nhu cÇu thÞ tr­êng. Chñ ®éng nguån nguyªn liÖu trong n­íc, tr¸nh phô thuéc vÒ gi¸ ®èi víi nguyªn liÖu nhËp ngo¹i. Chñ ®éng t×m kiÕm vµ më réng thÞ tr­êng tiÒm n¨ng song song víi viÖc ®Çu t­ n©ng cÊp ®ång bé d©y chuyÒn s¶n xuÊt ®Ó lµm sao t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi hµng ngo¹i nhËp ë ngay chÝnh s©n nhµ còng nh­ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. TiÕp tôc duy tr× vµ më réng c¸c thÞ tr­êng xuÊt khÈu hiÖn cã, thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Ó khai th«ng c¸c kªnh tiªu thô vµ t¨ng c­êng c«ng t¸c xóc tiÕn xuÊt khÈu s¶n phÈm. §Èy m¹nh c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng, x¸c ®Þnh c¸c thÞ tr­êng träng ®iÓm vµ c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc ®Ó ­u tiªn ®Çu t­ tho¶ ®¸ng. ThËn träng khi ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t­, cÇn xem xÐt kü, ph©n tÝch chän läc mäi ®iÒu kiÖn, xem xÐt tÝnh kh¶ thi vÒ kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm ®Çu ra cho c¸c dù ¸n ®Çu t­, ®ång thêi b×nh tÜnh chñ ®éng ®iÒu chØnh c¬ cÊu s¶n phÈm, s¶n l­îng s¶n xuÊt, gÝa b¸n vµ c¬ chÕ tiªu thô s¶n phÈm. T¨ng c­êng ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé Marketing vµ c¸n bé xuÊt khÈu, t¨ng kh¶ n¨ng chuyªn m«n vµ c¸c nghiÖp vô còng nh­ ®Çu t­ hç trî c¸c c«ng cô cÇn thiÕt trong nghiªn cøu vµ giao dÞch nh­ kÕt nèi m¹ng Internet, lËp v¨n phßng ®¹i diÖn vµ ®¹i lý t¹i mét sè thÞ tr­êng träng ®iÓm. §µo t¹o c¸n bé l·nh ®¹o, kü thuËt viªn, c«ng nh©n theo tõng ch­¬ng tr×nh nh»m n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý, n©ng cao tay nghÒ ®Ó cã thÓ ¸p dông c«ng nghÖ míi, khai th¸c cã hiÖu qu¶ c¸c tiÒm lùc kinh tÕ, kü thuËt hiÖn cã.. KÕt luËn XuÊt khÈu lµ mét ho¹t ®éng quan träng cña kinh tÕ ®èi ngo¹i, t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña n­íc ta. Trong ®ã, c¸c mÆt hµng c«ng nghiÖp chñ lùc, ®Æc biÖt lµ hµng dÖt may cã ¶nh h­ëng lín tíi tèc ®é t¨ng tr­ëng vµ sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ ph¸t triÓn ®· mang l¹i cho ViÖt Nam nguån ngo¹i tÖ kh«ng nhá, gãp phÇn quan träng vµo viÖc t¨ng tr­ëng GDP, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. D­íi sù chØ ®¹o thèng nhÊt cña Bé Th­¬ng m¹i, c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu trong thêi gian qua ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu lín cña mét nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu trë nªn s«i ®éng. ViÖc qu¶n lý, hç trî kÞp thêi tõ phÝa Nhµ n­íc ®· cã t¸c ®éng tÝch cùc to lín ®Õn sù thµnh c«ng cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Tuy nhiªn, gi¸ trÞ xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng cña ViÖt Nam cßn nhiÒu h¹n chÕ, quy m« xuÊt khÈu nhá bÕ, c¬ cÊu c¸c mÆt hµng chËm chuyÓn dÞch vµ søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ cßn yÕu. Nh÷ng tån t¹i ®ã xuÊt ph¸t tõ vÊn ®Ò quy ho¹ch, vÒ vèn, vÒ xóc tiÕn thÞ tr­êng… §Ó ph¸t huy kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc, kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i trªn vµ ®Ó hoµn thµnh c¸c chØ tiªu ®Ò ra, ViÖt Nam nãi chung vµ ngµnh dÖt may nãi riªng ph¶i cã chiÕn l­îc xuÊt khÈu t¨ng tèc c¸c mÆt hµng tiÒm n¨ng, khai th¸c lîi thÕ so s¸nh cña ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Hy väng “Gi¶i ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam trong tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ” ®­a ra ®­îc nh÷ng mÆt thuËn lîi còng nh­ khã kh¨n cña viÖc xuÊt khÈu nãi chung vµ xuÊt khÈu hµng dÖt may tõ ®ã cã nh÷ng gi¶i ph¸p ®ång bé ®Ó dÖt may ViÖt Nam ngµy cµng ph¸t trتn.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docGiải pháp thúc đẩy xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế.DOC
Luận văn liên quan