Đề tài Pháp luật về tiền lương và việc thực hiện tại Công ty Dụng cụ cắt và Đo lường cơ khí

r×nh c¬ quan cã thÈm quyÒn phª duyÖt chËm nhÊt vµo quý I cña n¨m kÕ ho¹ch. * Phèi hîp víi ban chÊp hµnh c«ng ®oµn x©y dùng vµ ban hµnh quy chÕ tr¶ l­¬ng, tr¶ th­ëng trong doanh nghiÖp. Quy chÕ nµy ph¶i b¶o ®¶m nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng, g¾n tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng víi n¨ng suÊt lao ®éng, hiÖu qu¶ c«ng viÖc cña tõng ng­êi, khuyÕn khÝch ®­îc ng­êi lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt cao. Quy chÕ tr¶ l­¬ng, tr¶ th­ëng ph¶i ®­îc phæ biÕn tíi tõng ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp vµ ph¶i ®¨ng ký cïng víi néi dung lao ®éng t¹i Së lao ®éng- th­¬ng binh vµ x· héi theo quy ®Þnh cña Bé lao ®éng. Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng ¸p dông ph¸p luËt tiÒn l­¬ng t¹i c«ng ty dông cô c¾t vµ ®o l­êng c¬ khÝ. II.1. Kh¸i qu¸t chung vÒ C«ng ty dông cô c¾t vµ ®o l­êng c¬ khÝ. II.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn C«ng ty: C«ng ty dông cô c¾t vµ ®o l­êng c¬ khÝ ®­îc thµnh lËp ngµy 25 th¸ng 3 n¨m 1968 khi ®ã C«ng ty mang tªn lµ Nhµ m¸y dông cô c¾t gät thuéc Bé c¬ khÝ luyÖn kim. Ngµy 17/8/1970 Nhµ m¸y dông cô c¾t gät ®­îc ®æi tªn thµnh Nhµ m¸y dông cô sè mét. Ngµy 22/5/1993 Bé tr­ëng Bé c«ng nghiÖp nÆng quyÕt ®Þnh thµnh lËp l¹i nhµ m¸y dông cô sè 1 theo quyÕt ®Þnh sè 292 Q§/TCNSDT. Theo quyÕt ®Þnh cña Bé tr­ëng Bé c«ng nghiÖp nÆng sè 702/TCCBDT ngµy 12/7/1995, Nhµ m¸y Dông cô sè 1 ®­îc ®æi tªn thµnh C«ng ty Dông cô c¾t vµ ®o l­êng c¬ khÝ thuéc tæng C«ng ty m¸y thiÕt bÞ c«ng nghiÖp Bé c«ng nghiÖp. Tªn viÕt t¾t cña C«ng ty lµ DUTUDOCO tªn giao dÞch tiÕng anh lµ: Cutting and Measuring tools Co. S¶n phÈm chÝnh cña C«ng ty lµ c¸c lo¹i dông cô c¾t gät kim lo¹i bao gåm bµn ren, taro, mòi khoan, dao phay, dao tiÖn, l­ìi c­a, calÝp víi s¶n l­îng 22 tÊn/n¨m. Ngoµi ra, C«ng ty cßn s¶n xuÊt mét sè s¶n phÈm phôc vô cho nhu cÇu thÞ tr­êng nh­: tÊm sµn chèng tr­ît, neo cÇu, dao c¾t tÊm lîp thanh tr­ît víi s¶n l­îng 200 tÊn/n¨m. Tr¶i qua qu¸ tr×nh ho¹t ®éng trªn 30 n¨m víi nhiÒu biÕn ®éng ®Æc biÖt trong thêi buæi kinh tÕ thÞ tr­êng, hµng lo¹t c¸c C«ng ty c¬ khÝ bÞ ®×nh trÖ th× ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña C«ng ty vÉn duy tr× æn ®Þnh, s¶n phÈm cña C«ng ty vÉn cã tÝn nhiÖm ®èi víi thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. N¨m 1996 s¶n phÈm cña C«ng ty tiªu thô trong n­íc lµ 79% vµ xuÊt khÈu sang NhËt B¶n lµ 21%. HiÖn nay C«ng ty míi thµnh lËp mét chi nh¸nh ë phÝa Nam vµo th¸ng 3 n¨m 2000 ®Ó b¸n dông cô c¾t nh»m më réng thÞ tr­êng. Bªn c¹nh viÖc s¶n xuÊt vµ kinh doanh c¸c s¶n phÈm c¬ khÝ C«ng ty cßn cã mét trung t©m kinh doanh víi môc ®Ých kinh doanh th­¬ng m¹i vµ cho thuª v¨n phßng nh»m ®¹t hiÖu qu¶ tèi ®a trong kinh doanh vµ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ®a d¹ng cña thÞ tr­êng. C«ng ty Dông cô c¾t vµ ®o l­êng c¬ khÝ n»m trªn ®­êng NguyÔn Tr·i thuéc ph­êng Th­îng §×nh QuËn Thanh Xu©n, thµnh phè Hµ Néi tæng diÖn tÝch cña C«ng ty lµ 20000 m2 trong ®ã diÖn tÝch cã m¸i che lµ 11000 m2. C«ng ty dông cô c¾t vµ ®o l­¬ng c¬ khÝ lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc cho nªn nã cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, thµnh lËp vµ ho¹t ®éng theo c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt vÒ doanh nghiÖp Nhµ n­íc. II.1.2. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý. II.1.2.1. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý. - Tæng sè c¸n bé c«ng nh©n viªn. Tæng sè c¸n bé c«ng nh©n viªn cña C«ng ty lµ 453 ng­êi trong ®ã n÷ lµ 143 ng­êi. - Tr×nh ®é chuyªn m«n: Tr×nh ®é ®¹i häc: 66 ng­êi. C«ng nh©n kü thuËt: 329 ng­êi. Trong ®ã: C«ng nh©n bËc 7: 42 ng­êi. C«ng nh©n bËc 6: 84 ng­êi. C«ng nh©n bËc 5: 42 ng­êi. C«ng nh©n bËc 3: 19 ng­êi. C«ng nh©n bËc 2: 3 ng­êi. - Tæ chøc s¶n xuÊt: L·nh ®¹o C«ng ty gåm Gi¸m ®èc, phã Gi¸m ®èc kü thuËt, phã Gi¸m ®èc s¶n xuÊt vµ phã Gi¸m ®èc kinh doanh. C¸c phßng ban nghiÖp vô gåm: + Phßng thiÕt kÕ. + Phßng c«ng nghÖ. + Phßng c¬ ®iÖn. + Phßng KCS. + Phßng kiÕn tróc c¬ b¶n. + Phßng vËt t­. + Phßng hµnh chÝnh qu¶n trÞ. + Tr¹m y tÕ. + Phßng tµi vô. + Phßng kÕ ho¹ch kinh doanh. + Phßng tæ chøc lao ®éng. + Phßng b¶o vÖ. + Trung t©m dÞch vô vËt t­ c«ng nghiÖp. C¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt gåm: + Ph©n x­ëng khëi phÈm. + Ph©n x­ëng c¬ khÝ I. + Ph©n x­ëng c¬ khÝ II. + Ph©n x­ëng dông cô. + Ph©n x­ëng c¬ ®iÖn. + Ph©n x­ëng m¹. + Ph©n x­ëng nhiÖt luyÖn. + Ph©n x­ëng bao gãi. Gi¸m ®èc P.gi¸m ®èc kü thuËt Phßng thiÕt kÕ Phßng c«ng nghÖ Th­ viÖn Phßng c¬ ®iÖn Phßng KCS Kho dông cô Tr¹m biÕn thÕ §o l­êng NghiÖm thu KiÓm tra thÐp Khu xö lý P.gi¸m ®èc s¶n xuÊt Ph©n x­ëng khëi phÈm Ph©n x­ëng c¬ ®iÖn Ph©n x­ëng dông cô Ph©n x­ëng c¬ khÝ I Ph©n x­ëng c¬ khÝ II Ph©n x­ëng m¹ Ph©n x­ëng nhiÖt luyÖn Ph©n x­ëng bao gãi P.gi¸m ®èc kinh doanh KÕ to¸n tr­ëng Phßng tµi vô Phßng vËt t­ Kho kim khÝ Kho ho¸ chÊt Kho t¹p phÈm Phßng hµnh chÝnh Tr¹m y tÕ Kho thµnh phÈm Phßng kÕ ho¹ch KD Phßng tæ chøc lao ®éng Phßng b¶o vÖ S¬ ®å tæ chøc bé m¸y qu¶n lý c«ng ty II.1.2.2. Chøc n¨ng nhiÖm vô cña c¸c phßng ban: * Phßng kÕ ho¹ch kinh doanh: Cã chøc n¨ng nhiÖm vô lµ ®iÒu tra thÞ tr­êng, dù ®o¸n t×nh h×nh tiªu thô, t×m nguån hµng vµ ®èi t¸c ®Ó ký kÕt hîp ®ång. Ngoµi ra cßn c¨n cø vµo c¸c nhu cÇu cña c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt trong C«ng ty ®Ó dù th¶o kÕ ho¹ch sau ®ã tr×nh Gi¸m ®èc duyÖt sau ®ã lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt c¸c ®¬n vÞ phßng ban kh¸c theo kÕ ho¹ch nµy ®i triÓn khai c«ng viÖc theo chøc n¨ng cña ®¬n vÞ m×nh. * Phßng thiÕt kÕ: ThiÕt kÕ s¶n phÈm theo kÕ ho¹ch thiÕt kÕ hiÖu chØnh l¹i thiÕt kÕ cò cho phï hîp vµ cho tiÕt kiÖm, theo dâi viÖc s¶n xuÊt chÕ t¹o theo thiÕt kÕ, thiÕt kÕ thö, kh¶o nghiÖm s¶n phÈm míi, x©y dùng kÕ ho¹ch vµ chñ ®éng thùc hiÖn kÕ ho¹ch, chñ tr× vµ cïng víi c¸c phßng c«ng nghÖ, c¬ ®iÖn, h­íng dÉn chÕ t¹o s¶n phÈm míi. * Phßng c«ng nghÖ: C¨n cø b¶n vÏ thiÕt kÕ lËp ra quy tr×nh c«ng nghÖ cho s¶n phÈm cÇn s¶n xuÊt, chuÈn bÞ dông cô (dông cô c¾t, dông cô g¸ l¾p). Lo¹i dông cô nµo ch­a cã ph¶i thiÕt kÕ vµ giao cho ph©n x­ëng dông cô s¶n xuÊt. Lo¹i nµo kh«ng s¶n xuÊt ®­îc ph¶i mua ngoµi. Theo dâi viÖc thùc hiÖn quy tr×nh c«ng nghÖ lËp ra. Cïng víi phßng thiÕt kÕ, c¬ ®iÖn, KCS ®Çu t­ nghiªn cøu ®Ó n©ng cao chÊt l­îng vµ mü thuËt cho mét sè s¶n phÈm C«ng ty cã dù kiÕn ph¸t triÓn vµ thÞ tr­êng cã nhu cÇu ngoµi ra cßn tham gia tiÕp thÞ b¸n dông cô c¾t vµ t×m viÖc cho C«ng ty. * Phßng c¬ ®iÖn: LËp kÕ ho¹ch söa ch÷a vµ thiÕt kÕ ®­îc chi tiÕt thay thÕ giao cho ph©n x­ëng c¬ ®iÖn thùc hiÖn. - Qu¶n lý hÖ thèng ®iÖn ==> gäi lµ qu¶n lý kü thuËt MMTB. * Phßng KCS (kiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm) §Ó thùc hiÖn chøc n¨ng nµy ph¶i kiÓm tra tõ kh©u ®Çu vµo cho ®Õn kh©u ®Çu ra vµ c¸c kh©u trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kiÓm tra thµnh phÈm kiÓm tra mÉu m· bao gãi. * Phßng thiÕt kÕ c¬ b¶n: Söa ch÷a c¸c c«ng tr×nh ë trong C«ng ty x©y dùng míi c¸c c«ng tr×nh, lËp kÕ ho¹ch söa ch÷a cho n¨m sau. * Phßng hµnh chÝnh qu¶n trÞ - Th¶o c«ng v¨n, l­u gi÷ vµ vËn chuyÓn c«ng v¨n, qu¶n lý tµi s¶n thuéc vÒ hµnh chÝnh. - C¸c c«ng t¸c t¹p vô… qu¶n lý con - VÖ sinh c«ng céng trong C«ng ty - Qu¶n lý tr¹m y tÕ tr­êng mÇm non - Thùc hiÖn kÕ ho¹ch mua s¾m vµ trang bÞ ®iÒu kiÖn lµm viÖc cho phßng ban, ph©n x­ëng, gióp Gi¸m ®èc qu¶n lý mét sè hîp ®ång cho thuª nhµ vµ duy tr× tèt ho¹t ®éng cña nhµ trÎ. * Phßng tæ chøc lao ®éng - LËp kÕ ho¹ch vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch vÒ nh©n sù - TuyÓn dông míi vµ ®µo t¹o - Gi¶i quyÕt c¸c chÕ ®é cho c«ng nh©n viªn - §Þnh møc thêi gian lao ®éng - Thanh to¸n tiÒn l­¬ng - Thùc hiÖn c¸c kh©u vÒ b¶o hé lao ®éng * Phßng b¶o vÖ B¶o vÖ chÝnh trÞ, kinh tÕ, thùc hiÖn c«ng t¸c phßng ch¸y, ch÷a ch¸y thùc hiÖn c«ng t¸c nghÜa vô qu©n sù. * Phßng tµi vô * Phßng vËt t­ - Thu mua vËt t­ - C¨n cø vµo ®Þnh møc vËt t­ vµ nhu cÇu ®Ó cung cÊp vËt t­ cho s¶n xuÊt - Qu¶n lý kho vËt t­ chÝnh - Thèng kª t×nh h×nh nhËp, xuÊt, sö dông vËt t­ II.1.3. Thùc tr¹ng kinh doanh II.1.3.1 KÕt qu¶ kinh doanh Cuèi nh÷ng n¨m 1980 do míi chuyÓn ®æi tõ nÒn kinh tÕ bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, s¶n phÈm cña C«ng ty tiªu thô chËm vµ gi¶m sót do tr×nh ®é c«ng nghÖ cßn thÊp, thiÕt bÞ sö dông ®· qu¸ l©u, s¶n phÈm lµm ra chÊt l­îng ch­a cao so víi hµng nhËp ngo¹i vµ gi¸ thµnh cßn ch­a hîp lý tr­íc t×nh h×nh ®ã C«ng ty ®· nghiªn cøu thay thÕ mét sè thiÕt bÞ cò b»ng thiÕt bÞ míi. Nghiªn cøu c¶i tiÕn mÉu m·, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, h¹ gi¸ thµnh s¶n xuÊt do vËy s¶n phÈm cña C«ng ty cã tÝnh c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng ngµy cµng cao. Ngoµi c¸c s¶n phÈm truyÒn thèng C«ng ty cßn tÝch cùc nghiªn cøu ®­a vµo s¶n xuÊt c¸c lo¹i s¶n phÈm míi ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng ®a d¹ng cña thÞ tr­êng, chÝnh nhê nh÷ng kÕt qu¶ ®ã mµ doanh thu cña C«ng ty kh«ng ngõng t¨ng ®ång thêi ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ®­îc ®¶m b¶o h¬n. V× vËy ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña C«ng ty trong c¬ chÕ thÞ tr­êng ®· nhanh chãng æn ®Þnh thu nhËp b×nh qu©n ng­êi lao ®éng ngµy cµng t¨ng. B¶ng d­íi ®©y tr×nh bµy kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty tõ n¨m 1997 ®Õn nay. STT Tªn chØ tiªu §¬n vÞ tÝnh 1997 1998 1999 2000 2001 1 Doanh thu TriÖu ®ång 9830 1066 12521 15500 16040 2 Nép ng©n s¸ch TriÖu ®ång 458 474 502 515 606 3 L·i TriÖu ®ång 169 230 241 274 286 4 Thu nhËp b×nh qu©n Ngh×n ®ång 687 690 710 790 860 II.1.3.2. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n * Nh÷ng thuËn lîi - VÒ con ng­êi: Trong C«ng ty c¸n bé c«ng nh©n viªn cã sù ®oµn kÕt nhÊt trÝ cao, mÆt kh¸c do ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ngµy mét ®¶m b¶o vµ æn ®Þnh t¹o ra t©m lý an t©m phÊn khëi cho ng­êi lao ®éng do vËy ng­êi lao ®éng h¨ng h¸i trong s¶n xuÊt vµ thi ®ua. Tr¶i qua qu¸ tr×nh ph¸t triÓn h¬n 30 n¨m cïng víi sù quan t©m cña l·nh ®¹o C«ng ty trong viÖc ®µo t¹o, båi d­ìng tay nghÒ cho nªn tay nghÒ cña c«ng nh©n trong C«ng ty rÊt cao. - VÒ thÞ tr­êng: Do cã qu¸ tr×nh ph¸t triÓn t­¬ng ®èi l©u dµi cho nªn C«ng ty cã rÊt nhiÒu kh¸ch hµng ®Æc biÖt do s¶n phÈm cña C«ng ty cã chÊt l­îng cao vµ gi¸ c¶ hîp lý nªn C«ng ty rÊt ®­îc tÝn nhiÖm trªn thÞ tr­êng, mÆt kh¸c do sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc cho nªn c¸c nhu cÇu vÒ c¸c s¶n phÈm cña C«ng ty t¨ng vµ lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó C«ng ty më réng s¶n xuÊt t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. * Nh÷ng khã kh¨n : - HÇu hÕt m¸y mãc thiÕt bÞ trong C«ng ty ®· l¹c hËu do vËy hao phÝ nguyªn nhiªn vËt liÖu, tèn lao ®éng, chÊt l­îng s¶n phÈm bÞ ¶nh h­ëng ®ßi hái ph¶i ®Çu t­ lín. - ThÞ tr­êng cã nhiÒu thuËn lîi song ngµy cµng cã nhiÒu ®èi thñ c¹nh tranh nhÊt lµ c¸c ®¬n vÞ trong qu©n ®éi. II.2. Thùc tr¹ng ¸p dông ph¸p luËt tiÒn l­¬ng t¹i c«ng ty dông cô c¾t vµ ®o l­êng c¬ khÝ. II.2.1. H×nh thøc tr¶ l­¬ng trong C«ng ty Tuú theo tõng ®èi t­îng, c«ng viÖc trong C«ng ty ¸p dông c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng kh¸c nhau. Trong C«ng ty cã c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng nh­ sau * H×nh thøc tr¶ c«ng theo s¶n phÈm C«ng ty ¸p dông h×nh thøc nµy ®èi víi nh÷ng lo¹t s¶n phÈm nhiÒu vµ æn ®Þnh vµ ®èi víi c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt nh÷ng lo¹t s¶n phÈm nhiÒu vµ æn ®Þnh t¹o ra sù chñ ®éng trong viÖc lËp kÕ ho¹ch vÒ ®Þnh møc lao ®éng vµ ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng, C«ng ty x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng dùa trªn c¬ së ®Þnh møc lao ®éng, viÖc tÝnh ®Þnh møc lao ®éng c¨n cø vµo hao phÝ lao ®éng thùc tÕ vµ gi¸ c¶ cña s¶n phÈm cña C«ng ty ®­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn, do thiÕt bÞ m¸y mãc cña C«ng ty l¹c hËu cho nªn cã sù hao phÝ lín vÒ søc lao ®éng trong qu¸ tr×nh tÝnh ®Þnh møc lao ®éng còng ph¶i c¨n cø vµo yÕu tè nµy, ®©y chÝnh lµ yÕu tè lµm gi¶m tÝnh c¹nh tranh cña s¶n phÈm trong C«ng ty v× chi phÝ lao ®éng trong c¬ cÊu gi¸ thµnh t¨ng vµ ®Èy gi¸ thµnh t¨ng lªn. * H×nh thøc tr¶ l­¬ng kho¸n gän C«ng ty ¸p dông h×nh thøc nµy ®èi víi nh÷ng hµng ®¬n chiÕc kh«ng æn ®Þnh. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh÷ng mÆt hµng míi, nh÷ng mÆt hµng míi ph¸t sinh víi sè l­îng kh«ng ®¸ng kÓ vµ ngoµi kÕ ho¹ch C«ng ty ¸p dông h×nh thøc nµy ®Ó s¶n xuÊt kÞp thêi ®¸p øng nhu cÇu nhanh chãng cña kh¸ch hµng. * H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian C«ng ty ¸p dông h×nh thøc nµy ®èi víi s¶n xuÊt dông cô, söa ch÷a vµ khèi phßng ban. §èi víi s¶n xuÊt dông cô do c«ng viÖc phøc t¹p vµ l¹i kh«ng th­êng xuyªn cho nªn ®Ó ®¶m b¶o thu nhËp vµ tiÒn l­¬ng cho ng­êi lao ®éng theo quy ®Þnh, söa ch÷a bao gåm c¶ b¶o d­ìng m¸y mãc, kh«i phôc vµ n©ng c«ng suÊt cña m¸y. TÊt c¶ nh÷ng c«ng viÖc ®ã kh«ng thÓ tÝnh ®Þnh møc lao ®éng vµ x¸c ®Þnh khèi l­îng c«ng viÖc chÝnh x¸c ®Ó ¸p dông c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm vµ theo kho¸n ®­îc cho nªn ph¶i ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian ®Ó ®¶m b¶o thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. §èi víi khèi phßng ban, khèi nµy do tÝnh chÊt lao ®éng lµ lao ®éng gi¸n tiÕp cho nªn kh«ng thÓ ¸p dông c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng kh¸c ngoµi h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian viÖc tr¶ l­¬ng theo thêi gian c¨n cø vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ tr¸ch nhiÖm qu¶n lý c¸c mÆt, ngoµi ra doanh nghiÖp Nhµ n­íc tr¶ l­¬ng cho c¸n bé qu¶n lý c¨n cø vao h¹ng doanh nghiÖp c¨n cø vµo c¸c tiªu chÝ do Nhµ n­íc quy ®Þnh. II.2.2. Thang l­¬ng, b¶ng l­¬ng II.2.2.1. Thang l­¬ng Theo nguyªn t¾c lµm theo c«ng viÖc g× th× h­ëng l­¬ng theo c«ng viÖc ®ã, cho nªn trong C«ng ty do ®Æc ®iÓm c«ng viÖc kh«ng cã sù ph©n chia tû mû ®é phøc t¹p theo thang tõ mét ®Õn b¶y ®Ó t­¬g øng víi bËc thî cña c«ng nh©n mµ c«ng viÖc th­êng chØ ë lo¹i bËc 3 do vËy c«ng nh©n c¸c bËc ®Òu lµm ë møc c«ng viÖc nµy vÝ dô c«ng nh©n bËc 2 hoÆc bËc 3 còng cã thÓ lµm ®­îc viÖc bËc 4 vµ c«ng nh©n bËc 5, bËc 6 còng lµm c«ng viÖc bËc 4 cho nªn cã hÖ sè l­¬ng nh­ nhau nh­ng c«ng nh©n bËc cao ®­îc phô cÊp thªm mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh tû lÖ víi l­¬ng tèi thiÓu hµng th¸ng gäi lµ phô cÊp ng­êi cã tay nghÒ cao ®Ó khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng tù häc tËp ®Ó n©ng cao tay nghÒ. Hµng th¸ng c¨n cø vµo hÖ sè l­¬ng theo cÊp bËc c«ng viÖc sau ®ã nh©n víi l­¬ng tèi thiÓu ra tiÒn l­¬ng hµng th¸ng mét c«ng nh©n nhËn ®­îc, ®ång thêi còng c¨n cø vµo tiÒn l­¬ng nµy doanh nghiÖp c©n ®èi gi÷a tiÒn l­¬ng nµy víi tiÒn l­¬ng tÝnh theo ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ë h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm ®Ó ®¶m b¶o ¨n khíp víi nhau gi÷a tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm vµ tiÒn l­¬ng theo cÊp bËc c«ng viÖc. II.2.2.2. B¶ng l­¬ng Trong C«ng ty kh«ng ¸p dông b¶ng l­¬ng II.2.3. Quü l­¬ng, nguån h×nh thµnh quü tiÒn l­¬ng vµ sö dông quü tiÒn l­¬ng cña C«ng ty II.2.3.1. Quü l­¬ng: tæng quü tiÒn l­¬ng trong C«ng ty ®­îc h×nh thµnh tõ 3 nguån ®ã lµ: quü tiÒn l­¬ng tõ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, quü tiÒn l­¬ng tõ kinh doanh vËt t­ hµng ho¸ vµ quü tiÒn l­¬ng tõ cho thuª nhµ. §Ó thÊy ®­îc quü tiÒn l­¬ng t­¬ng quan víi c¸c chØ tiªu kh¸c trong doanh nghiÖp sau ®©y lµ b¶ng t×nh h×nh thùc hiÖn lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng vµ thu nhËp n¨m 2000. STT ChØ tiªu §¬n vÞ tÝnh KÕ ho¹ch ®­îc duyÖt Thùc hiÖn 1 2 3 4 5 1 ChØ tiªu s¶n xuÊt 1000® 15.500.000 14.743.527 * Tæng doanh sè - Trong ®ã + S¶n xuÊt c«ng nghiÖp - 11.500.000 9.698.422 + Kinh doanh vËt t­ vµ s¶n xuÊt hµng ho¸ - 3.000.000 4.071.253 + Cho thuª nhµ - 1.000.000 973.852 * Tæng chi cã c¶ l­¬ng - 15.400.000 14.574.799 * Tæng c¸c kho¶n nép Ng©n s¸ch - 443.000 688.877 * Lîi nhuËn - 100.000 68.728 2 ChØ tiªu lao ®éng ng­êi Lao ®éng ®Þnh kiÕn - 468 440 Lao ®éng thùc tÕ sö dông - 460 430 3 Tæng quü tiÒn l­¬ng ngoµi ®¬n gi¸ 100® 714.280 714.280 + Quü tiÒn l­¬ng bæ xung - 537.880 537.880 + Quü l­¬ng lµm thªm giê - 176.400 176.400 4 Tæng quü tiÒn l­¬ng trong ®¬n gi¸ - 3.360.572 2.928.204 5 TiÒn l­¬ng b×nh qu©n 1000®/ng/n¨m 738 706 6 Quü thu nhËp kh¸c 1000® 350.000 436.097 7 Thu nhËp b×nh qu©n - 802 790 II.2.3.2. Nguån h×nh thµnh quü tiÒn l­¬ng vµ sö dông quü tiÒn l­¬ng. Nguån h×nh thµnh quü tiÒn l­¬ng dùa trªn kÕt qu¶ thùc hiÖn nhiÖm vô s¶n xuÊt - kinh doanh cña C«ng ty, nguån quü tiÒn l­¬ng (Vkh) ®Ó tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Vkh = (V®g x Csxkd) + Vbs + Vtg Trong ®ã: V®g : Lµ ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng s¶n phÈm do c¬ quan chñ qu¶n giao Csxkd : Sè l­îng s¶n phÈm - dÞch vô thùc hiÖn theo kÕ ho¹ch Vbs : Quü tiÒn l­¬ng bæ sung theo quy ®Þnh Vtg : Quü tiÒn l­¬ng lµm thªm giê Nguån quü tiÒn l­¬ng nªu trªn ®­îc gäi lµ tæng quü tiÒn l­¬ng cña C«ng ty. §Ó ®¶m b¶o quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn kh«ng v­ît chi so víi quü tiÒn l­¬ng ®­îc h­ëng, tæng quü tiÒn l­¬ng ®­îc ph©n chia cho c¸c quü nh­ sau: * QuÜ tiÒn l­¬ng tr¶ trùc tiÕp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn theo l­¬ng s¶n phÈm, l­¬ng kho¸n, l­¬ng thêi gian (Vc) tèi ®a b»ng 84% tæng quü tiÒn l­¬ng * QuÜ khen th­ëng tõ quü tiÒn l­¬ng chi cho c¸n bé c«ng nh©n viªn quµ lÔ tÕt hµng n¨m, cã thµnh tÝch trong s¶n xuÊt c«ng t¸c (Vkt) 10% tæng quü tiÒn l­¬ng * QuÜ khuyÕn khÝch c¸ nh©n cã tr×nh ®é chuyªn m«n, kü thuËt cao, tay nghÒ giái (Vkk) b»ng 1% tæng quü tiÒn l­¬ng. * QuÜ dù phßng s¶n xuÊt b»ng 5% tæng quü tiÒn l­¬ng Quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn hµng th¸ng cña C«ng ty tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn (Vcty) c«ng thøc x¸c ®Þnh nh­ sau C¸ch 1 : X¸c ®Þnh theo nguån quü l­¬ng s¶n phÈm kÕ ho¹ch hµng n¨m Vcty = x k Trong ®ã : VC : Quü tiÒn l­¬ng tr¶ trùc tiÕp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn k : HÖ sè møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch k = 1 khi hoµn thµnh chØ tiªu kÕ ho¹ch. C¸ch 2: X¸c ®Þnh theo ®¬n gi¸ kho¸n gän GTTSLSX t¹i c«ng ty Vcty = V®g x Csx Trong ®ã : v®g : §¬n gi¸ kho¸n gän GTTSL s¶n xuÊt 270®/1000® = 27% Csx : Gi¸ trÞ s¶n l­îng s¶n xuÊt t¹i C«ng ty (tÝnh theo gi¸ b¸n) nhËp kho t¹i C«ng ty II.2.4. Quy ®Þnh tr¶ l­¬ng ®èi víi c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. II.2.4.1. S¶n l­îng ®èi víi c«ng nh©n s¶n xuÊt * §èi víi c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt tr¶ l­¬ng s¶n phÈm theo kÕt qu¶ sè l­îng, chÊt l­îng lµm ra, tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña c¸ nh©n do ph©n x­ëng tr¶ l­¬ng, c«ng thøc tÝnh tr¶ l­¬ng nh­ sau: Ti = V®g . q . k Trong ®ã : Ti : TiÒn l­¬ng ®­îc nhËn cña ng­êi c«ng nh©n thø i V®g : §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng nguyªn c«ng s¶n phÈm, ®èi víi lµm kho¸n gän s¶n phÈm lµ tiÒn l­¬ng kho¸n gän nguyªn c«ng q : Sè l­îng s¶n phÈm lµm ra k : HÖ sè chÊt l­îng s¶n phÈm k = 1 ®¹t yªu cÇu chÊt l­îng s¶n phÈm k = 0,9 chÊt l­îng s¶n phÈm ®o¹t lo¹i 2 k = 0 s¶n phÈm háng trong tû lÖ sai hµng cho phÐp * §èi víi nhãm c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt lµm l­¬ng s¶n phÈm c¸ch tr¶ l­¬ng cho tõng c¸ nh©n nh­ sau: B­íc 1: TÝnh tr¶ l­¬ng s¶n phÈm cña nhãm Ti Tsp = V®g . q . k - Néi dung c«ng thøc nµy nh­ trªn B­íc 2 : TÝnh tr¶ l­¬ng cho tõng ng­êi - TrÝch 10% tiÒn l­¬ng s¶n phÈm, hoÆc tiÒn l­¬ng kho¸n cña nhãm tr¶ l­¬ng tr¸ch nhiÖm cho tr­ëng nhãm. - Sè tiÒn l­¬ng cßn l¹i 90% tr¶ l­¬ng cho tõng thµnh viªn trong nhãm (kÓ c¶ tr­ëng nhãm), c«ng thøc tÝnh tr¶ l­¬ng nh­ sau: Toi = ®ång/ng­êi Trong ®ã : Toi : TiÒn l­¬ng ®­îc nhËn cña ng­êi thø i Tsp : TiÒn l­¬ng s¶n phÈm cña nhãm m : Sè l­îng thµnh viªn trong nhãm * C¸ch x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng nguyªn c«ng cña s¶n phÈm. §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng s¶n phÈm vµ ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng kho¸n gän s¶n phÈm. a. §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng nguyªn c«ng cña s¶n phÈm: V®gi = Vph x Tspi Trong ®ã : V®gi : §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng nguyªn c«ng thø i (®ång/§VSP) Tspi : §Þnh møc thêi gian nguyªn c«ng thø i (phót/§VSP) Vph : TiÒn l­¬ng phót (®ång/phót) TiÒn l­¬ng phót ®­îc tÝnh b»ng tiÒn l­¬ng cÊp bËc c«ng viÖc theo møc l­¬ng tèi thiÓu cña C«ng ty quy ®Þnh chia cho (26 ngµy x 480 phót) Vph + Hcb : HÖ sè tiÒn l­¬ng cÊp bËc c«ng viÖc theo nghÞ ®Þnh sè 26 TLmin : Møc l­¬ng tèi thiÓu cña c«ng ty Møc l­¬ng tèi thiÓu cña C«ng ty ®­îc lùa chän trong khung l­¬ng tèi thiÓu quy ®Þnh tõ 210.000 ®ång ®Õn 456.000 ®ång, phô thuéc vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt - kinh doanh, chØ tiªu nép ng©n s¸ch, lîi nhuËn cña c«ng ty hµng n¨m, ®­îc c¬ quan qu¶n lý ®¬n gi¸ tiªn l­¬ng xÐt duyÖt. b. §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng s¶n phÈm : b»ng tæng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng c¸c nguyªn c«ng chÕ t¹o s¶n phÈm, ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng s¶n phÈm dïng ®Ó thanh to¸n tiÒn l­¬ng s¶n phÈm cuèi cïng nhËp kho C«ng ty cña ph©n x­ëng. V®gsp = SV®gci Trong ®ã : V®gsp : §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng s¶n phÈm (®ång/§VSP) V®gci : §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng nguyªn c«ng thø i (®èi víi s¶n phÈm dông cô c¾t tar«, hµn ren, mòi khoan, doa phay xo¸y, §F ®Üa m« ®un s¶n xuÊt lo¹i nhá d­íi 100 c¸i ®¬n gi¸ ®­îc t¨ng 1,2 lÇn ®Õn 1,5 lÇn ®¬n gi¸ tÝnh theo ®Þnh møc. c. §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng kho¸n gän s¶n phÈm: ChØ ¸p dông trong tr­êng hîp s¶n xuÊt s¶n phÈm lÎ, ®¬n chiÕc, phøc t¹p, s¶n phÈm míi ch­a thÓ ¸p dông ®Þnh møc lao ®éng, do phã Gi¸m ®èc s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh tr¶ l­¬ng kho¸n gän b»ng v¨n b¶n. Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng kho¸n gän s¶n phÈm tÝnh theo gi¸ b¸n s¶n phÈm, c¸ch x¸c ®Þnh theo b¶ng sau: STT VËt t­ chÕ t¹o §¬n vÞ tÝnh §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng kho¸n gän (®ång/1000® DT) 1 ThÐp giã §VSP 100® ® 120®/1000® 2 ThÐp hîp kim ®Æc biÖt X12M, XB1 nt 130® ® 150®/1000® 3 ThÐp hîp kim th«ng dông 9XL, IIIX15 nt 160® ® 180®/1000® 4 ThÐp dông cô c¸c bon Y8A, Y12A nt 180® ® 200®/1000® 5 ThÐp kÕt cÊu CT45, CT30, 20x nt 200® ® 220®/1000® 6 ThÐp c¸c bon th¸p CT3, CT5 nt 220® ® 240®/1000® II.2.4.2. Tr¶ l­¬ng ®èi víi c¸n bé, c«ng nh©n viªn gi¸n tiÕp - phôc vô * §èi víi c¸n bé, c«ng nh©n viªn gi¸n tiÕp - phôc vô phßng ban ph©n x­ëng tr¶ l­¬ng thêi gian theo ngµy c«ng thùc tÕ vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc hoµn thµnh, tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña c¸ nh©n do ®¬n vÞ tr¶ l­¬ng, c«ng thøc tÝnh tr¶ l­¬ng nh­ sau: Ti = T1i + T2i Trong ®ã : Ti : TiÒn l­¬ng ®­îc nhËn cña ng­êi thø i T1i : TiÒn l­¬ng cÊp bËc ®­îc xÕp theo N§26CP cña ng­êi thø i T2i : TiÒn l­¬ng bæ xung ®­îc nhËn cña ng­êi thø i TiÒn l­¬ng bæ sung cña c¸ nh©n ®­îc g¾n víi møc ®é phøc t¹p, tr¸ch nhiÖm cña c«ng viÖc ®¶m nhËn, kh«ng phô thuéc vµo l­¬ng cÊp bËc, c«ng thøc tÝnh tiÒn l­¬ng bæ sung nh­ sau: T2i : x hi Trong ®ã : Vbs : Quü tiÒn l­¬ng bæ sung cña ®¬n vÞ hoÆc bé phËn gi¸n tiÕp ph©n x­ëng. n : Sè thµnh viªn trong ®¬n vÞ hoÆc bé phËn gi¸n tiÕp ph©n x­ëng hi : HÖ sè tiÒn l­¬ng bæ sung thùc tÕ cña ng­êi thø i do phô tr¸ch ®¬n vÞ quyÕt ®Þnh, c«ng thøc tÝnh nh­ sau: hi = Hcvi . k Trong ®ã : Hcvi : HÖ sè c«ng viÖc ®­îc giao cña ng­êi thø i k : HÖ sè møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc cña ng­êi thø i do ®¬n vÞ quyÕt ®Þnh . k = 1 hoµn thµnh nhiÖm vô, tiªu chuÈn x¸c ®Þnh nh­ sau: - §ñ 26 ngµy c«ng/th¸ng - Hoµn thµnh nhiÖm vô ®óng tiÕn ®é vµ chÊt l­îng - Kh«ng vi ph¹m kû luËt lao ®éng . k = 1,05 - 1,2 hoµn thµnh xuÊt s¾c nhiÖm vô . k = 0 - 0,9 kh«ng hoµn thµnh nhiÖm vô vµ hoµn thµnh tõng phÇn nhiÖm vô ®­îc giao. II.2.5. Quy ®Þnh tr¶ l­¬ng ®èi víi ®¬n vÞ phßng ban ph©n x­ëng II.2.5.1. Tr¶ l­¬ng ®èi víi ph©n x­ëng s¶n xuÊt * Quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña ph©n x­ëng c¨n cø vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt s¶n phÈm cuèi cïng nhËp kho cña C«ng ty, quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña ph©n x­ëng do C«ng ty thanh to¸n tr¶ l­¬ng hµng th¸ng, c«ng thøc tÝnh tr¶ l­¬ng nh­ sau: Vpx = V®g + Vc® + Vtg Trong ®ã : Vpx : Quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña ph©n x­ëng V®g : Quü tiÒn l­¬ng theo ®¬n gi¸ Vc® : Quü tiÒn l­¬ng chÕ ®é Vtg : Quü tiÒn l­¬ng thêi gian ph¸t sinh * C¸ch x¸c ®Þnh tr¶ quü tiÒn l­¬ng theo ®¬n gi¸ s¶n phÈm V®g: V®g = TLsp + TKkg Trong ®ã : - TLsp : TiÒn l­¬ng s¶n phÈm tr¶ cho c«ng nh©n (TLcn) vµ nh©n viªn qu¶n lý phôc vô ph©n x­ëng (TLgt), c«ng thøc tÝnh tr¶ nh­ sau: · TLsp = TLcn + TLg® trong ®ã * TLcn = åV®gi . qi . k . 1,05 . V®gi : §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng s¶n phÈm thø i . qi : Sè l­îng s¶n phÈm nhËp kho . k : HÖ sè chÊt l­îng s¶n phÈm nhËp kho . 1,05 : hÖ sè bï ®¾p söa ch÷a s¶n phÈm trong s¶n xuÊt * TLgt = TLcn . Kgt Kgt = trong ®ã ® QLgt : Quü tiÒn l­¬ng cÊp bËc theo N§26 cña bé phËn gi¸n tiÕp - phôc vô PX ®Þnh biªn ® QLcnsx : Quü tiÒnl­¬ng cÊp bËc theo N§26 cña c«ng nh©n s¶n xuÊt ph©n x­ëng. T¹m thêi ¸p dông hÖ sè gi¸n tiÕp ®Þnh biªn cho c¸c ph©n x­ëng kgt = 0,3 · TLkg : TiÒn l­¬ng kho¸n gän s¶n phÈm tÝnh theo ®¬n gi¸ kho¸n gän s¶n phÈm ®Ó tr¶ cho c«ng nh©n s¶n xuÊt vµ nh©n viªn gi¸n tiÕp phôc vô cña ph©n x­ëng c«ng thøc tÝnh nh­ sau : * TLkg = SV®gkg . qi . ki . V®gkg : §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng kho¸n gän s¶n phÈm . qi : Sè l­îng s¶n phÈm nhËp kho . ki : HÖ sè chÊt l­îng s¶n phÈm C¸c ph©n phèi tr¶ l­¬ng kho¸n gän s¶n phÈm cho c«ng nh©n vµ nh©n viªn gi¸n tiÕp phôc vô ph©n x­ëng nh­ sau: - Tr¶ cho c«ng nh©n = 70% TLkg - Cßn l¹i tr¶ cho nh©n viªn qu¶n lý vµ nhËp quü ph©n x­ëng * C¸ch tÝnh tr¶ quü tiÒn l­¬ng chÕ ®é cho ph©n x­ëng Vc®: Vc® = QLsx x Kc® Trong ®ã : - QLsx : Quü tiÒn l­¬ng cÊp bËc theo N§26CP cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ph©n x­ëng. - Kc® : HÖ sè tiÒn l­¬ng chÕ ®é, x¸c ®Þnh nh­ sau: Kc® = kf + kcb . kf : HÖ sè nghØ phÐp n¨m b×nh qu©n kf = = 0,05 . kcb = = 0,05 ® kcb Lµ hÖ sè chuÈn bÞ s¶n xuÊt vÒ vËt t­ trang bÞ c«ng nghÖ kcb = 0,05 + 0,04 = 0,09 * C¸ch tÝnh tr¶ quü l­¬ng thêi gian cho ph©n x­ëng: Quü tiÒn l­¬ng thêi gian cña ph©n x­ëng b»ng tæng tiÒn l­¬ng thêi gian tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn gåm: phô cÊp tr¸ch nhiÖm, v­ît khung, trî cÊp BHXH, tr¶ l­¬ng cho c¸c c«ng viÖc ph¸t sinh (nghØ lÔ tÕt, nghØ viÖc riªng cã l­¬ng…) II.2.5.2. Tr¶ l­¬ng ®èi víi ®¬n vÞ phßng ban * Quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña khèi phßng ban g¾n víi quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña khèi ph©n x­ëng vµ C«ng ty c«ng thøc tÝnh tr¶ quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña khèi phßng ban nh­ sau: Vpb = Vcty - Vpx Trong ®ã : - Vcty : Quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña C«ng ty (b»ng 27% nh©n víi gi¸ trÞ s¶n l­îng s¶n xuÊt t¹i C«ng ty) - Vpx : Quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña khèi ph©n x­ëng, x¸c ®Þnh theo Vpx = V®g + Vc® + Vtg (nh­ trªn). * Quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña ®¬n vÞ phßng ban phô thuéc vµo quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña khèi phßng ban vµ quü hÖ sè tiÒn l­¬ng ®Þnh møc vµ hÖ sè hoµn thµnh cña ®¬n vÞ, c«ng thøc tÝnh nh­ sau: V®v = (QH®m x TLmin) ki + Vtg Trong ®ã : V®v : Quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña ®¬n vÞ thø i QH®m : Quü hÖ sè tiÒn l­¬ng ®Þnh møc cña ®¬n vÞ thø i TLmin : Møc tiÒn l­¬ng tèi thiÓu thùc hiÖn cña khèi phßng ban c¸ch x¸c ®Þnh nh­ sau: TLmin = Trong ®ã : Vpb : Quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña khèi phßng ban QH®m : Quü hÖ sè tiÒn l­¬ng ®Þnh møc cña ®¬n vÞ thø i n : HÖ sè ®¬n vÞ phßng ban ki : HÖ sè hoµn thµnh c«ng viÖc cña ®¬n vÞ (do ban gi¸m ®èc quyÕt ®Þnh) k = 1 hoµn thµnh c«ng viÖc k = 1,05 - 1,2 hoµn thµnh xuÊt s¾c k = 0,7 - 0,95 kh«ng hoµn thµnh nhiÖm vô Vtg : tiÒn l­¬ng thªm giê, phô cÊp tr¸ch nhiÖm, ph¸t sinh kh¸c * C¸ch x¸c ®Þnh quü tiÒn l­¬ng bæ sung cña ®¬n vÞ: - Quü tiÒn l­¬ng bæ sung cña ®¬n vÞ chØ cã khi quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn (®· trõ Vtg) lín h¬n quü tiÒn l­¬ng cÊp bËc theo N§26CP cña ®¬n vÞ, c«ng thø tÝnh nh­ sau: Vbs = V®v - QL®v Trong ®ã : Vbs : Quü tiÒn l­¬ng bæ sung ®¬n vÞ V®v : Quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña ®¬n vÞ QL®v : QuÜ tiÒn l­¬ng cÊp bËc theo N§26CP cña ®¬n vÞ. - Tr­êng hîp ®¬n vÞ kh«ng cã quÜ tiÒn l­¬ng bæ sung th× c¸n bé, nh©n viªn trong ®¬n vÞ còng kh«ng cã kho¶n tiÒn l­¬ng bæ sung. TiÒn l­¬ng thùc tÕ cña c¸ nh©n b»ng tiÒn l­¬ng cÊp bËc ®­îc xÕp theo N§ sè 26 CP. II.2.5.3. Tr¶ l­¬ng ®èi víi ®¬n vÞ kinh doanh - dÞch vô Quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña ®¬n vÞ kinh doanh - dÞch vô (gäi t¾t KD - DV), phô thuéc vµo kÕt qu¶ doanh sè b¸n s¶n phÈm hµng ho¸ vµ dÞch vô, quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña ®¬n vÞ do ®¬n vÞ tù tr¶ l­¬ng, c«ng thøc tÝnh nh­ sau: Vkd = DT x Dgi Trong ®ã : Vkd : Quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña ®¬n vÞ DT : Doanh thu b¸n s¶n phÈm hµng ho¸ - dÞch vô §gi : §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng vÒ kinh doanh - dÞch vô ® §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng vÒ kinh doanh dÞch vô do C«ng ty giao cho ®¬n vÞ theo ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng kinh doanh dÞch vô ®­îc co­ quan qu¶n lý ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng phª duyÖt hµng n¨m. * §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng vÒ KD - DV x¸c ®Þnh theo ph­¬ng ph¸p tÝnh trªn doanh thu, c«ng thøc x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng nh­ sau: §gi = Trong ®ã : §gi : §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng vÒ kinh doanh - dÞch vô Vkh : QuÜ tiÒn l­¬ng kÕ ho¹ch n¨m tÝnh theo lao ®éng ®Þnh liªn DTkh : Doanh thu kinh doanh dÞch vô theo kÕ ho¹ch n¨m. II.2.5.4. Tr¶ l­¬ng ®èi víi c¬ quan ban gi¸m §èc C«ng ty * Quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña ban G¸m ®èc C«ng ty c¨n cø vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt - kinh doanh cña C«ng ty. TiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña Gi¸m ®èc C«ng ty g¾n víi tiÒn l­¬ng b×nh qu©n cña toµn thÓ c¸n bé C«ng nh©n viªn C«ng ty, c«ng thøc tÝnh tr¶ tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña Gi¸m ®èc C«ng ty nh­ sau: Tg® = Tbq x h Trong ®ã : Tg® : TiÒn l­¬ng ®­îc nhËn cña Gi¸m ®èc C«ng ty Tbq : TiÒn l­¬ng b×nh qu©n cña c¸n bé c«ng nh©n viªn cã mÆt lµm viÖc t¹i C«ng ty, c¸ch x¸c ®Þnh tiÒn l­¬ng b×nh qu©n nh­ sau: Tbq = Vcty : Tæng quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña C«ng ty m : Tæng sè c¸n bé c«ng nh©n viªn cã mÆt lµm viÖc h : HÖ sè tiÒn l­¬ng cña Gi¸m ®èc c«ng ty = 3 . TiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña phã Gi¸m ®èc vµ kÕ to¸n Tr­ëng b»ng 0,85% tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña Gi¸m ®èc C«ng ty. . Th­ ký ban gi¸m ®èc lµm viÖc theo chÕ ®é kiªm nhiÖm h­ëng phô cÊp tr¸ch nhiÖm hµng th¸ng b»ng 0,3 møc l­¬ng tèi thiÓu cña c«ng ty. II.2.6. TiÒn l­¬ng lµm thªm giê vµ c¸c kho¶n khÊu trõ l­¬ng - Trong C«ng ty ¸p dông tiÒn l­¬ng lµm thªm giê ®­îc nh©n hÖ sè 1,5; ban ®ªm nh©n hÖ sè 1,5. - T×nh h×nh khÊu trõ l­¬ng cña ng­êi lao ®éng : kh«ng . Ch­¬ng III. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn ph¸p luËt vÒ tiÒn l­¬ng trong doanh nghiÖp nãi chung vµ t¹i c«ng ty dông cô c¾t vµ ®o l­êng c¬ khÝ nãi riªng. III.1. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng thùc hiÖn ph¸p luËt tiÒn l­¬ng nãi chung vµ t¹i c«ng ty dông cô c¾t vµ ®o l­êng co­ khÝ nãi riªng. III.1.1. NhËn xÐt chung. Trong nh÷ng n¨m qua t¹i C«ng ty Dông cô c¾t vµ ®o l­êng c¬ khÝ mÆc dï cßn rÊt nhiÒu khã kh¨n nhÊt lµ trong tiªu thô hµng ho¸. Song thu nhËp b×nh qu©n cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty kh«ng ngõng t¨ng, ®¶m b¶o ®­îc ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ngµy cµng cao. Cã ®­îc kÕt qña ®ã lµ nhê sù cè g¾ng nç lùc cña toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty ®Æc biÖt lµ sù quan t©m cña c¸n bé l·nh ®¹o C«ng ty vµ cña c¬ quan chñ qu¶n. §êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ®­îc t¨ng cao lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm, khuyÕn khÝch ®­îc ng­êi lao ®éng tham gia c¸c phong trµo thi ®ua trong C«ng ty nh­ phong trµo thi ®ua s¶n xuÊt giái, lËp thµnh tÝch trong s¶n xuÊt vµ kinh doanh, thi ®ua ®Ó n©ng cao tay nghÒ. III.1.2. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng thùc hiÖn ph¸p luËt tiÒn l­¬ng nãi chung vµ t¹i c«ng ty dông cô c¾t vµ ®o l­êng c¬ khÝ nãi riªng. Tõ khi bé luËt lao ®éng cã hiÖu lùc ph¸p luËt, chÕ ®Þnh tiÒn l­¬ng ®­îc c¸c doanh nghiÖp nãi chung chó träng ¸p dông vµo thùc tÕ doanh nghiÖp vµ ®­îc ng­êi lao ®éng h­ëng øng cßn ®èi víi C«ng ty dông cô c¾t vµ ®o l­êng c¬ khÝ lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc ngoµi thùc hiÖn nh÷ng quy ®Þnh chung vÒ ph¸p luËt tiÒn l­¬ng t¹i Bé luËt lao ®éng lµ c¸c NghÞ ®Þnh h­íng dÉn thi hµnh cßn ph¶i thùc hiÖn nh÷ng v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt ®iÒu chØnh riªng ®­îc ¸p dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc nh­ NghÞ ®Þnh sè 28 CP cña ChÝnh phñ vÒ ®æi míi qu¶n lý tiÒn l­¬ng vµ thu nhËp trong c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c quyÕt ®Þnh cña c¬ quan chñ qu¶n vÒ viÖc giao chØ tiªu tiÒn l­¬ng hµng n¨m, trªn tinh thÇn nh÷ng v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt vÒ tiÒn l­¬ng cã liªn quan doanh nghiÖp lu«n lu«n qu¸n triÖt ®Ó thùc hiÖn triÖt ®Ó. Cô thÓ ®­îc biÓu hiÖn ë c¸c ho¹t ®éng sau: . C«ng ty ®· thèng nhÊt qu¶n lý vÒ lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng trong toµn C«ng ty . Phßng tæ chøc lao ®éng ®· thùc hiÖn tèt chøc n¨ng qu¶n lý vÒ lao ®éng - Hµng n¨m phßng tæ chøc lao ®éng ®· cã tr¸ch nhiÖm x©y dùng kÕ ho¹ch lao ®éng tiÒn l­¬ng n¨m c¨n cø vµo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh n¨m ®­îc cÊp trªn giao; b¸o c¸o Gi¸m ®èc C«ng ty xÐt duyÖt ®Ó ký tr×nh c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn phª duyÖt quü tiÒn l­¬ng kÕ ho¹ch vµ ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng s¶n phÈm, dÞch vô hµng n¨m cña C«ng ty. - Phßng tæ chøc lao ®éng ®· phèi hîp chÆt chÏ víi phßng tµi vô ®Ó gi¸m s¸t kiÓm tra viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch lao ®éng - tiÒn l­¬ng n¨m ®· ®­îc cÊp trªn phª duyÖt. Qu¶n lý nguån quü tiÒn l­¬ng ®óng nguyªn t¾c lµ : Quü tiÒn l­¬ng chi tr¶ ph¶i g¾n liÒn víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. KÕt thóc 6 th¸ng ®Çu n¨m vµ n¨m kÕ ho¹ch b¸o c¸o ph©n tÝch tr­íc ban Gi¸m ®èc C«ng ty vÒ t×nh h×nh qu¶n lý lao ®éng vµ chi tr¶ tiÒn l­¬ng trong toµn C«ng ty. Hµng th¸ng phßng tæ chøc lao ®éng ®· tæng hîp kÕt qu¶ thùc hiÖn vÒ lao ®éng tiÒn l­¬ng th¸ng cña C«ng ty. B¸o c¸o göi ban l·nh ®¹o C«ng ty theo c¸c quy ®Þnh. . Ng­êi lao ®éng ®­îc nhËn trùc tiÕp c¸c kho¶n tiÒn cña ®¬n vÞ t¹i phßng tµi vô lµ nh©n viªn lao ®éng tiÒn l­¬ng cña ®¬n vÞ . . Phßng tæ chøc lao ®éng ®· phèi hîp tèt víi phßng tµi vô thùc hiÖn quyÕt to¸n quü l­¬ng thùc hiÖn hµng n¨m, c¨n cø vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cho c¬ quan cÊp trªn giao cho C«ng ty. B¸o c¸o kÞp thêi, chÝnh x¸c kÕt qu¶ quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn n¨m göi cho c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn c¬ quan qu¶n lý cã liªn quan vµo c¸c thêi gian quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc. . Phßng tæ chøc lao ®éng ®· thùc hiÖn tèt chøc n¨ng tham m­u vµ gióp Gi¸m ®èc thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô th­êng xuyªn cña c«ng t¸c tæ chøc lao ®éng tiÒn l­¬ng ®· ®¶m b¶o gi¶i quyÕt kÞp thêi vµ ®Ó thùc hiÖn tèt nh÷ng quy ®Þnh ph¸p luËt míi vÒ tiÒn l­¬ng. III.1.3.Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m thùc hiÖn tèt ph¸p luËt tiÒn l­¬ng t¹i C«ng ty Dông cô c¾t vµ §o l­êng c¬ khÝ . §Ó thùc hiÖn tèt h¬n n÷a nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ tiÒn l­¬ng th× kh«ng ph¶i muèn thùc hiÖn lµ thùc hiÖn ®­îc mµ cÇn ph¶i cã c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn, ®ã lµ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ vËt chÊt, kh«ng nh÷ng nã cho biÕt cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn ®­îc nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ tiÒn l­¬ng hay kh«ng, mµ nã cßn cho biÕt viÖc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ tiÒn l­¬ng ®Õn møc nµo .Bëi lÏ ®µnh r»ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ tiÒn l­¬ng ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã nghÜa vô thùc hiÖn cßn thùc hiÖn ®Õn ®©u l¹i tuú thuéc vaß t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, nÕu doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh thuËn lîi vµ ®¹t kÕt qu¶ tèt th× tõ ®ã c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ tiÒn l­¬ng sÏ dÔ dµng ®­îc thùc hiÖn cßn khi cßn ®¶m b¶o tèt h¬n nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt ®èi víi ng­êi lao ®éng. Ng­îc l¹i nÕu t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh gÆp khã kh¨n th× c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ tiÒn l­¬ng khã mµ thùc hiÖn ®­îc nh­ vËy th× gi¶i ph¸p nh»m thùc hiÖn tèt ph¸p luËt vÒ tiÒn l­¬ng t¹i C«ng ty Dông cô c¾t vµ §o l­êng còng chÝnh lµ gi¶i ph¸p nh»m ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty cã hiÖu qu¶ lµ nh÷ng biÖn ph¸p thuÇn tuý mang tÝnh kinh tÕ. Lµm thÕ nµo ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ ®©y lµ vÊn ®Ò qu¸ khã, nã ®éng ch¹m ®Õn rÊt nhiÒu vÊn ®Ò, cßn nh÷ng gi¶i ph¸p ®­a ra chØ mang tÝnh tham kh¶o, cßn thùc hiÖn ®­îc ®ßi hái sù nç lùc v­ît bËc cña c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty III.1.3.1.T¨ng c­êng c«ng t¸c tiªu thô hµng ho¸ . Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng tiªu thô hµng ho¸ cã vai trß cùc kú quan träng, nã cã ý nghÜa sèng cßn ®èi víi doanh nghiÖp .Trong c¬ chÕ bao cÊp s¶n xuÊt bao nhiªu, b¸n cho ai ®Òu do chØ tiªu ph¸p lÖnh cña Nhµ n­íc doanh nghiÖp ë trong c¬ chÕ bao cÊp t­¬ng ®èi l©u cho nªn tÊt yÕu cã søc ú do ¶nh h­ëng cña c¬ chÕ cò trong c«ng t¸c tiªu thô ®Ó t¨ng c­êng c«ng t¸c tiªu thô ®ßi hái C«ng ty ph¶i n¨ng ®éng linh ho¹t trong ho¹t ®éng t×m kiÕm thÞ tr­êng vµ giíi thiÖu s¶n phÈm víi ý nghÜa nh­ vËy c«ng t¸c tiªu thô lu«n ph¶i ®­îc doanh nghiÖp coi trong hµng ®Çu. Thùc tÕ nh÷ng n¨m võa qua c«ng t¸c tiªu thô ch­a ®­îc chó ý ®Õn møc cÇn thiÕt cho nªn s¶n phÈm s¶n xuÊt ra bÞ tån kho rÊt nhiÒu dÉn ®Õn Nhµ n­íc ph¶i lÊy thuÕ ®Ó bï ®¾p vµo sè hµng tån kho ®ã. III.1.3.2. Nghiªn cøu, chÕ t¹o, s¶n xuÊt s¶n phÈm míi. §Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ cao trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh C«ng ty kh«ng chØ m·i s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm truyÒn thèng mµ ph¶i t×m hiÓu nhu cÇu thÞ tr­êng dÓ cã chiÕn l­îc ph¸t triÓn s¶n phÈm míi. ViÖc nghiªn cøu chÕ t¹o s¶n phÈm míi lµ cÇn thiÕt bëi v× mçi lo¹i s¶n phÈm ®Òu cã mét vßng ®êi nhÊt ®Þnh tõ ph¸t triÓn chÝn muåi råi suy tho¸i . H¬n n÷a khi nÒn kinh tÕ §Êt n­íc ph¸t triÓn c¸c nhu cÇu ngµy cµng cao vµ ®a d¹ng, ®Ó ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ®ã doanh nghiÖp ph¶i t×m hiÓu nhu cÇu thÞ tr­êng ®Ó ®­a vµo nghiªn cøu chÕ t¹o s¶n phÈm míi III.1.3.3. N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm lµ mét néi dung quan träng ®­îc tÊt c¶ c¸c C«ng ty quan t©m, bëi v× trong c¬ chÕ thÞ tr­êng chÊt l­îng s¶n phÈm còng lµ mét yÕu tè c¹nh tranh nÕu hai doanh nghiÖp cïng s¶n xuÊt mét lo¹i s¶n phÈm cã gi¸ b¸n nh­ nhau th× s¶n phÈm cña doanh nghiÖp nµo tèt h¬n sÏ c¹nh tranh tèt h¬n. §Ó n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm doanh nghiÖp ph¶i cã hÖ thèng kiÓm tra chÊt l­îng ®¶m b¶o. Trong nh÷ng n¨m qua t¹i C«ng ty Dông cô c¾t vµ §o l­êng c¬ khÝ s¶n phÈm lµm ra cã chÊt l­îng rÊt kÐm nhiÒu khi ®· tiiªu thô råi l¹i bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i ®iÒu nµy lµm ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn uy tÝn cña C«ng ty, vËy C«ng ty cÇn ph¶i xem xÐt kÞp thêi t×m ra nguyªn nh©n t¹i sao ®Ó cã biÖn ph¸p kh¾c phôc ngay, nÕu kh«ng t×nh thÞ tr¹ng nµy kÐo dµi xÏ rÊt nguy hiÓm ®èi víi tiªu thô hµng ho¸ cña C«ng ty. III.1.3.4. Sö dông hiÖu qu¶ h¬n c¸c nguån lùc. Hµng n¨m C«ng ty ph¶i dïng rÊt nhiÒu c¸c lo¹i nguyªn liÖu ®Ó chÕ t¹o s¶n phÈm, nÕu tæ chøc s¶n xuÊt tèt th× xÏ tiÕt kiÖm nguyªn nhiªn liÖu lµm cho gi¸ thµnh s¶n phÈm gi¶m xuèng t¹o cho doanh nghiÖp kh¶ n¨ng c¹nh tranh b»ng gi¸ . Sö dông hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc cßn thÓ hiÖn ë chæ biÕt tËn dông ng÷ng phÕ liÖu thu håi ®Ó lµm cho nã cã gi¸ trÞ . ViÖc tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu liªn quan rÊt lín ®Õn kh©u tÝnh ®Þnh møc nguyªn vËt liÖu, nÕu tÝnh ®Þnh møc nguyªn vËt liÖu chÝnh x¸c kh«ng nh÷ng tiÕt kiÖm ®­îc nguyªn vËt liÖu mµ cßn lµm t¨ng chÊt l­îng s¶n phÈm vµ lµm gi¶m sù hao mßn m¸y mãc thiÕt bÞ lµm ra s¶n phÈm ®ã. Muèn sö dông hiÖu qu¶ nguyªn vËt liÖu ph¶i cã nguyªn liÖu phï hîp ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm ,s¶n phÈm lo¹i nµo ph¶i cã nguyªn vËt liÖu lo¹i ®ã , chø kh«ng ®­îc lÊy nguyªn vËt liÖu kh«ng phï hîp, kh«ng t­¬ng øng víi chÊt l­îng vµ khèi l­îng s¶n phÈm ®Ó s¶n xuÊt, kh«ng nªn s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu thÊp mµ l¹i lÊy nguyªn vËt liÖu tèt ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm ®ã. III.1.3.5. Gi¶m bít c¸c nh©n viªn trong khèi c¸c phßng ban gi¸n tiÕp s¶n xuÊt. Trong C«ng ty Dông cô cÆt vµ §o l­êng c¬ khÝ hiªn nay trong c¸c khèi phßng ban, ®¬n vÞ gi¸n tiÕp s¶n xuÊt chiÕm rÊt nhiÒu ng­êi trong khi ®ã c«ng viÖc kh«ng cÇn thiÕt ph¶i nhiÒu ng­¬× nh­ vËy ®Én ®Õn n¨ng suÊt rÊt thÊp, thêi gian nhµn rçi nhiÒu träng khi ®ã tû lÖ quü l­¬ng dµnh cho khèi nµy l¹i t­¬ng ®èi lín lµm cho s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp kh«ng cã hiÖu qu¶. III.2. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn ph¸p luËt vÒ tiÒn l­¬ng NÒn kinh tÕ ViÖt nam ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi, ®æi míi s©u réng vµ m¹nh mÏ diÔn ra ë tÊt c¶ c¸c ngµnh vµ c¸c lÜnh vùc ®Æc biÖt lµ lÜnh vùc qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ kinh tÕ. Nhµ n­íc ®ang tõng b­íc ®Ó c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng tù chñ kh«ng can thiÖp s©u vµo c¸c qu¸ tr×nh kinh tÕ mµ chØ qu¶n lý th«ng qua ph¸p luËt chØ ®Æt ra hµnh lang ph¸p lý mang tÝnh ®Þnh h­íng b¾t buéc c¸c chñ thÓ ph¶i tu©n thñ. ChÝnh trong qu¸ tr×nh ®æi míi ®ã mµ mäi mÆt ®êi sèng kinh tÕ x· héi thay ®æi nhanh chãng cÇn phaØ kÞp thêi cã nh÷ng v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt míi ban hµnh ®Ó ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ kinh tÕ míi ph¸t sinh cho phï hîp ®Ó tr¸nh n·y sinh tiªu cùc vµ g©y c¶n trë nÒn kinh tÕ x· héi ph¸t triÓn, v©y víi ý nghÜa ®ã chÕ ®é ph¸p luËt vÒ tiÒn l­¬ng víi vai trß rÊt quan träng ®Æc biÖt chÕ ®é tiÒn l­¬ng trong c¸c doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i rµ so¸t, hÖ thèng l¹i sao cho phï hîp víi t×nh h×nh kinh tÕ x· héi míi. Theo em trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay ph¸p luËt tiÒn l­¬ng cÇn ban hµnh míi theo h­íng t¹o chñ ®éng h¬n cho ng­¬× sö dông lao ®éng trong viÖc tuyÓn dông vµ ng­êi lao ®éng t×m viÖc lµm ®Æc biÖt ®èi víi doanh nghiÖp Nhµ n­íc cÇn bá chÕ ®é giao ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng vµ ®¨ng ký ®Þnh møc lao ®éng lµm nh­ thÕ sÏ mang tÝnh h×nh thøc, chñ quan gi¸o ®iÒu mµ chØ nªn cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch, ®Þnh h­íng trªn nh÷ng c¨n cø thùc tÕ ®Ó n©ng cao thu nhËp cho ng­êi lao ®éng, kÕ ho¹ch quü l­¬ng ®Æt ra ph¶i trªn c¬ së hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Thùc tÕ cho ta thÊy hiÖn nay trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc viÖc giao ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng vµ viÖc ®¨ng ký ®Þnh møc lao ®éng v« h×nh chung ®· lo¹i bá yÕu tè thÞ tr­êng lµm ®Èy gi¸ thµnh s¶n phÈm lªn cao do chi phÝ vÒ lao ®éng th­êng chiÕm tû träng s¶n phÈm lín cña doanh nghiÖp sÏ kh«ng cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng ®Ó tån t¹i doanh nghiÖp th­êng ph¶i dùa vµo nh÷ng ­u ®·i bao cÊp cña Nhµ n­íc vÒ ®Êt ®ai, vèn ®Ó gi¶m tØ träng c¸c chi phÝ kh¸c thÊp xuèng míi cã thÓ b¸n ®­îc vËy th× râ rµng thu nhËp cu¶ ng­êi lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®­îc ®¶m b¶o lµ do nh÷ng ­u ®·i cña Nhµ n­íc chø kh«ng ph¶i do kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh ®­îc c¶i thiÖn sÏ lµ phiÕm diÖn nÕu nãi t×nh tr¹ng ®ã lµ do chÕ ®é tiÒn l­¬ngkh«ng hîp lý bëi v× nã liªn quan ch¹t chÏ cã khi lµ hÖ qu¶ cña vÊn ®Ò së h÷u ch­a ®­îc râ rµng ,tµi s¶n Nhµ n­íc d­êng nh­ võa cã chñ d­êng nh­ võa v« chñ, kh«ng cã tr¸ch nhiÖm ph¸p lý râ rµng thuéc vÒ ai ®èi víi tµi s¸n cña Nhµ n­íc vËy ®Ó gi¶i quyÕt ®­îc triÖt ®Ó c¸c quan hÖ kh¸c trong doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®Æc biÖt lµ quan hÖ vÒ tiÒn l­¬ng cÇn cã nh÷ng c¬ chÕ chÝnh s¸ch mang tÝnh chÊt tiÒn ®Ò cÇn ph¶i cã quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña chñ thÓ cô thÓ ®èi víi tµi s¶n cña Nhµ n­íc. Tãm l¹i ®· chän ph¸t triÓn kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ tr­êng chóng ta ph¶i chÊp nhËn nh÷ng quy luËt vèn cã cña nã kh«ng thÓ chñ quan nÝu kÐo nh÷ng c¸i g× cho lµ tèt ®Ñp, ng­îc l¹i chóng ta ph¶i tr¶ gi¸ ®¾t cho sù häc ®ßi. Tr­íc m¾t Nhµ n­íc cÇn nghiªn c¨n cøu chÝnh s¸ch vÒ tiÒn l­¬ng tèi thiÓu lµ vÊn ®Ò phøc t¹p khi x©y dùng møc l­¬ng tèi thiÓu ph¶i cã sù tham kh¶o ý kiÕn cña nhiÒu ban ngµnh chøc n¨ng ®Æc biÖt loµ bªn ®¹i diÖn ng­êi sö dông lao ®éng vµ bªn ®aÞ diÖn ng­êi lao ®éng. møc l­¬ng tèi thiÓu lµ c¬ së ®Ó tÝnh tiÒn l­¬ng c¬ b¶n vµ c¸c chÕ ®é kh¸c cho ng­êi lao ®éng cho nªn cÇn x©y dùng møc l­¬ng tèi thiÓu nh­ thÕ nµo cho phï hîp víi tõng ngµnh tõng vïng tõng doanh nghiÖp . Khi x©y dùng ®­îc møc l­¬ng tèi thiÓu phï hîp sÏ t¹o cho thÞ tr­êng lao ®éng diÔn ra ®­îc tr«i ch¶y h¬n, t¹o ra sù n¨ng ®éng linh ho¹t trong viÖc tuyÓn dông vµ thuª m­ín lao ®éng ®ång thêi còng b¶o ®¶m quyÒn lîi cho ng­êi lao ®éng. HiÖn nay ®ang trong qu¸ tr×nh x¾p sÕp l¹i vµ ®æi míi doanh nghiÖp Nhµ n­íc, møc l­¬ng tèi thiÓu hîp lý sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ®æi míi vµ s¾p xÕp l¹i c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc, møc l­¬ng tèi thiÓu ®­îc ¸p dông cô thÓ trong c¸c doanh nghiÖp ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn chÕ ®é tiÒn l­¬ng míi ®Ó s½n sµng chuyÓn ®æi doanh nghiÖp cho nhanh chãng khi cã quyÕt ®Þnh. MÆt kh¸c møc l­¬ng tèi thiÓu cßn lµ c«ng cô quan träng ®Ó ®iÒu tiÕt vµ qu¶n lý lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng trong nÒn kinh tÕ, møc l­¬ng tèi thiÓu kh¸c nhau sÏ dÉn ®Õn tû lÖ thÊt nghiÖp kh¸c nhau, hiÖn t­îng ®ã th­êng diÔn ra theo xu h­íng lµ: Khi møc l­¬ng tèi thiÓu qu¸ cao sÏ dÉn ®Õn ng­êi sö dông lao ®éng sÏ cã nhu cÇu sö dông søc lao ®éng Ýt ®i. VËy dÉn ®Õn tû lÖ thÊt nghiÖp t¨ng, ng­îc l¹i nÕu quy ®Þnh møc tiÒn l­¬ng tèi thiÓu qu¸ thÊp ng­êi sö dông lao ®éng sÏ cã nhu cÇu sö dông nhiÒu lao ®éng h¬n do vËy tû lÖ thÊt nghiÖp sÏ gi¶m xuèng nh­ng nÕu quy ®Þnh møc l­¬ng tèi thiÓu qu¸ thÊp sÏ lµm cho ng­êi sö dông lao ®éng lîi dông søc lao ®éng ®Ó bãc lét qu¸ ®¸ng ng­êi lao ®éng dÉn ®Õn viÖc sö dông lao ®éng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n sÏ kh«ng cã hiÖu qu¶, vËy th× møc l­¬ng tèi thiÓu nh­ thÕ nµo th× phï hîp, ®¶m b¶o môc tiªu qu¶n lý lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng trong nÒn kinh tÕ,muèn x©y dùng ®­îc møc l­¬ng tèi thiÓu phï hîp ph¶i dùa trªn tæng hîp c¸c c¨n cø lµm c¬ së cho viÖc x©y dùng møc l­¬ng tèi thiÓu, ph¶i th­êng xuyªn xem xÐt ®Ó thay ®æi møc l­¬ng tèi thiÓu kÞp thêi. Khi c¸c c¨n cø lµm c¬ së x©y dùng møc l­¬ng tèi thiÓu th­êng thÊy nh­ n¨ng suÊt lao ®éng x· héi gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng, tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ, tû lÖ thÊt nghiÖp. . HiÖn nay hÖ thèng thang l­¬ng, b¶ng l­¬ng cã nhiÒu phøc t¹p vµ bÊt hîp lý g©y nªn viÖc khã kh¨n vµ nhiÒu tranh c·i trong viÖc tÝnh l­¬ng, kh«ng ph¸t huy ®­îc tèi ®a nguån lùc søc lao ®éng, g©y bÊt c«ng b»ng gi÷a c¸c ngµnh vµ c¸c vïng.... Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ng­êi lao ®éng sö dông c¬ b¾p vµ trÝ n·o t¸c ®éng vµo ®èi t­îng lao ®éng, trong qu¸ tr×nh ®ã diÔn ra ®ång thêi hai lo¹i hao phÝ lµ hao phÝ trÝ lùc vµ hao phÝ søc lùc, cã ®­îc nhê sù ph¸t triÓn cña c¸c c¬ b¸p, trÝ lùc,®Ó ®¸p øng ®­îc yªu cÇu c«ng viÖc nµo ®ã th× cÇn ph¶i häc hái . TrÝ lùc ngµy cµng cã vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ng­êi lao ®éng ®ßi hái cÇn ph¶i cã tr×nh ®é, tay nghÒ h¬n vµ cã nhiÒu kü n¨ng, kü s¶o trong s¶n xuÊt, c¨n cø vµo møc hao phÝ søc lùc vµ trÝ lùc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña c¸c lo¹i c«ng viÖc ®Ó ng­êi ta x©y dùng hÖ thèng thang b¶ng l­¬ng lµ sù thÓ hiÖn cña sù l­îng ho¸ hao phÝ lao ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. VËy lÊy c¸i cô thÓ ®Ó ®o c¸i tr×u t­îng th× thËt lµ khã chÝnh x¸c vµ hoµn toµn mang tÝnh t­¬ng ®ßi ®ßi hái mÊt nhiÒu thêi gian c«ng søc ®Ó tÝnh to¸n, viÖc x¸c ®Þnh thang l­¬ng, b¶ng l­¬ng phøc t¹p nh­ vËy nÕu kh«ng cÈn thËn sÏ dÉn ®Õn sailÖch lín mµ nÕu cã chÝnh x¸c ®i ch¨ng n÷a th× còng chØ ®­îc trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh, nh­ vËy thang l­¬ng b¶ng l­¬ng sÏ mang tÝnh cøng nh¾c mÆt kh¸c viÖc x¸c ®Þnh thang l­¬ng, b¶ng l­¬ng dï cã ph¶n ¸nh chÝnh x¸c møc hao phÝ lao ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®i tr¨ng n÷a nh­ng trong thùc tÕ thÞ tr­êng l¹i kh«ng chÊp nhËn nh­ vËy v× hiÕm khi cã sù hoµn h¶o trong c¬ cÊu c¸c ngµnh nghÒ .VÝ dô :NÕu mét c«ng viÖc n¸o ®ã cã hao phÝ søc lao ®éng c¶ vÒ chÝ lùc vµ thÓ lùc nhiÒu ®Ó lµm ra mét s¶n phÈm nhÊt ®Þnh nh­ng s¶n phÈm ®ã l¹i kh«ng ®­îc ng­êi tiªu dïng chÊp nhËn t­¬ng øng víi møc ®é hao phÝ víi søc lao ®éng ®ã dÉn ®Õn viÖc hao phÝ søc lao ®éng lµ kh«ng cã hiÖu qu¶ vµ l·ng phÝ trong khi Nhµ n­íc quy ®Þnh thang l­¬ng b¶ng l­¬ng th× ng­êi lao ®éng nµy kh«ng hÒ g× hä vÉn cã thÓ yªn t©m lµm viÖc kh«ng cã hiÖu qu¶ ®ã v× vÉn ®­îc ®¶m b¶o tiÒn l­¬ng dÉn ®Õn lao ®éng x· héi lµ kh«ng cã hiÖu qu¶ mÊt c©n ®èi gi÷a c¸c ngµnh nghÒ, vïng trªn Nhµ n­íc kh«ng x©y dùng thang b¶ng l­¬ng mµ ®Ó cho tù thÞ tr­êng quyÕt ®Þnh th× ng­êi lao ®éng nµy sÏ tù ®éng th«i kh«ng lµm viÖc nµy n÷a, ®i t×m c«ng viÖc kh¸c ®Ó lµm cã hiÖu qu¶ h¬n, dÉn ®Õn lao ®éng x· héi tù ®éng ®iÒu chØnh ®Õn c¬ cÊu hîp lý vµ cã hiÖu qu¶. VËy vÊn ®Ò cuèi cïng ®Æt ra lµ cã nªn cã hÖ thèng thang l­¬ng b¶ng l­¬ng hay kkh«ng, c©u tr¶ lêi lµ cã nh­ng chØ nªn cã ë c¸c ngµnh, lÜnh vùc nh­: nghiªn cøu khoa häc, gi¸o dôc ®µo to¹, y tÕ, qu¶n lý hµnh chÝnh.... cßn kh«ng nªn quy ®Þnh hÖ thèng thang l­¬ng b¶ng l­¬ng trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh mµ ®Ó tù thÞ tr­êng ®iÒu chØnh vµ tù ng­êi sö dông lao ®éng, vµ ng­êi lao ®éng tho¶ thuËn . -Cuèi cïng kh©u tæ chøc thùc hiÖn. §Ó ®¶m b¶o ph¸p luËt tiÒn l­¬ng ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch nghiªm chØnh th× cÇn tæ chøc thùc hiÖn chÆt chÏ, thèng nhÊt vµ cã sù gi¸ s¸t kiÓm tra ®Ó chØ ®¹o kÞp thêi khi cã m¾c møu s¶y ra, tr¸nh t×nh tr¹ng chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch ®­a ra th× ®óng, ®Õn khi thùc hiÖn th× sai hoÆc cè t×nh thùc hiÖn sai. Kh©u x©y dùng v¨n b¶n ph¸p luËt ®· ®µnh lµ quan träng nh­ng viÖc tæ chøc thùc hiÖn ®Ó ®­a v¨n b¶n ph¸p luËt vµo thùc tÕ cuéc sèng l¹i cµng quan träng h¬n, viÖc tæ chøc thùc hiÖn tèt sÏ cã nh÷ng th«ng tin ph¶n håi quý b¸u, ng­îc trë l¹i ®èi víi viÖc x©y dùng v¨n b¶n ph¸p luËt. HiÖn nay viÖc tæ chøc thùc hiªn cña ta ®Ó ®­a chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch vµo thùc tÕ cuéc sèng cßn rÊt yÕu trong khi ®ã bé ph©n cã chøc n¨ng nµy kh«ng ph¶i lµ nhá do ®ã cÇn ph¶i t×m hiÓu nguyªn nh©n t¹i sao lµ do coi th­êng ph¸p luËt hay do nhËn thøc cßn yÕu kÐm hay do kh«ng cã c¬ chÕ ph¸p lý g¾n tr¸ch nhiªm cho c¸c ®èi t­îng cô thÓ ...TÊt c¶ c¸c nguyªn nh©n ®ã cÇn ph¶i xªm xÕt ®Õn ®Ó cã biÖn phÊp kh¾c phôc ngay . -VÊn ®Ò con ng­êi còng cã vai trß rÊt quan träng trong viÖc x©y dùng ban hµnh v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt vÒ tiÒn l­¬ng còng nh­ trong viÖc qûan lý lao ®éng vÒ tiÒn l­¬ng. C¸c nhµ lµm luËt cÇn tham kh¶o t×m hiÓu ph¸p luËt tiÒn l­¬ng cña c¸c n­íc ®ång thêi ph©n tÝch, t×m hiÓu kü t×nh h×nh kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc ®Ó ban hµnh ph¸p luËt tiÒn l­¬ng cho phï hîp ë tõng thêi kú.ViÖc x©y dùng ph¸p luËt tiÒn l­¬ng phï hîp sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc qu¶n lý lao ®éng vµ tiÒn l­¬nh ng­îc lai cã qu¶n lý tèt lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng míi ®¸nh gia hÕt ®­îc tÝnh hiÖu qu¶ vµ phï hîp cña ph¸p luËt, muèn vËy cÇn ph¶i chñ ®«ng, cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé giái vÒ chuyªn m«n ®Ó qu¶n lý lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng. KÕt luËn D­íi gãc ®é ph©n phèi thu nhËp quèc d©n tiÒn c«ng tiÒn l­¬ng lµ bé phËn cÊu thµnh quan träng trong thu nhËp quèc d©n v× nã chiÕm mét tû träng lín trong thu nhËp quèc d©n nhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò ®ã ®Ó cã chÝnh s¸ch thÝch hîp vÒ lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng, tõ ®ã huy ®éng ®­îc tèi ®a nguån lùc con ng­êi vµo ht kinh tÕ x· héi, cã chÝnh s¸ch, chÕ ®é vÒ lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng hîp lý sÏ kh¬i ®Ëy ®­îc nh÷ng tiÒm n¨ng lao ®éng, sÏ khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng tham gia tÝch cùc vµo ho¹t ®éng lao ®éng. §ã chÝnh lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p nh»m t¨g tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng nhÊt v× nã lÊy t¨ng møc sèng cho ng­êi lao ®éng lµm tiÒn ®Ò, mÆt kh¸c khi nguån lùc lao ®éng ®­îc huy ®éng vµo s¶n xuÊt sÏ gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng vÊn ®Ò x· héi bøc xóc nh­ thÊt nghiÖp, m¹i d©m… HiÖn nay, t¹i c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc nãi chung vµ t¹i c«ng ty dông cô c¾t vµ ®o l­êng c¬ khÝ nãi riªng nhµ n­íc cã c¸c chÝnh s¸ch ®Ó t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng nh­ng ch­a thùc sù xuÊt ph¸t tõ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. §©y lµ mét vÊn ®Ò lín nã liªn quan ®Õn s¾p xÕp l¹i vµ ®æi míi c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc, nhµ n­íc coi ®æi míi qu¶n lý tiÒn l­¬ng lµ tiÒn ®Ò ®Ó s¾p xÕp l¹i doanh nghiÖp nhµ n­íc. Song cã lÏ khã x¸c ®Þnh ®­îc liÖu nã nhÊt thiÕt cã ph¶i lµ tiÒn ®Ò hay kh«ng hay trong chõng mùc nµo ®ã nã ®an xen vµ c¶i thiÖn lÉn nhau. TiÕn tíi tiÕp tôc thùc hiÖn chñ tr­¬ng m¹nh mÏ vÒ s¾p xÕp vµ ®æi míi l¹i c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ®ßi hái nhµ n­íc ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch m¹nh mÏ vµ ®ång bé trong ®ã tiÒn l­¬ng lµ c«ng cô h÷u hiÖu ®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng nÕu biÕt sö dông mét c¸ch hîp lý. Cuèi cïng chóng ta tin t­ëng r»ng víi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña §¶ng vµ Nhµ n­íc gi¸m ®i th¼ng vµo nh÷ng vÊn ®Ò vèn cã ®Ó cã nh÷ng chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch ®óng ®¾n th× thµnh phÇn kinh tÕ nhµ n­íc cô thÓ lµ nh÷ng doanh nghiÖp nhµ n­íc sÏ gi÷ ®­îc vai trß chñ ®¹o ®Ó ®ì ®Çn dÉn d¾t c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c theo ®Þnh h­íng XHCN. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Bé luËt lao ®éng - N­íc CHXHCNVN 2. NghÞ ®Þnh sè 28/CP ngµy 28/3/1997 cña ChÝnh phñ vÒ ®æi míi qu¶n lý quü tiÒn l­¬ng vµ thu nhËp trong doanh nghiÖp nhµ n­íc. 3. NghÞ ®Þnh sè 26/CP ngµy 23/5/1993 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh t¹m thêi chÕ ®é tiÒn l­¬ng míi trong c¸c doanh nghiÖp 4. Gi¸o tr×nh luËt lao ®éng - Khoa LuËt tr­êng §¹i häc khoa häc X· héi vµ nh©n v¨n. 5. Gi¸o tr×nh kinh tÕ lao ®éng 6. NghÞ ®Þnh sè 197/CP ngµy 31/12/1994 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt vµ h­íng dÉn thi hµnh mét sè ®iÒu cña Bé luËt lao ®éng vÒ tiÒn l­¬ng. 7. Th«ng t­ sè 10 - L§TBXH/TT ngµy 19/4/1995 h­íng dÉn thùc hiÖn mét sè ®iÒu cña N§ sè 197 ngµy 31/12/1999 cña ChÝnh phñ vÒ tiÒn l­¬ng. Môc lôc Trang