Trách nhiệm khi xảy ra chuyển tải sai cảng trong vận tải biển quốc tế

ĐẠI HỌC QUỚC GIA THÀNH PHỚ HỜ CHÍ MINH ĐẠI HỌC KINH TẾ – LUẬT *** KHOA KINH TẾ ĐỚI NGOẠI MƠN: VẬN TẢI VÀ BẢO HIỂM NGOẠI THƯƠNG Đề tài: TRÁCH NHIỆM KHI XẢY RA CHUYỂN TẢI SAI CẢNG TRONG VẬN TẢI BIỂN QUỚC TẾ Lớp: K07402A Giảng viên hướng dẫn: Hoàng Lâm Cường Nhóm thực hiện: Cảng Rotterdam Trần Thị Mỹ Kiều K074020188 Lê Minh Luân K074020199 Trần Phương Yến Nhi K074020214 Huỳnh Ngọc Nhung K074020215 Hoàng Thị Trúc Phương K074020220 Nguyễn Thị Vĩnh Phương K074020221 Trương Lập Phú K074020222 Nguyễn Thị Bích Phượng K074020223 Trần Đình Như Trúc K074020261 Lê Thị Thanh Nga K074020333 Thành phớ Hờ Chí Minh, ngày 27 tháng 5 năm 2010 MỤC LỤC A. Lời mở đầu B. Nợi dung Khái quát về cảng chuyển tải …………………………………………………5 Khái niệm Đặc điểm Vai trò Tình huớng chuyển tải sai cảng……………………………………………….5 Tình huớng Giải thích thuật ngữ……………………………………………………………..6 C/O form E Ưu đãi về thuế Phân tích tình huớng…………………………………………………………….7 Phân tích các điều khoản liên quan chuyển tải trong vận tải biển quớc tế……7 Mặt sau của B/L Phân tích các điều khoản luật pháp có liên quan Tởng kết……………………………………………………………………….8 Lập luận sau phân tích Lập luận mở rợng Vận đơn chở suớt (Through B/L) C/O mẫu E Tởng kết Bài học kinh nghiệm…………………………………………………………..9 C. Kết luận D. Tài liệu tham khảo A. LỜI MỞ ĐẦU So với các phương thức vận tải khác, vận tải đường biển ra đời khá sớm và cũng là phương thức vận tải chiếm ưu thế nhất. Cĩ khoảng 80% hàng hĩa được chuyên chở bằng đường biển trong thương mại quốc tế và hầu hết các hành trình vận chuyển hàng hóa bằng con đường này đều thơng qua chuyển tải. Có rất nhiều tranh chấp trong vận tải đường biển cũng như tranh chấp trong thương mại quốc tế liên quan đến vận tải đường biển đã xảy ra, trong đó các vụ liên quan đén cảng chuyển tải khơng phải hiếm. Mỗi trường hợp tranh chấp xảy ra với những sự kiện, các lập luận và những luận cứ là hồn tồn khác nhau, khơng cĩ những trường hợp nào giống nhau. Chính vì vậy mà địi hỏi một sinh viên học mơn Vận Tải và Bảo Hiểm quốc tế phải cĩ một lượng kiến thức và kinh nghiệm nhất định về lĩnh vực này là rất khĩ. Xuất phát từ những lý do chính trên, nhĩm Rotterdam quyết định đưa ra đề tài “TRÁCH NHIỆM KHI XẢY RA CHUYỂN TẢI SAI CẢNG TRONG VẬN TẢI BIỂN QUỚC TẾ” nhằm nâng cao khả năng tư duy, vận dụng kiến thức đã học của sinh viên về mơn học này và các mơn học liên quan trong việc giải quyết một tình huống cụ thể liên quan đến việc chuyển tải trong vận tải biển quớc tế. Đồng thời cĩ thể gĩp thêm một số kinh nghiệm nhỏ trong giải quyết tình huống tranh chấp xoay quanh câu chuyện chuyển tải hàng hóa bằng đường biển. Tuy nhiên do những hạn chế về kiến thức, kinh nghiệm thực tế trong vận tải biển và tình huớng được đưa ra chưa có kết quả cuới cùng trong thực tế nên nhĩm chỉ cĩ thể đưa ra giải quyết theo lập luận của mình. Sai sĩt trong quá trình giải quyết là khơng tránh khỏi, do đĩ nhĩm Rotterdam rất mong cĩ sự nhận xét một cách sát đáng về đề tài của mình. B. NỢI DUNG Khái quát về cảng chuyển tải Khái niệm Cảng Trung chuyển Quốc tế (TCQT) hay cịn gọi là cảng chuyển tải là nơi chuyển tiếp container từ các “tàu thu gom” vận hành trên các tuyến nhánh biển gần (feeder services) sang các “tàu mẹ” vận hành theo các tuyến chính biển xa (mainline). Vai trị:. Là nơi gom hàng và phân phối hàng hĩa. Tạo ra nguồn ngân sách đáng kể cho nền kinh tế. Đặc điểm: Cảng nước sâu. Tiếp nhận tàu chở container sức chở lớn vận hành trên các tuyến biển xa xuyên đại dương. Cĩ vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên thuận lợi cho gom hàng và phân phối. Cĩ nguồn hàng cần thiết đủ lớn và tương đối đảm bảo ngay từ khi đi vào hoạt động. Cĩ hệ thống kỹ thuật hạ tầng đồng bộ chất lượng cao, phát triển mạng lưới feeder và các cơ sở kinh tế gắn kết với cảng. Mợt sớ cảng chuyển tải lớn trên thế giới Hầu hết các cảng lớn trên thế giới đều có hoạt đợng chuyển tải. Hiện nay, Singapore và Hongkong (Trung Quớc) là 2 cảng chuyển tải hàng đầu trên thế giới. Tình huớng chuyển tải sai cảng Tình huớng Xét tình huớng qua thơng báo sau: CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc Lập – Tự Do – Hạnh Phúc -----o0o----- THÔNG BÁO (Về việc yêu cầu bồi thường thiệt hại) Kính gửi: TỔNG GIÁM ĐỐC HÃNG TÀU GOLD STAR LINE Doanh nghiệp: CÔNG TY LUẬT MINH DUYTrụ sở : 291 Trần Phú, Phường 8, Quận 5, Tp. Hồ Chí Minh, Việt NamLà đại diện theo ủy quyền củaDoanh nghiệp: CÔNG TY TNHH TM DV GIAO NHẬN LÊ HÒA Trụ sở : 78 Trương Định, Phường Bến Thành, Quận 03, Tp. Hồ Chí Minh, Việt Nam. Bằng văn bản này, Công ty chúng tôi đề nghị Quý Hãng tàu xem xét giải quyết vấn đề sau:Ngày 10/09/2009, Công ty TNHH TM DV Giao Nhận Lê Hòa có booking với hãng tàu GOLD STAR LINE để vận chuyển lô hàng trái Thanh Long xuất khẩu ra nước ngoài. Theo thỏa thuận với hãng tàu, hàng đi từ Cảng Thành Phố Hồ Chí Minh, Việt Nam trên tàu FEEDER: MERENS V.21N rời cảng ngày 10/09/2009 đi đến Cảng chuyển tải tại Shanghai ngày 13/09/2009 để khách hàng được hưởng C/O Form E và đến Cảng đích Ningbo ngày 18/09/2009.Tên hàng : Fresh Dragon FruitSố lượng : 02 conts x 40 HFSố container : ZCSU5972617 And JXLU5911951Số B/L : GOSUHCM00094742.Tên tàu : MAREN S 21 N.Theo thỏa thuận từ trước đến nay và trong quá trình booking, khách hàng của Chúng tôi xuất lô hàng Trái Thanh Long từ Cảng Tp. Hồ Chí Minh đến cảng Ningbo, Trung Quốc. Nên Công ty chúng tôi luôn chú trọng cảng chuyển tải tại Shanghai trước khi đến cảng đích là điều rất quan trọng bởi các khoản ưu đãi của Cảng chuyển tải về thuế mà các cảng khác không có, và khi booking thì Quý hãng tàu đã đáp ứng đúng điều kiện của Công ty Chúng tôi và Công ty chúng tôi đã hoàn tất mọi việc chuẩn bị cho lô hàng này.Thật bất ngờ, ngày 14/09/2009 chúng tôi nhận được thông báo từ khách hàng nước ngoài lô hàng này được chuyển tải tại HONGKONG , chúng tôi lập tức điện thoại hỏi hãng tàu và được thông báo hãng tàu đã gửi mail thông báo chúng tôi với nội dung thay đổi cảng chuyển tải là Cảng Hongkong chứ không phải cảng Shanghai như đã thỏa thuận. Việc thông báo bằng mail của Hãng tàu quá trễ (sau khi công ty chúng tôi đã chuẩn bị mọi thứ từ mua hàng cho đến chuẩn bị bốc xếp, xe chuyên chở ….) và quý hãng tàu cũng không cần đợi sự phản hồi đồng ý hay không của Chúng tôi đối với việc thay đổi này.Việc thay đổi cảng chuyển tải này đã gây thiệt hại cho Công ty chúng tôi số tiền là 100.000.000 Việt Nam đồng do không được hưởng C/O Form E, mức thuế tăng… mà lẽ ra Công ty chúng tôi không chịu thiệt nếu quý hãng tàu vẫn đảm bảo chuyển hàng qua cảng chuyển tải là Shanghai như thỏa thuận được các bên thống nhất khi booking.Số tiền thiệt hại này, Công ty đối tác đã cấn trừ vào tiền thanh toán cho chúng tôi.Như vậy: Việc hãng tàu tự ý thay đổi cảng chuyển tải mà không thông báo hay thỏa thuận trước với chúng tôi đã gây thiệt hại cho Công ty số tiền như đã nêu trên. Vì vậy: Bằng văn bản này, Công ty chúng tôi đề nghị Quý công ty phải có nghĩa vụ bồi thường toàn bộ thiệt hại cho Công ty chúng tôi do việc tự ý thay đổi cảng chuyển tải như đã nêu trên.Rất mong nhận được ý kiến phản hồi và thiện chí giải quyết của Quý công ty để việc hợp tác giữa các bên tiếp tục phát triển. Đồng thời tránh đi những tranh chấp và những thiệt hại không đáng có khi vụ việc phải được giải quyết tại các cơ quan pháp luật. Trân trọng kính chào! Giải thích thuật ngữ C/O form E Certificate of origin form E – Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa mẫu E Là loại Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hĩa cấp cho hàng hĩa của Việt Nam được hưởng các ưu đãi thuế quan theo Hiệp định khung về Hợp tác Kinh tế tồn diện giữa Hiệp hội các quốc gia Đơng Nam Á và Cộng hịa Nhân dân Trung Hoa (Hiệp định ACFTA) cĩ hiệu lực từ ngày 26 tháng 11 năm 2003. Do Tở chức cấp C/O mẫu E cấp, là các đơn vị được Bộ Thương mại ủy quyền cấp C/O Mẫu E cho hàng hố Việt Nam để hưởng các ưu đãi theo Hiệp định AFCTA được nêu chi tiết tại Phụ lục IV của Quy chế cấp C/O mẫu E. Danh sách này cĩ thể được Bộ Thương mại điều chỉnh bổ sung trong từng thời kỳ. Hàng hố được cấp C/O Mẫu E là hàng hố đáp ứng được đầy đủ các điều kiện về xuất xứ quy định tại Phụ lục I, Phụ lục II của Quy chế cấp C/O mẫu E và thuộc Danh mục hàng hố ban hành kèm theo Quyết định của Bộ Tài chính quy định về hàng hố thuộc Chương trình ưu đãi thuế quan ASEAN - Trung Quốc. Thuế quan ưu đãi Là thuế quan được cắt giảm hay xóa bỏ giữa các bên tham gia xuất, nhập khẩu tùy theo các điều kiện. Trong tình huớng này là mức thuế được giảm tại hải quan nhập khẩu ở Trung Quớc khi Việt Nam xuất khẩu Thanh Long sang Trung Quớc theo Hiệp Định ACFTA. Phân tích tình huớng Bên A (CT Giao nhận Lê Hòa) Bên B (Hãng tàu Gold Star Line) Xuất khẩu 2 container 40HF trái Thanh Long từ cảng TP Hờ Chí Minh – Việt Nam đến cảng đích NingBo – Trung Quớc Booking hãng tàu Gold Star Line, vận chuyển lơ hàng trên từ ngày 10 – 18/09/2009 với thỏa thuận chuyển tải tại cảng ShangHai – Trung Quớc ngày 13/09/2009. Ngày 14/09/2009 nhận được thơng báo hàng hóa được chuyển tải tại HongKong – Trung Quớc. Bị đới tác trừ 100 triệu VNĐ tiền thanh toán do khơng được hưởng C/O form E khi chuyển tải tại HongKong. Yêu cầu Hãng tàu Gold Star Line bời thường thiệt hại trên. Nhận chở 2 container 40HF trái Thanh Long của bên A tại cảng thành phớ Hờ Chí Minh – Việt Nam ngày 10/09/2009 tới cảng đích NingBo – Trung Quớc ngày 18/10/2009 với cảng chuyển tải tại ShangHai vào ngày 13/09/2009. Ngày 13/09/2009 chuyển tải tại cảng HongKong thay vì ShangHai như thỏa thuận. Đến cảng đích đúng lịch trình, hàng hóa an toàn. Bị bên A yêu cầu bời thường 100 triệu VNĐ với lý do: hãng tàu chuyển tải sai cảng nên phía đới tác nhập khẩu khơng đươc hưởng ưu đãi về thuế từ C/O form E, sớ tiền này bên A bị nhà nhập khẩu cấn trừ vào tiền thanh toán cuới cùng. Phân tích các điều khoản liên quan chuyển tải trong vận tải biển quớc tế Mặt sau của vận đơn đường biển Dẫn chiếu các điều khoản ở mặt sau vận đơn: Theo điều khoản Transhipment: “the Carrier reserves the right of forwarding the Goods to their discharging port by any other ship or conveyance belonging either to himself or any other carrier or individual.” Điều khoản chuyển tải: người chuyên chở duy trì quyền vận chuyển hàng hĩa đến cảng đích bằng bất cứ con tàu hay phương tiện vận chuyển nào khác thuộc sở hữu của chính người chuyên chở đĩ hay bất kì người chuyên chở hoặc cá nhân nào khác. Như vậy ở đây hàng hĩa sau khi đặt dưới sự kiểm sốt của người chuyên chở, họ cĩ quyền chuyển tải qua các tàu hay phương tiện vận chuyển khác nhằm mục đích đưa hàng hĩa đến cảng đích. Khơng cĩ điều khoản quy định người chuyên chở phải chịu trách nhiệm nếu đi sai lịch trình đã thơng báo (vẫn bảo đảm đúng cảng đích) bao gồm cả việc sai cảng chuyển tải. Như vậy ngay cả khi xuất hiện chuyển tải sai cảng so với thỏa thuận ban đầu nhưng hàng hĩa vẫn đảm bảo độ an tồn, thời gian vận chuyển và lịch trình như trong hợp đồng mà người thuê tàu đã kí với hang tàu thì người chuyên chở sẽ khơng phải chịu trách nhiệm gì về việc khơng đến đúng cảng chuyển tải. Các cơng ước hàng hải quốc tế Brussels 1924 và Visby Rules 1968 đều khơng cĩ quy định về trách nhiệm và nghĩa vụ bồi thường thiệt hại khi xảy ra chuyển tải sai cảng. Tổng kết Lập luận sau phân tích Theo phần phân tích trên, hãng tàu Gold Star Line đã vận chuyển hàng hĩa đến cảng đích đúng lịch trình, an tồn, hồn thành trách nhiệm và nghĩa vụ chuyên chở của mình. Do đĩ, khơng cĩ trách nhiệm và nghĩa vụ bồi thường khoản thiệt hại 100 triệu VNĐ mà Cơng Ty Giao nhận Lê Hịa đưa ra với lý do: thiệt hại do hãng tàu chuyển tải hàng hĩa sai cảng so với thỏa thuận ban đầu gây ra. Lập luận mở rộng Vận đơn chở suốt (Through B/L) Là vận đơn được sử dụng trong trường hợp hàng hĩa cĩ chuyển tải dọc đường, tức là thay đổi người chuyên chở nhưng cùng một phương thức chuyên chở. Người vận tải đầu tiên phát hành vận đơn này cho người gửi hàng và chịu trách nhiệm về hàng hĩa trong suốt chặng đường chuyên chở từ cảng xếp đến cảng dỡ cuối cùng, trong đĩ cĩ cả việc chuyển tải dọc đường. Những người vận tải tiếp theo trên từng chặng sẽ được cấp “Local B/L” cho từng chặng và chỉ làm chức năng “Biên nhận hàng để chở”. Người nhận hàng vẫn nhận hàng trên cơ sở Through B/L. Như vậy, việc chuyển tải hàng hĩa tại các cảng chuyển tải sẽ được cấp Local B/L và các thơng tin trên Local B/L cuối cùng sẽ được dùng để điền vào Giấy báo hàng đến khi hàng hĩa đến cảng đích tại nước nhập khẩu, loại giấy này được xuất trình kèm với mợt sớ chứng từ khác để nhận lệnh giao hàng. Ngồi ra, các Local B/L cịn mang ý nghĩa thơng báo cho chủ hàng biết hành trình mà lơ hàng của mình trải qua trước khi tới cảng đích. C/O mẫu E Theo định nghĩa về loại C/O này trong phần II.2.1, khi hàng hóa có xuất xứ tại Việt Nam xuất khẩu sang bất cứ khu vực nào của Cợng Hòa Nhân Dân Trung Hoa (Trung Quớc) đều được hưởng các ưu đãi về thuế nhập khẩu. C/O này là mợt trong những giấy tờ quan trọng mà nhà nhập khẩu phải xuất trình khi làm thủ tục thơng quan cho lơ hàng của mình tại cảng đích ở Trung Quớc. Ngoài ra, tại bất kì cảng chuyển tải nào khác, khơng phải cảng đích, nhà nhập khẩu khơng phải làm thủ tục hải quan cho lơ hàng của mình, giá trị của C/O mẫu E đều khơng bị ảnh hưởng. Như vậy, thiệt hại do khơng được hưởng C/O form E khi chuyển tải sai cảng là lý do khơng hợp lý cho hành đợng trừ tiền thanh toán của nhà nhập khẩu Trung Quớc. Tởng kết Hãng tàu Gold Star Line khơng phải chịu trách nhiệm bời thường thiệt hại 100 triệu VNĐ cho Cơng Ty Giao nhận Lê Hòa. Phía nhà nhập khẩu phải chịu trách nhiệm hoàn trả khoản tiền trên vì đã tự ý trừ tiền thanh toán. Bài học kinh nghiệm Cĩ thể thấy vụ tranh chấp trên chỉ là một sự tranh chấp nhỏ trong số các tranh chấp trong vận tải cũng như thương mại hàng hĩa quốc tế. Nếu các bên tham gia khơng nắm vững luật cũng như các nguyên tắc, chứng từ thì rất dễ phát sinh tranh chấp kéo dài, từ đĩ gây ra nhiều tốn kém và tổn thất. Xét trong trường hợp tranh chấp trên, rõ ràng vụ việc chỉ là do nhà nhập khẩu lợi dụng sự thiếu hiểu biết về luật lệ và chứng từ của người bán nhằm giảm tối đa số tiền phải trả. Do đĩ mà việc hiểu biết Luật, các Cơng Ước và thủ tục chứng từ là rất cần thiết trong các quan hệ thương mại quốc tế để cĩ thể hiểu biết và từ đĩ đưa ra những giải quyết hợp lý, cĩ lợi nhất. Điều đĩ thể hiện ở sự chặt chẽ trong các quy định hợp đồng, và các cuộc thương lượng với đối tác của mình. Mặt khác, những vụ tranh chấp trong vận chuyển bằng đường biển thì trách nhiệm của người vận chuyển thường rất ít. Trong khi đĩ thì người bán bị thiệt hại đầu tiên nhất. Và để cĩ thể theo đuổi kiện tụng cĩ kết quả thì họ cũng phải bỏ ra khơng ít cơng sức và tiền bạc để thuê luật sư, cung cấp các chứng cứ xác minh hay thời gian của mình. Trong trường hợp này, để tránh được những rắc rối do người mua đưa ra, người bán cần phải xác định cho mình những nguyên tắc và bài học kinh nghiệm để tránh như sau: Nếu hàng hóa cần chuyển tải trước khi đến cảng đích, nên chọn hãng tàu cĩ uy tín cao, để đảm bảo thực hiện đúng các điều khoản đã thỏa thuận bao gồm cả cảng chuyển tải chính xác. Điều này thường địi hỏi chi phí khá cao. Nhưng như vậy cĩ thể hạn chế những rắc rối xảy ra, bởi vì hãng tàu khơng cĩ danh tiếng và uy tín thì thường khơng thể đảm bảo việc cập cảng theo yêu cầu nếu cảng đĩ nằm ở vị trí khơng thuận tiện hoặc nếu cập cảng sẽ làm đội chi phí lên cao hơn. Nếu trong trường hợp thuê những hãng tàu uy tín cĩ thể đội giá lên cao quá trong khi khơng thể thương lượng giá cao với khách hàng thì cĩ thể xuất khẩu với các điều kiện nhĩm F để trách nhiệm thuê tàu thuộc về người nhập khẩu đồng thời rủi ro về việc sai cảng và khơng được hưởng ưu đãi thuế quan cũng thuộc về người nhập khẩu. Bám sát lịch tàu và quá trình tàu đi để kịp thời giải quyết các rắc rối nảy sinh, bao gồm cả việc thường xuyên kiểm tra thơng tin để cĩ thể đưa ra những quyết định nhanh chĩng và kịp thời. C. KẾT LUẬN Thơng qua tình huớng trên, ta thấy rằng, để giải quyết mợt tranh chấp nhỏ trong vận tải biển quớc tế, ngoài kiến thức chính về vận tải quớc tế, ta phải biết vận dụng cả kiến thức trong các lĩnh vực khác liên quan để lập luận cho hoàn chỉnh. Ví dụ và cụ thể nhất là kiến thức về vai trò, chức năng và yêu cầu của các loại giấy tờ trong mợt hợp đờng xuất, nhập khẩu, các phương thức thanh toán quớc tế… vì chúng đều có liên quan đến quá trình vận chuyển hàng hóa sau này. Cũng thơng qua tình huớng trên, mợt lần nữa lại khẳng định: trách nhiệm của hãng tàu trước những thiệt hại của chủ hàng là rất thấp. Do đó, bản thân chủ hàng nên tự tìm cách bảo vệ hàng hóa của mình, tìm cách am hiểu luật pháp và các kiến thức liên quan trước khi đi đến quyết định khởi kiện hoặc tranh chấp, để tránh các chi phí phát sinh về mọi mặt trước trong và cả sau quá trình xét xử. Do kiến thức và kinh nghiệm trong giải quyêt tranh chấp thuợc lĩnh vực vận tải quớc tế còn kém, nhóm Cảng Rotterdam rât mong được sự góp ý, bở sung của thầy và các bạn! D. TÀI LIỆU THAM KHẢO Tình huớng: “Chuyển tải sai cảng, trách nhiệm thuợc về ai?” – Diễn đàn giao nhận và vận tải Việt Nam – Vietnam Shipping & Logistic Forum/Case Studies. Tiến sĩ Nguyễn Văn Sơn (Chủ nhiệm khoa Kỹ thuật vận tải biển – Đại học Hàng Hải), Tuyển chọn Song ngữ Anh Viêt cơng ước hàng hải quớc tế. Mặt sau vận đơn mẫu – Code name “JSE refeer B/L” (Issued May, 1989 and amended May, 1993 and March 1995 by the Documentary Committee of JSE). Quy chế cấp C/O form E và phụ lục. Biểu thuế ACFTA giai đoạn 2009 – 2011. Phạm Mạnh Hiền, Nghiệp vụ giao nhận vận tải và bảo hiểm trong ngoại thương, NXB Lao đợng - xã hợi, tái bản năm 2010.